Mbi origjinën e disa fiseve në Shqipëri

[andirago]

Nderkohe qe argumentet e tua ishin fjalor i rruges dhe mozaike te enciklopedive sllave te internetit.

Përsëri dalim tek fjalët e mia, që argumenti yt është akuza që bën këtu sipër. Ti je një dobësirë që fshihesh prapa nacionalizmit, në vend se të dalësh para tij e ta mbrosh.

Ata albanologët i kanë tëra teoritë sllave, si Çabej si Koliqi, njani me Krajishnik e tjetri me Krst. Dhe kur ti thua se mbështetesh tek ta kjo flet mjaft, së pari që ti nuk ke sjell ide tuat as nuk i ke mbrojt, por thjesht je bo papagall i tyre, dhe së dyti që ti je duke përhapur propagnadë sllave.

[_ronald_]

A ekzistonte kryqi ne tatuazhet tona para sllaveve, apo pritem at ate vijne per te na mesuar kete symbol pagan sebashku me emrin?

Varr/sarkofag femije ilir i shekullit te III para krishtit.ka nje kryq ketu,i gjetur ne Apolloni(Fier),jo vetem sllave nuk kishte Iliriku por dhe krishti donte shekuj te tjere qe te lindete,nese lindi ndonjehere!

[javan]

Koliqi ka pasur limitet e veta kur aludon se Kryq/Krisht eshte serbisht. Kurse ti e Di qe eshte serbisht, pa dyzimin me te vogel dhe konkludon qe teoria e Koliqit, apo edhe ky vete?) qenkan pro-Serbe. Per me shume, mendje- mprehti, e ke idene qe kaloresit ose knights lidhen fillimisht me Karlin apo sic e quan ti Karolin e madh, dhe se indirekt lidhja Kryq-Kalores-Knight eshte ide e Koliqit punen e te cilit qe po mbroje gjer tash po ma vesh mua? E kush eshte Serb atehere, sipas citimit tend?

Po a ka teza me antishkencore dhe antishiptare se sa ato qe e nxjerrin gjuhen shqipe te kete huajtur vocabular grek, latin e tashi edhe sllav, nderkohe qe eshte e kunderta? Thua ti:

Fjalët sllave janë sllave, e shqip nuk bahen.

E pra nuk ishin sllave origjinalisht.


Ndersa une kam shkruar:

Gjykoj se Cabeji, … eshte me i sakti (nga Koliqi- shenim per kete post). Per perqasjen e Koliqit me kryqin kam vene nje koment ne fund te postim tim pararendes. Prandaj, lexo ne teresi dhe jo ashtu si te leverdis.

Dhe:

Ko

liqi mendon se Kresht eshte nga serbizimi i Kryq ose Krisht (me sakte e mendon si fjale me origjine sllave per kryqin). Koliqi mendonte se duhet te kishte lidhje mes Kryqtareve dhe Kreshnikeve por nuk e ka bere kete lidhje ne librin e tij. Ky mendonte ke Krajina ishte vendi nga vinin Kreshniket dhe andaj quhej keshtu.

Dhe:

Mirepo sic dijme Kryq nuk eshte fjale Serbe origjinalisht, dhe te lidhesh kryqtaret me krajlin eshte nje kercim i gjate kohor dhe nacional.

Si edhe:

Karli i madh ja jetuar ne shekullin e VII. Ndersa emertimi “krajl” sipas enciklopedise Serbe ka zevendesur ate “knjaz” aty rreth shekullit XIV, pra 7 shekuj me vone. Si e shpjegon qe Karli i madh zbulohet kaq vone tek memorja serbe per te emertuar prijesin e tyre? Cilat qenkan keto detaje te pushtimit te Serbeve ne Ballkan nga Karli i Madh, te tilla qe u paskan lene mbresa ne subkoshience?

Pra, mos na trego pas ditesh kerkimi ne internet ato qe ke mundur te lexosh mbi Koliqin e Cabejin (keto studime une i kam). Nje gje eshte e sigurte, se Karoli i Madh nuk lidhet direkt askund me emertimin e mbretit te Serbeve.

Dhe ti mashtron.

PS. Opinioni yt personal per mua nuk me intereson.

