Shkodra shpërthen kundër Topit në ndeshjen Vllaznia-Tirana

[s0ni]

si te flasin paster? Me ni fjal te flasin standartin?
Ti sikur the te ruhet e folmja ne dialekt?

Si ke videoja
Ti ketu mesiper ne dialekt po me shkruan mua a jo? Te flasin paster dmth te shprehen me qarte fjalet.

Te marr veten time si shembull. Shqipen e flas shume shpejt. Nese do flisja me ty do flisja me ngadale se zakonisht dhe s'do perdorja shprehje popullorce qe i perkasin Elbasanit sepse nuk e di nese jane domethenese dhe per ty. Pastaj duke folur, do ti pershtatesha menyres sesi flet ti por ne dialektin tim. Dmth do them dicka qe te isha e rrethuar me elbasanllij te tjere sdo e thoja ne ate menyre, por meqe jam duke te degjuar ty me del shprehja vetevetiu si ti por prap duke ruajtur dialektin tim.

Te flisja me nje nga Elb do flisja shpejt, shprehjet qe me vijne mbare sdo rezervohesha ti thoja.

Qarte apo e bera lemsh prap?

[Prometeu2]

Cilat jan kto forma foljore qi ti mendon se duhna ndryshuer? a mund te na japish naj shembull qi ta shohim? ke naj mendim tandin apo veq fantazon?

Une shkrova ne nje koment timin me te hershem ne lidhje me kete, mirepo nuk e paske lexuar. Konsideroj se paskajorja e dialektit gege eshte lene anash pa te drejte dhe eshte ky fakt ai qe haset ne "dobesine e te shprehurit" te shqiptareve qe flasin dialektin gege kur ata mundohen te flasin ne gjuhen e unisuar.

Konsideroj se paskajorja e gjuhes zyrtare shqipe ne fakt nuk eshte forme foljore, ajo eshte nje artific i pavlere ne aspektin gramatik. Psh folja mendoj, paskajorja ne gjuhen e unisuar eshte per te menduar/kjo forme e pashtjelluar e foljeve qe ne shumicen e gjuheve boterore qe e kane ate sherben si forma baze per zgjedhimin e foljeve ne kohe te ndryshme, psh ne anglisht foljet ne formen e tyre paskajore to have, to make, to do, ne gjermanisht zu machen, zu tun, zu gehen, ne italisht lavorare, parlare, ridere, jane baze per zgjedhim te ketyre foljeve ne kohe te ndryshe, kurse ne gjuhen shqipe kjo forme e pashtjelluar e foljeve nuk sherben per asgje, eshte njejte si ne gjuhet sllave ku mund te thuhet se nuk ka paskajore psh ne serbisht raditi, citati, uciti).

Ne kohen e ardhme folja mendoj zgjedhohet keshtu:
1. Do te mendoj
2. Do te mendosh
3. Do te mendoje

ne anglisht
1. I will think
2. You will think
3. He will think

ne frengjisht
1. Je vais penser
2. Tu vas penser
3. Il/elle va penser

Pra forma e pashtjelluar think, respektivisht penser ne frengjisht mbetet e njejte ne te gjitha vetat, kurse ne shqip eshte nje makth i vertet per t'u zgjedhuar, sidomos per te huajt qe nuk verejne forma te tilla zgjedhimi ne gjuhet tjera indoevropiane.

Ne gege kjo folje zgjedhohet shume thjeshte:
1. Kam me mendu
2. Ke me mendu
3. Ka me mendu

Pra paskajorja "me mendu" mbetet e pandryshuar, sic ndodhe ne shumicen e gjuheve indoevropiane. Them se me perdorimin e paskajores se geges gjuha shqipe behet me e natyrshme, me e lehte per t'u folur, me e lehte per t'u mesuar nga te huajt, me indoevropiane dhe me pak sllave (edhepse edhe keto konsiderohen si gjuhe te familjes indoevropiane).

Keto mendime te mijat jane mendime te nje njeriu qe ka mesuar disa gjuhe te huaja dhe gjithnje eshte nisur nga mesimi i zgjedhimit te foljeve ne kohe te ndryshme. Nuk e konsideroj veten njohes te mire te shqipes, kjo thene ne aspektin gramatikor te saj, mirepo marr vesh aq sa per te kuptuar se gjuha jone ka probleme te medha me format themelore te morfologjise se saj.

