Ç'mendoni mbi akademik Rexhep Qosja?

[Preng Sherri]

Shkruan kalorësi i Fundit i
Rilindjes sonë Kombëtare: Rexhep Qosja ( 12 qershor i vitit 1997)

Përgjigjet e Porositura politike

Më në fund, pa iu dhënë përgjigje të qarta, objektive dhe të ndershme pyetjeve, të sipershtruara, në jetën poltike shqiptare nuk do të krijohen kushte për mposhtjën e politikës së papërgjegjshme, që është bërë politkë e vazhdueshme në jetën tonë dhe për krijimin e politikës së përgjegjshme, prej së cilës varen edhe rendi, edhe qetesia, edhe demokracia, por edhe prestigji i Shqiperisë dhe i populit shqiptar në botë.
Nuk ka dyshim që në pyetjet e mësipërme do të ketë shumë përgjigje të ndryshme. Disa përgjigje tanimë kanë filluar të jepën. Nuk është vështirë të shihen që disa nga këto janë përgigje të porositura politike, që, në pjesën më të madhe të rasteve, kanë për qëllim rehabilitimin e pushtetarëve që janë gjetur në krye të shtetit në kohën e shpërthimit të revoltës gjithëpopullore dhe të fatkeqësive që kanë goditur Shqiperinë!

( Qosja e quan 1997-ten edhe si fatkeqësi por këlyshët e Sinan hasanit kishin tjetër detyrë dhe i nxorën vetëm një pasus duke e fshehur të tjerën, por ka nga ata që deri n'fund shpalosin një të vërtetë - vërejtja e P.sherrit)

" Nuk është shumë e çuditshme, prandaj, pse skaqet dhe shkaktarët e të gjitha atyre që ngjanë dhe vazhdojnë të ngjasin kërkohen ose në të armiqtë e jashtëm të lidhur me armiqtë e mbrendshëm - te Greqia dhe SHBA-të, madje të krejt vendeve perendimore( eshtë Komunikata që Presidenca nën berishën lëshuan duke akuzuar qak edhe SHBA-të për përzierje të mbrendshme në ngjarjet e vitit 1997-të);ose te individualizmi i njohur shqiptar, që shqet lehtë në anarki; ose te homogjenizmi i pamjaftueshëm kombëtar; ose te qëndrimi në vazhdimësi armiqësor i opozitës ndaj regjimit!
E të tjera.
Megjithëse - siç po shihet - përgjigjet që do të jepen në ato pyetje do të mbështetën në të dhëna të ndryshme, kur e kur plotësisht të trilluara, përgigjet objektive dhe të ndershme në asnjë rast nuk do të mund t'i shmangen pajtimit me parimin; sa më shumë pushtet aq më shumë përgjegjësi.
Dhe, megjithëse përgjigjet që do të jipen në ato pyetje do të mbështetën në të dhëna të ndryshme, kur të njëmenda e kur të trilluara, janë disa të dhëna të cilave përgigjet objektive dhe të ndershme në asnjë rast nuk do të mund t'u shmangen. pa njohjën e tyre, pa marrjen e tyre parasysh pa përimitimin e tyre, nuk do të mund të emërtohen saktë, objektivisht dhe ndershëm shkaqet dhe shkaktarët kryesorë të dramës së Shqiperisë shtetërore dhe të popullit shqiptar, në përgjithësi në fillim të këtij viti.

Cilat janë ato të dhëna?

pas përmbysjes së diktaturës komuniste, sidomos pas zgjedjeve parlamentare, në vitin 1992, Shqiperia gjendje në udhëkryq; në nisej rrugës së Pajtimit KOmbëtar dhe të bashkëmarrëveshjes së forcave politike ose rrugës së mospajtimit, të hakmarrjës dhe të konfrontimeve.
Mjerisht, një mijë herë mjerisht, disa prijës partiak të cilët ishin në ngritje e sipër, do të zgjedhin rrugën e dytë; rrugen e mospajtimit, të hakmarrjës, dhe të konfrontimeve, që kanë ndjekur ata, e ka sjellë Shqiperinë ku është; E dërrmuar politikisht, ekonomikisht dhe moralisht e dërmuar dhe e përrulur, nën protektoratin e bashkimit Europian!
Pse them këstu? Cilat janë dëshmitë që e pohojnë këtë? Cilët janë ata prijës partiak që atëherë në fillim të vitit 1992, zgjodhën rrugën e mospajtimit Kombëtar, të hakmarrjeve dhe të konfrontimeve brenda kombëtare?


( përgigjet në këto do t'i lexoni në vazhdim)

12 qershor 1997

Shkruan Rilindasi i Fundit Kombëtar
Prof: Rexhep Qosja

Në vjeshtë të vitit, një grup intelektualësh nga Tirana do t'i fillojë përpjekjet për pajtim Kombëtar në Shqipëri. Për këtë qëllim ata do të krijojnë Këshillin Organizues të Kuvendit për pajtim dhe Bashkim Kombëtar, i cili do të ketë për detyrë të bashkërendis punët për Mbajtjen e Kuvendit. Të bindur se për këtë qëllim mund t'u ndihmojnë shumë, sidomos vëllezrit nga Kosova, më 24 tetor të vitit 1991, Ata do t'i dërgojn një letër Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës bashkë me një thirrje drejtuar Opinionit shqiptar, në të cilën i shpjegojnë arsyet që një Kuvend të tillë e bëjnë të domosdoshëm!

( Në këtë Kohë LDK-ja kishte bërë programin e saj me të cilën njihte Jugoslalvin si shtetë dhe dërgonte Programin e saj Pro-Jugosllav për t'u rexhistruar si parti ( qertifikuar) në Beograd te sekretari i at'hershëm Vllado kambovski, kështu që nisma për Pajtim dhe bashkim Kombëtar do t'u prishte punë hartuesve të roberis së re të kosovës - shenim i imi P. Sherri).


" Në thirrjen për Mbajtjen e Kuvendit për Pajtim dhe Bashkim Kombëtar, përpos të tjersash ata shkruajnë:<< Në çastin kur sapo ka aguar perspektiva e Rilindjes së vërtetë demokratike dhe e ngritjës së shpejtë në nivelin e vendeve europiane atdheut po i troket në derë shthurja e përgjitthshme, degradimi dhe kaosi, po përhapet me shpejtësi gjithandej vjedhja, korrupsioni, banditizmi, pasiguria e njerëzve. Vendi po rrëshqet me të shpejt drejt luftës vëllavrasëse, vetasgjësuese, për të cilën të githa forcat politike pa përjashtim, por sidomos partitë, që marrin pjesë në Qeverinë e stabilitetit, kanë përgjegjësi të rëndë për këtë gjendje para kombit dhe historisë.>>
Duke mos patur mundësi që me anëtarët e Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës të lidhen me telefona a me telefaks, ata do të caktojn një takim në OHër më 9 nëntor 1991. Në letër që i dërgojn Akademisë ata i ftojnë bashkëkombasit nga Prishtina që të marrin pjesë në atë takim: >> Kërkojmë përkrahjen dhe mbështetjen tuaj pa të cilën nuk i dilet mbanë kësaj pune. Stabilizimi i gjendjes në Shqipëri është njësoj i dobishëm e i domosdoshëm për Shqiperinë, ashtu edhe për Republikën e Kosovës.>>

Takimet në Prishtinë, Ohër dhe Selanik

[hasjani 51]

has..


kto shkrime nuk jan thas cimentoje qe po ti vnojn ty ne shpin me i bajt..
le te jen aty se kan lidhje me temen..

a te nguci ndopak mendjen psh reagimi ramizit per shishen e ilacit?
eshte shum interesant ai episod qe tregon doktor Popa.

ja dhe nji shkrim tjeter me vlera..


--


"Ju rrefej per Shqiperine time"

Bisedoi: Tom Thercaj
E Hene, 12 Tetor 2009


Interviste ekskluzive me ish-ambasadorin italian ne Shqiperi (1993-1997), Paolo Foresti. Flet per fillesat diplomatike te paspluralizimit, operacionin "Pelikan" dhe si e sheh Shqiperine tani, 12 vjet me pas

Z. Foresti, ju keni 12 vjet qe keni lene Shqiperine pas kryerjes se misionit tuaj diplomatik si ambasador i Italise ne Shqiperi, por konstatojme se nuk na keni braktisur, madje vini here pas here ne vendin tone.

