Cila është prejardhja e fjalës "Diell"?

[baaroar]

Dielli (Ylli i DItë-s) në Këngët e Milosaos
-------------------------------------------------------------
diéli, dieli = dielli
dighet = dihet = gdhihet; ç’u dive? = si u gdhive?; ç’u ditë? = si u gdhitë?
iljëzit = hyjt
ditta = dita
ç’iil = ç’farë ylli, ç’yll
të dielën = të diellën, ditën e dielle
e porsiljissur = ngrohur në diell, në shullër
perëndonjën iljëzit = perëndojnë (prendojnë, pranojnë) yjet
perëndúar dieli = (kishte) perënduar (pranuar) dielli
paa daalj iljëzit = (ishin) pa dale yjet
dii = e din
nëënt dielas = nandë (nëntë) diella (djej, diej)
dialjë sii këqii = djàl sy këqi; sy-keq
cilja diinte = cila dinte
djalji i vettëmë = djali vetëm fill
një të dieljëz menat = një të dielle në mëngjëz, në mëngjezin e një dite së dielle
nj’ iil = një yll
se dighiet = se gdhihet, agon, bahet (bëhet) ditë
diu = dij unë, nuk e dij, kush e din
mbë të raar të dielit = në perëndim të diellit
dialjeve të prëiturve = djelmëve që prehen (pushojnë)
diâlit = djalit
mbë të diitur = në të gëdhimë (në të gëdhirë), kur agonte
më ruani drittën = më shikoni dritën, më vështroni
diâljërat = djelmt, fëmijët
diaalj = djali, foshnja
si dritta ndë qielit = si drita që zbukuron qiellin
dit e mia = ditët e mia
çë së dii = që nuk e di
diàljin = djalin
çë kuur u dii = qëkurse u-gëdhii; porsa agoi
ndër iljëzit = ndër yjet
dii dit = dy ditë
ili ditës = ylli i dritës, ylli i mëngjezit
çë dìghet = që gdhihet, që agon
s’e dilj = s’e dinte
rii tek ili = rri tek ylli
-------------------------------------------------------------
Të gjitha këto e plot të tjera fjalëformime burojnë nga folja e stërlashtë shqipe DI

Dielli lind kur formohet gjysëmrrethi në horizontin e lindjes D, dhe I është rrezja e tij (mendimi im) lind(i) = lë DI

[ikthus]

Une se di si mund ta argumentoni teorine se gjuhe shqipe nuk eshte indoeuropiane kur dihet se ka mijra fjale te perbashketa me gjuhet gjermanike dhe qindra fjale edhe me gjuhet e tjera.
Si u shperndane keto fjale?


Majs emens ast Jozeps. My name is Joseph.(emni jem asht Jozeps)

Kvei jūs buvinitei? Where do you live?(Ku bujni ju?)

Si ua dhame ketyre popujve te tjere kaq te gatshme?.Nqse flitet per shperndarje te gjuhes shqipe me ane te pushtimit te ketyre popujve nuk ka asnje te dhene historike.

[Gjinokastra]

"bon di' e thone ne liguria, ne toscana, ne lombardia, dhe kudo ne itali...eshte sinonim me buon giorno.

ik tani dhe fshi qurrat, dhe mos i trego kinney-t per italishten dhe napoletanishten se ty te bo zbor kinez.

tutkun

Hehehehe, po ti pse flet? Nuk di të flasë vetë ai? Nun me sempr'chi stu waion parl' muyi bien u nnapuletan, pe'chi e' na lingaa deficil.

Çdo gjuhe bartet ne kohe ne dy menyra:

1. Nepermjet vatres familjare, si mjet komunikimi i domosdoshem, duke u trasheguar brez pas brezi ne menyre te natyrshme dhe pa nderhyrje njerezore per te cenuar strukturen e saj.
2. Si mjet per transmetimin e dijes, ne nivele te emancipuara te shoqerise, por e perpunuar e nderhyre dhe pershtatur per nevoja shkrimi.

Varianti i dyte lind prej te parit, derisa ne nje moment te caktuar shnderrohet ne gjuhe gjysem-vernakulare.

Ajo qe dime me siguri eshte qe "greqishtja", hyn ne grupin e dyte, por duke qene se gjuhet e ketij grupi lindin gjithmone prej gjuheve natyrore (te grupit te pare), bartin ne vetvete forma fonetike dhe leksikore te tyre, dhe rrenje fjalesh primitive, duke krijuar nje imazh te rreme qe dhe ato jane gjuhe natyrore.

Kjo krijon dhe rremujen, kur bejme krahasimin midis ilirishtes dhe greqishtes. Nese do te krahasojme format e shkruara te ketyre dy gjuheve, ato jane absolutisht njesoj. Ilirishtja eshte greqisht dhe ne ato vende ku influenca e kultures "greke" ka munguar.