Poashtu me pengojne mendimet qe thone se kosovaret apo shqiptaret e Maqedonise mund te bejne nje standard te vetin dhe se standardi i gjuhes se unisuar eshte bere per Shqiperine e 1913. Sipas kesaj logjike gjermanet nuk do te duhej te pyesnin per austriaket apo per zviceranet qe flasin gjermanisht kur t'i bejne reformat e tyre. Se voni eshte bere reformimi i tingujve ä, ö, ü dhe tani ata shkruhen ne formen e diftongjeve ae, oe, ue, kur u be ky ndryshim ne drejtshkrim u pyeten edhe Austria, Zvicra, Luksemburgu, biles edhe Lihtenshtajni (http://goo.gl/w52Rc).

Nese vazhdon shperfillja e nevojes se gegeve per t'u shprehur, sigurisht se ne menyre te natyrshme do te filloje kodifikimi i ri i ketij dialekti e ndoshta edhe krijimi i nje standardi te ri i te shkruarit te shqipes.

[Kavir]

Ngela shumë shumë i zhgënjyer kur mora vesh që shkodranët jo vetëm që nuk e kishin përzënë Bamkën, por e kishin lënë të shikonte ndeshjen pa e prishur terezinë fare.

Në fakt duhej ta prisja një gjë të tillë. Shkodranët gjithmonë kanë qenë pa pikë kulture. Njerëz pa din e iman, pa nder e namuz.

Bamka shau dialektin, shau edhe Nderin e Shkodrës, Tiranës, Durrësit dhe gjithë Shqipërisë (kudo që ndodhet), Hirësinë e Saj, Xhozi Firmëtarja 1912 dhe e lini të shikojë ndeshjen prë qejf të vet?
Po nuk doli një njeri me kulturë, me cipë na faqe që t'i thoshte:
Po jote motër që është prostitutë çfarë dialekti flet kur sh......?
Po jot ëmë që "punon" semaforeve standartin flet?
Po gratë e fisit tënd që janë lavire bulevardesh e ****** trotuaresh çfarë dialekti flasin me dashnorët nëpër motele?

Pastaj ta kishte zhveshur në stadium siç zhvishej kryetari i puçistave nëpër plazhet e Francës.

Por shkodranët treguan që nuk janë aspak të denjë për të qenë në nivelet e Parlamentit të Nderit të Shkodrës, Tiranës, Durrësit dhe gjithë Shqipërisë (kudo që ndodhet), Hirësisë së Saj, Xhozi Firmëtarja 1912.

Po të isha shkodran jo vetëm do isha indinjuar nga kjo mungesë kulture (që është traditë në Shkodër) por të paktën do i çoja një tufë lule Fahri Balliut (që e kam idhull personal si etalon i gazetarisë, publicistikës dhe sidomos.... "hartimit të lirë") për ta falenderuar nga zemra që u mundua t'i zbardhë faqen Shkodrës qoftë edhe duke i "dhënë krahë" fantazisë së tij prej skizofreni.

Turp Shkodrës që jo vetëm nuk përzurii Bamkën, por për më tepër nuk pranon as nderin (e pamerituar) që i dha me aq zemërgjerësi FahZi BallZiu.

[Maqellarjot]

Ja sa kulture ka populli yne. Kur gjera te tilla ndodhin ne nje nga qytetet me te "kulturuar" dhe me historik te shqiperise. Tifozat perjashtojn Presidentin e vendit nga stadjumi dhe etikojn ate si tradhetare sepse paka share Z. Topalli. Mendimet e mia per kete te fundit do ti permbaj. Sepse do te ishin teper te renda per cilin do qe te ishte ne "vendin" e saj, sidomos kur ajo i perket gjenis femerore!

Mbaj mend ne kohen e diktatures, kur diktatori mori Lenka Cukon nga stallat e lopeve, dhe e beri anetare te byros. Krenaria qe ndjenin Lushnjaret ishte "supernatyrale". Fatkeqesisht nuk ka ndryshuar shume qe atehere. Kur gjera te tilla ndodhin ne Shkoder e ardhmja e atij vendi duket akoma me dikurajues dhe i zymte. Turp per Shkodranet!

[Uriel]

Po me kujton nji thenie te Kadarese: “Një njeriu të zakonshëm, të ardhur nga qyteti ortodoks i Manastirit, Shkodra i duket fillimi i Europës”
Pse filloni te rilindasit (edhe ktu me takon me permend Shkodren e cila nuk kishte ma pak se asnji qytet) e jo te ata te paret ku ishin pothuajse te gjithe gege?
Shkolla shqipe ka pase nja 200 vjet para asaj qe historiografia komuniste e quan te pare. Por problemi ishte se i kishin hap kleriket e Mirdites e Shkodres qe ishin armiq,
Alfabetin me germa latine e ke fale Fishtes qe arriti me i mbush mendjen atyre qe ishin per cirilikun dhe arabin.


