Analiza politike per vitin 2003

[lis]

Para drejt së shkuarës-mbrapa drejt së ardhmes

Prof. Dr. Apollon Baçe

Kohëve të fundit media shqiptare ka sjellë një sërë ngjarjesh me interes të veçantë, por pa i shqyrtuar ato në kompleks. Këto ngjarje ngjasojnë me copërat e asaj lojës për fëmijë që quhet “puzzle”, ku figura e prerë mund të lexohet vetëm kur të tëra copërat ribashkohen me njëra- tjetrën.
Nëse copërat e ngjarjeve të prura nga media shqiptare bashkohen me njera-tjetrën, figura e turbullt që të del para është figura e frikshme e një Janusi të shpërbërë, dy fytyrat e të cilit nuk shohin njera pas, drejt së shkuarës, dhe tjetra para, drejt së ardhmes. Por e një Janusi të vëngër, njera fytyrë e të cilit sheh pas, drejt së ardhmes, dhe tjetra para, drejt së shkuarës. Back to the future - forëard to the past, si në Makinën e Kohës të Orëell-it. Pas fitores së revolucionit proletar.



Copa No 1 e “Puzzle”: Mesazhi US

Sipas komunikatës së menjëhershme të Ministrisë së Rendit “Vrasja me dt. 29.09.2003 e shoferit të Prokurorit të Përgjithshëm është bërë për motive krejtësisht banale. Ajo nuk ka të bëjë në asnjë mënyrë me postin e Prokurorit të Përgjithshëm”. Një muaj më pas, nisur nga ky rast, Ambasadori i SHBA formuloi një nga deklaratat më të athta të diplomacisë amerikane ndaj një vendi mik dhe dy ditë më tej autori i krimit u arrestua. Nisur nga përkthimi disi i lirë i deklaratës, pjesën e saj më të mbrehtë po e risjellim të përkthyer “ad litteram”: “Ne gjithaq kemi një mesazh ndaj zotërve të krimit. Ne e dimë ose do ta mësojmë shpejt se kush jini ju. Qeveria ime, partnerët tanë europianë dhe shqiptarët, ju jemi vënë pas. Ne nuk do të jemi të kënaqur përderisa ju të jeni fshirë të tërë dhe krimi të mos e kërcënojë më këtë vend dhe këtë rajon”.
E përkthyem titullin Lord me Zot, siç e përkthente Noli me Zot a Imzot, dhe jo me Baron, siç e risolli media, pasi anglishtja me Lord nënkupton krijesat supreme, përfshirë Zotin. Dhe, duke lënë mënjanë linguistikën, nuk mund të jetë Zot a Imzot një killer. E shumta ai mund të jetë një Baronet, i fundmi i shkallës së fisnikërisë. Zotër dhe Imzotër janë të tjerët.
Ambasadori amerikan tha se gjuetarë të Zotërve të Krimit janë “Qeveria ime, partnerët europianë dhe Shqiptarët” duke ju shmangur formës së pritshme “Qeveria Shqiptare dhe ajo Amerikane”. A ju shmang ai kësaj forme për shkak të opinionit të Departamentit të Shtetit se “korrupsioni shtrihet në tërë nivelet e Qeverisë Shqiptare” apo shmangia ishte thjesht një lapsus freudian, kjo nuk dihet dhe nuk ka rëndësi parësore. Rëndësi parësore ka dëndësia e përdorimit të shumësit të vetës së parë: ”Ne kemi…Ne e dimë…Ne nuk do të jemi të kënaqur”.
Është e vërtetë se krimi shqiptar e ka nisur mirë galopin drejt një Kolumbie europiane. Nëse nuk ndodh diçka e papritur këtë shirit ajo pritet ta presë rreth vitit 2015. Fitimet nga droga në 2002 përbënin së paku 4,7 % të GDP reale shqiptare dhe parashikimi për ‘2004 është 8- 10 % dhe asnjë qeveri nuk do ta kishte të lehtë të priste 10 % e më tepër të GDP-së së saj. Shembulli i fqinjës amerikane, Kolombisë, vlen edhe për të tjerët.
Sipas zv. Prokurorit të Antimafies Nacionale Italiane Francesco Mandoi: “Mafia shqiptare ka monopolin e drogës në Itali, Belgjikë, Hollandë, Francë, Gjermani... Në vitin 1994 u kap 1 kg drogë që vinte nga Shqipëria. Në vitin 2002 1 ton…Në tre muajt e fundit dhjetëfishi i kësaj sasie…” . Për matematikanin Dr. Francesco Mandoi ky është një progresion gjeometrik, por këtu ai ndalet. Shprehja “Ne nuk do të jemi të kënaqur përderisa ju të jeni fshirë të tërë dhe krimi të mos e kërcënojë më këtë vend dhe këtë rajon.” nuk i përket atij ose ndonjë ambasadori nga vendet e fshikura nga ky krim. Ajo i përket ambasadorit të një vendi tej oqeanit ku pasojat e drogës dhe krimit shqiptar janë ende të pandjeshme.



