Shkalla e fetarizmit te komuniteteve fetare shqiptare

[drague]

mesa di une Nuh eshte emer katolik.

sa kohe keni qe jeni konvertuar haxhi Nuh?

[land]

as Princ Widi nuk jane reflektim i vullnetit shqiptare, por i vullnetit te Gjermanise (Widi, Ahmedi) dhe Frances e Pansllavisteve (ne krye me serbine, pra Esad Pasha).

Princ Vidi ishte reflektim i vullnetit te fuqive te medha+ vullnetit te shqiptareve per te bere nje shtet shqiptar, ishte legeni i peshtire haxhi qamili bashke me myftiun musliman te tiranes qe shkelen, perdhosen flamurin shqiptar(shqiponje me dy koka) dhe ngriten flamurin turk.

esat pasha dihet qe ishte nje anadollak i osmaneve qe bashkepunoi dhe me serbet, me po te njejten menyre qe bashkepunojne nuh musat muslima sot...pra ishte nje qelbesire, kupton?

Vidi beri nje gabim, futi esat pashen ne qeveri, por Vidi s'kishte si te njihte sa shkerdhata muslima ka ne shqiperi, pra nuk e njihte esatin.


e thjeshte fare, austrohungarezet dhe gjermanet donin nje shtet te pavarur shqiptar, kurse muslimat shqiptare donin baben turk sulltanin..me po te njeten menyre qe do ti bab erdoganin......nuk thon kot ne shqiperi qiji nonen te te therrasin bab.(i shkon shum per shtat haxhi qamilit dhe myftiut te tirones kjo thenie)...te dy donin bab sulltanin, jo baben e vertet.

[Uriel]

Dashamir te nderuar,

Edhe pse kjo teme me shume ka (do te kete) referime historike e me pak fetare, qellimi eshte te sterhollohet gjendja e komuniteteve fetare shqiptare ne kohen e trazirave me shuarjen e perandorise osmane, qe me ne fund te kemi nje pasqyre te qarte mbi mendimin dhe kuptimin e fese te popullit te thjeshte ne ate kohe, dhe me kete, ndikimin e mundshem te politikes duke e perdore ose keqperdore ate gjendje te popullit.

Ajo qe me shtiri te hap nje teme te tille jane ne njeren ane sa e sa me shume zera te historianeve tane per te rishikuar historine e shkruar te qindvjeteshit te fundit (qe eshte intenzifikuar me rastin e kerkeses se ministrit turk per te "permiresuar" historine shqiptare), ku jo pak prej tyre e shohen ate tendecioze, patetike dhe te romantizuar, ne anen tjeter shoku im i zemres, jarigasi, i cili me hamendjet te bazuara mu ne ate histori te romantizuar qe e ka mesuar ne shkollen e mesme e ka mare per detyre te "shenjte" te mbroj popullin tane nga e "verteta", e cila sidoqofte, nuk do ti sillte as dem e as dobi ketij populli te raskapitur, perpos ne njeren pike, e ajo eshte TOLERANCA nderfetare. Se perfundimi i cfaredo diskutimi do te sillte ne kete, nuk ka dyshim, ngase vet rilindasit kane perdore vegla te ndryshme, qe patjeter dhe kushtimisht te binarizohet ceshtja drejt "tolerances fetare".....nje frut, qe shqiptaret ne pergjithesi ne sy te te huajve i ngren larte, por, SA KEMI PUNUAR neve keto 100 vjet, qe ki frut i mbjellur nga rilindasit te rritet me tej ???

UNE THEM: HIC MBI HICI..........shembull kryesore jane "polemikat" e zjarta te ketij forumi, ku CILADO tendence per te "kritikuar" qendrimin shkollare miret si sulm perzonal dhe tendecioz per qellime "antishqiptare".....

