Serbo-ortodoksizimi dhe islamizimi i nje shqiptari - ka dallim?

[Guri i Kuq]

Kemi dy raste:

Rasti i pare: Nje shqiptar nga Kosova eshte islamizuar gjate pushtimit osman. Me islamizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave te familjes, fisit, rrethit dhe kombit te tij. Ka ruajtur gjuhen, edhe pse e ka barbarizuar me te gjitha ato terme islame te cilat jane te paperkthyeshme ne shqip.

Rasti i dyte: Nje shqiptar nga Kosova ka pranuar serbo-ortodoksine gjate pushtimit jugosllav. Me serbo-ortodoksizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave te familjes, fisit, rrethit dhe kombit te tij. Ka ruajtur gjuhen, edhe pse e ka barbarizuar me te gjitha ato terme serbo-ortodokse te cilat jane te paperkthyeshme ne shqip.

Ku shihni dallim ne mes te ketyre rasteve?

Kriteriet per krahasim/dallim mund t'i zgjedhni sipas dijes dhe ndergjegjes suaj. Nese nuk u bie ndermend asnje kriter, ju lus te merrni p.sh. keto kriterie:

1. Aspekti kombtar-patriotik
2. Aspekti moral
3. Aspekti ndergjegjesor
4. Aspekti spiritual (religjioz)

si dhe tjera, qe i shihni si te pershtatshme.

Sqarim:
Rasti i dyte eshte hipotetik. Pra nuk ka ndodhur. Por edhe si i tille (hipotetik) mund te krahasohet me rastin e pare (autentik).


*

-------------
E rëndë tema chino.......
Shumë punë , dije e kurajo don një studim i këtillë..
Në këto ditë vere,njerzit i mëshojnë shkurt e trup.
Prandaj, ke edhe këso përgjigjjesh që të rrënqethin..
Shtrydhe trurin e orientoje temen se e rrou dreqi...!

[Shiu]

Po ik ore bab, se te kam mendur per njeri te zgjuar dhe te drejte, po sa me shum lexoj shkrimet e tua aq me shum bindem si ti je nje cop tradhetari!!!

....

Andaj kur te hapish tema , ose thuaje te verteten OSE MOS FOL FARE!!!!


GV_USA

Po kujt i thua mor Gostivar? Ta merr mendja ty se ky ulet te mendoje se cfare veprimesh po ben? Jo or babe, ketij ia ka pi sorra mendet dhe duhet te presesh gjera edhe me absurde e me "spektakulare" ne te ardhmen. I ka ngel truri ne ndonje dhome inkuizicioni mesjetar ndaj mos u cudit...

[toni77_toni]

Kemi dy raste:

Rasti i pare: Nje shqiptar nga Kosova eshte islamizuar gjate pushtimit osman. Me islamizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave te familjes, fisit, rrethit dhe kombit te tij. Ka ruajtur gjuhen, edhe pse e ka barbarizuar me te gjitha ato terme islame te cilat jane te paperkthyeshme ne shqip.
*

Rasti i pare[/B]: Nje shqiptar nga Kosova eshte islamizuar gjate pushtimit osman.

Po, është islamizuar gjatë pushtimit të pergjakshem 500 vjeqar!!

Me islamizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave te familjes

Po, vertetë ai ka hedhur poshtë shumicen e traditave të lashta te popullit tonë dhe ka perqafuar traditen e okupatorit!! Kush nuk beson mund të lexoj mbi traditat tona të kohes para okupimit te perandorisë osmane.

Me islamizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave..., fisit,

Besa nuk ka fis fare, unë nganiher quditemi kur mësoj se dikush marton djalin me vajzen e te njejtit fis. Ne Dukagjin një pjesë e tyre ende resepktojnë dhe njohin traditat fistare por jo të gjith, ndersa te tjeret jo, bile edhe martohen bashk, nga i njëjti fis. Te shqiptarët e besimit katolik kjo nuk ndodhë, ende ruhen, respektohen fiset, nuk martohen me bija te fisit, festojmë të gjith festat e fisit, pra secili fis e ka festen e fisit, tash me 15 gusht është festa e Berishes. Kjo do të thotë se pasi u islamizuam, kemi humbur traditat e fisit.

Me islamizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave....., rrethit dhe kombit te tij

Jo të gjitha, por, kemi kumbur shumicen e tyre!!

Me islamizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave..., Ka ruajtur gjuhen

Gjuha është ruajtur, por në kohërat e okupimit, në kohrat kur ka mundur të humbet gjuha, dikush tjeter e ka ruajtur gjuhen. Dikur më vonë, (pas furtunave dhe rrëfeve) edhe shqiptarë te islamizuar e kan ruajtur....! Por të flasim të verteten, atëher kur ka mundur të humb gjuha, e kan mbrojtur te krishterët. Kush nuk bindet mund t'i siguroj argumente per këtë qe e them.

