Ervin Hatibi: Kontributi osman ne identitetin shqiptar

[javan]

Stradiotët ishin mercenarë që shquheshin për ashpërsinë e tyre në fushëbeteja. Faktikisht bota italiane mesjetare trembej nga këta lloj luftëtarësh që sillnin me vete stilin e luftës ballkanike, i panjohur dhe tepër agresiv për italianët. Vetë Republika Venedike rekrutonte vendas ose stradiotë nga Greqia për të administruar territoret, madje të tilla rekrutime ndodhnin dhe gjatë luftrave. Arsyet ishin dy: refuzimi i mercenarëve italianë për tu ndeshur në Ballkanin e egër, dhe çmimi i tyre i lirë. Por stradiotët nuk shkojnë më shumë se disa mercenarë të thjeshtë, e nuk duhen ngatërruar me dijetarë apo filozofë.

Të përmenda që otomanët sundonin Vlorën qysh para luftës së Skënderbeut, e më vonë dhe vetë Durrësin. Nëse do kishin guximin për të kaluar Adriatikun, nuk do sorollateshin nëpër Ballkan për të pushtuar njëherë Krujën: shpëtimi i Perëndimit nga shqiptarët mbetet një mit. Për sa i përket luftës Habsburge në portat e Vienës, të ftoj të lexosh më shumë rreth saj dhe ashpërsinë që e karakterizonte, për të kuptuar më së miri që nuk bëhej fjalë për luftë të thjeshtë sporadike. Dhe zeniti otoman ishte arritur pikërisht mbi portat e Vienës, nën udhëheqjen e Sulejmanit të madhërishëm.

Nje mbyllje dinjitoze per dikend qe trumbeton njohje te thelle te historise se mesjetes. Edhe nje lexues i thjeshte nuk do arrinte qe me nje rresht te vetem te shprehte tere paditurine ne subjektin ku profetizon dijeni. Por sic kam thene, dija juaj fillon dhe mbaron me Skenderbeun e Klosit.

Sulejmani i madherishem kishte 117 vjet ne varr kur ndodhi beteja Vjenes. Jo vetem kaq, por se paku edhe 3-4 sulltane te tjere kishin provuar fatin qe nga ajo kohe me vrasje dhe abdikime. Perandoria Osmane ishte ne turbulence te papare jo vetem politike por edhe ushtarake. Ruset/kozaket kishin filluar te fuqizoheshin dhe te shtynin pas shpines ushtrite osmane. Dhe ne me pak se nje shekull Rusia do zevendesonte agresivitetin Turk me ate Rus duke i dhene Turqise mandatin perfundmtar te vdjekjes. Pra Turqia kishte 100 vjet qe po rreshqiste poshte kodres, e jo me te ishte ne zenit.

Sulltan Mehmeti IV qe urdheroi marrjen e Vjenes kishte nene Ruthene (Sllave) dhe gjyshe Greke (Anastasia), kjo e fundit nje nga figurat qendrore dhe me te fuqishme nga tere Validet e Osmaneve, dhe per here e te pare e te fundit nder Osmane, resegjente e Sulltanit ne kapacitetein qe te drejtonte mbledhjet e Shtetit. Pra po flasim se cilet Aleate pushtuan Vjenen me doren e Turkut.

Ndersa ai Qypriliu Vjenes qe thua ti, Kara Mustafa ishte i adoptuar, pra jo gjak i Qyprilinjve Albaneze, dhe sipas burimeve franceze, i dashur i Valides.

[SKRAPARI]

nuk po pyet njeri per identitete kolektive sot. c`do njeri ka identitetin e vet.
eshte e ditur qe c`do shtet i fuqishem kerkon te imponoje kulturen e vet, pra ai kerkon te te mbyse kulturen tende

[Hyllien]

Ti ngatërron epokat historike duke i gërshetuar sikur të kishin 1 vit hapsirë kohore mes tyre. Sundimi i Sulejmanit të madhërishëm daton në mes të shek XVI që korrespondon me rrethimin e Vienës, një shekull pasi Arbëria ishte pushtuar e tëra, dhe shoqëria arbëre kishte pësuar një tragjedi demografike të paparë deri atëhere, dhe i'u desh një shekull për të rimarrë veten. Rasti i Vlorës nuk ishte për të përcaktuar se deri ku shtrihej Arbëria mesjetare, por për të bërë të ditur që otomanët dispononin një port të rëndësisësh ballkanik, në rast se kishin ndonjë plan për të pushtuar Apeninet, dhe në parantezë me pretendimet e shpëtimit të Perëndimit nga shqiptarët. Betja e dytë për Vienën i takon fund shek të XVII, pra fuqia otomane ka njohur vetëm ngritje deri në shek e XVIII, dhe Shqipëria nuk i dha fund kurrfarë force goditëse otomane.