Copa No 2 e “puzzle”: AMBO (Albanian, Macedonian, Bulgarian Oil Pipeline Corporation)


Sipas një lajmi peksimet “Ministri i Industrisë dhe Energjitikës bën të ditur se përfunduan bisedimet e grupit teknik për naftësjellsin AMBO… Ndërtimi me vlerë 1.3 miliard $ do të nisë në ‘2005 dhe do të përfundojë në vitin 2008… Porti fundor do të jetë ai i Vlorës, pjesë e Korridorit 8”. Ky lajm tregon se Shqipëria u fut sërishmi në fushën e shahut gjeopolitik ndërkombëtar dhe sërishmi si kuti dhe jo si figurë.
Ata që i njohin rregullat e këtij shahu, mes tyre shahisti Shpëtim Nazarko, e dinin se dega europiane e naftësjellësi Kaspik do të përfundonte në Vlorë dhe jo në Alexandroupolos. Jo thjesht pasi Halliburton Co. e AMBO-s ka pasur president zv. presidentin e sotëm Dick Cheney, as edhe ngaqë zyrë e saja avokatore është Ëhite & Case LLT me president real ish presidentin Ëilliam J. Clinton. Por ngaqë pas AMBO-s së Halliburton Co. qëndrojnë, duke përmendur vetëm disa nga më kryesoret, Texaco, Chevron, British Petroleum, Exxon Mobil, Amoco. Firmat që bëjnë luftën a paqen.
“Kjo është lufta për sigurimin e energjisë amerikane… Harta e naftësjellësit të Kaspikut duhet të përputhet me politiken reale,” pati thënë Sekretari i Energjetikës Richardson disa muaj para se në Jugosllavi të binte bomba e parë dhe atë bazën Bondsteel në Ferizaj, për të cilën ushtarët amerikanë thonë se nga hëna me sy duket vetëm Muri i Madhe dhe Bondsteel-i, e ka ndërtuar pikërisht Halliburton-i. Dhe këtu e tëra vjen dhe inkuadrohet bukurmirë me kuadrin e asaj “American long-term energy strategy”, ku rubineti që do të shuajë ose jo etjen reale europiane për energji në vitet ’30, do rrotullohet në Vlorë. Pikërisht kjo i hapi mbi krye Shqipërisë ombrellën “stars and stripes”- viza dhe yje. Paradoksalisht fitimi më i madh shqiptar nga hija e kësaj ombrelle është çmimi që ajo duhet të paguajë për hijen e ombrellës: Shkëputja nga krimi i institucionalizuar. Kjo dhe mungesa e dorezave të bardha në inventarin e diplomacisë amerikane, shpjegon dhe formën imperative të deklaratës.
”Në vende të tjera e kemi parë krimin dhe korrupsionin të ndotë sektorin... politik... Unë nuk e drejtoj gishtin veçse tek kriminelët” vijon Jeffrey duke preferuar që macen ta zërë nga bishti. Por ai që do ngarkohet me tërheqjen e bishtit të kësaj maceje vështirë se do të tërheqë dhe tregojë më tepër se bishti. Vërtet Hakmarrja për Drejtësi i përket familjes së felinëve- maceve, por ajo nuk është një mace shtëpie, por tigër. Ajo nuk është thjesht një organizatë kriminale që ka pas vetes vetëm krimin, por një organizëm kriminal politik që ka pas vetes politikën. Krimi për të është thjesht mjeti.




Copa No 3 e puzzle: “?”


Pas arratisjes nga burgu të pjestarëve të organizatës në mars të ’97 dhe marrjes së pushtetit nga PS-ja, u duk sikur qëllimi i Hakmarrjes për Drejtësi ishte arritur dhe organizata ishte shpërbërë. Madje fushata intensive e medias krijoj në publik opinionin se i tërë procesi ishte “një flluskë sapuni” siç e cilësonte njera nga mediat e pavarura. Por shkrumbimi i Enkelejd Agajt me 9 janar ’99 për shkak të dekonspirimit të drejtuesve të organizatës dy vjet më parë; telekomandimi me saktësi predhe satelitore me 29 shtator ’03 i ekzekutorit Arapaj drejt viktimës Sinaj; sinjalizimi, paisja me dokumenta fallco dhe largimi automatik i grupit nga Shqipëria pas identifikimit të Arapajt, tregon se sistemi mbrojtës i Hakmarrjes për Drejtësi është mëse funksional.
Prej tërë krimeve të kryera prej Hakmarrjes për Drejtësi, i fundmi është dhe më i habitshmi: Pa asnjë masë mimetizimi, në mes të qytetit, jashtë çdo norme kriminale: me taksi. Si i tillë ai shtron pyetjen a ishte kjo vrasja spektakolare doreza e sfidës që ju flak Prokurorit të Përgjithshëm, dhe veçanërisht atyre pas Prokurorit të Përgjithshëm, apo arroganca e një killeri i cili ka në xhep një indulgjencë tip Richelieu: “çdo gjë që e bën bartësi i kësaj letre e bën me urdhërin tim”? Në të vërtetë pa FBI Arapaj nuk do ishte kapur kurrë.
Mekanizmi i mbulimit automatik të cepave të zbuluar të Hakmarrjes për Drejtësi, është i përsosur. Okult, kapilar, i tërë niveleve, i kudogjendshëm. Si vështrimi i Big Brother-it të George Orëell-it. ”Kërkova për ta parë dosjen e Hakmarrjes për Drejtësi” thotë Perikli Teta, ish Ministër Rendi në vitin ’98, “por nga ajo kishin mbetur vetëm kapakët”. Kjo lind një varg pyetjesh eliptike, përgjigjia e të cilave pulson mes vetë pyetjeve.

Të kujt rangu ishin zyrtarët e Ministrisë së Rendit që mund ta tërhiqnin, dekonspironin dhe manipulonin deri në nivel “kapakësh” dosjen e Hakmarrjes për Drejtësi?

Përse Ministria e Rendit përndoqi dhe përndjek oficerët që arrestojnë ekzekutorët dhe liron ekzekutorët e arrestuar të Hakmarrjes për Drejtësi?

Përse në kundërshtim me familjen, Prokuroria e Tiranës këmbënguli se: “njeriu i bërë shkrumb nuk është kurrsesi Enkelejd Agaj” duke evituar kështu hapjen automatike të procesit që pason gjetjen e kufomave të identifikuara?