[andirago]

Koliqi ka pasur limitet e veta kur aludon se Kryq/Krisht eshte serbisht. Kurse ti e Di qe eshte serbisht, pa dyzimin me te vogel dhe konkludon qe teoria e Koliqit, apo edhe ky vete?) qenkan pro-Serbe. Per me shume, mendje- mprehti, e ke idene qe kaloresit ose knights lidhen fillimisht me Karlin apo sic e quan ti Karolin e madh, dhe se indirekt lidhja Kryq-Kalores-Knight eshte ide e Koliqit punen e te cilit qe po mbroje gjer tash po ma vesh mua? E kush eshte Serb atehere, sipas citimit tend?

Ti jo vetëm që nuk di çfarë mendoj unë (se nuk ke as kapacitet mendor të kuptosh tjerët), por edhe fjalët që thua s'kanë kurrëfarë lidhje mes vete, as kurrëfarë lidhje me atë që ti don të thuash.

liqi mendon se Kresht eshte nga serbizimi i Kryq ose Krisht (me sakte e mendon si fjale me origjine sllave per kryqin).

Shumë saktë. SERBIZIM.

Pra nuk është fjalë shqipe. Serbisht i thonë Krst. S'ka si të jetë shqip. Jo vetëm serbët por edhe boshnjakë e kroatë KRST i thonë. Prej nga na doli shqip kjo??

Ku qëndron kundërshtia këtu?? Ai thotë është fjalë serbe, të njëjtën gjë them dhe unë.

Gabimi tij është se e lidh Krst me Kreshnik, ndërkohë që s'kanë lidhje. Dhe gabimi yt është që fjalët serbe që kanë etimologji shqipe i merr për fjalë shqipe.

Nga ana tjetër ti më quan antishqiptar pse thashë që gjuha shqipe ka huazime.

Po mirë, nuk paska fare huazime gjuha shqipe??
Apo, Koliqi qenka anti-shqiptar pse e tha që Kreshnik vje nga fjala e serbizuar Krst?
Ose pse ne nuk e paskemi quajtur epika Kryqtare po epika Krstnike (gjithnji sipas koliqit), përderisa ne i themi kryq?

Je duke mbrojtur teori, që e kanë vendin në Star Trek e jo në histori.

Mirepo sic dijme Kryq nuk eshte fjale Serbe origjinalisht, dhe te lidhesh kryqtaret me krajlin eshte nje kercim i gjate kohor dhe nacional.

E she që bën gabime çfarë as fëmiu i vogël nuk do ti bënte. Çka ka punë fjala kryq këtu?

Koliqi e lidh me krst, e jo me kryq.

Pra, mos na trego pas ditesh kerkimi ne internet ato qe ke mundur te lexosh mbi Koliqin e Cabejin (keto studime une i kam). Nje gje eshte e sigurte, se Karoli i Madh nuk lidhet direkt askund me emertimin e mbretit te Serbeve.

Një gjë është e sigurtë, Kralj e përdorin të gjithë sllavët pa përjashtim, dhe e kanë edhe hungarezët, baltikët dhe turqit.

Shqip nuk është. Edhe pos kësaj, Kralj nuk lidhte me Krajishnik, se Kralji asht armiku i Kreshnikëve, me kralj nënkuptohen armiqtë, mbretërit armiq.

PS. Opinioni yt personal per mua nuk me intereson

Më mirë të thoshje më pengon.

Sigurisht të pengon, kur t'a them me fakte që je në shërbim të sllavizmit e fshihesh prapa nacionalizmit.

Kur të jesh në gjendje të dish, e për çfarë sak je duke folur, atëherë vazhdo replikat. Deri më tash ke kërcyer herë në këtë kodër herë në atë breg, pa e ditur se si t'i lidhësh ato që ke thënë.

Pra, mos na trego pas ditesh kerkimi ne internet ato qe ke mundur te lexosh mbi Koliqin e Cabejin (keto studime une i kam). Nje gje eshte e sigurte, se Karoli i Madh nuk lidhet direkt askund me emertimin e mbretit te Serbeve.

Dhe?? Si ta quaj këtë? Bajraktarizëm??

A nuk e vëren që e tëra që ke nevojë është një duartrokitje, për ty që paske studimet e Çabejit dhe Koliqit, ndërkohë që Stavro Skendi s'po të kujtohet.

Je bërë sikur serbët: Çfarë ke vetë ua ngjet tjerëve.

