Hetimi mbi rrugën Durrës-Morinë, ministri Basha dëshmon në Prokurori

[Ujku'80]

Gjate nje konference per shtyp Ministri i Financave Ridvan Bode tha se kundershton kur behet fjala per fonde qe nuk i duken te arsyeshme por jo gjithmone degjohet. "Është normale. Vendimi është kolegjial” tha Bode

Ministri i Financave Ridvan Bode ka pranuar gjate nje konference per shtyp se ka qene kunder procedurave per fondet e rruges Rreshen- Kalimash. Bode tha se ministri i Financave kundershton kur behet fjala per fonde qe nuk i duken te arsyeshme por jo gjithmone degjohet. “Kjo çështje është një vendim qeverie. Ministri i Financave në qeveri, gjithmonë ose shpesh herë kur bëhet fjalë për fonde kundërshton kur nuk i duken të arsyeshme, por jo gjithmonë dëgjohet. "Është normale. Vendimi është kolegjial” tha Bode.

[DYDRINAS]

Bode "shet" Bashën: Rruga kushton shumë

DURRES-KUKES/ Ministri i Financave deklaron se ka pasur rezerva në qeveri për fondet. "Por vendimi u mor kolegjialisht"

Megainvestimi më i madh i të gjitha kohërave në Shqipëri, rruga Durrës-Kukës, dhe hetimet e prokurorisë që po kryhen mbi të, duket se do të marrin një tjetër dimension, pasi dje, njëri prej ministrave më me peshë të qeverisë, ka shprehur publikisht rezerva për këtë investim.
Ridvan Bode deklaroi se si ministër i Financave nuk ka qenë dakord me vendimin kolegjial të qeverisë për dhënien e një fondi kaq të madh nga buxheti i shtetit, por se argumentet e tij nuk ishin marrë parasysh. Duke e cilësuar këtë si një dukuri normale, kreu i Financave ka futur debatin për rrugën Durrës-Kukës, këtë radhë brenda mazhorancës, duke ngritur pikëpyetje të reja mbi këtë çështje. Në pozicionin e njeriut që njeh më mirë financat e shtetit, zoti Bode la të kuptohet se ai vetë nuk do të kishte ndërmarrë një investim kaq të madh pa qenë i sigurt më parë për eficencën, që ka të bëjë me kthimin e investimit brenda një kohe sa më të shkurtër të fondeve që do përdoren për ndërtimin e kësaj rruge. "Kjo çështje është një vendim qeverie. Ministri i Financave në qeveri, gjithmonë ose shpesh herë kur bëhet fjalë për fonde, kundërshton kur nuk i duken të arsyeshme, por jo gjithmonë dëgjohet. Është normale.
Vendimi është kolegjial", tha Bode. Kjo deklaratë pritet të shtojë edhe më shumë temperaturën, në një debat tashmë të nxehtë për tenderin dhe fondet e rrugës, që do të lidhë bregdetin tonë me kryeqytetin e Kosovës.

Ndonëse ende nuk ka një kosto përfundimtare të llogaritur, rruga
Durrës-Kukës mendohet se do të kushtojë rreth 700 milionë euro, shifër kjo e barabartë me mbi 10 për qind të produktit të brendshëm vendas. Fondi dhe lëvrimi i tij së fundmi janë bërë objekt i hetimeve të prokurorisë, hetime që janë shtrirë edhe mbi ish-ministrin e Transportit, Lulzim Basha, dhe që kanë rezultuar deri tani me tre të pandehur, mes tyre edhe zv/ministrin Armand Teliti. Në media, ditët e fundit, kanë dalë fakte të reja të kësaj dosjeje. "Fiks Fare" publikoi kontratën e plotë me firmën amerikane "Bechtel" pak ditë me parë, kontratë që nuk ishte publikuar.
Ndërkohë edhe opozita shtoi kritikat ditët e fundit. Të majtët kanë premtuar se do të kërkojnë komision hetimor parlamentar, pavarësisht nga rezultatet e hetimeve të prokurorisë. Por deklarata e zotit Bode dhe pranimi indirekt se ai nuk ka qenë dakord me alokimin e një fondi kaq të madh për një rrugë, vjen vetëm pak ditë pasi Kryeministri Berisha dhe Kryetarja e Kuvendit, Topalli, mbrojtën publikisht këtë investim dhe transparencën e tenderimit të tij.

Financimi i punimeve për ndërtimit e autostradës Durrës-Kukës po mundësohet përmes fondeve të buxhetit të shtetit dhe borxhit të jashtëm qeveritar. Deri
më tani qeveria ka dhënë nga buxheti i shtetit më shumë se 120 milionë euro, ndërkohë që ka marrë nga dy banka të njohura greke një kredi tregtare prej 200
milionë eurosh dhe me një interes mbi 5 për qind. Fatura e lartë që i vjen financave të shtetit për ndërtimin e kësaj rruge duket se ka qenë edhe arsyeja se pse ministri i Financave ka bërë oponencë ndaj këtij projekti në qeveri. Por në fund Bodes i është dashur t‘i nënshtrohet vendimit të marrë me shumicë votash në Këshillin e Ministrave. Njëri nga mbështetësit më të fortë të kësaj rruge është vetë Kryeministri i vendit, Sali Berisha, që e ka cilësuar këtë investim si të domosdoshëm për zhvillimin e zonave të varfra në veri të vendit dhe mbi të gjitha si një investim që do të nxisë fuqishëm zhvillimin ekonomik të vendit.

Gazeta Shqip


Nuk merret vesh opozita dhe gazetat e gazetaret prane saj se a jane te shqetesuar per korrupsionin apo jane te shqetesuar per faktin se rruga kushton shume dhe rendon buxhetin?
Kam pas hapur nje teme per ate se opozita e sotme shqiptare historikisht nuk ka qene dhe nuk eshte e interesuar per te ndertuar nje rruge qe lidh shqiptaret!
E nisi me akuzen per korrupsion, per te mberritur ne akuzen tjeter se "po perdoret nje fond shume i madh per nje rruge"!
Ja qe ata te shkojne nga te shkojne, serish do te mberrijne ne piken e tyre te nisjes, ate te vitit 1942 kur nisen dhe nxiten percarjen kombetare!

[Homza]

Debati mbi kete rruge nuk eshte gje tjeter vecse nje farce e kryeprokurorit e kalldajisur nga kryetari i PSse me shoqet e tija, qe neser pasnerser kur ti vij rradhada Sollakut te shkarkohet nga detyra te behet nje shantazh nga ana e PSse medemek qe ja kryeprokurori ishte duke luftuar korrupsionin dhe PDja nuk e len te bej punen e tij.

Ja pra sa budall mundohet PSja te paraqesi Shqiptaret, kjo eshte parti udallesh dhe nuk duhet tu japi kush voten ktyre pervecse budallet, edhe nqs budallet jan shumice ne \shqiperi zgjedhjet e ardhshme ateher medet per Shqiperine dhe Shqiptaret/.

Taksirat i madh.

[DYDRINAS]

Specialisti i ndërtimeve rrugore dhe këshilltari i ministrit të Transporteve, ing.Përparim Cani u përgjigjet akuzave të opozitës për arterien që lidh Shqipërinë me Kosovën

PS-Prokurori, injorancë dhe spekulim për Rrëshen-Kalimash

- Zoti Cani, përse gjithë kjo zhurmë në lidhje me ndërtimin e rrugës Kalimash - Rrëshen?

Për mungesë të projektit teknik të veprës me propozim të Kosulentit, u caktua metoda "Projekto dhe ndërto", metodë e përdorur me sukses të plotë në shumë vende të botës, si USA; Angli; Francë; Kroaci; Rumani etj. Kjo metodë përdoret për objekte të rëndësisë së lartë dhe kur koha për realizimin e investimit është e kufizuar, rezulton shpeshherë më e efektshme (sidomos në veprat rrugore) se metoda e zakonshme, konsiston në hartimin dhe ekzekutimin e projektit hap pas hapi gjatë procesit të punimeve në bazë të një programi të caktuar më parë në funksion të rrjedhmërisë dhe rëndësisë së nënobjekteve.

Para së gjithash, dua të theksoj se ndërtimi i kësaj rruge është një ndërmarrje madhore e Qeverisë së zotit Berisha, me rëndësi të jashtëzakonshme në planin kombëtar (lidh në kohë të shpejtë Shqipërinë me pjesën tjetër të shqiptarëve, Kosovën); krijon hapësira të mëdha për zhvillimin e shpejtë ekonomik të një zone të lënë padrejtësisht në varfëri për dekada të tëra; fut rrjetin rrugor shqiptar në rrjetin ballkanik etj. E theksoj dhe një herë "ndërmarrje madhore e Qeverisë së zotit Berisha", se që nga koha kur ish-Kryeministri Pandeli Majko hodhi idenë e ndërtimit të këtij aksi dhe deri në konkretizimin e kësaj vepre madhore në vitin 2006, nuk ishte bërë asnjë hap konkrekt përveç faktin se nga ish-qeveritë socialiste iu morën takspaguseve shqiptarë rreth 70 milonë Euro që vetëm për këtë rrugë nuk u përdorën. Kuptohet se pas të gjitha këtyre veprimeve kurajoze të Qeverisë Berisha, xhelozia e paraardhësve të tij ( të më falin jo të gjithë) do të ishte shumë e madhe, por kur nuk kam menduar se do të kapërceheshin kufijtë e xhelozisë njerëzore deri në cinizëm ekstrem, atë të dizinformimit dashakeq të opinionit publik shqiptar. Nuk parapëlqej të paragjykoj se, elementë të caktuar nuk duan të realizohet kjo vepër e jashtëzakonshme për nga rëndësia jetike për të gjithë shqiptarët, këndej dhe andej kufirit. Kjo do të ishte tepër e rëndë.

Në mbyllje të përgjigjes sime për këtë pyetje, komenti im përmblidhet: ndërtimi i rrugës Durrës - Kukës - Morinë duhet përshëndetur dhe mbështetur njëkohësisht, nga çdo shqiptar që e do sa do pak vendin e tij.

- Ju, përmendet, po përsëris fjalët tuaja "…deri në konkretizimin e kësaj vepre madhore në vitin 2006, nuk ishte bërë asnjë hap konkrekt…etj" a mund të shpjegoni më qartë, si qëndron e vërteta e këtij fakti se me sa dimë ne, projekti për ndërtimin e këtij aksi është hartuar dhe miratuar nga qeveritë e mëparshme?

Për histori. Idea për ndërtimin e kësaj rruge është e vjetër që para viteve '90, specialistë të inxhinierisë rrugore të asaj kohe kishin bërë disa studime paraprake, por që për vetë sistemin në të cilin ne jetonim, shyqyr që nuk u bë ndonjë investim se do të rezultonte me mangësira të mëdha.

