Provokacionet e Greqise ne Gusht të 1949-s.

[BlueBaron]

Nga Dashnor Kaloçi.

"Mehmeti s'pranoi ta qëllonte gjeneralin amerikan Van Flit"

Në një prej atyre ditëve, kur shtabi ynë i komanduar prej Mehmet Shehut ndodhej në vendkomandën e malit të Moravës, gjeneral Markos Vafjadhis, komandant i përgjithshëm i forcave partizane të komunistëve grekë dhe gjeneral Barxhota, që komandonte forcat e instaluara në malin e Gramozit, e njoftuan Mehmetin që në orën 10 të paradites të fillonte goditja me artileri e majës së Alices, pasi në atë orë aty do të shkonte këshilltari amerikan, strategu i njohur Van Flit, me Shtabin e e Përgjithshëm të forcave qeveritare greke. Unë e lexova i pari atë njoftim dhe kur e mori Mehmet Shehu në dorë tha: "Ç'është kjo, pse aventura do bëjme ne?" Njeriu që flet dhe dëshmon për herë të parë mbi ato ngjarje të panjohura të ndodhura në gushtin e vitit 1949 në kufijtë jugorë të Shqipërisë me Greqinë, është koloneli në pension, 85-vjeçari Skënder Malindi, i cili ka përpiluar planet e operacioneve dhe urdhrat e luftimeve, sipas udhëzimeve që i jepte Mehmet Shehu. Po, si u njoftua udhëheqja e lartë në Tiranë për fillimin e trazirave në kufijtë e jugut, dhe çfarë masash morën fillimisht Enver Hoxha me Mehmet Shehun për përballimin e situatës së krijuar? Nga kush përbëhej grupi operativ i caktuar për të shkuar në vijën e frontit dhe sa ishte numri i forcave të armatosura shqiptare që u instaluan në kufijtë juglindorë të vendit? Si i mbante Mehmeti lidhjet me Enverin në Tiranë, në çfarë gjuhe komunikon ata dhe përse Mehmeti nuk pranoi të qëllonte me artileri majën e malit Alice, ku do shkonte këshilltari amerikan Van Flit, së bashku me Shtabin e Përgjithshëm të forcave monarkiste të qeverisë greke? Lidhur me këto, e fakte të tjera të panjohura nga ato ngjarje të largëta të vitit 1949, të njohura ndryshe si Provokacionet e Gushtit, na njohin dëshmitë e zotit Skënder Malindi, ish-komandant divizionesh e zv/drejtor i përgjithshëm i Përgatitjes Luftarake të Ushtrisë, i diplomuar në Akademinë "Frunxe" të Moskës.

Zoti Malindi, kur u njoftuat për trazirat që po ndodhnin në kufirin jugor me Greqinë?
Lajmin për provokacionet që po na bënin forcat qeveritare greke në kufijtë tanë të jugut ne e mësuam diku aty nga ditët e fundit të korrikut apo fillimi i gushtit të vitit 1949. Në atë kohë unë sapo isha emëruar komandant i Shkollës së Bashkuar të Oficerëve "Enver Hoxha" në Tiranë dhe ndodhesha në një stërvitje të madhe që zhvillohej aty në shkollë. Në atë stërvitje, e cila ishte dhe e para që zhvillohej me harta, merrnin pjesë të gjithë oficerët e lartë të Ministrisë së Mbrojtjes, së bashku me këshilltarët sovjetikë, me në krye shefin e Shtabit të Përgjithshëm, gjeneral-major Beqir Balluku. Para fillimit të stërvitjes, aty erdhi vetë Enver Hoxha dhe, pasi qëndroi për disa minuta, ai u largua. Teksa ishim duke zhvilluar atë stërvitje, na njoftuan nga Ministria se nga Divizioni VIII i Korçës kishte ardhur një radiogram ku njoftohej për provokacionet e grekëve.

Konkretisht, çfarë thuhej në radiogramin që ju dërgonte Divizioni i Korçës?
Në radiogramin e Divizionit VIII të Korçës, të ardhur në Ministrinë tonë të Mbrojtjes në datën 2 gusht, bëhej e ditur se forcat qeveritare greke kishin goditur me mortaja dhe artileri kodrën 1309 mbi Vidohovë dhe si rezultat i atyre goditjeve aty kishin mbetur të vrarë dy oficerë dhe gjashtë ushtarë. Dy oficerët e vrarë ishin: komandanti i kompanisë, kapiten Memo Nexhipi nga Dukaj i Tepelenës dhe komisari, një djalë i mrekullueshëm nga Vëndresha e Skraparit, të cilit fatkeqësisht tani nuk ia kujtoj dot emrin.

Lajmi për provokimet e grekëve në kufijtë e jugut ishte i papritur për ju, apo priteshin që të ndodhnin ngjarje të asaj natyre?
Ndonëse udhëheqja e lartë e partisë sonë kishte lidhje të ngushta me Partinë Komuniste të Greqisë, që kryesohej nga Niko Zahariadhis dhe informohej për gjithçka që po ndodhte atje, lajmi që na dha Divizioni ynë VIII, që ndodhej i instaluar në Korçë, ishte i papritur dhe na shqetësoi të gjithëve. Me një fjalë ne nuk e prisnim që të na bëheshin provokacione nga grekët në kufijtë e jugut.

Çfarë masash u morën pas atij lajmi?
Pas marrjes së atij lajmi jo të zakontë Shefi i Shtabt të Përgjithshëm, Beqir Balluku, menjëherë na thërriti në një mbledhje në Ministri, ku u diskutua për situatën e krijuar dhe masat që do merreshin. Tek të gjithë ushtarakët e lartë të Shtatmadhorisë vërehej shqetësimi për gjendjen e krijuar. Gjëja e parë që u bë ishte nisja për në Korçë e Petrit Dumes, komandantit të Divizionit VIII, i cili kishte ardhur në Tiranë për stërvitjen që po bënim në Shkollën e Bashkuar. Pas kësaj, Beqir Balluku mori një hartë me reliev plastik dhe menjëherë u nis për në shtëpinë e Enver Hoxhës, për ta njohur me situatën e krijuar në kufijtë e jugut. Me atë hartë plastike, të cilën e kishte përgatitur major Filip Geci nga Shkodra, që kishte mbaruar për topo-gjoodezi në Firence, Beqiri ishte munduar t'ia shpjegonte Komandantit të Përgjithshëm të gjithë gjendjen e krijuar, por Enveri nuk merrte vesh fare nga hartat. Pas kësaj, Beqiri u detyrua që të më telefononte mua duke më thënë: "Merre hartën tjetër të Vidohovës dhe hajde urgjent këtu tek shtëpia e shokut Enver!" Unë mora menjëherë hartën që kërkonte Beqiri dhe nga Ministria e Mbrojtjes, e cila asokohe ndodhej aty në godinën ku sot është korpusi qendror i Universitetit Shtetëror të Tiranës, u nisa menjëherë tek shtëpia e Enverit, ku tek porta më ndaloi kapiten Ceno Nushi, vëllai i Gogo Nushit. Pasi ia dorëzova hartën atij, u largova duke u kthyer përsëri për në zyrë në ministri.

Pas takimit të Beqir Ballukut me Enverin, çfarë masash u morën për gjendjen e krijuar?
Pas takimit me Enverin, Beqiri u kthye përsëri në ministri dhe aty u formua një grup operativ për të drejtuar situatën në të cilën ndodheshim. Në krye të atij grupi u caktua ministri i Brendshëm, gjeneral-leitnant Mehmet Shehu, i cili vlerësohej si një nga ushtarakët më të përgatitur dhe më të aftë nga gjithë të tjerët. Pas tij bënin pjesë: Shefi i Shtabit të Përgjithshëm, gjeneral-major Beqir Balluku; Drejtori Politik i Ushtrisë, gjeneral-major Hysni Kapo; Drejtori Operativ, major Nexhip Vinçani; Komandanti i Artilerisë, gjeneral-major Tahir Kadare; Drejtori i Përgatitjes Luftarake, gjeneral-major Gjin Marku; Drejtori i Xhenjos, kolonel Veli Dedi dhe Drejtori i Zbulimit, kolonel Teme Sejko. I gjithë ky grup operativ, nën komandën e Mehmet Shehut, u nis menjëherë në zonën e Korçës, duke u instaluar në vendkomandën e Shtabit, që ndodhej në malin e Moravës. Në atë kohë që grupi operativ ishte vendosur atje, Mehmet Shehu ishte zënë keq me Ernest Jakovën, të cilin e kishte përzënë, duke e kthyer urgjent në Tiranë, me masë disiplinore ndalimi në garnizonin e kryeqytetit. Pas kësaj, Mehmeti kishte dhënë urdhër në minstri, që të nisesha unë urgjent për në Korçë, për të zëvendësuar Ernest Jakovën. Mehmeti kishte thënë që unë të nisesha pa humbur kohë, me çfarëdolloj mjeti që të gjeja. Në atë kohë unë sapo isha bërë komandant i Shkollës së Bashkuar dhe makina që kisha në përdorim ishte një "Moskviç" i vogël, me të cilin nuk mund shkoja dot deri në Korçë. Kështu u detyrova dhe mora makinën e kolonel Shefqet Peçit (Drejtor i Prapavijës së Ushtrisë), me të cilën, bashkë me major Xhevdet Petrelën, në datën 4 gusht udhëtuam për në Korçë, duke shkuar pastaj në këmbë deri në front. Aty iu paraqita menjeherë Mehmet Shehut.

Çfarë detyre ju ngarkuan atje?
Në vendkomandën e Shtabit në Moravë Mehmet Shehu më tha: "Dëgjo Skënder, këtu do të bësh çdogjë sipas atyre që ke mësuar në akademinë ushtarake në Moskë". Në atë kohë që shkova unë atje nuk kishte filluar akoma lufta dhe nga ana jonë ishin marrë të gjitha masat për dislokimin e forcave të armatosura në të gjithë kufirin me Greqinë.

