Promovohet libri i Oliver Jens Schmitt-t, "Arbëria Venedike"

[Scion]

Gjate shekullit te kaluar, te gjith studimet qe trajtojne tematiken e shtrirjes se shqiptareve ne mesjete, rrotullohen rreth katerkendeshit hipotetik Tivar-Prizren-Oher-Vlore. Ose me sakte Katerkendeshi i Turpit ...

Kjo pikepamje mbrohet kryesisht ne studimet e L. Talocit dhe K. Jiricek, aty rreth viti 1899 e kendej, zhvilluar me vone (1913) nga M. Shuflaj (Pavarsisht respektit).

Kjo pikepamje, kur shifet sot nen analizen e ftohte politike sben gje tjeter vetem parashtrim te tezes pansllaviste qe ne vitet pas pushtimit Osman, Shqiptaret kane bere nje "Super-Ekspansion" ne dem te trojeve sllave dhe greke, kaq gje te gjith mund ta kuptojne.

Ky koncept, ne pamje te pare nuk eshte dhe aq i keq por kur perplaset me faktet e kohes, nuk ben gje tjeter pos eliminimin total te nje popullsie Arberisht-Folese jasht kornizes se shtruar me lart. Dhe kjo per arsye se per kancelaret e mesjetes, dy jane komponentet ndares te kombesise: Komuniteti Politik dhe Komuniteti Fetar.

Nga ana tjeter dallimet gjuhesore, zakonore, etnografike, antropologjike dhe historike nuk kishin vlere.

Te gjith banoret nen sundimin bizantin dhe kishes Ekumenike te Konstandinopojes nga ana e ritit nuk ishin as Helene, as Ilire, as Thrake por "Romanoi"(Romane) per bizantinet dhe "Greke" (Graeci) per Latinet.

Popullsite jo-sllave dhe sllave nen Patriarkanen Bullgare te Ohrit, si nga Lindoret ashtu dhe perendimoret u konsideruan "Bullgare" (Boulgaroi, Bulgarus). E gjith kjo popullsi qe mblidhej nen keto terma dhe ishin pjesmarres Ne ngjarjet politike-ushtarake te asaj kohe ne viset shqiptare mblidhej nen keto dy emra; gjegjesisht Romanoi, ose Bulgaroi ... gjykoni ju se sa i drejte eshte...

Mungesa e emertimeve Ilir, Arber, Albane ... eshte evidente pasi nuk pati asnjehere as Komunitet Politik, as Komunitet Fetar (Arsyet jane shume). Por kjo nuk ka qene gjithmon keshtu. Emertimi i Shqiptareve Mesjetare, per here te pare etnikisht permenden me emertimin Albanoi, Arbanitai, ne vepren e autorit Bizantin te shekullit XI nga M. Attaleiates, si pjesmarres ne kryengritjen e strategut Georgios Maniakes ne vitin 1043, dhe ne kryengriten e Nikeferos Basiliakios ne vitin 1078 qe u zhvillua pjeserisht ne viset e shqiperise se sotme.

C'thote Attaleiates?

Kryesisht, informacioni vjen i terthorte dhe gjate pershkrimit te kryengritjes thote se ALBANET dhe LATINET ishin shtetas te barabarte dhe te njejtes fe me BIZANTINET por pastaj u bene armiq ne menyre te cuditshme ...

M. Attaleiates (Edicioni i vitit 1853, Bon) 9,9; 18,7; 297,21

Ne pamje te pare pos vleres historike te emertimit nuk tregon shume, por kur analizojme me tej del qe jo te gjith shqiptaret i takonin ritit bizantin te krishterimit (Kryesisht mblidhen me emertimin Latine) por edhe nje pjese tjeter qe ishin orthodhoks u vecuan politikisht nga Bizanti nen emertimin Albanoi. Po aty, autori vazhdon te njoftoje qe keta (Arbanitet) kishin nje prijes te dale nga gjiri i tyre me reparte dhe njesi ushtarake te vecanta nga ato bizantine. Njoftimet mbi repartet ushtarake dhe udheheqesit Arber nuk perfundojne ketu, por vazhdojne dhe tek autore tjere te kohes ...

