Sipas librit Drejtshkrimi i Gjuhes Shqipe (1973), per rregullat e drejtshkrimit te fjaleve me prejardhje te huaj, thuhet se:
Shkruhen me d, t e jo me dh, th fjalėt ndėrkombėtare me burim nga greqishtja e vjetėr
Gabimi i madh (GAFA) qe beni ne kete teme eshte kur e trajtoni gjuhen e sotme, te dogmatizuar brenda kufijve te vendosur ne 1972.
A jeni ne gjendje ti beni llogarite e kesaj qe them?
Plus, si nuk i ka shkuar ndokujt ne mendje se ne disa terma katoliket jane bere me greke se ortodokset! Psh, ortodokset perdorin termin kryepeshkopate, ndersa katoliket arqipeshkvi.
Cila eshte me e sakte?
Sigurisht qe nese kane dhe te tjeret terma jo shqiptare, bejne te njejtin gabim.
Llogarite une i bej sipas fjalorit shqip. Nese nuk jemi dakort me ate fjalor qe kemi, le ta korigjojme dhe ta bejme sic duhet, por nuk mund te korigjoihet fjalori nga kishat dhe xhamiat.
Dhe ne kete rast nuk ka aspak lidhje se kur eshte bere ky rregull. Nuk ka lidhje fare me komunizmin apo me enverin se si jane standardizuar shqiperimet per fjalet e huaja. Per mendimin tim biles kjo eshte nje gje shume e mire, qe mos i shqiperojme te gjithe fjalet sipas qefit.
Por nese ndryshon rregulli dhe fjalet me dh, th ne greqisht, shkruhen me dh, th edhe ne shqip, atehere kisha ortodokse eshte ne rregull, por neve do na hapet shume pune, per te ndryshuar e per tu mesuar me shkrimin e ri te qindra fjaleve me prejardhje nga greqishtja e vjeter.
Edhe te faqja e kishes http://www.orthodoxalbania.org/ ne koke del "Kisha Ortodokse"te pakten webmasteri e shkruan tamam ne shqip.
![]()
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Qyfyre : 19-10-2010 mė 10:19
Po, jo mor Qyfyre! Duhet te logjikosh keshtu, te pakten keshtu mendoj une.
Ne radhe te pare, gjuha standarte e vitit 1972, sdo mend a laps qe ishte frut i laik-ateistizimit dhe percudnimit te tradites historike shqiptare.
Se dyti, nje gjuhe njeh bartesit e vete kulturor, qe kane vlera dialektore brenda gjuhes zyrtare letrare.
Psh, dallimi qe katoliket te kultures latine bejne me ortodokset e kultures bizantine eshte ne terminologji, nje dukuri normale kjo, megjithese behet fjale per te njejten fe. Keshtu, tradicionalisht, katoliket, ne dallim nga ortodokset, perdorin termin latin i marre drejtpersedrejti nga greqishtja arqipeshkvi, nderkohe qe ortodokset perdorin nje term gjysem te perkthyer, kryepeshkopate, ose kryepiskopate. Kjo i dallon ata linguistisht nga njeri tjetri. Nuk ka asgje te keqe.
Te kesh nje termonologji lokale kulturore, ska asgje te keqe.
Askush nuk mund ta mohoje se ortodoksia ka ngjyrime te botes greke bizantine, sikurse katolicizmi te botes latine, apo muslimanizmi te botes osmane.
Psh, katoliket perdorin Hyu, per Perendine. Mos valle duhet qe edhe sunitet dhe ortodokset te perdorin te njejtin term meqe eshte me shqip, bie fjala?!
Nuk me intereson aspak krahasimi i feve me njera tjetren ne kete teme, por vetem gjuha shqipe. Pra cdo gje qe flitet ne Shqiperi duhet te jete ne shqip, sipas rregullave te shqipes. Sigurisht qe ka dhe shume fjale te tjera qe shkruhen gabim por une e hapa temen per keto dy fjale se keto perdoren shume dhe gjithmone gabim dhe jane krijuar edhe kryetema ne forum me keto fjale jo-shqip.
Mbase ka dhe terma fetare qe nuk jane fare ne fjalor. Ato shqiperohen sipas qefit tani per tani dhe e kalimin e kohes do te futen ne fjalor, te shkruara ashtu sic i perdor gjeresisht populli.
Rregulli per shqiperimin e fjaleve te huaja nuk ka lidhje me "laik-ateistizimit" e atij sistemi se nuk eshte krijuar per fene ai rregull por eshte pershtatur me gjuhen qe perdorej. Prandaj dhe eshte vene rregulli qe fjalet greke me th, dh, shkruhen me t, d. Nuk eshte bere rregulli per fjalen "ortodoks", por per qindra te tjera qe perdoren me kohe ne Shqiperi dhe ne gjithe boten. Ky rregull nuk ndryshoi asgje, thjesht u vu ne rregulla ajo qe ekzistonte.
Dhe prap as kjo nuk ka shume rendesi, le ta marrim te qene qe ai rregull eshte anti-fetar.
Sic e thashe me lart, kemi nje fjalor shqip dhe pike. Vetem kjo mjafton. Gjej fjalor qe eshte botuar pas vitit 1990, mos merr ata anti-fetaret e kohes se Enverit. Por ama duhet ti permbahemi drejshkrimit te fjaleve, ashtu sic jane ne fjalor.
Po nqs te intereson vetem gjuha shqipe, hajde ti themi te gjithe, sunite, bektashi e ortodokse Perendise HYU e jo perendi, qe sipas Kolec Topallit vjen nga latinishtja.
Ju nuk doni, ndoshta nga amatorizmi e padija, t ekuptoni se:
1. gjuha 1972 nuk mund te jete dogmatizim ngurtesues i gjuhes reale te jetes se perditeshme.
2. Gjuhet, ose me sakte termonologjia e nje kulture te vecante mund te ekzistojne krahas gjuhes letrare zyrtare.
Hap fjalorin shqip, dhe cdo fjale qe nuk shkruhet ashtu si ne fjalorin shqip, jam 100% dakort me ty qe eshte gabim. Fjalori shqip percakton se si shkruhet nje fjale ne shqip. Te thashe qe merr nje fjalor te viteve te fundit, mos merr ata te enverit anti-fetar.
Nuk mund ta ndryshoje asnjeri gjuhen sipas qefit. Terminologjia duhet te jete ne shqip nese jemi ne Shqiperi. Perderisa nje fjale eshte ne fjalor, duhet ta themi ashtu si thuhet ne fjalor. Pse u dashka thene "orthodhoks" ? Ku bazohet kjo? Perse mos e marrim nga anglezet apo italianet?
Pikerisht qe mos i shqiperoje secili fjalet sipas qefit, kemi nje fjalor shqip, qe per ty nuk paska asnje vlere.
Krijoni Kontakt