Kush e caktoi Inspektor të Përgjithshëm të SHISH-it dhe më tej Këshilltar për Çështjet e Sigurimit Kombëtar pranë Kryeministrit një jo specialist të mirëfilltë, ish “Nëndrejtorin e Albturizmit” Luan Pobrati të akuzuar si drejtues i Hakmarrjes për Drejtësi?

Çfarë roli luajti në gjetjen e “SHIK-asit të penduar” që deklaroi “armët në shtëpinë e Agajt i kam futur me urdhër të Gazidedes”, shefi i tij, dajoja i Shytëve, Inspektori i Përgjithshëm i SHISH-it Pobrati? Përse Gjykata e Tiranës shpejtoi ta mbyllë procesin duke u bazuar tek kjo deklaratë dhe nuk e shqyrtoi vërtetësinë e saj ndërkohë që Hakmarrja për Drejtësi bazohet kryesisht në lidhjet e gjakut?

Kush dhe si e orkestroi fushatën marramendëse në media se procesi kundër Hakmarrjes për Drejtësi ishte një montaturë e qeverisë së PD-së?

Vargu i “pse-ve” është shumë më i madh. Por edhe këto pak “pse?” lejojnë ravijëzimin e mjegullt të një rrjeti që shtrihet nga Kryeministria, SHISH-i, gjykatat, prokuroritë, mediat e pavarura dhe deri tek zyrat periferike të pasaportave. Dëshmi për një qendër unike e cila kontrollon, drejton dhe koordinon veprimtarinë e qendrave okulte dhe gjysmë okulte.



Copa No 4 e puzzle: Copa e përgjakur


Në janar ’93- korrik ’94, Hakmarrja për Drejtësi sulmoi vetëm pika valutore për të siguruar lëvizjen e lirë dhe blerjen e armëve të sofistikuara. Më tej, brenda një harku të shkurtër një vjeçar dhjetor ’94 - shkurt ’96, ajo sulmoi vetëm firmat rentiere, Gjallicën dhe VEFA-n. Sulmi i saj i fundit me 26 shkurt ’96 në supermarketin e VEFA-s, i cili është njëkohësisht akti më gjakatar në tërë historinë e krimit shqiptar, është copa kyç e puzzle-s. Rreth kësaj cope të përskuqur nga gjaku grupohen tërë copat e tjera.
Autobomba e “Hakmarrjes për Drejtësi” vrau katër njerëz dhe plagosi shtatëmbëdhjet të tjerë, të tërë dorëjashtë nga politika. Thjesht 4 + 17. Pa asnjë moral dhe asnjë etikë. “Unë nuk njoh as moral, as etikë. Morali dhe etika ime janë revolucioni dhe për të unë përdor çdo mjet” thoshte në ’18 Lenini.
Skema e atentatit është modelare: Masa e tritolit optimale, 65 kg, vala goditëse e eksplozionit e fokusuar me kënd të ngushtë ndaj supermarketit të VEFA-s, detonimi në çastin e duhur, pasi më tepër se 4 + 17 do të qenë shumë dhe më pak se 4 + 17 do të qenë pak. Një perfeksion i tillë nuk mund të arrihej kurrsesi nga 19 vjeçarë të cilëve u plasnin pistoletat në dorë ngaqë nuk dinin t`i përdornin. “Përse ju’a ngarkoj KGB-ja atentatin me bombë në Konferencën në Paris?” e pyeti prokurori Aranit Çela të pandehurin Llambi Peçini. “Ngaqë na kishin përgatitur më mirë se të tjerët dhe kishim specialistë shumë të zotët. Kjo tregon se, si në skemën e Dantes, poshtë rrethit të vrasësve vijonte rrethi i zjarrvënësve, ai i specialistëve të Sigurimit. Por ende ky rreth nuk është i nënti.

Pikpyetja e madhe, zbërthimi i së cilës spjegon gjithçka, është kujt i shërbente vrasja dhe plagosja e 4 + 17 vetëve? Nëse vrasja e Drejtorit të Burgjeve Kaloshi edhe e pranon logjikën e egër të hakmarrjes, vrasja dhe plagosja e 21 të pafajshmëve nuk ka të bëjë fare me hakmarrjen. Kjo i përjashton nga loja vëllezërit Shyti dhe 9 të tjerët.
”Për të shkaktuar turbullira sociale” shkruan media. Por a do të derdhej mitingjeve masa pas akteve të tillë kriminalë duke kërkuar kthimin në detyrë të Hajredin Shytit, Luan Pobratit, ose familjes së Klement Kolanecit? Kjo e përjashton nga loja Shytin, Pobratin, Kolanecin, të cilët Enkelejd Agaj i ekzekutuar nga Hakmarrja për Drejtësi për dekonspirim të udhëheqjes së saj, i ka cilsuar si drejtues të Hakmarrjes për Drejtësi. Goditjet e njëpasnjëshme të VEFA-s dhe Gjallicës dhe djegia e mëtejshme në Vlorë pikërisht e Gjalicës, tregojnë se e tëra i përkiste një loje shumë më të sofistikuar: Lojës me skemat piramidale.



Copa No 5 e “puzzle”: Copa piramidale.

Për PS-në piramidat qenë lopa së cilës i pi qumështin, e therr, e ha dhe i rrjep lëkurën për t’ja bërë daulle: ”Nuk merrem me financat unë” tha në maj të ‘96 Sekretari i PS-së Ruçi kur e pyetëm “përse PS-ja nuk mban qëndrim ndaj firmave piramidale?”.

