Aulona, identiteti europian eshte ajo mori gjerash qe na ben te perbashket me pjesen e civilizuar te ketij kontinenti. Kultura, nje tradite kombetare e qarte e plot vlera (Besa, Mikpritja, falja e toleranca, etj,), feja (e krishtere sikurse identifikohet Evropa). Por mbi te gjitha, vetedija per te paret dhe identitetin tone ne raport me ate qe jemi sot.
ABCÇDDhEËFGGjHIJKLLlMNNjOPQRRrSShTThUVXXhYZZh (Alfabeti Shqip, 36 gërma)
Gjergj Kastrioti dhe gjithe fisnikeria mesjetare shqiptare, bene nje lufte te shenjte, bene nje lufte fetare, bene nje lufte ne mbrojtje te fese se te pareve. Prandaj Gjergj Kastrioti na le amanet fjalet "Do te ngelem deri ne vdekje mik i virtytit e jo i fatit", qe do te thote zgjedh me mire te vdes si martir ne mbrojtje te besimit te pareve te mi, se sa te pushtoj "fatin" e oborrit te sulltanit: pasurine, pushtetin, famen qe ofronte sulltani. Pse? Sepse ne kembim te gjithe ketyre, Sulltani do t'i ndronte fene e te pareve, do t'i bente myslimane.Tani mund te me thuash qe si populli jone qenka asimiluar 100% ata qe nuk jane kristjan sipas teje, kur ne te gjithe pa dallim feje ne Shqiperi i vetmi vend mund te them te pakten per Ballkanin akoma vazhdojme edhe te festojme besimet pagane?
Historianet shqiptare, pervec Prof. Dr. Stavro Skendi, nuk kane kurajon qe te pranojne kete te vertete historike pasi duan te jene "politikisht korrekte", nuk duan te "lendojne ndjenjat e shumices myslimane te shqiptareve". Prandaj zgjedhin qe ta shtremberojne e zbukurojne luften e Gjergj Kastriotit sipas qejfit, sikur gjoja ishte nje "lufte per shtet e pavaresi". Historia na meson se si Gjergji si vete Sulltani e shikonin kete lufte si nje lufte te shenjte. Edhe ndihmen qe Gjergji kerkoi ne Perendim e kerkoi pikerisht ne kontekstin e nje lufte fetare.
A krahasohen gjurmet kulturore te paganizmit, islamizmit apo ateizmit me gjurmet e trashegimine universale kulturore te 2000 vjeteve te tashegimise se krishtere orthodhokse? Qe t'i pergjigjesh kesaj pyetjeje, mjafton te besh nje vizite ne Muzeun Kombetar ne Tirane, ne pavionin e mesjetes. Qe nje popull ka kaluar shume besime e tradita, kjo nuk perben nje "argument per te mosbesuar" apo nje argument per te "nenvleresuar trashegimine dhe rolin e besimit" ne ate popull. Ky eshte kendveshtrimi i mbrapshte i historigrafise komuniste shqiptare, e cila pati edhe guximin e budallait qe te rishkruaje historine e popullit shqiptar sipas qejfit, ne "veprat e shokut Enver".
Kur has me nje shoqeri mulifetare si ajo shqiptare, pyetja qe duhet ti besh vetes eshte se cili besim ka prodhuar vlerat, virtytet dhe kulturen me madhe ne kete shoqeri. Cili eshte ai besim me historine e te cilit ne krenohemi e nuk turperohemi? Por une nuk jam nga ata qe e shoh besimin thjeshte si pune "imazhi ne raport me boten e qyteteruar". Une e shikoj besimin si esencen e te qenit epirot, e te qenit pasardhes i denjet e i Kastrioteve, Arianiteve e Muzakeve. Do te thote qe ruajtja e besimit eshte ruajtje e esences shpirterore qe trasheguam nga te paret. Gabimi tjeter qe shume shqiptare bejne sot eshte se duke qene se jane rritur pa besim dhe pa njohjen e duhur historike te historise se te pareve te tyre, ata kujtojne se mund "te shpikin identitete te paqena" ashtu sic u pelqen atyre. Ose sic thone ne gjuhen popullore shqiptare "te bejne fis me vete", qe do te thote, te mos i kushtojne rendesi ruajtjes se trashegimise se te pareve, por ti kushtojne rendesi identitetit te ri, identitetit hibrid, indentitetit te lindur nga nevoja per te mbijetuar.
