Gegët - Mentaliteti, besa, nderi dhe falja e gjakut

[Gega i vogel]

Harudi per'shnetje

Pse i percaktohet epiteti te diturit i menqur ka nje kuptim me nje qellim,sepse po sikur te themi se ky ishte dijetar kuptohet dietari mban nje pergjegjsi ndaj publikut pra i menquri nuk i obligohet publikut,publiku kerkon gjithnji maksimumin nga te diturit keshtu qe dallimi ne mes te menqurit dhe dietarit eshte shume i vogel .
Ka raste kur jane be krahasime te llojit te ndryshem per kete dallim une nuk i referohem si dhe nuk bazohem ne shkrimet e te ndjerit Anton Qetes qe e kam pas musafir ne Ode jo nje here por shpesh.
I kam pas dikund 18 vite kur ne nje ode burrash ishim per nje vrasje shkuam te kerkojm Bese me nje te menqur i cili me kerkoj ti behem shoke , une e kundershtova sepse isha i ri megjithate ky nguli kembe sepse e dinte se me personin e vrare kisha shoqri me vite.
Mos me zgiat shkuam dhe na mirepriten si eshte tradita treguam qellimin e vizites sone.
Babai i te vramit ju drejtue prijsit tim .
Ka dy jave qe ka ndodh vrasja mos te them shume burra kam kthyer prap te zhgenjyer , por per nder te gjyshit te ketij te riu dhe per nder te miqesise te djalit tim te vrar me kete djale une u jap dy jave Bese gjithashtu dy te tjera per prijsin tim u be nje muaj na nderoj ne dhe konakun nderoj traditen e te parvet ,aty plasi vaji ishte vaj burrash rridhnin lotet pa ze u ngritem ne kembe dhe morem Besen e burrit ,momenti tjeter ishte ai kur shkuam ne oden e prijsit tim prisnin gjaksoret familjaret e dorasit qe kishin pritur sa here por duarbosh .
U ulem dhe burri menqur qe mori pozicionin ne balle te votres u ngrit ne kembe dhe u tregoj se jemi te nderuem me nje muaj BESE u perqafuam si eshte tradite me shtrengime duarsh .
FAMILJARET E DORASIT FILLUAN TE QAJN NGA GEZIMI ISHIN LOTET E JETES LOT LIRIE .
Pas disa vitesh keto dy familje shtrin duart e pajtimit dhe PAJTUAN ne prani ishte ANTON QETA.
Ne oden e plakut te te vramit gjat bjesedes ndegjova nje fjale qe sot me ban ta kujtoj ;

Gjaksi menqur e tejkalon ngatrresen me leht ndersa gjaksi i dijtur e ka me veshtire.
Pse ?
Kjo ishte nje fjale qe me felloj ne mendime pse i diturii e ka ma veshtire ndersa i menquri me leht .
Ngado qe analizoja dilja tek dallimi mes ktyne dy personave,ashte ne pyetje nje dallim ,nje diferenc e rendesis se veqant .

Nuk e kam shkruar rastesisht per Gjemajl Abrin pra ky e ka than shume shkurt ne shtepi me apostrofoj gruaja per njeri te ditur pastaj familjaret , fshati dhe gjithe Drenica .
Gjemajli ka muros s'pari guret e skajeve ,guret e penit s'pari i ka gdhend mire pastaj ka vendos penjt ,pastaj ata te mesit i ka vendos-muros si kertolla ,cili ka dale jasht peni i ka ra cekan dhe e ka shti mren.Ktu ne kete teme kemi disa kertolla qe meritojn nga nje cekan ne lule t'ballit per ndryshe do ti kepusin penjt.

Naten e mire .

[Zëu_s]

Une e hapa kete m.u.t teme qe te bisedojme si njerz per kulturen, mentalitetin dhe vlerat pjeserisht te humbura te Gegeve te vjeter, qe t'ia rikujtojme dhe t'ia rimesojme njeri tjetrit ato vlera te humbura apo te harruara ... e ketu separi u lajmruan "greket" & Co me pislleqet e tyre idiote te nje injoranti, e pastaj na erdhen shqiptaret me fjale kalamajsh si "une jam ma shum Geg se ti, e ti je ma pak Geg se une", ose disa filluan te flasin per vllezerit Tosk edhe pse tema eshte e hapur vetem per Geget (mund te hapet nje teme tjeter per mentalitetin Tosk, do te na interesonte te gjithve te dime me teper gjera te mira per ta).