Shpata dhe përkrenarja e Skënderbeut që u blenë nga Habsburgët kanë një simbolikë që nuk i takon kësaj sfere debati. Ekzistojnë në një nocion frymëzues romantik për kohën, të veshura me ngjyra mitologjike.

Nuk ngatërroj asgjë unë, idetë i kam të qarta në kokë si dhe njohuritë historike, jo si Hatibi apo ndonjë agjent i castit, të cilët kanë si synim shpërbërjen e identitetit Shqiptar. Skënderbeu, që nga Hatibi nuk përmendet fare është një nga figurat më të rëndësishme të iluminizmit Europian dhe shkencës ushtarake. Fakti që shpata dhe helmeta e pasardhësit të Leonidhës, Lekës dhe Pirros qëndron në Vienë prej shekujsh e demonstron më së miri qëndresën shqiptare. Fakti që me Grekë e me Bullgarë e me Sllavë duan ta përvetësojnë dhe të legjitimojnë njëherazi vazhdimësinë e tyre në trevat e Shqiptarit është një tjetër fakt i pamohueshëm për jehonën që pati ky personazh, dhe rëndësinë strategjike që ka përvetësimi i kësaj figure. Fundia fundit, Maqedonia nëpër librat e saj sot sfidon botën duke e quajtur një tjetër njëri të madh Kristian dhe Katolik Shqiptar si Nënë Tereza, Maqedonase. Kulmi i hipokrizisë dhe i sfidimit të injorancës sllave nuk ka kufijë fatkeqsisht.

Fuqia Otomane pati "rritje" nëse mund ta quajmë "kulturore" pas Skënderbeut, por jo fuqi ushtarake ekspansioniste, jo në Perëndim të paktën. Pati një periudhë të madhe stabiliteti pas betejave të Vienës, fryt i aleancave me Italinë, Francën(aleancë me famë kjo Franceze e cila e shkatërroi dhe ato lëvizje që do ta conin Shqipërinë të dilte e para e pavarur, por u bë shtylla kurrizore prej nga të tjerët fituan pavarësinë) e shumë shtete të tjera Europiane, por sa për Shqipërinë terri vazhtonte. Stabiliteti i Perandorisë Otomane në rrajon, cka nuk e bëri të shtyhet më tej dhe të ndjekë politikë më agresive i atribuohet mjeshtërisë dhe skuthllikut dipllomatik Venedikas që luajti me 2 porta me popullsinë e mbetur Shqiptare dhe e mbante si presion konstant por pa e ndihmuar deri në pikën që Shqiptari të merrte në dorë situatën(kjo në fakt është dhe politika aktuale Italiane, që me shpresë do sjellë disa citime interesante në të ardhmen tek forumi i Cështjes Kombëtare). Vatikani gjithashtu që mbas "vdekjes" së Papa Aeneas Silvius pati një kthim të ndjeshëm në politikat e saja. Në përgjithësi Shqipëria kurrë nuk ka patur stabilitet edhe pse e pushtuar. Sigurisht me Grekët e Sllavët Sulltanati shkonte shumë mirë dhe kishte marrëdhënie të shkëlqyera(e demonstruar kjo me Validet e mësipërme).

PS: Arbëria kurrë nuk ka qenë pushtuar e tëra. Himara, që në atë kohë ka qënë disafish më e madhe se sa është tani ka qenë gjithmonë e pavarur bashkë me krahinën Mirditore. Por dhe territori Shqiptar në përgjithësi, ajo që njihet si Shqipëria e drejtë as e madhe e as e vogël, ajo që përfshin të katër Pashallëqet kurrë nuk ka qenë stabil.

PS2: Nuk po na thua ndonjë gjë të re, vec "ripërtëritje" mumjesh Europiane të cilat e kanë bërë historinë corap sipas qejfit të tyre. Njerëz që mos kishte qënë NATO, do i kishin marë tezat e Mladicit, Cosiqit(jo që nuk i kanë marë) si burime parësore historike për prejardhjen e Shqiptarëve.

[Uriel]

Nje mbyllje dinjitoze per dikend qe trumbeton njohje te thelle te historise se mesjetes. Edhe nje lexues i thjeshte nuk do arrinte qe me nje rresht te vetem te shprehte tere paditurine ne subjektin ku profetizon dijeni. Por sic kam thene, dija juaj fillon dhe mbaron me Skenderbeun e Klosit.