Albo
Nuk eshte e vertete qe e ka sjelle Ismail Qemali flamurin. Ka qene Paloke Traboini qe ia ka dhene. Ka sjelle 3 nga Viena. Ne ket forum merr pjese nje pasardhes i palok traboinit ne mos gabohem. Mundet me na ndihmu me gjete emrat e dy personave qe i jane dhene dy flamujt e tjere se nuk po me kujtohenPostuar më parë nga Albo
Nuk me the per c'arsye lahutat e ciftelite kane pase te gdhendur shqiponjen dykrenare
Mandej, flamuri eshte ndalu per 500 vjet, dhe nuk eshte çudi nqs ka pase njerez qe nuk e kan njofte. Por kjo nuk do te thote qe jane asimilu. Sa nga ju e kane lexu biblen ne 23 vjet qe u ndalu feja ne Shqipri? Imagjino po te kishte zgjate 500 vjet
Gjergj Kastrioti kerkonte hakmarrje per gjakun e familjes se tij dhe te merrte principaten e tij si fillim, qe me pas do i hapte dhe oreksin per te zgjeruar shtetin e Arbrit si princ apo si mbret quaje si te duash. Ky mentalitet ekzistonte tek te gjith prijesat ne kohen mesjetes dhe historia boterore ta tregon pambarimisht kte fakt. Te pretendosh se Kastriotit i rrinte mendja tek feja eshte shume e ceket.
Eshte absurde lidhja qe i ben ti shprehjes se Kastriotit me te qenit martir i nje besimi. Kur thot "mik i virtytit" nuk do te thot te behesh martir i nje feje, por do te thote qe te respektosh parimet e tua dhe zakonet e tua te cilat nuk jane vetem feja. E ve ne dyshim nese Kastrioti besonte sadopak ne zot. Zakonisht historia na tregon qe liderat e medhenj spara besojne shume ne zot por thjesht e kane perdorur fene per te bashkuar qellimet e tyre me fuqine e popullit per ti mbajtur ata nen kontroll me kollaj apo per ti derguar ne luftra gjoja te shenjta duke arritur qellimet e tyre egoiste apo ekspansive.Prandaj Gjergj Kastrioti na le amanet fjalet "Do te ngelem deri ne vdekje mik i virtytit e jo i fatit", qe do te thote zgjedh me mire te vdes si martir ne mbrojtje te besimit te pareve te mi, se sa te pushtoj "fatin" e oborrit te sulltanit: pasurine, pushtetin, famen qe ofronte sulltani. Pse? Sepse ne kembim te gjithe ketyre, Sulltani do t'i ndronte fene e te pareve, do t'i bente myslimane.
Kur shume historian nga vendi apo dhe nga bota perendimore i kane vene piken mbi "i" historise se Gjergj Kastriotit, besoj se na ngelet shume pak ty dhe mua per te bere c'fare do lloj propagande apo spekullimi.Historianet shqiptare, pervec Prof. Dr. Stavro Skendi, nuk kane kurajon qe te pranojne kete te vertete historike pasi duan te jene "politikisht korrekte", nuk duan te "lendojne ndjenjat e shumices myslimane te shqiptareve". Prandaj zgjedhin qe ta shtremberojne e zbukurojne luften e Gjergj Kastriotit sipas qejfit, sikur gjoja ishte nje "lufte per shtet e pavaresi". Historia na meson se si Gjergji si vete Sulltani e shikonin kete lufte si nje lufte te shenjte. Edhe ndihmen qe Gjergji kerkoi ne Perendim e kerkoi pikerisht ne kontekstin e nje lufte fetare.
Po ta shikosh me ne detaje historine evropiano-perendimore, bumin e civilizimit e kane mbas dyndjys arabe (myslymane) ne evrope.A krahasohen gjurmet kulturore te paganizmit, islamizmit apo ateizmit me gjurmet e trashegimine universale kulturore te 2000 vjeteve te tashegimise se krishtere orthodhokse?
Nese e ke llafin per shqiperine, eshte e vertete se te krishteret e ruajten indetitetin ballkano-europian ndersa te konvertuarit flirtonin me shume me traditat turke. Por prap kjo merite i mbetet katolikeve dhe jo ortodokseve te cilet anonin prap nga indetiteti aziatik i kishes ortodokse me baze ne Stambollin aziatik.Qe t'i pergjigjesh kesaj pyetjeje, mjafton te besh nje vizite ne Muzeun Kombetar ne Tirane, ne pavionin e mesjetes. Qe nje popull ka kaluar shume besime e tradita, kjo nuk perben nje "argument per te mosbesuar" apo nje argument per te "nenvleresuar trashegimine dhe rolin e besimit" ne ate popull. Ky eshte kendveshtrimi i mbrapshte i historigrafise komuniste shqiptare, e cila pati edhe guximin e budallait qe te rishkruaje historine e popullit shqiptar sipas qejfit, ne "veprat e shokut Enver".