Në kohën e qeverisjes së zotit Pandeli Majko u deklarua se do të ndërtojmë "rrugen patriotike Durrës - Kukës - Morinë", deklaratë e cila nuk pati kundërshtime parimore; u theksua se kjo vepër me rëndësi të jashtëzakonshme për Shqipërinë dhe Kosovën do të fillonte së shpejti nga ndërtimi dhe do të kushtonte afërsisht 250 milionë Euro (vlerë e deklaruar dhe e pabazuar). U vendos dhe një taksë që do të grumbullohej nga taksapaguesit shqiptarë dhe do të përdorej për ndërtimin e kësaj rruge, taksë e cila u mor në vazhdimësi, por siç dihet nuk u përdor asnjë herë për këtë qëllim.

Më vonë u realizuan studime fisibililiteti për variantet e mundshme të këtij aksi dhe në kohën e qeverisjes së zotit Nano, u miratua varianti "Durrës - Rreshen - Reps - Kalimash - Kukës - Morinë" me vlerë të përafërt 300 milionë USD, theksoj se në atë kohë dollari ishte më i fortë se Euro, dhe ky parashikim bëhej vetëm për dy vija kalimi. Po ta konvertojmë vlerën e parashikuar në 4 vija kalimi rezulton se nevojiteshin të paktën dyfishi i parave (dhe ky parashikim bëhej vetëm bazuar në studim fizibiliteti dhe jo në një projekt zbatimi)

U hartuan projekt zbatime për segmente të këtij aksi, Milot - Rrëshen (VKM Nr. 417, dt. 19.06.2003, me anë të së cilës ngarkohet DPRR të përdorë procedurën e prokurimit të drejtpërdrejtë me kompaninë vendase për hartimin e projekt - zbatimit) dhe Kalimash - Kukës - Morinë, por që rezultuan me mangësi të mëdha gjë që riparimi dhe plotësimi solli si pasojë vonesa në hapjen e procedurave të tenderit të zbatimit.

Në vitin 2004 u kryen disa punime gërmimi për krijimin e trupit të rrugës në segmentin Milot - Rrëshen me Reparte Xheniere të Ministrisë së Mbrojtjes që jo vetëm nuk rezultuan efektive, por dhe sollën një dëm prej rreth 5 milionë Euro të nevojshme për riparimin e difekteve të krijuara.

Segmenti "Rrëshen - Reps - Kalimash" ngeli vetëm në kuadrin e idesë dhe asgjë më tepër. Kaq është bërë për këtë aks shumë të rëndësishëm rrugor nga qeveritë e mëparshme dhe në qoftë se këto quhen hapa konkretë, më falni tërhiqem nga deklarimi i mësipërm, paskan bërë diçka.

- Thuhet se objektet ndërtohen në bazë të projekteve të zbatimit të hartuar nga organet të pajisur me licensë përkatëse. Në rastin konkret, kontrata është lidhur dhe më pas është miratuar, pa pasur një projekt përfundimtar për ndërtimin e rrugës. A është e vërtetë kjo që thuhet dhe në rast se, pse është vepruar kështu?

Më se e vërtetë që objektet ndërtohen në bazë të projektzbatimit të hartuar e miratuar. Në rastin konkret po veprohet pikërisht kështu, objekti po ndërtohet në bazë të projektzbatimit të hartuar (projekto dhe ndërto) nga dy kompanitë më presticioze në Europë si "Scetarute" dhe "Italconsut" dhe miratuar nga D.P.Rrugëve, kjo përsa i përket pjesës së parë të pyetjes. Kurse për pjesën e dytë ku thuhet se, "është lidhur më parë kontrata dhe më pas është miratuar pa patur një projekt përfundimtar" duhet të kihet parasysh se si janë zgjedhur procedurat e tenderit për këtë vepër kaq të rëndësishme.

- Sipas kritikëve ligji thotë se që oponenca teknike për projektet e ndërtimit të objekteve do të bëhet për të gjitha llojet e ndërtimeve. Në rastin konkret sipas tyre nuk ka asnjë oponencë. Ka apo s'ka oponencë teknike për këtë objekt?

Ligji parashikon që për objekte me vlerë ndërtimore mbi 100 milionë lekë, siç kemi të bëjmë me këtë rast, oponenca teknike është detyrim. Në rastin e objektit "Rruga Rrëshen - Kalimash" oponenca e projektit është kryer nga Instituti i Ndërtimit (Institut Shtetëror) dhe me pjesëmarrjen e veçantë të specialistëve përkatës në fushën e ndërtimeve rrugore. Materiali i oponencës i është dorëzuar zyrtarisht Entit Prokurues D.P.Rrugëve, dhe ndodhet në dosjen e objektit.

- A është e vërtetë që kontrata është lidhur dhe më pas me VKM ka filluar përmbushja e detyrimeve të saj pa pasur mbikqyrësin e punimeve?

Në radhë të parë dua t'ju sqaroj se është përgatitur projekt kontrata, e cila është miratuar me VKM, kurse kontrata për kryerjen e punimeve e përpiluar me asistencë të specializuar për këto kategori punimesh, është lidhur në bazë të miratimeve paraprake dhe është firmosur nga palët: Investitori dhe Sipërmarrësi i Punimeve.

Përsa i përket Mbikqyrësit të Punimeve, në bazë të ligjeve në fuqi të shtetit shqiptar, është detyrim i Investitorit të përcaktojë se kush do të jetë ai që do ta kryejë këtë funksion. Për rastin konkret, deri në përzgjedhjen e një Mbikqyrësi është vetë Drejtoria e Përgjithshme e Rrugëve që e kryen këtë funksion, e mbështetur plotësisht në ligj dhe në udhëzimet përkatëse të KM.

- Gjithmonë kur bëhet një tender ka një fond limit. Në rastin konkret vërehet se nuk ka një fond limit për lëvrimin e fondeve nga buxheti i shtetit. Cili është komenti juaj?

Pak më parë nisa të shpjegoj se si janë zgjedhur procedurat e tenderit për këtë vepër kaq të rëndësishme. Po, në një rast normal, para se të hapen procedurat e tenderit, për një objekt duhet që më parë të jetë përcaktuar fondi limit i vënë në dispozicion.

Po a kemi të bëjmë në rastin e ndërtimit të Rrugës "Kalimash - Rrëshen" me një rast të zakonshëm? Une them se jo. Për nga rëndësia e jashtëzakonshme e ndërtimit të kësaj vepre, për nga përmasat dhe karakteristikat e veçanta që përmban në vetvete; për nga koha për të cilën duhet ndërtuar kjo vepër; për nga mungesa e eksperiencës në ndërtimin e këtij lloj objekti, sigurisht që nuk kemi të bëjmë me një rast normal dhe të zakonshëm dhe për rrjedhojë që nuk mund të realizohej tenderimi me procedura normale. Duhej gjetur një procedurë e shpejtë, sigurisht e mbështetur në ligj, që do të bënte të mundur realizimin e kësaj vepre në një kohë sa më të shkurtër.

Mendoni për një çast, në qoftë se do te ishin ndjekur procedurat normale të tenderimit, çfarë do të kishte ndodhur? Ju them me bindje të plotë se deri më sot nuk do të ishte përzgjedhur akoma projektuesi dhe jo më të kishte filluar procesi i ndërtimit të veprës. Dhe aty rreth viteve 2010 - 2015 do të shpresonim të shikonim të përfunduar punimet. Dhe a e merrni me mend sa humbje do të rezultonte për shkak të këtyre vonesave? Rreth 60 milionë Euro në vit.

Mbështetur në Ligjin nr. 7971 "Për prokurimin publik" pika 3, neni 17 i ligjit, Këshilli i Ministrave, mund të caktojë një procedurë tjetër për prokurimin publik të mallrave, ndërtimeve apo shërbimeve.

Dhe në këtë rast, MPPTT i kërkoi Bankës Botërore ndihmën e duhur për të bërë të mundur realizimin e ndërtimit të rrugës Rrëshen - Kalimash. Nga ana e vet Banka Botërore i ofroi MPPTT, një listë Studiosh Konsulente nga më të njohurat dhe më me eksperincë në botë në të tilla lloj investimesh.

Qëllimi i kësaj kërkese ishte që të përzgjidhej një Konsulent, i cili do të bënte të mundur pergatitjen e dokumentave të tenderit; procedurat e prokurimit; mënyrën e vlerësimit të fituesit; idetifikimin e të gjithë hapave të nevojshme deri në përpilimin e kontratës së ndërtimit të kësaj vepre kaq të rëndësishme.

Nga lista e dhënë, pas negociatave të nevojshme u përzgjodh Konsulenti "Ecorys Group", e thënë pa asnjë hezitim një Kompani Konsulente nga më prestigjozet në botë.

- Kritikët thonë se i është dhënë sipërmarrësit një paradhënie shumë më e madhe nga sa përcaktohet në ligj. A mund të na shpjegoni si qëndron e vërteta?

Ku është shkruar se paradhënia për ndërtimin e një vepre nuk duhet ta kalojë masën 10% të vlerës së kontratës? Në asnjë vend. Vetëm në disa raste, Ministria e Financave nxjerr udhëzime, ku rekomandon Entet Prokuruese për masën e pagesës së paradhënies.

Masa e pagesës së paradhënies përcaktohet që në fillim në kontratën e nënshkruar nga palët, kontratë e cila duhet respektuar me rigorozitet nga nënshkruesit. Në qoftë se flasim se po ndërtojmë një shtet ligjor, e para gjë që duhet respektuar janë kontratat.

Me gjithatë, për të qenë më të saktë, po sqaroj se nuk është e vërtetë se janë paguar paradhënie për Sipërmarrësin 100 milion Euro siç përmendet në materialet e prezantuar në disa media. Shuma që përmendet prej 100 milionë Euro, ka të bëjë plotësisht me respektimin e detyrimeve kontraktuale, detyrime të cilat siç e përmenda më lart, duhet respektuar.

Pra, kjo shumë përbëhet nga pagesa prej rreth 40 milion Euro pagesë paradhënie para fillimit të punimeve; rreth 40 milion Euro, pagesë për mobilizimin e kantierit dhe punimeve ndihmëse që nevojiten për fillimin dhe pjesa tjetër për punime të kryera në bazë të situacioneve të hartuara për avancimin e punimeve, deri në momentin që janë bërë këto pagesa. Të gjitha këto që thashë janë detyrime që rrjedhin nga kontrata dhe janë plotësisht të vërtetueshme, për cilindo që do të marr mundimin për të shkuar në kantier.

- Në konktratë parashikohet se do të zbatohet ligji anglez. A mendoni ju se kemi të bëjmë me shkelje të ligjit?

Më falni për saktësinë e përgjigjes që mund të jap për këtë pyetje, sepse nuk jam jurist.