”Si thua? Do të punonja me to po të ishin piramida?” ju përgjigj në nëntor të ‘96 pyetjes me pyetje “Konsulenti Financiar” i firmave rentiere, nën Kryetari i PS-së së Vlorës Arben Malaj?”.
”Mua o vëlla nuk më paguan D.Ë. Unë bëj atë që më thonë ata që më paguajnë rrogën” na tha në tetor ‘96 Kyeredaktori i ZP-së kur e pyetëm “përse ZP-ja boton listat e shpërndarjes së kësteve?”.
Fitimi i ZP-së nga botimi i listave të shpërndarjes së kësteve nga firmat dhe fondacionet piramidale për vitin ’96 ishte 305.000 $. Afërsisht sa i Konsulentit Financiar, Ministrit socialist të Financave Malaj. Një shpërblim i tillë ireal spjegohet vetëm me besueshmërinë që fitonin firmat, veçanërisht tek lexuesi socialist, nga botimi i listave dhe punësimi në to i funksionarëve të PS-së. Por kjo është ende faza e qumështit të lopës. Faza e hanxharit nisi në shkurt ‘97 .
“Inati i trupit pa kokë” titullohej një artikull i imi për ngjarjet e Vlorës:
” Nisemi nga skela” tha rreshti i parë.
” E pse?” pyeti rreshti i katërt.

” Po ja, të djegim detin” tha sërishmi rreshti i parë, “ai ka mbetur”.
” Po Gjallica?” foli përsëri rreshti i katërt. Dhe turma u nis ullishtave dhe dogji pikën e karburantit të Gjallicës. Shkrumboi paratë e saja.
Vonë e kuptova se “trupi i inatosur” nuk ishte pa kokë. Veçse kreu i saj nuk ishte në krye por në rreshtin e katërt.

”Koalicioni i sotëm ka ardhur në pushtet me grykën e pushkës, nëpërmjet mafies dhe bandave politike” thotë Ministri i Rendit i koalicionit socialist Perikli Teta.

E pyesim Kryetaren e PS-së së Vlorës, kandidaten për deputet të PS-së Luiza Hoxha përse parrulla e saj ishte “Po fitoj, PS-ja do të ju kthejë skafet”?

“Paratë ja grabiti Berisha me piramidat e tija, skafet ja morri Berisha me Mulosmanin e tija, punë nuk kanë se Berisha nuk çan kokën për Vlorën. Si thoni ti lëmë të vdesin?” ishte përgjigja e kryetares së PS-së të Vlorës Luiza Hoxha para miniturmës Vlonjate të irrituar nga pyetja.

”Sa për zgjedhjet” ju përgjigj me gjysmë zëri së njëjtës pyetje Paskal Milo. Për kokën e Frokut bënin be Vlonjatët në kohën e trazirave dhe Froku fitoi në Vlorë pesë herë më pak vota se Gjinushi që valviste flamurin e skafistëve.
Gjatë bisedës dy shishe verë të gjatë në Hotel Bolonja në prani të gazetarit gjerman Philip Zahn PR-ja i Komitetit të Shpëtimit Publik të Vlorës na tregon se ka dy fakultete: “juridikun dhe shkollën e lartë të ministrisë”. I themi se “i kemi marë një intervistë Zanit për stacionin Pro 7”.

”Ka akoma lëng limoni” u përgjigj ai lakonikisht.

Ngjarjet e treguan këtë përkufizim tejet të saktë: Limoni Zan u flak vërtet kur ju mbarua lëngu: Ditën kur radioja e afërt me PS-në “Koha” transmetonte “po shkon të votojë vetë Zani Çaushi. Heroi ynë. Çlirimtari i Vlorës. I veshur me një smoking të blerë posaçërisht për ditën e votimit në Itali ai duket më elegant se Presidenti Klinton”.

E pyetëm PR-në ”si i vajti në mënd Petoshatit emërtimi si Robespieri Komitet i Shpëtimit Publik?”
”Në 7 vjeçare nuk bëjnë histori revolucionesh franceze” tha ai. “Në teatrin e kukullave flet ai që i tërheq fijet, jo kukulla… E sheh atë tavolinën atje?. I.A. me shkollën e lartë të aviacionit, K.M., Z.Z.,

A.T. me shkollën e lartë të ministrisë dhe juridikun.”

Ajo që na habiti nuk ishte emërtimi robesperrian “Comité du Salut Publique”, por përsëritja e saktë e platformës robesperiane “qëllimi ynë nuk është konvertimi, por shkatërrimi i armiqve” :

Kryetari i Komitetit të Shpëtimit Publik për Sarandën ish ushtaraku i lartë Xhevat Koçiu i tha CNN-it “ populli nuk do të dorëzojë armët përderisa Berisha të largohet”.

Kryetari i Komitetit të Shpëtimit Publik për Gjirokastrën Agim Gozhita, sipas tij ish gjeneral, ripërsëriti për D.Ë. fjalët që kishte thënë për CNN-it “Para se të dorëzojmë armët duhet që të largohet Berisha”

”Në qoftë se Berisha nuk do ti përgjigjet vullnetit të popullit do të sulmohet Tirana” i tha CNN-it Kryetari i Komitetit të Shpëtimit Publik të Memaliajt, Gjolek Malaj, për të cilin na patën thanë se “është nip i vetë Gramozit”.
Kryetari i Komitetit të Shpëtimit Publik të Vlorës Luftar Petoshati na tha për D.Ë. ”Do ta dëbojmë Berishën. Edhe po fitoi me vota do marrim pushkët e do ta përzëmë me pushkë. Çdo gjë është