Ne shoqerine shqiptare besimi i krishtert ka prodhuar me shume vlera sesa ai islam. Por kjo, per shkak se besimin islam ne Shqiperi e sollen turqit e prapambetur dhe ne thelb shqiptaret u bashkuan me traditat turke dhe jo islame.Kur has me nje shoqeri mulifetare si ajo shqiptare, pyetja qe duhet ti besh vetes eshte se cili besim ka prodhuar vlerat, virtytet dhe kulturen me madhe ne kete shoqeri. Cili eshte ai besim me historine e te cilit ne krenohemi e nuk turperohemi?
Deri pak me lart je perqendruar ne imazhin me raport me boten e qyteteruar. Te qenit epirotas nuk ka asnje lidhje me te qenit ortodoks. Mos valle Pirrua i madh ishte ortodokse? Mos valle camet nuk ishin epirotas? Mos valle une nuk jam fare shqiptar meqe jam ateist? Nese do gjykonim keshtu atehere gjysma e afrikes jane arab dhe gjysma tjeter europjane per shkak se kane pervetsuar dy besimet baze dhe kane dale tani heret nga paganizmi.Por une nuk jam nga ata qe e shoh besimin thjeshte si pune "imazhi ne raport me boten e qyteteruar". Une e shikoj besimin si esencen e te qenit epirot, e te qenit pasardhes i denjet e i Kastrioteve, Arianiteve e Muzakeve.
Dhe ky indetiteti i ri na qenka indetiteti 2500 vjecar epirotas sipas teje. Nese ne nuk indetifikohemi si epirotas atehere i bie qe ne nuk jemi as shqiptare sepse Shqiperia e jugut ne lashtesi ishte mbreteria e epirit, pra automatikisht nese ne mohojme origjinen tone epirotase i bie qe te themi se jemi te ardhur. Por nga kemi ardhur ne shqiptaret? Mos valle nga kaukaset sepse nje pjese greke shoviniste kte mendim kan per ne, qe ne nuk jemi epirotas por te ardhur.Do te thote qe ruajtja e besimit eshte ruajtje e esences shpirterore qe trasheguam nga te paret. Gabimi tjeter qe shume shqiptare bejne sot eshte se duke qene se jane rritur pa besim dhe pa njohjen e duhur historike te historise se te pareve te tyre, ata kujtojne se mund "te shpikin identitete te paqena" ashtu sic u pelqen atyre. Ose sic thone ne gjuhen popullore shqiptare "te bejne fis me vete", qe do te thote, te mos i kushtojne rendesi ruajtjes se trashegimise se te pareve, por ti kushtojne rendesi identitetit te ri, identitetit hibrid, indentitetit te lindur nga nevoja per te mbijetuar.
Pretendimi se epirotas jane vetem ortodokset ishte nje nga hapat e pare te propagandes se shovinizmit grek per te greqizuar shqiperine e jugut, por qe ra menjehere sapo u ngrit nga vet pjesa tjeter e civilizuar e grekeve.
Epirotas gjak shqiptari
E bukura me ju eshte se edhe nuk dini se nuk keni lexuar, edhe hiqeni sikur dini. Idene e rikthimit te Kastriotit ne Kruje vetem per te hakemarre humbjen e jetes se te atit apo per ti dale zot pronave te te atit, e sevir per here te pare historiani zvicerian Schmitt ne librin e tij qe sapo doli ne Shqiperi. Por edhe ai vete, e trajton kete fakt jo si "arsyen kryesore dhe te vetme te kthimit dhe luftes se Gjergjit", por e trajton ne prizmin se pse historia shqiptare e ka lene nen hije dhe nuk e ka trajtuar kete fakt edhe pse eshte nje fakt bindes nder shume fakte te tjere.Gjergj Kastrioti kerkonte hakmarrje per gjakun e familjes se tij dhe te merrte principaten e tij si fillim, qe me pas do i hapte dhe oreksin per te zgjeruar shtetin e Arbrit si princ apo si mbret quaje si te duash. Ky mentalitet ekzistonte tek te gjith prijesat ne kohen mesjetes dhe historia boterore ta tregon pambarimisht kte fakt. Te pretendosh se Kastriotit i rrinte mendja tek feja eshte shume e ceket.
