Lashtësia e besimit orthodhoks dhe ndikimi bizantin/latin

[Albo]

krishti mundet te kete thene shume gjera, por ato mundet te interpretohen ne cdo lloj menyre, une mundet edhe te justifikoj arianizmin mbi pasazhet qe solle ketu, si ka mundesi qe krishti nuk di cfare beson ati, etj, i bie qe te kete qene i krijuar dhe jo i vetem lindur, mundet te themi si myslimanet qe ka qene profet dhe jo bir i perendise ose me mire qe besojm ne tre perendi.

Aspak, pasi besimtari orthodhoks nuk e merr mesimin biblik nga "nje liber" e merr nga goja e atij priftit qe lexon ate Ungjillin e Shenjte ne Kishe cdo te diele e cdo dite te shenjte te kalendarit orthodhoks. Ashtu sikur nuk eshte rastesi, qe te gjithe prifterinjte orthodhokse, edhe pse shume mire mund ti kene mesuar liturgjite permendesh pas dekadave ne ate detyre, mbajne nje liber perpara dhe i lexojne liturgjite fjale per fjale. Ashtu sikur nuk eshte rastesi qe Bibla orthodhokse, ndryshe nga biblat e protestanteve, vjen e shoqeruar me komentet e shenjtoreve te Kishes ne shekuj per cdo rresht te ungjillit. Jane keta shenjtore mbartesit e Shpirtit te Shenjte dhe Hirit te Perendise, dhe prej tyre une e ti trashegojme Traditen e Shenjte.

Ungjilli ka dale nga Tradita e Shenjte e Kishes dhe vetem brenda Tradites se Shenjte besimtari i thjeshte i krishtere mund te njohi Krishterimin e Vertete dhe te Plote. Dhe kjo do te thote qe te mos pyesesh veten per dicka qe nuk kupton ne Ungjill, por te pyesesh shenjtoret e Kishes, te pyesesh priftin, te pyesesh nunin apo atin tend shpirteror. Po e le interpretinimin e asaj qe lexon ne doren e paragjykimeve te tua personale apo dogmave te diktuara nga Vatikani e Papa i Romes, ti nuk je duke marre drejt dhe te plote mesazhin apostolik te asaj qe Krishti na mesoi.

Ky eshte dallimi midis kendveshtrimit orthodhoks dhe atij katolik apo protestant. Eshte nje dallim i thjeshte ne siperfaqe por i thelle ne brendine e tij. Dhe pyetja nuk shtrohet "A jam une dakord me mendimin e dikujt?" ceshtja shtrohet: "A eshte qendrimi qe ai person mban ne nje linje me mesimet e Kishes, Tradites se Shenjte?"

Albo

[Albo]

Une personalisht nuk jam dakort me qendresen e vatikanit mbi filiokun, por prape nuk mundet ti quaj ato heretik, sepse me mungon autoriteti (gjithashtu dhe arroganca) dhe nuk do isha ortodoks.

Te mungon autoriteti? Arsyeja perse Selia e Shenjte e Romes u skizmua nga Trupi i Krishtit dhe nga ato 4 patriarkanat motra te lindjes kish te bente pikerisht me "autoritetin". Autoriteti ne Perendim eshte i simbolizuar dhe misheruar ne personin e Papes se Romes, Peshkopit te Romes. Nje fjale goje e Papes nga Froni i Shen Pjetrit perben edhe dogme te re per ate besimtarin e thjeshte katolik pasi per te, Papa i Romes eshte "autoritet i pagabueshem", mbajtesi i celesit te mbreterise se qiellit.

