Vazhdim...
2- Namazi i Drekės
“Ai [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] kėndonte El-Fatiha-nė dhe dy sure nė dy rekatet e
para, duke e zgjatur tė parin mė shumė se tė dytin.”282
Nganjėherė e zgjaste aq shumė, saqė “namazi i Drekės fillonte, dikush mund tė shkonte
nė fushėn El-Beki’, t’i pėrmbushte nevojat e tij, (tė kthehej nė vendin e tij), tė merrte
abdest, pastaj tė vinte (nė xhami), derisa i Dėrguari i All-llahut [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] ishte ende nė rekatin e parė, aq i gjatė qė ishte.”283
Po ashtu, “ata mendonin se ai e bėnte kėtė qė tė mund ta mbėrrinin njerėzit rekatin e
parė.”284
“Ai kėndonte nė secilin nga kėto dy rekate rreth tridhjetė ajete, si, pėr shembull, suren
Fatiha, tė pasuar nga surja Es-Sexhde (32: 30).”285
Nganjėherė ai kėndonte “Pasha qiellin dhe yllin e natės” (Tarik, 86: 17), “Pasha qiellin
me plot yje” (Buruxh 85: 22), “Pasha natėn kur errėsohet” (Lejl, 92: 21) dhe sure tė
ngjashme.286
Herė pas herė, ai kėndonte “Dhe kur qielli tė ndahet” (Inshikak 84: 25) dhe sure tė
ngjashme.287
“Ata mund tė dinin kur ai kėndonte nė Drekė dhe Ikindi nga lėvizja e mjekrės sė tij.”288
Kėndimi i ajeteve pas El-Fatiha-sė nė dy rekatet e fundit
Ai i bėnte rekatet e fundit pėrgjysmė mė tė shkurtra se dy tė parat pėr nja pesėmbėdhjetė
ajete,289 e nganjėherė kėndonte vetėm El-Fatiha-nė nė to.”290
282 Buhariu dhe Muslimi.
283 Muslimi dhe Buhariu nė Xhuz’ El-Kiraeh (Artikulli mbi Kėndimin).
284 Ebu Davudi me sened sahih, dhe Ibn Huzejme (1/165/1).
285 Ahmedi dhe Muslimi
286 Ebu Davudi, Tirmidhiu dhe Ibn Huzejme (1/67/2); dy tė fundit e kanė shpallur sahih.
287 Ibn Huzejme nė Sahihun e tij (1/67/2).
288 Buhariu dhe Ebu Davudi
289 Ahmedi dhe Muslimi. Hadithi pėrmban argument se ėshtė sunet tė kėndohet mė shumė se El-Fatiha-ja nė
tė dy rekatet e fundit, dhe shumė sahabė kanė vepruar kėshtu, e nė mesin e tyre Ebu Bekr Es-Siddiku
[radijall-llahu anhu]. Ky ėshtė gjithashtu edhe mendim i imam Shafiut, qoftė nė Drekė, qoftė nė tė tjerat, dhe
i dijetarėve tanė tė mėvonshėm, Ebul-Hasenat El-Laknovi e merr kėtė qėndrim nė Shėnime mbi El-Muvetta’,
e Muhammedit (f.102) dhe thotė:
“Disa nga shokėt tanė kanė pikėpamje tė ēuditshme, duke e bėrė tė obligueshme sehvi sexhden
(sexhdja e harresės) pėr kėndimin e sures nė dy rekatet e fundit, por komentuesit nė El-Menijjeh,
Ibrahim El-Halebiu, Ibn Emir Haxhi dhe tė tjerė e kanė pėrgėnjeshtruar kėtė pėr hadithin, dhe po ta
kishin ditur, nuk do ta kishin thėnė kėtė.”
290 Buhariu dhe Muslimi.
Nganjėherė “ai ua mundėsonte ta dėgjonin ndonjė ajet.”291
“Ata dėgjonin tinguj tė kėndimit tė tij tė “Madhėroje emrin e Zotit tėnd, mė tė
Lartėsuarit” (A’la 87: 19) dhe “A tė erdhi ty lajmi pėr Kaplimin” (Gashijeh 88: 26).292
Nganjėherė “ai kėndonte “Pasha qiellin dhe yllin e natės” (Tarik 86: 17), “Pasha qiellin
me plot yje” (Buruxh 85: 22) dhe sure tė ngjashme”293
Nganjėherė “ai kėndonte “Pasha natėn kur errėsohet” (Lejl 92: 21) dhe sure tė
ngjashme.”294
Domosdoshmėria e leximit tė Fatiha-sė nė ēdo rekat
Ai [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka urdhėruar “atė qė u fal keq” ta lexonte fatihanė nė
ēdo rekat, pasi qė e patė urdhėruar ta lexonte nė rekatin e parė, duke i thėnė:295 “Pastaj
kėshtu vepro nė namazin tėnd”,296 nė njė transmetim qėndron: “Nė ēdo rekat”.
297
3- Namazi i Ikindisė
“Ai [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] kėndonte El-Fatiha-nė dhe dy sure (tė tjera) nė dy
rekatet e para, duke e zgjatur tė parin mė shumė se tė dytin”298 dhe “ata mendonin se ai
e bėnte kėtė qė tė mund ta mbėrrinin njerėzit rekatin.”299
“Ai kėndonte rreth pesėmbėdhjetė ajete nė secilin prej dy rekateve tė para tė Drekės dhe
i bėnte dy rekatet e fundit pėrgjysmė mė tė shkurtra se dy tė parat.”300
“Ai kėndonte El-Fatiha-nė nė dy tė fundit.”301
“Ai ua mundėsonte tė dėgjojnė ndonjė ajet nganjėherė.”302
Ai kėndonte suret, tė pėrmendura mė lart nė “Namazin e drekės”.