Pse ky qe u zgjodh permbledh gjithe toskerine?
Mund te zgjidhej dialekti i Elbasanit qe asht ne kufi mes gegnise e tosknise, siç u vendos prej Komisise letrare te Shkodres ku banin pjese edhe jugore.

Kjo e imponimit per shkak te zhvillimit kulturor asht prralle. Se siç e thashe nuk ia kalonte kush Shkodres ne ket aspekt, dhe ma e randsishmja. Si e shpjegon qe para ardhjes ne pushtet te komunistave gjuha zyrtare ishte gegnishtja?

Cila pozite gjeografike? Se keni pershtypjen se gegnia asht mal gjthkund. Edhe per Shkodren qe asht 16 metra mbi nivelin e detin injoranta si Smth apo Angel qe bajn si te djshem ne ket teme e qujn mal. Po na del se Skrapari e kenetat e Myzeqese apo Kurveleshi qenkan ma te favorizume gjeografikisht se Durrsi Lezha Ulqini Shkodra

Kuptohet mire edhe gegnishtja mor burre, se nuk kena kaq shume diferenca

Ti the filloi nga zero. Me ket nuk isha dakord

Jo më kot e ceka përdorimin e gjuhës si mjet dhe si identitet, që janë dy gjëra jo të ngjashme. Askund nuk mohohet për shkollat fetare françeskane të Veriut, por qëllimi i këtyre shkollave nuk ishte lëvrimi i gjuhës shqipe, por mësimi i fesë katolike duke përdorur gjuhën shqipe si mjet për të arritur tek masa që nuk kuptonte latinishten, ndryshe nga shkolla e Korçës që kishte qëllime të qarta kombëtare. Kur gjuha lëvrohet në bazë të identitetit kombëtar, më tej gjeneron dhe gramatika, që tek shkollat françeskane, apo fragmentizimet e mbijetuara gjer më sot nga shek XVI-XVII pasqyrojnë gjuhë shqipe me strukturë italiane. Kjo është dhe pjesa ku shumë vetë ngatërrohen.

Klerikët katolikë nuk u përndoqën sepse ishin katolikë apo gegë, por ngaqë përbënin rrezik ndaj regjimit për shkak të shkollimit të tyre jashtë vendit, dhe çështë e vërteta, kleri katolik ishte më i mirëarsimuari ndër komunitetet fetare në vend.

Gjuha standarte në vetvete nuk është dialekt tosk, por një përshtatje e njehsuar për të përfituar një gjuhë të kuptueshme për të tëra trevat e Shqipërisë. Dhe që Jugu mbart në vetvete pjesën dërrmuese të qëndrave kulturore qytetare kjo nuk do shumë mend. Strumbullari i keqinterpretimeve qëndron në faktin se gjatë periudhës kur u përcaktua Standarti 72', Veriu përfaqësohej veç nga Shkodra, ku qendrat e tjera kulturore ishin jashtë kufijve. Dhe sigurisht, që një shtet do të zgjedhë një version që i shkon përshtat shtetasve që banojnë brënda kufijve të tij juridikë.

Përsa i takon lëvrimeve akademike rreth gjuhës, sigurisht që përpara regjimit komunist ishin zero. Si do të ndodhte ndryshe kur Akademia e parë e Shkencave u themelua gjatë kësaj periudhe?

[drague]

ja si e bejne shqiptaret mizen buall.

kush ishte ne stadium te ngrej doren.

eshte degjeneru raca jone prej 1944-.tres

do te duhen vite qe te kthehemi ne identitetin tone.

[Kavir]

Tash na doli se e kan sha se barazoi Tirana Kujt i ka shku mendja se a asht gjalle Topi kund mas 2-0 2-2

Nuk ka ndodh kurre kjo qe asht shkru mor burre. Un e kam pa ndeshjen. Biles edhe nji prej tifozave te Tiranes qe kane kene te pozicionum afer tribunes vip me tha se nuk ka ndigju kore kundra tij

Thuaj ç'të duash. E morët namin (e mori ferra uratën thonë andej nga jugu).

Mbaje turpin për tërë jetën o Safa Imeri!