Juve Shqiptarve jua za shum per t'madhe, duhet te ju vije turp per keto marrzira qe i shkruat ne kete teme. Ndersa ketyre "grekve" me simpatizant eshte e kote te iu thuash diçka (siç eshte pa me heret dhe u pa n'kete teme shum mire), se keta s'kan se si ta humbin fytyren kur kan lindur ashtu te pafytyre dhe te poshter, keta e kan ne gjak e gjene paftyresine dhe mentalitetin e poshter aziatik.

Me kete shkrim une e perfundova biseden ne temen qe e hapa une vet, per mua le te mbyllet menjehere kjo teme, se nuk kam kurrfar interesi te lexoj ketu krahinizma te Shqiptarve dhe nacionalizma e patriotizma te "grekve" fallso te sotem (turko-arabo-siriano-magjupve ortodoks te ballkanit).

[fegi]

Identitetet e thërmuara krahinore


Tradita ka dashur që shqiptarët etnikë të ndahen në dy grupe kryesorë : Gegët që sipas rregullit të përgjithshëm shtrihen në territoret veriore të vendit sikundër dhe në një pjesën dërmuese të Kosovës dhe Toskët që jetojnë në jug si edhe në një pjesë të Maqedonisë perëndimore. Zona qendrore e vendit, mes lumenjve Erzen dhe Shkumbin, përbën « kufirin » natyror, atë zonë të ndërfutjes dhe të shkrirjes reciproke, banorët e të cilës nuk janë në gjendje të thonë me saktësi kujt kategorie i përkasin.
E njejta traditë na mëson se Gegët ndjekin zakonet e të parëve të tyre dhe respektojnë organizimin e tyre fisnor në një formë më këmbëngulëse se sa bashkëatdhetarët e tyre toskë. E njejta gjë mund të thuhet lidhur me ligjin e tyre zakonor Kanunin. Siç është përmendur edhe më sipër, ky i fundit përbën shprehjen më të pastër dhe më të plotë të marrëdhënieve morale dhe psiko-emotive në fuqi prej shekujsh, kodin që përcakton fillin e jetës ose pragun e vdekjes për pjesën më të madhe të tyre. Antropologët e parë që patën rastin t’i kqyrin në mjedisin e tyre natyror kanë vënë re karakterin asketik të gegës : të izoluar ndaj ndikimeve të huaja dhe të angazhuar në një përleshje të vazhdueshme kundër një natyre të ashpër dhe armiqësore. Robër të dyfishtë – fillimisht në gjirin e strukturave patriarkale të ngurta, dhe më tej në brendësi të fisit ku bëjnë pjesë – ata jetojnë në një vigjilencë të përhershme në banesa të izoluara, kështjella në miniaturë. Me kohë, pena e shkrimtarit ka krijuar një portret unik : këmbëngulës, bile edhe kokëfortë, fort të prekshëm dhe veçanërisht krenarë, gega reflekton imazhin e një luftëtari të palodhur, të ashpër dhe të pamëshirshëm. Mikpritja e gegës është tashmë proverbiale : bujtja e të huajit kalimtar që mbrohet nga besa e bujtësit, i cili ndoshta s’ka gjë tjetër për t’i ofruar veç bukës dhe kripës por që është gati të japë edhe jetën për t’a mbrojtur. Përfundimisht, nga pikpamja fizike gegët përqasen me tipin dinarik shtatlartë (mesatarja e shtatit mbi 1,70 metra) dhe me elemente të shumtë bjondë.
.
Pjesa tjetër e popullatës, toskët, përshkruhen si qenie më të hapura, me komunikues dhe më me imagjinatë se sa gegët. Ndoshta kjo vjen nga fakti që ata kanë vuajtur më pak izolimin gjeografik, thjesht për shkak të kontaktit të gjerë me kulturën e huaj. Megjithatë, jo gjithmonë këto shenja kanë gëzuar vlerësim të lartë të palës tjetër dhe aq më pak janë marrë për patriotizëm të flakët, pasi toskët kqyren si të prirur për bashkëjetesë dhe marrëveshje me të huajt për të mos thënë të pajisur me një shpirt lehtësisht të korruptueshëm nga pikpamja e atdhetarisë. Njëkohësisht, ata imponohen si punëtorë të pashoq, si administratorë të shkathët, pra si materialistë që nuk përtojnë të bredhin rrugët e botës për të fituar jetën. Në këto vise jugore më mikpritëse, strukturat fisnore dhe sistemi klanik ishin zhdukur të paktën qysh prej shekullit të XIXtë. Kështu, njerëzit