Beje kontrast me "autoritetin" brenda Kishes Orthodhokse. Sapo hape nje teme para ca ditesh per nje manastir ne Malin e Shenjte me disa murgj qe po sfidojne autoritetin e Patrikut Ekumenik te Konstandinopojes, qe dikush mund ta identifikoje si figuren kryesore te Kishes Orthodhokse. Dhe ky nuk eshte nje precedent i vetem ne historine e Kishes Orthodhokse, ajo eshte e mbushur me episode te tilla: kujto Shen Athanasin qe kapi kalin e perandorit Konstandin nga freret dhe i beri thirrje qe te heqi dore nga mbeshtetja e heretikeve brenda Kishes; kujto martirizimin e Shen Maksim Refimtarit, qe i vetem mbrojti Orthodhoksine perpara perandorit dhe patrikut te Konstandinopojes; kujto Shen Grigor Palamasin e plot te tjere.

Autoriteti ne Kishen Orthodhokse jeton me besimtarin e thjeshte. Une e ti jemi autoriteti i Kishes, ai murgu ne shkretetire, ai eremiti mes pyjesh, ai besimtari i thjeshte ne nje fshat e nje qytet qe bejne nje jete shpirterore brenda Kishes, jane autoriteti i Kishes Orthodhokse. Sa here qe peshkopet e patriket orthodhokse bien ne herezi dhe ne mekat, eshte detyra e jone qe ta mbrojme Orthodhoksine.

Shpallja e heretikeve dhe ckisherimi i tyre nga Kisha nuk ka per qellim te tregoje "supremacine e Orthodhoksise mbi Katolicizmin", ka per qellim te ruaje te pacenuar BESIMIN dhe MISTERET e Kishes qe kemi trasheguar brez pas brezi nga vete Zoti yne Jisu Krisht dhe Apostujt e Tij.

Albo

[arbereshi_niko]

... Te dyja kishat, ne thelb, jane ane te te njejtes medalje, bija te perandorise romake. Perandoria i ndau, Perandoria e re moderne (EU) do ti bashkoje!

Po po, vazhdo me enderra ti..., don kishot!