Sulejmani i madherishem kishte 117 vjet ne varr kur ndodhi beteja Vjenes. Jo vetem kaq, por se paku edhe 3-4 sulltane te tjere kishin provuar fatin qe nga ajo kohe me vrasje dhe abdikime.

Mos more: ''Ambiciet e Sulejmanit ishin për të konsoliduar mbretërinë kukull të Janosh Zapolias, që do të shërbente si pykë kundër Perandorisë së shenjtë Romake'' - Historia e Perandorisë otomane dhe Turqisë moderne fq 22, Stanford Shaw. Sa për korrektesë, rrethimi i Vienës ndodhi më shtator 1529, e ndihmuar pikërisht nga pyka e mësipërme, e zgjati pothuajse 3 javë, dhe Sulejmani na figuron i gjallë. Deri sa pati një betejë të dytë për Vienën, që daton me 11 shtatorin simbolik të 1683, fuqia otomane ka qënë në zenitin e saj.

Pikërisht një bllof karakteristik për dikë që fut hundët aty ku nuk merr erë. Mbeten veç sofizmat dhe informacionet e Wikipedias rreth vezirëve otoman, për ti interpretuar sipas imagjinatës. Dhe diçka tjetër që quhet selfpleasure.

[Uriel]

Nuk ngatërroj asgjë unë, idetë i kam të qarta në kokë si dhe njohuritë historike, jo si Hatibi apo ndonjë agjent i castit, të cilët kanë si synim shpërbërjen e identitetit Shqiptar. Skënderbeu, që nga Hatibi nuk përmendet fare është një nga figurat më të rëndësishme të iluminizmit Europian dhe shkencës ushtarake. Fakti që shpata dhe helmeta e pasardhësit të Leonidhës, Lekës dhe Pirros qëndron në Vienë prej shekujsh e demonstron më së miri qëndresën shqiptare. Fakti që me Grekë e me Bullgarë e me Sllavë duan ta përvetësojnë dhe të legjitimojnë njëherazi vazhdimësinë e tyre në trevat e Shqiptarit është një tjetër fakt i pamohueshëm për jehonën që pati ky personazh, dhe rëndësinë strategjike që ka përvetësimi i kësaj figure. Fundia fundit, Maqedonia nëpër librat e saj sot sfidon botën e quajtur një tjetër njëri të madh Kristian dhe Katolik Shqiptar si Nënë Tereza, Maqedonase. Kulmi i hipokrizisë dhe i sfidimit të injorancës sllave nuk ka kufijë fatkeqsisht.

Fuqia Otomane pati "rritje" nëse mund ta quajmë "kulturore" pas Skënderbeut, por jo fuqi ushtarake ekspansioniste, jo në Perëndim të paktën. Pati një periudhë të madhe stabiliteti pas betejave të Vienës, fryt i aleancave me Italinë, Francën(aleancë me famë kjo Franceze e cila e shkatërroi dhe ato lëvizje që do ta conin Shqipërinë të dilte e para e pavarur, por u bë shtylla kurrizore prej nga të tjerët fituan pavarësinë) e shumë shtete të tjera Europiane, por sa për Shqipërinë terri vazhtonte. Stabiliteti i Perandorisë Otomane në rrajon, cka nuk e bëri të shtyhet më tej dhe të ndjekë politikë më agresive i atribuohet mjeshtërisë dhe skuthllikut dipllomatik Venedikas që luajti me 2 porta me popullsinë e mbetur Shqiptare dhe e mbante si presion konstant por pa e ndihmuar deri në pikën që Shqiptari të merrte në dorë situatën(kjo në fakt është dhe politika aktuale Italiane, që me shpresë do sjellë disa citime interesante në të ardhmen tek forumi i Cështjes Kombëtare). Vatikani gjithashtu që mbas "vdekjes" së Papa Aeneas Silvius pati një kthim të ndjeshëm në politikat e saja. Në përgjithësi Shqipëria kurrë nuk ka patur stabilitet edhe pse e pushtuar. Sigurisht me Grekët e Sllavët Sulltanati shkonte shumë mirë dhe kishte marrëdhënie të shkëlqyera(e demonstruar kjo me Validet e mësipërme).

PS: Arbëria kurrë nuk ka qenë pushtuar e tëra. Himara, që në atë kohë ka qënë disafish më e madhe se sa është tani ka qenë gjithmonë e pavarur bashkë me krahinën Mirditore. Por dhe territori Shqiptar në përgjithësi, ajo që njihet si Shqipëria e drejtë as e madhe e as e vogël, ajo që përfshin të katër Pashallëqet kurrë nuk ka qenë stabil.