Te jesh ambasador ne nje vend do te thote te jesh qytetar i huaj ne nje vend tjeter. Te vish kur nuk je me ambasador do te thote te vish si mik, dhe ndoshta ne rastin tim, si bashkeqytetar.

Natyrisht, pasi ju keni titullin qytetar nderi, ne Shkoder, ne Vlore dhe ne disa qytete te tjera, madje deri ne komunen e skajshme te Shqiperise, ne Kelmend?

Po, eshte e vertete, Shqiperia eshte nje vend sa i vogel, aq edhe i madh, ne te cilin jam gjendur ne vite te veshtira, te veshtira mbi te gjitha per ju Shqiptaret, ne te cilin jam ndjere edhe une pjese e juaja.

Duke u kthyer mbrapa ne kohe, pikerisht ne vitin 1993, kur ju sapo keni marre misionin e perfaqesuesit te larte diplomatik te gadishullit Apenin ne vendin tone si ambasador i Italise. Cilat jane mbresat tuaja nga ajo kohe?

Sic thashe, une kam ardhur ne nje periudhe teper te veshtire, ne te cilen Shqiperia ringrihej nga veshtiresi te nje vendi qe kishte mbetur i mbyllur pas nje lufte boterore, rreth 50 vjet mbrapa nga pjesa tjeter te botes. Dhe une gjeta nje Shqiperi te jashtezakonshme ne disa aspekte, e jashtezakonshme sepse ishte si nje laborator. Gjeta nje popull dhe nje vend qe ishin ruajtur nga ndotja, ne te mire dhe ne te keqe, nese mund te thuhet keshtu. Me kujtohet se, pasi kisha ardhur ne Tirane si ambasador dhe shetisja neper Shqiperi, kisha pershtypjen sikur gjendesha ne nje vend qe nuk ishte pjese e kesaj bote, sikur gjendesha ne nje ishull. Shqiperia kishte jetuar sindromen e rrethimit, shikonte armiq nga te gjitha anet. Duhej te mbrohej e luftonte me ta, madje ruhej edhe nga qielli. Ishte i vetmi vend qe kishte mohuar edhe Zotin. Kam shetitur ne gjithe Shqiperine, ne Kelmend, Tropoje, Bize, ne jug dhe ne veri dhe kam pare gjithandej bunkere te panumert qe percillnin ndjesine e rrethimit dhe te luftes.

Cfare kishit mesuar per Shqiperine, vendin e izoluar komunist per pothuajse 50 vjet, perpara se te vinit ne Tirane?

Natyrisht, si diplomat dhe profesionist i marredhenieve nderkombetare, kisha njohje per boten afer Italise dhe kisha njefare njohjeje edhe per Shqiperine. Por nuk ishte keshtu per te gjithe, perkundrazi, pjesa me e madhe e njerezve, jo vetem ne Itali, por edhe ne bote, dinin shume pak per Shqiperine. Une faktikisht kisha patur fatin qe ne te shkuaren te kisha marredhenie te ndryshme me te, direkte apo indirekte, pasi eksperienca ime e pare profesionale, kur isha vetem 25-26 vjec, ka qene ne Beograd, dhe une duhet te merresha me te gjithe ish Jugosllavine e si rrjedhim me pothuajse te gjithe Ballkanin, keshtu qe s'mund te lija pas dore Shqiperine, aq me teper si Italian. Per me teper une kaloja neper Kosove dhe nepermjet saj kisha mundesine te krijoja nje ide se si mund te ishte pertej kufirit. Nese ne te ashtuquajturen "Jugosllavi e lire", ne vitet 1969-1970 , Kosova mund te konsiderohej nje krahine relativisht e lire, dhe faktikisht asokohe kishte njefare emigracioni, nga ana tjeter ishte Shqiperia e mbyllur. Me pas, gjate eksperiences time diplomatike, ka patur episode te tjere qe me kane afruar me Shqiperine. Me kujtohet qe isha drejtor i kabinetit te zv/ministrit te jashtem kur ndodhi episodi i vellezerve Popa, ndoshta me i njohur ne perendim sesa ne Shqiperi. Behet fjale per 5 vellezerit qe gjeten menyren per tu bashkuar perpara ambasades Italiane, ne kohen kur po hapeshin portat per te hyre ambasadori, dhe arriten te futen brenda me shpejtesi e te strehohen aty. Histori e ketyre 5 vellezerve ishte nje histori qe tregonte se cfare mund te ishte Shqiperia. Keta 5 vellezer kishin patur "fajin" te ishin femijet e dy shqiptareve, intelektuale, mjeke, profesore universiteti qe kishin studiuar ne Itali. Ata gjithashtu kishin dhene mesim ne universitetin Italian, dhe me sa kujtoj, ne ate periudhe, para luftes se dyte boterore, nuk kishte nje universitet ne Shqiperi. Dhe keshtu, menjehere pas luftes, ata kthehen ne Shqiperi, ku konsideroheshin si bashkepunetore te fashizmit, dhe internohen. Kryefamiljari, nese nuk gaboj u pushkatua, gruaja me femijet me te vegjel u derguan ne kampe perqendrimi, ndersa femijet me te medhenj ne kampe pune. Histori kjo si shume te tjera ne ate epoke, madje ne Shkoder di se ka patur shume te persekutuar politik. Ia vlen te thuhet rreth ketyre 5 vellezerve, te cilet nuk paten nje jete normale si "bashkemoshataret e tyre", se femija me i vogel ishte motra e tyre, e cila kishte lindur me 1943, dhe nuk dinte as se c'ishte lufta, as c'ishte antifashizmi e as c'ishte komunizmi. Gjithsesi, keta 5 vellezer ishin rritur ne kampe pune e nuk ishin dhe aq normal, e ne fakt kush mund te ishte normal ne ato kushte, por ama nuk ishin budallenj. Ata arriten te ribashkohen, edhe duke patur prejardhje te ndryshme, ne te njejten dite, ne te njejten ore, perpara portave te ambasades Italiane ne Tirane, qe asokohe gjendej ne rrugen e Elbasanit aty ku sot ndodhet ambasada e SHBA. Ne momentin kur u hapen portat per te hyre ambasadori, ata hyne qe te 5-te ne ambasade dhe nuk dolen me, deri kur moren lejen per te shkuar ne Itali.

Nje problem i madh ky, z. ambasador, per regjimin e kohes, ndoshta dhe nje problem qe mori permasa nderkombetare...

