Kush e shkroi kuranin???
1. -Ne kohen e Musait a.s(moisiu) ka qen te zhvilluara me te madhe truket e magjistareve(fallegjinjet) dhe ne ate kohe Musai ka pas aftesi per ti mposhte magjistaret duke bere qudira(mrekullira)te ndryshme qe magjistaret nuk mundeshin ti benin dot.
2. -Ne kohen e Isait a.s (Jezuit) ka qen e zhvilluar mjeksia mjaft shume,dhe ne ate kohe Isai(Jezui)ka perdore mrekullira te ndryshme prej sherimit te njerzve deri ne ngjalljen e te vdekurve(normal me ndihmen e Zotit)
3. -Ne kohen Muhamedit a.s ka qen mjaft e zhvilluar poezia ,ka pas mjaft poet te njohur dhe thjeshte ka qen ne trend poezia ,dhe me zbritjen e Kuranit dhe sureve/ajeteve te kuranit me perpikerin e tyre dhe me rimen e tyre ,shume poet jan impresionuar dhe e kan vlersuar si te pamundshme per ta qe ta krijojne nje lloje kesi poezie(vargjet e kuranit)d.m.th jan mposhtur poetet a saj kohe me zbritjen e kuranit.
- Prej ēėshtjeve kryesore qė kundėrshtarėt e Islamit janė mundur tė hedhin baltė mbi tė e tė hapin polemika e dyshime rreth saj ėshtė ēėshtja e Kuranit dhe prejardhjes sė tij.
Disa mundohen tė paraqiten pėrpara masės me maskėn Islame, duke menjanuar tekstet e tija, e duke ndryshuar koncepte e parime bazė, pėr interesa tė ndryshme, nė shumė raste politike e financiare. Disa tė tjerė hedhin dyshime se Muhamedi a.s. duhet tė jetė autorė i vetėm i kėtij libri, e shumė e shumė shpifje dhe trillime nė adresė tė Islamit, Kuranit dhe Muhamedit a.s. Shumė kemi dėgjuar e shumė,kemi/pėr/tė/dėgjuar
Kurani vet ju pėrgjigjet kėtyrė trillime me njė pėrgjigje tė saktė dhe vendimtare, ku Allahu xh.sh. thotė:
Nuk ėshtė e logjikshme tė mendohe se ky Kuran ėshtė i trilluar prej dikujt pos All-llahut, por ėshtė vėrtetues i asaj (shpalljes) qė ishte mė parė, dhe sqarues e komentues i librit. Nuk ka farė dyshimi se ėshtė (i zbritur) nga Zoti i botėve. Pėrkundėr kėsaj, ata (idhujtarėt) thonė se atė e trilloi ai (Muhammedi). Ti thuaj: Sillne pra ju njė kaptinė tė ngjajshme me kėtė, madje thirrni kė tė doni nė ndihmė, pos All-llahut, po qe se jeni tė drejtė nė atė qė thoni. Por ja, ata pėrgėnjeshtruan atė (Kuranin) pa e kuptuar dhe pa ju ardhur shpjegimi i tij. Po kėshtu, gėnjenin dhe ata qė ishin mė pėrpara. Shiko si ishte pėrfundimi i zullumqarėve. Ka prej tyre (te tė cilėt u dėrgua Muhammedi) qė e besojnė atė(Kuranin), e ka prej tyre edhe asaish qė atė nuk e besojnė. Zoti i njeh ė sė miri kokėfortit. (Junus 37-40) (2)