[Longarus]

Andriago ka disa dite qe po i lexoj keto polemika ne mes teje dhe Javanit dhe me te vertete jam ka mundohem te kuptoj se cfare je duke u munduar te thuash apo ku po aludon me gjitha keto postime qe ke bere . Ato cfare thote Javan jane vertete te qarta ( cfardo qofshin ato , te sakta apo jo ), por tu isha lutur pasi qe po e shoh qe nuk po perton me debatu e me shkru , a kishe mujte me e be nje permbledhje te gjitha asaj qe ke thene dhe te japesh ate konkuzionin tend final .
Shoh se je Anëtarësuar: 08-09-2009 dhe ndoshta nuk kam arrite akoma te kuptoj meyren tende te te shprehurit .

[andirago]

Qartë e kam thanë:

1. Shprehjet Krahinë dhe Krajinë, kanë të njajtin kuptim, por Krajina nuk i përket vokabularit shqip, dhe asnjëherë nuk ka bërë pjesë në vokabularin shqip. Krahina osht shqip, Krajina asht sllavisht, tek të gjithë sllavët pa përjashtim.

2. Krajishnik dhe Kreshnik, kanë të njajtin kuptim, por Krajishnik kurrë nuk ka bërë pjesë as nuk bën pjesë në vokabularin shqip. Krajishnik osht fjalë sllave. Kreshnik osht fjalë shqipe.

3. Krajl, s'ka lidhje me shqip, është fjalë sllave. Fakti që sjell Javan ëlshtë shumë i dobët, që thotë se serbët e kanë marrë fjalën kralj në shek XIV, sepse para serbëve e kanë pasur sllavët tjerë psh sllovenët (karantanët), të cilët e kanë marë direkt nga Karol i Madh io Frankëve.

Për këto tri pikat sipër, Javani thotë se Krajina dhe Krajishnik dhe Kralj, si fjalë janë formuar brenda një popullësie shqip-folëse, gjë që është e papranueshme. Këto fjalë janë formuar brenda një popullësie sllave që fliste sllavisht, ndonëse dy të parat janë huazuar nga shqipja dhe janë përpunuar, kurse e treta nga frankët.

Etimologjia???

Paj s'ka rëndësi fare etimologjia.

Ja përse:

Marrim shembull fjalën Pi'qko (Mfalni shprehje) që është sllave, por me etimologji shqipe, pastaj përemri vetor "ti" në sllavisht është "ti", dhe nëna në sllavisht është Mater që vje nga shqipja Motër. Pra që të tri fjalët rrjjedhin nga shqipja, por nuk janë shqip.

Atëherë kur shan dikush dikënd "piqku ti materinu", me sa parë mend mundesh me thanë se ky tipi po shan shqip???

Duhet të ndahet e huaja nga e jona.

Javani asht duke i futur tri fjalë sllave në vokabularin tonë medemek si fjalë të pastra shqipe. Le t'a arsyetojë si të dojë, por për mua është e papranueshme që të fus fjalë serbe/serbizuara në gjuhën që flas.

[javan]

Pergjigja qe ke dhene deshmon nje pastice te ralle te mendjes.

Ajo qe kam thene une eshte se jam ne pajtim me shpjegimin se:

1) Krajl, Kraj, Kri- jane derivate te fjales shqip Krye. Ne kete sens, shpjegimi qe jep Cabej per “krest” si floke lidhet perseri me koken/krye/(te)krese/kreja. Krajina po ashtu derivon nga kjo fjale shqip (kjo nuk merita ime, por e Baptistit i cili ka shkruar me pare ne FSH mbi kete, une vetem po e perifrazoj ne menyren time) ku (K) ne vetvete shpreh nje shpreh thyerje, ndarje ne kend, te nje pjese te se teres origjinuese/rrotulluese “R” e cila mund te interpretohet si koke/kry ndersa K(reshte) si atribut i saj. Pra K eshte atribut i R. Qe nga rrjedh (mendoj une) edhe shpjegimi qe ka dhene ne kete teme per Krajinen si pjese/thyerje e dickaje.

2) Krahine eshte tjeter fjale (per kete une nuk kam debatuar)

3. Krajl, s'ka lidhje me shqip, është fjalë sllave. Fakti që sjell Javan ëlshtë shumë i dobët, që thotë se serbët e kanë marrë fjalën kralj në shek XIV, sepse para serbëve e kanë pasur sllavët tjerë psh sllovenët (karantanët), të cilët e kanë marë direkt nga Karol i Madh io Frankëve.