Dyftyresia jote te le pa mend…, po si i’a bere te heqesh mjekrren, ti or koke rrjepur si ata qe admiron ( qoset latin ), injorancen tende te fryre me fjale boshe mos na e shit ketu!!!
Deri dje ata qe ti i konsideron si ekstremiste-qorr…, ishin vellezerit e tu, sot na shtiresh sikur……
Mendohu mire per zgjedhjen qe ke ndermarre, por hiç mos u merakos te na japesh leksion pasi nuk je ne gjendje…, te pakten faktet tregojne te kunderten.
Latinet e dine mire, dhe kane nje thenie shume te spikatur; kush te tradheton nje here do te tradhetoje perseri, kane te drejte! Eshte si puna e asaj lavires……
Te kthehemi ne teme, mos i bej bisht fjaleve te mia, herezi do te thote; çdo afermacion o doktrine qe bie ne kundershtim me Dogmat te pranuara nga tradita e shenjte orthodokse, pra te thuash herezi eshte sikur te thuash apsurditete, gjera trashanike dhe shume te gabuara.
Or kale i terbuar ti thua; - Po sikur te shtonim ne Besore nje klauzole per besimin ne ekzistencen reale te djallit, apo Ferrin e Parajsen, Herezi do te ishte?! Sipas logjikes tende, po! – Po a je ne vete ore??? Nese ti si besore personale ve djallin atehere une kurre nuk do te beja nje debat me ty, pasi nuk do te kishim asnje pike te perbashket, si rrjedhoje do te dilte i kote diskutimi yne, por ne rastin tone ti perpiqesh te justifikosh ate qe nuk mund te justifikohet dhe rrjedhimisht zgjedhjen qe ke ndermarre, por qe nuk mund ti’a imponosh me “ faktet “ e tua askujt.
Pastaj thua; Pastaj, ceshtja e ligjshmerise se shtimit ne Besore vetem me miratimin e nje Sinodi Ekumenik, duhet pare me nje sy jo kaq bizantino-hundederro ules, sikur po ju cenojne emrin e te madhit udheheqes te partise.- perse mundohesh te keshe edhe konsesus te jashtem, mos bej propagande se nuk ke leverdi – tamam ti.
Po kjo çdo te thote…, Edhe sikur ne Efes ne 431 te jete vendosur ne Sinod qe te mos i behet asnje ndryshim Besores, pa aprovimin e nje sinodi ekumenik, kur vjen puna tek filiokue, ne SOT e shohim me nje sy tjeter.- kush jane keta NE SOT, te lutem mbaji per vete dhe mos na fut ne nje kallep me sojin tend…
Me kot mundohesh te shfaqesosh gjithnje me fjale idiotesh simpatine qe ke…, ja shiko çje duke thene…;-Perendimi tashme perbente nje njesi me vete dhe legjitime politike, te ndare, e cila ne kete rast mund te vendoste per ekumenicitetin e veprimeve te veta, pa pasur nevoje imediate me per Ko.polin. Un nuk di se çdo te thote per ty fjala Ekumenizem, por qe ti nuk e ke te qarte brendine e saj, kjo duket nga fjalet e tua.
Po e di ti mor i mjere qe nuk ka ekumenicitet duke qene te ndare? Efektshmeria e kesaj fjale bie ne rastin e skizmes qe pasoi ne 1054, pasi nuk mund te jete kurre nje definicion i tille kur njera pale devijon me deshire te plote, si ne fjale Perendimi…, por mos harro se jo i gjithe mban te njejtin drejtim si ne 1054’ …, pra nje pjese e mire u larguan qe heret dhe kuptuan rolin e monarkut apsolut qe kish ndermarre ai qe ti njeh per “Zotin ne Toke”, “ Mbretin e mbreterve”, “ Zotin e Zoterve”, “ Dominatore dei Dominanti” – sikur edhe therritej papa kur u kurorezonte me Trirengun. – Fatkeqesi ishte qe pjesa qe u nda ne perendim, ishte gjeografikisht larg nga pjesa tjeter e krishtere ( ajo e Lindjes ).
Lart ti thua ( por nuk besoj se je i bindur )…, - Problemi qe une ngre ne kete rast eshte: po sikur populli (grek) qe u ngrit me fanatizem kunder klerit qe nenshkroi bashkimin ne Firence, te kete qene po kaq injorant ne fe, sac jane edhe disa pjesemarres ne kete teme?
Atehere, ajo cfare ka ndodhur atehere, nuk eshte vecse nje shperthim urrejtje etno-kulturore te veshur e yshtur me fe, i grekeve "superiore' kundra "barbareve" latine….. Ashtu…? – ja shiko…, ata grekerit indorante si shpetuan Besen e te pareve, ç’thone kronikat e kohes…
- Ne Assise-Ferrara-Firence, merrnin pjese perveç perandorit Joan edhe nje kortezh peshkopesh dhe metropolitesh te cilet nuk gezonin te drejten e votes, por ishin derguar thjesht si vezhgues ne kembe te patrikeve, pra pa efekt plenipotenciar, te udhehequr nga patriarca Josif.
Perandori nderhynte shume rrept ne diskutimet qe u bene, duke shmangur dhe mos lejuar peshkopet te rrihnin çeshtjet me kryesore. Patriku vdiq para qe te firmaste, duke lene nje doreshkrim mbi besimin, ku dyshohet te jete manipuluar “korrigjuar” me shtesa, jo prej dores se tij…
