Kino-ditari 2009!

[peoples]

Ndoshta do e mbyll 2009 me këtë film, dhe s'do e bëj keq!

Kam 5 ditë që dua të shkoj të shoh Avatar-in e JC, por ja që kinemaja që unë zgjodha për ta parë, meqë ka një sallë të madhe, dhe një ekran të madh (kuptohet), i ka patur datat complet.
ndoshta me mbarimin e 2009, do mbarojnë dhe radhat për këtë film që më duhet t'i jap 3 euros për syzet! Dhe pastaj thonë që kinemaja s'i ka rritur çmimet. Imagjino të gjithë regjizorët ta vendosin të hirojnë vetëm në 3D... Në vitet 50-të e provuan, tani duan ta rifusin edhe një herë në listë, që t'i "mbysin" edhe ato pak kinema të cilët mezi po arrijnë të projektojnë në 2D filma.

Po kush është filmi mbyllës?

Ai vjen nga një regjizor i ri flamand (Belg). Këta të rinjtë janë e ardhmja, dhe nuk e kanë shumë keq që e fillojnë karrierën me filma tragjikë. Se filmi që pashë ishte tragjik.
Një djal bjond (porsi në filmat e vëllezrve Dardenne...) jeton në një familje e mbushur me meshkuj. Përveç të jatit, ai ka dhe tre xhaxhallarë, njëri me pijance se tjetri. Specialiteti i tyre (si edhe i shumë belgve), është birra.
Me një forcë të paimagjinueshme, regjizori na jep disa portrete njerëzish që na çudisin për talentin e tyre (pija, dialogu, e qeshura, beqarlliku...), por edhe për fatkeqsinë e tyre. Jemi në vitet 80-të. Koha kapitaliste siç duket po i mërzit njerëzit më shumë se duhet, atëherë këta gjejnë mbështetje tek pija dhe të gjitha efektet që ajo jep.

Filmi është i ndërtuar me një montazh pak të çuditshëm, ashtu si dhe kur lexojmë një gazetë që përmban shumë episode të një shoqërie. Edhe filmi, që në dukje s'është vetëm një roman që po shkruhet nga djali bjond, ka shumë ndalesa, kthime dhe rikthime.
Notat tragjike mbështjellin çdo personazh se vetë gjenerata shihet si tragjike nga regjizori.

[autori]

une si kurioze, i hoqa syzet desha te shikoja ndryshimin si do dukej pa dhe me syze. Dhe eshte goxha ndryshim. .

ah sigurisht ! Por ki parasysh qe, kur i heq syzet, nuk shikon te njejten gje kur e shikon ne 2D (sepse filmi eshte xhiruar per tu pare ne 3D, por dhe ne 2D).

Film eshte, mbase nga buja qe u be .. prisnin njerezit ndonje shpikje te re. 3D per mua nuk ishte hera e pare. Po dhe historia disi e vecante kesaj rradhe.

Varet se ç'kuptohet me shpikje. Mê teper se me avancimin e perdorimit te 3D, prisja nje reflektim estetik ne perdorimin e tri-dimensionales. Siç te thosha me lart, do doja qe Cameron ta kish krujt nje çike me shume koken se dreqi e mori, kish 12 vjet qe punonte per kete film. Pastaj nuk eshte dokushdo ! E ke pare ndonjehere "The Abyss" ? Nje nga filmat e tij (me i miri ndofta).
Dua te them se, tre dimensionale apo dy dimensionale, kryesorja eshte cilesia e filmit nga ana artistike. Ky muhabet po me kujton se andej nga fillimi i ketij viti, korçari, qe ka humb pa lene gjurme, ka pas shkrujt me te drejte per filmat 3D: "Megjithese hipotezë e kote, kam pershtypjen se neqoftese Tarkovski do te ishte gjalle mbase mund te bente diçka interesante, nje film si Stalker mund te dukej bukur ne 3D, ose ndonje film i Malick...".

