SALIS I SHKRETE KERKON ZGJIDHJE TEK FALLXHESHAT !
S H E K U L L I, 06/05/2010
Kriza e kėrkon si politikan
Preē Zogaj
Kryeministri po pėrsėrit sėrish e sėrish se nuk e lė kushtetuta tė pranojė trasparencėn e kutive tė votimit. Mė njė pėrdėllim karakteristik, sikur nuk ka gjė nė dorė, ai vazhdon t'u kėrkojė socialistėve t'i drejtohen Gjykatės Kushtetuese dhe Komisionit tė Venecias.
Kush e dėgjon me njėfarė vėmendjeje kėtė opsion tė kryeministrit gjen nė tė, pa u lodhur fare, njė kontradiktė logjike. Njė kontradiktė qė mund tė shprehet me pyetjen nė vijim: "Nėqoftėse Kushtetuta nuk ju lejon juve tė pranoni propozimin e opozitės, ateherė pse duhet qė e njėjta Kushtetutė tė lejojė opozitėn"? Kontradikta bie era tallje dhe ēoroditjeje.
Gjer me sot opozita e ka kundėrshtuar pa shumė pėrkushtim adresimin nė Kushtetuese dhe nė Venecia. Arsyeja duhet tė ketė qenė bindja se Berisha nuk e beson as vetė atė qė thotė, por e pėrdor pengimin kushtetues si pretekst pėr tė fituar kohė nė pritje tė ndonjė zhvillimi a mrekullie qė do tė ndryshonte nė favor tė tij raportin e forcave.
Nganjeherė, kur ti e di mirė sa i dobėt dhe i pathemeltė ėshtė njė argument, vetvetiu mendon se e di edhe kundėrshtari yt. Prandaj nuk i jep rėndėsinė e duhur, duke menduar se shumė shpejt kundėrshtari do ta braktisė.
Pėrveē kėsaj, opozita dhe jo vetėm ajo, e kanė ditur se fatit i janė mbaruar dhuratat pėr doktor Berishėn. Ekonomia reale vazhdon tė paguajė haraēet e modelit "merr e mos vėr", qė hapi njė gropė tė madhe gjatė vitit 2009.
Duke pėrjashtuar ndonjė shkrepje tė rastit, qė shuhet si fishekzjarr spontan dhe i vetmuar nė qiellin e errėsuar tė krizės, nuk duken nė vitin 2010 shenja dhe burime tė qėnėsishme tė ringritjes sė ekonomisė. Projektet e reja publike tė reduktuara nė minimum, financohen me pikatore ose nuk financohen fare.
Liberalizimi i vizave ėshtė shtyrė nė krahasim me afatin e premtuar. Shkaku i parė dhe i fundit ėshtė mospėrmbushja e plotė e kėrkesave nė tė katėr blloqet e Udhėrrėfyesit. Disa miq tė qeverisė dhe Shqipėrisė po bėjnė lobing tė fuqishėm qė Brukseli tė verė dorėn nė zemėr, duke mbyllur njė sy pėr vendin tonė, meqenese kemi mbetur tė fundit.
Po tė pyteshin shqiptarėt a ėshtė mė mirė tė luftojmė korrupsionin, siē thotė udherrėfyesi dhe mandej tė marrim vizat, apo tė marrim njėherė vizat dhe mandej le tė vazhdojė lufta kundėr korrupsionit, unė mendoj se shumica dermuese do tė preferonin zgjidhjen e dytė.
Pra tė gjithė urojmė qė lobistėt tanė tė vizave tė kenė sukses, por fakti ėshtė se Europa duket shumė strikte nė lidhje me respektimin e kushteve qė ka vėnė.
Ja pra, kryeministri i Shqipėrisė duhet tė kėnaqet me gjėra tė vogla nė kėtė periudhė.
Fati jo vetėm nuk po e sheh, siē e ka parė kur shpėrblente dhuntitė e tij si opozitar dhe si pushtetar, por sikur e ka dėnuar tė administrojė nė qeverinė e dytė pasojat e vitit tė fundit tė qeverisė sė parė. Nė tė folurėn fetare kjo quhet drejtėsi e lartė, por ēeshtja kėtu nuk ėshtė e njė personi, qoftė ky kryeministėr.