Rasti i dyte: Nje shqiptar nga Kosova ka pranuar serbo-ortodoksine gjate pushtimit jugosllav. Me serbo-ortodoksizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave te familjes, fisit, rrethit dhe kombit te tij. Ka ruajtur gjuhen, edhe pse e ka barbarizuar me te gjitha ato terme serbo-ortodokse te cilat jane te paperkthyeshme ne shqip.
*

Mundësisht të pershkruhet koha sepse nuk kam kuptuar sa duhet. Nga jugosllavet, nga serbo-malazezët-ortodoks, kemi vuajtur dhe kemi ni të kaluar të pa harruar, kurr në jetë nuk duhet harruar. Ka sunduar, ka ushtruar dhunë dhe pa drejtësi ndaj shqiptarëve, burgosje, luftëra, perndjekje, vrasje dhe krime ndaj këtij populli. Ne kohen e komunizmit kishte ndalesa fetare, pa dallime, por jo sikurse ne Shqiperi. Pas rënjes së sistemit komunist, nuk e ka penguar askush besimin Islam. Bile per ndertimin e një Kishe ishte shumë problem, deri pas lufte nuk kemi patur mundesi të ndertojmë Kishen në Gjakovë sepse nuk lejon serbet, ndersa xhamia, falja, kryerja e riteve fetare, bajrami etj, nuk jan penguar. Gjatë luftes ka patur rrënime te disa xhamiave por para vitit 1998 jo. Per ndryshe, e thash se mund bëhet se nuk e kam kuptuar per cilen kohë je duke folur. E verteta është se shqiptarët nga Kosova nuk e kan pranuar serbo-ortodoksine gjate pushtimit jugosllav. Ndoshta po gaboj, por nëse jam duke gabuar, kërkoj t'më korigjon dikush në mënyrë të sinçert dhe me raste konkrete.

Ku shihni dallim ne mes te ketyre rasteve?

Kriteriet per krahasim/dallim mund t'i zgjedhni sipas dijes dhe ndergjegjes suaj. Nese nuk u bie ndermend asnje kriter, ju lus te merrni p.sh. keto kriterie:

1. Aspekti kombtar-patriotik
2. Aspekti moral
3. Aspekti ndergjegjesor
4. Aspekti spiritual (religjioz)

si dhe tjera, qe i shihni si te pershtatshme.
*

1. Aspekti kombtar-patriotik

Jo vëlla, ne mbetem shqiptar edhe pse nuk u islamizuam.

2. Aspekti moral

Po. murali i dobët.

3. Aspekti ndergjegjesor

Ndergjegja fetare ka munguar, kjo është shfrytëzuar nga armiku i asaj kohe.

4. Aspekti spiritual (religjioz)

Nuk mund të them se ka munguar kjo derisa shqiptarët me shekuj ishin të krishter. Mirpor, edhe pse them kështu, deri diku mund të thuhet se shqiptarët në at kohë, sikurse edhe sot, nuk jan edhe aq fetar. Besimin ne Zot e kan më shumë si traditë e jo edhe jetësim të asaj qe shkrimet fetare mësojnë. Kjo vërehet, deri diku edhe son ne të dy besimet. Prandaj, edhe kjo është shfrytezuar nga armiku i asajë kohe dhe populli u islamizua.



P.S. Është bë thuaja si shprehi nga disa anëtar në këtë forum ( edinë ata vet se kush janë) dhe nuk japin pergjigje dhe nuk debatojnë, në vend të pergjigjes, ata sulmojnë me ofendime dhe nençmime të ulta. Kerkoj të hjeket dorë nga ajo veti e keqe dhe të ipet e drejta secilit të jap mendimin e vet.

respekte
toni77

[gerrard73]

I nderuar bashkepatriot,
mgjs ndaj ne thelb te njejten ide pra persa i perket turqise qe ndenji per 500-vjet dhe veç’se deme tjeter s’la…, por edhe te na barazosh me italian…, kjo do te ishte e thene pa doreza, fyerje per kombin tone…, kete gje e vertetojne me se miri arbereshet, ku ata edhe sot ne mase te gjere vetquhen me krenarine qe i karakterizon, albanesi o arbereshe, e jo italian, por ne maksimum, italo-albanesi, kjo e fundit si thjeshtezim ne te shprehur.
Pra mos e hiperbolizo kaq shume Italine, mgjth detyrimin mirenjohes qe duhet te kemi, por po te shpreheshin keshtu simpatizuesit e Turqise, ti do tu verviteshe ne fyt, pse, me te drejte…! – por qe perveç nje emri te nje shteti, ngjashmeria midis teje e dikujt qe do te himnizonte pa dashur nje vend tjeter ( por jo Shqiperine), do te quhej jo-patriotike, servile, jo-reale, jo-asnjanese…, pasi thashe me larte qe mgjs jam dakort per disa gjera, une te perseris qe duke na servirur Italine si te vetmen “shpetimtare”, ti pa dashur thua nje genjeshter me bisht por qe ka nuanca te verteta…, por jam i sigurt qe, mund te thuhet nje e pa-vertete edhe duke menduar qe je duke thene nje te vertete, por qe kjo e fundit, nuk korrispondon ne realitet. Pastaj per ate “faktin” e ngjashmerise, he he, lere fare me mire, pasi ne shqipot nuk jemi terrona, por ty te ngjan keshtu, pasi varferia eshte kusherire e afert me paditurine, ku edhe midis te varferish ngjajme ne kostume e tradita, shiko sa ngjajme me ballkanasit…, por qe per kete shpesh kemi komplekse, por qe duke dashur te provojme ate qe s’mundemi, themi gjera apsurde!
Mgjs jam dakort me ty, Italia la me shume 1000 here se Turqia, mgjs ndenji si PUSHTUES ! –shih mire, jo qendroi si mik, 1/50 e pushtimit anadollak, por qe edhe ne si komb, i kemi dhene jo pak Italise, deri ne mish per top, sikur me turkun…
Pra ne pergjithesi, je ne gabim, pasi qe nuk duhen bere perjashtime midis pushtuesish me te “mire o me te keqinj” !!! – Jane tere njelloj, ketu perfshi edhe breshkaxhinjte, letiret o letinjte, si do ti therriste nje arberesh.
Shpresoj te me kesh kuptuar drejt.
Pershendetje