1. Teoria mė e pėrhapur midis jomuslimanėve ėshtė ajo se Muhamedi ėshtė autorė i Kuranit.
Pėr ta kuptuar pozicionin e tyre ėshtė e rėndėsishme tė mbajmė parasysh se ēfarė thotė Kurani mbi burimin e tij. Kurani tregon qartė, ku thotė:
Se me tė vėrtetė ai ėshtė Kuran i famshėm. Ėshtė i zbritur prej Zotit tė botėve. (Vakia 77,80)
E edhe ai (kurani) ėshtė shpallje (zbritje) e Zotit tė botėve. Atė e solli shpirti besnik (Xhibrili). (Shuara 192-193)
Por mė tepėr mėnyra se si kjo thuhet tė jep pėrshtypjen se fjalėt burojnė nga Krijuesi tek krijesat. Po tė shikohen tėrė kapitujt, pėrveē kapitullit 9 fillojnė me formulėn: Me emrin e Allahut, Mėshiruesit, Mėshirbėrėsit. Poashtu arsyeja e cila hedh poashtė tezėn se Muhamedi ėshtė autorė i Kuranit ėshtė fakti se ai ishte njė njeri analfabet (nuk dinte shkrim-lexim), kjo ėshtė edhe njė nga gjėrat qė i sodit mė sė tepėrmi kritikėt e Muhamedit a.s. se ai jetoi mes popullit tė tij dyzet vjet pa treguar as edhe njė herė ndonjė shenjė diturie tė madhe. Si mundet atėherė tė shpjegohet qė ai arriti tė krijojė Kuranin madhėshtia e tė cilit ėshtė e pakrahasueshme?
Ti (Muhammed) nuk ishe qė lexon ndonjė libėr para kėtij, e as qė shkruajshe atė me dorėn tėnde tė djathtė, pse atėherė do tė dyshonin ata tė prishurit. (Ankebut 48)
Atėher si mund tė jetė e arsyeshme dhe a mund tė pranojė logjika qė njė analfabet tė jetė autorė i njė libri kaq madhėshtorė, plot dituri e pėrkushtim dhe sfidues i gjithėsisė, si Kurani? Njė njeri i paarsimuar, pa parė derėn e shkollės, tė sjellė e tė predikojė njė sistem individual, familjar, shoqėrorė, ekonomik dhe juridik tė patėmeta, bie nė kundėrshtim me aparencėn mendore e logjike. E sidomos po tė jetė ky sistem aq i shkėlqyer sa tė zbatohet pėr shekuj tė tėrė nga njė sėrė kombesh miq e armiq midis tyre e tė ruajė gjer mė sot freskin e vet! (3)
Pa dyshim ashtu si dje, edhe sot, ėshtė po ai Person i pa shkrim e i palexim qė u ka bėrė e u bėnė sfidė tė gjithave ējanė shkruar e thėnė dijetarėve dhe letrarėve mė tė mėdhenjė, nė tė njėjtėn kohė, gjithė njerėzimit! Sot, kur pranohet se shkencat, nė njė kėndvėshtrim, kanė arritur majat, ai u thotė fizikantėve, kimistėve, astronomėve, mjekėve, sociologėve, poetėve e shkrimtarėve, tė gjithė njerėzve tė shkencės e tė letėrsisė, kėshtu: Bėhuni bashkė e sillni jo shumė, por vetėm njė pjesė sa njė sure e Kuranit!. (4) Ku Allahu xh.sh. i thotė Muhamedit a.s. qė thuaj atyre qė pretendojnė se Kurani ėshtė vepėr e njeriut:
Thuaj: Edhe sikur tė bashkoheshin njerėzit dhe xhinėt pėr tė sjellė njė Kuran tė tillė, ata nuk do tė mund tė bėnin si ky sado qė do ta ndihmonin njėri - tjetrin. (Isra 88)
E nė qoftė se jeni nė dyshim nė atė qė Ne ia shpallėm gradualisht robit tonė, atėherė sillnie ju njė kaptinė tė ngjashme si ai (Kurani) dhe thirrni (pėr ndihmė) dėshmitarėt tuaj (zotėrat) pos All-llahut, nėse jeni tė sinqert (nė thėniet tuaja se Kurani nuk ėshtė prej Zotit). (Bekare 23)