Ky eshte turp i dheut. Origjina dhe vendthemelimi i karantanve eshte e debatueshme edhe mes vete sllaveve, pasi sllovaket besojne se Karantania eshte ne Sllovaki, kurse sllovenet duan te na thone qe ishin Kelt. Tjetra eshte se Sllovenia ka qene banuar deri vone nga Venetet, dhe Sllavet. Per kete arsye shihen te bashkejetojne termat Dukat dhe Knjez/Knjaz se paku deri ne shekullin e XIV (dukati Karinthit ne mos gabohem). Dhe perseri del pyetja se si u frymezuan serbet te perdorin emrin krajl nga nje popullate qe per vete e quan prijesin knjaz?

Javani asht duke i futur tri fjalë sllave në vokabularin tonë medemek si fjalë të pastra shqipe.

Kjo shprehje absurde nuk meriton pergjigje. Desha vetem te pyes se cfare fjalesh shqip propozon te zevendesojme me ato Krajl, Krajine sepse krahine ka qene dhe mbetet shqip. Mbase ate Krye?

[fegi]

Zemra Shqiptare

--------------------------------------------------------------------------------

Zymer Neziri: Tri fazat e mendimit të E. Çabejt për etimologjinë e emrit kreshnik
E Marte, 12-08-2008, 06:47pm (GMT1)



Eqrem Çabej
Tri fazat e mendimit të E. Çabejt për etimologjinë e emrit kreshnik







Çabej, duke shkruar për isoglosën «këngë trimash», «pjesme ju**naçke», lidhur me emrat popullore të këngëve epike të Ga*di*shu*llit Ballkanik te shqiptarët, te serbët e te kroatët, ndalet te eti*mo*lo*gjia e emrit kreshnik[1]. Është ky mendim i tij i viteve '30, i shfa*qur për herë të parë në studimin monografik «Për gjenezën e li*te*ra**turës shqipe»[2], në kapitullin IX «Poezia popullore», që e hap fa**zën e parë të pikëpamjeve të tij për etimologjinë e emrit kre*sh*nik, i ndërtuar nga burimi i shqipes, për të emëruar trimin në poe*zi*në popullore shqiptare këngë kreshnikësh[3].

Mendimi i Ernest Koliqit, autor i parë shqiptar i një mo*no*g*ra***fie për epikën popullore shqiptare,[4] për etimologjinë e emrit kre**shnik, i nxjerrë nga sllavishtja krst+sufiksi sllav nik,[5] është pi**ka nisëse e Çabejt për të kundërshtuar këtë mendim dhe për të shfa**qur pikëpamjen për prejardhjen shqipe të kreshnikut nga rrë*nja kreshtë.[6]

Fillimisht, Çabej te mendimi i Koliqit e sheh të sllavishtes ve**tëm prapashtesën nik, kurse pas rrënjës kreshtë, toskërisht kre*shë, përmend nga gjermanishtja Maehne, Borste - Buerste.[7] Në vi**jim përmend edhe albanologun Nobert Jokl, si dhe jep kuptimin the**melor të fjalës kreshnik «me flokë të gjata, me jelë, me perçë», pa*s*taj «fisnik, trim, bujar, kreshnik», që ka të bëjë me një zakon të la**shtë indoevropian për të simbolizuar burrin e lirë, bujarin, që mban flokë të gjata ose perçë. Për flokët e gjata jep të dhëna edhe për Shqipërinë, për komitët me flokë të gjata në Shqipërinë e Ju*gut. Në vijim ai ndalet edhe te fjala çupë, që po ashtu hyn në këtë grup dhe ka të bëjë me flokë të gjata. Duke cituar Franc Nopçën, për*fundon mendimin se «flokët e gjata ishin shënja e burrave të li*rë edhe nër Gjermanët e moçëm».[8]

Siç u pa, mendimi i Çabejt për etimologjinë e fjalës kreshnik nga rrënja kreshtë është mbështetur në Joklin. Çabej në këtë fazë e ku**ndërshton vetëm Koliqin. Nuk e dimë pse nuk e përmend edhe me**ndimin e Alojz Shmausit, po ashtu të viteve ‘30, për eti*mo*lo*gji*në e emrit kreshnik, që është në kundërshtim me pikëpamjen e Jok**lit, sepse emrin kreshnik e nxjerr nga sllavishtja.[9] Mirëpo, siç dihet, Çabej ishte në dijeni me rezultatet e shkollës sllave dhe me të rënat që pësonte nga ajo sidomos dija shqiptare për ciklin e kë*n*gëve të kreshnikëve. Ai i njihte mirë rezultatet e M. Murkos «La poésie populaire en Jugoslavie au début du XX e siècle».[10]