4- Namazi i Akshamit
“Ai [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] (nganjėherė) kėndonte sure tė shkurtra mufessel”,303
kėshtu qė “kur e mbaronin namazin me tė, ata largoheshin nė kohė kur mund ti shihnin
pozitat e shigjetave tė tyre.”304
Njėherė, “gjatė udhėtimit, ai kėndoi “Pasha fikun dhe ullirin” (Tin 95: 8) nė rekatin e
dytė.”305
Por, nganjėherė ai kėndonte sure tė gjata ose tė mesme mufessel. Kėshtu, “ai kėndonte
“Ata tė cilėt vetė nuk besuan dhe penguan tė tjerėt nė rrugėn e All-llahut
(Muhammed 47: 48)”306 ose suren Et-Tur (52: 49)307 ose suren El-Murselat (77: 50), tė cilėn
e kėndoi nė namazin e fundit qė ai fali.308
Nganjėherė “ai kėndonte mė tė gjatėn prej dy sureve tė gjata309 (Araf 7: 206) (nė dy
rekate).310 Ose kėndonte El-Enfal-in (8: 75) nė dy rekate311
291 Ibn Huzejme nė Sahihun e tij (1/67/2) dhe Ed-Dija El-Makdisiu nė El-Muhtarah me sened sahih.
292 Buhariu nė Artikull mbi Kėndimin, dhe Tirmidhiu, tė cilėt e kanė shpallur sahih.
293 Muslimi dhe Tajalisi
294 Buhariu dhe Muslimi.
295 Ebu Davudi me sened tė fortė.
296 Buhariu dhe Muslimi.
297 Ahmedi me sened tė mirė.
298 Ibid.
299 Ebu Davudi me sened sahih, dhe Ibn Huzejme.
300 Ahmedi dhe Muslimi
301 Buhariu dhe Muslimi
302 Ibid.
303 Ibid. (Buhariu dhe Muslimi).
304 Nesaiu dhe Ahmedi, me sened sahih.
305 Tajalisi dhe Ahmedi me sened sahih.
306 Ibn Huzejme (1/166/2), Taberaniu dhe Makdisi, me sened sahih.
307 Buhariu dhe Muslimi.
308 Ibid.
309 Tė quajtura “Et-Tulejejn”: ekziston pajtimi se Araf (7) ėshtė njėra; tjetra ėshtė En’am (6), sipas shumicės sė
thėnieve tė sakta, sikurse nė Fet-hul-Bari.
310 Buhariu, Ebu Davudi, Ibn Huzejme (1/68/1), Ahmedi, Siraxhi dhe Muhlisi.
311 Taberaniu nė Mu’xhem El-Kebir, me sened sahih.
=- Namazi i Jacisė
Ai [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] kėndonte suret e mesme mufessel nė dy rekatet e
para.313 Kėshtu, “ai kėndonte “Pasha Diellin dhe dritėn e tij” (Shems 91: 15) dhe sure tė
kėtilla.”314
Ose “ai kėndonte “Kur qielli tė ndahet” (Inshikak 84: 25) dhe bėnte sexhde gjatė saj.”315
Po ashtu, “ai njėherė kėndoi “Pasha Fikun dhe Ullirin” (Tin 95: 8) (nė rekati e parė)
gjatė udhėtimit.”316
Ai ndalonte zgjatjen e kėndimit nė Jaci, dhe kjo ishte atėherė kur: Muadh ibn Xhebeli
udhėhoqi xhematin e tij nė namazin e Jacisė dhe e zgjati shumė, atėherė njėri nga ensarėt
shkoi dhe u fal (vetėm). Kur Muadhit iu tregua kjo, ai tha: “Sigurisht, ėshtė ndonjė
munafik”. Kur njeriu dėgjoi se ēka kishte thėnė Muadhi pėr tė, vajti te i Dėrguari i Allllahut [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] dhe i tregoi se ēfarė kishte thėnė Muadhi, e i
Dėrguari i All-llahut [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] i tha atij: “A do tė bėhesh prej atyre
qė bėjnė trazira, o Muadh?! Kur tė udhėheqėsh xhematin, kėndo “Pasha diellin dhe
dritėn e tij” (Shems 91: 15) ose “Madhėroje emrin e Zotit tėnd mė tė Lartėsuarit” (A’la
77: 19) ose “Lexo nė emrin e Zotit tėnd” (Alek 96: 19) ose “Pasha natėn kur errėsohet”
(Lejl 92: 21) (pėr shkak se tė vjetėrit, tė dobėtit dhe ata qė kanė ndonjė nevojė pėr t’u
pėrmbushur, falen pas teje).”317
<- Namazi i natės
Ai [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] nganjėherė kėndonte nė tė me zė
314 Ahmedi 7 Tirmidhiu, tė cilėt e kanė shpallur hasen.
315 Buhariu, Muslimi dhe Nesaiu
316 Ibid.
317 Ibid. Ėshtė dhėnė gjithashtu nė El-Irva (295).
Krijoni Kontakt