Firmosen peshkopet e tjere te nenshtruar, si rezultat i kercenimeve dhe presioneve perandorake.
I vetmi qe i’u kundervu ne moment, ishte Sh. Marko Evgjeniu, metropoliti i Efesit, i cili u be protagonist i nje debati me nje teolog latin domenikan.
Sa per spontanitetin e ketij bashkimi, mjaftojme te kujtojme faktin qe as nje nga peshkopet ortodoks nuk pranoi te celebroi bashke me ata katolike-latine, vetem 3 (tre) me numer ishin te pranishem por jo per te bashkecelebruar…
Po e njejta gje ndodhi edhe pas kthimit te tyre, kur si etape te pare qendruan ne Venedik, me kerkesen e Doxhes i cili deshironte te ishte present ne nje Liturgji “greke”,asnje nga ata peshkope nuk pranoi dhe pas shume ezitimesh, nje metropolit celebroi Liturgjine e Sh. Markut, por pa permendur papen dhe pa shtuar “filioque”, ne Besoren!
Nje “uniat” i kohes Dukas, thote ne emer te peshkopeve ne Assise me 1439, “ Kemi shitur besimin tone si shurdh-memezer te paaresyeshem, duke tradhetuar Sakrificen e Vertete…”.
Pas kthimit populli i pyeti peshkopet po perse e bete kete? – “ prej frikes se frankeve”- ish pergjigja,
atehere populli pyeti nese pesuan violence…”jo”- pergjigja,
Populli, “ po atehere, çfare ndodhi? – Pergjigja, “ dora e djathte qe nenshkroi, te na pritetet, dhe gjuha qe pranoi, te na keputet…”
Ne Baziliken e Sh. Sofiste me 12 Dhjetor 1452, 13 vjet pas Ass-Ferr-Fir, ne mungesen e patriarkes dhe ne prezencen e pothaj asnje besimtari, u be bashkimi…
Ata pak fisnike (arkonte) prezent u betuan por…, me kusht qe kur te kalonte rreziku turk, do te rimblidheshin duke rishikuar kete “betim”, dhe ne rast se do te kishte diçka jokorrekte, te beheshin ndryshime dhe ti jipnin nje forme te re…, - Po s’ishte kjo politike…???
Dhe kjo tregon natyren e Assise-Ferrara-Firence…!!!
Te nderuar, mos marroni kurre, qe ne Ferrara-Firence, humben çezaro-papistet ( megjithe firmat ), Kisha mbajti lart impenjimin te perhape Besimin e Vertete!!!
Ajo qe me duket e padrejte dhe deshire keqe eshte qe ti do ti japesh nje limit fjales “ Filioque “
Qellimisht dhe duke minimizuar fjalen minimizon edhe rendesine pra e ve ne plan te dyte si te rendesishem, ndersa per ty çeshtja qendron tek mosmarreveshjet midis grek e latin…, shiko se e ke gabim, orthodoks kane qene dhe jane edhe arabe gjithashtu slave, por me e bukura edhe latine, vet mbi 50% e territorit Italian ishte nen mvartesine bizantine, sot vazhdon e quhet “ Magna Grecia “, pra nuk eshte nje lufte midis kombesh e kulturash si do ti!
Ti e mbull me fjalet ( e kallepit tend );- Une nuk dua te thellohem me shume ne analiza, por desha tu them se me verbesine tuaj, ju po tregoheni zelltare per tu pasur zili nga vete greket e mesjetes, qe nuk mund te parafytyronin nje bote tjeter pervec se ate rreth perandorit vasile te Ko.polit, ne nje koncept-makineri politike e ideore qe ka kundershtuar krejtesisht dukurine e formimit te shteteve-kombe te kohes se re, perfshi ketu Shqiperine edhe kombin shqiptar dhe qe sot e gjejme te transformuar ne menyra moderne.________________________________________
Ndersa ti po merr ne mbrojtje ata qe me “njohurite” e tyre dhe me “dashurine e madhe” per rracen njerezore, shduken miliona njerez ku vajten dhe shiko pikerisht ne emer te Atij vepruan, sot qe njerezit e vetkenaqur dhe te brymosur me idete iluministe, kerkojne te rindertojne “ kullen e babelit “, mos harro se Zoti vonon por nuk harron, nuk ka per te lene ne dore te djallit popullin shpresetar si nuk e la ne momentet me te errata ne histori.
Kujto se rreth kujt e perfytyronin boten latinet, kur ndermorren te gjitha ato genocide dhe me yshtjen e kujt u vershuan ne token e shenjte hordhite e hajduterve duke bere kerdine, kujto se si françeskanet dhe domenikanet vrane me shpata ruajtesit e ikonave dhe relikave te shenjta, kujto kujtohu…, se si dogjen ne turren e druve njerez te shkences dhe popull te pafajshem, burgosen mendimtare dhe luanin ( vazhdojne ) ne kurriz te atyre qe kane guximin ti emertojne vellezer, e kam fjalen per orthodoksit…, “ i fratelli maggiori, quelli dell’Est “…
Me nuk te pergjigjem se u be boze fare!
Mjer ti! – Zoti te meshirofte.

