Shën Mattheu Ungjillori - 16 nëntor
Ishte njëri nga 12 apostujt(Matth. 10.3 etj.), që sipas sinaksa-rit lindi në Kanë të Galilesë. Shfaqet nëpërmjet Matth. 9.9-10; Mark.2.14-15; Luk. 5.27-29. Ishte doganier, i biri i një farë Alfeu, quhej gjithashtu dhe Levis. Zoti iu drejtua në Kapernaum me “më ndiq mua”. Në çast, braktisi përfundimisht postin e doganierit dhe duke mos marrë parasysh pasojat, iu përkushtua Zotit plotësisht. Duke festuar ngjarjen, organizoi një pritje të madhe në shtëpinë e tij, ku u mblodhën shumë doganierë, të cilët kishin parë skenën. Do t’i këtë ftuar për të njohur nga afër Shpëtimtarin e tij dhe gjithashtu të shpëtojnë dhe ata! Në të vërtetë Zoti kishte ardhur për të ftuar “mëkatarët në pendim”(Luk.3.32) - doganieret ishin sinonim i mëkatit të tejskajshëm. Pothuajse nëpunës shtetërorë, doganierët konsideroheshin tradhtarë, bashkëpunëtorë të romakëve, pushtuesve të papastër (sipas ligjit të Moisiut), përderisa nga ata merrnin me qira doganat në pikat kyçe tregtare. Për të nxjerrë fitime më të mëdha se qiratë, vendosnin arbritarisht taksa shumë të larta tek tregtarët fatkeq. D.m.th, doganierdo të thoshte hajdut i ligjshëm…
Rreth vitit 55 Mattheu(= Theodhor) shkroi ungjillin e tij, i pari në radhë ndër librat e Dhiatës së Re. E shkroi në hebraisht, për t’u treguar bashkatdhetarëve të tij, se Jisui është Mesia, i profetizuari i Dhiatës së Vjetër. Përmban fjalime dhe ngjarje sipas tematikave të ndryshme, pa hollësira dhe me rrjedhë kronologjike të saktë. U përkthye në gjuhën greke që në shek.e I-rë, ndërsa kopja në hebraisht humbi. Mbase është përkthyer nga vetë ungjillori. Tradita ruan faktin se, pasi predikoi ndër izraelitët, shkroi dhe u la atyre Ungjillin si kujtim të përhershëm dhe iku tek “kombet”. Disa përcaktojnë Etiopinë, të tjerë Pontin(në jug të Detit të Zi), Persinë, Maqedoninë, Irlandën. Fjeti i moshuar në Ierapolis (Siri) qytet, të cilin e kishte bërë të tërin të krishterë -të tjerë thonë që u martirizua. Nuk kanë baza ato që thuhen për veprimtarinë e tij tek Mirmidonët (në lashtësi mbreti i Mirmidonëve ishte Arkilea). Si ungjillor, simbol ai ka njeriun - të tjerët kanë viçin, shqiponjën dhe luanin.
Krijoni Kontakt