Edhe mua m'u kujtua Malick, kur pashe AVATAR. Mu kujtua per filmin e tij "The New World" (historia e Pocahontas). Nuk di a e ke parë. Kur shkruaja dje se, ajo qe me irritoi tek AVATAR ishte stili megalloman i ceremonise spirituale (qe i ngjante gati-gati ceremonive hitlero-musoliniane), kisha ne mendje se me ç'fare elegance pershfaq pikerisht Malick tek filmi i tij "The New World" keto lloj ceremonish (behej fjale per ceremoni dhe rite spirituale te Indianeve te Amerikes, ne shek XVI).

Muzika nuk ishte e keqe per mendimin tim. Megjithate varet si e perjeton cdo kush.

Patjeter ! Gjithshka eshte perjetim dhe perceptim personal. E di ate shprehjen ne shqip : "Merr syte e mi e shife !" ( e ka pas thone gjyshja ime, qe vdiste te bente mblesëri, dhe kur çiftet nuk pelqeheshin dhe asaj i pelqente, i thoshte njerit (ose tjetrit): "ho mi mo ne ti, po s'te pelqeu, merr syte e mi e shife"

p.s. Do ishte me mire akoma ta shikoje ne IMAX 3D. .

Mos qesh hiç, e ke shume mire ! Me thane dhe mua, ca miq qe e kishin pà ne IMAX : eshte vertet impresionuese ! Pink-o, problemi osht se nuk ka IMAX ketu une. 500 mije banore ka qyteti im, duhet me shku ne kryeqytet per k'si gjonash...

[autori]

Historia e filmit : Nje familje greke, e perbere nga babai, nena, dy vajza dhe nje djale, kane vendosur (nuk shpjegohet ne film pse-ja) ti ikin jetes reale dhe te jetojne te mbyllur ne nje vilë te rrethuar nga mure te larte, pa telefon, pa radio, pa TV. Vetem babai punon (duket se eshte drejtor ndermarrjeje, diçka e tille). E gjithe familja i nenshtrohet ketij rregulli, ketij ligji, kesaj "teoreme" : te jetojne te izoluar nga bota.



Ka pas shkrujt korçar-i ne fillim te vitit :

"Dogtooth", regjia : Giorgos Lanthimos.

Film nga "Gërqia" ky... S'para ka filma greke nga këto anë te globit, ndonjë tek-tuk, si dhe filmat e Theo Angelopoulos (më nderkombetari i regjizoreve greke).
Zakonisht filmat greke jane po aq bloze sa ata shqiptare, ne mos qofshin filma greke me shqiptare, me histori "allvanikosh".

Si percaktim fillestar me duhet te them se filmi ne fjale eshte tip filmi si ata te Hanneke, krejt. I njejti stil!
Po ç'eshte ky stil i Hanneke? Stil teorik, me dialektike teorike, me personazhe teorike te cilet jane njerezorë aq sa imazhi u lejon te jene njerëzorë (nje shembull i vogel : nje peisazh, pa njerez në të, eshte me njerezor se nje plan me njerez qe çoç bejne, ne kesi lloj filmash). Me pak fjale : filma teoremë. Dhe nuk i quaj kot filma teoreme sepse nje nga ata qe e stisen kete stil duhet te kete qene Pasolini me filmin e tij "Teoreme" .

Nuk ka krahasim midis Pasolinit dhe Hanneke, jane si dita me naten. Por dhe Pasolini ka pasur "shkarjet", apo mekatet, e tij artistike megjithese kur e kam pare "Teoremen" per here te pare me pat lene pershtypje te forta, dhe sidoqofte eshte film qe merr ngjyra te tjera kur e nderlidh me filmat e tjere te Pasolinit. Kurse Hanneke... ç'te thuash per Hanneke? C'te them me teper se "teorike"...? Personazhet nuk jane veçse mish teoremash, paçka se Hanneke, si djalke i zgjuar qe eshte, e kritikon dhe kete pikeveshtrim.