[malo666]

Malo666,

po ne te krishteret e ritit lindor bizantin, pse insistojme ne mbajtjen e aq shume zakoneve e ligjeve kishtare, qe na i ka imponuar te qenit pjese ne perandorine bizantine edhe sot kur nuk ka me prej shekujsh Bizant e perandor te saj?!


Ky tipar, i mosndryshimit te nje praktike te bere tradite, tregon per mentalitetin edhe natyren e perbashket te kishes se perendimit edhe asaj te lindjes. Te dyja kishat, ne thelb, jane ane te te njejtes medalje, bija te perandorise romake. Perandoria i ndau, Perandoria e re moderne (EU) do ti bashkoje!

Nuk eshte e njejta gje, sepse kemi te bejme me shtesa ne besore, te cilat forcojne ndarjen me kishen e Romes. Ti mundet ta justifikosh si te duash, une them qe eshte vetem nje kaprico.

Sa per ate parashikim ne fund, fjala jote ne vesh te perendise!

[malo666]

Te mungon autoriteti? Arsyeja perse Selia e Shenjte e Romes u skizmua nga Trupi i Krishtit dhe nga ato 4 patriarkanat motra te lindjes kish te bente pikerisht me "autoritetin". Autoriteti ne Perendim eshte i simbolizuar dhe misheruar ne personin e Papes se Romes, Peshkopit te Romes. Nje fjale goje e Papes nga Froni i Shen Pjetrit perben edhe dogme te re per ate besimtarin e thjeshte katolik pasi per te, Papa i Romes eshte "autoritet i pagabueshem", mbajtesi i celesit te mbreterise se qiellit.

Cfare ka te beje kjo me ate qe thashe une? Une thjesht shtjellova faktin se baza gjykuese se kush eshte heretik apo jo, nuk eshte besimtari i thjeshte (ne kete cast une) po Kisha, pra sinodet ekumenike. Ate eulogjine kunder regjimit diktatorial te papes, kurseje, une s'jam papist.

Beje kontrast me "autoritetin" brenda Kishes Orthodhokse. Sapo hape nje teme para ca ditesh per nje manastir ne Malin e Shenjte me disa murgj qe po sfidojne autoritetin e Patrikut Ekumenik te Konstandinopojes, qe dikush mund ta identifikoje si figuren kryesore te Kishes Orthodhokse. Dhe ky nuk eshte nje precedent i vetem ne historine e Kishes Orthodhokse, ajo eshte e mbushur me episode te tilla: kujto Shen Athanasin qe kapi kalin e perandorit Konstandin nga freret dhe i beri thirrje qe te heqi dore nga mbeshtetja e heretikeve brenda Kishes; kujto martirizimin e Shen Maksim Refimtarit, qe i vetem mbrojti Orthodhoksine perpara perandorit dhe patrikut te Konstandinopojes; kujto Shen Grigor Palamasin e plot te tjere.

Keto paralelizmat nuk kane te bejne me kete teme.

Autoriteti ne Kishen Orthodhokse jeton me besimtarin e thjeshte. Une e ti jemi autoriteti i Kishes, ai murgu ne shkretetire, ai eremiti mes pyjesh, ai besimtari i thjeshte ne nje fshat e nje qytet qe bejne nje jete shpirterore brenda Kishes, jane autoriteti i Kishes Orthodhokse. Sa here qe peshkopet e patriket orthodhokse bien ne herezi dhe ne mekat, eshte detyra e jone qe ta mbrojme Orthodhoksine.