Por siç përmenda më sipër, kemi të bëjmë me një rast të veçantë, ku procedurat e tenderit janë kryer po me vendim të veçantë të KM. Kemi të bëjmë me një tender ndërkombëtar të përmasave të jashtëzakonshme, të parealizuara më parë në vendin tonë, dhe ndoshta për mungesa të rasteve të ngjashme në legjistacionin shqiptar, duhej zgjedhur një tip kontrate e rekomanduar nga organizmat ndërkombëtare si Bankës Botërore dhe FMN, e përdorur kjo me sukses në shumë vende të tjera.

Me sa di, një gjë që nuk është e ndaluar me ligj nuk mund të quhet shkelje ligji. Por a mendoni ju se në qoftë se, për mungesa parashikimesh në ligjet tona, në raste të investimeve të një rëndësie të veçantë si ky për të cilin po flasim, do të vendoseshin në kontratë huazime nga ligjet e një vendi tjetër të zhvilluar me një demokraci të stabilizuar, do të kishte hapësira për abuzime? Kursesi jo. Mendoj se është vepruar drejtë dhe me kurajo për të realizuar një vepër kaq madhore për vendin tonë.

- Shkelje tjetër sipas kritikëve është edhe fakti se një pjesë e dokumentave të paraqitura për pagesë si dhe të dokumentacionit në përgjithësi janë në gjuhën angleze…

Në një farë mënyre përgjigja për këtë pyetje është e njëjtë me atë më sipër. Gjuha angleze, e perdorur për gjithë dokumentacionin e objektit është detyrim kur kemi të bëjmë me një "Tendër Ndërkombëtar", kjo gjuhë saksionohet në paragrafët e kontratës, dhe është e vetjma gjuhë ndërkombëtare komunikuese në të gjitha fushat e veprimtarisë investuese, e pranuar nga të gjitha vendet e Botës (bëjnë përjashtim vetëm vendet diktatoriale). Një rast të tillë, vetëm naivët apo dashakeqësit mund ta quajnë shkelje, sepse shifrat janë shifra si në anglisht, në shqip apo në turqisht. Unë nuk e di që 3 x 2 bëjnë më shumë se 6 në anglisht.

- Çmimi i kësaj rruge prej 418 milionë eurosh thuhet se është një çmim i synuar. Mund të na shpjegoni më mirë se sa është vlera përfundimtare e kësaj rruge?

Më parë do të sqaroj se si është bërë përzgjedhja e fituesit për këtë tender, një sqarim i tillë është i domosdoshëm për të kuptuar se cila është vlera reale e një objekti në tërësi, dhe i këtij objekti në veçanti.

Në kushtet e mungesës së projektit teknik të veprës, në kushtet e domosdoshmërisë për investime të një vepre madhore si kjo rrugë, në kushtet e fillimit dhe përfundimit sa më të shpejtë të punimeve, e përmenda më lart me rekomadime të organizmave ndërkombëtare u zgjodh procedura e tenderit; u përzgjodh Konsulenti; u përcaktuan rregullat dhe termat e referencës; u përcaktuan kriteret e vlerësimit; u bë publikimi në "Financial Time" dhe me përbërjen e specialistëve të huaj me eksperienca të mëdha në këtë fushë në datën dhe orën e caktuar u zhvillua procesi i vlerësimit, në një transparencë të plotë dhe pa ekuivoke.

Për mungesë të projektit teknik të veprës, me propozim të Konsulentit, u caktua metoda "Projekto dhe ndërto", metodë e përdorur me sukses të plotë në shumë vende të botës, si USA; Angli; Francë; Kroaci; Rumani etj. Kjo metodë përdoret për objekte të rëndësisë së lartë dhe kur koha për realizimin e investimit është e kufizuar, rezulton shpeshherë më e efektshme (sidomos në veprat rrugore) se metoda e zakonshme, konsiston në hartimin dhe ekzekutimin e projektit hap pas hapi gjatë procesit të punimeve në bazë të një programi të caktuar më parë në funksion të rrjedhmërisë dhe rëndësisë së nënobjekteve.

Për mungesë të projektit teknik, sigurisht që mungojnë dhe volumet e punimeve, dhe për rrjedhojë vlera e përllogaritur e tyre. Atëherë si veprohet për të vazhduar procedurat? Pjesëmarrësve të interesuar ju vihet në dispozicion lista e të gjithë punimeve të mundshme të objektit, pa volume. Një listë e tillë është absolutisht e përcaktueshme nga specialistët e fushës së ndërtimeve rrugore. Ofertuesi shënon në kolonën e çmimeve njësi, çmimet përkatëse për çdo punim të parashikuar, dhe në bazë të studimit të materialeve të projektidesë së veprës; të vizitave në terren dhe të eksperiencës së tyre në punime të ngjashme u kërkohet se cila është vlera e parashikuar prej tyre për të realizuar këto punime, kjo është ajo që quhet çmim i synuar.

Për mungesë të projektit teknik, pjesëmarrësve iu kërkohet të vërtetojnë se kanë eksperiencat e nevojshme për të realizuar punime të këtij lloji; u kërkohet të vërtetojnë se kanë kapacitetet financiare, teknike dhe njerëzore; se kanë krebilitetin e mjaftueshëm etj., për të realizuar me besueshmëri vepra të kësaj natyre.

Kjo është pak a shumë metoda që përdoret për raste të veçanta të një rëndësie të madhe, kjo metodë u përdor në bazë të rekomandimeve dhe asistencës të nderkombëtarëve për objektin në fjalë.

Për këtë vepër madhore, ofruan interes katër kompani nga më të njohurat në botë:

1. Strabag (Austri)

2. Al - Karaf & Sons (Kuwait)

3. Bechtel - ENKA (UK)

4. Konstruktor (Kroaci)

Në datën dhe orën e caktuar, komisioni i përbërë nga katër specialistë të huaj dhe një vendas (ky i fundit për arsye të mosnjohjes së gjuhës nuk mori pjesë në vlerësim) vlerësuan, me pikëzim në unanimitet të plotë, si ofertuesin fitues Kompaninë Amerikane + Turke "Bechtel - ENKA" JV, e cila kishte paraqitur dhe vërtetuar me dokumenta se plotësonte më mirë kriteret e vlerësimit, kjo plotësisht e vërtetueshme në dokumentat e tenderit.

Vlera prej 418 milion Euro e ofruar nga fituesi, është vlera e synuar që do të thotë se kompania "Bechtel - ENKA", në bazë të eksperiencave të saj, propozon të arrijë në qoftë se çdo gjë shkon sipas parashikimeve.

Sigurisht që vlera e plotë e objektit do të dali atëherë kur të ketë përfunduar projekti. Gjatë hartimit të projektit, volumet e punimeve që do të rezultojnë do të shumëzohen me çmimet njësi, të pranuara dhe të pandryshueshme dhe do të japin rezultatin e saktë të kushtimit të veprës. A do të jetë kjo vlerë më e madhe se ajo e parashikuara? Përgjigja ime është se mund të jetë dhe më e vogël, por nëqoftë se do të rezultojë më e madhe, kjo nuk do të thotë se kemi të bëjmë me shkelje, edhe në ligjet tona parashikohet një gjë e tillë. Ligji i vjetër i prokurimeve parashikon se vlera e objektit mund të rritet me kusht që të mos e kalojë masën 30% të vlerës fillestare, kurse ligji i ri i prokurimeve parashikon rritje deri në masën 40%.

- Përgjegjësia e përgjithshme maksimale e sipërmarrësit ndaj shtetit shqiptar është 10% e çmimit, sipas çmimit të synuar të kontratës, ndërkohë që sipërmarrësi ka marrë jo 41 milionë sipas kritikëve, por 100 milionë…

Ta konsiderosh garancinë e punimeve prej 10% si përgjegjësi maksimale të sipërmarrësit dhe aq më tepër si shkelje, do të thotë të mos marrësh vesh fare nga prokurimet publike dhe aq më tepër nga kontratat. Por unë mendoj, se me dashakeqësi serviret një gjë e tillë. Sipërmarrësi i punimeve ka përgjegjësi të vazhdueshme për realizimin e objektit në kohë, në vlerë dhe në cilësi, e kontrolluar dhe vërtetuar kjo në çertifikimin që bëhet nga Mbikqyrësi gjatë avancimit të punimeve. Sa për 100 milionë Euro që është paguar sipërmarrësi, nuk do të zgjatem sapo e sqarova më lart.

- Një tjetër "akuzë" është se Agjencia e Prokurimit Publik ka sugjeruar zbatimin e Ligjit nr.7971 "Për prokurimet Publike, por që nuk qenka marrë parasysh nga Ministria e Transporteve. A është e vërtetë kjo, dhe në se po, pse nuk është marrë në konsideratë nga MPPTT, ky sugjerim?

Para së gjithash sqaroj edhe një herë se procedurat e tenderit janë zgjedhur në bazë të ligjit mbi prokurimet publike, nuk ka devijime të detyrimeve të ligjit, por është përcaktuar vetëm metodologjia e vlerësimit të pjesëmarrësve, gjë që jo vetëm nuk është në kundërshtim me ligjin në fjalë, por dhe i përmbahet gërmë për gërmë nenit 41 "Tender i hapur ndërkombëtar" të këtij ligji.

Për më tepër, duket se kjo pyetje e ka përgjigjen në vetvete, kemi të bëjmë me një sygjerim dhe jo me një urdhër. Theksoj, kemi të bëjmë me një sygjerim dhe jo me një urdhër, e drejtë kjo që rrjedh nga neni 45, pika 2 e ligjit për prokurimet publike, "APP… mund të urdhërojë Entin Prokurues të mos ndërmarrë asnjë veprim të paligjshëëm…etj."

Dhe aq më tepër është marrë një Vendim kolegjial i KM, në bazë të shumë sugjerimeve dhe rekomandimeve edhe të organizmave ndërkombëtare, dhe një vendim i tillë nuk mund të paragjykohet.

- A është e vërtetë se nuk është marrë leja mjedisore?

Unë nuk e di të jetë vërtetë kështu. E para, që punimet (flasim për momentin për të cilin konstatohen këto "shkelje") nuk kanë filluar në aksin e rrugës, por vetëm mobilizimi dhe ngritja e kantiereve si dhe punime të tjera ndihmëse, dhe për rrjedhojë s'mund të ketë dëmtim mjedisi edhe në qoftë se mungon leja e mjedisit. E dyta, që leja e mjedisit është lehtësisht e vërtetueshme që ekziston në vazhdimësi mjafton të kontrollosh me durim të gjithë materialin e dosjes së objektit.

Sa për pjesën e dytë të pyetjes, janë bërë jo një, por të paktën dy debate të tilla publike, më falni, por datën nuk më kujtohen në këtë moment. Ekzistojnë proces verbalet e debateve që mund të verifikohen.

- Po leja minerare apo gjeologjike a është marrë. Ky është një shqetësim edhe i prokurorëve?

Sinqerisht, habitem se kush është ai ekspert që i ka relatuar prokurorisë një vlerësim kaq naiv. Leja minerare merret për shfrytëzim kavash për prodhimin e materialeve inerte të nevojshme për ndërtimin e veprës dhe jo për shfrytëzimin e tokës. Shpresoj të jetë gabim shprehjeje.

