Shpjegimi i emrave të qyteteve shqiptare

[Gjinokastra]

Gjeni origjinën e emrit të qytetit te Gjirokastrës , të themeluar nga GJIN Zenebishti edhe i trashëguar nga GJIN Bue Shpata . Por mos shikoni nofkën time , edhe po ju jap një ndihmë : rotacioni Tosk > Geg " r ~ N " !
E gjeni dot origjinën e emrit të qytetit ?

[dias10]

Duke lexuar nje liber per Romen antike zbulova diçka: Romaket quanin "scutari", disa luftetare iberike qe perdornin nje mbrojtese te madhe. "scutari" nda latinishtja "scutum"
A thua te jete kjo arsyeja qe e quajne Shkodren Scutari?
Megjithese Shkodres i thone Scùtari, me theks tek u-ja, kurse luftetareve iberike "scutàri", me theks tek a-ja.

PS: Nuk e kam fjalen per emrin shqiptar "Shkodra", qe ka 2-3 interpretime te tjera

Kur vjen puna tek toponimet, dhe sidomos ne emrat e vendbanimeve, ne kemi garancine qe ndryshimi i tyre gjate kohes eshte minimal, sepse ato jane provuar te jene me konservative se fjalet e tjera ne stokun e nje gjuhe. Kjo eshte e vlefshme dhe per emrin e vendbanimit Shkoder.
Tani, megjithe 'akuzat' e vazhdueshme te Tanerve dhe gjithe houzeve te tjere, per "zakonin" e keq te shqipes, per te huazuar nga latinishtja, une prape do ta perkrah mendimin tuaj, qe fjala scutum ose scuti e "latinishtes":



eshte fjala shqipe shqyt, qe eshte nje sinonim i vjeter i fjales mburoje. Kjo fjale eshte me burim vendas, dhe rrjedh prej foljes shqy, qe nga ana e saj eshte teresisht onomatopeike, dhe si e tille, eshte krijuar kur gjuha shqipe formoi skeletin e saj, duke u mbeshtetur fuqishem ne zhurmat dhe tingujt natyrore, duke e shprehur vehten nje gjuhe teresisht natyrore dhe te pavarur prej simotrave te saj, qe per mendimin tim nuk kane egzistuar ne formen e gjuhes ne atebote, por vetem ne formen e dialekteve.

Tani arsyeja pse Shkodra quhej MBUROJE ose SHQYTE ose me sakte SHQYTER, shumekush e merr me mend, ajo qe ne krye te heres, pra qe ne formim, ka qene nje fortifikim natyror te cilit ju shtua dhe ai njerezor, duke e bere nje nga qytetet me te mbrojtur te historise europiane, kryeqender te mbreterve ilire.

[Kreksi]

Me falni por argumenti i sjellur nga ju eshte i pa baz, fjala nese eshet per Shkodren atehere lehte eshte qe te mendohemi pak dhe ta analizojmi kete emer te vjeter, si e shifni vete, e sollet ketu nje argument te nenvizuar SCUTI por asgje nuk nxjerret nga ky emer, si eshte e mundur, eshte e nenvizuar kjart me te kuq deh nuk jeni ne gjendje te jepni nje spjegim ?
Nga ana tjeter ju hargjoni kohen me kthesa te pa nevojshme rrotull Shkodres, pa nxjerrur asnje pêrfundim dhe asnje hipotez te vetme sado pake bindese...por asgje=koti !
A e dini se çka do thote "neper skuta" ?
Po i fshehur ne "skuta" ?
Po "skutari" ?

[fegi]

Gjeni origjinën e emrit të qytetit te Gjirokastrës , të themeluar nga GJIN Zenebishti edhe i trashëguar nga GJIN Bue Shpata . Por mos shikoni nofkën time , edhe po ju jap një ndihmë : rotacioni Tosk > Geg " r ~ N " !
E gjeni dot origjinën e emrit të qytetit ?