jetojnë në fshatra, të ndërtuara herë herë në fushë herë herë në mal dhe të drejtuara që prej kohësh nga struktura vetëadministruese të natyrës komunale. Toskët çfaqin karaktere fizike të tipit alpin : brakiocefalë dhe hiperbrakiocefalë brunë me shtat mesatar (1,67 m). Përtej diferencave të strukturave familjare dhe shoqërore sikundër dhe trajektoreve politiko-historike të ndryshme, Gegët dhe Toskët dallohen gjithashtu në rrafshin gjuhësor, të kulturës dhe të çfaqjeve të saj etnografike, të folklorit si dhe të shprehjeve të tij artistike* : Mund të shtojmë gjithashtu se struktura shoqërore (qëndrushmëria më e madhe e strukturave të familjeve të zgjeruara, bile në disa raste edhe e strukturave fisnore në Veri të vendit), besimi fetar (mbizotërimi i myyslimanëve sunitë dhe e të krishterëve katolikë tek Gegët, prezenca e shënuar e myslimanëve bektashi dhe e të krishterëve ortodoksë tek Toskët), ndikimet kulturore (italjane dhe sllave tek Gegët, greke tek Toskët), çekuilibri i flukseve të migracionit përtej kufijve shtetërorë (më i theksuar tek Toskët) dhe së fundi autonomia më e madhe e një pjese të Gegëve përkundrejt administratës perandorake (otomane) kanë ndikuar njëkohësisht për të thelluar tjetërsimin mes Gegësh dhe Toskësh.** Një mënyrë tjetër për të vënë në dukje dallimet rajonale është shkalla e pjesëmarrjes dhe e ndikimit të etnisë mbi fuqinë politike. Që në kohën e tyre, otomanët kishin mundur të bënin diferencën mes elitave të zbutura toske, të gjendura në të gjitha katet e godinës parandorake, dhe kastës së bajraktarëve të paepur gegë, shpesh të pandjeshëm ndaj thirrjeve të Xhihadit islamik.. Që përpara krijimit të çdo shteti shqiptar, edhe i famshmi Skënderbej – një dibran nga Kruja, ndjeu nevojë për forcën e toskëve-lebër dhe u zgjodhi pêr nuse vajzën e Arianitit të madh. Lidhja e Prizrenit, ky simbol i pjekurisë autonomiste shqiptare nuk mund të konceptohet ndryshe përveç atij toskut monumental Abdyl Frashëri mes një deti gegësh dhe kosovarësh. Me krijimin e shtetit të pavarur shqiptar, tashmë është pushteti që gjendet në qendër të një gare të pamëshirshme ndërmjet gegëve dhe toskëve, të përvijuar nga një ndryshueshmëri e vazhdueshme : në këtë vit të largët 1912, Ismail Qemalit pashait të Vlorës, ju vodh pushteti nga një pasha tjetër Esad Toptani, kësaj here i Tiranës. Një dhjetëvjeçar më pas, Kryeministri Ahmed Zogolli, me origjinë nga Mati, braktisi gjithçka për shkak të një kryepeshkopi gjysëm toskë – gjysëm vlleh Fan Noli, të cilit gjithashtu ju desh të merrte rrugët për shkak të këmbënguljes së matjanit të shquar, që përfundoi Mbret i shqiptarëve. Pas dyzet vjet pushteti komunist me origjinë gjatë viteve të ashpra të Luftës së dytë, shoku Enver – një toskë i Gjirokastrës, nuk mundi të gjejë kandidat më të përshtatshëm për PPSH-në e tij të dashur se sa Ramiz Alia, një gegë treçerek shkodran një çerek kosovar. Bile edhe demokracisë së re ju desh të respektonte rendin e përhershëm : Presidenti Berisha, me origjinë nga Tropoja në qendër të Gegërisë, i la vendin Fatos Nanos – një toskë i traditës dhe Kryeministër i llojit të vet. Çfarë përfaqson aktualisht kjo skemë drejtuese Gegë – Toskë ? Ç’është e drejta fare pak gjë. Megjithë përputhjen e saj lineare me atë thyerjen e përhershme Veri – Jug, megjithë argumentat e saj të natyrës etnografike, gjuhësore ose kulturore, ajo mbetet një anakronizëm. Kjo mënyrë të lexuari të botës shqiptare e cila sipas gjasave e ka origjinën në shekullin e XVIIItë, u ripunua dhe u stërhollua nga fundi i shekullit të XIXtë për t’u imponuar si « standard » etnosociologjik i deshifrimit të këtij kombi të harruar, për të mos thënë të injoruar prej