Komuniteti musliman ka bere sakrificen me te madhe per hire te qetesise kombetare, dhe ju ka dhane perparesi apo i ka injoruar qendrimet tendecioze mbi ate te kaluar, e cila e mohon kategorikisht mundin dhe djersin e muslimaneve per te mbrojtur kombin dhe atdheun , te cilet perbenin pjesen dermuese te popullit shqiptare ne ate kohe, me te cilet faktikisht ngrihej ose rrezohej kombi shqiptare. Natyrisht se protagonistet kyc te zhvillimeve politike dhe ekonomike (te cilet detyrimisht pershkak te demografise kane qene musliman) cmohen dhe lartesohen, por, asnjehere nuk ceket perkatesia fetare e tyre, ngase me "musliman" politika e atehershme e ka nderlidh attributin negativ qe i pershkruhej pushtuesit gjakatare.

Nje anektode e "lezetshme" vjen nga fronti i sremit, ku partizanet me kapitulimin e gjermanise kendonin kenge lufte, dhe njera prej tyre ish:

"mi imamo tri narodni sina, enver hoxha, tito i stalina".......prkth. "ne kemi tre djem populli, enverin, titon dhe stalinin".....(kenge qe gjyshi im ne vije e ka kenduar bashkarisht me kameradet tjere shqiptare qe i ka prij nje komandant nga shqiperia e enverit).....

Eshte e PAMUNDUR, ne saje te ketyre parakushteve te kuptojme "historine" ashtu si na "urdherohet" ta kuptojme.


me nderime

Pa dashur të bëj dallime mes komuniteteve fetare, dihet që pjesa dërrmuese e rilindasve ishin orthodoksë dhe katolikë, siç ishin dhe dy qendrat kryesore kulturore, Shkodra dhe Korça. Kjo për arsyen sepse ishin të arsimuar jashtë vendit, dhe filozofia e Rilindjes synonte shkëputjen nga orienti, nga ku Shqipëria ishte ngulitur 5 shekuj, si dhe ndërtimin e urës nga e kaluara pre islamike, ku u lëvrua dhe identiteti kombëtar shqiptar. Dhe e tëra kjo filozofi qëndronte në antagonizëm të plotë me realitetin pushtues otoman, i cili mohonte katërcipërisht me të tëra mënyrat ekzistencën e etnisë shqiptare në Ballkan.

Sidoqoftë, nuk arrij ta kuptoj se çfarë do të thotë ''fetarizim i komuniteteve fetare''. Në shkrimin tënd nuk e justifikon aspak këtë emërtim, madje shtron diçka komplet tjetër.

[Nuh Musa]

Pa dashur të bëj dallime mes komuniteteve fetare, dihet që pjesa dërrmuese e rilindasve ishin orthodoksë dhe katolikë, siç ishin dhe dy qendrat kryesore kulturore, Shkodra dhe Korça. Kjo për arsyen sepse ishin të arsimuar jashtë vendit, dhe filozofia e Rilindjes synonte shkëputjen nga orienti, nga ku Shqipëria ishte ngulitur 5 shekuj, si dhe ndërtimin e urës nga e kaluara pre islamike, ku u lëvrua dhe identiteti kombëtar shqiptar. Dhe e tëra kjo filozofi qëndronte në antagonizëm të plotë me realitetin pushtues otoman, i cili mohonte katërcipërisht me të tëra mënyrat ekzistencën e etnisë shqiptare në Ballkan.

Sidoqoftë, nuk arrij ta kuptoj se çfarë do të thotë ''fetarizim i komuniteteve fetare''. Në shkrimin tënd nuk e justifikon aspak këtë emërtim, madje shtron diçka komplet tjetër.

mirdita,

Kryeqendrat kulturore kan qene kryeqytetet e vilajeteve, pikerisht Shkodra, Manastiti, Janina dhe me ne krye Shkupi. Vet prezenca e minoriteteve cifute ne keto qytete deshmon edhe vleren e tyre kulturore !!!, faktikisht sa i perket kultures se pergjithshme, Shkupi ka qene nder te paret. Shkupi gjithsesi deri ne fillit te 1990-ave ish edhe qyteti me i madh shqiptare !!!