Dogtooth me pelqeu mbase me shume se filmat e Hanneke, fale thjeshtesise (apo paaftesise ??) se tij. Atje ku Hanneke, si djalke i zgjuar qe eshte, gerryen gropa e tunele (jo dhe aq te pa-verteta fundja, te mos ja ulim meritat jashtemase) per te humbur gjurmet e ujkut apo gjoja per t'i "humanizuar" teorite e teoremat e tij (gropat e tunelet), Dogtooth perkundrazi, nuk i shqepet teorise se tij fillestare : ka nje grope (tokësorisht dhe simbolikisht) te vetme ne Dogtooth dhe personazhet përpëliten atje per gjate gjithe kohes. Ta kam llafin qe Dogtooth nuk perpiqet, apo nuk di (kjo ngelet pikepyetje), te braktise idene fillestare... gje kjo qe ne vend qe ta dobesoje filmin, i sherben per t'i dhene akoma me shume dobishmeri dramatike e kinematografike, me shume "thellesi" (behet fjale per gropa fundja).

Ndaj te njejtin opinion me korçar-in, qe ka te drejte kur thote se, "regjizori nuk i ndahet teorise se tij fillestare : ka nje grope (tokësorisht dhe simbolikisht) te vetme ne Dogtooth dhe personazhet perpeliten atje per gjate gjithe kohes". Kjo perben dhe forcen e filmit, kjo eshte arsyeja pse filmi, edhe pse teorik, in fine, arin ta kaperceje kete stad teoreme.
Duhet veçuar po ashtu plastika perfekte e tij, ne sherbim total te "teoremes" (ose me sakt, ne sherbim te kapercimit te saj) : mua filmi nuk më leshoi nga fillimi ne fund.

[autori]

Ne vitin 2005, ndodh nje ngjarje e rende ne boten e filmit ne France : nje producent filmash indipendentë var veten me litar ne zyren e tij. Quhej Humbert Balsan. Ishte producent i shume regjizoreve indipendente te talentuar, si Elia Suleiman, Claire Denis, Youssef Chahine. Me nje fjale, po mos kish patur Humbert Balsan, do kishim pare me pak filma te mire.

I mbytur ne borxhe bankare, producenti i jep fund jetes ne menyre tragjike. Nje thashethem qe ka qarkulluar asokohe, ka dashur te beje disi fajtor per vetvrasjen e tij Bela Tarr-in, regjizor hungarez, nje nga peshat më te renda te Kinematografise Autoriale. Producent i filmit te fundit te Bela Tarr "Burri nga Londra" ishte pikerisht Humbert Balsan : Bela Tarr kish kerkuar nje buxhet shume here me te larte se mundesite financiare te producentit.


Gjithsesi, e vertete ose jo, pjeserisht i vertete ose jo, ky detaj ekziston edhe ne filmin ne fjale. Episodi i Bela Tarr-it nenkuptohet permes nje roli episodik te nje regjizori suedez ne film. Dhe nje nga arsyet qe filmi mi ngriti nervat, ishte pikerisht aludimi qe ben regjizorja e filmit per kete histori. Regjizori i ashtuquajtur suedez (aludimi eshte per Bela Tarr) paraqitet ne film si tip kapriçiozi, alkoliku. Per pak sa nuk dola nga salla e kinemase, por nderkohe, thashe me vete : "Bela Tarr as qe do marre mundimin per te pare kete filmin e kesaj shurres, ndersa kjo shurra duhet ti kete ne DVD gjithe filmat e gjeniut Bela Tarr".

Ne fakt, filmi nuk me pelqeu. Pjesa e pare, pra deri ne vetevrasjen e producentit, eshte interesante falë lojes se hatashme te personazhit kryesor. Pastaj filmi, edhe pse ka meriten te vazhdoje edhe pas vetevrasjes se heroit kryesor, i terheq kembet zvarrë... Ideja eshte e mrekullueshme : filmohet po e njejta hapsire (shtepia, zyra....) e producentit, por tashmë pa të, ne mungese te tij. Kane mbetur e shoqja, femijet, bashkpunetorët. Keshtu qe nga ana e idese se ndertimit ne dy pjese, filmi eshte i magjishem. Por "ça ne tient pas", nuk arrihet qellimi i kesaj ideje. Pjesa e dyte eshte jo-bindese, per syte e mi. Me sa duket, regjizorja nuk do ta pranoje se po ben nje film me skenar, pra film me dramë, me "aksion". Dhe, ngaqe i thote vetes nga mengjesi ne darke se eshte regjizore-autoriale, e fut filmin neper shtigje te kota, duke na treguar skena kontemplative, jo-bindese dhe konvencionale. Per mua, pjesa e dyte eshte komplet e shkuar kot !