Emile Isambert, duke u mbështetur tek historiani i vjetër romak Tit Livi në veprën e tij i kundërvihet dy herë anglezit Leek, i cili del me hamendje se: "Gjirokastra është Argia e dikurshme"(87). Sepse në fakt Argia ndodhet afër Ballshit. Aty rrjedh edhe një lum i vogël, i cili quhet Lumi i Argias e që derdhet në Vjosë. Të njëjtin qëndrim si Emil Isambert mban edhe Dr. Milan Shufflaj(88) në veprën e tij "Serbët dhe Shqiptarët", ai flet për gjurmët e familjes së dëgjuar të Arianitasve. "Përmes mjaft dokumenteve del se kjo familje ka qëndruar në afërsi të fshatit të sotëm Aranitas, ku kalon edhe një lum i vogël i quajtur Argias"(89). Kjo gjendet edhe në greqisht e shkruar. Te vepra e Emile Isambert, afirmohet edhe një herë se Gjirokastra është Pirrokastra e dikurshme, siç e shkruanin më vonë grekët.

Në mesjetë, Pyrrho-Castra e humb rëndësinë e saj. Historia e saj përzihet me pjesën tjetër të Epirit. Emërtimi i ri Gjirokastër u ndie nga fundi i shek. XIV. Dihet historikisht që pas vitit 1375 në këtë qendër banimi shtrihej principata e Gjin Bue Shpatës. Pas vitit 1385 sundimtari i saj ishte Gjin Zenebishi. Duke u nisur nga tradita e njohur e pagëzimit të qytezave-kështjellë me emrat e sundimtarëve të dëgjuar, për nder të udhëheqësve të lartpërmendur, kjo qytezë-kështjellë u quajt me emrin Gjinokastër. U quajt kështu sepse të dy prijsat e saj mbanin emrin e pastër shqiptar Gjin. Me fjalë të tjera u quajt; Qyteza-kështjellë e Gjinit(90).

Me kalimin e kohës Gjinokastra u kthye në Gjiro-Kastra, si rrjedhim i veprimit të dukurisë gjuhësore të rotacizmit, që tingulli (n) shndërrohet në (r). Vë në dukje emërtimin e hershëm grek Argjiro-Kastra, të huajtë që duan t'u japin nga një kuptim emrave të qyteteve Gjirokastrën e quajtën "Chateau d'Argent" (Kështjellë e Argjentë), duke u nisur nga pamja që japin gurët e bardhë radhorë me të cilët është ndërtuar ky qytet. Aty jo vetëm muret, por edhe kulmet janë mbuluar me rrasa guri të holla dhe të bardha që ndrijnë natën si argjent nga hëna dhe ditën nga dielli. Me emrin Argjirokastra këtë qytet e quajnë vetëm të huajt(91).

Sikurse që u pa më lart, për të ashtuquajturën Princesha Argjiro-Monoviza, nuk ekziston asnjë dokument. Është vetëm një legjendë. Ndërsa për Gjin Bue Shpatën dhe Gjin Zenebishin ka dokumente të mjaftueshme. Dinastia e Argjirës është vetëm manovër greke për të mbuluar pikësynimet e tyre grabitqare kundër kësaj krahine të stërlashtë shqiptare.

[dias10]

Me falni por argumenti i sjellur nga ju eshte i pa baz, fjala nese eshet per Shkodren atehere lehte eshte qe te mendohemi pak dhe ta analizojmi kete emer te vjeter, si e shifni vete, e sollet ketu nje argument te nenvizuar SCUTI por asgje nuk nxjerret nga ky emer, si eshte e mundur, eshte e nenvizuar kjart me te kuq deh nuk jeni ne gjendje te jepni nje spjegim ?
Nga ana tjeter ju hargjoni kohen me kthesa te pa nevojshme rrotull Shkodres, pa nxjerrur asnje pêrfundim dhe asnje hipotez te vetme sado pake bindese...por asgje=koti !
A e dini se çka do thote "neper skuta" ?
Po i fshehur ne "skuta" ?
Po "skutari" ?