Arsyeja perse ky fakt nuk mund te shihet si "arsyeja primare" apo "arsyeja e vetme" e luftes se Gjergjit, ka te beje me faktin se nese Gjergji ishte i prirur nga hakemarrja personale ndaj Sulltanit, ai nuk do te kish mundesi qe te mobilozonte shqiptaret ne lufte, pasi askush nuk do te ndiqte pas Gjergjin ne nje lufte te permasave te tilla vetem per pune hakemarrjeje personale. Po ashtu, pronat e pasurite e te atit, nuk perbejne aspak motiv, pasi a) Gjon Kastrioti nuk kish ndonje prone e pasuri te madhe krahasimisht me fisniket e tjere shqiptare b) pasuria, pushteti, fama qe Gjergj Kastrioti gezonte ne oborrin e Sulltanit ishte shume here me e madhe se pasuria dhe fama e gjithe princerve te mesjetes shqiptare.
Dhe me keto pika edhe vete Schmitt bie dakord. Hakemarrja mund te kete qene nje prej arsyeje por jo arsyeja vendimtare per luften. Ajo qe ju nuk kuptoni eshte se ti shpallesh lufte Perandorise Otomane ne shekullin e XV do te thosh vetevrasje: perandoria otomane ishte perandoria me e fuqishme dhe me e frikshme e kohes. Dhe nuk ka asnje motiv tjeter pervec atij fetar qe i motivoi shqiptaret ne lufte.
Shembulli me i mire per kete ishin rrefimet e trupave te patretur te trimave epirote te rene ne betejet e Beratit, ku Kastrioti e trimat e tij u thyen keq. Trupat e pajete e te patretur te atyre qe rane ne ate beteje, deshmonin vdekjen prej martiri te besimit. Shumica e atyre qe luftonin ne krah te Gjergjit, perfshi edhe vete Gjergjin, ishin shqiptare te konvertuar nga besimi orthodhoks ne Islam. Martirizimi ne lufte ne mbrojtje te fese se te pareve, shihej nga ta si haraci qe i paguanin Perendise per mekatin e kryer, tradhetine ndaj besimit: nje jete e humbur ne kete bote ne mbrojtje te besimit te te pareve ishte nje jete e fituar ne qiell.
Edhe kete Schmitt e trajton shkarazi ne librin e tij, ne aspektin e legjendes se Beratit, perseri pare nen prizmin e: pse historigrafia shqiptare i shperfill keto fakte ne trajtimin e vete te epokes se Kastriotit.
Gjithe jeta e Gjergj Kastriotit eshte e lidhur me besimin e fene, qe nga lindja e tij, qe nga emri i kryemartirit qe mban, qe tek dhuntite e tij te jashtezakonshme, qe tek lufta e tij e shenjte, qe tek fundi i jetes se tij e varrosja ne Kishe, qe tek zhvarrosja e tij nga turqit dhe mbajtja e eshtrave te tij si hejmali se besonin se ai ishte njeri i shenjte, njeri qe e mbronte Perendia, dhe per aq kohe sa do te mbanin ne qafe pjese te lipsanit te tij, ata nuk do te shijonin vdekjen nga shpata, ashtu si Gjergjit nuk i erdhi fundi nga shpata, edhe pse gjithe jeta e tij ishte lufte.Eshte absurde lidhja qe i ben ti shprehjes se Kastriotit me te qenit martir i nje besimi. Kur thot "mik i virtytit" nuk do te thot te behesh martir i nje feje, por do te thote qe te respektosh parimet e tua dhe zakonet e tua te cilat nuk jane vetem feja. E ve ne dyshim nese Kastrioti besonte sadopak ne zot. Zakonisht historia na tregon qe liderat e medhenj spara besojne shume ne zot por thjesht e kane perdorur fene per te bashkuar qellimet e tyre me fuqine e popullit per ti mbajtur ata nen kontroll me kollaj apo per ti derguar ne luftra gjoja te shenjta duke arritur qellimet e tyre egoiste apo ekspansive.
Ironia ne kete mes qendron se ishin kundershtaret e tij, osmanllinjte ata, qe te paret i njohen Gjergj Kastriotit shenjterine e virtytit e besimit te tij. Kurse pinjollet e tij qe bertasin forumeve se jane pasardhes te denje te Gjergj Kastriotit, as nuk denjojne ta njohin Gjergj Kastriotin per ate qe ishte: nje njeri me besim te madh ne Zot, nje martir e shenjtor i vertete i besimit te krishtere.