Ēeshtja ėshtė e mbarė shoqėrisė. Kriza e legjitimitetit tė pushtetit dhe kriza ekonomike dėnojnė gjithė qytetarėt. Prandaj kėrkohen zgjidhje. Sėpaku nė rrafshin politik, ku nuk kėrkohen as incentive, as ndihma financiare, as kredi.
Duke njohur si tė mirėqenė inteligjencėn dhe pėrvojėn politike tė kryeministri shqiptar, opozita ka shpresuar dhe vazhdon tė shpresojė edhe nė kėtė fazė shpėrthyese tė krizės politike se ai, nė dritėn e zhgėnjimit dhe dėshtimit me pritshmėrinė e sihariqeve, do tė kuptojė se nuk po fiton, por vetėm po humbet kohė me shtyrjen e njė zgjidhjeje qė nuk ėshtė e penguar nga ligji, por pengohet vetėm nga sedra dhe pasiguria e pasojave.
Ėshtė rasti tė nėnvizojmė se pasoja imediate por edhe afatgjatė e zgjidhjes ėshtė paqtimi i vendit, normalizimi i jetes institucionale, pėrmirėsimi i imazhit tė vendit, krijimi i premisave pėr pėrmbushjen e shpejtė tė kėrkesave tė Udherrefyesit, marrja e vizave, pjestimi i pėrgjegjesive dhe bashkimi i forcave pėrballė tė panjohurave tė krizės ekonomike, garantimi i zgjedhjeve tė ardhshme nepėrmjet krijimit tė standartit tė kutive te hapura e tė tjera e te tjera. Zgjidhja po thėrret, po bėrtet nė sfondin e sakrificės se qetė por sublime tė grevistėve tė urisė.
Pėrmendėm nė fillim tė kėtij shkrimi paradoksin se si kėrkesa e opozitės refuzohet si antikushtetuese, ndėrkohė qė i kėrkohet asaj tė shkojė nė gjykatėn kushtetuese. Edhe po ta ndalonte drejtpėrsėdrejti kushtetuta trasparencėn e kutive, gjė qė do tė akuzonte mungesėn e njė shteti demokratik nė Shqipėri, konteksti dhe gjerėsia e krizės qė po jeton vendi do tė sugjeronin zhbllokimin me amendamente tė hetimit.
Parlamenti shqiptar ka berė amendament kushtetues deri edhe pėr rrezikun hipotetik te mocionit tė besimit. Pėr fat, nuk ka nevojė qė tė bėhet njė amendament pėr hetimin parlamentar, sepse ai ėshtė shkruar qartė, e zezė nė tė bardhė nė Kushtetuten e Shqipėrisė.
Ai thjesht nuk zbatohet. Por qeveria vazhdon tė theksojė bindjen e saj se Kushtetuta e ndalon hapjen e kutive. Po ēfarė do tė bėjė kjo Gjykatė, sipas logjikės sė shumicės sonė? Do tė dalė kundėr vetvetes? Absurdi nuk mbaron kėtu, te kjo tallje e trefishtė e qeverisė me inteligjencėn e saj, me inteligjencėn e opozitės dhe me vetė Kushtetutėn.
Gjykata Kushtetuese qėndron prapa apo mbi ligjvėnien. A mund t'i kėrkohet asaj tė vendoset para ligjvėnies? A mund tė bėhet Gjykata Kushteteuse paradhomė e Parlamentit apo tė dublojė Parlamentin? Po tė ndodhte, siē propozohet, do tė ishte njė anomali origjinale e rracės . Por nuk ndodh. Opozita e pret zgjidhjen nga shumica poltike parlamentare, nga qeveria, nga kryeministri.
Ky, duke e postuar edhe njeherė zgjidhjen nė Kushtetuese, edhe pse ky argument nuk mban mė, theksoi se nuk ishte gjyqtar dhe prokuror. Nga njė anė, kur dėgjon Berishėn tė mbajw distancė nga kostumi i gjyqtarit dhe prokurorit dhe tė pėrmendė kaq dendur dhe me kaq pėrulėsi ligjin dhe Kushtetutėn, fillon e mendon se lėvizja pėr transparencėn e kutive e ka shėnuar njė sukses.
Por nga ana tjetėr, kriza, megjithėse nė cfilitjen e atyre qė po sakrifikojnė me grevė urie, ka kėnaqėsinė tė mos e kėrkojė kryemnistrin nė kostumin e gjyqtarit dhe prokurorit. E kėrkon bash nė kostumin e shefit tė shumicės, ēfarė ėshtė realisht.
Krijoni Kontakt