Kete e provojne mbishkrimet, si nje forme e patjetersueshme e historise.



Ndyshon puna kur duam te krahasojme gjuhet e vatres ne Iliri dhe ne Greqi. Informacioni jone per te dy gjuhet eshte zero. Biles pervoja ka treguar, qe individe te caktuar, dhe kur nuk i kane njohur gjuhet e kultures, veprime te caktuara i kane bere me to, si psh llogarite apo shkembimet tregetare.
Megjithate ne kemi prova te terthorta dhe citime te drejtperdrejta, qe vertetojne qe ajka e atyre qe me vone do te benin berthamen e grekeve, ishin ilire dhe zbriten prej vendit te quajtur Iliri. Se cdo te thote ilire dhe iliri dhe a kombinojne keto terma etnike te lashtesise, me ato te sotmet, vlen per te diskutuar.



Une e kam shprehur mendimin tim me dhjetera here, megjithate po e shpreh dhe njehere shkurt.
Te gjitha fjalet shqip apo latinisht si psh dite, dia, drite, dius, diell me baze dhe rrenje te perbashket rrokjen elementare DI nuk burojne nga gjuha PIE, sepse vete kjo gjuhe eshte imagjinare dhe rrenjet e saj pretendohet se jane empirike.
DI ne fakt, eshte folja e sterlashte shqip me ditë, dmth të dish. Kjo sepse eshte drita dhe dita, qe na ben te mundur ne, me ditë per objektet ose ne pergjithesi boten qe na rrethon.
Kur themi : 'hodhi dritë mbi diçka', kuptimi eshte qe morrem informacion per ate gje, pra DIJE.
Nuk ka dije pa drite dhe anasjelltas.
Persa i perket zotave, ata jane misherim i kultit te Diellit, Dites e Drites e Dijes, qe sic e shpjeguam kane ne themel te fjaleformimit te tyre, pikerisht foljen shqip DI dhe jo ndonje forme ignota te supozuar IE.

Jam dakort plotësisht me 2 alternativat e ,bartjes së gjuhëve.

Nëse "di" nuk është IE*(jo PIE), atëherë nga vjen? Që të thuash që gjuhët IE e paskan huazuar ka nevojë për fakte, por meqë kjo rrokje përdoret jashtëmase nga gjuhët IE, nuk mendoj se është huazim, të paktën derisa të vërtetohet e kundërta.

kjo gjeja e PIE ose IE eshte total bullshit,
nuk jam gjuhetar, por besoj se kam aftesi te dalloj idiotesirat ku bazohet klasifikimi i gjuheve sipas ca kriteresh pa kuptim.

Në fakt nuk janë pa kuptim, prandaj janë të pranuara mbarë botërisht.

dhe forma "di"(it)="dite"(shqip) eshte nje forme mjaft antike, sa qe eshte e pashpjegueshme si nuk ka evoluar ne italishten e sotme, sepse sinonimi i saj "giorno" ka evoluar nga "diurno"(lat class), ku rrenja "di" duket qarte....

ne shqip ruhet forma antike----->"dite", qe patjeter lidhet "diell"

Pjesa e parë "diurno">"giorno" është fantastike fare, se nuk e dija. Ndërsa pjesën e dytë nuk e kuptoj lidhjen "ditë~diell".

-

Diell ~ Stella. Apo jo?

[dias10]

Diell ~ Stella. Apo jo?

Jo, stela eshte e prejardhur prej astera, ku ka ndodhur fenomeni i zakonshem fonetik i shkarjes se r-së ne l-ë.

Greqisht anglisht italisht
a-ster-os star stela

Une perseri mendoj qe kuptimi duhet gjetur ne shqip. Ylli eshte nje objekt qiellor i nates, i erresires, I TERR-it. Ai eshte vendosur ne terr:

ast-terr--> qe do te thote eshte ne terr

ne kontrast me DI-ELLIn qe eshte YLLI I DItes.

[dias10]

Nëse "di" nuk është IE*(jo PIE), atëherë nga vjen?

Di, konsiderohet rrenje e gjuhes Proto-Indo-Evropiane, prej nga kane buruar dhe gjuhet IE(Indo _Evropiane), sipas mbeshtetesve te kesaj teorie.

Shpjegimi i shumepranuar per te, eshte i meposhtmi:

Zeus, poetically referred to by the vocative Zeu pater ("O, father Zeus"), is a continuation of *Diēus, the Proto-Indo-European god of the daytime sky, also called *Dyeus ph2tēr ("Sky Father"). The god is known under this name in Sanskrit (cf. Dyaus/Dyaus Pita), Latin (cf. Jupiter, from Iuppiter, deriving from the PIE vocative *dyeu-ph2tēr[8]), deriving from the basic form *dyeu- ("to shine", and in its many derivatives, "sky, heaven, god"). And in Germanic and Norse mythology (cf. *Tīwaz > OHG Ziu, ON Týr), together with Latin deus, dīvus and Dis(a variation of dīves[9]), from the related noun *deiwos.[9] To the Greeks and Romans, the god of the sky was also the supreme god, whereas this function was filled out by Odin among the Germanic tribes. Accordingly, they did not identify Zeus/Jupiter with either Tyr or Odin, but with Thor (Þórr). Zeus is the only deity in the Olympic pantheon whose name has such a transparent Indo-European etymology.