Mund lirisht te pohohet kjo qe the me larte, por nuk ka baze faktive, e me pak rrendesi historike. Bashk me rev. francez fillojn edhe ne perandorine osmane reformat rrenjesore te sistemit shtetnore, te cilat pikerisht me te ashtuquajturin "tanzimat" marin edhe gjeresisht hovin e tyre. Komuniteti shqiptare i inkuadruar ne udheheqjen e perandorise ish edhe i pari qe u kyc ne sistemin bashkkohore, me kete, ishin po shqiptaret, qe ndjeken edhe sistemin arsimore. Poashtu komuniteti musliman nder shqiptaret ish ai qe i kish edhe mjetet ekonomike per te u adaptu ne rrjedhojat e reja, ndash ne ato materiale ndash ne ato arsimore.

Eshte mu ky realitet qe dua ta diskutojm ketu, pra, gjendjen kulturore, me kete natyrisht celesin kyc, fetarizmin, e popullates shqiptare ne pergjithesi gjate kohes se tranzicionit. Qe me ne fund mos na dale pohimi i yt me larte si e verdha e vezes, se ne fakt, ndash aksi austrohungarez ndash ai frankoserb sherbeheshin me politikanet shqiptare te konfesionit musliman.....jo se muslimanet ishin me te adaptueshem ne intereset e tyre, por se muslimanet ishin faktori, mbi token e te cileve shtriheshin intereset e fuqive te asaj kohe, me ndikimin e tyre mbroheshin ose luftoheshin interesat. Komuniteti i krishtere natyrisht se ish edhe ai prezent, por vete nje Luigj Gurakuq e prifti Fan Noli paten backgroundin e forte per te depertuar ne krye te politikes se asaj kohe....protagonistet tjere, te mire e te keq, ishin nga komuniteti musliman. Ky fakt qellimisht eshte larguar nga vemendja, dhe eshte etiketuar me pikat e pershtatshme qe e kane lene jashta vemendjes (ose tradhetare, ose te prapambetur), keshtuqe sot ndash elita kombetare, ndash edhe nxenesi i klases 8 eshte i kenaqur me verzionin e historise shqiptare, i cili e anashkalon nje periudhe perplot vendime rrenjesore per popullin tone, qe ish koha e tanzimatit deri tek mbreteria e zogut, e anashkalon kohen e hershme te ekspanzionit osman para skenderbeut, e anashkalon ne terresi periudhen 1450 deri ne ditet e sodit.

Me trego, cila periudhe eshte e lavdishme per popullin tone ???

a...1100 deri 1400
b...1400 deri 1900
c...1900 deri 1945
d...1945 deri 1990

a... kjo periudhe cilesohet sot si e vetme e lavdishme, ngase ajo kohe (qe ne europe njihet si dark age) nuk na ofron te hidhura reale (pra, destruktivitete shoqerore) ngase thjesht mungojn deshmite, keshtuqe deshmite e munguara i "interpretojm" ne senze pozitive dhe i romantizojm, e popullit shqiptare dhe atij serbe kjo kohe u del si "xheneti" mbi toke......VETEM shqiptareve dhe serbeve.... mundesisht e interpretojm te kaluaren njelloj ???, kurse errorin qe do te shkaktonte nje vershim objektiv mbi kete dukuri psykollogjike (detyrimisht, nese i kemi hallet e njejta, pse mungon solidariteti ndermjet ???) e injorojm..........ne jemi aq thelle te zhytur ne kontroverzet qe edhe "injorimin" jemi te afte mentalisht ta "injorojm" edhe nje here.....

b...e djallezuar ngase popullit tone i jepet rroli i "sakrifices", nuk kane shqiptaret faj, ishin te pushtuar, edhe pse faktet historike flasin nje gjuhe tejet tjeter, se shqiptaret ne kete periudhe e arriten dendjen territoriale me te madhe te njohur ne historine e shkruar, dhe vet koha e tranzicionit deshmon dukshem influencen e tyre politike ndash ne zhvillimet e perandorse ndash ne zhvillimet e tokave shqiptare, qe arrihet me pune e mund te percjellur brez pas brezi, e jo me force, se nuk ishin bejleret, pashallaret e agallaret shqiptare burra qe pozitat e tyre i arriten me force brenda nje kohe te shkurter....