gati në Malet e Labërisë”
Deri edhe Zani i shoqëruar nga shpura e nibelungeve lokale të PS-së, i veshur me kostum Rambo-je: me jelek antiplumb në vend të kanatieres, u shpreh për Pro 7: ”Ne dhe PS-ja e kemi situatën në dorë. Nëse Berisha nuk largohet do ta sulmoj me forcat e mija: 440 vetë të armatosur dhe 13 tanke”.
Sinkronizmi është i habitshëm nga ish gjenerali tek ish delinkuenti: Përmbysja me forcë e pushtetit edhe nëse ai fiton në votime: “O djem rrëmbeni pushkët. Ja vdekje, ja liri” i këndonte turmës Gjinushi. Për arsyen formale të krijimit të këtyre komiteteve, kthimin e parave qytetarëve, askush nuk foli ndonjë fjalë.
Një sinkronizim i tillë kaq sinkron tregonte për një burim të vetëm koordinativ. Sprova e jonë për paqyrimin në lajmet e DË-së të mbledhjeve të “komiteteve” me 23 shkurt ’97 në Sarandë dhe 27 shkurt ’97 në Gjirokastër ishte e pasuksesshme. Muri i hermeticitetit ishte profesional. E vetmja që mësuam dhe pamë rrugëve ishte se përveç kryesive të Komiteteve në këto mbledhje patën marë pjesë “Kapiten Tatoja”, Zani, “të pavarur” të tjerë dhe Gramoz Ruçi. Kjo dhe e lidh figurën. Copa e fundit me figurën e Kryetarit të fundit komunist të Sigurimit të Shtetit dhe Sekretarit të parë të Partisë Socialiste Gramoz Ruçi bashkohet me copën me figurën e pasrendësit të tij Kryetarit të parë socialist të Sigurimit të Shtetit, Hajredin Shytit.



Korniza e puzzle

Sot në Shqipëri dy personat më të fuqishëm janë sekretari i partisë në fuqi, kryetari i fundit i Sigurimit komunist të Shtetit Gramos Ruçi, dhe kryeministri i partisë në fuqi, Kryeministri i fundit i Këshillit të Ministrave komunistë Fatos Nano. Rezultati është një kreaturë hibride, një qeveri borgjezo- komuniste e cila prodhon krim dhe korrupsion, korrupsion dhe krim.
"Ruçi hipotekon moralin tek trafikantë te pushtetit dhe drogës” thotë shkurt Kryeministri Nano për sekretarin e partisë së tij Ruçi. Plotsimin e bën e përjavshmja franceze “Poen” “klani kriminal i Ruçit është i specializuar për cigare, armë dhe skrap”.
PS-ja “e ktheu Nanon nga një i burgosur ordiner në një të burgosur politik” e cilson shkurt Presidenti Socialist Mejdani Kryeministrin socialist Dmth. Thjesht një Baraba hajdut me aureolë Krishti. Padrino, kryetar i kupolës së mafias, e cilson edhe më shkurt zëvëndësi i tij socialist Meta.

“Një skenë teatri mizerabël... Një sistem i qelbur politik... Gaz i botës” e përshkruan mjeshtërisht situatën njeri nga kryeguzhinierët e situatës, Edi Rama. Kjo dhe e mbyll rrethin e maces ngjyrë rozë që kafshon bishtin e saj duke na risjellë në fillim të shkrimit.

Pyetja që lind është a do t’ja dalin dot mbanë ata specialistët e Robert Mueller-it? Apo edhe këtë herë, si në vitet ‘50, Sigurimi do të jetë më i shkathët?

Burimi: Gazeta "Tema"

[Brari]

Nga gaz KJ

--------

A KEMI SHALIKASHVIL?!

Komentuesi

Të zhgënjyer nga një tranzicion i gjatë, nga korrupsioni nga përsëritja e manipulimit të zgjedhjeve gjeorgjianët i dhanë mandatin një juristi 36 vjeçar për të çuar përpara reformat dhe për ti kthyer besimin qytetarëve tek shteti ligjor. Presienti i ri i Gjeorgjisë, Shalikashvili, mori votën e 85% të elektoratit dhe një nga premtimet themelore që ka bërë është ndëshkimi i korrupsionit.
Në Rusinë fqnje, presidenti Putin ka filluar ndëshkimin e biznesmenëve të paskrupull që jo vetëm përfituan nga privatizimet e dyshimta, por injoruan totalisht, shtetin ligjor duke mos paguar taksat.

Në të dy aspketet e sipërpërmendura Shqipëria i bën hije si Gjeorgjisë ashtu edhe Rusisë.
Ne kemi një qeveri që i shërben vetëm një grushti njerëzish që janë në kabinetin qeveritar, ne kemi "biznesmenë" që nuk njohin zyrën e tatimeve, ne kemi një administratë që shpërfill zërin e qytetarëve, ne kemi një politikë që është mësuar vetëm të bëj gam gam për interesat e veta, ne kemi politikanë që nuk përfaqësojnë asgjë, që vihen në lëvizje vetëm kur i preken interesat e atyre që i mbajnë me para.
Ne jemi një vend ku nuk kemi qytetarë të varfër, por qytete të varfrëra. Dhe përballë një varfërie ku Migjeni do të kishte 30 vjet punë, ngrihen çmimet e dritave dhe telefonit. Përveç drejtuesve të KESh dhe Telekomit, askush nuk është aq trim sa të dalë para njerëve dhe të argumentojë rritjen e çmimeve?

Nuk është se shqiptarët nuk kanë dalë në sheshe. Kanë dalë me qindra herë, por kuptimi i protestës në sheshe është shfytyruar nga politikanët. Edhe protesta më sublime, greva e urisë është kthyer në parodi.