kohësh. Por dikotomia e dukshme mes këtyre tërësive njerëzore, e forcuar sadopak nga mendimi intelektual dhe artistik që mundohej të shprehej në dialektet përkatëse, morri një goditje serioze me vendosjen e kufijve shtetërorë. Këto vende imagjinare, Gegëri dhe Toskëri që egzistonin më tepër në kokat e njerëzve se sa në terren, u zëvendësuan nga tërësi të tjera, kësaj rradhe të prekshme pasi territoriale : nga njera anë Shteti shqiptar dhe nga ana tjetër, krahina e Kosovës si dhe viset e Maqedonisë perëndimore – të bashkuara me Jugosllavinë, sikundër dhe Çamëria – e gëlltitur nga Greqia. Goditja e dytë po aq e fuqishme erdhi nga ana e qeverive kombëtare shqiptare. Megjithë ato simpatitë e tij natyrore ndaj bajraktarëve të tij besnikë, Mbreti Zog gjithmonë ka preferuar t’i besojë administrimin e vendit bejlerëve toskë ndërkohë që zëvendësonte Kanunin me një varg ligjesh alla evropiane. Komunizmi qe edhe më i pamëshirshëm. Hoxhës dhe shokët e tij me origjinë jugore ju është dashur të fshijnë një herë e mirë gjithçka që rikujtonte rendin e vjetër, për të kryer veprën e tyre madhore – krijimin e Njeriut të Ri. Natyrisht, përveç disa kostumeve folklorike, disa këngë dhe valle popullore, herët a vonë gjithçka tjetër ose përfundoi në kosh – ishte rasti i Kanunit dhe çfaqjeve të tij morale, të baraktarëve dhe të tjerë bejlerë – ose u riciklua dhe u rivu në shijen e kohës. Gjatë kësaj përleshjeje të pabarabartë mes traditës dhe pushtetit, Gegët e kishin humbur davanë para kohe. Asnjeri, dhe ca më pak diktatura komuniste, nuk mund t’i harronte prirjet e tyre monarqike, entusiazmin e tyre të pakët gjatë luftës nacional-çlirimtare sikundër dhe rezistencën e tyre instiktive ndaj çdo strukture shtetërore. Shumë shpejt, pushteti ju kundërvu letërsisë gegë, sigurisht për shkak të letrarëve të saj ende gjallë, që të gjithë katolikë të flakët dhe si rrjedhim antikomunistë të vendosur. Duke humbur në këtë mënyrë shpirtin e saj, variantit gegë të gjuhës ju desh të tërhiqet dhe të rrudhet për t’u katandisur në një dialekt të çfarëdoshëm të të folurit lokal, përpara se të varroset njëherë e mirë si pasojë e një Kongresi të paharruar të Drejtshkrimit të gjuhës shqipe, në vitin 1972. Një qindëshe e vogël leksikografësh, gramaticienësh dhe të tjerë filologë të shqipes zgjodhi si normë linguistike variantin tosk të gjuhës, e cila me këtë rast zbulonte dhe normën e saj të adhshme të standardizimit***. I gjymtuar në këtë formë, dualizmi tradicional që kish vulosur historinë e vendit ju besua asaj pjese të historisë që zakonisht ruhej në muze, i zëvendësuar nga një identitet bashkëformues gjerësisht artificial por në përputhje me dëshirën e rregjimit. Sidoqoftë, goditja fatale erdhi nga demografia. Mjafton të ndiqen statistikat : Para Luftës së Dytë botërore, vendi kish njohur veçse dy rregjistrime të popullsisë pak a shumë të plota : i pari, i kryer gjatë vitit 1927, kish mundur të numëronte diçka më pak se një million shqiptare – më saktësisht 833.000 vetë. I dyti, ai i vitit 1939 avancoi shifrën prej 1.200.000 vetësh. Që prej asaj kohe, popullsia ka njohur një rritje të papërmbajtshme me një shkallë rritjeje vjetore demografike prej 2,7% që bie në 1,96% gjatë periudhës 1960 – 1990. Kështu, nëqoftëse që në vitin 1960, vendi kishte 1.626.000 banorë, ata do të jenë 2.430.000 në 1975, 2.761.000 në vitin 1981 dhe përfundimisht 3.335.000 në korrik të vitit 1991****. Me fjalë të tjera, brenda gjashtëdhjetë vjetësh popullsia u katërfishua dhe aktualisht vetëm një pjesë fare e vogël e saj (5 deri 6%) ruan në mendje diçka që rikujton periudhën e para luftës. Në këto kushte, kujtimet mbeten të pafuqishme përballë indoktrinimit të