Po kaq naiv është dhe konkluzioni për lejen gjeologjike. E para, që nuk ekziston asnjë kërkesë ligjore për leje gjeologjike, dhe e dyta, në qoftë se bëhet fjalë për studim gjeologjik, për të mos u zgjatur shiko më lart ku kam thënë "projekto dhe ndërto".

- Kritikët, përfshi edhe ata në Prokurori, thonë se kanë dyshime mbi vendimet e qeverisë?

Nuk jam jurist dhe druaj se mund të mos jem i qartë në formulim të përgjigjes. Por për një gjë jam plotësisht i sigurt, që të paragjykosh Vendimet e Qeverisë do të thotë se nuk njeh se si funksionon një shtet i së drejtës, vendimet e Qeverisë janë kolegjiale dhe si të tilla ato duhet të zbatohen dhe nuk duhet të paragjykohen.

Megjithatë, këto vendime janë mbështetur në nenet përkatëse të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë (neni 100), si dhe të ligjit mbi Prokurimet Publike që i përmenda më lart. Të kesh kundërshtime për një problem të caktuar dhe aq më tepër në marrjen e një Vendimi në KM, dhe më pas të bindesh dhe të jesh pjesë përbërëse e vendimmarrjes, a do të thotë kjo se kemi të bëjmë me një shkelje?! Vetëm këtu tek ne mund të ngrihen akuza të tilla!!!

- Një shkelje tjetër e supozuar është vazhdimi i tenderit edhe pas tërheqja e shtetasit Niko Naska, i cili nuk paska ditur gjuhën angleze. ..

Tërheqja e shtetasit shqiptar Niko Naska është bërë direkt publike që në momentin e parë, për arsye të mosnjohjes së gjuhës angleze dhe për një arsye tjetër. Zoti Niko Naska jeton dhe punon në Tiranë dhe mund të pyetjet nga kushdo.

Kjo tërheqje u bë në momentin e vlerësimit të ofertave, komisioni vazhdoi punën me anëtarët e tjerë (80% të anëtarëve), dhe siç kam përmendur më lart, mori vendime në mënyrë unanime.

Unë nuk e di të ekzistoj ndonjë akt ligjor ose nënligjor që të lejojë marrjen e vendimeve të vlerësimeve të tenderave me pakicë votash.

Nuk gjykoj se tërheqja e tij, ka ndikuar në shpalljen e fituesit, sepse vlerësimi është bërë në mënyrë matematikore, duke i prerë rrugë subjektivizmit.

- A është përjashtuar sipërmarrësi nga TVSH-ja?

Nuk është përjashtuar nga TVSH-ja, sepse ky tatim është tatim i vlerës së shtuar, që nënkupton mbi çmimet e paraqitura aplikohet një shtesë në masën 20% dhe i derdhet arkës së shtetit, arkë të cilës në të njëjtën kohë dhe i merret.

Në rastin konkret, sipërmarrësit të punimeve i rimbursohet pagesa që ai do të bëjë për blerjen e materialeve të nevojshme për ndërtimin e këtij objekti. Në qoftë se do të veprohej ndryshe, atëherë do të pranojë që sipërmarrësi të aplikonte çmime më të larta deri në masën që ndikon vlera e shtuar.

Kjo si dhe për përjashtimin nga taksa dhe tatime të tjera (jo nga tatim fitimi), është një praktikë e njohur jo vetëm në Shqipëri, por në shumicën e vendeve të tjera të këtij planeti, praktikë e njohur me ligj dhe e saksionuar në kontratën e kësaj vepre.

- A është e vërtetë se çmimet për njësi të paraqitura nga firma ndërtuese e tenderit janë shumë herë më të larta se çmimet shqiptare dhe nëse do të kishim këto çmime të fundit kontrata do të ishte afro 191 milionë euro më e lirë?

Nuk e di se si e kanë nxjerrë këtë konkluzion, por duhet të theksoj dhe një herë se kemi të bëjmë me një Tender Ndërkombëtar, me kritere dhe referenca specifike që rrjedhin nga rëndësia e kësaj vepre, dhe për pasojë kompanitë e interesuara për të marrë pjesë dhe për të ofruar shërbimet e tyre, nuk mund të ishin kompani vendase. Realiteti shqiptar, për fat të keq është i tillë, asnjë kompani vendase nuk plotëson kriteret për të realizuar punime në përmasa kaq të mëdha.

Sigurisht që kompanitë e huaja që realizojnë këto lloj punimesh dhe plotësojnë kriteret e përcaktuara, nuk mund të kenë çmime të barabarta me ato të tregut shqiptar. Eshtë njëlloj sikur të themi se një gazetar vendas kushton (paguhet) sa një gazetar amerikan apo italian.

Ato elementë të kostos që përcaktojnë çmimin e një punimi, janë shpenzimet për paga të specialistëve dhe punëtorisë; janë shpenzimet për konsumin material; shpenzime për makineritë; shpenzimet për transportin; janë shpenzimet suplementare si dhe fitimi i kompanisë ndërtuese.

Po t'i analizojmë me radhë të gjithë elementët e kostos do të dali qartë se diferenca ndërmjet çmimeve që të ofron tregu shqiptar dhe atyre që të ofron tregu i huaj ekzistojnë diferenca të dukshme. Sa për atë që thuhet se çmimet e firmës ndërtuese, janë shumë herë më të larta se ato shqiptare, do t'ju thoja zotërinjve të nderuar që janë marrë me ekspertizën për prokurorinë, bëni përpjeke për të njohur sado pak tregun e ndërtimit.

Me gjithë atë kthehemi tek analizimi i çmimeve.

" Shpenzimet për punëtorinë, a mund të jenë njëlloj si për kompanitë vendase dhe ato të huaja? Realisht jo, të interesuarit mund të shkojnë dhe të verifikojnë në kantierin e ndërtimit të rrugës se si paguhen specialistët dhe punëtorët; si trajtohen ata me ushqimin; komoditetin e fjetes, të transportit dhe ç'farë masash të larta sigurie u garantohen atyre në procesin e punimeve. Do të dëshiroja dhe shpresoja që të jetë e shpejtë dita që një gjë e tillë të ndodh dhe në Shqipëri.

" Materialet që do të përdoren për ndërtimin e kësaj vepre, jo të gjitha do të jenë materiale vendase, një pjesë e mirë e tyre do të jenë materiale importi dhe disa prej tyre do të përdoren për herë të parë në vendin tonë. Por dhe ato materiale që do të prodhohen në vend (si inerte; betone etj.) po për të njëjtat arsye që përmenda më lart do të kenë kosto më të lartë.

" A mendoni se një sipërmarrje kaq e madhe do të realizohet me makineritë teknologjike që janë në qarkullim sot në Shqipëri, a mendoni se mund të realizohen volume kaq të mëdha të gërmimit apo mbushje së trupit të rrugës me makineri që përdoren deri sot në vendin tonë, a mendoni se mund të ndërtohen tunelet prej rreth 6 km secili me makineri që janë përdorur deri më sot në vend, a mendoni se mund të sigurohet funksionimi normal i shfrytëzimit të tuneleve me të njëjtat pajisje që janë përdorur deri më sot në Shqipëri (deri më sot nuk është bërë asnjë ml tunel i kësaj kategorie)?! Dhe para se të shpreheni sigurohuni se kurrsesi çmimet nuk mund të jenë të njëllojta, para së gjithash të krahasueshme.

" E njëjta gjë, për mos t'u zgjatur, thuhet edhe për transportin apo shpenzimet suplementare të ndërtuesit.

Sa për pjesën e dytë se "në se kontrata do të realizohej me çmimet e tregut shqiptar, kontrata do të ishte 191 mil Euro më e lirë" nuk kam ç'farë të them më shumë seç sqarova më lart. Por do të shtoja, për të nënkuptuar sa dizinformues janë hartuesit e përpilimit ose të publikimit të këtyre "shkeljeve", sepse kushdo shqiptar që ka mbaruar të paktën shkollën fillore e di që çdo shifër (në rastin tonë çmimi njësi) e shumëzuar me numrin "0" (volumi) jep rezultatin po "0" dhe për rrjedhojë shuma e "0"- ve jep rezultatin "0" dhe kurrsesi shumën 191 milion Euro, siç përmendet në material.

- Nga praktika shkresore nuk del asnjë kërkesë e bërë nga Drejtoria e Përgjithshme e Rrugëve si organi i specializuar në rastin e rrugëve…

Drejtoria e Përgjithshme e Rrugëve është bashkërenduese e të gjitha hapave që janë marrë deri në firmosjen e kontratës dhe në ndjekjen e ecurisë së punimeve. Mjafton me kaq, të paktën për shkallën e njohjes që kam për këtë problem, për të kuptuar se D.P.Rrugëve nuk i është shmangur detyrimit ligjor për asnjë rast, qoftë dhe kërkesës me shkrim. Mendoj se duhen shqyrtuar më me kujdes dhe përgjegjësi profesionale të gjitha materialet e dosjes së këtij objekti.

- Si e komentoni qëndrimin e prokurorisë ndaj një investimi të tillë?

Besoj se u thanë dhe stërthanë shumë argumenta që vërtetojnë seriozitetin, transparencën dhe vendosmërinë e Qeverisë që, një vepër kaq e rëndësishme për të gjithë shqiptarët, pas shumë vitesh pengesash të "pajustifikueshme" më në fund do të realizohej me sukses.

Do të shtoja dhe diçka. Në këndvështrimin normal ligjor, kjo inisiativë e prokurorisë për hetimin e tenderit më të rëndësishëm të realizuar deri më sot, duhet përshëndetur, më në fund Prokuroria "gjeti kurajon" që të hetojë mbi veprimtarinë e një qeverie. Por mënyra se si po instrumentalizohet kjo çështje, nga elementë të caktuar edhe brenda Prokurorisë, kam frikë se nuk është vetëm "kurajo". Prandaj, thirrja ime do të ishte: hetoni, bëni ekspertiza me profesionalizëm, larg ndikimeve të dëmshme politike, në mënyrë që t'i presim me të vërtetë rrugën çdo abuzimi sa do të vogël, me fondet publike.