Shkruan peoples, qe gjithashtu e ka pare filmin :

Filmi i dytë i regjizores së re franceze Mia Hansen Love trajtohet me nota të theksuara optimizmi, si për t'ia dedikuar filmat e saj këtij produktori që nuk arriti t'i shohi filmat (fëmijët) e MHL sa ishte gjallë. Pra, ai produktor (burrë) që sa ishte në jetë i besonte një vajze të re, e cila vetëm një film me metrazh të shkurtër kishte bërë në atë epokë, i premtoi vajzës se ajo mund të bënte filma (fëmijë). Dhe deri më sot kjo vajzë e talentuar ka bërë dy: Tout est pardonné dhe ky i fundit.

Kjo eshte e vertete: Mia Hansen Love (daneze per nga origjina), vite me pare kish marre premtimin nga Humbert Balsan qe ai ti financonte filmin e saj te pare. Kjo eshte dhe ne film : regjizori i ri (djaloshi bjond) qe i prezanton skenarin e filmit te tij te pare producentit, nuk eshte gje tjeter veçse personifikim i regjizores MHL (sa per informacion: rolin e regjizorit te ri e luan vellai i vertete i regjizores).

Dhe per me teper, entuziazmi im kur pashe se filmi hapet drejt nje pjese te dyte, edhe pas vetevrasjes se heroit kryesor, rà komplet, u be zero, kur degjova nga goja e njeres nga personazhet (nga goja e vajzes se madhe te producentit) repliken e meposhtme : "Je me sens française d'âme." (Ndjehem franceze ne shpirt). A thua se regjizorja i bashkohet korrit patriotiko-kombetarist aktual francez mbi Identitetin Kombetar francez. Gje me te shpifur, kisha kohe qe s'kisha degju ne nje film !

[peoples]

Nuk e mbylla vitin pa parë: Avatar

Një kërkim të bësh për box-office të filmit Avatar, të krijohet menjëherë përshtypja se po shemben kinematë nga turmat e njerëzve që kërkojnë me çdo kusht të shohin “çudinë” e radhës të një regjizori që tashmë është i salduar përjetësisht me sistemin fitimprurës të studiove në kodrën H.

Në dy jave shfaqje në Francë, filmin e kanë parë më shumë se pesë milion e gjysëm njerëz. Në USA, filmi ka mbledhur me shumë se 212 milion $. Pa llogaritur vendet e tjera. Pra, siç shihet, JC me shokët e tij të punës, i janë sjellur për dhejtë vjetë këtij projekti, dhe ia arritën qëllimit? Thonë që 3D do demokratizohet. Por kjo në dëmin e shumë kinemave që do i duhet të bëjnë një investim të rëndësishëm, për të projektuar filmat në 3D apo dhe në dixhital. Dihet se SONY (meqë edhe është pronar e një studioje të famshme të kodrës H; si dhe simotrat të tjera the big five të cilat janë blerë e shitur e riblerë nga kompani të ndryshme: Paramount, MGM, Warner, Twentieth Century Fox, RKO) po punon rëndë për t’i kthyer filmat në file dixhitalë dhe ta varrosi përfunidmisht shiritin. Por a do ia arrijë qëllimit? Kjo do të shihet pas disa vjetësh, pasi tani për tani shiriti akoma ka besnikë dhe ndonjë laborator akoma gjen punë.

Po filmi i shumë reklamuar kudo anë e mbanë globit tokësor? Cfarë thotë për gati 2h42 minuta? Ku është historia? Si tregohet ajo? Për çfarë na jepen këto lloj ingranazhesh teknollogjike? Që të jemi më të pasigurtë në planetin tokë? Po pse gjithë kjo dshuri për fantastiko shkencoren? Pse?