thellë ideologjik sikundër dhe pamundësisë për të ruajtur një kontakt qoftë dhe minimal me atë literaturë origjinale gegë, të vënë në indeks nga rregjimi komunist që në ditët e para të tij. Aktualisht, koncepti Gegë – dhe si rrjedhim ai Toskë – çfaqet si një misticizëm i pakryer. Kjo shkrirje pothuaj e përsosur e Qenies tradicionale me idealin e tij njëjtësues, tashmë të demoduar, mbetet një kimerë dhe vetëm disa shkrimtarë guxojnë t’a reklamojnë ende. Vullnetit të tyre të ndrojtur për të reklamuar përdorimin e gjuhës gegë i duhet të ndeshet me indiferencën e sjellshme të burokratëve ose me falimentimin e plotë të sistemit të arsimit kombëtar. E parë nga ky kend vështrimi, skema jonë drejtuese bën pjesë tashmë në galerinë e imazheve të shenjta – diçka sikundër ikonat e dikurshme të gjyshes, të ndriçuara nga një kandile drithëruese me vaj mbi dollapin e qoshes – paçka se ajo vazhdon herë pas here të ushqejë analizat, mbi të cilat ndërtohet edhe arketipi shqiptar. Çfarë mbetet kështu nga identiteti kolektiv territorial ? Pa asnjë dyshim, nên-kategoritê e ansambleve tê mêdha gegê dhe toskê - identitetet krahinore. Prej kohësh, shqiptari i mesëm preferon të nxjerrë në dukje referencat e tij lokale : krahinên e tij tê origjinês, ose qytetin mê tê afêrt. Ai është në rradhë të parë shqiptar, kosovar ose çam, një këmbë më tutje ai nxitohet t’a quajê vehten lab, dibran ose matjan dhe së fundi ai mburret si tiranas ose vlonjat, korçar ose shkodran – përpara se të kujtohet për burimin e mirëfilltë të fshatit ose të lagjes. Diku në nën-ndërgjegjen e tij, të gjitha origjinat nga më të vjetrat deri në më të rejat përzjehen dhe kryqëzohen për t’i kujtuar që më të qëndrueshmet dhe si pasojë më të vlefshmet janë ato të gjakut – familja e afêrt ose e zgjeruar – dhe të fisit – lidhjet martesore, miqêsitê, aleancat, ose lidhjet e klientelês – tarafet.
* Shih : Rrok ZOJZI – Ndamja krahinore e popullit shqiptar ( la division régionale du peuple albanais), në : Etnografia shqiptare ,V.1, Tiranë 1962. ** Shih : Nathalie CLAYER – Aux origines du nationalisme albanais : la naissance d’une nation majoritairement musulmane en Europe. Éd. Carthala, Paris 2007. *** Për të krijuar një ide lidhur me ndërhyrjen e Shtetit totalitar në fushën e gjuhës dhe të kulturës sikundër dhe lidhur me perspektivat e ringjalljes së gjuhës letrare gegë, shih : Arshi PIPA - Géopolitique de la langue albanaise, në : Michel ROUX (nën koord.) - Nations, États et Territoire en Europe de l’Est et en URSS. collection « Pays de l'Est » l’Harmatan 1997 ; ose dhe : Ardian VEHBIU - Standard Albanian and the Gheg Renaissance: A Sociolinguistic Perspective, në : International Journal of Albanian Studies (IJAS), vol 1, issue 1, fall 1997, N Y. **** Ritmet e shpejta të rregjistrimeve që kanë rifilluar në 1945 (çdo pesë vjet deri në 1960, më tej praktikisht çdo dhjetë vjet) vazhduan deri në 1989. Rregjistrimi i fundit ishte ai i vitit 2001. Mes dy rregjistrimeve të fundit, një varg ngjarjesh ekonomike dhe politike – rënia e komunizmit dhe rrebelimi i 1997 – si dhe fenomemensh demografike – emigracioni i shfrenuar – kanë tronditur thellë procesin natyror të zhvillimit të popullsisë së vendit. Shifrat e fundit zhgënjyen projektimet dhe vlerësimet e Institutit Kombëtar të Statistikës (INSTAT). Sipas këtij të fundit, vendi duhej të numëronte 3.248.836 banorë në vitin 1995 ose përfundimisht 3.368.600 banorë në dhjetor 1998. Por, sipas rezultateve të rregjistrimit të 2001, vendi numëronte vetëm 3.069.275 banorë nga të cilët 10.8% nën pragun e 6 vjeçëve dhe 7.5% mbi atë të 65 veçëve. Përsa i përket shtatëdhjetvjeçarëve dhe më sipër, ata përfaqsojnë vetëm 2.6%.