Pėrkundėr kėsaj, ata (idhujtarėt) thonė se atė e trilloi ai (Muhammedi). Ti thuaj: Sillne pra ju njė kaptinė tė ngjajshme me kėtė, madje thirrni kė tė doni nė ndihmė, pos All-llahut, po qe se jeni tė drejtė nė atė qė thoni. (Junus 38)
Apo, pse ata thonė: Ai (Muhammedi) e trilloi atė (Kuranin). Thuaj: Formuloni pra, dhjetė kaptina si ai (Kurani) ashtu tė trilluara (siē thoni ju) dhe thirrni, pos All-llahit, po qe se jeni tė drejtė (ēka thoni), kė tė mundeni pėr ndihmė! (Hud 13)
Ndryshimi mes mėnyrės sė shprehjes sė Kuranit dhe mėnyrės sė shprehjes sė Pejgamberit Muhamed dallohet mjaft lehtė. Ndėrmjet stilit shprehės gjuhėsor-letrar tė Kuranit dhe stilit tė hadithėve-porosive tė Pejgamberit a.s., ka njė ndryshim aq tė madhė, sa qė arabėt i gjenin tė pėrshtatshme shpjegimet jashtkuranore tė Pejgamberit ndaj formave tė tyre tė bisedės dhe dialogut, kurse pėrballė Kuranit se merrnin dot veten nga habia dhe mahnitja. Duke lexuar porositė e Pejgamberit, pėrvijohet pas tyre imazhi i njė njeriu qė mendon e bisedon i pėrvuajtur e i pėrulur me frikėn ndaj Allahut. Kurse nė zėrin e Kuranit ndihet njė guxim i lartė, njė vizion tronditės e njė tingėllim madhėshtorė. Ndėrkaq, ėshtė as e mundur dhe as e pranueshme logjikisht qė nė shprehjen e njė njeriu tė sendėrtohen aty pėr aty dy stile aq tė ndryshėm nga njėri-tjetri. (5) Kėtu tregohet se Muhamedi ėshtė njė njeri si tė tjerėt me dallimin e vetėm, se atij i shpallet relevatė nga Zoti xh.sh., gjė tė cilėn e pohon vetė Kurani:
Thuaj: Unė jam vetėm njeri, sikurse ju, mua mė shpallet se vetėm njė Zot ėshtė Zoti juaj, e kush ėshtė qė e shpreson takimin e Zotit tė vet, le tė bėjė vepėr tė mirė, e nė adhurimin ndaj Zotit tė tij tė mos pėrziejė askė. (Kehf 110
Sikur autorė i Kuranit tė ishte Muhamedi a.s. pėrse nuk e dėgjuan asnjėher ta pranonte apo ta theksonte vet, njė gjė tė tillė?
2. Shpifja tjetėr qė i adresohet Muhamedit a.s. ėshtė pėrfitimi material si motiv.
Ndoshta Muhamedi a.s. ishte dhėnė pas pasurisė, ndai ia atriboi Kuranin Allahut xh.sh. me qėllim qė tė pėrfitonte mė tepėr. Megjithatė kjo hipotezė nuk pėrputhet me faktet historike.
Pėr ata qė e njohin mėnyren e tė jetuarit tė Muhamedit, vetėm aludimi nė pėrfitimin material ėshtė njė ofendim I rend. Pozita finansiare e Muhamedit a.s. ishte shumė mė e mirė pėrpara se sa pas Pejgamberisė sė tij. Nė moshėn 25 vjeēare (15 vjetė pėrpara se ai tė shpallej Pejgamber) u martua dhe jetoi nė mes tė rehatisė me Hatixhen r.a. e cila ishte njė tregtare e pasur. Pas Pejgamberisė sė tij, standarti i jetės dhe gjendja e tij financiare nuk ishin pėr tu pasur zili.
Transmetohet qė shpeshherė ushqimi i tij i vetėm ditor ishin ca hurma. Njė nga gratė e Muhamedit a.s. tregon se zjarri nė shtėpin e tyre mund tė rrinte njė deri nė dy muaj pa u ndezur, ngaqė nuk kishte asgjė pėr tu gatuar. I vetmi mjet pėr tė jetuar ishin hurmat dhe uji. Nganjėher kėsaj diete i shtohej edhe qumėshti i dhisė, tė cilin ia dhuronte populli i Medinės.