Une kam takuar arbresh dhe nuk me rezulton ajo qe thoni ju. Sidoqofte une nuk jam duke i shejteruar italianet, bile po t'a shikojme ralitetin me kujdes, jane nje popull qe nuk gezojne simpati tek popujt e tjere europjan.
Nuk jam dakord nga ajo qe thoni se nuk ka pushtues me te mire se nje tjeter. Une mendoj se nuk ka pushtues te mire, por ka pushtues me te mire apo me pak te keqinje.
Italia mbetet fqinji me i mire qe kemi, pamvarsisht nga te metat e dobesit e tyre.
Pastaj per te vlersuar nje popull tjeter duhet te kujtojme nga vime dhe kush jemi.
Ndersa ne lidhje me Turqine, jam me se dakord, dhe nuk kam se çfare te shtoj tjeter, do te doja te kujtoja se ne vendin tone mund te gjeshe ndertime apo mbetje ndertimesh edhe te kultures romake, te pakten 200 vjet para Krishtit si psh amfiteatri i Butrintit, ndersa shenja te Turqise qe ka ardhur 1700 vjet me vone, asgje, perveç se na ka lene disa injorante qe mund t'i gjeshe neper forume. Por siç e shikoni edhe ju, edhe se te pakte ne numer, bejne me shume zhurme se te ishin 1 milion filozof.

[Albo]

O Albo gjaku i shprishur nuk do te thote fare gjak i paster apo te tjera c'shkruan ti, gjaku i shprishur eshte gjaku i humbur,i hallakatur me saktesisht,i shperndare me fjale te tjera.Nuk e di po e kam vene re se shpesh ti ben gabime te tilla te cilat padashje ndikojne te tjere te cilet i marin si te sakta ato qe thua ti.Te lutem bej pak kujdes,se ti po na ndryshon edhe kuptimin e fjaleve tani.Per tu bindur per kete pyet ndonje arberesh.Une arberesh takoj shpesh neper keto cafenete italiane ne northeast philly.

"Gjaku i shprishur" i permban te dyja, edhe aspektin fizik te largimit nga Atdheu e "shperndarjes" ne bote, por edhe aspektin e RUAJTJES SE IDENTITETIT TE TE PAREVE. Tek e fundit, shpetimi nga pushtimi e asimilimi ishte arsyeja perse arbereshet u shperngulen nga vendlindja e tyre. Kristo Frasheri ne monografine e tij per Skenderbeun citon nje burim historik te kohes se shqiptaret u shperngulen nga portet shqiptare drejt Italise "....duke marre me vete edhe kembanat e kishave te tyre." Per Kristo Frasherin, qe eshte nje ateisto-komunist, ky fakt eshte i parendesishem pasi ai e minimizon aspektin fetar te epokes se mesjetes. Per nje studiues te mirefillte te historise, nje fakt i tille i thjeshte tregon se lufta e shqiptareve kunder turqve ishte nje lufte e shenjte, nje lufte fetare. I vetmi studiues shqiptar qe une kam lexuar qe e ka pranuar kete fakt historik eshte Prof. Dr. Stavri Skendo, intelektuali me i shquar per mua ne diasporen shqiptare ne Amerike, edhe pse njihet pak nga opinioni publik shqiptar.

Dhe ajo qe duhet te kuptosh eshte qe ishin po ata arbereshe dhe gjithe shqiptaret e besimit orthodhoks qe ngelen ne trojet shqiptare qe e ruajten identitetin para-otoman te pacenuar. Rilindja jone kombetare origjinen e vete e ka po tek komuniteti arberesh. Flamuri qe u ngrit ne Vlore origjinen e vete e ka po tek komuniteti arberesh. Pra nese arbereshet nuk do te ruanin me fanatizem besimin dhe traditen e te pareve, sot ne qe e quajme veten "shqiptare" mund te kishim nje identitet krejt tjeter nga ai qe kemi.