Intervistoi: Halil RAMA

Gazeta Rilindja Demokratike

[DYDRINAS]

Ministri i Punëve Publike, Transporteve dhe Telekomunikacioneve inspektoi punimet në segmentin Durrës- Kukës

Olldashi: 20 milion euro vlera e punimeve në një muaj

Një inspektim i ministrit të Punëve Publike dhe Transporteve, Sokol Olldashi, është kryer në punimet për rrugën Durrës-Kukës. Ministri Olldashi, në inspektimin e tij, ka vënë re se punimet në terrenin e vështirë që ndodhet mes malesh po ecin me ritme të larta. Ai ka konstatuar se në segmentin rrugor po kryhen volume pune të paimagjinuara për një rrugë në Shqipëri. Ministri ka qenë i pranishëm në inspektimin e tij në të gjitha proceset, që nga tuneli në Kalimash deri tek kilometri i parë në Rrëshen. "Vlera e punimeve të bëra vetëm këtë muaj nga kontraktori është 20 milion euro, gati sa një kontratë e tërë në një rrugë tjetër të vendit". Duke bërë të ditura këto shifra dhe kapacitetin e tyre të madh, në raport me vepra të tjera të bëra më parë në vend, Ollashi theksoi në fjalën e tij, gjithashtu, se "ky është një vëllim shumë i madh në një terren jashtëzakonisht të vështirë, por që po ecën mjaft mirë". Ministri vuri në dukje volumin e madh të punës të kryer në pak kohë. "Vetëm gjatë muajit të fundit ku i referohem muajit gusht, janë 2 milion lekë gërmime, një milion metër kub mbushje dhe mbi 10 mijë metër kub beton", u shpreh Olldashi në një prononcim për mediat. Nga inspektimi në terren është vënë re se i njëjti ritëm pune është edhe në tre daljet e tjera të tunelit. Drejtuesit e këtij projekti shpjegojnë se deri tani i janë përmbajtur kontratës, ndërkohë që përditë, në terren bëhen shpërthime, zhvendosje inertesh dhe forcim me shtresa betoni dhe hekur të mureve. Ndryshimet për dy muaj e gjysmë janë të prekshme. Janë disa kantiere pune, ndërkohë që në luginën e Fanit tashmë kanë lulëzuar këmbët gjigande të urave. Këto të fundit parashikohet që të lidhin njëra me tjetrën majat e maleve. Inaugurimi i tunelit do të bëhet në mesin e vitit 2009. Deri tani, për tre muaj janë hapur treqind metra. Me vënien në punë të këtij segmenti, nga Rrësheni në Morinë, do të duhen rreth 25 minuta udhëtim me makinë.

Gazeta Rilindja Demokratike


Cila kompani shqiptare do te kishte realizuar kete vellim pune gjate 30diteve?
Firmat prane Edi Rames apo ato prane Gramoz Rucit, Skender Gjinushit e Ilir Metes?

[DYDRINAS]

Lufta «ruso-çeçene» për rrugën Rrëshen-Kalimash (Tiranë-Prishtinë) dhe raison d’état shqiptar ose serb rreth kësaj rruge