Historianet e vendit vetem sa e kane shtremberuar, manipuluar dhe keqperdorur figuren e Gjergj Kastriotit per nevojat ideologjike dhe politike te kohes. Historianet e huaj, vetem sapo kane filluar ta gjurmojne e portretizojne Gjergj Kastriotin per ate qe ishte, per ate qe vete Gjergj Kastrioti na deshmon me jeten e tij. Libra si ai i Schmitt qe bene aq buje ne Shqiperi, jane nje hap i mire ne kete drejtim, por ngelet ende shume pune per tu bere.Kur shume historian nga vendi apo dhe nga bota perendimore i kane vene piken mbi "i" historise se Gjergj Kastriotit, besoj se na ngelet shume pak ty dhe mua per te bere c'fare do lloj propagande apo spekullimi.
Sa per dijeni, Schmitt ne librin e tij vetem sa konfirmon disa prej observimeve te mia ne vite ne kete forum. Bile ne mbyllje te librit te tij, ai e ze ne goje rolin qe Interneti dhe etja e shqiptareve per te njohur te verteten historike mbi heronjte e tyre kane luajtur e do te luajne ne cmitizimin e historise shqiptare nga kornizat e ndryshkura komuniste apo nga motivacionet politike te kohes.
Ceshtja e identitetit nuk eshte nje ceshtje gjenetike qe ka lidhje me gjakun apo me the te thashe. Ceshtja e identitetit eshte nje ceshtje ZGJEDHJEJE qe secili prej nesh ben. Shume mire mund te kesh te besh me dy vellezer te lindur nga nje bark nene dhe me te njejtin baba, njeri qe zgjedh identitetin epirot te te atit, e tjetrit qe zgjedh identitetin osman te pushtuesit. Njeri zgjedh vuajtjen rrugen e veshtire te virtytit qe Gjergj Kastrioti ze ne goje, e tjetri zgjedh rrugen e gjere te fatit: fames, pasurise, pushtetit nen Perandorine Osmane.Deri pak me lart je perqendruar ne imazhin me raport me boten e qyteteruar. Te qenit epirotas nuk ka asnje lidhje me te qenit ortodoks. Mos valle Pirrua i madh ishte ortodokse? Mos valle camet nuk ishin epirotas? Mos valle une nuk jam fare shqiptar meqe jam ateist? Nese do gjykonim keshtu atehere gjysma e afrikes jane arab dhe gjysma tjeter europjane per shkak se kane pervetsuar dy besimet baze dhe kane dale tani heret nga paganizmi.
A jane keta njerez me te njejtin identitet?
Sigurisht qe nuk jane. Mund te kene te njejtin gjak, te njejten nene e babe, por nuk kane me te njejtin identitet. Njeri nga vellezerit do te rrisi femijet e tij me identitetin epirot, tjetri me identitetin osman. Eshte kaq e thjeshte.
Habia me e madhe per nje profesor historie ketu ne Amerike ishte kur shikonte nje shqiptar mysliman qe ngrinte lart nje flamur orthodhoks bizantin ne paraden e shkolles ku shkonte. Habia e dyte me e madhe per profesorin ishte se ai studenti mysliman shqiptar nuk e njihte domenthenien e origjinen e atij flamuri por dinte vetem se flamuri ishte "flamuri i Gjergj Kastrtiotit". Morali i ketij episodi? Njerezit mund te zgjedhin te valevisin cfare flamuri te duan, mund te bertasin e ulerasin me te madhe se jane "shqiptare puro" apo "epirote puro", por popujt e njerezit e tjere te kesaj bote, nuk marrin per baze vetem fjalet tona, marrin per baze: cfare kemi ne te perbashket sot me te paret tane?
Cfare ke ti te perbashket me te paret e tu epirote qe te ben ty te denje per te qene pinjoll i denje i identitetit epirot?!
Albo
Habia ime me e madhe eshte se pse ky "profesori" akoma nuk e di qe double headed eagle(po e shkruaj ne gjuhen e tij) eshte mjaft me e vjeter se "Bizanti"(nje term spekullativ historianesh ky) dhe se ortodoksia!!!
Dhe habia tjeter e madhe eshte se ti si pronar forumi qe je, dhe kam vene re qe shkruan ndonjehere ne tema historike(pra supozoj qe ke lexuar materiale per origjinen e shqiponjes me dy koka ne kte forum) nuk e di akoma qe "Bizantinet" e kane huazuar kte shqiponje.
Si perfundim.me flamurin tone kombetar nuk kane te bejne as ortodoksia dhe as muslimanizmi...shqiponja me dy koka eshte nje simbol i lashte pagan.