Sigurisht qe qe nje problem teper i madh, madje nje problem i madh edhe per Italine pasi na vuri ne nje pozite teper te veshtire, sepse pretendohej qe ne t'i jepnim lejen dhe t'i linim te dilnin nga ambasada keta refugjate politik. Ambasadorin e asaj kohe, te cilin, duke mos qene i mesuar me nje situate te tille e kapi paniku, e thirren ne Rome per te dhene shpjegime mbi ate qe kishte ndodhur. Edhe une u thirra nga ministri i jashtem i atehershem, Giulio Andreotti, dhe mu kerkua te vi ne Tirane per te kuptuar se c'po ndodhte. Edhe ky pra qe nje tjeter rast kur une pata kontakt me Shqiperine, por qe per mua edhe nje moment prej te cilit mesova shume. Ndonese ambasada Shqiptare ne Rome dhe Ministria e Jashtme ne Tirane i thane ambasades Italiane se viza ime ishte gati per tu leshuar, pas 3 muajsh une akoma nuk e kisha marre ate. E ne fund, qeveria vendosi te hiqte dore nga misioni im ne Tirane. Natyrisht qe nga e gjithe kjo nxora nje mesim, por mesova dicka edhe per Shqiperine. Nje tjeter histori, menjehere pas renies se regjimit, eshte edhe episodi i tmerrshem i anijes me 50 mije refugjate Shqiptare qe i drejtohej brigjeve te Italise, nje nga ato anijet qe kemi pare edhe ne filmin e Amelios mbi Shqiperine, "L'America", nje film te cilin ja keshilloj te gjithe atyre qe nuk e kane pare pasi eshte nje film me te vertete i mrekullueshem. Keshtu, keto persona u strehuan ne stadiumin e Barit, ne kushte higjiene dhe jete te papranueshme, kujtoj qe ishte mesi i veres, bente shume nxehte, kujtoj qe mes ketyre refugjateve, kishte edhe shume eksponente te armatosur te ish sigurimit, te cilet kishin arritur te krijojne shume c'rregullsi per arsye te ndryshme, ndoshta sepse donin te merrnin ndihma, dhe kujtoj qe president i republikes ne ate kohe ishte Cossiga. Une isha keshilltar diplomatik i ministrit te mbrojtjes Rognoni. Ishte nje nate vere, pas nje dite te gjate, Rognoni me kishte shoqeruar per ne shtepi rreth mesnates, dhe une po behesha gati per te fjetur, kur ra telefoni. Ishte Rognoni qe me tha: "Paolo, ende nuk ke rene per te fjetur, apo jo?" -"Jo, jo - i thashe une - po behesha gati, sapo bera nje dush..." - "Atehere shiko, vishu dhe po kaloj te te marr sepse duhet te shkojme tek Quirinale, sepse Cossiga - qe ishte me pushime ne alpe - kthehet ne Rome dhe do te na takoje se bashku me Sekretarin e Shtetit te Mbrojtjes, ministrin e Jashtem - nuk me kujtohet ke tjeter - sepse quan te papranueshme ate qe po ndodhte ne stadiumin e Barit, dhe do qe te gjendet ndonje zgjidhje dhe te ndihmohet Shqiperia". Me kujtohet qe Cossiga ate nate mberriti rreth ores 3 te nates tek Quirinale, dhe gjeja e pare qe tha ishte: "Kjo eshte nje situate qe nje shtet civil nuk mund ta toleroje, pastaj mos harroni se nje vend qe del nga diktatura pas 45 vjetesh dhe qe kerkon ndihme, duhet te ndihmohet, dhe duhet te ndihmohet ne shtepine e tij, duhet te ndihmohet qe te kuptoje se komuniteti nderkombetar ekziston, qe ata te cilet jane konsideruar si armiq, e qe ne nje lufte te shume viteve me pare nuk kane qene miq, sot jetojne ne nje stine tjeter, Evropa ka ndryshuar, bota ka ndryshuar". Dhe qe ate nate te Cossiga, dhe me duhet te them se qe fale inteligjences perceptive te tij, kur lindi operacioni "Pelikan". Kujtoj se Sekretari i Shtetit te Mbrojtjes ishte dakord qe t'i vihej ne ndihme Shqiperise dhe tha: "Si te shkojme ne Shqiperi, ne nje vend qe per here te pare pas 45 vjetesh hapet, zgjohet, zgjohet pas 8 shtatorit 1943 dhe shikon ushtaraket Italiane, cfare do te mendojne?"

Z. Ambasador, perse u quajt operacioni "Pelikan", cfare simbolizon emri i ketij shpendi?

Per nje arsye mjaft te thjeshte por edhe mjaft te rendesishme. Pelikani eshte, ndoshta i vetmi shpend, i cili mban ne sqepin e tij te madh ushqimin per te ushqyer te vegjlit e tij. Dhe ndryshe nga shpendet e tjere, ai ushqen jo vetem te vegjlit e vet, por edhe te te tjereve. Kjo ishte arsyeja perse operacioni u quajt keshtu. Kete na propozuan ushtaraket tane para se te niseshin ne misionin per te ndihmuar Shqiperine te rifitonte dinjitetin e saj.

Ju jeni shprehur se Shqiperia ishte e pashembullt, si ne varferine e saj, ashtu edhe ne dinjitetin e saj njerezor.

Shqiperia, pervec vuajtjeve dhe plageve, ne varferine e saj te imponuar, tregonte se ishte nje popull krenar, qe e dinte rendesine e te jetuarit ne kete bote, dhe aspironte per nje mireqenie ashtu si te gjithe popujt e tjere te Evropes, dhe donte te ndjehej edhe ajo pjese e saj. Dhe kjo Shqiperi qe nuk e kisha njohur drejtperdrejt me beri menjehere per vete. Ketu zbulova nje popull qe kishte vlerat mbi te cilat ndertohet gjithcka. Zbulova ato qe si kisha pare ne vende te tjera, nderin, mikpritjen, krenarine, marredhenien e nje morali te ndershem, te qenit njerez te fjales, te beses, dinjitetin per te qene te ndergjegjshem per varferine e vet. Kjo ishte dicka mallengjyese qe me beri te ndihem vella mes vellezerve.

Z. Ambasador, ndonese vetem rreth 15 vjet nga ai realitet, a ju duket si nje kohe shume e larget tashme kur jane ndertuar pafundesisht rruge te reja, si ajo qe lidh Shqiperine me Kosoven, nje aeroport modern, nje numer i madh universitetesh, ka nje stabilitet ekonomik dhe bejme pjese te NATO?

Dua t'i pergjigjem kesaj pyetje me nje shprehje qe e perdor shpesh. Kur mbarova misionin dhe me pyesnin sa vjet kisha qene ambasador ne Shqiperi, u pergjigjesha: "Kater vjet e disa muaj qe vlejne sa per 45". Arsyeja eshte brenda pyetjes tuaj. Dyzetepese vjet sepse 4 vjet e gjysme jane shume pak per te permbajtur ato eksperienca te jashtezakonshme qe kam jetuar ne ate periudhe.

Ju jeni rektor i universitetit "Wisdom" ne Tirane. Pse zgjodhet vendin tone?

Shkolla, dituria, njohuria, universiteti, jane themelore per edukimin e te rinjve, te atyre qe duhet te kontribuojne ne integrimin europian. Jane themelore per te qene te barabarte me vendet e tjera anetare, per te luftuar me te njejtat arme dhe per te ofruar te njejtin kontribut ne progresin e perbashket dhe ne ndertimin e nje bote paqesore. Shqiperia me ka dhene gjithcka, me ka mesuar shume, i ndihem borxh, ndaj edhe dua te jap dicka. Mendoj se ky kontribut vjen nepermjet universitetit.

Z. ambasador, ju kujtoj se nje pjese te Shqiperise qe doni aq shume e keni me vete, e keni prane edhe pertej Adriatikut...

Po, eshte e vertete. Kam mjaft vepra te artisteve Shqiptare. Shqiperia ka njerez te medhenj ne te gjitha fushat. Kam patura fatin e madh t'i njoh e t'i kem miq edhe disa prej atyre qe nuk jetojne me. Dua te kujtoj dy prej tyre, dy njerez te shquar, perkthyesin Jusuf Vrioni dhe piktorin Kel Kodheli. Shqiperia ka intelektuale me te cilet mund te krenohet.

Z. ambasador, a do te vine kujtimet tuaja te shumta ne nje liber?

Une kam shkruar dicka tashme dhe i kam te mbyllura ne kasaforten e nje noteri. Ato jane vleresime me shume sesa kujtime, por gjithsesi te fituara gjate jetes. Ndoshta nje dite ato do te shohin driten e botimit. Por do te mbeten te mbyllura deri kur une ta mendoj te arsyeshme dhe te konsideroj te pershtatshem nje moment per t'i publikuar.

Kur do ta kemi ne duar kete "Best seller"?

Nese do te isha nje shkrimtar i mire dhe te kisha kapacitetin e duhur per te pershkruar Shqiperine time, duke nxjerre me ne pah vlerat njerezore, sadisfaksionin qe kam perjetuar, ndoshta do te ishte neser, por meqenese kam shkruar edhe gjera qe kane te bejne me jeten politike Shqiptare, keto gjera do te publikohen vetem kur faza e demokracise se re Shqiptare te permbushet dhe do te kemi kaluar ne nje demokraci te pjekur e te afte per te pranuar ato kujtime, episode e vleresime te cilat jo gjithmone jane te pelqyeshme.