Nga Kastriot Myftaraj - Për Rrugën Rrëshen-Kalimash, pjesa kryesore e aksit Durrës-Kukës-Morinë, ka filluar një betejë e ashpër politike mes opozitës dhe qeverisë në Tiranë, betejë ku ka hyrë dhe Prokuroria, duke filluar çështjen penale në ngarkim të disa zyrtarëve të lartë të qeverisë së tashme, që kanë firmuar kontratat me kompanitë e huaja që po ndërtojnë këtë rrugë.Opozita e akuzon qeverinë për shpërdorimin detyre dhe korrupsion në lidhjen e këtyre kontratave, pa respektuar procedurat ligjore dhe po të njëjtën gjë bën dhe Prokuroria, ndërsa qeveria përgjigjet duke thënë se nuk ka bërë shpërdorime, por ka vepruar kështu sepse ishte e ngutshme që të fillonte ndërtimi i kësaj rruge sa më parë, duke qenë e njohur rëndësia e saj nacionale, gjeopolitike, aq më tepër kur qeveritë e majta janë vonuar për ta bërë këtë gjë.
Cila është e vërteta?
Rruga Durrës-Kukës-Morinë, që lidh Republikën e Shqipërisë me Kosovën, por dhe me Maqedoninë veriperëndimore të banuar nga shqiptarët, është në fakt Rruga Tiranë-Prishtinë, që lidh dy qytetet më të mëdha shqiptare në dy anët e kufirit të tashëm shtetëror. Ndërtimi i kësaj rruge është çështje e raison d’état, term që nënkupton se shteti, si realizues dhe mbrojtës të interesave nacionale, në disa çështje të caktuara kur është emergjente, mund të neglizhojë procedurat ligjore që duhet të respektohen dhe të veprojë sipas parimit të «Vezës së Kolombit», pra duke e bërë atë që duhet bërë, në mënyrën më të shpejtë dhe më praktike të mundshme. Në çështjen e kësaj rruge veprojnë dy lloj raison d’état, ai shqiptar dhe amerikan, sipas të cilëve kjo rrugë duhet ndërtuar me çdo mënyrë, pasi në Ballkan po shkohet drejt ndryshimit të kufijve me ç’rast do të ndodhë bashkimi me Republikën e Shqipërisë i Kosovës dhe trojeve të tjera shqiptare, në Maqedoni, Luginën e Preshevës etj. Kumtin se rruga duhet ndërtuar duke neglizhuar procedurat për hir të raison d’état përcillte prania e ambasadores amerikane në nënshkrimin e kontratës mes qeverisë shqiptare dhe kompanisë që do të ndërtojë segmentin Rrëshen-Kalimash, duke qenë kjo hera e parë që një ambasador amerikan asistonte në nënshkrimin e kontratës për ndërtimin e një rruge në Shqipëri. Ambasadorët amerikanë shpesh kanë bërë veprime në interes të lobive në vendin e tyre, por këtë herë prania shprehte interesat strategjike afatgjata amerikane në hapësirën shqiptare. Në anën tjetër është raison d’état serb, por edhe grek dhe rus, sipas të cilëve ndërtimi i kësaj rruge duhet penguar me çdo mënyrë, pasi e shohin atë si një aks të depërtimit amerikan në rajon, edhe nëpërmjet shtetit të bashkuar nacional shqiptar, krijimin e të cilit ata duan ta pengojnë me çdo mënyrë, ose në pamundësi ta sabotojnë. Në mungesë të ndërtimit të kësaj rruge, shteti i bashkuar nacional shqiptar do të ishte si një njeri që i mungon aparati i frymëmarrjes. Partia Socialiste ka të drejtë në të gjithë kriticizmin që i bën qeverisë së tashme, për mënyrën se si ka proceduar për ndërtimin e segmentit Rrëshen-Kalimash. Por PS, nga ana e saj është fajtore për atë që menjëherë pas çlirimit të Kosovës, në qershor 1999, kur u bë emergjent ndërtimi i kësaj rruge, si një superstradë me katër korsi, nuk hapi një tender ndërkombëtar për të bërë studimin e feasibility dhe projektin e kësaj rruge, duke dhënë paratë për këtë qëllim, çka nuk ishte një shumë e madhe. Këtë nuk e bëri as Qeveria «Majko» në 1999, edhe pse Majko shtihej shumë i përkushtuar për ndërtimin e kësaj rruge, nuk e bëri as Qeveria «Majko 2» në 2002, nuk e bëri as Qeveria «Meta» (1999-2002), as Qeveria «Nano» (2002-2005). Akoma më skandaloze është kjo kur për rrugën u vu një taksë e posaçme, të ardhurat e mbledhura nga e cila mjaftonin për ta bërë njëzet herë projektin e rrugës, dhe megjithatë nuk u bë asgjë dhe këto para u përdorën për qëllime të tjera nga qeverisja e majtë. Në rast se qeveritë e majta do t’ i kishin lënë qeverisë «Berisha» studimin e feasibility dhe projektin, atëherë nuk do të ishte krijuar kjo situatë që është krijuar sot dhe qeveria e tashme do të procedonte normalisht në tenderat për kontratat për ndërtimin e segmenteve të rrugës. Fakti që qeveritë e PS, gjatë gjashtë viteve në pushtet pas çlirimit të Kosovës, e rëndon shumë PS, se dihet që vendet fqinje, Serbia, Greqia, por dhe fuqi të mëdha jodashamirëse ndaj shqiptarëve, si Rusia dhe Franca, nuk e duan ndërtimin e kësaj rruge, që është «shtylla kurrizore» e një shteti të bashkuar shqiptar. PS nuk mund ta mohojë që në Beograd, Athinë, Moskë etj., kanë qenë shumë të kënaqur që deri në vitin 2005, sa kohë që PS ishte në pushtet, nuk u bë as projekti për ndërtimin e kësaj rruge. Me ardhjen e PD në pushtet, në 2005, në Beograd, Athinë dhe Moskë, menduan se përsëri për rrugën nuk do të bëhej asgjë, se në gjendjen që i kishte lënë gjërat qeveria e mëparshme, qeveria e re do të ishte e detyruar të bënte lojën e qëndrimit të vezës vertikalisht nga maja, duke bërë studimin e feasibility, oponencën, tenderin ndërkombëtar për projektin, oponencën e tij, tenderin për superivionin ndërkombëtar, e kështu me radhë dhe pastaj do të kërkonte të gjente financimet për rrugën. Kështu do të kalonte katërvjeçari i mandatit të kësaj qeverie pa u bërë asgjë për rrugën, dhe pastaj do të vinte përsëri qeveria e majtë, që kishte dhënë prova se nuk do të bënte asgjë. Por qeveria «Berisha», me nxitjen e qartë amerikane, zgjodhi të përdorte metodën e Kolombit për ta qëndruar vezën vertikalisht, duke e përplasur dhe thyer majën e saj për të krijuar bazament-në këtë rast, duke thyer procedurat ligjore. Qeveria «Berisha», për hir të së vërtetës, në këtë çështje veproi sipas raison d’état shqiptar. Me këtë u dogj kalkulimi i bërë në Beograd, Athinë, Moskë etj., për të penguar ndërtimin e kësaj rruge. Atëherë PS filloi kundër mënyrës se si po ndërtohej rruga nga qeveria atë që unë nuk gjej dot term tjetër për ta quajtur përveçse opozitë gjeopolitike në rrafsh gjithëshqiptar dhe ndërkombëtar. Se PS do të kishte të drejtë në ato që thotë, nëse ajo do të kishte bërë minimalisht studimin e feasibility dhe projektin e rrugës, si dhe do të kishte bërë demarshe për të gjetur financime të huaja për rrugën. Në rast se PD e ardhur në pushtet në 2005, do të kishte dekonsideruar studimin e feasibility dhe projektin e bërë gjatë qeverisjes së majtë, atëherë PS do të kishte të drejtë. Nëse PD e ardhur në pushtet në 2005, do të hynte në labirintin e procedurave që duhej të kishte filluar PS që në 1999, do të kishte bërë gabim të madh se ndërtimi i kësaj rruge brenda vitit 2009 tashmë është bërë absolutisht një emergjencë nacionale, pasi brenda këtij viti në rajon do të ketë ndryshime gjeopolitike historike. Me këtë PS ka vepruar dhe vazhdon të veprojë praktikisht, në këtë çështje, sipas raison d’état serb, por edhe grek, rus. Shumë e dyshimtë është ndërhyrja e Prokurorisë në këtë aferë, duke i marrë të pandehur funksionarët që kanë nënshkruar kontratat me kompanitë e huaja për ndërtimin e rrugës. Duket qartë se synimi i Prokurorisë është që të pengohet ndërtimi i rrugës, se nuk ka shpjegim tjetër që Prokuroria e drejtuar nga Theodhori Sollaku (Prokuroria është institucion i centralizuar) nuk ka marrë të pandehur zyrtarë të qeverisjes së kaluar për shpërdorim detyre, duke përfshirë dhe ata të Bashkisë, së Tiranës, të tashëm dhe të shkuar, si Edi Rama apo Mimi Kodheli, kur për këtë ka shumë dosje. Nëse Prokuroria nuk do të përdorte standard të dyfishtë, Mimi Kodheli nuk do të ishte me shkop në dorë, duke dhënë konferenca për mediat për çështjen e kësaj rruge, por do të ishte e pandehur dhe madje e dënuar. Pastaj, pse Prokuroria nuk e zgjeroi çështjen penale dhe për abuzimin me fondet e taksës «Majko që u mor për këtë rrugë dhe u harxhua për qëllim tjetër? Prokuroria është pjesë e shtetit shqiptar, pra për të vlen postulati i raison d’état. Prokuroria e Përgjithshme është pjesë e këtij shteti që ka interesa nacionale, në hapësirën shqiptare në dy anët e kufirit, në një linjë gjeopolitike të caktuar, çka do të thotë se edhe Prokuroria shqiptare në raste të caktuara duhet të veprojë sipas parimit të raison d’état. Ndërtimi i rrugës në fjalë është një prej këtyre rasteve. Dhe kur Prokuroria nuk vepron në këtë rast sipas raison d’état shqiptar, ajo praktikisht vepron sipas raison d’état serb. PS, për shkak të raportit të saj të dyshimtë që ka me Kosovën nga trashëgimia e PKSH-PPSH, për shkak të simbolit serbo-rus të tre gishtave që përdori në revoltën e 1997, në çështjen e rrugës që lidh Republikën e Shqipërisë me Kosovën duhej të ishte treguar e kujdesshme dhe mos të dilte në një linjë me raison d’état serb. Se kështu del që ky është vetëm vazhdim i antikosovarizmit që është i ngulitur thellë në mendësinë e së majtës shqiptare. Studiuesi amerikan Bernd J. Fischer, në librin e vet “Shqipëria në Luftë”-1939-1944 e komenton kështu episodin nga Lufta e Dytë Botërore kur forcat partizane nga Shqipëria e 1913-s shkuan në Kosovë: «Se përse Tito-ja lëvizja e të cilit ishte shumë më e fuqishme sesa LNÇ, kishte nevojë për pjesëmarrjen shqiptare për spastrimin e Kosovës, mbetet ende e diskutueshme. Është e vështirë të mos arrihet në përfundimin se arsyet e tij ishin cinike. Sigurisht, Titoja ishte i vetëdijshëm rreth mungesës së popullaritetit të partizanëve të tij në Kosovë dhe me të drejtë ndiqte mendimin se partizanët shqiptarë do të ndeshnin aty me një kundërshtim më të vogël nga popullsia vendase». (Bernd J. Fischer “Shqipëria në Luftë” -1939- 1944, “Çabej MCM”, Tirane 2000, f. 311. Më tutje Fischer thotë: «Me përfundimin e këtij veprimi, divizionet shqiptare u dërguan përsëri mbrapsht, në Shqipëri, por pa u dhënë mundësinë të kalonin edhe njëherë nga Kosova. Hoxha nuk kundërshtoi dhe kritikët e tij nënvizojnë se madje ai u tregua i gatshëm, meqë popullsia e Kosovës ishte gege dhe bashkëngjitja e saj me Shqipërinë e pasluftës do të thoshte që në të të mbizotëronin në mënyrë masive përsëri gegët». (po atje: f. 311- 312). Por, ajo që Fischer nuk e din dhe që e pohon historiografia zyrtare komuniste, është se divizionet shqiptare u rikthyen edhe njëherë në Kosovë dhe trevat e tjera shqiptare tej kufirit, në mars 1945, pasi atje pati filluar kryengritja kundër partizanëve serbë, për shkak të genocidit që ushtruan ata ndaj shqiptarëve në janar-shkurt 1945, kur, nën pretekstin e luftës kundër “Reaksionit”, u vranë dhjetëra mijë shqiptarë. Në mars 1945, jugosllavët filluan që të preokupohen se mos mënyra sesi ata qenë duke vepruar në Kosovë, influenconte në fatin e territoreve italiane të Istria-s, Trieste-s, dhe Venecia-Julia-s, të cilat ata i rivendikonin në Konferencën e Paqes. Prandaj ata i ftuan divizionet partizane shqiptare që të kthehen edhe një herë në Kosovë dhe në trevat e tjera shqiptare. Lidhur me këtë episod, historiografia komuniste shprehet: «Më 12 mars (1945-K.M.) Divizioni V me Divizionin VI të UNÇSH ndodheshin përsëri në Kosovë...Kur forcat e Divizionit V të UNÇSH shkuan në fshatrat ku kishin qenë më parë në tetor, nëntor e dhjetor 1944, kërkuan anëtarët e këshillave të cilët i njihnin me emra, por nuk i gjetën më. Shumë prej tyre qenë vrarë, të tjerët kishin marrë arratinë për t’i shpëtuar terrorit të titistëve... Qëndrimi për tre muaj në Kosovë i Divizionit V dhe Divizionit VI të UNÇSH e qetësoi gjendjen». (“Historia e Luftës Antifashiste Nacional-çlirimtare të popullit shqiptar”, 1939- 1944, “8 nëntori”, Tirane 1989, vol. IV., f. 912-913.) Pra, brigadat partizane kryesisht shqiptaro-jugore patën qenë në Kosovë edhe pas genocidit të janar-shkurtit 1945, kështu që ato e mesuan fort mirë atë çka pati ndodhur. Prej këtej, regjimi komunist i Tiranës qe plotësisht i informuar. Madje, në periudhën mars-qershor, u krye fushata e dyte e genocidit sllav, këtë here në prezencë të partizanëve shqiptarë. E megjithatë regjimi komunist shqiptar vazhdoi ta quajë Jugosllavinë komuniste aleaten e vet më të madhe dhe u prish me të, veç pasi Tito u prish me Stalinin dhe u lidh me Perëndimin. Madje dhe atëherë jugosllavëve nuk iu përmend ky genocide dhe as u denoncua nga diplomacia shqiptare në OKB, ku të dërguarit shqiptarë denonconin “krimet” amerikane në Vietnam dhe ato izraelite në tokat arabe. Komunistët shqiptarë thjesht u dorëzuan “vëllezërve” komunistë jugosllavë të gjitha trevat shqiptare tej kufijve të 1913-s, pa pasur asnjë presion prej jugosllavëve. Komunistët i tërhoqën forcat e veta n' Shqipërinë e para 1941, që e gjenin të mjaftueshme për ta sunduar. Lidershipi komunist partizan shqiptar, me origjinë jugore, gjatë Luftës së Dytë Botërore, e plotësoi me shumë dëshirë detyrën që i ngarkoi lidershipi komunist jugosllav për të marrën në kontroll dhe çarmatosur Kosovën dhe trevat e tjera shqiptare, tej kufijve të 1913 dhe për t’ua dorëzuar ato jugosllavëve, në nëntor-dhjetor 1944. Lidershipi komunist