Shpallja e heretikeve dhe ckisherimi i tyre nga Kisha nuk ka per qellim te tregoje "supremacine e Orthodhoksise mbi Katolicizmin", ka per qellim te ruaje te pacenuar BESIMIN dhe MISTERET e Kishes qe kemi trasheguar brez pas brezi nga vete Zoti yne Jisu Krisht dhe Apostujt e Tij.

Albo

Ta kam thene njeher dhe po ta them prape, je shume idealist. Besimtari i thjeshte nuk ka as 1/1000 e dijes se besimit qe ka nje Kryepeshkop. Pra une me diturine time te kufizuar nuk mundet te denjoje qe ti them nje Kryepeshkopi Ekumenik qe ka gabuar ne interpretimin e besores, etj, etj. Mbase ti nuk me kuptove po me 'autoritet' une nenkuptoj dhe dituri.

[Bizantin]

Ky tipar, i mosndryshimit te nje praktike te bere tradite, tregon per mentalitetin edhe natyren e perbashket te kishes se perendimit edhe asaj te lindjes. Te dyja kishat, ne thelb, jane ane te te njejtes medalje, bija te perandorise romake. Perandoria i ndau, Perandoria e re moderne (EU) do ti bashkoje!

Kjo ''perandori'' a do bashkoje edhe protestantet me karrocen katolike-ortodokse qe po enderron ti? Sepse shtylla kurizore e BE-se eshte Gjermania; dhe nuk do ndihen pak keq thua ti qe nuk do marrin pjese ne panteizmin qe u gatis? Por ky BE c'ka bere deri tani per te bashkuar hendekun spiritual te Perendimit (katolik-protestant)? Prandaj te thashe se mos e ngaterro politiken me fene, sepse jane dy gjera te ndryshme. Evropa te do sic je, me kulturen, tarditen dhe historine qe ke trasheguar prej shekujsh. Nuk jep provime ne keto ''lende'' per te hyre ne BE.

Por logjika jote seminarist, ka emrin tend, quhet klod-e. Dhe sic dim nga latinishtja, claudus do te thote ''i çalë''.

[Bizantin]

Une kete ''seminaristin'' do ta perballoj me shkrimet e tij qe ka bere ky gjate viteve ne forum.

Ky shkrim i tij qe do sjell me poshte ka nje vlere jashtezakonisht te madhe, pasi flet edhe per ndikimin latin nder shqiptare edhe per karakterin kishtar te katolikeve:

LEXO edhe TI o seminarist, keto qe ke shkruar... edhe QAJ!

Ne vazhdim te debatit mbi llojin e krishterimit ne Shqiperi, une po vazhdoj me keto konstatime:


1. Krishterimi ne Shqiperi u perhap nepermjet shtegut kulturor-gjenetik latin qe u krijua pergjate bregdetit Adriatik qe nga pushtimet romake parakristiane. Ndonese latin, ky krishterim nuk mund te cilesohet si katoliko-roman, ne sensin modern te ketij krishterimi latin, pasi ne ate kohe vete krishterimi roman nuk kishte marre ende formen e vete dalluese nga pjesa tjeter e krishterimit.
Vete gjuha greke ka luajtur nje rol me te madh se latinishtja ne Rome deri ne shek III.


2. Varesite admnistrative kishtare ne territore te caktuara e kane fillesen e tyre aktuale qe pas shek.IV me ardhjen e Konstandinit te Madh ne pushtet. Qe nga kjo kohe, Iliria, duke qene me pare pjese administrative civile e perandoreve te perendimit, i kaloi edhe kishtarisht papes, pushteti administrativ i te cilit u perhap paralelisht me ate te ish-perandoreve romake.


3. Nen kete varesi Iliria qendroi, me shkeputje te herepashershme serioze, deri ne 732. Pra pak a shume gjithsej tre shekuj, e keto me shkeputje, e jo tete shekuj sikur mitizohet nga disa shabllonista.