Ps.Jepi Cezarit ate qe i takon Cezarit dhe jepi Krishtit tend orthodhoks ate qe i takon Krishtit....
Ndryshuar për herë të fundit nga land : 23-11-2009 më 15:55
Nje pyetje per ate qe e di
Mund te thote ndonjeri (me baza sigurisht,jo tja futi kot) cfare prifti ishte Gjon Buzuku!katolik!ortodoks!
Reagimi tend, eshte reagimi tipik i shqiptarit post-komunist, qe kur perballet me lakuriqesine e te vertetave historike, struket si kermilli e fshihet nen guacken (bunkerin) e tij: askush nuk po shkruan e diskuton ketu per "lashtesine e simbolit te shkabonjes me dy-krena", por po flasim per flamurin tone kombetar, flamurin e Kastrioteve, Arianiteve, Muzakajve e Dukagjineve me kompani. E ben dot dallimin midis te dyjave?Si perfundim.me flamurin tone kombetar nuk kane te bejne as ortodoksia dhe as muslimanizmi...shqiponja me dy koka eshte nje simbol i lashte pagan.
E askush nuk e hedh poshte qe shkabonja me dy krena si simbol eshte perdorur ne lashtesi, as vete Kisha. Por ajo qe ju po hidhni poshte, ne ate driteshkurtesine tuaj historike, eshte fakti qe e njeh gjithe bota dhe gjithe historia e njerezimit: qe per 2000 vjet, per 2 mijeravjecare, shkabonja me dy krena ka qene embleme e Perandorise Romake, perandorise bizantine dhe Kishes Orthodhokse. Ashtu si gjithe ata fisniket epirote, e nderonin flamurin e tyre me shkabonjen me dy krena, jo thjeshte se ai ishte "nje flamur bizantin" apo "nje flamur perandorak", por se ishte nje flamur i shenjte, i shenjteruar ne Kishe. Prej Kishes Orthodhokse flamuri yne kombetar merr shenjterine e tij, prej ketej buronte nderimi i flamurit nga te paret tane.
Dhe ne fakt, kete dallim e bejne te qarte si myslimanet e tjere ne bote qe i shohin shtrember shqiptaret myslimane qe ngrejne nje flamur me simbole te krishtera; ashtu edhe Kisha Romano-katolike, e cila ne traditen e vete nuk ka perdorur shkabonjen me dy krena, por shkabonjen me nje koke. Nje tjeter dallim simbolik midis popujve evropiane ne lindje te kontinentit me ata ne Perendim, popujve me tradite te krishtere orthodhokse dhe popujve me tradite te krishtere katolike.
Dhe gjeja tjeter qe duhet te kuptosh, qe eshte po aq e rendesishme sa ajo qe te shpjegova me lart, eshte se kur studiuesit ulen e studiojne historine e nje populli, nuk mundohen te vene theksin ekskluzivisht vetem ne "origjinen e simboleve", por edhe ne evolucionin e ketyre simboleve ne rrjedhen e historise dhe si keto simbole kane mbijetuar e perdoren ne ditet tona. Ne rastin e shkabonjes me dy krena, ate e gjejme te perjetesuar jo vetem ne flamurin tone kombetar, por edhe ne dyert e kishave e manastireve orthodhokse ne trojet shqiptare, edhe ne simbolet kishtare qe peshkopet mbajne, si ne qafe edhe ne shkopin baritor.
Shkabonja dy-krenare ne epoken e sotme qe ne po jetojme e merr kuptimin e vete vetem ne kontekstin fetar, te prezences se Kishes Orthodhokse. Nese besimi dhe Kisha Orthodhokse nuk do te kish mbijetuar ne Shqiperi, nese shqiptaret do te ishin konvertuar te gjithe ne myslimane apo komuniste te pafe, sot nuk do te kishim shqiponjen me dy krena si flamurin tone kombetar. Sepse nuk do te kish ngelur me asnje gjurme e ketij simboli te shenjte ne memorien kolektive te shqiptareve.
Cfare lidhje ka feja e Gjon Buzukut me identitetin epirot? Kontributi i Gjon Buzukut, nje prifti katolik ne kulturen shqiptare eshte doreshkrimi i "Mesharit", qe njihet si nje nga dokumentat me te hershem historike te gjuhes shqipe. Por edhe ky dokument, eshte botuar 1 shekull pas vdekjes se heroit tone kombetar, Gjergj Kastriotit. Dokumenti ka nje domethenie te madhe per historikun e shkrimit te gjuhes shqipe, por nuk ka ndonje vlere apo kontribut ne "identitetin epirot" apo shqiptar.Mund te thote ndonjeri (me baza sigurisht,jo tja futi kot) cfare prifti ishte Gjon Buzuku!katolik!ortodoks!