Scutum i dashur Kreks, eshte fjala latine korrespondentja e fjales shqipe shqyt ne kuptim. Ajo ka te njejten rrenje me fjalen SCUTARI perdorur vazhdimisht prej gjuhes latine dhe neo-latine per te identifikuar qytetin e Shkodres. Meqenese rrenjet e fjaleve jane ato qe mbeten te pandryshueshme ose pak te ndryshueshme me kohen, dhe homologja e saj shqipe synon te barazohet ne grafiken e shkruar me emrin e sotem ku s-->sh , t--->d dhe q--->k, atehere une propozova kete variant per origjinen e emrit.
Nese ti ke veshtiresi ne te kuptuar, beme me dije, nese nuk ta rrok mendja, mos dil ne konkluzione per aftesite e mia per te dhene spjegime te kenaqshme. Shpeshhere, argumentat nuk jane bindes per ata qe kane shkalle njohje te ulet, ose perballen me dallge qe i kalojne lartesine e tyre, duke u mbytur ne traziren qe shkaktohet nga te moskuptuarit.

[urani29]

Njeri nder qytetet me te ri ne gjitha torjet shqiptare Ferizaji ka nje histori te shkrt dhe shum te leht se si erdhi emri i kti qyteti.
Nje banor nga fshati Jezerc qe quhej Feriz kishte nje han ne Ferizaj dhe njerizt kur kan pytur njeri tjetrin se ku po shkon kan than se po shkoj tek hani i Ferizit.
Kurse emri vjen nga emri Feriz qe me masp morri edh prapshteshe (aij) qe do te thot Ferizaj.

[ilia spiro]

Emra me origjine sllave:

Velipoje (Veliko polje) - fushe e madhe

gradishte (grad-)- qytet i vogel (Fier)

Gora (mal)-krahine mes Korces dhe Skraparit

Zagoria (Za-gora)-pas malit-krahine ne juglindje

[Testim]

Scutum i dashur Kreks, eshte fjala latine korrespondentja e fjales shqipe shqyt ne kuptim. Ajo ka te njejten rrenje me fjalen SCUTARI perdorur vazhdimisht prej gjuhes latine dhe neo-latine per te identifikuar qytetin e Shkodres. Meqenese rrenjet e fjaleve jane ato qe mbeten te pandryshueshme ose pak te ndryshueshme me kohen, dhe homologja e saj shqipe synon te barazohet ne grafiken e shkruar me emrin e sotem ku s-->sh , t--->d dhe q--->k, atehere une propozova kete variant per origjinen e emrit.

A na shpjegon kah na polli Shkodra???

[Testim]

Unë di një toponim sllav por që tregohet nga legjenda shqiptare që e kam ni prej do pleqve të asaj ane (Sharr). Po e tregoj unë, e nëse e din dikush ma mirë le ta tregojë:

Njëfarë Luta (shqiptar), kishte qenë i varfër shumë, por i dhanun mas femnave. E kishte ba nji dashnore shkinë. Shkon si bari tek një zotni në Male të Sharrit, bari me pagesë. Aty e kish ba zakon me vjedh tamël tinëz edhe e shitke tamlin. Zotnija dyshon që ky po i mjel dhent se e sheh që po qesin tamël ma pak, edhe e përcjell. Ni ditë tuj e rujt e zen tuj mjel dhent, edhe meniher i mshon shpatë ia pret kryet. Ja gjuen kryet në lumë edhe lumi ia ban kryet deri te shpija e ksaj dashnores shkinë, se kjo e kish pas shpinë ngat lumit. Ajo kur e sheh kryet e Lutës bërtet: Kuku Lutova Gllava, (kuku kryet e Lutës), edhe i mbetet emni Lutogllavë atij fshati.

[Gjinokastra]

A na shpjegon kah na polli Shkodra???

Ke të drejtë se po ja fusin kot me këto teoritë Latine ! Emri Grekë ishte Skodra , kurse ai Romak ishte Scodra ! Vetëm në mesjetë u bë Scutari ! Pra teoritë Shqyt influencë Latine gjithësesi , janë teori koti ! Emri është Skodra , pra si + kodër ! Sepse kështjella e qytetit edhe qyteti i lashtë ka qenë i shtrirë në kodër , gati si gjithë qytetet e lashta për t'u mbrojtur më mirë ! Ndërsa këta Gjeografët këtu n'a lidhin ushtarët e lashtë Iberik me emrin mesjetar , pa lidhje fare ! Duke harruar se gjatë kohës së ushtarëve Iberik qyteti quhej Skodra/Scodra ! Në Internet të gjithë bëhen Historian !