
Postuar mė parė nga
Seminarist
...
Sic e pame, ne aktet e koncilet te vitit 879, viti kur lindja e pajtua me perendimin, nuk ka ndonje Akt trajtimi si herezi te filiokues. Akt-ndalesa ka te beje vetem me ate se e ose jo e drejte filiokue nuk duhet shtuar ne Besore pa aprovimin e nje koncili ekumenik. Papa i asaj kohe, Gjon VIII edhe Leon III edhe pse nuk kishin ndonje kundershtim me filiokuen si doktrine, u treguan te gatshem per hir te unitetit te cenuar te kishave te mos e fusnin ne Besore edhe ashtu bene.
Qe ka pasur edhe ka Eter e eter te kishes se lindjes qe e trajtojne filiokuen si herezi, kjo nuk vihet ne diskutim. Por, po ashtu, qe filiokue ka pasur nje trajtim jo te ekuilibruar edhe me ngjyrime sa nga nje kah ne kahun tjeter, as kjo nuk disktuohet. Po ashtu sic nuk diskutohet qe, persa u takon bashkimit te kishave te lindjes e perendimit, prej kohesh, filiokue nuk trajtohet si ndonje pengese heretike edhe se ne fakt SINODET e kishave ortodokse neper bote nuk e konsiderojne romano-katolicizmin si herezi.
Gjate grindjeve qe cuan ne ndarjen e 1054-es, filiokue ka luajtur nje rol te passhem. Peshkopi i Ohrit, qe i dergoi, me yshtje te patrikut Kerular, nje leter me ankesa doktrinore peshkopit latin te Tranit ne jug te Italise, as qe e permend filiokuen. Po ashtu patriku i Antiokut i kesaj kohe, Pjetri, as qe e shikon te arsyeshme ndarjen me perendimin ne pretendimet e ngrejtura nga patriku.
Ne fund te fundit, Filiokue eshte nje BARRE e rende per ta pare si arsye ndarjeje kishash, aq me teper kur sjellim ndermend realitetin e sotem.
Filiokue eshte nje ceshtje e koklavitur konceptesh teologjik-filozofik, qe mund te perceptojne vetem nje grusht njerezish te mesuar, nderkohe qe pjesa derrmuese e kishes, me klerik e laike, as qe ia kane idene se per cfare po flitet saktesisht edhe se nje besimtar e klerik ortodoks, ose katolik, e thote Besoren me apo pa filiokue, jo nga ndonje bindje personale, por thjesht sepse ashtu i thuhet ta thote.
Keshtu qe, nqs filiokue ka perdorim te lashte (ne perendim e gjejme te bazuar edhe tek Augustini); nqs brenda perendimit filiokue i pergjigjet koncepteve teologjik-filozofike te ngrejtura ne perendim; nqs perdorimi i saj kufizohet ne kufijte e perendimit latin, atehere une, sikurse shume te tjere, nuk shohim ndonje problem me te.
Por nqs filiokue eshte trajtuar me nuanca te pastra politike, atehere, aq me teper, ne shqiptaret e kemi te lehte te mos e kemi problem edhe te mos tregohemi fanatike per nje sherr politik me gjasa teologjike te botes greke kundrejt te perendimit, aq me teper qe ne kete perplasje, sic e kemi diskutuar ne kete teme, e keqa shqiptareve nuk u ka ardhur nga bota latine.
Krijoni Kontakt