Sipas Ana Komnenes, prijesi i arbaniteve mbante me 1081 titullin "komeskortes", dhe ishte (ose theksohej) pozita e pavarur politike nga Bizanti. Pozita e pavarur e udheheqesve Arber, vertetohet nga marrveshja qe perandori Aleks Komneni lidhi me ta, njelloj si me Dukljet e pavarura te Dalmacise, per lufte te perbashket kunder vershimeve Normane. * (Anna Komnena, IV,8; VI,7)

Kjo eshte shkendija e pare ku shqiptaret i ndeshim te organizuar politikish nen formacione ushtarake te pavarura nga Bizanti, dhe e para here etnografikisht te vecuar nga emertimi Ombrelle romanoi.

Ky emertim, iu vesh pjesetarve te komunitetit politoko-fetar qe u krijua rreth e rrotull krahines Arbanon, kurse te tjeret jasht ketij perkufizimi vazhduan te quhen: romanoi, boulgaroi, sklavinoi nga lindoret ose graecus, bulgarus, sclavinus nga perendimoret.

C'permblidhte krahina me emertimin Arbanon?

Kryesisht vendet e banuar rreth e qark Krujes se sotme, dhe ishte ne te njejten kohe dioqeze kishtare, fqinje me peshkopaten e Lezhes (Mat, Mirdite) dhe asaj te Stefaniakes (Tamadhea, Benda) dhe qe me vone meqe kaluan nen varsine e Kishes se Romes, u shkrine ne nje dioqeze te vetme katolike me emrin "Dioceseos Arbanensis". Me vone, me krijimin e Principates se Arberise ky emertim u shtri ne zonat e njohura ne veri te krahines se Pultit (Gjate sundimit te Progonit) dhe ne jug, me Cermeniken dhe Kunavine (Gjate sundimit te Arhondit Dhimiter). Ky trend, nuk perfundoi me kaq por vazhdoi edhe gjate pushtimit te Karlit I-re Anzhu, i cili mblodhi gjith krahinat e pushtuara nen nje emertim te vetem
REGNUM ALBANIAE, me e madhe se principata dhe qe perfshinte territore me Banore Orthodhokse.
Interesante ketu jane vecimet fetare qe bente Anzhu per komunitetet fetare, psh:
Te gjith katoliket emertoheshin si Albanite dhe orthodhokset ne Graecus.

Ne nje relacion ku Karli shkruante : "Armiqte tane greke ... " u referohet bizantineve por kur shkruante me 1274 ne kohen kur kryengritesit "Albanite dhe Greke" ("Albanenses et greci") kishin rrethuar durresin, shkruan per Arber (Katolike) dhe Arber (Orthodhoks) per "Greket", per nje arsye te vetme sepse deri me sot ne rrethinat e Durresit, nuk eshte vertetuar ndonje fshatar qe i takonte grupit linguistik Helen.

Tematika behet me interesante ne vitet ne vazhdim, kur edhe dijetaret Bizantine filluan te perceptojne "grupimet etnike" sipas gjuhes, ku gjegjesisht filluan te shquhen Helenet si formacion nga gjiri i kombesise "Romanoi". Ndersa shqiptaret qe jetonin ne territorin e quajtur "Epiri i Ri" si Albanite ose dhe Ilire me raste. G. Paclymeres (Shkrimtar bizantin), banoret e epirit te ri i quante here Albanoi e here Iliroi. Por nuk mbaron ketu, me vone Albanitet u permenden dhe si Makedhone, dhe orthodhokset si Epirote. Ne kete rast Maqedonia u be sinonim i Albanise (Macedonianam sive Albaniam). Pra dy terma per te pershkruar nje popullsi me nje gjuhe qe thjeshte ndaheshin nga forma e besimit, gjegjesisht ne ate katolike dhe orthodhokse, por ne rastin e shqiptareve ajo asnjehere nuk mori formen e prere sic ndodhi tek sllavet e jugut, midis Kroateve dhe Serbeve.