PS2: Nuk po na thua ndonjë gjë të re, vec "ripërtëritje" mumjesh Europiane të cilat e kanë bërë historinë corap sipas qejfit të tyre. Njerëz që mos kishte qënë NATO, do i kishin marë tezat e Mladicit, Cosiqit(jo që nuk i kanë marë) si burime parësore historike për prejardhjen e Shqiptarëve.

Vazhdon akoma duke i bërë lëmsh epokat historike: gabimi qëndron përsëri tek gërshtetimi. Tani dole tek aleanca franceze me sulltanin, një risi për botën katolike para Vestaliane, që çoi në lindjen e raison d'etat të Risheljesë. Kjo ishte lëvizja e parë që mund të shenjohet si lëvizje politike për hir të interesave kombëtare, në kohën kur Gjermania shfarrosej me veten në emër të universalizmit romano katolik. Franca vuri në plan të parë interesat e saj gjeopolitike për të çarë rrethimin Habsburg, duke bërë aleancë me një fuqi jo-katolike si dhe duke ndihmuar protestantët në luftën e tyre me katolikët. Kjo skemë e re politike çoi në shkatërrimin e Perandorisë së Shenjtë Romake, si dhe vonoi bashkimin kombëtar të Gjermanisë për dy shekuj. Lidhja e kësaj aleance me faktorin shqiptar, për një logjikë e shëndoshë është e pakonceptueshme.

Fuqia otomane nuk erdhi duke u rritur kulturalisht, por ushtarakisht, siç e përmenda dhe më sipër. Deri sa një perandori godet portat e Vienës dy herë brënda një shekulli, do të thotë se gjatë këtij shekulli forca e saj ka ardhur në ngritje.

Himara është një rast i izoluar, siç ekzistojnë dhe raste të tjera të izoluara Ballkan. Pas pushtimit total otoman të fund shek XV, shoqërisë arbëre iu desh plot një shekull për të marrë veten nga lëvizjet masive të popullsisë, si dhe deportimeve të shumta. Tragjedia demografike ndikoi thellë në Arbëri, fenomen që u pasqyrua në vijueshmërinë historike.

Së fundmi që mos zgjatem më, një popullsie që i mohohej katërcipërisht ekzistenca, nuk mund të ishte një faktor destabiliteti në arenën politike të kohës

[javan]

Mos more: ''Ambiciet e Sulejmanit ishin për të konsoliduar mbretërinë kukull të Janosh Zapolias, që do të shërbente si pykë kundër Perandorisë së shenjtë Romake'' - Historia e Perandorisë otomane dhe Turqisë moderne fq 22, Stanford Shaw. Sa për korrektesë, rrethimi i Vienës ndodhi më shtator 1529, e zgjati pothuajse 3 javë. Deri sa pati një betejë të dytë për Vienën, që daton me 11 shtatorin simbolik të 1683, fuqia otomane ka qënë në zenitin e saj.

Pikërisht një bllof karakteristik për dikë që fut hundët aty ku nuk merr erë. Mbeten veç sofizmat dhe informacionet e Wikipedias rreth vezirëve otoman, për ti interpretuar sipas imagjinatës. Dhe diçka tjetër që quhet selfpleasure.

Mos more, paska zgjatur 3 jave. Po ajo tjetra ne 1532 pse u be dhe sa zgjati? Vetem ne 1541 te del ne skene Zapolja yt i Transilvanise me rrenje Ruthene/sllave, qe duke u nisur nga pretendimet qe ben rreth e qark forumit, do ishte dashur te ishte ne krah e Perendimit e jo te Sulltanit, si thua qe bejne sitematikisht Albanezet.

Qypriliu qe permende vete si udheheqes se betejes se Vjenes, nuk mori pjese ne te tera betejat por vetem ne ate te 1683. Apo edhe ne histori i bashkojme periudhat dhe kumandaret ne nje date, per te fituar sinergji ne njohuri?

Keshtu ti teoricien mashtrimesh, sllavet+greket te sollen dhe drejtuan shpaten turke kunder interesit te popujve qe jetonin ne Europe. Te dyja keto pale jane raca aziatike, pra me perqasje te madhe me konglomeratin turk te pa skrupull e te pa kriter. Dhe pasi e sollen dhe cyten vete ne kurriz te paqes se nje kontinenti te tere, ca plehurina akdamish e ca historuce si puna e atyre qe permenda me lart, ku ben pjese edhe ti, kerkoni t'ju japim medalje ketyre fiseve bastarde sepse paskan vuajtur dhe kane luftuar nja 2 beteja.