[RUDIGER]

Hehehehe, po ti pse flet? Nuk di të flasë vetë ai? Nun me sempr'chi stu waion parl' muyi bien u nnapuletan, pe'chi e' na lingaa deficil.

a mama d' e' strunze e’ sempre prena.

ma lo sai la differenza tra una lingua e un dialetto?

pra eshte dialekt, strunz.

Pjesa e parë "diurno">"giorno" është fantastike fare, se nuk e dija. Ndërsa pjesën e dytë nuk e kuptoj lidhjen "ditë~diell".

diaballo>diabolus=djall(yll mengjesi,yll dite)=diell.....ose po te duam dias=zeus...ka dhjetra artifakte ku zeusi eshte diell.

dhe si simbol diellor eshte ajo qe tani ne e quajme svastica( nje term sanskrit qe do te thote me fat, pra nuk ka asnje lidhje me diellin, religjioni hindu ka korruptuar gjithe domethenien)
ne nuk dime termin e sakte si quhej svastika ne antikitet.

-

Diell ~ Stella. Apo jo?

ta shpjegoi dias me siper.

ne asnje gjuhet tjeter pervec shqipes nuk eshte rrenja "di" per diellin

si perfundim, sondazhin e ke ndertuar gabim.....fjala "diell" ka lidhje me "dias"(zeusin)pa diskutim, po nuk kuptoj nga djallin e gjen lidhjen me helios(greqisht),pervecse po ta perkthesh.

fjala "diell" eshte autentike shqipe.

pirla

[jarigas]

a mama d' e' strunze e’ sempre prena.

ma lo sai la differenza tra una lingua e un dialetto?

pra eshte dialekt, strunz.

E' proprio o' vero.....jamm' guagliu'.....fernimmela a ffa' burdellin'.....

[Gjinokastra]

Jo, stela eshte e prejardhur prej astera, ku ka ndodhur fenomeni i zakonshem fonetik i shkarjes se r-së ne l-ë.

Greqisht anglisht italisht
a-ster-os star stela

Une perseri mendoj qe kuptimi duhet gjetur ne shqip. Ylli eshte nje objekt qiellor i nates, i erresires, I TERR-it. Ai eshte vendosur ne terr:

ast-terr--> qe do te thote eshte ne terr

ne kontrast me DI-ELLIn qe eshte YLLI I DItes.

E drejtë, aster>star>stella. Por ngel "Diell~Helios".

a mama d' e' strunze e’ sempre prena.

ma lo sai la differenza tra una lingua e un dialetto?

pra eshte dialekt, strunz.






diaballo>diabolus=djall(yll mengjesi,yll dite)=diell.....ose po te duam dias=zeus...ka dhjetra artifakte ku zeusi eshte diell.

dhe si simbol diellor eshte ajo qe tani ne e quajme svastica( nje term sanskrit qe do te thote me fat, pra nuk ka asnje lidhje me diellin, religjioni hindu ka korruptuar gjithe domethenien)
ne nuk dime termin e sakte si quhej svastika ne antikitet.

-

ta shpjegoi dias me siper.

ne asnje gjuhet tjeter pervec shqipes nuk eshte rrenja "di" per diellin

si perfundim, sondazhin e ke ndertuar gabim.....fjala "diell" ka lidhje me "dias"(zeusin)pa diskutim, po nuk kuptoj nga djallin e gjen lidhjen me helios(greqisht),pervecse po ta perkthesh.

fjala "diell" eshte autentike shqipe.

pirla

http://www.napoletanita.it/

Ik thuaji këtyre se Napolitanishtja është dialekt. Shko thuaji Nino D'Angelo-s edhe fansave të tij, se të tregojnë ata "dialektin" ty pastaj.

[SERAFIM DILO]

Po preardhja e fjaleve?.Pi,Ri,Er,Ur.......etj etj...

[RUDIGER]

http://www.napoletanita.it/

Ik thuaji këtyre se Napolitanishtja është dialekt. Shko thuaji Nino D'Angelo-s edhe fansave të tij, se të tregojnë ata "dialektin" ty pastaj.

Ca i ke kto budalliqe me separatiste napoletane
kush e pjerdh Nino D'Angelo-n nje cop kengetari medioker?
dialekti napoletan eshte nje dialekt i italishtes pike.

si te gjitha dialektet italiane rrjedh nga latino volgare-t e ndryshme qe fliteshin ne gadishullin italik