Sa forca të ushtrisë shqiptare u dërguan në atë kohë në kufijtë e jugut?
Për të përballuar atë situatë ne kishim dislokuar aty Divizionin VIII të Korçës, të komanduar nga kolonel Petrit Dume (komandant), komisar Sejdi Avdia dhe shef Shtabi Llazi Angjeli, të cilët i kishin vendosur forcat e tyre nga Qafa e Kazanit deri në Kapshticë. Pas këtij divizioni, i cili ishte vendosur në vijën e parë të frontit, erdhi në përforcim edhe Brigada e Këmbësorisë së Vlorës, e komanduar nga nënkolonel Muhamet Prodani, e cila u vendos në fshatin Zvezdë të Korçës. Po kështu, në përforcim erdhi dhe një regjiment i Tiranës, i cili u vendos në Maliq, dhe një i Elbasanit, që u vendos në Devoll.

Sa ishte numri i këtyre forcave që u vendosën atje dhe sa ishte ai i të gjitha forcave të armatosura të ushtrisë shqiptare në atë kohë?
Numri i forcave që u vendosën në atë kohë për të përballuar provokacionet e grekëve shkonte në rreth 10 mijë vetë, ndërsa e gjithë ushtria shqiptare kishte rreth 40 mijë vetë. Ndonëse të gjitha këto forca ishin të gatshme për të luftuar, vetëm një pjesë e tyre zhvilloi luftime direkte me forcat monarko-fashiste greke, siç i quanim ne ata në atë kohë.

Kush i drejtonte luftimet atje në front?
Të gjithë ne ishim nën urdhrat e Mehmet Shehut dhe ai vendoste për çdo gjë, që nga vendkomanda e shtabit në Moravë. Që në fillimin e luftimeve, Mehmet Shehu më urdhëroi mua që të përgatisja gjithë planin e operacionit dhe urdhrin e luftimit, të cilin ne e ndryshonim çdo ditë sipas situatës. Gjatë ditës Mehmeti dilte vetë për të inspektuar forcat që kishim në vijën e parë të frontit, ndërsa mbrëmjeve na mblidhte gjithë grupin dhe na jepte udhëzimet e nevojshme.

Sa ditë zgjatën luftimet në Provokacionet e Gushtit dhe a erdhi ndonjëherë aty Enver Hoxha?
Provokacionet e Gushtit zgjatën rreth një muaj dhe Enveri nuk erdhi asnjë ditë aty në front, por ai informohej me telefon çdo ditë nga Mehmet Shehu dhe bisedat mes tyre i bënin në frëngjisht.

Gjatë asaj kohe a kishit lidhje me forcat komuniste greke të gjeneralit Markos Vafjadhis dhe a takoheshit personalisht me ta?
Me forcat komuniste greke të gjeneralit Markos ne kishim lidhje të vazhdueshme dhe ata na njoftonin për çdo veprim që pritej të ndërrmernin forcat qeveritare monarkiste greke. Me urdhër të Mehmetit, kur nuk kishte filluar akoma lufta, unë dhe Petrit Dume shkuam në malin Gramoz (në tokën greke) dhe aty morëm takim me shtabin e gjeneralit Barxhotas. Ata na pritën shumë mirë, por ne e ndjemë veten shumë inferiorë, për faktin se ne ishim veshur shumë keq dhe u habitëm kur i gjetëm ata të hekurosur e të lustruar si për paradë, e me zyra tepër komode me tapete të rëndë. Pasi na qerasën me konjak e çokollata, ata na treguan taktikat që mund të përdornin ndaj nesh forcat monarkiste qeveritare greke. Pasi qëndruam rreth tri orë aty në shtabin e tyre gjithë luks, ne u kthyem dhe i raportuam Mehmet Shehut. Përveç këtij takimi që bëmë me forcat komuniste në tokën greke, ne informoheshim rregullisht çdo ditë prej tyre. Kështu, më kujtohet në një rast kur gjeneral Marko Vafjadhis dhe gjeneral Barxhota e njoftuan Mehmet Shehun që në orën 10 të paradites të fillonte goditja me artileri e majës së Alices, pasi në atë orë aty do të shkonte këshilltari amerikan Van Flit me Shtabin e Përgjithshëm të forcave greke. Unë e lexova i pari atë njoftim dhe, kur e mori Mehmet Shehu në dorë, tha: "Çështë kjo, pse aventura do bëjme ne?" Mehmet Shehu shpesh herë nxehej me mënyrën e taktikat që përdornin forcat partizane greke. Në mbledhjet që bënim, ai na thoshte se forcat e gjeneralit Markos nuk duhej të bënin luftë frontale, pasi nuk kishin epërsi në njerëz dhe armatime. Por ato duhej të godisnin të parët armikun, duke e dëmtuar në prapavija e ndërlidhje, pa e lënë të organizohej në luftë frontale.

Cilat ishin luftimet më të ashpra që keni zhvilluar në Provokacionet e Gushtit?
Tri katër ditë pas letrës që na dërgoi gjeneral Barxhota, forcat qeveritare greke sulmuan malin e Vicit dhe, pasi e morën atë duke i shpartalluar plotësisht forcat partizane të gjeneralit Markos, i ranë malit të Gramozit, ku ishin përqendruar shumë forca të tjera të komunistëve grekë, të cilët pretendonin se aty ishin të pathyeshëm. Për të bërë rrethimin e forcave partizane të komunistëve grekë, forcat qeveritare monarkiste u futën në tokën tone, në vendin e quajtur Posta e Gurtë, në Trestenik të Devollit, ku u ndeshën me një qëndresë të fortë. Aty u zhvilluan luftime të përgjakshme dhe nga ana jonë u vranë mbi 100 e sa ushtarë dhe oficerë. Aty na u vra edhe komandanti i batalionit, Riza Mestani nga Spathara e Skraparit. Të plagosurit ne i kthenim në spitalin e Korçës, ku erdhën dhe shumë prindër ushtarësh, kryesisht nga Veriu, të cilët kërkonin me ngulm që të vinin vullnetarë në front në vend të djemve të tyre. Në spitalin e Korçës të plagosurit i vizitoi edhe Mehmet Shehu.

Po nga forcat qeveritare monarkise greke sa të vrarë pati?
Edhe nga grekët pati të vrarë, por numrin e saktë të tyre ne nuk e mësuam dot kurrë. Të gjitha ato luftime, ku forcat qeveritare greke ndeshën në një rezistencë të fortë, i kam drejtuar unë, sipas urdhërave të Mehmet Shehut. Pasi grekët dështuan në orvatjen për t'u marrë krahët forcave partizane të Markosit, ata sulmuan në mënyrë frontale dhe për katër ditë pushtuan të gjithë Gramozin. Në fitoren e forcave qeveritare greke ndikoi shumë aviacioni anglo-amerikan, i cili bëri bombardime të shumta mbi forcat partizane komuniste të gjeneralit Markos. Pas kësaj me mijëra partizanë e komunistë grekë u detyruan të futeshin në territorin shqiptar, duke dorëzuar më parë armët në kufirin tonë. Kjo gjë shënoi edhe fundin e trazirave të Provokacioneve të Gushtit të vitit 1949, të cilën forcat qeveritare greke e festuan duke hedhur fishekzjarre në të gjithë vijën e kufirit. Në ditët që pasuan më vonë pati vetëm konflikte sporadike.

Pas mbarimit të luftimeve, çfarë bëri shtabi juaj, a vazhduat të qëndronit përsëri në Moravë?
Pas kësaj nga Morava ne u tërhoqëm, duke u vendosur në qytetin e Korçës dhe Mehmet Shehu iku për në Tiranë, duke lënë si zëvendës të tij gjeneral Tahir Kadarenë, ndërsa zëvendës i Tahirit isha unë dhe Teme Sejko. Në Korçë ne qëndruam rreth 20 ditë, duke mbajtur lidhje të vazhdueshme me kufirin dhe më pas u kthyem në Tiranë.

Kur erdhët në Tiranë, a u bënë analiza dhe konkluzionet e Provokacioneve të Gushtit?
Analiza e konkluzione për Provokacionet e Gushtit nuk u bënë kurrë, si duket gjithçka u mjaftua vetëm me analizat që na bënte Mehmet Shehu kur ishim në front.

[Toro]

Ki birua qe i raportonte Mehmetit se cfare e qerasne partizanet greke konjak e cekullata si mund te quaje provokacione greke te gushtit, kur ai vete i veshur si ushtarak, bashke me Petrit Dumen, ne kohe konflikti te brendshem ne shtetin fqinj, futen ne token e tij dhe bisedojne ( marrin udhezimet e informatat se ke do bombardonin me artileri nga territori shqiptar ne ate grek)? Atje ne shkollen e "Frunxes" ne te semes ne Rusi nuk jua u mesuan rregullat e luftes?


Po c'front hape ne Trestenik te Devollit a lumemadh....Ku Tresteniku ( nje fshat poshte Kapshtices) e ku mali i Gramozit....Vetem nje idiot mund te bente rrethimin e nje mali duke filluar ne ....pllajen e Korces ne Trestenik, 30 km larg nga Tresteniku...Dhe keta "idiote" na ishin greket qe ne ate zone aty kishin pak a shume 8-9 vjet qe luftonin dhe e njihnin me pellembe.....

Oiiiii thuaj....Ne vend qe te thone, aq dinim aq beme, ashtu na thonin ashtu i besuam, keta vijne e na tregojne perralla me mbret. Jo Mehmeti nuk donte "aventura" , jo po mbrojtem atdheun , jo Enveri nuk merrte vesh nga harta. Thuani ore te verteten, "ndihmuam komunistet greke duke bombarduar forcat e tyre qeveritare", thoni " qe ata cuna qe u vrane iken per lesh se Enveri e Mehmenti donin ta luanin pjesen si internacionaliste" jo se po mbronin atdheun. "Dhe nuk i filluan greket provokacionet po i filluam ne te paret" keto te thoni.

Kur tjetri te godet me artileri ne vendin tend ( ne kohen qe ti ke lufte civile duke mbajtur anen e pales antiqeveritare) dhe ti i kunderpergjigjesh quhet provokacion? Se greket mund te jene te poshterit e dheut, por ama ishin Enveret e Mehmetet ata qe rrezikonin te na benin ....Palestine. Thuaj shyqyr qe amerikanet e sovjetiket e kishin nda muhabetit qe me pare dhe ngelem keshtu si jemi sot se as ato 28 mije km katrore nuk kane dash me na lene "strateget" me poture si Enveri e Mehmeti...