Sidoqoftë, Çabej, mbështetur në Joklin, e rrumbullakëson me*n**dimin shqiptar për prejardhjen shqipe të emrit kreshnik në vi*tet '30, kur shkolla shqipe sapo kishte filluar për të lëshuar shtat në fu**shë të epikologjisë për eposin e lashtë heroik dhe sapo kishte fi*lluar për ta marrë vehten pas asaj rënies së fortë e të papritur të Vi*n**çenc Prenushit në fillim të viteve '10 të këtij shekulli mbi cik*lin e kë*ngëve kreshnike të Mujit e të Halilit dhe, sipas tij, për pre*jar*dh*jen joshqiptare të tyre.[11]

Faza e dytë e pikëpamjeve të Çabejt për etimologjinë e fjalës kre***shnik fillon në vitet '60. Pikërisht, më 1954-1955, kur al*ba*no*lo*gu gjerman Maksimilian Lamberc botoi studimin për epikën po*pu*llo**re të shqiptarëve «Die Volksefipk der Albaner»,[12] të ci*lin Ça*bej e konsideroi kulm të veprës së tij shkencore,[13] më 1960 shkroi recension për këtë studim të rëndësishëm për al*ba*no*lo*gjinë, e sidomos për epikologjinë. Çabej, pas analizave pë*ri*m*të*sue*se të për*mbajtjes dhe pas fjalëve miradie për autorin e saj, të ci*lat janë të pakontestueshme, ndalet edhe tek etimologjia e fjalës kre*shnik. Di*het se Lamberci e nxori këtë emër nga serbishtja krajišnik, ku*fi*tar dhe krajina, krahinë kufitare.[14] Ndërkaq, kur le*xuesi bëhet ga*ti të dëgjojë mendimin kundërvënës të Çabejt, du*ke pasur pa*ra*sysh mendimin e tij më 1939, ky studiues yni kalon pra*në këtij fak*ti. Nuk mban qëndrim kritik. Nuk e komenton Lam*ber*cin, po as nuk e mbron mendimin e vet të viteve '30 për rrënjën kre*shtë nga shqipja.

Tashmë shihej se dijetari gjerman dhe albanologu Lamberc ki**shte rënë nën ndikimin e shkollës sllave, të cilës i kishte dhënë krah të fortë një studiues tjetër gjerman, Alojz Shmaus.[15] Mak*si*mi**lian Lamberc këso kohe kishte bërë emër dhe shquhej albanolog i njohur, kurse në fushë të epikologjisë kishte dhënë kontribut të çmuar edhe më 1917[16] dhe më 1922,[17] lidhur me këngët tona të kreshnikëve të ciklit të Mujit e të Halilit,[18] pra, në dy veprat e tij të mëparshme, njërën për poezinë popullore të shqiptarëve dhe tjetrën për përrallën shqiptare.

Faza e tretë e pikëpamjeve të Çabejt për etimologjinë e fja*lës kreshnik është e viteve '70, që karakterizohet me mohimin e me**n*dimit të shfaqur në vitet '30 për prejardhjen shqipe të kre*sh*ni*kut. Pra, nga heshtja në fazën e dytë, Çabej kalon haptas kundër te**zës së vet të parë dhe pranon tezën sllave të Shmausit për eti*mo*lo**gjinë sllave të fjalës kreshnik.[19] Tashmë Çabej në «Studimet eti**mologjike në fushë të shqipes» kështu e shpjegon fjalën kre*sh*nik: «Trim i rapsodive të ciklit rreth Mujit e Halilit», që quhen kë*n**gë kreshnikësh. Sot përgjithësisht «trim, hero».[20] Në vijim, Ça*bej këtë e quan «spiegim i drejtë»: nga serbokroatishtja kraešnik «trim», prej krajina «krahinë kufitare». Tash Çabej përmend Shmau**sin drejpërdrejt,[21] emrin e të cilit e kaloi në heshtje në fa*zën e dytë, si dhe në të parën, kur mbronte pikëpamjen e pre*jar*dh*jes shqipe të fjalës kreshnik. Pra, Çabej pohon prerazi: «Bie spje*gi**mi nga kresh(t)nik prej kreshtë te Jokli».[22] Në vijim përmend se bie edhe shpjegimi «nga sllavishtja krst «kryq», duke e lidhur em**rin me kryqëzatat». Siç shihet, fjala është për Koliqin, të cilin nuk e përmend tash, ashtu si më 1939, kurse mendimin e mbyll me Lam*bercin, të cilin e rendit krahas Shmausit e Joklit[23] për eti*mo*lo**gjinë sllave të fjalës kreshnik.