Brari,

Une nuk e di nese je nga Kosova apo Shqiperia,por gjithesesi pozicioni juaj ,ashtu si del nga shkrimet eshte mjafte konfuz.Ti nga njera ane tere platformen tende politike e nderton ne nje ndasi konfrontuese idelogjike mes te majtes dhe te djathtes edhe pse as sot e kesaj dite ne spektrin politik shqiptare jo vetem se nuk ekziston nje ndasi e tille por eshte shum e veshtire te percaktohet ne baze te programeve dhe ne baze te veprimtarive cila parti i perket spektrit te majte e cila te djathtit.
Nese je nga Kosova dhe jeni me i vjeter se dyzet vjete ,atehere me siguri edhe ti vete e din se shqiptaret e Kosoves nuk kane pase zgjidhje te treta politike.Ose kane qene mbeshtetes te regjimit titist dhe sherbetoreve te tij ,qe ne nje menyre i bene edhe ata te njete pra vazale te okupatorit ose rruga tjeter shume e rrezikshme qe kerkonte guxim e sakrifice qe don te thote nacionaliste e iridentiste ,ata qe angazhoheshin duke rrezikuar jo vetem karieren por edhe jeten per te nxjerre token dhe popullin e Kosoves nga kthetrat e roberise serbosllave.
Keta te dytet jane ata te cilet ti i akuzon si enveriste. Po Brari te gjithe patriotet ,atdhetaret, ata qe nuk jane pajtuar me roberine serbosllave vertete e kane dasht Enver Hoxhen.Ata nuk e kane dashte Enver Hoxhen per ideologjine e tij te majte.Jo.. jo.. dhe jo... vetem trutredhurit si ti mund ti ngatrrojne gjerat dhe te fusin pyka te luksit ideologjik e partiak mes pjestareve te nje populli ne roberi.
Per nacionalistet dhe veprimtaret e qeshtjes kombetare Enver Hoxha ishte i vetmi prijes i popullit dhe shtetit shqiptare, pra Shqiperise si shteti ame per te gjithe shqiptaret nga e cila i ndane me dhune dhe me padrejtesi pjese te saje (pothuajse gjysmen) qendrat europiane te vendosjes me fajin edhe te njerzeve te sojit tuaj ,pra njerzeve qe bejheshin argate te te huajve per pozita dhe privilegji .
Soji juaj ne Kosove gjithemone ka qene ne anen e titizmit ,madje edhe sot e kesaj dite te gjitha keto broqkullat tua antienveriane e antimajtiste nuk jane gje tjeter perveqse vazhdimsi e veprimeve te atyre shqiptareve qe memzi pritnin te gjenin padron te huaj per tu shitur sherbimet e tyre qe nga Esat Toptani e deri te I. Rugova . Ky soj me mshtrime e improvizime mashtruese dhe te demshme per vete popullin shqiptare behet edhe me dreqin e zi ,madje duke u masku me maska ideologjike, kosmopolite, pragmatike e ne fakt ashtu masonet angazhohenper interesa klanore ne deme te kombetares,mvehtesise dhe vlerave kombetare te popullit tone.
Ti sa per mua mund te sjellish edhe njemije shkrime e kopjime. Mund te sjellish shkrime qe nga koha e Krishtit se helbete edhe ne ate kohe kishte te majte e te djathte,mos ndoshta edhe Krishti e Muhamedi na dalin enveriste sipas teje por
secilin qe mendon me koken e vete dhe ka pese fije mend nuk mund ta bindesh ne kete luften e klasave e ideologjive mes shqipatreve .Po populli jone hallemadh, i ndare e i coptuar ,i varfur e i izoluar ka probleme shum me te medha se te merret me grindjet dhe ndasite ideologjike. Po ku mund te jene te djathte lideret si Saliu e Rugova ku deri dje njeri i sherbeu Enverit e i dyti titos.
Ne ne kete teme nuk e kishim fjalen per lufte idelogjishe e klasash por per letersine shqipe dhe dekleraten e Akademikut dhe shkrimtarit te madh Rexhep Qosja.
Ke te drejte se keto shkrimet tua nuk jane thase te mbushur me cimento edhepse po te ishin te tille do te ishin me te dobishem.per fat te keq jane thase te mbushur me gjera qe nuk kane asnje vlere dhe asnje dobi per shqiptaret.Kotesira pra dhe une e kam gjete ilaqin; shkrimet e tilla nuk i lexoj fare se jane aq konfuze sa vete autori ,i cili pothuajse nuk ka asgje me realitetin.
Ke mbete vare ore Brari mes hipotezave tua qe ngrite dhe kjo urrejtja patologjike ndaj enverizmit te njerre lakuriq si nje titist te shkollave te Kumrovcit.
te cileve ua kane shperla edhe ato pake mend qe kane pase dhe sot e gjithe diten vetem perserisin te njejtat gjera si papagaj dhe nuk kuptojne se qe nga viti 1999 u ka skadu afati.

[KILI MERTURI]

Sa mir që po i din burrat ti Doruntin.

Kjo far bija të lavdëroi , tha e madhja Doruntin.
Cka e madhja se.
Futet në temm sikur dikush ta kishte zgjuar nga gjumi në mesnat kur në dhomën tjetër ka filluar zjarr!
Fort e madhe kjo.

E kam lexuar në tema të tjera dhe mendoj se nuk është aq trullavic , qe thojn ka ana e Ferizajit , po mos ka far jaranije me brarin e haj po futemne tem e po them dicka.
Nuk është personi i vetëm që më ka befasu në këtë temë.
Shikoni se cfarë shkruan gimi i docve...uffff

Haj Dorunitna e madhe , haj flej se ka qen alarm i rrejshëm .
Me kësi ndËrhyrej , nuk ma merr mendja se din ti ndash burrat në të mir e të kqi ti , jo!

Kili

SHQIPËRIA ETNIKE ËSHTË GJAKU IM QË NUK FALET!

[DYDRINAS]

Dydrinas, je kundërthënës në argumentimin që bën. Në qoftë se pati krime gjatë diktaturës komuniste, pati qindra e mijëra të pushkatuar e të varur që nuk ju dihej varri, mijëra të internuar që nuk kishin ku të kalonin natën, si mund të thuash që nuk pati luftë civile. Lufta civile nuk ka brirë. Kur një krah politik përpiqet ta shkatërrojë një krah tjetër politik, kësaj i thuhet luftë civile. Ajo filloi që nga prishja e marrëveshjes së Mukjes dhe nuk ka pushuar akoma formalisht, njësoj si Greqia që nuk e ka suspenduar ligjin e luftës me Shqipërinë edhe pse luftë formale nuk ka. Dhe Qosja me idealizmin e tij shembullor, duke pasur parasysh momentin historik që kalonte kombi shqiptar në tërësi, veçanërisht Kosova dhe viset tjera në Jugosllavinë e atëhershme, dhe jo vetëm shqiptarët e Shqipërisë politike, ndërmorri këtë nisëm, duke u orvatur që ky ndërrim historik i sistemit të bëhej me sa më pak humbje energjishë kombëtare, por hasi në politikanë shpirtngushtë dhe pa vizion. Nuk është fajtor Qosja që tranzicioni politik në Shqipërinë politike nuk ka përfunduar qe 20 vjet pas rrëzimit të murit të Berlinit. Kjo vetëm tregon se sa largpamës ishte ai në momentin kur shpalli idenë për nevojën e pajtimit kombëtar. Po të bëhej ky pajtim, edhe tranzicioni do zgjaste më shkurt, edhe 1997-ta nuk do të ndodhte. Nga pajtimi dhe uniteti themelor kombëtar ka vetëm të mira, kurse nga përqarja dhe pengimi i njëri tjetrit ka vetëm ngecje dhe varfëri.

Shqiptaret nuk kane patur mes veti asnjehere lufte civile, kjo duhet te jete e qarte per te gjithe!

Por ka patur nje bande te kuqe, qe permes mjeteve titisto-stalinian erdhi ne pushtet dhe i hipi ne qafe me se pari atyre qe luftuan me pushke ne dore epr clirim kombetar, ju hipi ne qafe atyre qe u dhane buke e strehe, ju hipi ne qafe atyre qe mendonin ndryshe etj.

Klika e kuqe nuk ishte populli shqiptar!

Klika e kuqe ishte nje vegel e Tito-Rankovicit per te shkelur me kembe shqiptaret ne Kosove, Tetove, Diber, Gostivar e Malesi, ishte nje vegel e Stalinit per te shkuar ne zjarr e hekur shqiptaret ne Shqiperi, vetem e vetem per te mbajtur me cdo kusht pushtetin!

Klika e kuqe kishte Sigurimin e saj te organizuar nga instruktoret serbe e me pas ata sovjetike, per ta mbajtur Shqiperine jashte deshires ne anen e "Ushtrise se Kuqe"!