[ardit 2]

ja e verteta per provokacionet e gushtit.

qte

E vërteta historike për provokacionet e Gushtit


Agim Musta


Para disa ditësh në shtypin e përditshëm lexova artikullin e Z. Nuri Dragoj për provokacionet e gushtit të vitit `49-të, të bëra nga ushtria greke ndaj territorit shqiptar. Si historian, si njohës i shumë personaliteteve të asaj kohe dhe si dëshmitar okular, nuk mund të hesht ndaj shtrembërimeve të fakteve dhe mosnjohjes së duhur të realitetit historik.

Dihet se pas mbarimit të Luftës së Dytë Botërore në Shqipëri dhe Greqi u vendosën sisteme shoqëroro-politike diametralisht të kundërta .

Në Shqipëri pushtetin e morën forcat komuniste, kurse Greqia në sajë të ndërhyrjes anglo amerikane, shpëtoi nga kthetrat e komunizimit. Duhet theksuar se forcat e armatosura të Partisë Komuniste greke, të quajtur EAM, vazhduan luftën e armatosur dhe arritën të pushtojnë gjithë Greqinë kontinentale, deri në periferi të Athinës, ku u krye edhe një atentat në dhjetor të vitit 1944 ndaj kryeministrit të Britanisë së Madhe, Wiston Churchil. Në vitin 1946-të u firmos paqja e Varqizës për të bërë zgjedhje të lira dhe demokratike. Në vitin 1947-të komunistët grekë të nxitur nga Moska, filluan përsëri luftën e armatosur për të marrë pushtetin.

Ndihma materiale dhe armatime ushtarake për EAM –istët vinin dhe nga blloku komunist dhe hynin ilegalisht në territorin grek nëpërmjet kufirit bullgaro-jugosllav. Pas rezolucionit të Bukureshtit në qershor të `48-ës, Jugosllavia titiste u përjashtua nga blloku komunist dhe u cilësua si “Kali i Trojës” në lëvizjen komuniste.Qysh në verën e vitit 1948-të shteti jugosllav ndaloi çdo ndihmë për eamistët grekë dhe mbylli kufirin me Greqinë. Në të njëjtën kohë, ushtria qeveritare greke mundi të vendosë kontrollin gjatë kufirit greko- bullgar. I vetmi vend që mund të ndihmonte nga ana tokësore forcat komuniste greke mbetej Shqipëria.

Qeveria e Enver Hoxhës u tregua e gatshme për të zbatuar urdhrat e Moskës, që territori shqiptar të kthehej në një trampolinë për të furnizuar komunistët grekë me çarëdolloj materialesh në funksion të marrjes së pushtetit. Çdo muaj në portin e Durrësit mbërrinte nga Kostanca e Rumanisë një anije sovjetike e ngarkuar me armatime ushtarake dhe materiale të ndryshme për të furnizuar EAM-istët grekë. Anija shkarkohej natën nga një repart ushtarak special dhe ngarkohej në 50 kamione “tatra” duke u nisur menjëherë për në zonën e Bozhigradit dhe Trestenikut të Korçës. Ky material merrej në dorëzim në kufirin shqiptaro-grek nga përfaqësuesit e EAM-it dhe nëpërmjet tuneleve që kishin hyrjen në tokën shqiptare, transportohej në brendësi të tokës greke.

Në verën e viti 1949-të ushtria greke, e ndihmuar dhe nga forcat ajrore anglo-amerikane, filloi një operacion masiv për t`i shpartalluar përfundimisht forcat komuniste greke, të përqendruara kryesisht në malin e Gramozit, në Vici dhe Kajmalcallan. Operacionin e udhëhiqte kryekomandanti i ushtrisë greke, Aleksandër Papagos, kurse forcat ajrore anglo- amerikane, Van Flit.

Qeveria komuniste shqiptare në bashkëpunim me EAM-istët kishte hapur themele dhe ndërtuar depo për të furnizuar komunistët grekë në sektorin e Bozhigradit dhe Trestenikut e të Gramozit. Gjithë armatimet dhe materialet që vinin nga kampi komunist futeshin në brendësinë e tokës greke nëpërmjet tuneleve.

Sigurisht që organet e zbulimit grek kishin të dhëna të hollësishme për vendin ku ndodheshin dhe funksionet që kryenin bazat e vendosura në territorin shqiptar. Komanda e operacionit grek i kërkoi shtetit shqiptar mbylljen e menjëhershme të themeleve dhe ndërprerjen e çdo ndihme për EAM-istët, përndryshe do të ballafaqohej me goditjet e ushtrisë greke.

I ndodhur përpara një situate të tillë, që mund të sillte rreziqe të paparashikuara, dikatori Hoxha kërkoi ndihmë nga Moska për të përballuar një agresion grek. Qeveria sovjetike, që i dinte mirë planet e ushtrisë greke, e qetësoi diktatorin se provokacionet e ushtrisë greke nuk kishin si synim rrëzimin e qeverisë së Enver Hoxhës, prandaj ato duhet të përballoheshin nga ushtria shqiptare. Këtë gjë e pohuan dhe pa asnjë ekuivok edhe këshilltarët sovjetikë pranë Shtabit të Përgjithshëm të ushtrisë shqiptare.

“Ne do t’ju ndihmojmë , por jo ushtarakisht”. Ky deklarim solli një pështjellim në radhët e anëtarëve të Shtabit, ku gjenerali Hamit Keçi deklaroi haptazi se ushtria shqiptare nuk ishte në gjendje të ndalonte sulmin grek as edhe një ditë e jo 10 ditë siç kishte deklaruar Enver Hoxha.

Hamit Keçi u arrestua po atë ditë dhe u dënua si armik i popullit për shprehjet e tij disfatiste.

Repartet e ushtrisë greke sulmuan më 2 gusht dhe hynë në sektorin e Bozhigradit pas një rezistence të dobët të ushtrisë shqiptare.

Në ditët në vijim, në zonën e Korçës u dislokuan mbi 6 mijë efektiva të ushtrisë shqiptare për të ndaluar një ofensivë greke në brendësinë e territorit shqiptar. Grekët, pasi shkatërruan tunelet dhe pikat e furnizimit për forcat komuniste greke, u tërhoqen nga sektori i Bozhigradit në brendësinë e territorit të tyre.

Më 12 gusht forcat greke hynë përsëri në territorin shqiptar në zonën e Bilishtit për të shkatërruar qendrat e furnizmit të EAM-it, që ndodheshin në afërsi të fshatit Trestenik.

Në lidhje me luftimet që u zhvilluan në dy javët e para të muajit gusht të vitit `49-të në zonën e Korçës midis ushtrisë shqiptare dhe asaj greke, gjeneral Hulmsi Spahiu, ish-komandant i Artilerisë shqiptare më ka treguar: “Ushtria shqiptare në zonën e Korçës komandohej nga oficerë gjysmë analfabetë. Ajo ishte e pajisur si mos më keq si në armatim, ashtu dhe në veshmbathje e ushqime. Ushtrisë i mungonte krejtësisht eksperienca e luftës frontale. Që në fillim të provokacioneve greke, reparte të vogla dhe sidomos efektivat e pikave kufitare mbetën të izoluara pa bukë dhe municione. Kjo i detyroi disa dhjetëra ushtarë të dezertonin dhe të kërkonin strehim politik në shtetin grek.

Por, gabimi më i madh u bë nga artileria jonë e vendosur në fshatin Pojan të Korçës. Ajo për disa minuta bombardoi ushtrinë shqiptare në fushën e Devollit duke shkaktuar mbi 50 të vrarë dhe shumë të plagosur...

Kur provokacionet e ushtrisë greke përfunduan, pasi ishin plotësuar objektivat e saj (shkatërrimi i bazave të furnizimit të EAM-it) Enver Hoxha, i veshur me uniformë madhore të gjeneral-kolonelit, i shoqëruar me një shpurë ministrash dhe oficerësh, vizitoi spitalin ushtarak të Tiranës për të dekoruar ushtarët e plagosur në provokacionet greke....

Enver Hoxha mbajti një fjalim të shkurtër duke u mburrur për “fitoren e shkëlqyer ” të ushtrisë shqiptare kundër monarko –fashistëve grekë.

Si gjithmonë, disfatat Enver Hoxha i paraqiste si fitore dhe populli i mjerë i duartrokiste.

Është për të ardhur keq dhe është e pafalshme që disa studiues dhe historianë të sotëm për ngjarjet e rëndësishme që kanë ndodhur gjatë kohës së diktaturës komunistes i referohen arkivave të Partisë së Punës dhe historiografisë krejtësisht të politizuar të asaj kohe, duke i parë fenomentet historike me syzet e Enver Hoxhës.

Nuk ka absurditet më të madh që edhe pas 16 vjetësh pluralizëm, mitet dhe legjendat e sajuara nga propaganda komuniste t`i serviren opinionit publik si të vërteta historike. Shqiptarët janë ushqyer me gënjeshtra dhe demagogji për gjysmë shekulli dhe sot, kanë nevojë që të mësojnë të vërtetën e mohuar për 45 vjet.

___________
TemA

unqte

[skipetar]

a ka moderator te qyteteruar ky forum?..

pse i lejoni shkrimet e njerezve te degjeneruar.. qe nuk e dojne vetveten.. qe shkruajne kunder popullit te vet.. pra.. kunder vetvetes..

pse i lejoni shkrimet e njerezve qe perhapin defetizem.. shkrimet ku cdo histori qe eshte e lavdishme per Shqiptaret.. pra.. qe i ben Shqiptaret me e ndi veten mire se jane Shqiptare.. shtremberohet me ju pershtat historise te armiqeve..

merrni keto shkrime e gjuani ne nje nenforum "per te degjeneruarit"..

ne shkrimin qe e solli ardit 2 behet fjale per nje lufte te te pareve.. per shume prej nesh.. behet fjale per prinderit e gjysherit.. une ate histori e di prej njerezve qe i kane pas prinderit e gjysherit ushtare ne ate kohe.. dhe e verteta eshte se ata ushtare kane qene te gatshem me shku me e kall Atinen po mos te ju kishte shku urdheri me u ndal..

ky i degjeneruari Musta-i shkruan se ato jane mite e legjenda..
ateher.. le te tregon Musta-i me krejt llojin e tij degjenerues se qysh mitet e legjendat e ndaluan dhe e perzun ushtrine greke nga Shqiperia?