Te rekomandoj te lexosh edhe fjalimine ish-presidentit Alfred Moisiu ne universitetin e Oksfordit ne Angli disa vjet me pare. Per here te pare nje burre shteti shqiptar pranon "kontrastin" e madh te "fisnikerise mesjetare" qe u largua nga vendlindja gjate pushtimit turk, dhe atyre shqiptareve qe ngelen nen pushtimin turk dhe duhet te perjetonin 500 vjetet e pushtimit dhe asimilimit.

Albo

[jarigas]

Po kujt i thua mor Gostivar? Ta merr mendja ty se ky ulet te mendoje se cfare veprimesh po ben? Jo or babe, ketij ia ka pi sorra mendet dhe duhet te presesh gjera edhe me absurde e me "spektakulare" ne te ardhmen. I ka ngel truri ne ndonje dhome inkuizicioni mesjetar ndaj mos u cudit...

...meqe nuk e kuptoni vete, po jua shpjegoj une.....ky miku ketu, thjesht fton te gjithe mendjendrituri e ketij forumi, te japin mendimin e tyre rreth kesaj hipoteze.....
Tashi, sado provokuese te jete tema, une jam i sigurt se mendjet e ndritura si puna juaj, do te na sjellin ndonje mendim te urte ketu...apo e kam gabim...??

P.S...Inkuizicioni, Shiu, eshte babai i Sheriatit.....jane njesoj....pra kulturohu pak para se te flasesh, se turperon te gjithe myslimanet keshtu....behu djali i mire, si puna e studentit...

[Aeneas]

Kemi dy raste:

Rasti i pare: Nje shqiptar nga Kosova eshte islamizuar gjate pushtimit osman. Me islamizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave te familjes, fisit, rrethit dhe kombit te tij. Ka ruajtur gjuhen, edhe pse e ka barbarizuar me te gjitha ato terme islame te cilat jane te paperkthyeshme ne shqip.

Rasti i dyte: Nje shqiptar nga Kosova ka pranuar serbo-ortodoksine gjate pushtimit jugosllav. Me serbo-ortodoksizimin e tij, ai ka hedhur poshte shumicen e traditave te familjes, fisit, rrethit dhe kombit te tij. Ka ruajtur gjuhen, edhe pse e ka barbarizuar me te gjitha ato terme serbo-ortodokse te cilat jane te paperkthyeshme ne shqip.

Ku shihni dallim ne mes te ketyre rasteve?

Kriteriet per krahasim/dallim mund t'i zgjedhni sipas dijes dhe ndergjegjes suaj. Nese nuk u bie ndermend asnje kriter, ju lus te merrni p.sh. keto kriterie:

1. Aspekti kombtar-patriotik
2. Aspekti moral
3. Aspekti ndergjegjesor
4. Aspekti spiritual (religjioz)

si dhe tjera, qe i shihni si te pershtatshme.

Sqarim:
Rasti i dyte eshte hipotetik. Pra nuk ka ndodhur. Por edhe si i tille (hipotetik) mund te krahasohet me rastin e pare (autentik).


*

Eshte nje krahasim i gabuar, sepse po flet per dy kontekste te ndryshme historike dhe politike.

Se pari, ti flet per nje "tradheti" te madhe, por duhet ditur se ndjenja e krishtenizmit nuk ishte e mbjellur thelle ne ndergjegjjen e arberoreve. Nuk ekzistonte nje kishe e bashkuar, dhe ne pergjithesi, liturgjia mbahej ne gjuhe te huaja. Krishtenizmi ne njefare menyre nuk ishte shume me i afert me menyren e jeteses sone se Islami; e para kishte qene feja e bizantineve te cilet sikurse osmanet i kane shtypur shqiptaret. Gjithashtu, ne ato kohera, nuk ishte i zhvilluar ndergjegjja kombetare, andaj nuk duhet gjykuar konvertimi me terminologji si "tradheti", sikurse qe nuk mund te thuhet se konvertimi i pare ne fene e krishtere ishte tradheti ndaj identitetit te vjeter pagan.

Sistemi shoqeror, rrenjet e dobeta te kishes ne vend, dhe privilegjet per nje popull te prirur per lufte qe vinin se bashku me nje konvertim te mundshem, ishin faktoret qe kontribuan ne nderrimin e fese. Ndryshe nga ne, grekerit e kishin kishen e tyre dhe nje tradite te fuqishem kishtare; e njejta gje vlen per bullgaret dhe serbet. At ku ekzistonte nje zbrazetire me e madhe e institucioneve kishtare, dhe ku popullsia ishte me e prire drejt luftes, atje perhapej edhe me shume Islami, si ne Shqiperi, Mal te Zi, Bosnje dhe Hercegovine, Krete etj.