Klika e kuqe ja mblodhi armet shqiptareve dhe i la ata ne meshiren e serbo-maqedono-malazezve, per t'i shfarosur pa meshire!

Klika e kuqe i mbylli syte para masakrave dhe terrorit, duke braktisur poshterisht Shaban Polluzhen e Mehmet Gradicen, duke perndjekur luftetaret e cetave te Muharrem Bajraktarit e te vellezerve Kryeziu, duke vene ne shenjester te pushkes luftetaret e Abaz Kupit e te Mithat Frasherit, duke mbytur ne gjak dhe terror Malesine e Shkodres, duke ndjekur Xhem Gostivarin, duke pushkatuar e varur deputet e opozites!

Keto krime nuk rendojne mbi shqiptaret, por rendojne mbi kliken e kuqe qe manipuloi shqiptaret, qe mashtroi permes ideologjizimit ajken e rinise dhe te nacionalizmit shqiptar ne Kosove, Tetove, Gostivar, Diber e Malesi.

Shqiptaret nuk ishin ne konflikt mes veti, por shqiptaret ishin ne konflikt me kliken e kuqe dhe Pajtimi Kombetar i sherbente vetem shpetimit te lekures se klikes se kuqe, i vlente vetem shpetimit te lekures se agjentures se Sigurimit brenda dhe jashte Shqiperise!

E megjithate demokratet u treguan fisnike!

As ngriten prita, as ngriten pushken, as moren hak, por u rikthyen plot dinjitet ne jete, u rikthyen ne bankat e shkollave te mohuara, u rikthyen ne jeten normale dhe nuk gjeten kohen te shikojne prapa!

Qosja nuk kishte se ke te pajtonte!

Mirepo ai u shfrytezua tinezisht dhe paturpesisht nga ata qe kishin mashtruar e manipuluar nje jete me shqiptaret!

Qosja nuk ka pse te mbetet peng i atyre, qe individualisht i thuren atij himne e kolektivisht i shkaktuan Kosoves dhe kombit shqiptar shume e shume tragjedi!

[DYDRINAS]

...

Megjithatë, keni pasur një deklaratë për Titon…

-Tani po ju përgjigjem Ju. Kam dhënë në muajin maj më 1980-ën, në vitin e vdekjes së Titos dhe gati një vit para demonstratave të studentëve tonë në mars të vitit 1981, një deklaratë për vdekjen e Titos, të cilit nuk ia kam përmendur kurrë emrin për së gjalli. Atë deklaratë natyrisht do ta nënshkruaja edhe sot. Nuk kam qenë as titist, as enverist. Koncepti im mbi lirinë dhe humanizmin gjithmonë është frymëzuar nga veprat e filozofëve e shkrimtarëve të mëdhenj e jo nga regjimet politike. Por, sot, kur po shoh çka po shoh dhe kë po shoh në politikë duke vjedhur e plaçkitur e shfrytëzuar më vjen dëshirë të flas mirë e më mirë edhe për Titon edhe për Enverin. Titoja nuk e ka pushtuar Kosovën - e ka gjetur të pushtuar prej Serbisë. Titoja e ka thënë menjëherë pas luftës në bisedë me Enver Hoxhën se do të pajtohej me bashkimin e Kosovës me Shqipërinë, por këtë nuk do ta lejonte Serbia. Titoja i ka thënë Fadil Hoxhës në vitin 1968 se do të pajtohej që Kosova të bëhej republikë, por kjo do ta çonte në këmbë Serbinë. Në sajë të përkrahjes së Titos, Fadil Hoxha me një numër të udhëheqësve të tjerë shqiptarë, e ka çuar Kosovën deri aty ku e gjeti terrori serb posa vdiq Titoja: me autonomi të vitit 1974, me Universitet, me Akademi të Shkencave e të Arteve, me Institutin Albanologjik dhe me Institutin e Historisë, me shumë botime, revista e gazeta, me urbanizim të shpejtuar të Kosovës, me gjuhë letrare kombëtare, me numër të madh të shkollave fillore e të mesme, me spitale e klinika , me arte dhe shkencë gjithnjë e më të zhvilluar, në të cilat nuk bënte kërdinë realizmi socialist. Për të gjitha këto arsye prej vdekjes së tij e deri sot, në Serbi nga autorë serbë dhe miq të Serbisë janë botuar mija artikuj, studime, vjersha, drama, vepra historike përplot urrejtje për të. Jo rastësisht Lordi Kerington, përfaqësuesi i Evropës në përpjekjet për zgjidhjen e çështjes së Jugosllavisë në vitin 1991, do të deklarojë: tani po e kuptojmë se me kë krejt kishte punë Titoja dhe sa i madh ishte ai.

...


Shkeputur nga nje interviste per Gazetes Shqiptare ne shtator 2008

[tomaras]

Shqiptaret nuk kane patur mes veti asnjehere lufte civile, kjo duhet te jete e qarte per te gjithe!

Por ka patur nje bande te kuqe, qe permes mjeteve titisto-stalinian erdhi ne pushtet dhe i hipi ne qafe me se pari atyre qe luftuan me pushke ne dore epr clirim kombetar, ju hipi ne qafe atyre qe u dhane buke e strehe, ju hipi ne qafe atyre qe mendonin ndryshe etj.

Klika e kuqe nuk ishte populli shqiptar!

Klika e kuqe ishte nje vegel e Tito-Rankovicit per te shkelur me kembe shqiptaret ne Kosove, Tetove, Diber, Gostivar e Malesi, ishte nje vegel e Stalinit per te shkuar ne zjarr e hekur shqiptaret ne Shqiperi, vetem e vetem per te mbajtur me cdo kusht pushtetin!

Klika e kuqe kishte Sigurimin e saj te organizuar nga instruktoret serbe e me pas ata sovjetike, per ta mbajtur Shqiperine jashte deshires ne anen e "Ushtrise se Kuqe"!

Klika e kuqe ja mblodhi armet shqiptareve dhe i la ata ne meshiren e serbo-maqedono-malazezve, per t'i shfarosur pa meshire!

Klika e kuqe i mbylli syte para masakrave dhe terrorit, duke braktisur poshterisht Shaban Polluzhen e Mehmet Gradicen, duke perndjekur luftetaret e cetave te Muharrem Bajraktarit e te vellezerve Kryeziu, duke vene ne shenjester te pushkes luftetaret e Abaz Kupit e te Mithat Frasherit, duke mbytur ne gjak dhe terror Malesine e Shkodres, duke ndjekur Xhem Gostivarin, duke pushkatuar e varur deputet e opozites!

Keto krime nuk rendojne mbi shqiptaret, por rendojne mbi kliken e kuqe qe manipuloi shqiptaret, qe mashtroi permes ideologjizimit ajken e rinise dhe te nacionalizmit shqiptar ne Kosove, Tetove, Gostivar, Diber e Malesi.

Shqiptaret nuk ishin ne konflikt mes veti, por shqiptaret ishin ne konflikt me kliken e kuqe dhe Pajtimi Kombetar i sherbente vetem shpetimit te lekures se klikes se kuqe, i vlente vetem shpetimit te lekures se agjentures se Sigurimit brenda dhe jashte Shqiperise!

E megjithate demokratet u treguan fisnike!

As ngriten prita, as ngriten pushken, as moren hak, por u rikthyen plot dinjitet ne jete, u rikthyen ne bankat e shkollave te mohuara, u rikthyen ne jeten normale dhe nuk gjeten kohen te shikojne prapa!

Qosja nuk kishte se ke te pajtonte!

Mirepo ai u shfrytezua tinezisht dhe paturpesisht nga ata qe kishin mashtruar e manipuluar nje jete me shqiptaret!

Qosja nuk ka pse te mbetet peng i atyre, qe individualisht i thuren atij himne e kolektivisht i shkaktuan Kosoves dhe kombit shqiptar shume e shume tragjedi!