Albo
Gjergj Kasterjoti beri lufte edhe me Serbet(ortodoks) edhe me Venedikasit(katolik) kur vinte puna tek tek trojet e tija, dmth se ai ketu nuk e kishte vetem tek feja. Feja pa disktuim per te ishte nje nga pikat me kryesore te tij, nuk e mohojme, por nuk mund te vish ne kete konkluzjon ekstrem ne te cilin ti vazhdimisht vin!
Keto te dhena nuk jane vetem nga historjanet shqiptare por edhe nga te huajt te cilet po te lexosh librat e tyre, tregojne po te njeten situate, dhe ketu nuk po te citoj fare Schmidt, por te tjeret. (referehu tek pergjigja me lart per me teper llogjikim te kesaj qe po thua perseri).Historianet shqiptare, pervec Prof. Dr. Stavro Skendi, nuk kane kurajon qe te pranojne kete te vertete historike pasi duan te jene "politikisht korrekte", nuk duan te "lendojne ndjenjat e shumices myslimane te shqiptareve". Prandaj zgjedhin qe ta shtremberojne e zbukurojne luften e Gjergj Kastriotit sipas qejfit, sikur gjoja ishte nje "lufte per shtet e pavaresi". Historia na meson se si Gjergji si vete Sulltani e shikonin kete lufte si nje lufte te shenjte. Edhe ndihmen qe Gjergji kerkoi ne Perendim e kerkoi pikerisht ne kontekstin e nje lufte fetare.
A krahasohen gjurmet kulturore te paganizmit, islamizmit apo ateizmit me gjurmet e trashegimine universale kulturore te 2000 vjeteve te tashegimise se krishtere orthodhokse? Qe t'i pergjigjesh kesaj pyetjeje, mjafton te besh nje vizite ne Muzeun Kombetar ne Tirane, ne pavionin e mesjetes. Qe nje popull ka kaluar shume besime e tradita, kjo nuk perben nje "argument per te mosbesuar" apo nje argument per te "nenvleresuar trashegimine dhe rolin e besimit" ne ate popull. Ky eshte kendveshtrimi i mbrapshte i historigrafise komuniste shqiptare, e cila pati edhe guximin e budallait qe te rishkruaje historine e popullit shqiptar sipas qejfit, ne "veprat e shokut Enver".
Pa disktuim qe nuk krahasohen,mbasi ato tashme jane zvendesuar me besime te tjera, por nuk mund te heqesh ato gjurme pagane te cilat jane trasheguar edhe po ne keto fe qe permende si kristjanizmi (i cili ka me teper), por edhe myslymanizimi(po te shikoje sektin bektashjan). Mos harro qe sekti Ortodoks u formua vetem ne 1100 kur perandoria Romake u nda ne 2 pjese, keshtu nuk mund ti thuash asaj nje dege 2000 vjecare, mbasi ti ketu nuk perfshin ate katolik. Kjo ishte vetem nje fe e cila me vone u ndane me teper per arsye te mos mvareshin nga Roma, biles mos te harrojme sa lufte eshte bere midis vete ketyre dy forcave derisa u ndane, dhe kjo e beri me te dobet tashme Bizantin ne kohen qe e pushtuan Otomanet. Doja te thoja qe po te shikosh kishat ortodokse ne Itali, ato quhen Kishat te cilat qe ne ate kohe kane qene me te moderuara se kishat ortodokse qe kane qene te mvaruara direkt nga Kostandinopuli, sepse akoma ata shikojne Papen si te madhin e tyre. Te njeten gje ishte edhe Skenderbeu kur ai u kthye perseri ne Atdhe. Pa diskutim qe besimet lene trashegimet e tyre, por ato nuk jane vendimtare, jane vetem nje pjese si te gjitha fushat e tjera, por nuk mund ta krahasosh ate me asimilimin total te ketij populli, nqs ky popull akoma mban traditat e tij qe nga lashtesia, ashtu si edhe gjuhen e cila nuk e ka humbur rrenjen e saj, te cilen e perbejne dialketet. Shiko Greqine si nje shtet gjoja ortodoks, gjuha e tyre eshte nje gjuhe komplet e standarizuar, dialektet atje eshte shume veshtire ti gjesh pervec sic thashe edhe ne nje tjter postim te gjuhes Arvanitase qe i ka dhene asaj gjuhe.