Ndryshe nga Islami, orthodoksizmi serb eshte pikerisht kjo; nje orthodoksizem qe favorizon dhe kultivon nje identitet serb, prandaj edhe eshte me shume nje institucion kombetar dhe nacionalist sesa fetar. Te konvertohesh ne orthodoks serb ne shekullin 20, kur ndergjegjja kombetare tanime eshte e zhvilluar dhe e formuar, ndryshon radikalisht nga konvertimi ne myslimane ne shekujt e meparshem. Nese te joshe feja orthodokse, pse te mos pagezohesh ne kishen Autoqefale Shqiptare? Edhe ketu Islami ndryshon nga Kisha Orthodokse serbe, sepse nuk i takon ndonje kombi te caktuar, por eshte me univerzal ... ndersa vet emri Kisha Autoqefale Serbe eshte mjaft domethenese.

PS Islami nuk ka sjell nje bastardizim te madh te shqipes. Aty ku mungonin terminologji vendase, aty kemi marre huazime arabe dhe turke ... me konvertimin ne fene e krishtere gjithashtu kane hyre mjaft huazime, sidomos nga latinishtja, fjale si kishe, prift, shpirt, shenjt, lutje, grigje, qiell, mallkim, bekim etj.

[chino]

E shoh se qellimi i temes nuk i eshte te gjitheve i qarte. Sidomos jo bisedueseve muslimane (besimtare). Sqarimi:

Me kete teme desha te sulmoj (argumentativisht) nje mendim per mua fare gabueshem te disa bisedueseve muslimane (besimtare), te cilin kam lexuar disa here ne forum. Mendimin se islamizimi i shqiptareve ishte akt atdhedashes.

Per te treguar gabueshmerine e ketij mendimi, vendosa te ofroj dy shembuj shthurjesh te shqiptareve nga traditat, vlerat, besimi familjar, fisnor, kombtar. Solla si shembull shqiptarin, i cili tradheton vlerat e familjes, fisit, kobit te tij duke kaluar ne Serbo-ortodoksi. Dhe solla shembull shqiptarin, i cili tradheton vlerat e familjes, fisit, kombit te tij duke kaluar ne Islam. Dhe pyeta ku eshte dallimi ne mes te ketyre dy shthurjeve apo tradhetive? Kete pyetje e bera me bindjen se nuk do te kete njeri qe gjen dallim ne mes te tyre. Asnje nga biseduesit besimtare muslimane. Pasi qe nuk mora asnje argument dallues deri tani, kjo bindje - sic prita - u deshmua.

Keshtu qe si rezultat deri tani mund te them se islamizimi i shqiptareve ne kohen e pushtimit te turk eshte - matur ne kriteriet e lartpermedura - poaq akt patriotik sa qe mund te jete serbo-ortodoksizimi i nje shqiptari ne kohen e pushtimit jugosllav nje akt patriotik. Mund te jete poaq akt i moralshem sa i tjetri. Akt poaq i ndergjegjshem sa i tjetri. Poaq i bartur nga bindja spirituale sa i tjetri.

Pasi qe nuk gjindet ndonje dallim ne aspektin patriotik, moral, ndergjegjesor apo spiritual ne mes te dy rasteve ne fjale, pasi as muslimanet nuk jane ne gjendje te gjejne nje dallim, sipas mendimit tim u deshmua se te dy rastet - matur ne 4 aspektet e cekura - jane te barabarta.

Me kete njekohesisht deshmohet, se islamizimi i shqiptarit nuk eshte asnje lloj akti atdhedashes.

Me kete sipas meje u kunderthua mendimi i gabueshem i bisedueseve muslimane besimtare.

Ka nje dallim te madh midis atyre dy pushtimeve, pare thjeshte nga aspekti historik: pushtimi otoman e ushtronte konvertimin ne fene islame here me hir, e here me pahir mes shqiptareve. Kurse serbet asnjehere nuk kane ndermarre ndonje ofensive per "konvertimin" e shqiptareve ne orthodhokse. Perkundrazi, serbet kane bere te kunderten: i kane pare shqiptaret e islamizuar si nje popull inferior qe nuk meriton te ndaje besimin e tyre orthodhoks. Lluksin e besimit orthodhoks duhet ta kete vetem populli serb e jo ai shqiptar, si nje menyre e hapur diskriminimi ndaj shqiptareve ne Kosove.

Nuk e di sa mund te thuhet se nuk pati tentativa te serbeve per te misionuar/konvertuar (ne kuptim religjioz) shqiptaret kosovare. Nese per te pohuar kete gje thua se nevojitet marshimi me ushtri dhe konvertimi i njerezve me zor apo dicka e tille, atehere ke te drejte. Keso dukurishe nuk pati (mendoj une, ndoshta gaboj, sepse nuk jam i njohur me cdo situate ne cdo kohe atje). Mirepo nese kerkesat per te pohuar kete tentim misionimi i ke vetem pak me te uleta sesa shembulli qe permenda (marshimi me ushtri), atehere mund te pohosh tentimin e misionimit te serbeve ndaj shqiptareve.