[BARAT]

Zbardhet misteri i operacionit të zbulimit në situatën e acaruar


Një avion grek në Shqipëri, në verën e 1949



Afrim Imaj

Ka qenë vera e vitit ’49, kur një avion grek është ulur në afërsi të Sarandës. Ngjarja fillimisht ka ngjallur kërshëri te banorët e zonës, po me depërtimin e avionit në Tiranë gjithçka është fashitur dhe me kalimin e viteve ky fakt është harruar.

Mjaft nga bashkëkohësit, të panjohur me të vërtetën e ngjarjes, e kanë futur në hullinë e legjendës, duke e faturuar rrëmbimin e mjetit fluturues vepër të një komandoje shqiptare. Ndërkaq, shumë syresh e lidhin këtë me dekorimin e njërit prej pilotëve të paktë që kishte vendi ynë në atë periudhë nga krerët më të lartë të shtetit, për guxim dhe trimëri të jashtëzakonshme.
Sidoqoftë, prania e një avioni luftarak grek në parkun kombëtar të aviacionit shqiptar ka mbetur për dekada me radhë mister, aq sa edhe specialistët e fushës e kanë quajtur të pamundur zbardhjen e tij.
Në historikun e aviacionit luftarak thuhet se një avion grek ka qenë pjesë e parkut të aviacionit shqiptar nga viti 1949 deri në vitin 1953. Më shumë se kaq, Edip Ohri, njeriu që ka drejtuar për disa dekada këtë armë, kujton se me këtë avion janë zhvilluar me qindra orë fluturimi. Madje, ai mban mend mirë edhe ditën e shkatërrimit të tij. “Diku aty nga viti 1953, duke fluturuar me të, piloti Vasil Trasha, thotë Ohri,u përplas me oxhakun e fabrikës së sheqerit në Maliq dhe u shkatërrua tërësisht.” Ish komandanti i ajërorëve shqiptar thotë se avioni grek u bë avioni i parë qeveritar, me të cilën kanë udhëtuar udhëheqësit e lart komunist të asaj periudhe. Sipas tij, ai u bë një nga mjetet më të preferuara të ushtarakëve sovjetik për inspektimet e ndryshme nëpër bazat ushtarake të vendit tonë. Po si mbërriti avioni i ushtrisë greke në territorin shqiptar? Kush ishte piloti që regjistroi në parkun e aviacionit shqiptar këtë mjet fluturues perëndimor? Çfarë fshihej pas ngjarjes së bujshme dhe pse e mistifikoi udhëheqja e kohës atë....
Dëshmitari Shehu: Në Vrinë avionin e prisnin njerëzit e Sigurimit
Plaku Hadër Shehu, nga Kurveleshi, është nga të paktët dëshmitarë që ka parë uljen e avionit grek në territorin shqiptar. Eshtë gjendur aty fare rastësisht, teksa merrej me bagëtitë e tij. Ka qenë jo shumë larg sheshit ku u ul avioni, por i ka parë nga afër lëvizjet e njerëzve që orientonin uljen e tij me flamur në dorë. Në rrëfimin e 90-vjeçarit Shehu përshkruhet gjithçka ai ka parë atë ditë në sheshin e Vrinës...
“Ishin vitet e para pas çlirimit. Si vit nuk e mbaj mend me saktësi, po di që ndodhesha aty për të kullotur delet. Qysh një natë më parë u shfaqën në afërsi të Vrinës dhe të fshatrave përreth njerëz të policisë, pjesa më e madhe e të cilëve ishin të veshur civil. Më shumë se për ndonjë aksion të zakonshëm, siç ndodhte ngaherë kur bënin ndonjë arrestim në zonë, këtë herë vizita e tyre mesa dukej nuk kishte të bënte me këtë punë. Lëvizjet i bënin të orientuara nëpër lëndina dhe shpate kodrash, larg syrit të fshatarëve. Ishte periudha e luftës kundër bandave dhe shumëkush mendonte ndonjë operacion të Sigurimit në goditjen ndaj tyre. Në mbrëmje ata “u zhdukën” si me komandë. Ndoshta për aq kishin ardhur, mendova edhe unë si shumë të tjerë që kishin hasur lëvizjet e pazakonta të tyre. Po nuk kishte qenë kështu. Të nesërmen, kur në qiell u dëgjua zëri i një balone, siç i themi ne të vjetrit aeroplanit, ata brofën menjëherë në qendër të sheshit, në Vrinë dhe në majat e kodrave përreth. Për pak çaste rrethuan vendin dhe nuk lejonin njeri të afrohej. Bile zona, mesa më kujtohet, mbahej e ruajtur me dy-tri breza, që rrinin të fshehur. Nuk vonoi dhe u shfaq mbi kodra një balonë që buçiste me një zhurmë që sa vinte e bëhej më e fuqishme. Për pak minuta u ul në sheshin ku e orientonin dy oficerë me flamur në dorë. E dëgjova mirë kur njëri nga pilotët që doli nga kabina foli shqip dhe sa mbërriti në tokë filloi të përqafohej me përzemërsi me kolegët që e kishin orientuar në zbritje. Disa orë ndenji aty me motorë të fikur dhe në vëzhgimin e dhjetëra njerëzve, që duhej ta shikonin vetëm në distancë. Pastaj në vendin ku ishte ulur avioni mbërritën dy makina të vogla. Më pas erdhi aty një autobot, që mesa dukej çoi karburant. Kaluan kështu dy tre orë, a më shumë. Diku nga pasditja u ndezën përsëri motorrët e aeroplanit dhe ai u ngrit sërish në ajër. Këtë radhë jo me drejtim nga Saranda nga kishte ardhur, po për nga Tirana. Kaq ishte e gjithë historia. Prapa mbetën lloj-lloj fjalësh e versione që kishin të bënin me balonën që ishte ulur dhe ishte ngritur nga zona e Vrionit. Çfarë nuk thoshin njerëzit për praninë e tij. Ca më tepër kur e morën vesh që ajo kishte ardhur nga Greqia. Po kaluan kohë dhe u harrua çdo gjë. Thanë se kishte ngatërruar rrugën. Po ku e dinin policët që në mbrëmje se të nesërmen avioni grek do të ndërronte rrugën. Thanë se e ulën me forcë, po cene, me se e ulën në atë periudhë kur nuk kishim as aeroplanë dhe as topa. Thanë se u ul vet. Po të gjitha u tretën bashkë me zhurmën e avionit, që u ul papritur në Vrinë. Asnjëherë më vonë nuk u mor vesh për punën e këtij avioni...”



* ngjarja
Në verën e vitit 1949, në fushën e Vrinës, në afërsi të Delvinës është ulur një avion luftarak me flamurin e ushtrisë greke. Në pak çaste është gjendur i rrethuar vendi ku ka parkuar piloti i vendit fqinj. Zbritja e tij në tokë është orientuar nga dy zbulues shqiptarë, që kishin mbërritur aty pak orë më parë. Nuk ka vonuar shumë dhe pas furnizimit me karburant të siguruar nga autoritetet vendase është çuar sërish në ajër dhe ka fluturuar për në Tiranë.
* legjenda
Rreshtimi i avionit grek në parkun kombëtar të aviacionit shqiptar u shoqërua me një legjendë për mënyrën e mbërritjes së tij nga teritori helen. Gojëdhëna më e dëgjuar rreth kësaj e shpjegonte praninë e avionit të huaj si vepër të një komandoje shqiptare, që kishte rrugëtuar ilegalisht deri në Athinë dhe aty kishte marrë peng mjetin fluturues. Kishte nga ata që thoshin se gjithçka lidhej me humbjen e orientimit të pilotit dhe zbritjen e detyruar të tij në zonën e Delvinës.
* dekorimi
Ish-piloti, Esat Tetova, në kohën e mbërritjes së avionit grek në Shqipëri, është dekoruar nga krerët më të lartë të shtetit për një akt të lartë guximi dhe heroizmi në një operacion sekret dhe me rëndësi të madhe për sigurinë kombëtare. Atëherë është folur nën zë se ky dekorim kishte të bënte me protagonizmin e Esatit në ngjarjen e bujshme, por vetëm kaq dhe asgjë më tej. Po ashtu është vënë në dukje se bashkë me Tetovën janë dekoruar edhe dy minoritarë, të cilët kanë bërë rolin e përkthyesit për të.



Rrëfimi i Masar Agës “Me avionin grek u kryen 5 vjet fluturime”

Kur e pyet Masar Agën, njërin prej themeluesve të aviacionit luftarak për atë që di rreth avionit grek të gjendur në Shqipëri në vitin ‘49, të thotë se di vetëm që ai ka qenë pjesë e parkut të aviacionit tonë qysh në fillimet e tij. Më tej, sqaron se ka qenë një avion me dy krahë, shumë i manovrueshëm dhe i përshtatshëm për kushtet e vendit tonë. Ndërkaq, veterani i aviacionit luftarak vë në dukje se me të ka bërë disa fluturime. “Me avionin grek, që ishte i vetmi avion perëndimor, thotë Masar Aga, u kryen për pesë vjet me radhë fluturime të ndryshme, që përshkuan tërë hapësirën qiellore të Shqipërisë. Për të, pilotët shqiptarë e kishin për kënaqësi të fluturonin me mjetin grek, sidomos kur bëheshin manovra në jug të vendit. I futur rishtas në inventarin e forcave ajrore, sipas Agës, përdoruesit e tij në asnjë rrethanë nuk morën vesh të vërtetën si u gjend në vendin tonë. “Në bindjen tonë ishte i mirëqenë opinioni se atë e kishim kapur rob ndërkohë që bënte fluturime diversioniste mbi tokën shqiptare. Mjaftonte kaq, për të na dhënë një lloj krenarie, sidomos ne, njerëzve që na ishte besuar sovraniteti i hapësirës ajrore”, përmbyll piloti veteran.