Po ketu tani ne nuk duhet te bejme aspak kete kendveshtrim, sepse nqs ashtu kemi plot edhe ne besimet e tjera qe jane po edhe aq te prapambetur sa jane edhe te tjeret. Po ne mund te krenohemi e te turperohemi me te gjitha, po te marrim se kush nga keto ne c'fare kohe na ka bere mire apo keq. Pse a nuk na jane asimiluar ne me ane te fese ortodokse ne greker. E pra kjo nuk eshte nje gje per tu lavderuar, biles mund te them eshte mese tragjike! Kush eshte ky identitet i paqene, a eshte ajo e te quajturit Shqiptar apo Skiptar, kjo eshte edhe me e lashte se emri Epirot dhe ka lidhje edhe me emrin Epirot, keshtu qe do te thoja perseri te hapje ndonje liber historik te mirefillte, jo ato qe shkruhen vetem nga konteksti fetar!Kur has me nje shoqeri mulifetare si ajo shqiptare, pyetja qe duhet ti besh vetes eshte se cili besim ka prodhuar vlerat, virtytet dhe kulturen me madhe ne kete shoqeri. Cili eshte ai besim me historine e te cilit ne krenohemi e nuk turperohemi? Por une nuk jam nga ata qe e shoh besimin thjeshte si pune "imazhi ne raport me boten e qyteteruar". Une e shikoj besimin si esencen e te qenit epirot, e te qenit pasardhes i denjet e i Kastrioteve, Arianiteve e Muzakeve. Do te thote qe ruajtja e besimit eshte ruajtje e esences shpirterore qe trasheguam nga te paret. Gabimi tjeter qe shume shqiptare bejne sot eshte se duke qene se jane rritur pa besim dhe pa njohjen e duhur historike te historise se te pareve te tyre, ata kujtojne se mund "te shpikin identitete te paqena" ashtu sic u pelqen atyre. Ose sic thone ne gjuhen popullore shqiptare "te bejne fis me vete", qe do te thote, te mos i kushtojne rendesi ruajtjes se trashegimise se te pareve, por ti kushtojne rendesi identitetit te ri, identitetit hibrid, indentitetit te lindur nga nevoja per te mbijetuar.
Albo
Le te te japim nje shembull shume te vogel. Shume njerez ne kohen e Perandorise Otomane me hir apo me pahir u kthyen myslymane. Pothuajse midis dy vellezerve, njeri mori fene myslymane dhe tjeteriu mabjti fene ortodokse, a mos e humbi ai te qenit Epirot, mbasi ky term nuk lindi me fene krisjtane por ishte edhe me perpara se ajo. Une them qe jo, te vetemin gje qe ky person nderroi ishte vetem besimi, si edhe disa festime rituale.
Ja dhe nje shembull tjeter, mbreti atehere i Serbise te cilit Skenderbeu i kerkoi ndihme kunder sulltanit dhe ai e refuzoi, pikerisht sepse i kishte dhene vajzen per grua, qysh keta qenkan me te pasimiluar se ne, se gjoja mbajten fene, apo bene allyshverishe dhe pazare, e jo se vertet lufutan. Ndaj te them qe shiko pak vendet verdalle, lxo pak perberejn dhe prejardhejn e tyre, te mbuluar me petkun e gjoja nje besimi e nje feje, dhe krahasoje ate me tonen edhe pse ka besime te ndryshme.
Actions speak louder than words, but in this case words are speaking volumes .
Atehere te paret tane kane qene pagane, hajde kthehemi tek besimi pagan, pse jo, jane besime qe kane dale pikerisht nga ne.
Nqs ne Balkan besimi kristjan erdhi me mesime, sepse ne ate kohe ishte dicka qe nuk i leverdiste perandorise Romake, me vone kjo fe u perdor te hapej po me dhune ne Evropen pagane, mos te harrojme edhe ne Amerike ku miliona Indiane gjeten vdekjen.
Po te shikojme, sesi Konstandini i Madh e perqafoi fene kristjane dhe e legalizoi, nuk eshte vetem nga enderra qe ai pa, por se ne ate kohe tashme perandoria Romake po rrenohej nga dita ne dite nga barbaret dhe Romes i duhej tashme te lidhej me ato grupe qe te qendronte dhe te mbante statusin te cilet ajo i kishte presekutuar. Dmth edhe per Romen vete, qe e perkrahu kete fe, nuk ishte dicka qe ne fillim e kishte dicka te huaj dhe jo Evropiane.
Actions speak louder than words, but in this case words are speaking volumes .
Regullat e Postimit
Krijoni Kontakt