Beji thirje selfpleasure te te largoje mendimet shqetesuese.

Mesjeta eshte e felliqur po jo me shume se hipokrizia qe ajo ka stampuar si te vertete historike.

[Uriel]

Po ve në dyshim betejën e parë të Vienës? Ke nevojë të konsultohesh me ndonjë burim elementar, ose thënë ndryshe ordiner, për betejën në fjalë. Do shmangeshin dhe bllofe të mëtejshme.

Zapolia na del në skenë si vojvodë i Transilvanisë përpara kurorëzimit të tij si mbret i Hungarisë në periudhën 1526-1540. Roli i tij prej pyke ishte i qartë për Sulejmanin dhe planet e tij ambicioze drejt perëndimit. Ndërsa 1532 shenjon një fushatë të dytë të mundshme, por e dështuar për disa arsye që për tematikën nuk kanë rëndësi.

Nuk e specifikova pjesmarrjen e Qyprilliut se tek cila betejë mori pjesë. Përmendja ishte në kontekst të përgjithshëm informativ. Zakonisht shkruaj me ngjryrë të zezë dhe nuk praktikoj shkrim të padukshëm për syrin e lirë.

[javan]

Po ve në dyshim betejën e parë të Vienës? Ke nevojë të konsultohesh me ndonjë burim elementar, ose thënë ndryshe ordiner, për betejën në fjalë. Do shmangeshin dhe bllofe të mëtejshme.

Zapolia na del në skenë si vojvodë i Transilvanisë përpara kurorëzimit të tij si mbret i Hungarisë në periudhën 1526-1540. Roli i tij prej pyke ishte i qartë për Sulejmanin dhe planet e tij ambicioze drejt perëndimit. Ndërsa 1532 shenjon një fushatë të dytë të mundshme, por e dështuar për disa arsye që për tematikën nuk kanë rëndësi.

Nuk e specifikova pjesmarrjen e Qyprilliut se tek cila betejë mori pjesë. Përmendja ishte në kontekst të përgjithshëm informativ. Zakonisht shkruaj me ngjryrë të zezë dhe nuk praktikoj shkrim të padukshëm për syrin e lirë.

Nuk merrem me papagalle. Si nuk te vjen turp te vjellesh kopje leximesh?

Ne postimet e mija kam deshmuar- se Turqit u ndollen dhe u mbeshteten ne Europe kryesisht nga Sllavet dhe Greket kryesisht mes alenacave tradhetare dhe martesave/haremeve.

Rrjedhon se identiteti i kombit tim eshte i paperlyer nga ideologjite mashtruese dhe falsikifimet historike te mesjetes.

Sa beteja ka bere turku te marre Vjenen (pavaresisht se t'i numurova) jane detaje periferale dhe jashte teme. Debatoji me miqte e tu ne kafe. Besoj tere palet do jeni te interesuar si nxin boja simpatike letren e bardhe.

[Darius]

Keto replikat e fundit me kujtojne komentet e Cyclos per digamen. Ore kush thote qe forumi nuk riciklohet?

[Uriel]

Keshtu ti teoricien mashtrimesh, sllavet+greket te sollen dhe drejtuan shpaten turke kunder interesit te popujve qe jetonin ne Europe. Te dyja keto pale jane raca aziatike, pra me perqasje te madhe me konglomeratin turk te pa skrupull e te pa kriter. Dhe pasi e sollen dhe cyten vete ne kurriz te paqes se nje kontinenti te tere, ca plehurina akdamish e ca historuce si puna e atyre qe permenda me lart, ku ben pjese edhe ti, kerkoni t'ju japim medalje ketyre fiseve bastarde sepse paskan vuajtur dhe kane luftuar nja 2 beteja.

Dolëm tek emotivitetet sharlatane. Se kuptoj si merr mundimin të hysh në disktutim me paçavure të tilla. Përveç mungesës së thellë të njohurive, dhe bllofeve skandaloze, të mungon dhe kultura e komunikimit.

Nuk u sqaruan teoritë konspirative të aleancave me otomanët post shek XV. Dmth tek pjesa respektit ndaj shqiptarëve etj etj etj. Detyrimisht mbetëm tek shumëzimi me zero, kështu që je i lirë të rifillosh nga e para, proçes që mund ta shoqërosh me selfpleasure.