neser do te lexoni

* Kush ishte shqiptari, që kaloi ilegalisht kufirin dhe fluturoi me avionin luftarak grek nga territori helen në atë shqiptar
* Historia e veçantë e Esat Tetovës, ish-partizanit të Brigadës së Pestë, që pranoi thirrjen e lidershipit komunist për misionin sekret në Greqi
* Çfarë ndodhi në bazën ushtarake të vendit fqinj dhe si u realizua ulja e avionit grek në Vrinë të Delvinës
* Pse u mbajt i fshehtë operacioni, që solli avionin në Shqipëri dhe cili ishte misteri i largimit nga aviacioni i protagonistit të ngjarjes së bujshme
* Enver Hoxha, Mehmet Shehu, Beqir Balluku, VIP-at e parë, që udhëtuan me mjetin fluturues, i mbërritur në vendin tonë në rrugë misterioze

[BARAT]

Misteri i një operacioni sekret: Si mbërriti në Tiranë avioni luftarak grek. Sfida nga ajri për mësymjen tokësore të armatës helene në jug të Shqipërisë


Esat Tetova, shqiptari që rrëmbeu në Athinë avionin ushtarak

Enveri dhe Mehmeti, VIP-at e parë që udhëtuan me avionin helen

Afrim Imaj

Ka qenë piku i provokacioneve të gushtit të vitit 1949, kur shtatmadhorët grekë që kishin mësymur armatat mbi juglindjen e Shqipërisë do të tronditeshin nga një lajm i papritur: Nga baza ajrore e Athinës ishte rrëmbyer një avion luftarak!

Konstatimi për fluturimin e tij në vendin tonë, fillimisht do t'u dukej i pamundur dhe befasues. Shqiptarët që ende nuk kishin një avion për ta çuar në ajër, kur akoma nuk kishin diplomuar pilotët e parë, kishin guxuar të sfidonin sigurinë e bazës ajrore më të rëndësishme të ushtrisë greke, duke rrëmbyer një nga avionët e saj! Në kohën kur me vërshimin e taborëve të shumtë nuk mundnin të thyenin kufijtë tokësor të vendit tonë, sakrifica dhe mençuria shqiptare po i thyente në mënyrën më të çuditshme me manovrën në thellësinë e tokës helene dhe me rrëmbimin e një mjeti fluturues. Kur autoritetet ushtarake fqinje do të vinin alarmin për ngjarjen misterioze, që do t'u kushtonte jo pak në prestigjin e tyre, në Tiranën zyrtare euforia e çasteve të para do t'ia linte vendin përkujdesjes për të fshehur atë që kishte ndodhur. E bashkë me të duhej të shmangej e të fshihej edhe protagonisti i saj. Urdhri do të vinte drejtpërdrejtë nga maja e piramidës shtetërore dhe gjithçka do të bëhej sipas porosive të saj. Sakaq, do të "burgosej" çdo gjë nga detajet e historisë së operacionit sekret që ishte shfaqur me profilin e një aventure. Ngjarja kishte qenë e rëndësishme, por edhe delikate njëherazi. Si e tillë duhej monitoruar me kujdes, larg patetizmit dhe "rrahjes së gjoksit", duhej fshirë nga kujtesa e bashkëkohësve dhe historiku i armës së aviacionit luftarak që do të startonte në atë periudhë. Dhe në fakt ashtu ndodhi. Për gati 60 vjet, asnjëherë nuk u përmend e vërteta e depërtimit të avionit grek në Shqipëri. Për herë të parë, gazeta "Panorama" mundi të zbardhë me investigimet e saj skemën dhe dinamikën e plotë të operacionit sekret, nëpërmjet të cilit u bë e mundur depërtimi i avionit grek nga baza ajrore e Athinës, në zonën e Sarandës. Janë veteranët e aviacionit, familjarët dhe miqtë e protagonistit të këtij operacioni, që sjellin pamjet e plota të tij.

