Dodona pjesë e misterit të trashëgimisë së vjedhur

[javan]

.......
Me hezitim shume te madh, u detyrova te heq dore nga ekzaminimi i nje rajoni te njohur kaq pak te Ilirise Greke. Dy liga nga Starja, sic me thane, prane fshatit te Kodres eshte Vere-Tuba ose Shpella e Varreve; ku ne afersi mbase te Kodrium eshte nje qytet i permendur nga Livi (XXX.27). Shpella me thane eshte plot me qela dhe tumba te prera ne shkemb; dhe ne hyrje jane DY LUANE KOLOSALE TE GDHENDUR NE GUR.Tashme isha ne nje lugine qe do me kishte sosur drejt nga Premiti ne Voioussa (si e kishte emrin nena Skenderbeut?- shenim i Javan)...."

Ka ndonje nga zona qe ka degjuar per keta luane dhe kete shpelle? Ne cfare pozicioni ishin gdhendur keta luane? Psh, ja si jane ne Delos:

[Kreksi]

[QUOTE=javan;2164668] Gjate kohes qe po hanim darke vura re rojet dhe udhetreguesit e mi te bisedonin koke me koke ne shqip, te cilen nuk e kuptoj; sepse prezenca ime nuk mund te mos krijonte alarm nje mendjet e nje race kaq te pagdhendur dhe jo-mikpritese. Me hezitim shume te madh, u detyrova te heq dore QUOTE]

***********************************
javan,
Jam i detyruar te ndalem ketu ne keta dy rreshta, arsyeja eshte se perkthimi nuk perputhet nga origjinali i frengjishtes, aty ku thuhet " krijonte alarm nje mendjet e nje race kaq te pagdhendur" gje qe pasi e lexova dyhere me sy hapur, askundi nuk e gjeta kete paragraf...
Pukevilli thotë;
..."kam vrejtur se në darkë, udherrefyesit dhe percjellesit e mi bisedonin ne shqipë. Ne momentin kur ne u nisem per rrugë ata me thanë se per se ishte fjala. shihej se nuk duhej kerkuar me tej...arsyen.
Ata me pershkruan rreziqet qe kishim hasur dhe ato qe mund ti ndeshnim, nga brengosja qe ne do te hasim rruges malesor te ketyre anve, jo mikepritesa(por ka kuptimin edhe vendeve te pabanura, vendeve me pake banor) ku pershkak te precences sime biseda me ta nuk do te evitohej"....

Askundi nuk e permend " do krijonte alarm ne mendjet e një race kaq te pagdhendur..."

Pra do ju pyes; nga cila gjuhe e keni marrur kete shqiperim ?
Se paku me cito cili eshte perkthyesi i ketyre rreshtave ?

[javan]

Libri ne fjale Kreksi "presupozohet" te jete botim i vitit 1820 versioni Englez(kopja e 300 nga 1000 te tirazhit). Le te shohim ne se e kane masakruar kete liber.

Perkthyesi ne Shqip jam une.

[javan]

Po qe se vertetohet qe kopja frengjisht (gjuha origjinale) ndryshon nga perkthimi (libri im), Kreksi te lutem te kopjosh (frengjisht ose shqip ka paks rendesi) pjesen qe flet per statujen e luaneve nga libri qe disponon ti.

Barat, Darius, Dias10 dhe Baptist jeni te lutur te verifikoni perkthimin- faqe 52- me lart, 5 rreshtat e fundit.

Falemderit me sy-mprehtesine, Kreksi!

[Kreksi]

Sa per viziten qe Pukeville i ben ketij vendi, edhe ne tekstin frengjishte ashtu thuhet, me sy te tij ai nuk i ka pare asnjehere keto statueja por e thote ashtu si e ka ndegjuar prej gojes se fshatarve.
" ne kete shpelle jane disa dhoma me sarkofazhe te grryera ne guri, poashtu ne hyrje te saj jan te gdhendur dy luaj kolosal"..

kjo shpell duhet te jet pra;
Ne gryken e Zavalanit, tek vendi i quajtur Staria afer Kodra (Codriumit ose qytetit qe permend edhe Tit-livi) ..;edhe ekte do e gjejmi pasi ta kemi zbuluar Dodonen..mos u ngutni njehere..

[javan]

Pa na thuaj njehere si do e gjesh Kreksi? Duke e kerkuar me qiri ne mes te dites si Diogjeni "nje njeri"?