Gjithmonë kur ka kriza të tilla të ngashme me këtë që po kalojmë, njerëzit janë gati për të shpërthyer, me kusht që të shohin se dikush i mbron interesat e tyre. Protestat që janë në prag të shpërthimit, mund të mbyten pa filluar nëse në krye të tyre dalin politikanë të stërkonsumuar. Politikanët shqiptarë le të vazhdojnë diskutimet, e krijojmë s'e krijojmë partinë e re, i bëjmë apo nuk i bëjmë aleancat, e votojmë se votojmë x ministër. Protesat shqiptare presin Shalikashvilin shqiptar. Ose më saktë, njerëzit duhet të dalin në rrugë dhe mes tyre me siguri do të gjendet juristi 36 vjeçar që mund të çojë në pension politikën dhe politikanët që po ia çojnë thikën në kockë shqiptarëve.
Në media ka kohë që ka dalë një avokat i ri për mbrojtjen e të drejtave të qytetarëve, por ne jetojmë në një vend ku qeveritarët dhe zyrtarët nuk përfillin ligje.
E vetmja gjuhë që njohin është ajo e presionit dhe forcës, ndaj nëse ka ndërmend dhe e ka seriozisht për të mbrotur të drejtat eqytetarëve avokati i ri bën mirë të lerë zyrën dhe të dalë në rrugë.

------------

kush eshte ky avokati i ri???

[Albo]

Për kë po punon opozita?

Aleksandër Meksi

Çdo herë që fillon një vit i ri, njerëzit përgjithësisht bëjnë bilance, por për më tepër ne shqiptarët mendojmë se çdo të ndodhë në të ardhmen. Në të dy këto aspekte mua më duket se është një situatë e njëjtë, bilanci është se asgjë nuk ka ndodhur realisht dhe asgjë nuk do të ndodhë realisht. Pra do të jemi atje ku ishim, në një shtet që nuk dëshiron të jetë shtet, në një jetë politike që është tejskajshmërisht e personalizuar dhe pronë në kuptimin figurativ e dy-tre vetave, pasi të tjerët janë figurantë, megjithëse dalin bashkë me ta në tribuna dhe shtrëngojnë duart. Por mbi të gjitha shqiptarët nuk kanë asnjë shpresë për përmirësimin e jetesës së tyre. Flitet për gjëra të përgjithshme të tipit integrim, flitet për gjëra të përgjithshme për dhjetëfishim të kësaj apo asaj, çudirat që do të ndodhin deri në 2015-ën, por asnjëherë nuk flitet me shifra konkrete, sa është kjo gjë vitin e kaluar, si është ecuria e këtyre 10-15 viteve për këto dukuri, si të themi për rritjen e çmimeve, rritjen e pagës reale, në rritjen e inflacionit, në rritjen e investimeve etj. Pra mungon një analizë reale dhe kur nuk ka një analizë të tillë për dukuritë e mësipërme, të mirëqenies të zhvillimit të ekonomisë, nuk mund të ketë edhe plane konkrete se çfarë do të bëhet. Tema kryesore, të cilës i kushtoi edhe emrin qeverisjes numër X të Fatos Nanos, ishte qeveria “Aleanca për Integrim”. Termi është pa kuptim, pasi është i përgjithshëm që mund ta përdorin të gjitha llojet e qeverive të cilësdo bojë të jenë, të cilitdo kahje dhe me çfarëdolloj formacioni që të kenë. Pra, nuk cilëson asgjë, aq më tepër që integrimi i Shqipërisë në Evropë në ato forma që politika mundohet të gënjejë shqiptarët, pra hyrja në Bashkimin Evropian, e cila nuk duket aq e afërt, për shumë e shumë arsye, ndër të tjera edhe për faj të qeveritarëve. Nga ana tjetër, përfshirja për shqiptarin do të thotë që ne të fillojmë shkallë-shkallë të ndjejmë përfitimet e saj...

Deri tani e vetmja gjë konkrete për të cilën është folur si ndryshimet në doganat, të cilat janë edhe të domosdoshme dhe të detyrueshme për t’u bërë, pasi janë vetë marrëveshjet, të cilat janë firmosur me mburrje, është se shqiptarët që ndodhen jashtë tani do të kthehen në Shqipëri. Flitet për lëvizjen e lirë, por kjo është vetëm në një drejtim, shqiptari që kapet atje sillet në Shqipëri, për ne që jemi këtu ka vetëm radha të gjata, rrugë të shtrembta për të gjetur mundësinë e vajtjes jashtë shtetit, kufizim që nuk ju bë të tjerëve.

Ne flasim për demokraci, për gjithëpërfshirje dhe integrim në Europë, por politikanët e dy partive më të mëdha harrojnë të kenë parasysh një qytetërim perëndimor, për të cilin rrahin gjoksin. Nuk është vetëm që të kesh vetura, kompjutera, apo celular, kravata dhe jakë të bardhë, kur del në tribuna. Perëndimor është organizimi demokratik i jetës shoqërore, i jetës familjare dhe asaj të bashkësisë sociale,shteti i së drejtës dhe ekonomia e lirë. Pra është toleranca, prania e mendimit ndryshe dhe barazia në të drejta. Por po të shikojmë, pikërisht këto janë çështjet për të cilat nuk flitet, që janë karakteristika të qytetërimit perëndimor. Mirëqenia perëndimore dhe përparimi i perëndimit janë rezultat pikërisht i kësaj mendësi dhe këtij organizimi demokratik. Konkluzioni është që, përderisa ne nuk dëshirojmë t’i bëjmë këto gjëra, do të thotë që nuk bëhet ky zhvillim. Madje, takimi i fundit i kongresmenëve dhe i KPD-arëve tregoi sheshit se në Shqipëri sot flitet dhe luftohet për demokraci bolshevike. Po qe se duhet të bëjmë këtë demokraci bolshevike, që është një turp për këtë shekull, them se këtë më mirë e bën Shoku Fatos, i cili ka punuar aty ku farkëtohej mendimi bolshevik, në institutin e marksizëm-leninizmit dhe ka parë jo vetëm historinë siç mburret, por edhe 50 mijë militantë ish-komunistë zemërkuq. Pra të mos mendojmë se mund të bëhet me mentalitet të tillë e njerëz të tillë qytetërimi perëndimor. Është vërtetë për të ardhur keq për këtë realitet, njerëz që i thonë vetes kongresmenë, njerëz që sharje në parlament, konferenca, KPD e kudo me të gjithë fjalorin. Pra kuptohet që nuk jemi në rregull kur përfolja merret si argument, ndërkohë që në çdo vend të botës për këtë dënohesh, ndërkohë që mendohet se akuza janë ato që shkruajnë me akte dhe dhe dokumenta gazetarët nëpër gazeta, kur akuza janë ato që dokumentohen dhe çohen në organin e akuzës, që është Prokuroria, e cila më pas gjykon nëse janë të vërteta dhe bën një hetim. Sot po flitet për shumë gjëra dhe, meqenëse i thotë Kryeministri, deputetët apo kryetarët e partive të opozitës, prokurori duhet të hapte hetime. Pra, ai nuk ka bërë detyrën, apo më saktë e ka shpërdoruar atë, e cila është e penalizueshme me ligjet në Shqipëri.