Edip Ohri: Avioni grek, nga të parët në parkun e aviacionit shqiptar.
Edip Ohri, njëri nga veteranët e aviacionit luftarak shqiptar dhe ish-drejtuesi kryesor i tij për shumë vite, kujton faktin që avioni grek ka qenë pjesë e parkut të aviacionit shqiptar qysh ditën e krijimit të armës, më 24 prill 1951. Sa për periudhën kur ka mbërritur ky "mysafir" i huaj në Shqipëri, thotë se nuk e di me saktësi, pasi në atë kohë ka qenë me studime në BS. "Sidoqoftë, - shton Ohri, - ne pilotët e asaj periudhe dinim që avioni grek ishte bërë pjesë e parkut tonë në një rrugë të fshehtë. Ishte një avion praktik, me dy krahë dhe i manovrueshëm për kushtet tona. Mbaj mend që pilotohej me dëshirë nga Babaçe Faiku, Peço Polena, Vasil Trasha etj. Për katër pesë vjet sa ishte në gjendje pune, u bë avioni më i përdorshëm. Fundi i tij,ka të bëjë me një manovër të pakujdesshme të Vasal Trashës në zonën e Maliqit të Korçës, ku u përplas me oxhakun e fabrikës së sheqerit dhe doli jashtë përdorimit. Me këtë finale, u mbyll kështu edhe historia e avionit që patëm "dhuratë" nga shteti fqinj..." Kaq kujton në mënyrë të përmbledhur për ngjarjen e avionit grek të gjendur në vendin tonë veterani i aviacionit ushtarak shqiptar. Mban mend rreshtimin në ceremoninë e krijimit të armës së aviacionit, ditët e manovrave me të, pilotët që kanë fluturuar mbi territorin e vendit, zonën ku është shpërthyer dhe një opinion disi enigmatik për mënyrën si ka mbërritur në Shqipëri avioni grek. "Fillimisht kishte zëra se e kishin detyruar të ulej pas një inkursioni mbi territorin shqiptar, vë në dukje Ohri. Po kjo nuk mund të ndodhte, ngaqë asokohe nuk kishim mjete kundërajrore për detyra të tilla. Thuhej se kishte qenë çartja e pilotit grek ajo që i kishte dhënë rrugë avionit për në vendin tonë. Po edhe kjo, për kohën mbetej e diskutueshme. Dëgjohej ndërkaq një version tjetër, që ia adresonte këtë guximit aventurier të një piloti shqiptar. Madje diku nën zë dëgjohej edhe emri i tij: Esat Tetova. Po vetëm sa citohej dhe më tej kërshëritë mbylleshin si para një ngjarjeje që nuk duhet zbardhur". Kur vjen biseda pikërisht te emri i pilotit aventurier, ish-kreu i aviacionit shqiptar ka dëshirë të ndalet, po jo për të zbardhur misterin e rrëmbimit të avionit. Për të Esati është nga të parët pilotë që u shkolluan jashtë shtetit, qysh në vitet e para të çlirimit. Eshtë njohur me të dhe ka çmuar një lloj guximi disi të spikatur. "Po Esati, - përmbyll piloti veteran, - u shkëput qysh herët nga arma e aviacionit. Me sa di unë ai ka shërbyer në organet sekrete të shtetit dhe më vonë në ushtri. Ndoshta operacioni për mbërritjen e avionit grek në Shqipëri mund të ketë qenë ndonjë detyrë speciale e tij.Unë di që në këtë periudhë Esati ka marrë një dekoratë të lartë..."
Masar Aga: Flitej që avionin e solli Esat Tetova, po gjithnjë me një lloj frike
Me dekorimin e pilotit Esat Tetova e lidh mbërritjen e avionit grek në territorin shqiptar, veterani tjetër i aviacionit, Masar Aga, aktualisht kryetar i shoqatës kombëtare "Aviatori". Për të, vlerësimi i lartë për një nga shokët e tij më të afërt nuk u mor vesh asnjëherë përse u bë. Gjithsesi, Aga ngjarjen e ka ende të freskët në kujtesë...
"Avioni grek u ul në Shqipëri në 49-ën, kur grupet e aviatorëve shqiptarë studionin në Jugosllavinë e Titos dhe në Rusinë e Stalinit. Këtë "gjah" nga bota perëndimore e dëshironin shumë sidomos specialistët sovjetikë, që ishin në Tiranë. Për shqiptarët, prania e avionit grek në parkun e aviacionit kombëtar kishte kuptimin e një "robi" të rrëmbyer nga fronti i luftës". Pas këtyre përjetimeve, kreu i shoqatës së aviatorëve shqiptarë ndalon gjatë në historinë e protagonistit të vetëm, së paku për aq sa ka kuptuar vet nga misteri i saj...
"Esat Tetova, ky ish-partizan i Brigadës së Pestë, pikërisht në atë kohë u dekorua me një urdhër trimërie. Kjo ndodhi kur ai sa ishte kthyer i përzënë nga shkollimi i tij, që kishte nisur në Jugosllavi dhe po finalizohej në BS. Ai ishte futur në rrugën e përgatitjes për pilot, ndërkohë që në trup mbante tri plagë. Ishte trim i çartur dhe gjaknxehtë. Besnik gjer në vdekje dhe pasionant i çmendur i drejtësisë. Me të jam njohur qysh kur studionim në Jugosllavi. Në kohën që po bashkë përfundonim specializimin në BS, Esatin e prunë "kartë postale" në Shqipëri. Ndodhi kështu pas një përplasje që pati me eprorin sovjetik. U ndamë me të pikërisht aty, ku atë e përjashtuan nga studimet e mëtejshme. Kur u kthyem vetëm pas pak javëve nga kjo ngjarje, na befasoi një dekorim i lartë i tij me urdhrin e trimërisë. Jam ulur me të edhe më vonë, kur ishte larguar nga aviacioni, po asnjëherë nuk kam dëgjuar prej tij ndonjë kontribut të veçantë që kishte demonstruar në vitet kur ishte pilot.
Ylli Poloska: Drejtuesit e lartë i besuan Esatit misionin sekret dhe ai e përmbushi me sukses
Tetëdhjetëvjeçari, Ylli Poloska, është ndër njerëzit e rrallë që ka pasur mundësi ta njohë të plotë ngjarjen e bujshme me avionin luftarak grek. Ka qenë nga miqtë e afërt të Esat Tetovës, ndërkohë që ka punuar me të rreth 25 vjet në Berat, ku shërbenin si ushtarakë. Ka ndarë me pilotin e larguar nga aviacioni në mënyrë misterioze gëzimet dhe shqetësimet e kohës dhe ka përjetuar me të çastet më të bukura dhe më vështira të jetës. Kjo miqësi e sinqertë është bërë shkak që Esat Tetova t'i besonte në vitet e pleqërisë të fshehtën më të madhe të jetës së tij. Të fshehtën për të cilën kishte nënshkruar se do ta ruante të pazbardhur në çdo mënyrë. Të fshehtën që ishte betuar se në jetë të jetëve do ta ruante të parrëfyer. Piloti i larguar herët nga arma e tij e dashur, në një moment dobësie, në një çast delikat, do t'ia tregonte mikut të afërt atë që kishte vendosur t'ia çonte vetëm varrit. Ylli Poloska që është njohur me ngjarjen e rrallë është ndjerë i tronditur, por edhe krenar nga ajo që ka dëgjuar nga Esat Tetova. Tani që miku i tij ka ndërruar jetë, dhe ndodhia nuk përbën më penalitet, Ylli Poloska mendon se ajo që ka bërë Esat Tetova në vitin `49 ia vlen të zbardhet, jo thjeshtë për kërshëri, por në respekt të një të vërtete historike...
"Esat Tetova u lajmërua në mënyrë të fshehtë në BS, ku ishte duke përfunduar studimet e larta për aviacion dhe mbërriti në Tiranë. Dikush nga autoritetet e larta e thirri në zyrë dhe e njohu me një kërkesë speciale të kreut të udhëheqjes. Ishte përzgjedhur ndër më të besuarit për të realizuar një operacion sekret në Greqi. Ishte koha kur vendi ynë përjetonte provokacionet e shovinistëve grek në zonën e juglindjes.
"Në bazën X të aviacionit në Athinë do të merrni një avion luftarak dhe do ta sillni në Shqipëri! Si thua, e bën dot? E merr përsipër përgjegjësinë që të beson Partia?" Një sfidë dhe një aventurë e çuditshme shpalosej para tij. Të tërhiqej, të mos e pranonte, do të ishte dezertor. Së paku frikacak. Ta pranonte apriori, do të ishte marrëzia vet. Ndenji mendueshëm disa çaste. Vrau mendjen për qëllimin e asaj që i kërkohej. Kujtoi angazhimin e drejtpërdrejtë të udhëheqjes së lartë dhe filloi të reagojë. Pyeti për sfondin e operacionit, për përkthyesit që do t'i duheshin, për njeriun e zbulimit shqiptar në bazën greke, për mbështetjen logjistike të veprimeve, për kohën që do ta kryenin dhe, kur u bind se gjërat ishin sinkronizuar më së miri, dha "fjalën e nderit" se do ta bënte patjetër, edhe sikur t'i rrezikohej jeta. E tha dhe e bëri Esat Tetova. Kaloi kufirin me përkthyesin e besuar, veshur me uniformën e monarkofashistit grek, dhe në momentin e caktuar u paraqit te baza ajrore. Mori kontakt me njeriun që punonte në radhët e ushtarakëve grekë për llogari të zbulimit tonë. Pastaj gjërat rrodhën sipas skenarit të Tiranës. Hipi në avionin që ishte caktuar për t'u bërë "mysafir" i shqiptarëve dhe u nis drejt Shqipërisë. Drejt Shqipërisë, po edhe drejt vdekjes! Nga çasti në çast pritej vetëm një njoftim dhe kundërajrorët grekë me pak punë mund ta rrëzonin përdhe. Për fat asgjë nuk e ndërpreu fluturimin e "gjahut" të zbuluesve shqiptarë. Pas qindra kilometrave rrugëtim, do të vinte triumfi. Do të kalohej pa vështirësi kufiri shtetëror, po avioni do të rrezikonte fluturimin drejt Tiranës nga harxhimi i karburantit. Ishte diçka që ishte menduar. Ata do të drejtonin uljen e tij në aeroportin e improvizuar të Vrinës, në afërsi të Sarandës dhe sakaq gjërat do të rridhnin lehtësisht. Zbritja u mbajt sekret. Po kështu edhe mënyra e mbërritjes së avionit në Shqipëri u sekretua në dosjet e rëndësisë së veçantë "Tepër sekret!" Duhej të mbyllte gojën për këtë edhe njeriu që mundi të përballonte sfidën e jashtëzakonshme. Madje, duhej izoluar diku për të qenë larg kërshërisë së njerëzve..." Ndërkaq, Ylli Poloska kujton se njerëz si Esati ishin të rrallë për nga përkushtimi, ndërshmëria dhe solidariteti. "Po me një "dobësi" të madhe: asnjëherë nuk e rrahën gjosin për ato që bënë në emër të detyrës dhe Atdheut", përfundon miku i protagonistit të ngjarjes së rrallë...
Mendu Tetova: Im vëlla asnjëherë nuk e tregoi historinë e avionit grek
Esat Tetova, njeriu i aventurës që guxoi të kapërcejë kufirin shtetëror dhe të përballojë sfidën e operacionit special për të sjellë në Shqipëri një avion luftarak të ushtrisë greke, nuk e përmendi këtë asnjëherë gjatë jetës së tij. Madje edhe në një rast kur për arsye subjektive e kërcënuan me masa ndëshkimore për cenim të besnikërisë, nuk pranoi tu kujtonte të deleguarëve se dikur kishte vënë jetën në rrezik për interes të të atdheut. Mendu Tetova, vëllai i tij, thotë se në asnjë rast Esati nuk foli për ngjarjen e bujëshme për të cilën ishte dekoruar me një medalje të veçantë. Është gati e pabesueshme, por i vëllai, sikundër edhe familiarët e tjerë përbetohen se historinë e operacionit për depërtimin e avionit nga shteti fqinj, ata e kanë njohur vetëm para dy vjetësh, në kohën kur Esati ndërroi jetë. "Vetëm atëherë dëgjuam diçka si nën zë, shton Menduja, ndërkohë që më vonë pak nga pak u njohëm me tërë ndodhinë. Po Esati na kishte lënë..." Për të dhe të afërmit e tjerë, fakti që në ngjallje nuk patën mundësi të shkëmbenin qoftë edhe një bisedë të vetme rreth operacionit enigmatik, vazhdon të përjetohet si një peng që me sa duket do të vazhdojë ti lëndojë shpirtërisht...
Pengu i ministrit Janopollos për avionin e rrëmbyer
Ajo që ka ndodhur me avionin grek të rrëmbyer nga shqiptarët në vitin `49, në shtetin helen është përjetuar me shqetësim jo të zakonshëm. Për shumë vite autoritet vendase nuk kanë reshtur në kërkesat e tyre për riatdhesimin e "gjahut" të inventarizuar nga shqiptarët. Nga më këmbëngulëset kanë qenë sidomos përpjekjet disavjeçare të qeverisë së Papandreut. Njëri nga ministrat e tij, këtë peng e ka shfaqur deri vonë.
Ka pasur rastin të njihet me të regjisori i mirënjohur, Kiço Londo, i cili në fillimet e viteve `90 ka qenë akredituar në Athinë me statusin e gazetarit shqiptar. "Ministri i Punës, Janopollos, - thotë Londo, - duke shfaqur respektin për shqiptarët dhe traditat e tyre, herë pas here nuk nguronte të kujtonte merakun për historinë dhe misterin e rrëmbimit të avionit në vitin `49. Më shumë se një peng për çka kishte ndodhur, ministri grek këmbëngulte për të bërë një gjest mirësjelljeje, siç e quante ai riatdhesimin së paku të relikeve të avionit..." Londo kujton se ministri helen dinte shumë gjëra rreth ndodhive me avionin pas rrëmbimit. "Madje, - shton regjisori, - Janopollos më thoshte se me atë avion ka udhëtuar disa herë Enveri dhe shpura tjetër e liderëve komunistë". Londo, i befasuar nga kjo histori e panjohur në vendin e tij mundohej të tregohej i sjellshëm me mikun VIP, që gjithsesi nuk mundi ta ndihmonte për atë që interesohej.



Avioni i parë i VIP-ave të Shqipërisë

Ndërkohë që nuk dinë me saktësi mënyrën si mbërriti në vendin tonë avioni grek, pilotët e parë kujtojnë se me të janë bërë qindra orë fluturimi. Gati të gjithë veteranët e armës së aviacionit kanë provuar të manovrojnë me të në ajër. Ka qenë shumë i preferuar ky lloj avioni për inkursione të ndryshme. Konstruksioni i kabinës dyvendëshe krijonte mundësinë për aftësimin e brezave që futeshin rishtas në rrugën e profesionit të vështirë të pilotit. "Kjo, - shton Edip Ohri, ish-drejtuesi kryesor i aviacionit shqiptar për shumë vite, - kishte edhe një avantazh tjetër, pasi siguronte udhëtimin e shpejtë të udhëheqësve kryesorë nëpër rrethet e ndryshme të vendit". Sipas tij, udhëtarët e parë që kanë fluturuar me të kanë qenë ushtarakët me mision në Shqipëri. Ndërkaq, avioni grek ishte i preferuari i shtatmadhorëve të Ministrisë së Mbrojtjes, për të inspektuar territoret e ndryshme në zona të skajshme të vendit. Po "mysafiri" i ardhur në rrugë misterioze do të shërbente në atë periudhë edhe për transportin e drejtuesve VIP. Në kujtimet e pilotëve të parë thuhet se me të kanë udhëtuar disa herë edhe Enver Hoxha e Mehmet Shehu. Madje ata saktësojnë se në këto raste ka pilotuar Babaçe Faiku, që asokohe ishte komandat i skuadriljes së parë.