c...kjo eshte periudha me kontroverze ngase faktet jane te njohura, por interpretimi i tyre behet sipas nevojes ditore.....ne fakt rolet e shqiptareve i kane ndare tjeret, e ne ndermjet edhe sot e kesaj dite jemi duke u hamend se i shpetoj elita katolike, e krishtere a muslimane.......o burra, divide e impera....kjo ndodhi, asgje me shume....prandaj ne kete mesele duhet mire te shqyrtohet roli i rilindaseve, te cilet kuptueshem fale intelektit te zhvilluar e pane politiken e ndytur qe zhvillohej, dhe i thuren kombit lavdet me te larta gjuhesore....por, puna e tyre u reflektua ne popull, JO NE POLITIKEN e perditshme...

d...une jam iliridas, nuk dua te flas per shqiperine, kurse qendrimi im karshi komunizmit eshte si qendrimi i Omerit te muslimaneve karshi Iblisit, nese me kupton.....


me nderime

[Nuh Musa]

Princ Vidi ishte reflektim i vullnetit te fuqive te medha+ vullnetit te shqiptareve per te bere nje shtet shqiptar, ishte legeni i peshtire haxhi qamili bashke me myftiun musliman te tiranes qe shkelen, perdhosen flamurin shqiptar(shqiponje me dy koka) dhe ngriten flamurin turk.

esat pasha dihet qe ishte nje anadollak i osmaneve qe bashkepunoi dhe me serbet, me po te njejten menyre qe bashkepunojne nuh musat muslima sot...pra ishte nje qelbesire, kupton?

Vidi beri nje gabim, futi esat pashen ne qeveri, por Vidi s'kishte si te njihte sa shkerdhata muslima ka ne shqiperi, pra nuk e njihte esatin.


e thjeshte fare, austrohungarezet dhe gjermanet donin nje shtet te pavarur shqiptar, kurse muslimat shqiptare donin baben turk sulltanin..me po te njeten menyre qe do ti bab erdoganin......nuk thon kot ne shqiperi qiji nonen te te therrasin bab.(i shkon shum per shtat haxhi qamilit dhe myftiut te tirones kjo thenie)...te dy donin bab sulltanin, jo baben e vertet.

...o brandi, mire, e shoh se paske lexuar histori.....jeto vellau im ne ate mendje, mua nuk me prish pune....

Nuk eshte meselja tek haxhi qamili, por tek rrethanat qe e shtyn nje haxhi qamil e compani te veprojne sic vepruan.....dashuria per "babe sulltanin" ???.....nuk e dinin ata se babe sulltanit i ka ikur edhe kali nga grazhdi, a ???.....mos u ben bre aq naiv.....

tung

[land]

ore trung i vetequajtur inxhinier.
nuk mund te quash rilindasit muslimane duke u nisur vetem nga emri, konstatoj se ti ke deficence te rende mendore.
pikerisht rilindasit ishin atiislamike dhe antiotomane, kontribuan ne pavarsine e shqiperise.

e quan dot Ismail Kadarene musliman duke u nisur vetem nga emri??????jo, eshte antiislamik i vendosur.

si mer i fut te gjithe njerezit ne thesin islamik????


ta kemi thene 1 milion here, gjate shekujve te sundimit islamik osman ne shqiperi nuk pati asnje zhvillim pozitiv ne asgje, vetem, shkaterrim, dhune, mjerim. kultura dhe arsimi shqip u ndalua..... vetem per disa vjet italianet lane gjurmet e tyre ne shqiperi, ne rruge, ndertime dhe zhvillim, akoma ministrite e sotme shqiptare jane ndertesa te italise.....ca ke nga pushtimi i stergjate turk?????? asgje, zero.