--------------------------------------------------------------------------------

[1] Eqrem Çabej, Për gjenezën e literaturës shqipe, themelet kulturore hi*s*torike: Populli dhe poezia e tij, kaptina IX Poezia popullore, në: Studime gju*hësore, V, Gjuhë-folklor-letërsi-diskutime, «Rilindja», Redaksia e bo*ti*me*ve, Prishtinë 1975, f.125,126, fusnota 105.

[2] Eqrem Çabej, Për gjenezën e literaturës shqipe, Hylli i Dritës, Shko*dër, XV, 1939, f. 163,164, fusnota 2.

[3] E. Çabej, Studime gjuhësore, V, vep. e cit., f. 125. Çabej pranon men*di*min e studiuesit slloven Matija Murko se në këto këngë këndohen trimat ose personalitetet me «karakter shum' a pak historik». Ky mendim nuk kun*dër*shtohet as sot, mirëpo, pasi që në vijim Çabej përmend togfjalëshin shqip «ka*n*gë kreshnikësh», mendimi i Murkos këtu përfundon dhe nuk bën të shtri*het më tutje, sepse cikli ynë i Mujit e i Halilit nuk ka të bëjë më «trima ose me personalitete me karakter shum' a pak historik». Këngët tona të kre*sh*ni*kë*ve janë cikël i veçantë i epikës sonë legjendare, e jo këngë epike historike, ose shumë a pak historike, siç janë ato për Betejën e Kosovës (1389), për Skë*nderbeun dhe kohanikët e tij etj. Dihet se shkolla sllave sot e kësaj dite për*piqet që mendimi i Murkos të shtrihet edhe mbi ciklin tonë të kreshnikëve, me qëllim që këto këngë të dalin sa më të reja historikisht. Duke ua mohuar la*shtësinë këtyre këngëve, ata përpiqen për ta mohuar lashtësinë e kulturës shpir*tërore të shqiptarëve, si dhe lashtësinë e tyre në Evropën Juglindore.

[4] Ernesto Koliqi, Epika populare albanese, Universita di Padova, Fakolta di Letere e Filosofia, Gruppo Universitario Fascista, Padova 1937, f. 49 dhe f. 58, fusnota 22.

[5] Po aty.

[6] Interesimi për mbledhjen dhe për botimin e këngëve tona të kreshnikëve në vitet '30 shënon shkallë të lartë, pas vitit 1897, kur G. Majeri botoi për he*rë të parë fragmentin e një kënge të ciklit të Mujit e të Halilit. Pikëpamjet e Ça*bejt për këngët e këtij cikli sollën freski dhe siguri në fushën e studimeve të epikës shqiptare në ato vite.

[7] E. Çabej, Studime gjuhësore, V, vep. e cit., f. 125.

[8] E. Çabej, Studime gjuhësore, V, vep. e cit., f. 126.

[9] Alois Schmauss (1901-1970), sllavist, filolog, historian i letërsisë, pro*fesor universitar, redaktor i rev.Die Welt der Slaven, bashkëthemelues dhe re*daktor i Prilog proučavanju narodne poezije, Beograd 1934-1939. Ishte edhe profesor i gjermanishtes në Universitetin e Beogradit. U shqua në fushë të studimit të letërsisë popullore, sidomos të epikës serbe. Studimi «Epika po*pu*llore e shqiptarëve» (1963) është përpjekje për të kontribuar për epi*ko*lo*gji*në shqiptare, por edhe kontestohet, sidomos për origjinalitetin e eposit tonë të la*shtë.

[10] Matija Murko (1861-1951), historian i letërsisë, folklorist, etnograf dhe profesor i sllavistikës në Pragë. Është nismëtar i hulumtimit të tekstit të poe*zisë popullore dhe i shënimit të saj me mjete teknike (fotografia dhe plla*kat e gramafonit). Filloi më 1912 e vazhdoi me ndërprerje deri më 1936. Hu*lu*mtoi në Dalmaci, Hercegovinë, Mal të Zi, Bokë e Sanxhak. Rezultatet i pu*b*likoi në Zagreb, më 1951, në «Tragom srpsko-hrvatske narodne epike», I, II. Hu*lumtime kreu edhe në Plavë e Guci, në Rrafsh të Dukagjinit e në Rrafsh të Ko*sovës. Është mbledhës dhe botues i folklorit tonë. Është i papranueshëm men*dimi i tij për mohimin e origjinalitetit të këngës sonë kreshnike.