Të gjitha këto pyetje si dhe shumë të tjera nuk arrita t’i marr në formën e një përgjigjeje të prerë: ja ku është historia, mesazhi dhe detyrimi që unë i kam njerëzimit!

Ata që kanë parë shumë filma e dinë se John Ford ka bërë disa filma me indianë. Indianët me shigjeta, të bardhët me pushkë, me intriga, me kurthe, me urrejtje. Indianët me lutje shamanike, të bardhët me gjeneralë të sprovuar, me ushtarë të etur për pushtim.

Po kështu dhe spanjollët apo portugezët, me Mayat të cilët u shfarosen nga pushtuesit e rinj. Po ashtu dhe JC me jashtë tokësorët të cilët duhet të shfrytëzohen nga tokësorët për ndihma të tjera.

Kësaj radhe tokësorët nuk arrijnë të fitojnë, megjithë armatimin deri në dhëmb të ushtrisë ultra moderne. Përsonazh me optimizmin e tij arrin të nënshtrojë patën gjikande Towok dhe t’i rrëmbejë zemrën vajzës së krytarit të fisit.

për mua s’kishte asgjë tjetër ky film që nuk më la gojë hapur me teknologjinë e tij. Në disa plane i hoqa syzet, dhe 2D ishte e mjaftueshme. Nuk e kuptoj këtë konfuzion me arritjet gjoja të mëdha të 3D-së? Për mua është një argument marketingu se si e si t’i shfrytëzojnë konsumatorët. T’i rrjepin ato se përveç çmimit të biletës, duhet të paguash edhe për syzet e kauçukut të shoqëruara me një facoletë të njomur për fshirjen e yndyrës e përdoruesit para nesh.

Pra me Avatar, apo pa Avatar, nuk besoj se e ardhmja e kinemasë do të ketë ndryshime. Filma si Avatar, Matrix, e të tjera produksione të sofistikuara, bëjnë shumë zhurmë për asgjë, fundja gjithë kinemaja (në shumë raste) bën zhurmë për asgjë, se mbetet dhe konsiderohet si një art i ri, i cili akoma s’ka kaluar moshën e adoleshencës. Presim se si në vitin 1154, tokësorët apo jashtë tokësorët do e përdorin këtë art për t’u argëtuar dhe propaganduar mesazhe dhune e dashurie.

[peoples]

Ne fakt, filmi nuk me pelqeu. Pjesa e pare, pra deri ne vetevrasjen e producentit, eshte interesante falë lojes se hatashme te personazhit kryesor...

Dhe per me teper, entuziazmi im kur pashe se filmi hapet drejt nje pjese te dyte, edhe pas vetevrasjes se heroit kryesor, rà komplet, u be zero...

Eshtë e vërtetë që filmi ndahet si me thikë. Nuk e kuptoj pse-në e një zgjedhje të tillë. Ritmi mungon pothuajse në pjesën e dytë, megjithëse nuk është edhe aq e trajtuar si pjsesë e dytë, por e asaj çka ndodhur (ose ç'ka dashur) të trajtojë regjizorja.

[autori]

autori, ... më mirë shko e shih Tetro dy herë.

E pashe, dhe më mjaftoi nje here !

Më seriozisht :

Ka nje keqkuptim me filmografine e Francis Ford Coppola-s: eshte ngritur nje legjende, sipas se ciles, filmat më te mire te ketij regjizori, jane detyrimisht ata qe jane dhe me te njohur, dmth "The Godfather", "Dracula"... etj etj. Nuk eshte fort ashtu, ne fakt. Vena më e mire kinematografike e Coppola-s gjendet me se shumti tek filma te tille intimë te tij si "The Convertation", "Rusty James", "Peggy Sue got married", filma te cilet ai i ka realizuar here pas here, duke i alternuar me filmat e tij cult (e qe permenda me lart).

Megjithate, duhet thene se, qe prej vitit 1997, Coppola nuk kish realizuar më filma, disi i zhgenjyer edhe me veten, me pamundesine e realizimit te filmave "siç do t'ja donte zemra", duke u marre kryesisht me production.