Qe ti njeh edhe formen e bute te tentimit per misionim, tregon kur thua se P. Osmane ushtroi konvertim "here me hir, her me pahir". Njeri nga keto dy raste duhet te jete patjeter ai i konvertimit me mjete te "buta". Pra jo me mjete dhune fizike, pra jo me ushtri, me vrasje apo forma tjera terrori fizik, por me mjete te dhunes sociale, pra me propagande, sanksione, stmilumime e perjashtime sociale. Qe edhe ne Kosove pati keso tentimesh me mjete te dhunes sociale per konvertim ne Serbo-ortodoksi, per kete mund te gjejme shume argumente, nese te lind dyshimi.

Qe serbet Ortodoksine assesi nuk e shihnin si dicka te shenjte ne ate kuptim, qe sipas tyre ajo duhet t'u takoje vetem serbeve dhe assesi ndonje populli musliman, si p.sh. shqiptaret qe ishin, tregojne disa shembuj jashta problemit te Kosoves. Shembull i pare eshte Lufta Ballkanike (pupujt e Ballkanit kunder P. Osmane). Ne kete lufte mbreti i atehershem serb i deklaron P. Osmane lufte dhe urdheron ushtaret e tij te konvertojne te gjithe serbet e islamizuar me dhune ne Ortodoksi ose te vriten ne vend. Te njejten gje ai urdheron per pupullin - sic e quan ai - mik/fqinje: shqiptaret kosovare (sepse ai e sheh veten si shpetimtare te ballkanaseve nga zgjedha osmane, prandaj mendon se ortodoksizimi i ballkanaseve eshte shpetim). Kete shembull mund ta deshmoj te perdorur ne shkrime profesoresh. Ky tregon se serbet nuk paten ato probleme me ortodoksizimin e muslimaneve apo isht-te-krishtereve, sic ua ateston ti. Kjo ishte persa i perket te kaluares (Lufta Ballkanike). Shembuj nga kohera me te fresketa kemi ortodoksizimin e jevgeve ne Serbi. Edhe ky shembull eshte i evidentueshem cdo kohe. Shembull tjeter eshte Bosna, ku serbet para luftes atje martoheshin ne mase me boshnjake (te dy gjinite), edhe pse ne kete menyre ata dinin patjeter se femiu i tyre nuk do te jete vetem "serb" apo vetem ortodoks. Shembull tjeter per kete kemi edhe martesat e serbeve (fare te rralla) me shqiptare kosovare. Shembull tjeter jane vet normat e fese ortodokse, te cilat nuk parashohin nje perkatesi speciale kombtare per te qene ortodoks. Keta shembuj shikuar ne teresi sipas mendimit tim deshmojne se Serbo-ortodoksia nuk shikohej nga serbet si nje gje ekskluzive serbe, apo si nje lluks serb.

Por edhe sikur te kete qene ashtu sic thua ti, qellimi/mesazhi i temes time nuk mohohet nga ky argument yti. Sepse sipas tij nuk perjashtohet mundesia e konvertimit te shqiptareve kosovare vullnetarisht ne Serbo-ortodoksi. Ndersa dy shembujt e mi (konvertimi ne Islam, konvertimi ne Serbo-ortodoksi) nuk ishin patjeter te varur nga aspekti i konvertimit apo i mjeteve te konvertimit apo i rrethanave per rreth konvertimit. Edhe sikur i konvertuar ne menyre vullnetare ne te dyja rastet, prap se prap te dyja rastet - vleresuar ne kontekst te 4 aspekteve te permendura - mbeten identike, pa dallim.

Gjeja tjeter qe une do te shtoja, qe shume shqiptaret si puna tende i "harrojne pa dashur" eshte ajo pyetja tjeter:

- Cfare besimi kishin shqiptaret e Kosoves para pushtimit turk?

Nese une kete gje e harroj ndonje here pa e cekur, pavaresisht a pa dashur apo duke dashur, e bej vetem per nje arsye te vetme: Me duket qe e di secili. Nuk besoj se ka kosovar, i cili me se largu ne gjeneraten e 12 te fisit del ne emra ose ortodokse ose katolike. Nese ke menduar te pyetesh, se a ishim katolike apo ortodokse, kete nuk e di. Te pakten e di se ne familjen time ne mos gabofsha pas 10 gjeneratash kemi emrin Stefan. Pra besoj duhet te kemi qene origjinalisht ortodokse. Edhe pse origjinalisht eshte gabim te thuhet, sepse jam i bindur se para Stefanit do te dilnim ne emer katolik, cfare mund te thuhet me siguri te 100%-te per cdo ortodoks shqiptar.

Eshte e veshtire per shqiptaret e opininuar sot, qe ta vendosin veten ne pozitat e atij shqiptarit te mesjetes: para pushtimit turk, gjate pushtimit turk, pas pushtimit turk. Gabimi qe shqiptaret bejne sot eshte se kujtojne se "ne jemi shqiptaret e vertete dhe ata shqiptaret e mesjetes duhet te jene si ne, e jo ne si ata". Po te flasesh me nje arbesh ne Itali apo nje arvanitas ne Greqi, ai do te te thote: "jemi ne gjaku i shprishur shqiptar" e jo ju qe ngelet nen pushtimin turk.