[11] Vinçenc Prenushi, Kangë popullore gegnishte, Sarajevo 1911, f.11.

[12] Maximilian Lambertz, Die Volksepik der Albaner. Der Zyklus von Mujo und Halil, I, II, Wissenschaftliche Zeitschrift der Karl Marx Uni*versitat Leipzig.4. Jahrgang 1954-55. Gesellschafts-und Sprach*wi*ssens*chaft*liche Reine. Heft 3/4,5.

[13] Eqrem Çabej, Maximilian Lambertz, në: Studime gjuhësore, V, f. 186, vep. e cit., f.179.

[14] E. Çabej, Maximilian Labertz: Epika popullore e shqiptarëve, në: Studime gjuhësore, V, vep. e cit., f. 186.

[15] Alois Schmauss, Nekoliko podataka o epskom pevanju i pesmama kod Arbanasa (Arnauta) u Staroj Srbiji, në: Prilozi proučavanju narodne poezije, I, Beograd 1934, f. 274-280; Po aty, Beleške iz Sandaka, I, V, 1938, f. 274-280; Po aty, Beleške iz Sandžaka, II, VI, 1939, f. 117-125; Po aty, Iz muslimanske tradicije u Sandžaku, V, 1938, f. 137-145 etj.

[16] Maximilian Lambertz, Die Volkspoesie der Albaner, Eine eiführende Studie, Im Kommissionsverlag von J. Studnicka & Co., Sarajevo 1917. Ky studim i gjatë, me titull «Poezia popullore shqiptare», më parë u bo*tua shqip në revistën e Shkodrës «Posta e Shqypniës», viti 1917, kallnuer-mars, nr. 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 25.

[17] Maximilian Lambertz, Albanische Marchen und andere Texte zur Al*banischen Volkskunde. Schriften der Balkan Komission der Akademie der Wissenschaften, Wien 1922.

[18] E. Çabej, Maximilian Lambertz: Epika popullore e shqiptarëve, në: Stu*dime gjuhësore, V, vep. e cit., f. 186. Çabej thotë se Lamberci ka ushqyer një dashuri të veçantë gjatë gjithë jetës së tij për këngët e kreshnikëve, për rap*soditë e Veriut, si më 1917, ashtu edhe më 1922, kurse më 1954-55 shkruan një studim të gjerë për kreshnikët, që i kalon edhe caqet e botës shqi*p*tare. Shih edhe: E. Çabej, Maximilian Lambertz (1892-1963), në: Studime gju*hësore, V, vep. e cit., f. 184.

[19]Alois Schmauss, Nekoliko podataka o epskom pevanju..., pun. i cit., f. 109. Dr. Eqrem Çabej, Studime gjuhësore, I, Studime eti*mo*lo*gji*ke në fushë të shqipes A-O, «Rilindja», Redaksia e botimeve, Prishtinë 1976, f. 291.

[20] Po aty. Shih edhe: Dr. Eqrem Çabej, L’état actuel et les tashes futures des études étymologique de l’Albanais (Résume), në: Studime gjuhësore, II, «Rilindja», Redaksia e botimeve, Prishtinë 1976, f. 408.

[21] Alois Schmauss, Nekoliko podataka o epskom pevanju... pun. i cit., f.107.

[22] E. Çabej, Studime gjuhësore, I, vep. e cit., f. 291.

[23] Po aty. Në këtë botim të Prishtinës, mendimi i Çabejt shtrohet në 12 rreshta për të shpjeguar etimologjinë e fjalës kreshnik, po edhe dy fjalë dalin në rreshtin vijues, të 13-tin. Se ç’mu kujtua se ky është ai 13-shi konvencional, është 13-shi i famshëm sllav, i ngritur në shkallë të mitit, 13-shi i fitores së tyre. Është numër fatlum për ta. Ani, le të jetë ashtu. Ndonëse ky numër është konvencional edhe për të tjerë popuj, ata nuk e dinë për numër fatlum. Madje, e konsiderojnë numër që sjellë fatkeqësi. Ka hotele që nuk kanë fare numër 13 të dhomave. Ka familje që nuk e pranojnë numrin 13 të tabelës së shtëpisë nga organet e pushtetit lokal. Refuzohen edhe tabelat e veturave me numrin 13. Pra, Çabej kështu e mbyll etimologjinë e kreshnikut me tekstin me 13 rreshta, duke e mohuar etimiologjinë e tij shqipe, të cilën e kishte mbrojtur më 1939.