Dydrinas, pajtimi kombëtar nuk është dashur të bëhet për t'i falur kriminelët, por për ta definuar një platformë kombëtare ku do të definoheshin prioritetet që do të respektoheshin nga të dy krahët e politikës shqiptare. Fatkeqësisht, as nuk ndodhi pajtimi që do t'i përshpejtonte shumë procese në shoqërinë shqiptare, e as nuk u dënuan kriminelët individualë që i shkaktuan gjithë ato vuajtje kundërshtarëve të tyre ideologjikë. Gjithçka rrodhi me një spontanitet kaotik ku, jo rrallë, komunistët u shitën për demokratë, e demokratët u akuzuan për të kuq.
Sa për ta ilustruar sa shumë kohë është humbur kot preferoj të bëj krahasimin e Shqipërisë me Gjermaninë post-hitleriane. E dalur nga lufta shkatrrimtare në vitin 1945, e poshtëruar dhe me miliona vejusha dhe fëmijë jetima, me katër ushtri okupatore në tokën e saj, vetëm për 15 vjet gjermanët, që patën ide të qartë si mund të ringriteshin, çelën aq shumë punë në vendin e tyre sa që u detyruan të importojnë fuqi punëtore për t'u ardhur rreth atyre. Kështu pas vitit 1960 u erdhi radha edhe shqiptarëve tanë, pa asnjë ditë shkollë, që të shkojnë dhe të punojnë për ndërtimin e Gjermanisë.
20 vjet pas rrëzimit të komunizmit ku ndodhet Shqipëria. Sa është përqindja e papunësisë. Krejt kjo është pasojë ecjes kaotike të vendit pa prioritete të qarta shtetërore, dhe sidomos pa unitet minimal kombëtar.
Ti po thua që demokratët nuk u hakmorën. Pajtohem plotësisht, sepse nuk u ndëshkuan kriminelët, por u luftuan opozitarët. Aq në mënyrë jodemokratike qeverisi Saliu deri në vitin 1997 saqë pas rrënimit të institucioneve shtetërore kundër tij, e në krah me eksponentët e partive që trashëguan drejtpërdrejt Partinë E Punës u vendos edhe një figurë madhore e antikomunizmit si Abas Ermenji.
Tek tash me këtë koalicion të lidhur mes PD-së dhe LSI-së mund të shpresojmë që kapitulli i luftimit të krahëve politik me njëri-tjetrin është mbyllur dhe nuk do të kemi bjerrje të kotë të energjisë. Por ama u dashtën 20 vjet, e ka mundur të bëhet shumë më shpejt.

[Preng Sherri]

...

Megjithatë, keni pasur një deklaratë për Titon…

-Tani po ju përgjigjem Ju. Kam dhënë në muajin maj më 1980-ën, në vitin e vdekjes së Titos dhe gati një vit para demonstratave të studentëve tonë në mars të vitit 1981, një deklaratë për vdekjen e Titos, të cilit nuk ia kam përmendur kurrë emrin për së gjalli. Atë deklaratë natyrisht do ta nënshkruaja edhe sot. Nuk kam qenë as titist, as enverist. Koncepti im mbi lirinë dhe humanizmin gjithmonë është frymëzuar nga veprat e filozofëve e shkrimtarëve të mëdhenj e jo nga regjimet politike. Por, sot, kur po shoh çka po shoh dhe kë po shoh në politikë duke vjedhur e plaçkitur e shfrytëzuar më vjen dëshirë të flas mirë e më mirë edhe për Titon edhe për Enverin. Titoja nuk e ka pushtuar Kosovën - e ka gjetur të pushtuar prej Serbisë. Titoja e ka thënë menjëherë pas luftës në bisedë me Enver Hoxhën se do të pajtohej me bashkimin e Kosovës me Shqipërinë, por këtë nuk do ta lejonte Serbia. Titoja i ka thënë Fadil Hoxhës në vitin 1968 se do të pajtohej që Kosova të bëhej republikë, por kjo do ta çonte në këmbë Serbinë. Në sajë të përkrahjes së Titos, Fadil Hoxha me një numër të udhëheqësve të tjerë shqiptarë, e ka çuar Kosovën deri aty ku e gjeti terrori serb posa vdiq Titoja: me autonomi të vitit 1974, me Universitet, me Akademi të Shkencave e të Arteve, me Institutin Albanologjik dhe me Institutin e Historisë, me shumë botime, revista e gazeta, me urbanizim të shpejtuar të Kosovës, me gjuhë letrare kombëtare, me numër të madh të shkollave fillore e të mesme, me spitale e klinika , me arte dhe shkencë gjithnjë e më të zhvilluar, në të cilat nuk bënte kërdinë realizmi socialist. Për të gjitha këto arsye prej vdekjes së tij e deri sot, në Serbi nga autorë serbë dhe miq të Serbisë janë botuar mija artikuj, studime, vjersha, drama, vepra historike përplot urrejtje për të. Jo rastësisht Lordi Kerington, përfaqësuesi i Evropës në përpjekjet për zgjidhjen e çështjes së Jugosllavisë në vitin 1991, do të deklarojë: tani po e kuptojmë se me kë krejt kishte punë Titoja dhe sa i madh ishte ai.

...


Shkeputur nga nje interviste per Gazetes Shqiptare ne shtator 2008

Shkëputur nga " marinari"; na e komento pak këtë gjë Ju Lutem: së pari lexoje pastaj komentoje!
lexim të këndshëm!
Lexo me poshte:


Tito në letërsinë shqipe në Jugosllavi



Nga Ibrahim Rugova

Prishtinë, Dhjetor 1977






Duke punuar në këtë temë, vetvetiu m‘u imponua problemi i një vështrimi teorik të çështjes, apo ndoshta, po ashtu, vetvetiu m‘u imponua edhe nga interesimi im teorik, që po e formuloj në formë pyetëse - tezë: përse shkrimtarët dhe artistët, për objekt të veprave të veta i marrin shëmbëlltyrat e kohës së vet, dhe madje përse në mënyrë të vazhdueshme! Në vijim do të përgjigjem me shembullin e Titos dhe me praktikën krijuese të letërsisë sonë.

Që në fillim mund të thuhet se shëmbëlltyra e Titos është mjaft e pranishme në letërsinë shqipe në Jugosllavi, do të thotë në të gjitha format e krijimit letërar. Me këtë rast çështjen e pranisë duhet ta vështrojmë dhe ta pranojmë në kuadër të procesit të difirencimit që ekziston midis formave letrare, e cila gjë i tregon dhe i vërteton mundësitë dhe validitetin e formave të veçanta ndaj objektit. Ky shpjegim teknik letrar na sjell në përfundimin se prania e objektit realizohet përmes shkallëve të ndryshme, po me funksion e me qëllim të njëjtë e të përbashkët. Po i theksojmë këto ndryshime të formave në prosede, në metodat e krijimit. Në prozë, vërtetë në roman dhe në tregim, fytyra e Titos dhe prania e tij identifikohen plotësisht dhe nënkuptohet me të drejtë me ngjarjen e madhe të revolucionit të armatosur, të cilën ai e vuri në lëvizje dhe çka është e arsyeshme artistikisht dhe jetësorisht. Nuk del fare si personazh i drejtpërdrejtë në mënyrë deklarative, po përmes frymës së veprës - aksionit - veprimit të tij, të njerëzve që bëhen realizues të ideve dhe të ndërmarrjeve të veprës së tij. Kjo ka të bëjë me faktin se shkrimtarët duan që fytyrën e tij ta realizojnë artistikisht, natyrshëm, ashtu çfarë është e madhe në realitetin historik dhe në realitetin bashkëkohës.

Pra, vetëm ajo që jepet artistikisht mirë e me vlerë, është ekuivalente e reales, vërtet vetë realja, e që merret si një nga çështjet - çelës, në të cilat sprovohet arti, e edhe letërsia, në rastin kur ka të bëjë me fytyra të njohura historikisht dhe bashkëkohësisht, siç është Tito me këtë rast.