[_AuLoNa_]

kush ka qene me i dhjere se njeri tjetri??? ti fol per tosket lale,,,,geget nuk po i njofshe mire.

Ehhhh keto poezite e shkrimtareve tane kane shume domethenje, mbase e kane njohur mentalitetin e njerezve me shpejt nga mua e nga ty, qe krahasuar me ta dije dolem ne kete bote. Eshte pak humoristike kjo vjersha e Fan Nolit, po siduket si nje njeri i shkolluar dhe i zgjuar e kishte njohur psikologjine e popullit te tij te cdo rajoni nga jugu ne veri ne ate kohe. Jo se une di ndonjegje rreth ketyre, po tani mesojme nga ata qe kane qene shkrimtar te medhenj si te letersise tone, por edhe te njohur boterisht.

Mos u bej shume transparet me urrejtje klanore, se nuk flet me kalamaqer ketu qe nuk te kuptojne, nqs je kalama vete!

Me thuaj nga je, te them se kush je- Fan S. Noli



A te duhen duhen luftetare
Gjithe botes ti vesh zjarre
Do arratine te marre
Merr nja dhjete Kosovare

Njerez te zgjuar me lezet
Qe I gjene ne cdo ane
Qe te bejne hallve e salep
Keta jane mjeshtrit Dibrane

A do njerez per haenge
Per tryeze e per kuvend
Burra e gra kercejne me loder
Keta I gjen vec ne Shkoder

A te duhen genjeshtare
Matrapaze e kokethare
Qe reren ta shesin per fare
Mer Krutan dhe je i lare

Po qeflij a te duhen
Qe me jevga dine te kruhen
Zonja qe pjellin cdo vit
Vetem Elbasani i rrit

Do ministra Kolonjare
Se mbahen burra me mend
Duan kudo te jene te pare
Ne mexhlis dhe ne kuvend

Do budallenje qe vec hane
Hajvane me dy kembe
Pasuri s’dine te vene
Merr shetit gjithe Myzeqene.

A do te rruash florine
Katandine e shtepine
Me dy qofte mbushin sinine
Ec e merr Gjirokastrine


Do te hash e te besh qejf
Sofra shtruar si per mbret
Pasterti e per kismet
Te till gjen vec ne Permet

A do male me debore
Trima te forte e malesore
Fort bujar e burreror
Shko ne Kukes I ke me dore

Keta Matjane burra te zote
Qe dikur kane bere barot
Se I njeh gjithe vendi mbane
Jane te afte per xhandare

A do trima e sejmene
Kapardisur kudo vene
Pa I zene gjumi mos flene
Per tre Mirditore bej bene

Ne do njerez me lezet
me lezet e me terbejt
Mos u lodh te bezdisesh dynjane
Ne Tirane rresht tabane


Do per pune nje Korcar
I ke bujq e ushtare
Te gjithe bashke vene ne are
Koke e kembe si ke te share

Hall I madh per Skrapalline
Ka rrezik te hedhe dhe dru
Dy ministra le te rine
Se na duhen dhe pa tru.