i Republikës së Shqipërisë nuk bëri asnjë tentativë, në rrafsh internacional, që, pas luftës këto troje, t’ i bashkoheshin shtetit shqiptar. Nuk ndoqën shembullin e komunistëve jugosllavë, të cilët pas lufte nuk pranuan që të largohen prej Istrias dhe zonës në lindje të Triestes, duke e kushtëzuar largimin me mbajtjen e një referendumi, ku popullsia do të shprehej, në bazë të parimit të vetëvendosjes nacionale, se me cilin shtet donte që të bashkohej. Enver Hoxhën e nxitën për këtë gjë dhe amerikanët dhe britanikët. Në 1946, i dërguari amerikan në Tiranë Henderson, me rastin e një proteste që i bëri Hoxha për shkak të pranimit nga ana e amerikanëve të kërkesës greke për t’u shqyrtuar në Konferencën e Paqes kërkesa greke për Vorio-Epirin. Henderson iu drejtua Enver Hoxhës me fjalët: «Gjeneral, cili do të qe reagimi juaj sikur Shqipëria të kërkonte të fuste në rendin e ditës të Konferencës së Paqes një pretendim për një rajon, fjala vjen të Kosovës; dhe sikur delegacioni i SHBA-ve të votonte kundër lejimit të Shqipërisë për të shprehur pretendimet e veta në Konferencë? A nuk do mendonit se ju, së pakut qe dashur t’u jepej e drejta që pretendimi juaj të diskutohej e studiohej?» (cituar sipas: Albania: US Position on Recognition of the Tirana Government”: Department of State, External Research Study XR/ RESS- 17, Washington D.C. Decembre, 28, 1973, f. 16) Enver Hoxha iu përgjigj: «Analogjia nuk ka vend sepse ne nuk kemi pretendime ndaj aleatit tonë Jugosllavisë për Kosovën». (po atje. f. 16). Përfaqësuesi jugosllav në Tiranë, Velimir Stoiniq, në qershor 1945, i raportonte me shqetësim Beogradit për sjelljen e përfaqësuesit britanik në Tiranë: «Gjenerali Hodgson u habit se përse qeveria shqiptare, deri më tash nuk ka dhënë kurrfarë deklarimi mbi qëndrimin e vet për Kosovën». (Raport i Velimir Stoiniq, përfaqësues i RFPJ në Tiranë, qershor 1945, cituar sipas: “Vladimir Dedijer”, “Jugoslavensko-albanski odnosi”, “Borba”, Belgrade 1949, f. 134. Më poshtë Stoiniq raporton se Gjenerali Hodgson pati shtuar se Kosova dhe Rrafshi i Dukagjinit kanë rëndësi më të madhe sesa Epiri i Veriut. Pra, apologjia e regjimit komunist se ai nuk kishte mbështetje ndërkombëtare për ta ngritur çështjen e Kosovës dhe të trevave të tjera shqiptare në Jugosllavi, bie nga faktet. Duke shprehur antikosovarizmin e vet, regjimi komunist shqiptar, për dështimin e utopisë komuniste të lugës së florinjtë ua vuri fajin… kosovarëve! Ja sesi shkruhet në “Historinë e Shqipërisë” të kohës komuniste: Një formë sabotimi e masave të qeverisë ishte nxjerrja e arit nga Shqipëria për në Kosovë. Veç kësaj elementët matrapazë në Kosovë që kishin grumbulluar sasi të mëdha kartëmonedhe shqiptare, filluan një tregti spekulative në marrëveshje me tregtarët nga Shqipëria”. (“Historia e Shqipërisë”, Akademia e Shkencave e RPSSH, Instituti i Historisë, Tiranë 1984, vol. IV. f. 32.) E pra, ky është një botim i kohës kur miqësia e madhe shqiptaro-jugosllave qe prishur. Por, shpifje të këtilla bëheshin për t’u nxitur urrejtja kundër shqiptarëve të Kosovës. Në fakt, e vërteta është se atë grabitje që u atribuohet shqiptarëve të Kosovës, e bënë serbët dhe malazezët në vitet 1945-1948. Lidhur me këtë Petro Marko sjell ankimin që i bëri atij një tregtar shkodran në vitin 1945, kur ishte kryeredaktor i gazetës «Bashkimi», e vetmja e përditshme në vend: «Pse zoti Petro, sllavët po na zhveshin. Të paktën të marrin një pjesë e një pjesë ta mbajmë dhe ne, se ku t’ i gjejmë tërë këto mallra të çdo kategorie: që nga lënda e ndërtimit, te manifaktura, te makineritë, te pijet, madje deri te furçat e nevojtoreve? Më vjen keq vërtet, miku është mik, por duhet t’i japim ne atë që kërkon, dhe jo t’i hapë ai vetë depot, magazinat, dyqanet...dhe t’i zbrazë pa na thënë as faleminderës! Unë nuk e kuptoj këtë, zoti Petro. I shoh të gjitha dhe hesht, se, po hapa gojën, burgu më pret». (Petro Marko: “Intervistë me vetveten”, “OMSCA”, Tirane 2000, f. 443.) PS trashëgoi antikosovarizmin e PKSH (PPSH). Kjo duket qartë nga fakti se në gazetën e PS, «Zëri i Popullit» lajmet nga Kosova, jepen në rubrikën lajme nga bota?! Kështu, në 9 shtator 2007, të nesërmen e vizitës së Edi Ramës në Prishtinë, gazeta «Zëri i Popullit», derisa në faqen 2 jep lajmet nga vizita, në faqen 16, nën shënimin «bota» jep lajmin: Prishtina përgatitet për takimin e Londrës. Ekipi Negociator i Kosovës do të marrë pjesë në përbërje të plotë në takimin me Treshen ndërmjetësuese ndërkombëtare më 19 shtator në Londër». («Zëri i Popullit», 9 shtator 2007, f. 16) Po kështu, si lajme nga bota, jepen lajmet nga Kosova para kësaj date dhe pas kësaj. Në 11 shtator 2007, «Zëri i Popullit» në rubrikën «bota» jep lajmin: «Agim Çeku: Kryeministri Çeku në fjalimin javor drejtuar qytetarëve të Kosovës ka dënuar edhe një herë vrasjen makabër të Triumf Rizës, duke premtuar ndërmarrjen e masave konkrete në nivel institucional për efikasistet në drejtësi». («Zëri i Popullit», 11 shtator 2007, f. 16). PS, duke i dhënë në gazetën e saj lajmet nga Kosova si lajme nga bota, i kumton Serbisë se ne Kosovën nuk e duam, por nuk kemi ç’ tu bëjmë amerikanëve që na detyrojnë të merremi me të, por gjithsesi ne e konsiderojmë Kosovën «Çeçeninë» e Serbisë të cilën kjo e fundit duhet ta rregullojë sipas mënyrës së saj në kohën e përshtatshme dhe për këtë do ta ndihmojë dhe PS e Shqipërisë, duke pritur në anë tjetër që Serbia ta ndihmojë për të rregulluar sipas dëshirës së saj «Çeçeninë» tjetër në Shqipërinë e 1913-s. Është një fakt i pamohueshëm se për Rrugën Rrëshen-Kalimash (Tiranë-Prishtinë) ka filluar një luftë, që unë nuk mund ta quaj ndryshe përveçse Lufta «Ruso-Çeçene» në version shqiptar. Nuk duhet harruar se Rruga Rrëshen-Kalimash kalon në «Çeçeninë» shqiptare, në Shqipërinë e Veriut, banorët e së cilës, të ardhur në Tiranë dhe Durrës, quhen «çeçenë», pavarësisht nëse ishin në origjinë të fesë myslimane apo katolike. Derisa të ardhurit nga Veriu quhen «çeçenë», atëherë Shqipëria e Veriut ku kalon kjo rrugë, është «Çeçenia» shqiptare. Por atje ku ka «çeçenë» dhe «Çeçeni» duhet të ketë dhe «rusë» dhe «Rusi». Dhe kush janë «rusët» dhe «Rusia» e Shqipërisë. «Rusët» dhe «Rusia» e Shqipërisë në këtë rast janë tek e majta shqiptare, nga fabrika e ideve të së cilës ka dalë termi «çeçenë». Termi është krijuar sipas traditës së të majtës shqiptare të ndarjes së vizionit mik-armik me Rusinë. Në këtë e majta shqiptare identifikohet me rusët dhe projekton tek ata që i urren, shqiptarët e Veriut të Shqipërisë, imazhin e armikut të rusëve, që janë çeçenët. Koncepti shpreh nostalgjinë historike për Rusinë, shumë të fortë tradicionalisht tek e majta shqiptare, që është ringjallur tashmë me rifuqizimin e Rusisë, dhe afrimin e saj me Greqinë, që është vendi me të cilin e majta shqiptare ka lidhje shumë të forta. Një ditë i thashë një intelektuali, që po shprehej me përbuzje për shqiptarët e Veriut, duke i quajtur “çeçenë”, për të cilin isha i sigurt se ky njeri nuk kishte parë kurrë në jetën e vet një çeçen: “Mirë se ju i urreni shqiptarët e Veriut se sipas jush qenkan njerëz të këqinj, por çeçenët çfarë ju kanë bërë? Ata, edhe nëse u kanë bërë të këqija ua kanë bërë rusëve. Me këtë ju po vetëshpalleni rusët e Shqipërisë”. Ai nuk diti ç’të më thoshte tjetër veç të ngërdheshej. Meqenësebashkëbiseduesi im pati ndodhur të qe intelektual, vazhdova t’i them, duke përdorur një koncept të Jungut se ai kishte arhetipin sllav, ose më saktë filosllav për paradigmën mik-armik. Derisa për të sllavët, posaçërisht rusët qenë të mirët, armiqtë e tyre, çeçenët qenë të këqinjtë. Prej këtej, çdo njeri i keq qe “çeçen”. Është e qartë se ai shprehte mendësitë e të huajve-armiq të Shqipërisë. Termi «çeçen» në fakt është e përpunuar me shumë kujdes në qendra të specializuara brenda dhe jashtë Shqipërisë, në Athinë dhe në Beograd, Moskë. E majta shqiptare tradicionalisht ka patur një raport të dyshimtë me Shqipërinë e Veriut dhe me Kosovën, dhe tek e majta është kultivuar shpesh haptazi dhe publikisht urrejtja dhe përçmimi për veriorët. Në debatin për çështjen e Rrugës Rrëshen-Kalimash që u mbajt në emisionin «Opinion», në Tv Klan, në 12 shtator 2007, Arben Isaraj, deputet i PS, ish-zëvendësministër i brendshëm, ish-inspektor i përgjithshëm i SHISH pranë kryeministrit, duke replikuar me Lulzim Bashën, në një moment kur ky i fundit po thoshte se vitin e kaluar kishin dhënë kaq e aq para për këtë rrugë, u shpreh se: «Po ia keni hequr ujësjellësit të Vlorës, ose të Leklit (Tepelenë-K.M.) dhe i keni çuar Andej». Se ç’kupton Isaraj, me origjinë vlonjato-gjirokastrite me fjalën «Andej» që e theksoi me përbuzje dhe indinjatë të qartë, kjo është e qartë. «Andej» për të është Shqipëria e Veriut, «Çeçenia». Dukej qartë se Isaraj kërkonte të nxiste urrejtjen e vlonjatëve dhe tepelenasve («rusëve») kundër veriorëve («çeçenëve»). Dhe kur këtë e bënte ish-inspektori i përgjithshëm i SHISH pranë kryeministrit, kjo do të thoshte se kjo ka qenë direktivë e fshehtë për shërbimin sekret gjatë qeverisjes së majtë. Lufta «ruso-çeçene» në version shqiptar tashmë po zhvillohet në aksin Rrëshen-Kalimash. Fortesa që mbrojnë «rusët» e Shqipërisë atje në aleancë me serbët, grekët dhe rusët autentikë është Mali i Runës, nëpër të cilin duhet të hapet tuneli gjashtë kilometra i gjatë, që do ta çojë rrugën në Kalimash. Mali i Runës nuk duhet të bjerë në asnjë mënyrë! Kjo është porosia që vjen nga Beogradi, Athina dhe Moska. Duhet përballuar me çdo kusht mësymja shqiptaro-amerikane për ta çarë Malin e Runës. Në mbrojtje të fortesës në Runë, në Qafën e Kumbullës, poshtë së cilës kalon tuneli, është vënë grupi i kamikazëve gjeopolitikë «rusë», që nga Edi Rama tek Theodhori Sollaku. Rruga Tiranë-Prishtinë nuk duhet të bëhet se Edi Rama ia ka dhënë çelsat e Tiranës këngëtarit terrorist serb, Goran Bregoviç, mikut të Radovan Karaxhiçit, dhe ky ishte një tjetër mënyrë për t’iu betuar serbëve se Tirana nuk do të lidhej kurrë me Prishtinën, pasi çelësi i Tiranës kishte shkuar në Beograd. Dhe kur ta fitojnë betejën mund të bëjnë shlivovicë-pija kombëtare serbe, me kumbullat e Qafës së Kumbullës, dhe të ngrenë dolli që fituan kundër aleancës amerikano-«çeçene»(shqiptare). Atje ku sot po ndërtohet tuneli, në 1913 ishte dislokuar ushtria serbe dhe refuzonte të zbatonte vendimin e Konferencës së Londrës, për t’u tërhequr tej kufijve të shtetit të porsakrijuar shqiptar. Atëherë serbët u tërhoqën vetëm pas një ultimatumi austro-hungarez. Sot, me sa duket serbët janë vendosur përsëri në këtë zonë me anë të «rusëve» të Shqipërisë dhe duhet një ultimatum amerikan që të largohen prej atje. PS e Edi Ramës me sa duket po bën një lloj kamikazerie gjeopolitike duke luftuar praktikisht për pengimin e ndërtimit të Rrugës Rrëshen-Kalimash (Tiranë-Prishtinë) Ndërtimi i kësaj rruge prish planin greko-serb për të ndarë hapësirën shqiptare mes tyre, pasi amerikanët të jenë dëbuar prej saj, duke marrë Serbia Kosovën dhe një pjesë të Shqipërisë së Veriut, ndërsa Greqia, duke marrë pjesën tjetër të Shqipërisë. Prandaj ndërtimi i kësaj rruge duhet penguar me çdo kusht. Për të realizuar planin e tyre Greqia dhe Serbia nxitin urrejtjet ndërshqiptare, duke dashur të venë një pjesë të shqiptarëve kundër pjesës tjetër («çeçenëve»), duke dashur t’i venë «çeçenët» (veriorët) kundër njëri tjetrit(rasti i konfliktit të përgjakshëm ndërtropojan është pjesë e këtij skenari), duke dashur të venë shqiptarët e këtej kufirit kundër shqiptarëve të Kosovës, dhe në fund duke dashur të venë shqiptarët e Kosovës kundër njëri-tjetrit. Për zbatimin e këtij plani të fundit di shumë ish-inspektori i përgjithshëm i SHISH Arben Isaraj, sesi u kërkua të zbatohet në Kosovë nga qeveria dhe institucionet e Tiranës kur në pushtet ishte e majta, gjatë kohës së luftës në Kosovë (1998-1999) dhe më pas paradigma e Shqipërisë së Luftës së Dytë Botërore e luftës civile mes të majtëve dhe të djathtëve. Kështu do të bëhej ai që rusët, ata të vërtetët, e quanin çeçenizimi i konfliktit ruso-çeçen në Çeçeni, atë të vërtetën. Pra, konflikti të eliminohet duke e shndërruar në konflikt në radhët e kundërshtarit. Arben Isaraj, në emisionin e përmendur më lart, u shpreh: «Më pështyni mua në rast se ndërtohet kjo rrugë!» Nëse duhet pështyrë ky njeri duhet pështyrë vetëm se dukej shumë i kënaqur me bindjen e tij se kjo rrugë nuk do të ndërtohet. Dhe kënaqësia e tij shpjegon shumë gjëra se përse gjatë kohës kur ai ishte një funksionar i lartë i qeverisjes së majtë për këtë rrugë nuk u bë as studim feasibility, as projekt dhe asgjë tjetër, dhe se përse në gazetën «Zëri i Popullit» lajmet nga Kosova jepen si lajme nga bota, se përse u përdor simboli i tre gishtave, se përse iu dhanë çelësat e kryeqytetit të Shqipërisë Goran Bregoviçit, se përse u nxit lufta civile në «Çeçeninë» shqiptare, e kështu me radhë.