4. Vula qe mbeti nga latinizmi ka qene me teper Geni latin qe derpertoi nepermjet romanizmit te popullsise bregdetare, se sa ndanje prezence e forte kishtare, aq me teper kur krishterimi latin, para 732, nuk kish me shume se 200 vjet qe kish filluar te fitonte dallueshmerine e vete.





5. Krishterimi bizantin u perhap ne Shqiperi ne nje kohe kur ndasite kulturore te saj ishin te afirmuara, paralel me perhapjen qe pjesa lindore e perandorise kishte ne trevat ilire.

I vetmi kend latin qe mbeti ishte pellgu gjenetik latin rreth e qark Shkodres deri ne Mal te Zi, pra ne nje cep shume te vogel te Shqiperise ekzistuese, e cila ka qene derrmuesisht e ritit ortodoks bizantin. Ca latine mund te kete patur edhe Durresi, si qytet.


6. Katolicizmi skizmatik-heretik latin, sic e kemi sot qe prej 1054, u perhap ne Shqiperi ne shek. 11 -15, me qender Tivarin; me nismetare kryqezatat apo pushtimet e ndryshme te mbreterve skizmatike latine.



7. Princat mesjetare shqiptare kane qene ne shumice ortodoks, qe me kalimin e kohes ose u kthyen terresisht ne ritin latin, ose iu bashkangjiten kishes katolike duke ruajtur ritin ortodoks, si unite. Skenderbeu i takonte Uniteve.

Pjesa me bold nuk eshte e imja por e ''seminaristit''.

Shkrimi gjendet ne kete teme http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=52038


Tani ke ti ''seminarist'' surat te debatosh me mua apo me ndonje tjeter per kete teme?

[Seminarist]

Bizantinhausser,

po ne ate shkrim qe sjell ti ka DY gjera qe duken qarte:

1) UNE PRANOJ, ate qe kam thene edhe ne kete teme se Roma, me krishterimin e saj, ka prezencen me te lashte ne Shqiperi e nder shqiptare.

2) Krishterimi bizantin, e kam thene atehere e them edhe SOT ne kete teme, eshte me i vonet, prej kohes kur ne perandorine romake u be dallimi i poleve latin edhe grek. Ky dallim u be pas shek.7, keshtu qe krishterimi bizantin pra i bie te jete pikerisht ne kohen e ikonoklazmes, shek.8.

SIC E SHEH o amator-rrugac i kalendarit te vjeter ultra-grek, NUK KA asnje kontradikte mes dy shkrimeve.

E vetmja qe te terheq syrin, eshte pika 6, kur une perdor termin Katolicizmi skizmatik latin. Mirepo, ti si amator-rrugac, duhet te kuptosh disa gjera te tjera.

Dallimi i krishterimit latin pas 1054 me ate para saj, eshte nje metode historike e perdorur nga historia (edhe une ketu nuk jam duke folur ne ajer si amator-rrugac). Per disa studiues lindore, sidomos ortodoks, por edhe perendimor protestant, ajo qe quhet Reforma Gregoriane e shek.11, ka te beje me shkeputjen perfundimtare te Kishes Romane nga gjoja njeshmeria e deri atehershme.

Keshtu sjellja e kesaj Teze ne debat, aq me teper qe debati i drejtohej besimtareve katolike te forumit qe duhej ti pergjigjeshin, eshte KULTURE JO BINDJE.


Nga ana tjeter, edhe sikur une te kem perdorur per nje moment nje lloj bindje ne ate emertim, SIC e kam thene edhe ne kete teme, te rrish me vite te tera i rrethuar nga ujqer propagandistik e amator-rrugace si puna jote, DUHET te jesh HERO te mos rreshqasesh nga mendte e kokes. Shembull grupor i rreshqitjes kur jeton i bombarduar ne propaganden TUAJ jane Arvanitet!!!!!



POR RENDESI Ka qe ne ate postim, nga fjalet e mia vertetohet njeshmeria e mendimeve me sot ne kete teme qe katolicizmi eshte tradita me e vjeter ne Shqiperi edhe dner shqiptare.