A do urte njerezit te rrine
Ne komande te kesh ushtrine
Ne terbjet te kesh njerezine
Merr te gjithe Laberine.


Ore te gjore haruam Vloren
Se kjo pune lahet me gjak
Dy shirite e nje medalje
Kesaj gjeje I veme kapak

A te duhen sharlatane
Qe te lepien ne cdo ane
Qe te percajne vatane
Ke sa te duash Tropojane

[morrison]

nuk e ke lexu shqiperia e eperme te edith durham me duket

E vertet por Aristidh Kola as qe ka fol ndonjehere per geget, por per Arvanitasit (tosket)...

Kur flasim per historine e arvanitasve ju geget harroni qe ata ishin tosk....

[OROSHI]

Aristidh Kolia ka folur shume per geget,lexoje me mire!Dhe ai qe ia ngriti emrin Aristidhit ishte Kolec Traboini!
Arvanitasit nuk ishin vetem nga Jugu,,,,

[alnosa]

§.1258. Grueja e vêjë nuk mùnd të gat¬uej në darsem, as nuk mùnd të qesë ujë duervet, as raki, as me thye bukë, as me veshë e me iu afrue nuses.[/COLOR]
Kjo është pjesa për çka unë shpreha mendimin tim rreth të metave të Kanunit, bie në nivelin tuaj...
Kanuni flet vetë.

Saf' kjo dukuri paska qene dhe ne Jug nga perditshemirija e kam pare .As ne fisin tim apo ne familjen time kur kemi per te marre nuse nuk dergojme grua qe eshte e ve( grua qe i ka vdekur,apo vrare burri) ,ne mos gaboj edhe qe nuk lind femi ,Por te jete ose vajze e pamartuar ose e martuar me burr te gjalle edhe femi mundesisht .

Kjo eshte edhe tani sepse eshte keshtu une nuk e di .As ne krahe te nuses nuk mund te rri e veja. Me nje fjale paska qene /eshte i njejti zakon edhe ne jug .

Ndoshta dhe te tjerat pika me lart qe mua nuk me ka rastisur te degjoj apo pyes.

Edhe nje pike aty larte ku vajza apo djali nuk mund te zgjedh fatin e vete , une i kam ne familje u deshen njeri nga jugu e tjetri nga veriu dhe ja qe e lejoi
kanuni ta zgjidhnin fatin vete .etc etc .

[Testim]

Kjo eshte edhe tani sepse eshte keshtu une nuk e di .As ne krahe te nuses nuk mund te rri e veja. Me nje fjale paska qene /eshte i njejti zakon edhe ne jug .

Alnosa, mirë që na solle një ngjashmëri më tepër mes dy fiseve tona.

Më lër ta shpjegoj këtë punë. Kjo nuk është diskriminim gjinor siç mundohen ithtarët e rrymave moderne me krijue përshtypjen.

Ndër të gjithë popujt e botës, ka dy lloje magjish: sipas ngjashmërisë dhe sipas kontaktit.

E para bazohet në idenë e ngjashmërisë, ku shembull konkret ke "Voodoo doll", ku ngjashmëria e kukullës me njeriun i sjell atij mundime kur kukulla shpohet me gjilpërë.

Kjo e dyta bazohet në idenë se kontakti me diçka të pafat sjell pafatësi, kontakti i fëmiut me dhëmbin e ujkut i sjell forcë kundër lugatit etj.

Me të njëjtën logjikë, pas varrimit, njerëzit lajnë duart, për të larguar vdekjen nga vetja e tyre.

Dhe po me këtë logjikë, shpjegohet edhe dukuria lart sipas së cilës, Vejushka duhet të veçohet nga disa veprime.

Sepse ajo bart në vetvete "fatkeqësinë e të qënurit vejushkë", dhe këtë fakeqësi e bart në bukën që gatuan, dhe duke ngrënë bukën atë fatkeqësi e marrin edhe njerëzit tjerë.

Krejt është çështje bestytnie.