Kërkimet
"Eshtrat" e avionit që pushojnë në Maliq

Në perëndim të qytetit të Maliqit, diku në skaj të një kodre të vogël, kanë qenë deri vonë pjesët e avionit grek të rrëzuar në vitin 1953. Shumëkush nga banorët e moshuar mbante mend historinë e tij. Madje kishte syresh që dinte diçka edhe për mënyrën si ishte gjendur në Shqipëri ky "mysafir" jo i zakonshëm. Gjithsesi, ngjarja do të freskohej në kujtesën e vendasve pas viteve `90, kur njerëz nga toka helene do të kërkonin për të riatdhesuar "eshtrat" e avionit të rrëzuar për ta rivarrosur bashkë me historinë e tij. Po të zotët e shtëpisë të zënë ngushtë nga pasiguria për atë që posedonin rreth ngjarjes, do të hezitonin. Dhe përfundimisht reliket e avionit do të pushonin në Maliq, aty ku do të rrëzohej me të piloti i talentuar, djalë i këtyre viseve Vasal Trasha.

[BARAT]

ky i degjeneruari Musta-i shkruan se ato jane mite e legjenda..
ateher.. le te tregon Musta-i me krejt llojin e tij degjenerues se qysh mitet e legjendat e ndaluan dhe e perzun ushtrine greke nga Shqiperia?

Me siguri greket kane ikur vete, sepse nuk donin me shume territore shiptare. Ju mjaftonin ato qe kishin marre (?)...
Perseri tentuan greket me vone qe te aneksonin pjese te vendit tone, por ...paten frike se mos shqiptaret do e pinin kafen ne Athine?


*********

Kur grekët propagandonin për miqësi të sinqertë Greqi-Shqipëri

(Monday, 26 November 2007) - gazeta sot

Nga Arben LLALLA

Periudha më e ngrohtë midis dy vendeve ka qenë në fillim të viteve 1980 e deri nga fundi i vitit 1990.
Nga dokumentet historike të këtij dhjetëvjeçari (1980-1990) të gjetura janë interesante faktet se disa intelektualë grekë në
shkurt të vitit 1980 morën përgjigje pozitive nga gjykata e Athinës për aprovimin e kërkesës së tyre për themelimin e
shoqatës miqësi Greqi-Shqipëri.
Marrëdhëniet midis Shqipërisë dhe Greqisë kanë njohur periudha të luftërave të heshtura, të miqësisë së mirë dhe të
marrëdhënieve të ngrira. Janë ende të freskëta marrëdhëniet e ngrira të dy vendeve në vitet 1994-1995 pas provokimeve
greke në jugun e Shqipërisë dhe arrestimet e pesë minoritarëve grekë nga policia e Shqipërisë me akuzat për tradhti në dëm
të shtetit shqiptar. Në vitin 1949 ushtria e Greqisë afroi forcat e saja për të hyrë në Shqipëri, atëherë pati shumë provokacione
me të vrarë nga të dy palët dhe në historinë shqiptare këto ngjarje njihen si provokacionet e gushtit të 1949. Në vitin 1967
marrëdhëniet midis Tiranës dhe Athinës arritën deri në një luftë të hapur pas pretendimeve greke për aneksimin e jugut të
Shqipërisë. Atë vit Greqia grumbulloi forca të mëdha ushtarake në kufi për të sulmuar, por përgjigjja e Tiranës nuk vonoi,
kryeministri Mehmet Shehu u tha grekëve se për pak orë ushtria shqiptare do të pijë kafenë në Janinë, prandaj bëjuni gati tu
shërbeni shqiptarëve. Periudha më e ngrohtë midis dy vendeve ka qenë në fillim të viteve 1980 e deri nga fundi i vitit 1990.
Nga dokumentet historike të këtij dhjetëvjeçari (1980-1990) të gjetura janë interesante faktet se disa intelektualë grekë në
shkurt të vitit 1980 morën përgjigje pozitive nga gjykata e Athinës për aprovimin e kërkesës së tyre për themelimin e
shoqatës miqësi Greqi-Shqipëri. Në kryesinë e kësaj shoqate bënin pjesë Pandeli P. Pandeleon kryetar, dhe anëtarët të
kryesisë Kosta J. Dhrosaqi, Jani Gj. Glikofridhi, etj. Nënshkrimet për themelimin Shoqatës e Miqësisë Greqi-Shqipëri e
kishin hedhur edhe shumë personalitet të mëdha të jetës politike dhe kulturore të Greqisë së viteve 1980. Kështu figuronte
firma e deputetes së PASOK-t me origjinë shqiptare Melina Merkurit, ministre e Kulturës, kryetarit të Bashkisë së Pireos G.
Kiriaharakos, Kryetari i Bashkisë së Thivës K. Kurkutis, Aristidh Kola, e shumë ministra dhe kryetarë të Bashkive të Greqisë.
Nënshkrimet për themelimin e kësaj shoqate miqësore mbajnë datën e 28 marsit të vitit 1980. Themelimin e shoqatës e
përshëndeti edhe Kryetari i Federatës së Përgjithshme të Punëtorëve të Greqisë Jorgos Ravdopulos. Në qershor të vitit 1984
kjo shoqatë nxori në qarkullim edhe numrin e parë të revistës së saj me emrin “Shqipëria e Re”(I NEA ALLVANIA), e cila u
botua deri në numrin e katër të saj. Nisma e parë e shoqatës miqësore Greqi-Shqipëri ishte kërkesa për heqjen e ligjit
famëkeq të luftës midis Greqisë dhe Shqipërisë që ishte miratuar nga Kuvendi i Greqisë më 10.11.1940 dhe vazhdonte të
ishte ende në fuqi. Çudia ishte se shumica e nënshkruesve për themelimin e shoqatës dhe kërkuesit për heqjen e ligjit të
luftës kur bëheshin ministra e harronin shoqatën dhe kërkesën e parë të tyre për heqjen e ligjit të luftës midis dy vendeve, ligj
që ende është në fuqi dhe qëndron mbi kokat e marrëveshjeve të shumta miqësore midis Greqisë dhe Shqipërisë që firmosen
formalisht nga qeveritë e këtyre shteteve fqinje. Kryetari i shoqatës Pandeli P. Pandeleon për të arritur qëllimet e shoqatës
trokiste në çdo derë qeveritari deri tek kryeministri i Greqisë të atyre viteve Andrea Papandreu. Bashkëpunëtorët më të
ngushtë për botimin e revistës Shqipëria e Re ishin arvanitasi Jorgo Maruga kryetar i Lidhjes së Arvanitasve të Greqisë dhe
shqiptari nga Voskopoja i cili në vitet 1950 ishte arratisur nga Shqipëria për në Greqi Kristo Zhakarlliu dhe shkruante me
pseudonimin VOSKOPOJARI. Kjo revistë bënte një propagandë të madhe në të mirë të Shqipërisë. Ndër to ajo reklamonte
edhe librat që lexuesi grek duhet të lexonte në lidhje me Shqipërinë dhe shqiptarët, veçojmë reklama për librin me titull:
“Shqipëria vendi i trimave” i autorit Ilia Hroni. Kur doli numri i parë i kësaj reviste më 1 qershor të vitit 1984 Pandeli P.
Pandeleon shkoi në ambasadën e Shqipërisë në Athinë për tu dhuruar disa kopje. Punonjësit e ambasadës shqiptare pasi
lexuan revistën mbetën të kënaqur nga shkrimet që ishin botuar dhe diplomati shqiptar Ksenofon Nushi i premtoi se për çdo
numër do mund të blinin 200 kopje me dy dollarë copën. Ato vite shpenzimet e për botimin e çdo numri të revistës Shqipëria
e Re kushtonte vetëm 200 dollarë. Pas pak ditësh ambasada e Shqipërisë në Athinë në shenjë mirënjohje e ftuan Pandeli P.
Pandeleon të bëjë një vizitë 15 ditore në Shqipëri. Nga vizita 15 ditore që bëri nëpër vendet më të bukura të atyre viteve në
Shqipëri Pandeli P. Pandeleon mbeti shumë i gëzuar dhe kur u kthye në Athinë nxitoi të botonte numrin e dytë të revistës që
drejtonte në emër të shoqatës së Miqësisë Greqi-Shqipëri. Pas daljes së numrit të dytë Pandeli P. Pandeleon me 200 copët e
revistës vrapoi për në ambasadën e Shqipërisë për t’i dhënë revistat sipas premtimit që kishte marrë nga diplomatët shqiptar.
Por këtë herë diplomatët shqiptar refuzuan blerjen e revistës duke i thënë se nuk mund të blinim këtë revistë. Pas kësaj
befasie të papritur Pandeli P. Pandeleon u largua nga ambasada i zhgënjyer dhe i pashpresë. Por zhgënjimin më të madh
e mori kur nga Ministria e Kulturës greke mori refuzimin për mos financimin e revistës me pretekstin se një botim i tillë nuk
ishte brenda kuadrit Kushtetues. Borxhet e shumta të shoqatës dhe të revistës bënë që shoqata e Miqësisë Greqi-Shqipëri të
mbyllej dhe të mos dëgjohej më për të dhe njeriun miqësor Pandeli P. Pandeleon. Megjithëse jetën e shkurtër Shoqata e
Miqësisë Greqi-Shqipëri dhe revista Shqipëria e Re hynë në historinë e përpjekjeve të disa njerëzve për të ndërtuar një miqësi
të mirë dhe të vërtetë midis dy vendeve fqinje.
Kush ishte iniciatori i themelit të shoqatës miqësi Greqi-Shqipëri
Iniciatori për themelimin e Shoqatës së Miqësisë Greqi-Shqipëri ishte Pandeli P. Pandeleon, një arvanitas i cili nuk kishte
ndonjë arsimim të lartë. I lindur në fshatin Perahora që banohet nga arvanitasit të krahinës së Korinthit ishte krenarë për
prejardhjen e tij shqiptare dhe ndiente një dashuri të madhe për Shqipërinë. Ai mori pjesë në luftën antifashiste dhe luftoi për
çlirimin e Greqisë disa vjet nëpër male. Pas çlirimit për idetë e tij majtiste u internua për 20 vite me radhë duke bredhur nga
njeri ishull në tjetrin. Sipas shënimeve të Kristo Zharkalliut, Pandeliu sa më shumë e rrihnin aq më i urtë dhe i vendosur
bëhej dhe kur e qëllonin në kokë me ndonjë dru, i kujtoheshin gjërat që kishte harruar prej kohësh. Ndërsa arvanitasi Jorgo
Maruga për Pandeliun thoshte: Pandeliu kishte ngrënë kaq dru, se sa bukë në jetën e tij. Me rënien e diktaturës së
kolonelëve në vitin 1973 Pandeliu filloi aktivitet e tija për afrimin e dy popujve fqinjë me njëri-tjetrin duke themeluar
Shoqatën Miqësi Greqi-Shqipëri dhe revistën Shqipëria e Re. Iniciatori i këtyre përpjekjeve Pandeli P. Pandeleon vdiq në
vitin 1999 në harresë dhe në varfëri të plotë, por ai tashmë kishte lënë gjurmë në historinë e dy vendeve. Historia e themelimit
të Shoqatës Miqësi Greqi-Shqipëri dhe botimi i revistës Shqipëria e Re sot na duket diçka e çuditshme kur dihen marrëdhëniet
midis Greqisë dhe Shqipërisë, marrëdhënie që shpeshherë nxehen nga një dashuri e zjarrtë dhe shpeshherë ftohen, ngrijnë, për të arritur më tej deri në hakmarrje të grekëve ndaj emigrantëve shqiptarë që jetojnë dhe punojnë prej disa vitesh në Greqi
duke u grisur pasaportat dhe lejet e qëndrimit.
Sistemi i Enver Hoxhës promovon miqësi me grekët
Diktatori i Shqipërisë Enver Hoxha për të treguar një afrim të mirë me Greqinë në vitin 1978 kishte bërë edhe një vizitë në
Dropull, zonë ku banon minoriteti grek. Në fshatin Grapsh ai foli greqisht dhe u shpreh për afrim të dy vendeve. Po ashtu
pak vite më vonë shef i Shtabit të Përgjithshëm i Ushtrisë të Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë u emërua një
minoritar grek i quajtur Kiço Mustaqi, i cili në vitin 1990 u bë edhe ministër i Mbrojtjes.
Ndërsa kryeministri i Shqipërisë në vitin 1983 Adil Çarçani do të deklaronte në Kuvendin e Republikës Popullore Socialiste të
Shqipërisë më 15.1.1983 për miqësinë e dy vendeve fqinje: “Gëzohem nga lajmi se edhe Qeveria dhe populli grek dëshirojnë
forcimin e miqësisë me vendin tonë”. Po ashtu u hap edhe pika e re kufitare midis Greqisë dhe Shqipëri në Kakavijë, shiritin
e hapjes së kësaj pike doganore e prenë ministri i jashtëm grek Karolos Papulias dhe ai shqiptar Muhamed Kapllani të
shoqëruar atëherë me manifestime të përbashkëta festive shqiptaro-greke në dy anët e kufirit. (Vetëm pak ditë më parë me
propozimi të kryetarit të Bashkisë së Gjirokastrës, Flamur Bime Kryetari i Republikës Greke Karolos Papuliasi u shpall
“Qytetar nderi” i Gjirokastrës me motivacionin: “Personalitet i shquar dhe politikan që i ka shërbyer harmonisë së
marrëdhënieve midis dy vende fqinjë”. Duhet thënë se Kryetari Karolos Papuliasi është me origjinë çame nga fshati Voshtian e
krahinës së Çamërisë). Pak kohë para se të vdiste udhëheqësi i Shqipërisë Enver Hoxha botoi librin “Dy popuj miq’, një vepër që
u botua në vitin 1985 nga shtëpia botuese “8 nëntori”, Tiranë. Me këto veprime të afrimit të miqësisë me Greqinë, qeveria që
drejtohej nga Enver Hoxha ndoshta donte të tregonte se rreziku grek për Shqipërinë nuk ekzistonte, por Shqipëria mund të
rrezikohej nga Serbia.

[ardit 2]

a ka moderator te qyteteruar ky forum?..

pse i lejoni shkrimet e njerezve te degjeneruar.. qe nuk e dojne vetveten.. qe shkruajne kunder popullit te vet.. pra.. kunder vetvetes..

pse i lejoni shkrimet e njerezve qe perhapin defetizem.. shkrimet ku cdo histori qe eshte e lavdishme per Shqiptaret.. pra.. qe i ben Shqiptaret me e ndi veten mire se jane Shqiptare.. shtremberohet me ju pershtat historise te armiqeve..

merrni keto shkrime e gjuani ne nje nenforum "per te degjeneruarit"..

ne shkrimin qe e solli ardit 2 behet fjale per nje lufte te te pareve.. per shume prej nesh.. behet fjale per prinderit e gjysherit.. une ate histori e di prej njerezve qe i kane pas prinderit e gjysherit ushtare ne ate kohe.. dhe e verteta eshte se ata ushtare kane qene te gatshem me shku me e kall Atinen po mos te ju kishte shku urdheri me u ndal..

ky i degjeneruari Musta-i shkruan se ato jane mite e legjenda..
ateher.. le te tregon Musta-i me krejt llojin e tij degjenerues se qysh mitet e legjendat e ndaluan dhe e perzun ushtrine greke nga Shqiperia?

ore skipetar.
ne rradhe te pare ki kujdes me fjalor qe perdor.kujt i thua te degjeneruar ,qe sduan vetveten edhe kombit ???

une te solla vetem nje citim te shkruar ne gazeten TEMA qe shpjegon me shume shkaqet e provokacioneve te gushtit sesa luften e shqipetareve.sa per dijenine tende edhe gjyshi im ka qene partizan deri ne jugosllavi dhe mbas perfundimit te luftes gati sa su pushkatua nga komunistet sepse nuk ishte dakort me politikat serbe qe e kishin vene enverin ne duart e veta.
di paska me shume nga ty ne lidhje me lufterat.por ti je nga ato qe ecen sipas historise se partise.
per sa i perket provokacioneve te gushtit ne si ushtri nuk mund te haheshim me ushtrine anglo-amerikane (jo greke ta perserish edhe nje here) qe ndihmonte greket ne ate kohe per ti shpetuar nga kthetrat bolshevike te moskes.

prandaj o ik lexo pak me shume ose mund te vazhdosh me perrallat e pksh dhe bemat e tyre gjate LANCSH.

[skipetar]

ore skipetar.
ne rradhe te pare ki kujdes me fjalor qe perdor.kujt i thua te degjeneruar ,qe sduan vetveten edhe kombit ???

une te solla vetem nje citim te shkruar ne gazeten TEMA qe shpjegon me shume shkaqet e provokacioneve te gushtit sesa luften e shqipetareve.sa per dijenine tende edhe gjyshi im ka qene partizan deri ne jugosllavi dhe mbas perfundimit te luftes gati sa su pushkatua nga komunistet sepse nuk ishte dakort me politikat serbe qe e kishin vene enverin ne duart e veta.
di paska me shume nga ty ne lidhje me lufterat.por ti je nga ato qe ecen sipas historise se partise.
per sa i perket provokacioneve te gushtit ne si ushtri nuk mund te haheshim me ushtrine anglo-amerikane (jo greke ta perserish edhe nje here) qe ndihmonte greket ne ate kohe per ti shpetuar nga kthetrat bolshevike te moskes.

prandaj o ik lexo pak me shume ose mund te vazhdosh me perrallat e pksh dhe bemat e tyre gjate LANCSH.

ardit 2..

ne shkrim ju permenda vetem kur ju drejtova shkrimit qe e sollet ju.. megjithate.. ne shkrimin e fundit ju po e mbroni ate shkrim..

ai shkrim eshte i gabueshem.. sepse sipas shkrimit te Musait.. ne ate lufte.. te cilen ju parapelqeni me e paraqite ne shkalle aq te ulte sa qe me i thene provokacion.. Greket ishin fitues se ushtria Greke i kishte "[...] plotësuar objektivat e saj (shkatërrimi i bazave të furnizimit të EAM-it)[...]"..

nese dikush e bombardon shtepine tende.. besoj se nuk kishe me e quajte ate vetem "provokacion"..

sidoqofte.. eshte si me besu ne perralla nese besoni se ai ishte provokacion.. kur e verteta eshte se 1949-ta ishte vazhdim i luftes agresore Greke per pushtimin e tokave Shqiptare.. kjo e vertet mbeshtetet ne ate se kesaj lufte i ka parapri lufta e ushtrise Greke kunder Shqiptareve te paarmatosur ne Çamëri.. ndryshe prej Çamërisë.. Greket hasen ne Shqiptare te armatosur e te organizuar ne ushtri me 1949.. dhe Greket iken si qente..

agresioni Grek ende vazhdon.. sidoqofte.. lufta per Shqiptare nuk ka me perfundu deri sa nuk vihet drejtesia ne vend.. deri sa gjendja pronesore nuk kthehet ne ate te para luftes se II Boterore.. sikur qe eshte kthy per Jevrejte e te tjeret qe kane pesu prej asaj lufte.. deri sa nuk kthehet toka Shqiptare.. Çamëria..

asnje arsye nuk paten Greket me i masakru dhe debu Shqiptaret e pafajshem.. megjithate.. degjeneruesit shkruajne se Greket paten te drejte per me u hakmarre.. cfare hakmarrje?.. kur ishin Italianet ata qe e sulmuan Greqine e jo Shqiptaret.. pse Greket nuk u hakmorren kunder Italianeve?.. pse Greket nuk e sulmuan Italine?..

pra.. qellimi i vertet i Grekeve ishte dhe mbetet pushtimi i tokave Shqiptare.. perralla jane kur Greket i arsyetojne veprimet e tyre me genjeshtra qe as vete nuk u besojne.. kurse te degjeneruarit Shqiptare i perhapin ato genjeshtra..

ja ku eshte dallimi mes defetizmit te te degjeneruareve dhe qendrimit tim..

duke i fale fitore Grekut te degjeneruarit ua lehtesojne luften Grekeve per me pushtu toka tjera Shqiptare se me kete defetizem e shtypin moralin e Shqiptareve..

perderisa qendrimi i im eshte se Çamëria eshte humbje e perkohshme.. por fitorja e 1949-tes eshte burim per ngritje te moralit dhe te vetebesimit nder Shqiptare per fitore kunder Grekeve..

Lavdi per gjyshin tend si luftetar i lirise.. shpresoj se ju se paku e keni kry sherbimin ushtarak.. dhe ate dijeni qe e keni per luftera e perdorni ne drejtim te duhur.