Ndërsa po e shqyrtojmë këtë çështje duhet të përmendim një të vërtetë tashmë të njohur e të pranuar në historinë dhe filozofinë e artit se, shkrimtarët dhe artistët, si idhtarë të përhershëm të njeriut, të lirisë së tij, te fytyrat historike të jetës sociale - revolucionare, ndalen vetëm atëherë, kur në to, brenda tyre, pos tjerash gjejmë figurën- njeri të plotë, i cili punon dhe vepra e tij i kushtohet plotësisht njeriut, mirëqenies së ekzistencës së tij. Ky shpjegim teorik letrar, e njëkohësisht filozofik bashkëkohës e vërteton dhe e qartëson fortë mirë interesimin e shkrimtarëve tanë për Titon, sepse tek ai gjetën, zbuluan njeriun e vërtetë me të gjitha cilësitë që e karakterizojnë veprimin e madh njerëzor, veprimin e përjetshëm. Më shkurt, artistët ndalen tek ata që i zgjerojnë hapësirat e realizimit të njeriut në jetë dhe në vepër, ashtu siç bëri Tito. Pra, njerëzit e tillë, që shkenca i shpejgon si gjenialë, krijojnë vazhdimisht hapësira të reja për njeriun, pra janë krijues e jo dogmatë e statistë në skenën historike e shoqërore, sepse ata, me aftësi të rrallë i shtrojnë dhe i zgjidhin kërkesat dhe nevojat e kohës në të cilën jetojnë e veprojnë, do të thotë prekin në pikat neuralgjike vendimtare të shoqërisë njerëzor duke i vënë njerëzit në lëvizje të orientuar, të drejtë, në aksion.

Përveç kësaj, shkrimtarët tanë e përjetësojnë fytyrën e Titos, sepse në të që me kohë kanë gjetur me të vërtetë realizimin e vet nacional, social e intelektual, do të thotë tri elementet qenësore për ekzistencën individuale e kolektive. Nëse pranohet e vërteta e thënë metaforikisht se artistët-poetët janë antena të shoqërisë, atëherë mund të nxjerrim një konstatim se, shkrimtarët tanë, në vizionin dhe në praktikën revolucionale të Titos, gjetën një nga idealet e veta më të qëlluara dhe sinjalizuan në mënyrë arstitike vlerën e vërtetë të pamohueshme të tij.

Përderisa në prozë është i pranishëm, në radhë të parë, në kuadër të mundësive dhe të efekteve artistike të realizimit të zhanrit, pra në mënyrë të plotë që na e sinjalifikojnë "Ditari..." i F. Hoxhës një pjesë e prozës së H.Sylejmanit dhe të Sinan Hasanit, në poezi, e cila konsiderohet si zhanër dhe formë solemne më komunikative, fytyra e Titos ngritet vazhdimisht, duke u bërë objekt qëndror-poetik, në dritën e plotë të veprës së tij të madhe. Kështu, poezia e kuptuar si formë më komunikative, ka një aftësi dhe fuqi të jashtëzakonshme për identifikim apo për simbolizimin e veprave të mëdha në histori dhe në bashkëkohësi, të vizioneve të tyre të pandërprera e thelluese.

Thënë historikisht, fytyra e Tito në poezi bëhet objekt i rëndësishëm që në krijimet e para gjatë Revolucionit të armatosur dhe vazhdon deri në ditët më të vonshme. Ajo nuk qe vetëm inspirim, po edhe realizim i poezisë dhe i artit në përgjithësi.

Në një pjesë të mirë të poezisë ku poezitë kushtuar Titos nga Esad Mekuli, Mehmet Hoxha, Tahir Jaha, Latif Berisha, Enver Gjergjeku e të tjerë, shfaqet një komunikim i drejtpërdrejtë me të dhe merret me të drejtë në kuptim të gjerë të krijuesit të madh. Për shembull të gjithë këtë e shëmbëllen më së miri poezia e E.M, "Ty që je liria jonë", ku Tito shfaqet si simbol i lirisë dhe i realizimit kombëtar e social të shqiptarëve, krahas me atë të kombeve dhe të kombësive të tjera.

Në disa poezi të tjera siç janë "Flamur shekujsh" (Ali Podrimja), "Dy ditëlindje" (Rrahman Dedaj) dhe "Flet Tito" (Mirko Gashi), kemi të bëjmë me një përpjekje tjetër të poetëve tanë, me atë që përmes prosedeut poetik të simbolizimit fytyra e Titos të marrë kuptim universal të gjithëkohshëm, si simbol i një kreatori për të mirën e përgjithshme, se vepra e tij është model real, që hyn në fondin e përgjithshëm të njerëzimit.

Përveç identifikimit, si kusht i domosdoshëm i fuqisë poetike dhe i bindshmërisë së saj, në poezinë e përmendur të Ali Podrimjes, kemi simbolin flamur, i cili simbolizonte, emblemën e ekzistencës kombëtare dhe atë shoqërore, të vendosur në përjetësimin e flamurit që qëndron në hapësirat kohore të shekujve të historisë. Ndërsa me simbolet e tjera si Diell, Bukë, Qiell, poeti simbolizon tri kushte të rëndësishme e të domosdoshme të ekzistencës, të cilat me këtë rast, nuk po i përkthej në gjuhën teorike.

Në vjershëm e Mirko Gashi, "Flet Tito", e cila përmes theksimit të aktivitetit të ligjërimit të Titos, që gjithmonë i ka në pajtim fjalën dhe aksionet, poeti simbolizon qëndrueshmërinë dhe vendosmërinë e tij në të gjitha momentet e kohës. Kështu simboli i tij qëndror, Kepi i Shpresës së Mirë (Tito) del si një Parim i Shpresës dhe i realizimit real, siç do të mund ta shpejgonim me filozofinë e paraqitur në parimin e Shpresës të E.Blochut.

E këtillë, fytyra e Titos shfaqet edhe në letërsinë për fëmijë, e që do të mund të ishte objekt i një studimi të veçantë. Tito si simbol i së Mirës, i heroit, i mësuesit dhe i edukuesit trajtohet me sukses në veprat e Maksut Shehut, Rifat Kukajt, Agim Devës e të tjerëve.

Në fund, me qëllim që të përforcojë edhe me përgjigjen lidhur me pyetjen që shtrova në fillim të kësaj paraqitjeje po shtoj edhe këtë se, mesazhi simbolik i artistit, i poetëve dhe shkrimtarëve tanë në përgjithësi, është plotësisht adekuat me mesazhin e veprës së Titos, i cili sot gëzon një unanimitet të jashtëzakonshëm e të përgjithshëm, jo vetëm brenda, por edhe jashtë vendit, çfarë e gëzonte vetëm Lenini. Adekuatësia e këtij mesazhi, pos momenteve të tjera që i përmenda më sipër, ka të bëjë edhe me të njohurën teorike e historike se, poetët dhe revolucionarët e mëdhenj i lidhin vizionet dhe idealet më të thella për njeriun, pra bëhet bashkudhëtarë në rrugën e infinitumit për të mirën njerëzore. Këtë lidhje midis artistëve dhe revolucionarëve, në mënyrë më të natyrshme dhe të paimponuar, pra të dalë nga situata reale historike, e gjejmë në historinë më të re kur është fjalë për fytyrën e Leninit. Le t'i kujtojmë me këtë rast Majakovskin, Bllokun, Jeseninin e të tjerë. Të njëjtën lidhje, po ashtu të natyrshme dhe të fuqishme, e gjejmë kur e vështrojmë fytyrën e Titos në veprat artistike, e sidomos në ato poetike.

Në përfundim e sipër të theksojmë edhe një fakt tjetër mjaft të rëndësishëm se Tito, duke qenë vazhdimisht në krye të shoqërisë sonë, krijoi një liri të vërtetë arti e krijimi në kuptim të realizimit të plotë të lirisë, çfarë nuk gjendet në ndonjë vend tjetër socialist, e cila ishte e pranishme vetëm në kohën e Leninit, kurse te ne kjo u bë parim shoqëror e kulturor.

Përveç kësaj, shkrimtarët tanë e përjetësojnë fytyrën e Titos, sepse në të që me kohë kanë gjetur me të vërtetë realizimin e vet nacional, social e intelektual, do të thotë tri elementet qenësore për ekzistencën individuale e kolektive. Nëse pranohet e vërteta e thënë metaforikisht se artistët - poetët janë antena të shoqërisë, atëherë mund të nxjerrim një konstatim se, shkrimtarët tanë, në vizionin dhe në praktikën revolucionare të Titos, gjetën një nga idealet e veta më të qëlluara dhe sinjalizuan në mënyrë artistike vlerën e vërtetë të pamohueshme të tij

[Brari]

tomaras..

mos u cudit..

kur e perdorim thenjen e dikujt per nji ceshtje mire eshte ta citojme krejt cka thene ky dikushi.. pa ja prekur e krasitur e censuruar fjalet e mendimet..
ne ate rastin qe ke cituar une kam postuar krejt intervisten e ylli popes dhe skam prekur asnje kime..kur thot poplli ..pra pa lujt as pik as presje..
per mua aty eshte interesante ajo sjellja e mizit me ilacet qe ka sjell bajrami nga vjena..

ajo thot shume..

aq shume sa .. ububuja..
tmerr..