Eshte vetem atehere e veshtire, nese nuk dijme te logjikojme, analizojme, krahasojme. Perderisa jemi njerezi, jetojme ne lirine me te madhe qe kemi njohur ndonje here, mund te stimulojme keto veti nga jasht - me libra, me kontakte me njerez, te cilet p.sh. gjeneratat e fundit tona nuk mund as te enderronin, e tjera.

Nuk e di perse nuk mund te imagjinoj dikush se cfare do te kete qene puna me shqiptarin mesjetar i cili u konvertua ne Islam?

Nuk mund te dijme motivet individuale te tij. Por te pakten mund te dijme se e tere shoqeria e tij kombtare ne ate kohe ishte jo-islame. Dhe mund te dijme se kalimi i tij ne Islam, paraqitej si nje shthurje nga tradita familjare, fisnore e kombtare. Nga keto dy fakte te thjeshta mund te nxjerrim tjerat. P.sh. duke pyetur se sa eshte e mundshme nje njeri te shthuret nga vlerat familjare, fisnore e kombtare pa patur nje zor te madh? Cilin zor duhet te kete patur? Cfare thote hostoria. E keshtu me radhe. Keto jane hapa fare te lehte te mendimit. Nuk deshtojne shqiptaret kosovare ne keso matematika te uleta.

Si ta kuptojme "gjakun e shprishur" te mesjetes?

Gjaku i shprishur - ne shqip do te thote gjak i pa prishur, gjak i pastert. Ne kendveshtrimin e shqiptareve te mesjetes, bashkekohes se Gjergj Kastriotit, gjak i paprishur ishin ata qe ruanin me vetemohim, deri ne vdekje, fenen dhe traditen e te pareve te tyre, duke i bere rezistence diktatit te pushtuesve e sunduesve. Ata shqiptare qe zgjodhen te ngelen te krishtere edhe atehere kur te ishe i krishtere do te thoshte te ishe qytetar i dores se dyte e pa te drejta; ata qe zgjodhen te mbrojne besimin e tyre me lufte nga pushtuesit; ata qe zgjodhen me mire vdekjen me nder se sa nje jete te gjate, te pasur e me turp. Dhe askush nuk e ka thene me mire kete se sa postulati me ane te te cilit Gjergj Kastrioti jetoi jeten e tij: "Do te ngelem deri ne vdekje mik i virtytit e jo i fatit." Virtyti ne kete rast perfaqeson fene, besimin, traditen e te pareve te tij. Dhe duke qene se Gjergji e kish provuar edhe traditen e te pareve te tij, edhe ofiqet e Oborrit te Sulltanit, ai zgjodhi te paren e jo te dyten. Shqiptaret moderne sot mund ta quajne ate edhe "te cmendur" se si guxoi qe ti shpallte lufte perandorise me te madhe dhe me te frikshme te kohes se tij. Ka edhe nga ata qe mendojne se "do te ishte me mire qe shqiptaret te ishin kthyer ne vegla te pushtuesit" duke rritur keshtu pushtetin, pasurine, por nga ana tjeter do te humbin besimin dhe traditen e te pareve. Do te ktheheshin ne njerez qe nuk do t'i njihte me as nena e babai qe i bene koken. Ai postulat i Gjergj Kastriotit do te thote tekstualisht: "Preferoj me mire te vdes ne mbrojtje te besimit tim si martir i besimit, se sa te kthehem ne nje mysliman te pasur e me privilegje ne Oborrin e Sulltanit".

Absolut dakort me cdo shkronje. Nuk mund te pershkruhet me sakte. Per mua fakti qe Kastrioti pati njohuri te te dy feve, traditave, kulturave, kete njeri e ben madheshtor. Pati mundesine te zgjedhjes. Pati "indoktrinimin" turk, "Zotin" (Allahun) i cili e kercenonte me tere katalogun e krimeve humane ne "Xhehnem". Por te gjitha i mposhti. Deri ne vdekje. Me cdo cmim. Udherrefyes i papare. Jo vetem ne boten shqiptare. Por edhe boten e gjere.

Ne emer te mbrojtjes se gjakut e besimit, shqiptaret u shperngulen ne vendet me malore te vendit, larg qyteteve dhe qendrave tregtare, ku konvertimet dhe ferkimet ishin me te medha e me te hapura nga administrata turke. Ne emer te mbrojtjes se gjakut e besimit, shqiptaret u shperngulen ne viset greke e italiane si refugjate ne toke te huaj. Cfare do te thote kjo? Do te thote se besimi i tyre, feja e te pareve, ishte me i rendesishem se sa "toka e te pareve". Nuk ishte toka e te pareve ajo qe i bente ata shqiptare, ishte besimi i tyre ne Zot. Kete besim e moren me vete kudo qe vajten, ne Greqi, ne Itali, ne Amerike, Argjentine, Spanje e kudo ku shkelen. Dhe askush nuk e ka perkufizuar me bukur se sa Joan Muzaka si amanet per femijet e tij ne 1504 ne Itali: "Bijte e mi, amaneti i vetem qe ju le eshte te beheni te krishtere te mire. Humbet lirine, nje dite do ta fitoni perseri ate. Humbet Atdheun duke u larguar prej tij, nje dite ju e femijet tuaj do te ktheheni perseri atje. Humbet besimin qe na kane lene te paret, keni humbur gjithcka." E veshtire per nje shqiptar te lindur e rritur ne epoken e nacionalizmit anadollak qe otomanet lane pas mes shqiptare qe te kuptojne universalitetin e thenies se Joan Muzakes.

E kuptoj mesazhin e Muzakes. Flet nga prizmi mesjetar. Jep informacione mbi paraardhesit tane. Ndoshta edhe vetite e tyre mbi te cilat bazonte mrekullia qe bene me kryeprijesin e tyre. Flet per shume gjera kjo. Por kane kaluar kohera shume. Shoqeria Shqiptare (une) jemi lare me shume ujera e goditur nga shume erera. Per mua sot nuk me duhet patjetersisht perkatesia ne nje fe per te qene "i plote" ne kuptim te Muzakes. Por nuk eshte qe nuk e kuptoj. Sikur te kisha nje fe "te te pareve" sikur qe Muzaka qe pati (jo nje te ardhur, por nje genuine), me siguri edhe une do kisha menduar si ai. Por sot nuk jam i tille. Nuk mund te mendoj si ai. Sot me mjafton mosperkatesia ne disa fe te caktuara. Shrehimisht mosperkatesia ne Islam. Se me duket vetja vertete si afrikan shqiptar. Me ngulfate ndergjegjen kjo gje. Me cdo cmim e refuzoj. Ky eshte cmimi im ne kurriz te fese per favor te kombit tim. Nuk di me shume. Por per kete amanet ndaj femijeve te mi jam i vendosur.

Kur diskutoja nje dite me nje profesor religjonesh ketu ne Amerike, ai me beri nje pyetje qe anashkalohet dhe nuk i kushtohet vemendja e duhur ne opinionin publik shqiptar:

- Nese eshte ashtu sic thua ti se shqiptaret jane popull autokton ne Kosove, atehere si shpjegohet qe shqiptaret nuk i lidh asgje me trashegimine shpirterore te Kosoves, kishat dhe manastiret orthodhokse?

E kuptova ne ate moment qe cdo pergjigje apo shfajesim i imi do te ishte i kote. Iu pergjigja shkurt dhe prere:

- Koha ka per te treguar nese shqiptaret do t'i rikthehen tradites e trashegimise shpirterore te te pareve te tyre. Jetojme e shpresojme.

Albo

Pyetje e veshtire kjo e profesorit. Nuk njoh pergjegje, me te cilen edhe neser, pasneser, muajin tjeter do te isha i kenaqur. Momentalisht iu kisha pergjegjur ne ate menyre sic mendoj shkruaj edhe ne forum:

"Kam frike se qe ta kuptojme, do duhemi te kemi jetuar si popull jetim 700 vjet ne indoktrinim mesjetar islam."


*

[Albo]

Rethi i Mavroves per te cilin ti nuk e ke idene se ku gjendet , banoheshte me shqiptare ku gjysma e tyre ishin sgqiptare ortodoks.

KU I KE SOT KETO SHQIPTARE MORE IDIOT?!!!!!

Nuk e di ?!!!
Te tregoj une, i ke ne Shkup dhe TE GJITHE JANE BE MAQEDONAS!!!! Nese u thua se je shqipetar , ti nxjerin syte edhe pse ballallaret e tyre e flasin shqipen me mire se une dhe se ti.

E ke pyetur ndonjehere veten se perse ti nxjerrin syte kur u thua se je shqiptar? Nuk e ke pyetur. Thelbi i te qenit shqiptar per ta nuk eshte "gjuha shqipe" qe flasin me mire se ty. Thelbi i te qenit shqiptar per ta nuk eshte as "toka shqiptare". Thelbi i te qenit shqiptar per ta eshte ruajtja me vetemohim e fanatizem e asaj qe sot njihet si "feja e te pareve". Per ta te qenit shqiptar nuk duket vetem tek shqipja qe flet e as vetem tek vendi ku ke lindur e jeton, por edhe tek besimi qe mban.

Dhe paradoksi me i madh mes shqiptareve ne epoken e nacionalizmit te shekullit te XX ishte pikerisht tregimi me gisht i shumices se islamizuar ndaj pakices qe ende mbante fene e te pareve: ju jeni te asimiluar e jo ne. Myslimanet tregojne me gisht nga te krishteret orthodhokse si te "asimiluar" meqenese feja e te pareve perkon me fene e fqinjeve serbe e greke; te krishteret orthodhokse shqiptare tregojne me gisht nga shumica e shqiptareve te islamizuar duke u bere te qarte se jane ata qe kane braktisur fene e te pareve per te perqafuar fene e pushtuesit.

Albo

[shalja1]

Ketu po behet fjale per jotolerancen fetare andaj mos folni shqipe po greko serbo italisht se krejt e keni tollovite kete pune ma shum se djalli