Qe prej 2007-es, ka nje kthim te tij si regjizor, se pari me "Youth without youth" (2007) dhe tani me "TETRO".

Disa mendime te mijat, hedhur shpejt e shpejt, pas shikimit te filmit ne fjale :

1. Pjesa e pare e TETRO, te themi deri ne gjysem te tij, me la krejt te ftohte. Duket se Coppola e njeh pak Argjentinen, ose e njeh keq. Ngjarja dukej e stisur, mizaskena jo bindese. Por nderkohe, mendoj se behet fjale per nje film "mal aimable" ( jo fort xhentil - sikunder personazhi kryesor), edhe pse nga ana tjeter, filmi më interesonte.

2. Ne fakt, TETRO eshte ne nje fare menyre, nje remake (nga ana e regjizures) i "Rusty James". Pra jo ndonje gje e re "nga fronti i perendimit".

3. Duke filluar nga momenti kur vellai i vogel ben aksident, filmi me pelqen gjithe e me shume. Mendoja se do te drejtohej drej linjes se krijimit artistik (heroi kryesor ka prirje gjeniale ne letersi, edhe pse e fsheh kete dhunti), nderkohe qe behet kryesisht fjale per nje "larje hesapesh" ne familje.

4. Skena e "çvirgjerimit" (hera e pare qe ben seks me nje femer) te vellait te vogel, eshte per mua skena me e mire e filmit. Do doja me teper skena te tilla, impresionuese per nga bukuria dhe thjeshtesia. Nejse, po kerkoj pak si shume dhe une, kur kihet parasysh megallomania legjendare e Coppola-s ! lol

5. Aktoret me pelqejne, me perjashtim te se dashures se Tetro-s. Fallciteti i saj me bente nevrik.

6. Nuk me pelqeu fort fakti qe filmi ka disa "mbyllje" : pergjate 30 a me shume minutash, te krijohet ndjenja se po mberrin fundi i filmit. Dhe ne fakt, jo, ai mezi vjen. Por dhe ne pergjithesi, i kam bezdi filmat qe perpiqen te "shtyjne" e "shtyjne" fundin e tyre. A thua se duan te na impresionojne pa pushim.

7. Gjithsesi, mendoj se problemi kryesor i filmografise se Coppola-s qendron ne faktin se, vetem tani vone, pas viteve 2000, regjizori kuptoi se nuk mund te vazhdonte gjithe jeten krijuese te tij duke bere Godfather apo Dracula. Dhe problemi eshte se tani qe ai ka 70 e kusur vjeç, sikur eshte pak vone...

Thene ndryshe : Nese Jean-Luc Godard, i te njejtes gjenerate me Francis Ford Coppola-n, pas realizimit te filmave cult "Le mépris" & co (vitet '60) mundi te na ofroje ne vitet 2000 filma te mrekullueshem si "Notre Musique" apo "Eloge de l'amour", kjo ndodhi sepse Godard kaloi se pari per nga faza eksperimentale "Dziga Vertov" (vitet '70) dhe faza e viteve '80. Pra nuk i "dogji" etapat, perkundrazi, e vu rrezikshem ne loje artin e tij. Coppola u kujtua tani qe ka 70 e kusur vjeç... Pak vone, pak si shume vone... . Gjynah, se ndjehet vertet deshira per te bere "tjeter gje" !
Kuptohet, askujt nuk i mohoet e drejta per te bere "tjeter gje", qofte dhe ne moshen 70 vjeç, por une mbeta goxha perpleks perpara nje filmi qe perzien (bashkon) emfazën (emphasis - "ekzagjerimin" e gjestit artistik) me modestine, rinovimin me... vazhdimesine (ngjashmeria me "Rusty James").
Edhe modesti, edhe megallomani, bashke, sikur nuk kaperdihen kollaj...

[autori]

Nuk e kuptoj pse-në e një zgjedhje të tillë.