Umeri r.a. tregon: Vėrtet e kam parė tė dėrguarin e Allahut s.a.v.s. gjatė tėrė ditės (me bark) tė pėrkulur (nga uria) nuk kishte as hurma tė kėqija, qė ta mbushte barkun e tij
Martin Lingsi nė librin e tij:Muhamedi a.s.: Jeta e tij bazuar mbi burimet mė tė hershme thotė: Pejgamberi dhe familja e tij jetonin nė njė jetė plot kursime. Aisha tregon se pėrpara (pushtimit tė) Kaiberit ajo nuk kishte ngrėnė kurrė hurma aq sa tė ngopej. E tillė ishte varfėria e kėtyre njerėzve, sa gratė e Pejgamberit nuk i kėrkuan kurrė atij ndonjė gjė pėrveē atyre gjėrave mė tė nevojshme pėr jetėn. (7)
Umeri r.a. e pėrshkruan dhomėn e Muhamedit a.s. si njė kthinė skajshmėrie tė vobektė: me krejt tri lėkura tė thara bagėtie pėr shtrirje dhe vetėm njė grusht elb diku nė qoshe pėr ushqim. Nga sytė mė dolėn lotė. Ai mė tha: Pėrse po qan? Unė iu pėrgjigja: O Pejgamber i Allahut! E si tė mos qaj, kur shoh se nė ēgjendje ndodhesh. O Pejgamber i Allahut! Lutu qė Allahu tė na japė tė ngrėna tė bollshme. Si ka mundesi qė Persianėt dhe Bizantinėt tė cilėt nuk kanė fe tė vėrtetė dhe adhurojnė jo Allahun por mbretėrit e tyre Kaizerin dhe Kohesrohen- tė jetojnė nė kopshte tė lulėzuara, e buzė shatėrvanėve tė pastėr, ndėrsa Pejgamberi i zgjedhur dhe robi i nėnshtruar i Allahut jeton nė njė varfėri tė plotė! Pejgamberi iu pėrgjigjė: O Umer akoma vazhdon tė dyshosh pėr kėtė gjė? Qetėsia dhe rehatia nė botėn e pėrtejme janė shumė mė tė mira se qetėsia dhe rehatia nė kėtė jetė. Tė pafetė po shijojnė shumė tė mira nė kėtė botė ndėrsa pėr ne kėto tė mira janė rezervuar tė tėra nė jetėn tjetėr. (8)
Kur Muhamedi a.s. filloi tė thėrriste arabėt tek Zoti i vetėm, i vėrtetė, ata i premtuan gjithēka vetėm tė hiqte dorė nga ky mision. I premtuan pasuri tė pafundme, gratė mė tė bukura, pozitėn mė tė lartė. Por ja ēfarė ishte pėrgjigja e Pejgamberit Muhamed a.s.: Sikur tė mė jepni hėnėn nė krahun e majtė dhe diellin nė krahun e djathtė, unė nuk do tė heq dorė nga thirrja e Allahut. (9) Cfarė nėnshtrimi prekės!
Muhamedi a.s. kurdoherė qė merrte ndonjė dhuratė (si nė rastin kur kryetari i Fidakut i dhuroi 4 deve tė ngarkuara me mall) ai ia shpėrndante atė tė varfėve dhe spranonte tė merrte asgjė pėr vete. Kur Muhamedi a.s. vdiq ai nuk kishte kurfarė parash. Pasuria e vetme ishin 7 dinarė tė cilat ai u shpėrndau tė varfėrve disa ditė pėrpara se tė vdiste duke patur frikė se mos i linte prapa. (10)
Ka gjithashtu edhe mjaft raste tė tjera tė cilat tregojnė se jeta e Muhamedit a.s. nga fillimi i Pejgamberisė sė tij deri nė vdekje ishte njė jetė qėndrueshmėrisht e kursyer dhe plotė privime. Ideja se qėllimi i tij ishte pėrfitimi material nuk pėrputhet me faktet historike. Siē vė re edhe Enciklopedia e Re Katolike, vol I, fq. 1001 : Thuhet se frymėzimi kryesorė qė e shtyu Muhamedin pėr tė kryer revolucionin e tij fetarė ishte thjeshtė pėrfitimi ekonomik. Kjo hipotezė nuk u pėrshtatėt fakteve qė ne njohim. (11)Pejgamberisė sė tij deri nė vdekje ishte njė jetė qėndrueshmėrisht e kursyer dhe plotė privime. Ideja se qėllimi i tij ishte pėrfitimi material nuk pėrputhet me faktet historike. Siē vė re edhe Enciklopedia e Re Katolike, vol I, fq. 1001 : Thuhet se frymėzimi kryesorė qė e shtyu Muhamedin pėr tė kryer revolucionin e tij fetarė ishte thjeshtė pėrfitimi ekonomik. Kjo hipotezė nuk u pėrshtatėt fakteve qė ne njohim. (11)
3. Shpifja tjetėr ėshtė se Muhamedin a.s e shtyu pėr krijimin e Kuranit dėshira pėr pushtet dhe lavdi.
Poashtu edhe kjo hipotezė nuk pėrputhet me faktet historike. Ai pėr vite tė tėra pėrjetoi poshtėrimin nga arabėt ku shumė lehtė mund tė ishte udhėheqės i tyre pasiqė ata vetė ia kishin ofruar kėtė gjė, siē e cekėm mė lartė. Edhe kur arriti tė bėhej udhėheqėsi i tėrė bashkėsisė sė besimtarėve mbeti po i njėjti. Por mė tepėr karakteri i tij tregon qartė se ai nuk ishte i etur pėr pushtet e as pėr lavdi personale.