librin e pare shqip e ka shkruar nje prift, Gjon Buzuku, prozen e pare shqipe e ka shkruar po nje prift tjeter shqiptar, Pjeter Bogdani, te cilin turqit e tu qelbesira e masakruan.

mesoje historine sic eshte jo sic ta thote ndonje hoxhe debil ne xhami.


per ty bota eshte e ndare ne muslimane dhe te krishter, po jo more duduk, se shumica e shqiptareve kane qene dhe jane jofetare.( ja shih censusin e fundit qe po behet, as 2% nuk do te te dalin muslimane)

na qenke dhe inxhinjer ti

[land]

...o brandi, mire, e shoh se paske lexuar histori.....jeto vellau im ne ate mendje, mua nuk me prish pune....

Nuk eshte meselja tek haxhi qamili, por tek rrethanat qe e shtyn nje haxhi qamil e compani te veprojne sic vepruan.....dashuria per "babe sulltanin" ???.....nuk e dinin ata se babe sulltanit i ka ikur edhe kali nga grazhdi, a ???.....mos u ben bre aq naiv.....

tung

e pra e rethanat sic ishin ateher jane dhe tani, ju pelqen cave ti shkerdheje turku, vjen nje tr@p anadolli qe quhet erdogan, dhe ka 50 mije tr@pa maqedonie qe ky erdogan i quan niper, nder keta njeri je ti...dhe ju niperit thirreni bab dhe s'merret vesh ke keni bab te vertet pastaj, cunin e erdoganit apo erdoganin vet.

dum baben....sulltani ishte dhe kreu i myslymonllikut ne ate kohe( atij sunit)

pra i donin te dyja kryengritesit myslyma te haxhi qamilit, dhe te vinte turku perseri te pushtonte shqiperine, dhe baben si kreu i myslymonllikut...dmth ti shkerdhente mir baba

[Nuh Musa]

e pra e rethanat sic ishin ateher jane dhe tani, ju pelqen cave ti shkerdheje turku, vjen nje tr@p anadolli qe quhet erdogan, dhe ka 50 mije tr@pa maqedonie qe ky erdogan i quan niper, nder keta njeri je ti...dhe ju niperit thirreni bab dhe s'merret vesh ke keni bab te vertet pastaj, cunin e erdoganit apo erdoganin vet.

dum baben....sulltani ishte dhe kreu i myslymonllikut ne ate kohe( atij sunit)

pra i donin te dyja kryengritesit myslyma te haxhi qamilit, dhe te vinte turku perseri te pushtonte shqiperine, dhe baben si kreu i myslymonllikut...dmth ti shkerdhente mir baba

....tragjedia e din ku eshte ???, nedgjoje kengen e Ilir Shaqirit POCARI, dhe do te verejsh nje te vertete te hidhur,

Shqiptari njehere duhet te shahet me shqiptarin, qe ta kuptoje se eshte shqiptare.

Ndoshta haxhi qamili e ka perdorur ate motiv per te mbrojt interesat e veta.....SA ish shkalla e fetarizmit e larte ne ate kohe....a hala se ke kuptuar pyetjen a ???.....dhe ku eshte shkalla e fetarizmit sot, qe shqiptari te beje vrap pas Erdoganit, dhe nese ben, PERSE e ben ate, se turqia eshte me laike se maqedonia apo kosova....

tung


PS: perle kjo, rrethanat jane sot sic ishin edhe atehere.....po, de, dhe kush e mori pushken ???, ADEM JASHARI....edhe atehere e shpetoi atdheun ndonje ADEM, apo ???

