Huazimet e gjuhëve të huaja nga gjuha shqipe

[bela70]

E hapa ket tem pasi me intereson te dij se sa kan mar gjuhet e huaja nga gjuha jon,pres pjesmarjen tuaj me shembuj e mendime te ndryshme.

Sa per fillim un do i jap dy fjal qe edi se jan te huazuara nga gjuha jon nga gjuha serbe: Vatra- qe ne gjuhen serbe ka kuptimin e zjarit( ku popujt tjer sllav zjarin e quajn plamen),kete fjal e kan huazuar nga fjala shqipe Votra_Vatra(vendi ku ndizet zjari ne oda).

Kajanje-ku ne gjuhen serbe ka kuptimin e ankimit (ankim i perulur),kete fjali e kan huazuar nga fjala shqipe Qaj-Kaj (Te qahesh per diq-te Kahesh per diqka).

Pra keto ishin nja dy fjal qe mu kujtuan sa per fillim.

Pres pjesmarjen tuaj.

[darkman]

Te dyja fjalet nuk jane te huazuara nga sllavishta, me vjen keq por i ke zgjedhur gabim.
1. vater geg Voter rrjedh nga nje rrenje e perbashket IE āt(e)r (Zjarr) e transformuar ne illirisht oter dhe eshte nje transformim i zakonshem fonetik i shqipes i nje periudhe para sllave vendosja e 'v' perpara. Forma tosk. vater(vatra) rrjedh nga forma me e vjeter geg. voter(votra). Kete e perforcon edhe fakti qe fjala vatra gjendet edhe ne rumanisht, Forma serbisht eshte e huazuar nga rumanishtja e cila e ka marre nga prot-shqipja (Jokl). Nga sllavet KETE FJALE E KANE EDHE POLAKET.
2. Edhe fjala qaj ka nje origjine IE klau(me qajt). shqip qaj rrjedh prej klanj, kanj e cilla rjedh (*klauni̯ō). Kete e perforcon me teper edhe fjala fershkellej e cila rrjedh nga (*hvīskla), shiko me kujdes mbaron me kla pikerisht nga e njejta rrenje.

Per te ndihmuar te sugjeroj dy fjale e huazuar nga sllavishtja: zakon, sokol

[fejer_nagy]

Te dyja fjalet nuk jane te huazuara nga sllavishta, me vjen keq por i ke zgjedhur gabim.
1. vater geg Voter rrjedh nga nje rrenje e perbashket IE āt(e)r (Zjarr) e transformuar ne illirisht oter dhe eshte nje transformim i zakonshem fonetik i shqipes i nje periudhe para sllave vendosja e 'v' perpara. Forma tosk. vater(vatra) rrjedh nga forma me e vjeter geg. voter(votra). Kete e perforcon edhe fakti qe fjala vatra gjendet edhe ne rumanisht, Forma serbisht eshte e huazuar nga rumanishtja e cila e ka marre nga prot-shqipja (Jokl). Nga sllavet KETE FJALE E KANE EDHE POLAKET.
2. Edhe fjala qaj ka nje origjine IE klau(me qajt). shqip qaj rrjedh prej klanj, kanj e cilla rjedh (*klauni̯ō). Kete e perforcon me teper edhe fjala fershkellej e cila rrjedh nga (*hvīskla), shiko me kujdes mbaron me kla pikerisht nga e njejta rrenje.

E ke keqkuptuar belen70, sic duket. Ai e thote pikerisht ate qe thua ti, se serbet i kane huazuar ato dy fjale (vater, kajanje) nga shqiptaret, edhe pyet, apo don te dije, se a ka fjale te tjera ne gjuhet e fqinjeve qe jane huazuar nga gjuha (proto)shqipe.

[darkman]

po e vertete jam ngaterruar

megjithate perforcova mendimin e tij

[Tannhauser]

Per huazimet sllave (apo me mire per elementet shqiptare ne sllavishte) ka bere shume hulumtime profesori kosovar Idriz Ajeti.

Disa fjale qe kane kaluar nga shqipja ne greqishte jane:

besa, babese (pabese), vllami, damar, mangas, gjoni (zogu).

[bela70]

Mvjen mir qe menefund me more vesh darkman Ok faleminderit per perrforcimin qe i jap kesaj teze.

[Qerim]

Ne serbisht nga shqipja kane hyre edhe "gushe" , "katun","brazda" ,"breg" ,"rrezik"etj

[bela70]

Ne gjuhen boshnjake(te sangjaklive)

Barabar-Qe perdoret per nje veprim te pernjehershem.

Besa-ka te njejtin kluptim si tek gjuha jon.

Hal(Hall)-esht fjala per hall, jam ne hall.

Liqiti ( nga fjala leqit,qe ne gjuhen shqipe ka kuptimin e prishjes se mardhenjeve me nje fameilje brenda fisit apo fshatit.)ndersa ne gjuhen boshnjake ka kuptimin te heqesh dor nga diqka(pra i esht ndruar pak kuptimi).

mrzija-qe ne gjuhen boshnjake ka kuptimin inatosje.Poashtu dhe Mrziti dhe mrzhnja kan te njejten predharje nga kjo fjal Mërzi.

[dodoni]

Une mendoj qe edhe Primavera (i prin veres) eshte huazuar nga shqipja, pastaj Prioritet, Princ, dhe shume fjale te huaja me rrenjen "pri" qe rrjedhin nga rrenja prij e shqipes etj. etj. Megjithese une nuk jam gjuhetar.

[bela70]

Ne gjuhen boshnjake.

Jetim-kuptim te njejte

Karar- ka kuptimin matje ne gjuhjen boshnjake.

Lejlek-kuptim te njejte.

Per karar dhe lejlek kam deshir te na jap mendim ndonje gjuhtar pasi kam dyshim se dhe ne shqipe mos jan te huazuara nga ndonje gjuh tjeter??!!