Në të gjitha vendet e botës që kërkojnë demokraci ekziston sistemi pozitë-opozitë, si kushti themeltar i saj. Pas 50 vjet komunizëm, në dhjetor të ’90-ës, u hapën rrugët e bipolarizimit pozitë-opozitë, ku lejohet të mendosh e të flasësh ndryshe dhe kjo është e institucionalizuar nëpërmjet partive. Por kjo duhet të jetë e institucionalizuar edhe brenda vetë partive. Cila është gjendja e opozitës sot? Ajo që mund të themi me siguri është se pas një varg dështimesh në disa zgjedhje, gjendja e opozitës është katastrofike sa që lind natyrshëm një pyetje në gojën e të gjithë demokratëve anti-komunistë, për kë po punoni ju shokë kryetarë dhe drejtues të partive të opozitës dhe, në radhë të parë, unë këtë pyetje ia bëj Partisë Demokratike që të tregojë për kë punon. Kjo vlen jo vetëm për Sali Berishën, por edhe për ata që i venë pas, që përsërisin fjalimet dhe gjestet e tij dhe që janë gati të linçojnë këdo që ka vërejtje siç po bëjnë në mënyrë sistematike gjatë këtyre shtatë viteve që janë dhe vite turpi për opozitën. Unë po e bëj këtë pyetje sot, të tjerë kanë kohë që ma bëjnë dhe unë çdo herë i jam shmangur, duke u përgjigjur se nuk di se çfarë të them. Por unë jam i bindur, ata nuk punojnë për demokracinë, nuk punojnë për Partinë Demokratike, nuk punojnë për shqiptarët dhe nuk punojnë për Shqipërinë. Po ashtu, askush nuk mund të më bindë se ata dëshirojnë të kthehen në rrugën e idealeve të dhjetorit. Sido që të jetë opozita duhet të japë shpjegime pas dështimit të radhës të këtyre shtatë viteve, që të mos mbajë mbi vete damkën e tradhtarëve dhe armiqve të demokracisë. Nëse nuk janë të tillë, por janë të pazotë për të mundur partinë neokomuniste të kongresmenëve e KPD-arëve, apo siç thotë Dritëro Agolli të shkërdhatokratëve, le të shohin punët e tyre e të largohen sa nuk është vonë, sepse duhet pranuar që është vonë. Këtu po flitet për devijacione të qeverisjes dhe këto nuk është se i thonë opozitarët apo populli i thjeshtë për shkak të varfërisë. Këto po i shohim në çdo relacion, në çdo fjalim, në çdo telegram të të huajve, ku kërkohet lufta ndaj korrupsionit, se duhet vendosur rendi, se duhen luftuar trafiqet, kontrabanda dhe se duhet demokratizuar jeta e vendit dhe përmirësuar shkalla e respektimit të të drejtave të njeriut. Ka ardhur koha që ata, të cilët u ngritën në dhjetor dhe që janë për reformimin real të shoqërisë shqiptare për një shtet real dhe jo të disave, (ata që imiton Llakaj zakonisht për Vit të Ri), nuk duhet të jenë të qetë e të mos identifikojnë jetën politike me karriget e ministrive. Po shohim se hyjnë në qeveri të djathtë, të majtë apo e kundërta, pra nuk po merret vesh se çfarë ka në Shqipëri. Po krijohet ideja se po kthehemi në pseudopluralizmin e gjysmës së dytë të vitit ’90, atë të shoqatave dhe pseudo partive.