..

[hasjani 51]

tomaras..

mos u cudit..

kur e perdorim thenjen e dikujt per nji ceshtje mire eshte ta citojme krejt cka thene ky dikushi.. pa ja prekur e krasitur e censuruar fjalet e mendimet..
ne ate rastin qe ke cituar une kam postuar krejt intervisten e ylli popes dhe skam prekur asnje kime..kur thot poplli ..pra pa lujt as pik as presje..
per mua aty eshte interesante ajo sjellja e mizit me ilacet qe ka sjell bajrami nga vjena..

ajo thot shume..

aq shume sa .. ububuja..
tmerr..



..

Ketu nuk eshte tema per Ramiz Aline dhe gjithesesi nuk ke pase nevoje te sjellish nje qerre kashte per te kerkuar nje kokerr gruri e cila edhe ashtu na qenka e kalbur.Une dy here e kam percjelle kete interviste dhe Ylli Popaj eshte ende gjalle e mund ta thote vete.
Ai vete e ka skjaruar edhe ne kete interviste se shishja e ilaqit ishte e pa etikete, e pa mbyllur dhe ilaqi i panjohur. Pa pase fare ndermend te mbroje askend ,secili njeri qe logjikon do te vepronte njesoj. Kryetari dhe prijesi historik i nje shteti ishte ne mes jetes dhe vdekjes se pashmageshme, jo nje kodosh si ti te dhe cili do te ishte logjika ti jepej ilaqi pa etikete e pa shishe origjinale.
Gjesti i ramiz alise eshte me se human per te shpetuar dy specialiste te shquar te mjekesise e dyta per te menjanua teorite e komploteve te cilat memzi presin ti lansojne qyftat tu .Ti edhe pse profesor Popaj e ka skjaruar ne emision ,prapseprap perpiqesh te lansosh teori te tilla te tmerrshme.

Po cila eshte logjika more Brari? Cilit kryetar shteti do ti jepej nje ilaq i tille pa etikete,pa udhezime,i pa licensuar e lejuar nga institutet kompetentene?
Sipas kesaj teorie na qenkan enveriste edhe keta OBSH-se qe nuk po lejuan
vaksinimin me vaksinen kunder gripit te derrit pa testim e licensim.
Urrejtja titiste te ka verberua ore Brari sa edhe humanizmi dhe gjerat normale
te duken komplote .Po edhe per budallejt e ka skjarua prof. Popaj perse e beri kete gjest me ilaqin Ramizi e ty te rrok tmerri more trutredhur sepse nisesh nga logjika dhe vetedia e semuar personale.

[Brari]

Gjesti i ramiz alise eshte me se human per te shpetuar dy specialiste te shquar te mjekesise ..

thote hasi..

o has ..po prej kujt po i shpeton keta dy mjek te shquar ramizi?

pse duhen shpetuar dy mjek kur jan te perkushtuar per tja permirsuar shendetin pacientit..?

Has.. pse dredhon or djal..

Cfar do ishte sjellja normale e ramizit ..?

psh.. ramizi do duhej te thoshte keshtu:

shoqja nexhmije.. ka ardhur profesor bajrami nga vjena ku ka takuar profesorin e madh x y e ka sjelle kte ilacin.. mirpo shishja ska etiket dhe profesori e sqaron keshtu ceshtjen e etiketes.. dhe e linte bajramin te sqaroj pse shishja ska etikete e pastaj nexhi vet le te thoshte fjalen e saje.. si psh dicka e tille..
po mire o shoku ramiz..crendesi ka etiketa perderisa profesori yn i mire shoku bajram e profesor ylli mendojne se ilaci eshte i mire e mund ti bej mire shokut enver.. le ta provojme.. sepse dhe profesori ne vjene nuk besoj se ka qellime armiqesore ndaj vendit tone e aq me pak ky profesor nuk e di se per ke eshte ilaci..

dicka e tille do ishte nji bised mes miqsh mes shokesh me bashkpunim 40-50 vjecare..

mirpo ramizi o has .. vepron tinzisht sic e pohon prof Popa e tinzarllyki mes shokesh e miqs me 50 vjet miqesi e shoqeri e bile dhe kryshqi.. nuk eshte shenj e mire o hasi yn i dogmatizuar.. pr tregon se as aty ne kupol te regjimit nuk kishte sinqeritet e as miresi e as besim reciprok njerzor..

prandaj them..o has qe e kupton shum mire ceshtjen..se ajo cka tregon ylli tregon shume..

tash per titizmin o has enveristi..

le te marrim ne analize nje fakt..
hasi sic e din ti o has.. eshte nje rajon fshatrat e te cilit shtrihen ne dy anet e ish kufirit.. pra ka katunde hasjane dhe ne kosove.. dhe ne shqiperi.. pra kemi hasjan qe banojne ne zonen e krum kukso hasit.. ketej kufirit.. pra ne zonen qe ishte pjes e shqiperise.. pra ku u instalua e u realizua e ku u jetua e cdo gje zhvillua sipas mesimeve te enverit.. kemi gjithashtu dhe hasjan qe fati historik i ra te jetojne ne nji zone te kosoves..ngjit me kufirin ku per fatin historik gjithcka u zhvillua sipas modelit titoist..

pra kemi dy hasa.. qe per thjeshtim te analizes po i quajm hasi enveroist ketej kufirit e hasi titoist andej kufirit..

le ti leme faktet te flasin..

cfar qen kto dy hase per gjat 50 viteve .. cka ndodhi ne hasin enverist e cfar ne hasin titoist..
le te dal dikush e te thote.. ne se ka dijeni.. se

ku kishte me shum shkolla..
ku kishte me shum drite..
ku kishte me shum asfalt..
ku kishte me shum buke e veshje..
ku kishte me shum liri levizjeje e mundesi prosperiteti..
ku kishte me shume shtepi te mira e me shum lop e dele e pula e kerra e traktora..e xhampera e maica e kundra e qylym- rrugica..(rrugic..ne shqiperi quajn nje sixhade apo qylym ne form drejtkendeshi te gjate..) me shume llampa elektrike e televizora.. me shum fishidera e frigorifera e makina larse e kafene berbera.. ku blihej milli me thas e zetini me bidona..e ku smushej me buk barku e tghahej per nje pik qumesht zorra..
ku vill-catijat ishin flak te kuqe prej qoromidheve te reja.. e ku gati me ra e me i zan njerzit mrena..


le te flasin njohesit e ktyre zonave..pra si te hasit nen enver.. si te hasit nen tito-kardel..

e ne fund..

kur frika nga kufitari e ramiz operativ enver burg spac hanxhari.. ra.. ( pra po flas tash per vitet 1990 e ca ) cilet hasjan te hasit titoisto kardeloist.. pra te hasit kosovar.. shkuan ne hasin enverist me ja u vjedh vllazenve e kushrive kundrat e delet e traktorat.. me ja lyp ne bodrume cka i kishin te vjetrat televizora e xhampera e qylyma e me ja punue jonxhen e barin a me ja vjedh kalin a gomarin..??

te siguroj une o has se asnjeri nuk e beri kte veprim te ulet.. edhe se ky has kishte mbi 10 vjet e ca qe lengonte nen sllobodanizem..

kurse djemte e hasit enveroist..pra te hasit qe kish qen 50 vjet nen enver e ramiz nen nexhmije e stalin.. dolen matan kufirit e morren tek vllaznit matan cka mujten me marr me leje e pa leje.. diten per diell e naten si cakej.. tuj fillu me lop kuaj e magara..e der tek xhamperat dysheket e kundrat te dera te diell e shi te thara..

keshtu flitet or Has..
me fakte..

a na gezon ne kjo..
sigurisht jo..

por pse hasjani shqiptar nen regjim titist larg nga zyra e tites (kroatoslloven) 1000 km te kish ma shum buk se vllau ne hasin enverist larg pi zyres se enverit shqiptar.. jo ma shum se 200 km..

cka i thue ti ksaj or taj..