Une e thashe : nje zgjedhje e tille, pra qe filmi te vazhdonte gati dhe 60 minuta te tjere pas vetevrasjes se heroit kryesor, eshte nje zgjedhje e mre-ku-llu-e-shme ! Problemi qendron në atë se zgjedhja eshte krejt e shkuar dëm. Dhe arsyen e shpjegova : pjesa e dyte eshte e shtirur, nuk eshte ne te njejten fryme me te paren (qe eshte e bazuar tek aksioni). Tek pjesa e dyte, kjo pilivicka do me bo si regjizore autoriale, dhe merr poza. Ose ate qe ti e quan : mungon ritmi (qe me sakt do ishte : nuk eshte i njejti ritem, e njejta fryme me ate te pjeses se pare).

[autori]

Një djal bjond (porsi në filmat e vëllezrve Dardenne...) jeton në një familje e mbushur me meshkuj. Përveç të jatit, ai ka dhe tre xhaxhallarë, njëri me pijance se tjetri. Specialiteti i tyre (si edhe i shumë belgve), është birra.

Me një forcë të paimagjinueshme, regjizori na jep disa portrete njerëzish që na çudisin për talentin e tyre (pija, dialogu, e qeshura, beqarlliku...), por edhe për fatkeqsinë e tyre.

Edhe aq e paimagjinueshme, nuk eshte forca jo ! Ne aparence po, duket film bruto dhe spontan, por ne fakt, jo aq sa duket, sepse nese do ishte ashtu, personazhi kryesor, kur rritet, nuk do na paraqitej aq fin dhe i rrafinuar (per nga mizaskena, kuptohet, me filtra dhe me efekte ngjyrash) , por po aq "bruto" dhe "spontan" si familja e tij dikur.

Filmi nuk eshte i keq, por jo pak konsensual (edhe pse flet per njerez margjinalë !!). Ka ndonje personazh interesant, psh... kusherira e vogel ! Te tjeret... comme-ci, comme ça...
Shkurt, besoj se permes shembujve, me kupton se ç'dua te them kur shkruaj se, ne dukje po, filmi eshte i forte, bruto dhe spontan, por jo ne te vertete ("ruaju" nje çike ketyre filmave realiste... Eshte ca i veshtire realizmi i vertete .

[javan]

Nuk e mbylla vitin pa parë: Avatar

Një kërkim të bësh për box-office të filmit Avatar, të krijohet menjëherë përshtypja se po shemben kinematë nga turmat e njerëzve që kërkojnë me çdo kusht të shohin “çudinë” e radhës të një regjizori që tashmë është i salduar përjetësisht me sistemin fitimprurës të studiove në kodrën H.

Në dy jave shfaqje në Francë, filmin e kanë parë më shumë se pesë milion e gjysëm njerëz. Në USA, filmi ka mbledhur me shumë se 212 milion $. Pa llogaritur vendet e tjera. Pra, siç shihet, JC me shokët e tij të punës, i janë sjellur për dhejtë vjetë këtij projekti, dhe ia arritën qëllimit? Thonë që 3D do demokratizohet. Por kjo në dëmin e shumë kinemave që do i duhet të bëjnë një investim të rëndësishëm, për të projektuar filmat në 3D apo dhe në dixhital. Dihet se SONY (meqë edhe është pronar e një studioje të famshme të kodrës H; si dhe simotrat të tjera the big five të cilat janë blerë e shitur e riblerë nga kompani të ndryshme: Paramount, MGM, Warner, Twentieth Century Fox, RKO) po punon rëndë për t’i kthyer filmat në file dixhitalë dhe ta varrosi përfunidmisht shiritin. Por a do ia arrijë qëllimit? Kjo do të shihet pas disa vjetësh, pasi tani për tani shiriti akoma ka besnikë dhe ndonjë laborator akoma gjen punë.

Po filmi i shumë reklamuar kudo anë e mbanë globit tokësor? Cfarë thotë për gati 2h42 minuta? Ku është historia? Si tregohet ajo? Për çfarë na jepen këto lloj ingranazhesh teknollogjike? Që të jemi më të pasigurtë në planetin tokë? Po pse gjithë kjo dshuri për fantastiko shkencoren? Pse?