Te gjitha rruget te cojne ne Rome. Ato projektimet qe solle nuk i ka injoruar, i pashe dhe mendoj se kane shume rendesi. (Falemderit!) Preferoj te mos komentoj ne kete kohe pasi nuk i kam ende te tere te dhenat.

________

Rreshti 4 nga fundi lexon "a race so rude and inhospitable", Le te shohim si thote libri yt po per kete rresht ne frengjisht.

[Kreksi]

Pa na thuaj njehere si do e gjesh Kreksi? Duke e kerkuar me qiri ne mes te dites si Diogjeni "nje njeri"?

Te gjitha rruget te cojne ne Rome. Ato projektimet qe solle nuk i ka injoruar, i pashe dhe mendoj se kane shume rendesi. (Falemderit!) Preferoj te mos komentoj ne kete kohe pasi nuk i kam ende te tere te dhenat.

________

Rreshti 4 nga fundi lexon "a race so rude and inhospitable", Le te shohim si thote libri yt po per kete rresht ne frengjisht.

[Kreksi]

E ke ketu edhe per luanjet por mbasi nuk i ka pare as ai me sy, çte them, ndoshta edhe egzistojne ama duhet investime..;

http://books.google.com/books?id=6uo...search_s&cad=0

http://books.google.com/books?id=6uo...search_s&cad=0

Ketu ke luajt poashtu ate faqen qe hasem mos kuptim nga anglishtja, si e shifni, Pukeville e thote se jane te pa miqesuam keta malesor por kurresesi nuk e thot" race e pagdhendur"....nejse ne anglishte ia kan futur koti..ama tani esdhte vone...ai perkthyesi kavdekur...

http://books.google.com/books?id=6uo...search_s&cad=0

[javan]

Perkthimi nga frengjishtja:

"Vura re se gjate darkes udherrefyesit dhe shoqeruesit e mij po bisedonin ne shqip; dhe porsa qe u nisem per rruge me deklaruan rezultatin e keshilles(bisedes) se tyre qe nuk mund te shkonim me tutje. Ata me shpjeguar rreziqet qe mund te hasnim, dhe qe ne do te duhej te perballoheshim me pasigurine (shqetesimin) qe prania ime nuk mund te mos u krijonte malesoreve te ketij vendi jo mikprites."

[Kreksi]

Perkthimi nga frengjishtja:

"Vura re se gjate darkes udherrefyesit dhe shoqeruesit e mij po bisedonin ne shqip; dhe porsa qe u nisem per rruge me deklaruan rezultatin e keshilles(bisedes) se tyre qe nuk mund te shkonim me tutje. Ata me shpjeguar rreziqet qe mund te hasnim, dhe qe ne do te duhej te perballoheshim me pasigurine (shqetesimin) qe prania ime nuk mund te mos u krijonte malesoreve te ketij vendi jo mikprites."

Pukeville nuk kishte kurrfare problemi me malsoret por percjellesit e tij dronin(shqetesoheshin me shume per arsye se Pukeville do kerkonte nga fahsataret e ketyre anve informacione rrethe enigmave qe vetem banoret e atyshem i njihnin prandaj percjellesit shqetesoheshin se mos po gjene diçka te famshme ne keto vende.
Ketu shifet mire plani i udherrefyesve, shkurt nuk deshironin qe Pukeville te beje kerkime per nje arsye qe ende nuk dihet mirepo me tej ne nje paragraf tjeter Pukeville thote se ishte i ndezur flakë nga kurreshtja te vizitoje kete shpelle qe i permenden fhataret por qe tani nuk ka mundesi ti afrohej atij vendi ku ne hyreje te asaj shpelle ndodhen dy luaj kolosal(gjigant) ne guri dhe te atyre dhomava me sarkofage(arka te grryera ne guri) etj... e kuptoj pra se gjumi nuke e ka marrur Pukevillin por a thua se ishte vetem arsyeja e rreziqeve te ketyre anve nga banditetet apo diçka tjeter ?
Une per vete ende nuk ia arrij te identifikoj se cili eshte ky vend i quajtur Staria ?
Po e gjetem kete vend me siguri do e gjejmi edhe shpellen e kerkuar....
Do mundohem te gjej nje hart te itinererit nga Pukevilli...i cili ne ate kohen e Napoleon Bonapartes ne vitin 1805 dergohet ne Janin si konsul dhe arrine mrredhenje te mira me Ali Pashë Tepelenen ku dhe mahnitet me zgjuarsine e tij, mjafton te vrehet libri i tij ku ne faqen e pare i kushton Aliut nje portret shenje se e adhuronte shume kete personalitet.