[puroshkodran]

une e kuptoj shume mire gegerishten, topalli ka probleme me kulturen e te folurit ne cilido dialekt te flase,
pikerisht per kete lloj korrektesie e ka patur fjalen topi, qe shume ketu po e keqkuptojne apo keqperdorin.

me saktesisht ajo fjala "zhele" psh nuk ka pse perdoret ne parlament, nuk eshte pune dialekti, se edhe te perdorej fjala "lesh" apo "floke" perseri gabim do ishte, sepse kryetarja nuk ka pse komenton zhelet e te tjereve, nese kerkon te nxjerre dike perjashta fare mire me miresjellje i kerkon gardes te nxjerre filan deputet me arsyetimin perkates, pa patur nevoje per komente femijenore apo ofendime,
se ndryshe kur flasim ne te dy, e ndryshe kur flasin ata ne parlament.

tani nese ti e mbron jozin vetem e vetem se eshte shkodrane atehere jam dakord, po ne te njejten kohe mos ta bejme qimen tra dhe ta keqinterpretojme ate qe tha topi.

ishte fjala thjeshte per dialektin. ti the bush mund te flase jugorce por ne amerike kuptohen se nuk ka diference te madhe mes dialekteve. une thashe qe edhe topalli kuptohet se as te ne nuk ka kushedi diference

normal qe zhele nuk duhet perdore ne parlament

[-BATO-]

Ne kohen e ardhme folja mendoj zgjedhohet keshtu:
1. Do te mendoj
2. Do te mendosh
3. Do te mendoje

ne anglisht
1. I will think
2. You will think
3. He will think

ne frengjisht
1. Je vais penser
2. Tu vas penser
3. Il/elle va penser

Pra forma e pashtjelluar think, respektivisht penser ne frengjisht mbetet e njejte ne te gjitha vetat, kurse ne shqip eshte nje makth i vertet per t'u zgjedhuar, sidomos per te huajt qe nuk verejne forma te tilla zgjedhimi ne gjuhet tjera indoevropiane.

Ne gege kjo folje zgjedhohet shume thjeshte:
1. Kam me mendu
2. Ke me mendu
3. Ka me mendu

Pra paskajorja "me mendu" mbetet e pandryshuar, sic ndodhe ne shumicen e gjuheve indoevropiane. Se voni eshte bere reformimi i tingujve ä, ö, ü dhe tani ata shkruhen ne formen e diftongjeve ae, oe, ue, kur u be ky ndryshim ne drejtshkrim u pyeten edhe Austria, Zvicra, Luksemburgu, biles edhe Lihtenshtajni .

Un thash qfar do thojshe ti naj gja te re, po kto jan than me koh. Paske degjuer edhe ti per pjesoren dhe paskajoren.

Kto arsyetimet qi ta bajm si ca gjuh evropiane qi nuk zgjedhuen, jan qesharake. T'i kishte than kto naj dikush nuk di te shkruej, do ish normale, po tuj qenë se ti shkruen nji standard te knaqshem, mbeta shum i zhgënjyer nga kto qi ke than..

Problemi osht kyt:

Pjesora dhe paskajora geg nuk i pershtaten indit te gjuhes standarde. Po te hjekim paskajoren dhe pjesoren e standardit dhe te fusim q'ato geget, kjo kerkon ni varg ndryshimesh te tjera, qi sjellin nji përmbysje dhe nji shëmtim te gjuhes, po kte nuk e kuptuejn ato qi i propozojn.

Un po ta shpjegoj me nji shembull rrobash, se nga gjuha po doket qi s'marrke vesh:

Kemi ni njeri te veshur me kostum serjoz "ARMANI", dhe nji njeri te veshur me ni kostum sportiv "ADIDAS" (tuta dhe bluz).

Ne qoft se ne duem t'i pshtillim kto, pra te veshim ni gjakete kostumi me tuta sporti, del ni kostum qesharak: gjaket me tuta sporti. Jan dy gjara te nrdyshme qi stonojn mes vedi.

Ndryshimet qi paskan barë gjermont, me sa shofë, qenkan ndryshuer germat, jo gramatika. Osh njisoj sikur neve ë dhe ç ta shkruejm ae dhe ts. kjo ka lidhje me pershtatjen e tastjerave te kompjuterave qi ta ken sa ma leht, se
gjermont nuk kan mendje krahinoriste qi te zihen mes vedi per gjuhn, siq zihen disa tipat si ju. Jo shoki, nuk ban kshtu!

Pershendetje

[drague]

ishte fjala thjeshte per dialektin. ti the bush mund te flase jugorce por ne amerike kuptohen se nuk ka diference te madhe mes dialekteve. une thashe qe edhe topalli kuptohet se as te ne nuk ka kushedi diference

normal qe zhele nuk duhet perdore ne parlament

zhele eshte kompliment per ilir gjonin me shoke.