Gazeta Sot

[Forumisti]

o dydrinas te dija rob me dy pare mend po qekur na solle shkrim nga hajvani Kastriot Myftari ta hoqa vizen..

Un per vete kam nxjer disa konkluzione te thjeshta

Se pari rruga nuk behet per qellime patriotike apo per ndonje plan biznesi qe do i kthej paret e rruges per 10-15 vjet por sepse e do qeveria amerikane sepse qeveria amerikane te dashur bashkforumsa punon qe tu ris mirqenien firmave amerikane ne kundershtim me qeverin shqiptare qe jo vetem nuk i favorizon firmat vendiase por i diskriminon njesoj si ne vitin 45.
Amerikanet pasi deshtuan me projektin idiot te hekurudhes Tiran Dures dhe me stacionin e trenit me vlere 40 milion euro ne vore vendosen ti japin nje kompanie amerikane po afer shum afer qeveris se Bushit nje pune qe per ta eshte qime ... po per shqiperin eshte nje shum kolosale.
megjithate ne nuk jemi vendi i pare ku eshte praktikuar kjo skeme Un di shembujt e Rumanis dhe Kroacis por duhet te kete te tjere

ne rumani megjithse ka qene nje rruge me veshtire per tu ndertuar se kjo e jona prap vlera ka qen 5 milion euro per km dhe pavarsisht kesaj kryeministri eshte akuzuar per korupsion

http://en.wikipedia.org/wiki/Adrian_N%C4%83stase
In 2003 and 2004, Năstase was accused of giving construction rights for one motorway (Braşov–Borş) without a competitive and open bidding process, to the American Bechtel Corporation after some high level talks between Năstase and the company leadership. The Năstase government claimed that this no-bid process was a necessity based on the short time allowed under their agreements with international funders to get the project started, and defended it as legal on the basis that it was a "national security" project. Bechtel Civil Signs $2.5 Billion Romanian Motorway Project (12/19/2003)

shikoni argumentat qe perdor kryeministri rumun njeoj si te qesharakut Basha "koha e shkurter ne dispozicion" "projekt me rendesi per sigurin kombetare"

Duke i shtuar ketij arsyetimi faktin e pakundershtueshem se keta horat tane paskan qen me hora se te korruptuarit rumun e kroat qe e ben rrugen me 5 milion per km (tanet po e cojne 12) rezulton konkluzioni 2 dhe 3

Konkluzioni 2 - Pushtetaret tane jan te gatshem ta shesin pasurin kombetare per ta pasur mire me qeverit kryesore nderkombetare ne fuqi.

Konkluzioni 3 - Paskemi larguar nje qeveri hajdutesh kombetar me shokun Fatos dhe shoqen Xhoana ne krye dhe kemi afruar nje qeveri hajdutesh nderkombetar me shokun Sali dhe shoqen Argita ne krye.

[njemik]

Me sa kuptoj un çmimi i ruges nuk matet me lek per km megjithëse çmimi 12 milion euro per km rreth 16.7 milion USD ngre pikëpyetje shum serioze per autoret e mareveshjes

Cmimi i ruges matet ne baze te cmimeve njesi

A ka njeri ketu te na thoj nese çmimi

136.77 euro per m3 esht normal per Betonin e varfer?
153.03 euro per m3 esht normal per mbushje betoni pa hekur?
300.88 euro per m3 esht normal per betonin e armuar?
410.03 euro per m3 esht normal pe reshte normal per betonin e parafabrikateve?
Binderi 49.6 euro per ton esht normal?
Tapeti82.62 euro per ton esht normal ?


A ka ndonje me njohuri minimale ne kete fushk etu te na jap ndonje sqarim

[Ujku'80]

Partia Socialiste kerkon interpelance urgjente me kryeministrin Berisha pas refuzimit te ministrit Lulzim Basha per te deshmuar ne prokurori per rrugen Durres- Kukes dhe do te nise sot 31 interpelanca lidhur me krizat qe kane mberthyer vendin

Partia Socialiste kerkon interpelance urgjente me kryeministrin Berisha pas refuzimit te ministrit Lulzim Basha per te deshmuar ne prokurori per rrugen Durres- Kukes. Ne kete menyre Partia Socialiste do te nise sot 31 interpelanca qe do te therrase ne tre jave me Berishen dhe ministrat e tij lidhur me krizat qe kane mberthyer vendin. Ne nje deklarate per shtyp Valentina Leskaj ka bere te ditur se “Grupi parlametar i Partise Socialiste, ne mbledhjen e tij te radhes vendosi qe te therrase ne nje interprelance urgjente kryeministrin e Shqiperise, lidhur me refuzimin qe ish ministri i puneve publike dhe i regullimit te territorrit ka bere ndaj zbardhjes se ceshtjes shume te perfolur te rruges Durres-Morine.

Gjithashtu sot ne mbledhjen e grupit parlamentar u mor vendin per tre komisionet hetimoret te cilat tashme jane lancuar me kohe ne shtyp dhe qe kane te bejne me prokurimet publike, me koncesionet, pra me aferat e fundit, me te fresketa te korrupsionit te qeverise... Por ne e kemi bere te qarte qendrimin tone zyrtar qe ceshtja e imuintetit nuk e zgjidh aspak problemin. Ne kemi te bejme me nje ceshtje konkrete, me nje problem konkret, me nje emer konkret i cili ka refuzuar qe te zbardhi ceshjen”. (News24)

[Ujku'80]

TIRANË- Abuzimet marramendëse në aksin rrugor Rrëshen-Kalimash, pjesë e autostradës Durrës-Kukës janë denoncuar fillimisht nga Arben Meçe, ish-drejtor në Ministrinë e Transporteve. Intervista e tij në "Shekulli" ka nxitur prokurorët e Tiranës të fillojnë hetimet, që do të zbulonin më pas qindra milionë euro abuzime. Shkelja e parë e konstatuar në dokumentat që Prokuroria i sekuestroi në ministrinë e Transporteve ishte mungesa e një projekti për rrugën. Sot e kësaj dite, askush nuk mund të thotë sesa do t'i kushtojë buxhetit të shtetit dhe xhepave të shqiptarëve rruga Durrës-Kukës. Gjatë hetimeve që zgjatën 185 ditë, prokurorët zbuluan një e nga një shkeljet flagrante, që tashmë numërohen 19. Përzgjedhja e kompanisë Ecorys Group, e cila do të merrej më pas me përzgjedhjen e firmës fituese, për prokurorinë e Tiranës është bërë në mënyrë preferenciale e me prokurorim të drejtpërdrejtë, në kundërshtim me ligjin. Por shkelja më e madhe, e konstatuar deri më tash është lidhja e kontratës mes drejtuesve më të lartë të Ministrisë së Transporteve në 2006 dhe përfaqësuesve të kompanisë "Bechtel& Enka". Duke shkelur ligjin, qeveria shqiptare i ka parapaguar kësaj firme 100 milionë euro, në një kohë që ende nuk ishte ngritur kantieri i ndërtimit si dhe në mungesë të garancisë së ofruar nga kjo kompani. Më tej kanë filluar punimet në segmentin e shumëdiskutuar Rrëshen-Kalimash. Asnjë leje mjedisi, asnjë leje gjeologjike, asgjë projekt përfundimtar, por vetëm çmime stratosferike, dy herë më të larta sesa ofron tregu shqiptar kanë pasuar këtë projekt, i shpallur si i një rëndësie të veçantë nga qeveria shqiptare. Ekspertët e prokurorisë kanë zbuluar se vetëm prej çmimeve të larta, buxheti i shtetit humbet 191 mln euro, ndërkohë që megjithë shkeljet e tjera, dëmi ekonomik arrin në 380 mln euro. Prokuroria e Tiranës u komunikoi akuzën e shpërdorimit të detyrës ish.zv.ministrit të Transporteve, Armand Teliti, drejtoreshës së Përgjithshme të Rrugëve, Lejla Saraçi e drejtorit Juridik të ministrisë së Transporteve, Andi Toma. E njëjta akuzë rëndon edhe mbi ministrin Lulzim Basha, por imuniteti i tij është bërë shkak që Prokuroria e Tiranës t'ia pasojë dosjen kryeprokurorit Theodhori Sollaku. Ky i fundit ka vendosur dje që të caktojë një prokuror, që mesa duket nuk do t'i marrë për të mirëqëna akuzat e ngritura nga prokuroria e Tiranës. Në Prokurorinë e Përgjithshme, dosja "Rrëshen-Kalimash" do të shqyrtohet nga e para, e vetëm pas këtij hetimi të dytë do të mësojmë nëse do të kërkohet ose jo heqja e imunitetit të Lulzim Bashës

Shekulli 16/09/07