Muhamedi a.s. ishte njė shembull i mahnitshėm pėruljeje. Me gjithė rangun shoqėrorė si pejgamberė qė ishte, e me gjithė pėrgjegjėsinė e madhe si burrė shteti Muhamedi a.s. angazhohej edhe nė punė shtėpie. Ai kujdesej pėr veshjet, riparonte kėpucėt dhe milte dhinė e tij.
Erdhi njė kohė kur muslimanėt filluan me shenjė respekti tė ēohen nė kėmbė pėr para tij, por Pejgamberi a.s. i ndaloi njė gjė tė tillė. Poashtu Pejgamberi a.s. punonte bashk me shokėt e tij, edhe pse shokėt nuk kishin dėshirė qė ta lejonin Muhamedi a.s. qė tė punonte si shenjė respekti, nderi ndaj tij. Muhamedi a.s. iu pėrgjigjte: E di qė doni tė mė bėni njė nder, por nuk do tė doja.
Pasuesit e tij ishin gjithmon tė gatshėm tė bindeshin, por ai gjithmon ngulte kėmbė se bindja duhet treguar nda Allahut xh.sh. e jo ndaj ti personalisht. Njėher atij iu afrua njė i huaj i cili pothuaj dridhej nga nderimi qė kish pėr tė, Muhamedi a.s. i tha qė tė afrohej e pastaj plot ngrohtėsi i hodhi dorėn nė qafė duke i thėnė: Qetėsohu vėlla, unė jam vetėm biri i njė gruaje e cila hante bukėn thatė. (12)
Muhamedi a.s. ishte lutur qė varri i tij dhe personaliteti i tij te mos ktheheshin nė idhull pas vdekjes sė tij. Mos e ktheni varrin tim nė njė vend adhurimi,Mos mė lėvdoni mua ashtu siē lėvdojnė krishterėt Isain, birin e Merjemes, por thoni: Ai ishte rob i Allahut dhe lajmėtar i Tij.
Ato qė thojnė se Muhamedi e shkroi vet Kuranin me qėllim qė ti knaqte ambicjet e tij pėr pushtet dhe lavdi, mund tė them se: Muhamedi a.s. natyrisht qė do ti kishte hequr nga Kurani ato ajete tė cilat mund ti binin ndesh me ambicjet e tij. Por ai nuk e bėri kėtė. E pėrse duhej tė shkruante ai njė libėr i cili e detyronte ti thoshte popullit se ai ishte i pafuqishėm dhe nuk dinte asgjė mbi forcat e mistershme, se ai nuk kishte sjellė asnjė doktrinė (parim) tė re, se unė nuk di tė shkruaj dhe tė lexojė dhe se ky libėr nuk ishte fjalė e tij, etj. etj. (shih ajetet: Araf 188, Huxhurat 6, Kasas 86, Kehf 110, Enam 50 etj.). Po tė jetė se Muhamedi a.s. ka patur pėr motiv gjatė shkrimit tė Kuranit, dėshirėn e marrė pėr pushtet atėher ėshtė mjaft e vėshtirė tė shpjegohet ekzistenca e
kėtyre ajeteve. (13)
teorit tjera ishin:
1. Teoria se Muhamedi a.s. e krijoi Kuranin me qėllim qė tė bashkonte dhe ēlironte arabėt
2. Muhamedi a.s ka qen nen ndikimin e epilepsies.
3. Disa nga armiqt e Islamit pretendojnė se arabėt janė autorė dhe reveluesit e vėrtet tė Kuranit.
4. Xhindet apo djalli jan autoret e Kuranit.
5. Ndėr shpifjet tjera qė i bėhet Kuranit ėshtė se Kurani ėshtė kopje e burimeve hebreo-kristiane, qė Muhamedi a.s. nuk ishte autorė i kėtij libri por thjesht e kopjoi atė nga autorė dhe burime tjera.
6. KURANI Fjala e pėrjetshme e Zotit drejtuar njerėzimit.
7. Kurani ėshtė padyshim nga Allahu xh.sh.
Krijoni Kontakt