Edhe ne rastin e Skenderbeut, mendimi qe une kam pasur atehere ne postimin qe kuoton ti, eshte i NJEJTE me SOT.

Keshtu qe ai qe duhet te qaje i zhgenjyer nga menyra amator-rrugace qe i ben postimeve edhe konkluzioneve qe nxjerr je TI jo une.

[Seminarist]

Nuk eshte e njejta gje, sepse kemi te bejme me shtesa ne besore, te cilat forcojne ndarjen me kishen e Romes. Ti mundet ta justifikosh si te duash, une them qe eshte vetem nje kaprico.

Sa per ate parashikim ne fund, fjala jote ne vesh te perendise!

Malo666,

nuk kemi te bejme me kaprico por me tradite te lindur de facto e te bazuar de jure ne koncepte perendimore mbi Perendine.

Qellimi i Kishes nuk eshte krijimi i nje Besore, te ciles nuk ia mban askurrkujt ti ndryshoje germat. Nje mentalitet i tille i ngurte, u krijua ne Lindjen bizantino-greke, me qellimin per te absolitizuar qendren konstantinopolitane si qender politike-administrative te perandorit e si rrjedhoje e kesaj edhe kishtare te patrikut, hijes e sherbetorit te perandorit.
Perderisa te qenit oekumene kishte te bente me shtrirjen gjeografike te pushtetit te perandorit te Ko.polit, patriku, hija e vet, filloi te imitoje e te ushqeje idene, si kerpudha nen peme, e te qenit patrik ekumenik.

Koncepti i te qenit ekumenik ka te beje me: te qenit brenda shtrirjes gjeografike te pushtetit te perandorit; aprovimit prej tij te doktrines edhe aprovimit te qendrave kishtare te pentarkise te gjendura brenda kesaj hapesire gjeografike (oekumene).
Prishja e nje prej ketyre elementeve, sjell ndryshim ne konceptin e menyres edhe te qenit ekumenik.

Keshtu qe, ne shek.8, bota teorike fantastiko-shkencore oekumene me qender Ko.polin, pesoi ndryshim, sepse ne Perendim doli nje perandor i ri de facto edhe de jure, ai i Frankeve, Karli i Madh. Ky ne oekumenen e vet, qe perfshinte Eu.perendimore, e kishte ne perdorim filiokuen. Keshtu qe, po te imitojme rregullat e logjikes bizantine, ne Perendim, filiokue, ishte ekumenike ne llojin e vet, sepse e kishte ne perdorim kisha, e mbronte si doktrine perandori edhe e pranoi si te tille vete qendra e Perendimit, Roma.
Ne kete sens, shtesa ose "shtesa" eshte e rregullt.


AI/ATA qe kerkojne ta ndajne kishen per hir te botes fantastiko-shkencore edhe moderno-ultra greke, eshte duke blasfemuar.

Duke mos mohuar aspak rendesine edhe rolin e madh te Helenizmit ne krishterim, aq me teper ate bizantin, une nuk jam dakord me shprehjen e te madhit ne boten ortodokse, George Florovskit qe "shpirterisht ne ortodokset edhe sot jemi helene" (Kete shprehje mund ta gjesh te kuotuar ne hyrjen qe i ben Kalistos Uere perkthimit te librit te tij ne greqisht "The Orthodox Church").

Kjo shprehje permban nje mentalitet me pasoja te renda anti-shqiptare edhe shpreh gjithe ate qe kam thene une me GUXIM ne kete teme.

[Seminarist]

Do te isha kurioz te dija, sa pjesemarres te kesaj teme do te pranonin ta thonin hapur ne kete teme edhe ne kete forum, nese bien dakord me shprehjen e Georg Florovskit se "shpirterisht ne ortodokset edhe sot jemi helene"?!


Kjo shprehje e ky perkufizim eshte kolona e aspektit politik-fetar te te gjithe kesaj teme, eshte rreziku qe parashtron ajo aq me teper ne rastin tone shqiptar!