[Longarus]

1. Shprehjet Krahinë dhe Krajinë, kanë të njajtin kuptim, por Krajina nuk i përket vokabularit shqip, dhe asnjëherë nuk ka bërë pjesë në vokabularin shqip. Krahina osht shqip, Krajina asht sllavisht, tek të gjithë sllavët pa përjashtim.

-Ku bazohesh ti qe thua se kane te njejtin kuptim ?
-Pse je i bindur qe sllavet e sollen me vehte nga Karpatet fjalen Krajine dhe ku bazohesh?
-Pse mendon qe edhe fjala Krahine eshte shqipe?

2. Krajishnik dhe Kreshnik, kanë të njajtin kuptim, por Krajishnik kurrë nuk ka bërë pjesë as nuk bën pjesë në vokabularin shqip. Krajishnik osht fjalë sllave. Kreshnik osht fjalë shqipe.

-Ku bazohesh ti qe thua se kane te njejtin kuptim ?
-Pse je i bindur qe sllavet e sollen me vehte nga Karpatet fjalen Krajishnik dhe ku bazohesh?
-Pse mendon qe edhe fjala Kreshnik eshte shqipe?

3. Krajl, s'ka lidhje me shqip, është fjalë sllave. Fakti që sjell Javan ëlshtë shumë i dobët, që thotë se serbët e kanë marrë fjalën kralj në shek XIV, sepse para serbëve e kanë pasur sllavët tjerë psh sllovenët (karantanët), të cilët e kanë marë direkt nga Karol i Madh io Frankëve.

-Ku bazohesh dhe cfare burimesh ke ti per kete ? Apo thjesht eshte konstatim i yti .

Krajl ska lidhje serbisht .
Kralj po sot eshte ne vokabularin serb por nuk do te thote qe eshte e tyre .

Etimologjia???

Paj s'ka rëndësi fare etimologjia.

-Ka shume rendesi etimologjia eshte pjese shume e rendesishme e studimeve

Ja përse:

Marrim shembull fjalën Pi'qko (Mfalni shprehje) që është sllave, por me etimologji shqipe, pastaj përemri vetor "ti" në sllavisht është "ti", dhe nëna në sllavisht është Mater që vje nga shqipja Motër. Pra që të tri fjalët rrjjedhin nga shqipja, por nuk janë shqip.

Atëherë kur shan dikush dikënd "piqku ti materinu", me sa parë mend mundesh me thanë se ky tipi po shan shqip???

Andirago ta kish parasysh qe ketu jemi ne nenforumi e historise dhe ketu diskutohet per te kaluaren dhe jo per ate se si jane sot.


Shpresoj qe nuk te kam ngarkuar shume me pyetje por besoj qe teorija jote meriton nje shpjegim me te qarte dhe me te bazuar ne fakte. Baptisti dhe Javan si dhe Dias sollen disa fakte te cilat po i mbrojne shume mire andaj besoj qe edhe ti duhesh ta besh te njejten gje ne menyre qe te mos nenvleresohen ato qe po thua .

[javan]

1) Krajl, Kraj, Kri- jane derivate te fjales shqip Krye. Ne kete sens, shpjegimi qe jep Cabej per “krest” si floke lidhet perseri me koken/krye/(te)krese/kreja. Krajina po ashtu derivon nga kjo fjale shqip (kjo nuk merita ime, por e Baptistit i cili ka shkruar me pare ne FSH mbi kete, une vetem po e perifrazoj ne menyren time) ku (K) ne vetvete shpreh nje shpreh thyerje, ndarje ne kend, te nje pjese te se teres origjinuese/rrotulluese “R” e cila mund te interpretohet si koke/kry ndersa K(reshte) si atribut i saj. Pra K eshte atribut i R. Qe nga rrjedh (mendoj une) edhe shpjegimi qe ka dhene ne kete teme per Krajinen si pjese/thyerje e dickaje.

Kendi me te cilin vjen kreshta/floket: