Fjalët turke në Gjuhën Shqipe

[alfeko sukaraku]

Unë u përgjegja sa dita *rrudhje supesh*

Thash: dyshoj çdo influencë të Shqipes në Turqishte mbi atë minimale. Këto shkrimet që u sollën rishtasi, duken të lashta, duket se dëshmojnë se fjala "BABA" është përdorur në Shqipe që nga kohët e lashta. Por si është puna konkretisht me këto shkrime, p.sh. me autenticitetin e tyre?


*

nuk eshte vetem fjala"baba"..por jane edhe dhjetra fjal te tjera te mbishkruajtura nga kohet me te vjetra si p sh fjalet"maraz-inat" etje.

Patjeter qe shqipja ka huazuar fjale turke ..ose me drejt "ne shqip jan futur edhe fjale turke" por kjo ceshtje kerkon studim me te hollsishem.

mbishkrimi ne fjale eshte mbishkrim i shek 6-4 p e s edhe eshte gjendur ne Frigji.

botohet nga Thomopulo 1912 si mbishkrim pellazg shqip.

[sedolli]

muhabet gajtan - bisede telefonike
sen hava - aeroplan
rahmetli parking - varreza
teneqe insan - kompjuter

etj...

[Baptist]

Per shprehjet "baba" dhe "nana",
Asnjera nuk jane shqipe.

Shprehjet e pastra shqipe jane "At" dhe "Am'", zevendesimet ne fjale jane asgje tjeter pos turqizma qe kane hyre shume vone ne perdorimin e perditshem.

Kete e verteton edhe shara "...t'amen e s'am's", si dhe jugorja: "...t'emen e s'emes" qe i bie "gjyshen".

[alibaba]

zevendesimet ne fjale jane asgje tjeter pos turqizma qe kane

Pse ça kërkoi turqishtja nëpër Alpet e Europës Qendrore??

[Baptist]

Pse ça kërkoi turqishtja nëpër Alpet e Europës Qendrore??

Nuk e kam pa turqishten neper Alpet e Europes, por nese ma sjell dikush tae shoh, jam i sigurt se do t'i gjindet dhe pergjegje adekuate.

[alibaba]

Nuk e kam pa turqishten neper Alpet e Europes, por nese ma sjell dikush tae shoh, jam i sigurt se do t'i gjindet dhe pergjegje adekuate.

Nuk e kam parë as unë.

E pata fjalën për gjuhë që flitet në Alpe, e latinizuar. Nuk ka kurrëfarë lidhje me turq. As nuk ka shkel këmba turkut atje kurrë.

Hyr në këtë faqe dhe përktheje fjaën "Father", http://www.pledari.ch/mypledari/index.php

shikoji rezultatet:

English: father

Rumantsch
Grischun: bab

Sursilvan: bab

Sutsilvan: bab

Surmiran: bab

Puter: bap

Vallader: bap

Kurse po të përkthesh "Grandmother", rezultati del "nona", që ne në disa dialekte e përdorim në vend të "ama".

[Baptist]

Nuk e kam parë as unë.

E pata fjalën për gjuhë që flitet në Alpe, e latinizuar. Nuk ka kurrëfarë lidhje me turq. As nuk ka shkel këmba turkut atje kurrë.

Hyr në këtë faqe dhe përktheje fjaën "Father", http://www.pledari.ch/mypledari/index.php

shikoji rezultatet:

English: father

Rumantsch
Grischun: bab

Sursilvan: bab

Sutsilvan: bab

Surmiran: bab

Puter: bap

Vallader: bap

Kurse po të përkthesh "Grandmother", rezultati del "nona", që ne në disa dialekte e përdorim në vend të "ama".

1.
Un ia hodha i sy atij linku, e shkruova Father e me dolen keto qe ke percejllur e qe sipas mendimit tim jane te gjitha Rumunisht te dialekteve Grishun Sursilvan Sutsilvan Surmiran Puter dhe Vallder, - une aniqe nuk i njoh asnjerin prej dialekteve rumune dhe as qe ua kam ndegju ndonjhere emrat prej vet emerimeve te tyre e marr vesh se jane emra dialektesh te zonave te Rumanise e sidomos ato qe permbajne rrenjen ~silvan. Rumunet kan pas shume problem me turqit e turqizma kane ndoshta edhe me shume se ne. Por Transilvania dhe Karpatet nuk jane Alpe.

Megjithese dyshoj se ( hyrjet si: "Grishun, Sursilvan, Sutsilvan, Surmiran, Puter dhe Vallder") mund te jene te gjithe tituj te tipit "At" duke qene se ata mund ta kene konsideruar Sillvanin verio-ilir, -At, pra ne kuptimin Pater [Padre] sepse Silvani ishte dicka shume e ngjashme me figurenaterore Bak, Bac dhe Bal te shqiptareve. Gje qe serish nuk i perjashton asnjeren nga semantikat derivative krahine : dialekt : titullar te se njejtave fjale. Psh Grishun mund te jete edhe krahine edhe dialekt edhe titullim i kuptimit At.

2.
- Kur themi "turqizem" ne mbi 50% te rasteve e kemi fjalen per "percimet e fjaleve nga turqit" me pare se per "fjale turkike".

Kemi dallim mjaft te thekshem mes fjales Father dhe Dad ta zeme:
Father, tur.; baba, peder, ata, papaz, allah, tanrı, yaratıcı, kurucu.
Dad, tur.; baba, babacığım.

Pra, shohim se per termin At apo Father turqit kan nje varg huazimesh ne mesin e te cilave me siguri te konsiderueshme mund te themi se asnjerra nuk eshte turqisht, madje as "Baba" sepse edhe ajo duket sikur ka buruar nga "Papa"; as "Peder", sepse ajo duket te kete hyre permes shprehjes lat., "Pater". -Ndersa "Ata" jo-se-jo, sepse kjo eshte shqipe; "Papaz" poashtu nga "Papa"; "Allah" fare e dukshme qe jo; ndersa "tanrı", "yaratıcı", te jene lokalizma vulgare origjinale aziatike; ndersa "kurucu" nje forme e korrputuar e shprehjes parahistorike "kuret" qe poashtu nuk eshte aziatike.

Por "Dad" eshte dicka tjete; dad, eshte tadja shqiptaret e kosoves, -kane larguar formen autoktone "tadë" shume vone ne periudhen e emancipimit, per ta zevendesuar ate me babe, krejtesisht kot ne kete 50-vjeteshin e fundit por ne disa mjedise te pastra shqiptare ende nuk eshte larguar plotesisht, as ne Kosove.

3. Tani me te vertete do te deshiroja te shihja se si perdoret baba ne viset alpine te reto-romaneve siper zvicrres e ne austri te krahines se dikurshme te Norikut ilir sepse do te ishte me rendesim mjaft te madhe per qeshtjen ne diskutim.

[alibaba]

3. Tani me te vertete do te deshiroja te shihja se si perdoret baba ne viset alpine te reto-romaneve siper zvicrres e ne austri te krahines se dikurshme te Norikut ilir sepse do te ishte me rendesim mjaft te madhe per qeshtjen ne diskutim.

Hehe, po kqyre mirë, se s'ka rumunishte aty.

Romansh quhet njëra nga gjuhët retoromane. Ajo ka dialektet e veta që quhen: Grishun Sursilvan Sutsilvan Surmiran Puter dhe Vallder

Përkthimin e fjalës "babë" tash po ta bi në foto:

[alibaba]

http://en.wikipedia.org/wiki/Romansh_language

[Baptist]

Hehe, po kqyre mirë, se s'ka rumunishte aty.

Romansh quhet njëra nga gjuhët retoromane. Ajo ka dialektet e veta që quhen: Grishun Sursilvan Sutsilvan Surmiran Puter dhe Vallder

Përkthimin e fjalës "babë" tash po ta bi në foto:

Hahaha... -fakt qe s'e paskam-pas kqyr mire lol.
Po megjithate une thash nje send shume me randsi te kjo pika II

2.
- Kur themi "turqizem" ne mbi 50% te rasteve e kemi fjalen per "percimet e fjaleve nga turqit" me pare se per "fjale turkike".

Pra turqit vetem e kane sjelle kete fjale [ose me saktesisht: kthyer ne vendin e burimit te mundshem te saj] e cila - qe nga koherat antike - ka pesuar nje varg te konsiderueshem zevendesimesh me forma te reja te adresimit te ketij koncepti.

Turqit ndodhe se e kthyen edhe fjalen Lejlek (ne rast se kishte vdekur me pare ne trojet tona) e qe eshte nje fjale arkaike pellasge qe ka mbijetuar ne amallgamin turk te mesjetes se hereshme kur ndodhi ajo perzierje ekzodin tone antik atej, c'prej se nuk dihet me.

Tani, e pranuam-s'e pranuam, shprehja "baba", u kthye ne perdorim shume vone, bile ate, pas ikjes se tyre nga kane ardhur.

3. Tani me te vertete do te deshiroja te shihja se si perdoret baba ne viset alpine te reto-romaneve siper zvicrres e ne austri te krahines se dikurshme te Norikut ilir sepse do te ishte me rendesim mjaft te madhe per qeshtjen ne diskutim.

...dhe meqe e pash, -deshiroj te te falenderoj per kete informate me rendesi te jashtzakoshme per mua, e ne lidhje me nje segment krejtesisht obskur te historise sone gjate periudhes ilire te pushtimit romak.

Rumunisht rumanishtes duhet t'i thone: rumuneshte besoj [nuk po kam kohe ta shikoj], por mund t'i thuhet edhe romanche [romançe apo romanshe] me shkurtimisht. Andaj nuk eshte e rastit pse kam bere lidhjen e menjehershme te Romansh me rumanishten.
Porse nuk paskam gabuar qe i kam quajtur dialekte dhe krahina njekohesisht.
Ne ngutje e siper kam bere vetem nje gabim kruksial, - ia kam neglizhuar vetes njohjen se Rumunia shtrihet, andej, e jo kendej Transillvanise, -pra nga pakujdesia i kam dhene vetes nje lidhje te shkurte ne tru lol.

Faleminderit shume.