Të gjitha këto pyetje si dhe shumë të tjera nuk arrita t’i marr në formën e një përgjigjeje të prerë: ja ku është historia, mesazhi dhe detyrimi që unë i kam njerëzimit!

Ata që kanë parë shumë filma e dinë se John Ford ka bërë disa filma me indianë. Indianët me shigjeta, të bardhët me pushkë, me intriga, me kurthe, me urrejtje. Indianët me lutje shamanike, të bardhët me gjeneralë të sprovuar, me ushtarë të etur për pushtim.

Po kështu dhe spanjollët apo portugezët, me Mayat të cilët u shfarosen nga pushtuesit e rinj. Po ashtu dhe JC me jashtë tokësorët të cilët duhet të shfrytëzohen nga tokësorët për ndihma të tjera.

Kësaj radhe tokësorët nuk arrijnë të fitojnë, megjithë armatimin deri në dhëmb të ushtrisë ultra moderne. Përsonazh me optimizmin e tij arrin të nënshtrojë patën gjikande Towok dhe t’i rrëmbejë zemrën vajzës së krytarit të fisit.

për mua s’kishte asgjë tjetër ky film që nuk më la gojë hapur me teknologjinë e tij. Në disa plane i hoqa syzet, dhe 2D ishte e mjaftueshme. Nuk e kuptoj këtë konfuzion me arritjet gjoja të mëdha të 3D-së? Për mua është një argument marketingu se si e si t’i shfrytëzojnë konsumatorët. T’i rrjepin ato se përveç çmimit të biletës, duhet të paguash edhe për syzet e kauçukut të shoqëruara me një facoletë të njomur për fshirjen e yndyrës e përdoruesit para nesh.

Pra me Avatar, apo pa Avatar, nuk besoj se e ardhmja e kinemasë do të ketë ndryshime. Filma si Avatar, Matrix, e të tjera produksione të sofistikuara, bëjnë shumë zhurmë për asgjë, fundja gjithë kinemaja (në shumë raste) bën zhurmë për asgjë, se mbetet dhe konsiderohet si një art i ri, i cili akoma s’ka kaluar moshën e adoleshencës. Presim se si në vitin 1154, tokësorët apo jashtë tokësorët do e përdorin këtë art për t’u argëtuar dhe propaganduar mesazhe dhune e dashurie.

Kam pershtypjen se po lexoj recencen e dikujt qe nuk ka pare fimin por ka lexuar gazeten.

Se pari, une nuk e di ne cilat kinema ke shkuar, por syzat 3D ishin one-time-only, nje pale per person, ne qese plastike te mbyllura nga fabrika, dhe te cilat merreshin me vete pas shfaqjes/ose hidheshin (sic bene disa nga ne).

Asyeja pse i hodhem ishte e thjeshte. Keto syza nuk mund te perdoren si syza dielli, dhe as ne ambiente te jashtme. Kjo na sjell ne piken tjeter se perdorimi i ketyre syzave ne dukje te zeza (syza dielli) nuk ishte opsional.

Disa nga ne qe i hoqem syzat 3D here pas here gjate shfaqjes [per kuriozitet], kuptuam se duke bere kete, jo vetem qe personazhet nuk te qaseshin aq prane sa t'i prekje, por ne fakt nuk dalloheshin fare. Ato dukeshin nje mase shumengjyreshe e paidentifikuar.

Keshtu qe mua me duket shume interesant fakti qe syte e tu konvertojne nje film 3D ne 2D view, pasi se paku 5 vete ne menyre indipendente nga une konstatuan se nuk shikonin asgje te qarte pa zyze.

Opsioni tjeter (me i lire) ishte ta shihje ne salla ku teatro ku shfaqej si 2D. Per keto nuk mund te flas pasi nuk kam qene.

Pertoj te them se edhe permbledhja qe i ke bere eshte mediokre. Por edhe filmi ne fakt ishte konfuz dhe i kishte ngaterruar tmerresisht prioritetet. Ngjante si ata te rinjte qe bejen namin kur u rritet cmimi benzines qe paguajne per makinen, por ama urrejne politiken qe siguron nafte te lire per vendin e tyre. Etj.