[Homza]

Ehhhh keto poezite e shkrimtareve tane kane shume domethenje, mbase e kane njohur mentalitetin e njerezve me shpejt nga mua e nga ty, qe krahasuar me ta dije dolem ne kete bote. Eshte pak humoristike kjo vjersha e Fan Nolit, po siduket si nje njeri i shkolluar dhe i zgjuar e kishte njohur psikologjine e popullit te tij te cdo rajoni nga jugu ne veri ne ate kohe. Jo se une di ndonjegje rreth ketyre, po tani mesojme nga ata qe kane qene shkrimtar te medhenj si te letersise tone, por edhe te njohur boterisht.

Mos u bej shume transparet me urrejtje klanore, se nuk flet me kalamaqer ketu qe nuk te kuptojne, nqs je kalama vete!

Me thuaj nga je, te them se kush je- Fan S. Noli



A te duhen duhen luftetare
Gjithe botes ti vesh zjarre
Do arratine te marre
Merr nja dhjete Kosovare

Njerez te zgjuar me lezet
Qe I gjene ne cdo ane
Qe te bejne hallve e salep
Keta jane mjeshtrit Dibrane

A do njerez per haenge
Per tryeze e per kuvend
Burra e gra kercejne me loder
Keta I gjen vec ne Shkoder

A te duhen genjeshtare
Matrapaze e kokethare
Qe reren ta shesin per fare
Mer Krutan dhe je i lare

Po qeflij a te duhen
Qe me jevga dine te kruhen
Zonja qe pjellin cdo vit
Vetem Elbasani i rrit

Do ministra Kolonjare
Se mbahen burra me mend
Duan kudo te jene te pare
Ne mexhlis dhe ne kuvend

Do budallenje qe vec hane
Hajvane me dy kembe
Pasuri s’dine te vene
Merr shetit gjithe Myzeqene.

A do te rruash florine
Katandine e shtepine
Me dy qofte mbushin sinine
Ec e merr Gjirokastrine


Do te hash e te besh qejf
Sofra shtruar si per mbret
Pasterti e per kismet
Te till gjen vec ne Permet

A do male me debore
Trima te forte e malesore
Fort bujar e burreror
Shko ne Kukes I ke me dore

Keta Matjane burra te zote
Qe dikur kane bere barot
Se I njeh gjithe vendi mbane
Jane te afte per xhandare

A do trima e sejmene
Kapardisur kudo vene
Pa I zene gjumi mos flene
Per tre Mirditore bej bene

Ne do njerez me lezet
me lezet e me terbejt
Mos u lodh te bezdisesh dynjane
Ne Tirane rresht tabane


Do per pune nje Korcar
I ke bujq e ushtare
Te gjithe bashke vene ne are
Koke e kembe si ke te share

Hall I madh per Skrapalline
Ka rrezik te hedhe dhe dru
Dy ministra le te rine
Se na duhen dhe pa tru.

A do urte njerezit te rrine
Ne komande te kesh ushtrine
Ne terbjet te kesh njerezine
Merr te gjithe Laberine.


Ore te gjore haruam Vloren
Se kjo pune lahet me gjak
Dy shirite e nje medalje
Kesaj gjeje I veme kapak

A te duhen sharlatane
Qe te lepien ne cdo ane
Qe te percajne vatane
Ke sa te duash Tropojane

e kisha lexu kte me pare por kto qe ka thene per disa treva e sidomos per |Tropojen nuk qendrojne fare fare/////vend me te vogel se Tropojen ne gjith Shqiperine nuk gjen,,,ama me njerzit qe ka prodhu ajo treve nuk krahasohet asnje treve mbare Shqiptare, pervec motres sone Drenices.

Ne Tropoj, asnje here nuk na e ka permbyt kush buken qe i kemi dhon ne sofer....kjo dihet boterisht, nga na ka dale fan noli me kto konkluzone nuk e di as une dhe as ti,,dhe aq me pak do ta dinte pikerisht ai.


nejse, na edhe pak do jemi ekocentrista, ta them pak me ne stilin tend ---- me ngreh prej vetes burrnesh....apo jo???

[Testim]

Ne Tropoj, asnje here nuk na e ka permbyt kush buken qe i kemi dhon ne sofer....kjo dihet boterisht, nga na ka dale fan noli me kto konkluzone nuk e di as une dhe as ti,,dhe aq me pak do ta dinte pikerisht ai.

Duke qenë rritur në Ibrik Tepe, s'ka pas kohë me njoft ai gjithë Shqipërinë, po ka fol i ndikum nga politika e çastit, siç ma merr menja.