E gjitha kjo qe cekem me lart, ne asnje rast ndasia fetare nuk ka qene aq e theksuar sa te krijonte formacione politiko-fetare me vete per t'ju kundervene njera tjetres, sepse asnjehere nuk ka pasur nje lufte politike dhe ushtarake mes Epiroteve dhe Maqedhoneve. Arsyeja e kesaj eshte fakti qe Fanatizmi fetar nuk ka qene ekzistent, duke u mbeshtetur ne konstatimet e M. Shuflaj "Ne kohen e mesme fanatizmit fetar te shqiptareve mezi i gjendeshin gjurmet"

(Milan Shuflaj eshte bashkepuntor i Jiricek, qe ju e keni aq qejf)

Qe pra fakte dhe studime, dhe sdo perfundoje ketu ... ka dhe me, do vazhdoj ti shkruaj ne postimet me tutje.

Me respekt,

[Uriel]

dias10

Ekziston një përplasje e fortë që ka nxjerrur në sipërfaqe dy teza, nëse Maqedonia e sotme ishte sundim bullgar, apo serb. Në këtë territor, është shtrirë e ashtëquajtura Mbretëri e Prilepit, që doli në dritë pas rënies së Perandorisë serbe. Në këtë temë u servir opinioni i një historiani nga katedra e Shkupit, e cila preferon t'ia atribuojnë më mirë serbve se sa bullgarëve sundimet në këto territore, me një Grgur, që nuk ka kush të jetë tjetër përveç se Grgur Brankoviç, vëlla i Vuk Brankoviç, kundërshtar i Vukasin Mrnjavceviç, sundues i atyre territoreve. Më i famshëm se i ati që humbi jetën në betejën e Maritsës, do ishte Marko Kraljeviç, një hero epik në folklorin serb, gjithashtu pjesë edhe atij bullgar. Ka një qasje për ta përvetësuar këtë figurë historike nga të dyja palët, e nga këtu fillon edhe përplasja e madhe.

Unë mbështeta tezën e një Vojsave nga tribaldët bullgar, pasi më duket më e mirë argumentuar, se sa një Vojsavë nga Grgur Brankoviçi, që do duhet të argumentohet nga katedra e Shkupit nëse ka sunduar apo jo në Pollog.

Territori i sundimit të Krajleviçit shtrihej që nga Korça e gjer në Shkup, i cili u pushtua nga Vuk Brankoviç, pra përfshin në të edhe Pollogun e famshëm dhe aq të kontestuar. Mund të përjashtojmë totalisht mundësinë e një sundimi arbëror në ato territore, ndërsa për popullsinë, siç u shpreha edhe më sipër, është e pamundur të dalim në përfundime konkrete. Normalisht që zonat 'tradicionale' që ekzistojnë sot në shek e XXI, nuk mund të inkuadrohen në Ballkanin mesjetar, e aq më pak ku rëndësia e përkatësisë etnike, është totalisht inekzistente, e nga kjo inekzistencë në dokumentet mesjetare që rridhnin nga Ballkani, u nis edhe Schmitt në lidhje me Grgur Brankoviç. Nëse Grguri mbetet për tu argumentuar e ndriçuar, Vojsava ''Bullgarja'' është një fakt i pakontestueshëm.

Këto janë të njohura në çdo qark akademik, dhe do ishte qesharake të pretendohej se Pollogu sundohej nga arbër, apo fise dardane. Apo meqë Pollogu është sot 'shqiptar', të mundohemi ta inkuadrojmë në kornizat e realitetit mesjetar.

Për sa i takon pjesëve me konsolidimin nacional mesjetar, e kam argumentuar njëherë me statutet qytetare. Me lindjet e statueve në qytetet e Arbërisë Veriore, nga gjysma e dytë e shek XIV, ku gjënden dispozita për të drejtën penale, ku parashikohen dënimet në rast vrasjeje, proçedurat të veçanta për keqbërësit si ''Albanensis, Sclaus, vel Vulachus''. Këto tri nocione kanë një gjë të përbashkët, ato njoftojnë për një statut të caktuar ligjor, atë jo qytetarit në kundërshtim me qytetarine plotë të komunës qytetare. Nocioni arbër këtu lëviz në dy rrafshe, në atë ligjor dhe në atë etnik. Qytetarët e bënin dallim të qartë midis një nështetasi të mbretit të carit serb, ''sllavit'' dhe gjysëm nomadëve të gjuhës romane vllehe. Vija ndarëse juridike-etnike në këtë rast është e qartë. Në plan të parë ishte qartas përkufizimi juridik i cili eleminonte çfarë do lloj forme konsolidimi të nocioneve nacionale. Qytetari e ndjente veten superior kundrejt jo qytetarit, banorit të provincës, dhe e rëndësiste atë në një kategori të ulët juridike, pavarsisht përkatësisë së tij etnike. Dhe kur këto konsolidime nuk eksistonin në elitën e shoqërisë arbërore, gjasat për të ekzistuar në pjesën e mbetur fshatare dhe analfabete ishin inekzistente. Paralelizmi i relacionit të shek XVIII, nuk qëndron, pasi nuk i takon mesjetës si periudhë, ku ndërgjegjja nacionale ishte zero absolute.

Pjesa tjetër, ka të bëj me mua, direkt-indirekt, që nuk jam objekti i diskutimit të temës, prandaj nuk e marr mundimin të replikoj.

[Baptist]

Shko e bli librin e Kristo Frasherit per Skenderbeun, botuar nga Toena. Hape tek kapitulli qe ka si titull "Kanuni i Skenderbeut" dhe lexoje fillim mbarim. Pasi ta mbarosh lexoje prape. Pastaj ik e bli edhe librin e botuar per Leke Dukagjinin qe te mesosh dy gjera me shume mbi "idhullin" tend qe une jam i bindur qe t'i nuk di asgje per te.

Lexo dhe keto tema ne forum per to:

http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=91609
http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=17259

Ku ka argument me te forte se bindja e forcuar ne injorance ala beton-arme. Bindja jote nuk eshte vule per asgje.

Nje Kanun ka. Dhe ai eshte i Lekes.

Nder shekuj pa fund, ka pasur Nje KANUN te vetem qe eshte zbatuar nga shqiptaria. Dhe ai njihet si Kanuni i Lekes [por nuk thuhet i cilit Leke].
Nuk ka milion Kanune, po ka milion rrethe krahinash shqiptare ku eshte zbatuar ai. Filan vend, as filan autoritet qe e zbatoi nder shekuj, nuk e ben Kanunin e Lekes, as te ketij, as te atij.

Kanuni eshte Nje, sikur qe ne jemi te gjithe shqiptar.

Andaj dhe nuk behet prone e autoritetit te njerit, as te tjetrit vend/autoritet ku ai zbatohet.

Zbatimi i secilit korpus ligjor - ne empiri - gjithmone behet me më shume, apo me më pak perpikmeri.

Secili vend mund te nxjerr dhe ka te drejte te nxjerr ligje plotesuese dhe ti modifikoje ato sipas kerkeses se kushteve dhe rrethanave objektive ne cdo kohe presedanesh. Por, keto presedane jane harmonizuar e unifikuar ne cdo kuvend te pergjithshem rregullisht, njesoj sic ndodhi ne harmonizimin e fundit kur u takuan personalisht edhe Gjergj e Leke. Dhe ku [per ata e njohin Kanunin] nderhyrjet e Gjergjit nuk u aprovuan, por ngeli te vazhdohen ato te Lekes, pavaresisht autoritetit enorm te Skenderbese.

Mjafton nje shkemb titanik per argument -Sikur te kishte "njeqind kanune" sic me zell po shpifnin njerez pa asnje dere - nuk do ti duhej Gjergjit te kerkonte miratim prej Lekes ne lidhje me "kanunin e vet" sepse dihet qarte dhe shihet prore, qe nuk eshte i veti!
Dhe as Gjergj matiani, e as Leke dukagjini nuk mund ta zgjonin nga varri te parin Leke. Por kete e benin pleqesia dhe pleqnaret e gjithe shqiptarise, per te njejtin univers.

Ndryshmet (si ai) qe kerkoi Gjergji qe tha: le te shkoje "Gjaku per Fis", Leka tha: Jo, po te mbetet "per Gisht" dhe ashtu mbet, dhe mbet perjete. Tegojne qarte se: KANUNI ESHTE NJE, DHE I VETEM.

Skenderbeu kerkoi edhe dicka tjeter, por Leka i tha: "se del i miri prej te keqit, dhe i keqi prej te mirit", se cdo shqiptar '400 derhem' peshon ne kandarin e vet. Dhe ashtu mbet. Pikerisht kjo eshte arsyeja perse Kanuni i universit shqiptar, vazhdon te jete dhe quhet i Lekes.

Cdo shpekulim ne kete drejtim eshte ne thelb genjeshter dhe manipulim armiqsor.

Ato qe shkruajta me siper, nuk kane te bejne as me kthim mbrapa ne kohe e as me rrota. Kane te bejne me faktin qe Gjergji na jep identitet ne, e jo ne Gjergjit. Ju ne vend qe te beheni Gjergj Kastriote, zgjidhni qe te beni Gjergjin si veten tuaj. Prandaj i mbushni mendjen vetes dhe ngushelloni vetveten me fjalet se Gjergji eshte shqiptar.

Une si dhe gjithe shqiptaret tjere, jemi trashegues te identitetit te po ketij Gjergji, dhe ai eshte si ne. Nese fytyrat tona jane ne shembelltyre te perendise, sic thone bibel e kishe, domosdo qe cdo fytyre njerezore eshte dhe shembelltyre e perendise. Similariteti nuk ekziston pa reciprocitet. Andaj dhe pa dyshim, nese une [sic e pohon dhe ti vet], jam cfare ishte Skenderbeu - eshte plotesisht absurde te pretendohet qe, Skenderbeu nuk ishte ajo qe jam une - Shqiptar i Vertete.

Duhet te mesosh se veja i ngjet vese, si veja vese, e jo si veja fletores!

Gjergji eshte epirot, ti je shqiptar.

Absurditet, mik i dashur, sepse me kete logjike une s'te dal as shqiptar as epirot por dardan - pasiqe nga Dardania jam!

Ku na ngelen trute e gomarit vertete?

Shkabonjen e mesjetes me dy krenat e gjen sot ne dyert e altarit te gjithe kishave e manastireve shekullore orthodhokse si ne Shqiperi edhe ne Kosove. Babai dhe vellai i madh i Gjergjit, Reposhi, u varrosen e prehen edhe sot e kesaj dite ne manastirin e Hilandarit ne Malin e Shenjte.

Po pra, sepse ishte i yni dhe vazhdon te jete.
Tregtite e improvizimeve qe beri Aleksiusi i III per te mbetur ne pushtet, ishin dhe mbeten ilegjitime; konfiskime e uzurpime pa asnje te drejte. Por ja qe ishte mesjete.
Kurse Shkaba Dykrenare nuk eshte e mesjetes por e antikitetit dhe asesi nuk eshte simbol kishtar.
Pos tjerash atje e derguan shqiptaret vet.
Simbol i bizantit eshte Hena e Re, simbol te cilin e bartin muhamedanet pasi ortodoksia greke ua fali ate pushtet.

Vete Gjergji u varros ne kishen e Shen Kollit ne Lezhe. Gjergji si datelindje ka Festen e Shen Gjergjit sipas kalendarit julian qe e perdor vetem Kisha Orthodhokse e jo ajo Romano-Katolike.

Vertete qe po. Absolutisht e vertete, sepse nuk ekzistonte kalendari Gregorian! [1582].
E po kush na i hengri trute e gomarit[!]?

Dhe si postulat te jetes se tij kishte: "Do te ngelem deri ne vdekje mik i virtytit e jo i fatit". Per cfare virtyte ta kete patur fjalen valle??

Jane vertete teper te rralle ata qe nuk kuptojne dicka, sakaq te thjeshte!

E ka per virtytet e veta njerzore pra. [nese di cfare quajme virtyt]
Si Pirro epiroti, qe lutej ndryshe nga gjithe mbreterucet e botes (qe kerkonin dhurata; ne lufte fitoren, ne jete pasuri e ar, ne publik me shume pushtet) edhe ky pasardhes i denje shqiptari te vertete; lutej thjeshte: Ti mua shendetin - tjerat i bej vet.

Ata qe percmueshem e quajten 'atleti i krishtit' me pandehmen se sukseset e Gjergjit ishin rezultat rrethanash pozitive te fatit, e jo virtytit, - ky iu pergjegj se i virtytshmi e ben fatin vet. Dhe per kete deshmon, cdo veper e madhe a e vogel, qe ka bere ne jete.

Andaj ishte dhe mbet pra hero i faktit, e jo i fatit.
Shembelltyre e kualiteteve antike shqiptare.

Tani ti si thua te kete qene orthodhoks ky Gjergji apo e ben Albo me Henorin te tille? Te kete bere lufte te shenjte apo lufte per liri? Por nese bente lufte per liri, perse mbante lidhje me Papet e Romes dhe pse shkoi e vete ne Rome per te kerkuar ndihme ushtarake e financiare per luften? Po ata osmanet si e shihnin kete luften me Gjergjin, si lufte per liri apo si lufte te shenjte te Kryqit me Gjysmehenezen?

[pssssssssst, kjo eshte ajo tema qe e ke fshi krejte, -mbase te kujtohet ajo ku beme fjale perse serbet i vune flaken Hilandarit]

Kujt i hyn ne pune e verteta historike kur ne mund te shpikim te vertetat tona qe na bejne te ndihemi mire, te mbushim gjoksin me krenari e ti biem fort sa te na degjoje gjithe bota.

Albo

Ty serbo, sigurisht qe Jo. -Merre tash fshisen dhe ndrysho historine!

[Uriel]

Më të rëndësishme dhe më konkrete se presupozimet rreth së drejtës zakonore gojore, janë marrëdhëniet mes Lekës dhe Gjergjit, si dhe çfarë opinioni gëzonin ata kundrejt njëri tjetrit. Dokumentet e vetme që ekzistojnë rreth këtyre marrëdhënieve, pasqyrohen nga Acta Albaniae Veneta, në mungesë të burimeve të tjera, si pasojë e rrethanave historike. Leka ishte bërë zot i padiskutueshëm i malësisë anës Drinit e Fanit. Ai kontrollonte rrugën e karvaneve që kalonin mbri kreshtën malore të Pukës, dhe vazhdonte kështu ti bllokonte Skënderbeut sundimin mbi këtë pjesë shumë të rëndësishme të Arbërisë. Pa dyshim që Leka ka qënë i pakënaqur nga mënyra se si Skënderbeu dalëngadalë i mënjanoi familjet e tjera të vjetra fisnike. Armiqsia midis dy burrave vazhdonte ti ndante në një humnerë të thellë mosbesimi. Leka e shprehte këtë më së miri kur Venediku në vjeshtë të vitit 1463, kërkonte ta ftonte atë në luftën e madhe e të gjatë kundër turqve, ku ai shprehej se ,,nuk dua të jem nën Skënderbeun, por jam i kënaqur të shërbej nën çdo mëkëmbës ose përfaqësues të Signorias suaj e ti bindem asaj përherë. Kërkoj gjithashtu që në rast se Skënderbeu, hap luftë kundër meje, të kemë ndihmën e Signorias së nderuar''. Pra në këtë aspekt, jo lufta kundër turkut, por shqetësimi vetjak i sundimit të tij, mbizotëronin tek ajo çka Leka i shprehu diplomatit venedikas. Përsëri Acta Albaniae Veneta na ndihmojnë për të nxjerrur në pah një tjetër citat, ku Leka shprehej se ,,në qoftë se turqit më dëbojnë nga toka ime, Signoria duhet të më sigurojë një vend ku mund të rri me djemtë e mi, ajo duhet të kujdeset edhe që të më mbajë, në rast se ajo lidh paqe me turqit, aty duhet të përfshihem edhe unë si i mbrojturi i saj''.

Është e vërtetë që Leka dhe Skënderbeu kanë marrë pjesë të tratativa të përbashkëta, por jo për të diskutuar rreth Kanunit, që mbështillet me vellon e identitetit inekzistent kombëtar mesjetar, por për të nënshkruar paqen e vitit 1459, mes Dukagjinëve, Skënderbeut dhe Venedikut. Duke qënë se mbi Dukagjinët, rëndonte kërcënimi i ri i papës për shkishërim, i shpallur nga arqipeshkvët e Tivarit dhe të Durrësit, të ngushtuar nga kisha, nga Skënderbeu si dhe nga Venediku, Leka u detyrua të udhëtonte drejt Shkodrës dhe të lidhte aty me mëkëmbësin venedikas, një marrëveshje paqeje. Por pas qetësimit të Lekës, doli që Skënderbeu nuk pranonte përfundimin e tratativave të paqes, ai mori kalanë e Shatit, duke e shtrirë kësisoj për një periudhë të shkurtër sundimin e tij në formë pyke deri në Drin. Venediku u mundua ta shtrëngonte Kastriotin, ku në Lezhë u nënshkrua marrëveshja e qershor 1459. Megjithatë Skënderbeu dokumentohet përsëri në Acta Albaniae Veneta ku shprehu pakënaqësinë e tij rreth Lekë Dukagjinit, që e cilësonte si ,,armiku i Krishtit dhe i imi''.

[javan]

Nuk po përcaktohet etnia sipas emrit more kokëbosh i trashë, po flitet për emërtimet e Barletit. Apo sdi as të lexosh? Barleti me tribaldë identifikon sllavët e Pollogut, pra bullgarët. Vojsava përveç antroponimit sllav, ka dhe mbiemër sllav. Pra Tribalda, ''Bullgarja''. Përsëri Barleti i ndan shqiptarët, dmth arbërit duke i quajtur epiriotë, nga sllavët e Pollogut që i quan tribaldë, nga sllavët e Dalmacisë që i quan ilirikë, dhe nga sllavët e Serbisë që i quan mysë.

Le te shikojme kush del me i trashe:

f.112 Vetera Monumenta Slavorum... Nicholaus Mechaensi, Rome 1610
..."Macedonia et la Servia, anticamente chiamata Mysia"

MAQEDONIA dhe SERVIA (tokat dmth), ne lashtesi te quajtuara MYSIA sepse edhe bualli e di qe nuk kishte Servi ne antikitet, ne kohe te Mysise domethene.

Vojsava Kastrioti eshte perkthyer Jella Kastrioti ne korrespondecen sllavisht, qe tregon se as emri i saj nuk mund te kete qene sllav.

[Uriel]

Çështja fokusohet tek tribaldët. Ka ndonjë kronikë të kohës që me anë të tribaldëve në atë periudhë të identifikojë shqiptarët? Madje, tek ''Burime të zgjedhura për historinë e Shqipërisë, vëll. II, shek. VIII-XV'' fq 188-189, Kantakuzeni me tribaldë identifikon serbët.

[javan]

Çështja fokusohet tek tribaldët. Ka ndonjë kronikë të kohës që me anë të tribaldëve në atë periudhë të identifikojë shqiptarët? Madje, tek ''Burime të zgjedhura për historinë e Shqipërisë, vëll. II, shek. VIII-XV'' fq 188-189, Kantakuzeni me tribaldë identifikon serbët.

Po more, edhe Spandounes eshte perkthyer ne Anglisht te lexoje se Skenderbeu kishte natyre Serbe. Mirepo, puna eshte qe origjinali nuk permend as natyre dhe as ndonje kombesi te natyres se tij. I ke ne forum fotokopjet - te origjinalit dhe perkthimit. Spandoune ka qene nje nga shkrimtaret me te "perkthyer" qe ne te gjalle te tij.

Tribalda nuk ka pase kembe Serbi. Ka qene ne dominion Shqiptar dhe ka mbetur edhe sot e kesaj dite.

[Uriel]

E kam cekur disa herë, që nuk mund të përdoret si dëshmi për një rajon të caktuar, harta demografike moderne, për të vërtetuar dominimin etnik përpara pesë shekujsh. E gjen më të shjelluar idenë në postimin #412, edhe rreth sundimeve despotike serbo-bullgare në rajonin në fjalë. Gjithsesi, çështja është më e thjeshtë sesa paraqitet, i rikthehem pyetjes: ekziston apo jo ndonjë kronikë bashkëkohore? Rasti i Kantakuzenit ishte dhe një shembull për të pasqyruar më së miri debatin e gjërë mes dy tezave, për autorësinë e sundimeve në ato territore, që përplasen mes Serbisë dhe Bullgarisë. Ndaj, këto dy teza gjejnë më tepër mbështetje përkundrejt tribaldëve shqiptarë që nuk figurojnë gjëkundi, që legjitimohen me faktin se Pollogu popullohet nga shqiptarë sot, dhe meqë ekzistojnë dhe pretendimet për manipulime në përkthime apo për sundime fiktive të shqiptarëve për territorin në fjalë.