[Nuh Musa]

ore trung i vetequajtur inxhinier.
nuk mund te quash rilindasit muslimane duke u nisur vetem nga emri, konstatoj se ti ke deficence te rende mendore.
pikerisht rilindasit ishin atiislamike dhe antiotomane, kontribuan ne pavarsine e shqiperise.

e quan dot Ismail Kadarene musliman duke u nisur vetem nga emri??????jo, eshte antiislamik i vendosur.

si mer i fut te gjithe njerezit ne thesin islamik????


ta kemi thene 1 milion here, gjate shekujve te sundimit islamik osman ne shqiperi nuk pati asnje zhvillim pozitiv ne asgje, vetem, shkaterrim, dhune, mjerim. kultura dhe arsimi shqip u ndalua..... vetem per disa vjet italianet lane gjurmet e tyre ne shqiperi, ne rruge, ndertime dhe zhvillim, akoma ministrite e sotme shqiptare jane ndertesa te italise.....ca ke nga pushtimi i stergjate turk?????? asgje, zero.

librin e pare shqip e ka shkruar nje prift, Gjon Buzuku, prozen e pare shqipe e ka shkruar po nje prift tjeter shqiptar, Pjeter Bogdani, te cilin turqit e tu qelbesira e masakruan.

mesoje historine sic eshte jo sic ta thote ndonje hoxhe debil ne xhami.


per ty bota eshte e ndare ne muslimane dhe te krishter, po jo more duduk, se shumica e shqiptareve kane qene dhe jane jofetare.( ja shih censusin e fundit qe po behet, as 2% nuk do te te dalin muslimane)

na qenke dhe inxhinjer ti

Brandi,

Mantra jote eshte e njejte me te Smajlit te Kadarejve........si rrjedhoje kausale e kesaj mantre shqiptaret duhet te kapin fene e te pareve.....e qe ish ???.......apo duhet te perqendrohemi ne afetarizem..........nga ngulfatjet ne tru qe i shfaqni, nuk eshte rastesi qe i mjeri Enver e shpallin shqiperine si shtet te vetem ateist ne bote.....o i paski hyre nga prapanice deri ne fyt te ngratit.....vendimi i tij paska qen posttraumatik.....


Djalosh, JO, per mua bota nuk eshte e ndare ne "musliman" dhe te "krishtere", por thjesht, muslimanet jane ata me te cilet ngrihet ose rrezohet shqiptaria, dhe se une do te ju bej shqiptare qe ta kuptoni kete, dhe mos te shkelmoni dhe traktoni shpinen e muslimaneve, per te mshef deficitet ne kulture e edukate.....jam kurioz per mantren e rradhes.....sipas rregullatives duhet tash te vije "feja e shqiptarit eshte shqiptaria"......

joooj, mrekulli me sherbet kjo pune....

[land]

padiskutim qe feja e shqiptarit eshte shqiptaria, bile dhe paraja nese e do sakte, dhe paraja dhe zhvillimi ka ere perendimi(atje eshte perkatesia jone historike, mos te te rrej mendja kot se shqiptaret duan lindje)... dyshon ti per kete????


po ta them une mer shkallen e fetarizimit, ateher dhe tani.

ateher shqiperia e mesme kishte nje shkalle te larte fetarizimi myslyman, si rezultat,prej andej filloi kryengritja dum-babiste e injorantit haxhi qamil dhe e myftiut te tirones.

shqiperia e veriut dhe e jugut kishte shkalle fetarizimi mjaft te ulet.

kurse sot, nuk ka kushte per kryengritje dumbabiste ne shqiperi, sepse shqiptareve nuk ja u ndjen per fe dhe per erdoganer sumce, feja nuk ze vend aspak ne jeten e perditshme shqiptare, shqiptaret kane halle te tjera..... nuk eshte e njejta gje ne maqedoni, jo rastesisht ju myslymat e maqedonis ju quan erdogani niper, keni shkalle te larte fetarizimi.

kosoven nuk e njoh, po mesa kam degjuar, kosovaret jane shume me pak fetare se ju.


ju te maqedonise rrezikoni seriozisht ti shkeputeni trungut shqiptar, turku po ben tentativa te forta per tju bere mendjen corap, dhe turku asimilon,te ndalon arsimin shqip. te ben te harrosh dhe te ndryshosh historine, te thote nuk kam qene pushtues por clirues, tradhetar ka qene Skenderbeu etc

shkurt kete po perpiqesh te besh dhe ti, poston tema me genjeshtra historike.