[javan]

E kam cekur disa herë, që nuk mund të përdoret si dëshmi për një rajon të caktuar, harta demografike moderne, për të vërtetuar dominimin etnik përpara pesë shekujsh. E gjen më të shjelluar idenë në postimin #412, edhe rreth sundimeve despotike serbo-bullgare në rajonin në fjalë. Gjithsesi, çështja është më e thjeshtë sesa paraqitet, i rikthehem pyetjes: ekziston apo jo ndonjë kronikë bashkëkohore? Rasti i Kantakuzenit ishte dhe një shembull për të pasqyruar më së miri debatin e gjërë mes dy tezave, për autorësinë e sundimeve në ato territore, që përplasen mes Serbisë dhe Bullgarisë. Ndaj, këto dy teza gjejnë më tepër mbështetje përkundrejt tribaldëve shqiptarë që nuk figurojnë gjëkundi, që legjitimohen me faktin se Pollogu popullohet nga shqiptarë sot, dhe meqë ekzistojnë dhe pretendimet për manipulime në përkthime apo për sundime fiktive të shqiptarëve për territorin në fjalë.

Kush tha Tribalda gjendej ne Bullgari apo Serbi?

[Uriel]

javan, më duket se po përton të lexosh më sipër, meqë është dhe vonë.

Ekziston një përplasje e fortë që ka nxjerrur në sipërfaqe dy teza, nëse Maqedonia e sotme ishte sundim bullgar, apo serb. Në këtë territor, është shtrirë e ashtëquajtura Mbretëri e Prilepit, që doli në dritë pas rënies së Perandorisë serbe. Në këtë temë u servir opinioni i një historiani nga katedra e Shkupit, e cila preferon t'ia atribuojnë më mirë serbve se sa bullgarëve sundimet në këto territore, me një Grgur, që nuk ka kush të jetë tjetër përveç se Grgur Brankoviç, vëlla i Vuk Brankoviç, kundërshtar i Vukasin Mrnjavceviç, sundues i atyre territoreve. Më i famshëm se i ati që humbi jetën në betejën e Maritsës, do ishte Marko Kraljeviç, një hero epik në folklorin serb, gjithashtu pjesë edhe atij bullgar. Ka një qasje për ta përvetësuar këtë figurë historike nga të dyja palët, e nga këtu fillon edhe përplasja e madhe.

Territori i sundimit të Krajleviçit shtrihej që nga Korça e gjer në Shkup, i cili u pushtua nga Vuk Brankoviç, pra përfshin në të edhe Pollogun e famshëm dhe aq të kontestuar. Mund të përjashtojmë totalisht mundësinë e një sundimi arbëror në ato territore, ndërsa për popullsinë, siç u shpreha edhe më sipër, është e pamundur të dalim në përfundime konkrete. Normalisht që zonat 'tradicionale' që ekzistojnë sot në shek e XXI, nuk mund të inkuadrohen në Ballkanin mesjetar, e aq më pak ku rëndësia e përkatësisë etnike, është totalisht inekzistente, e nga kjo inekzistencë në dokumentet mesjetare që rridhnin nga Ballkani, u nis edhe Schmitt në lidhje me Grgur Brankoviç. Nëse Grguri mbetet për tu argumentuar e ndriçuar, Vojsava ''Bullgarja'' është një fakt i pakontestueshëm.

Lëvizjet e katedrës së Shkupit janë mëse të lexueshme, duke njohur politikën sllavo-maqedone, që synon lëvrimin e identitetit maqedon dhe veçimin historik nga Bullgaria. Ndaj nuk preferohen bullgarët në ato territore për periudhën në fjalë.

Pak rëndësi ka se çfarë ishin në të kaluarën tribaldët etnikisht. Ajo çka vlen është se kujt i atribuoej ky emërtim në mesjetë - shqiptarëve jo!