Çfarë duhet bërë? Opozita në radhë të parë duhet të vendosë të kthehet në një opozitë demokratike, që do të thotë se duhet të jetë e hapur e të garantojë pjesëmarrjen e të gjithë atyre që nuk janë me qeverinë, që janë të pakënaqur nga qeverisja e sotme. Sigurisht, opozita ofron zgjidhje, ajo nuk thotë thjesht se unë e shaj qeverinë dhe jam opozitë. Opozita ofron zgjidhje për të gjitha problemet më jetësore të vendit, të themi për çmimin e telefonisë, duke dhënë shpjegime sikurse për çmimin e energjisë, për projektet e ndryshme për privatizimet etj. Por këto bëhen në rrugë institucionale, pra t’i shpallësh në programe, t’i shpallësh në artikuj të ndryshëm dhe në parlament në formë amendamentesh për ligjin që paraqet qeveria. Por këtë ne nuk e kemi parë pothuaj asnjëherë gjatë këtyre viteve, një veprim të tillë nga opozita. Pra këtu ndodh çudia që hartohet një buxhet dhe nuk ka një amendament përveçse diskutimeve, ndërkohë që në të gjithë botën bëhen amendamente dhe paraqitet një buxhet alternativ, i cili garanton ritme mbase edhe më të larta të zhvillimit se sa ajo që thotë qeveria, por shfrytëzon më mirë mundësitë e reformës ekonomike në stadin aktual të vendit. Këtë gjë opozita nuk e bëri. Vetëm asi të jetë demokratizuar vetë opozita, ajo do jetë në gjendje të shtrojë çështje të tilla, siç janë zgjedhjet e parakohshme. Të kërkosh këto zgjedhje, ndërkohë që abstenimi është maksimal, do të thotë që është një kërkesë fare e kotë dhe ne këtë sapo e pamë. Zgjedhjet e parakohshme me këtë ligj elektoral, që u garanton atyre që janë në pushtet të cilësdo rrymë vjedhjen sheshit të votës, nuk sjellin ndryshime, sepse çështja e votës duhet kuptuar se është vendimtare në ndërtimin e një shteti. Vota të jep mundësinë të gjykosh në periudha të caktuara, katërvjeçare në rastin tonë, që të pëlqen apo nuk të pëlqen kjo qeveri dhe voton kundër saj, apo të pëlqen apo nuk të pëlqen kjo opozitë dhe voton për të. Në rastin kur nuk na pëlqen asnjë palë kuptohet se ka abstenim dhe kjo ka ndodhur në Shqipëri përherë e më tepër nga një vit në tjetrin, sikurse ndodhi edhe në zgjedhjet e fundit. Por tani ndodhën edhe shakara të këtij lloji; në mëngjes Sali Berisha vete voton dhe në darkë thotë se abstenimi ishte votë kundër manipulimit të zgjdhjeve. Në qoftë se e quante manipulim, ai së pari duhet t’u kishte siguruar mosmanipulimin njerëzve dhe, e dyta, të mos kishte votuar edhe ai vetë, sikurse bënë shumë nga ne të tjerët. Të flitet për ligjin elektoral do të thotë që duhen rregulluar listat, pra kërkon një kohë, duhet rishkruar ligji, duke garantuar në thelb jo vetëm prezencën e personit si individ, por edhe garancinë për votën e tij, pra kontrollin e votës.

Kjo në të gjitha vendet demokratike realizohet nëpërmjet numërimit në publik të votave dhe rinumërimit të kutive kur ka kontestime, gjë që të dy partitë e mëdha me dëshirë të plotë dhe vetëdije e kanë refuzuar, ndërsa rinumërimi bëhet po të jetë më pak se 150 vota diferencë partia e parë me të dytën. Rasti i Himarës tregoi sheshit se kur do të vjedhësh bëj 151 vota në procesverbalin falso dhe nuk të hapet kutia. Dhe kur në kundërshtim me ligjin u hap për t’u bërë qejfin të huajve, sepse vetëm nga ata trembemi, për shqiptarët nuk duam t’ia dimë, doli që ishte krejt e kundërta, jo 150 apo 200 vota, por nuk kishte kutia gjith e gjithë as 70 vota. Pra është e domosdoshme të zgjidhet kjo çështje, por mbi të gjitha duhet të sigurohet hapja e kutisë në një pikë të caktuar për të gjitha zonat elektorale. Pra të themi në Tiranë, mund të bëhej në Pallatin e Sportit, ku çdo zonë elektorale hap kutitë dhe pastaj i rinumëron vetëm pasi ka kontrolluar procesverbalin e numrit të fletëve të votimit, jo përmbajtjes së saj. Dhe, kjo është tërësisht e mundshme për t’u realizuar nëpërmjet kutive të pahapshme, të cilat thyhen për t’u hapur, por nuk mund të bësh falsifikime. Por mesa di unë, kreu i opozitës e ka refuzuar këtë rekomandim të të gjithë neve, por që e kanë të gjitha vendet demokratike. Pra nuk ka të drejtë të ankohet. Por kur flasim për votën e lirë, kur flasim për rezultatin e votimit të ndershëm, ku çdo njeri ka një votë, nuk ka pse të mos themi që e njëjta gjë vlen edhe për partitë. Por unë them me plot gojën që në asnjë parti shqiptare nuk ka demokraci dhe për sa kohë që partitë do të jenë pa përjashtim parti bolshevike, parti ku vota vidhet, ku nuk votohet si në të gjithë botën, një anëtar një votë, nuk do të ketë jo më parti të demokratizuar, por as një Shqipëri demokratike. Unë jam i bindur që do të vijë një ditë që shqiptarët të kuptojnë se çfarë fytyrash i kanë dhunuar gjatë kësaj kohe. Sepse historia vjen prapa. Historia të vjen prapa edhe para ’90-ës edhe gjatë ’90-ës edhe pas ’90-ës, apo deri në vitet e sotme. Asnjë, duke mos më përjashtuar edhe mua, të mos e gënjejë mendja se historia nuk vjen prapa, ajo shkruhet, por jo nga ata që e bëjnë. Askush nuk mund ta deformojë atë që shgkruhet mbi fakte edokumente. Historia e 50 viteve të kaluara, rishkrimi i saj, zbardhja e saj tregon se nuk varet nga qeveritarët të shkruajturit e historisë. Pra hapi i parë që duhet të bëjnë partitë është të luftojnë për zgjedhje të reja, për rregullimin e ligjit elektoral e të listave, por nga ana tjetër të luftojnë për hapjen e partive, në mënyrë që të ketë një pjesëmarrje, në mënyrë që pjesa më e vetëdijshme që refuzon mungesën e demokracisë të rikthehet në parti. Vetëm kur të arrihet dhe respektohet parimi që një anëtar të ketë një votë, atëherë do të ketë demokraci reale dhe parti të forta. Por unë shpreh keqardhje që kam shtatë vite që i them këto gjëra. Por, ndërsa për të majtën doli Meidani, Rama, Meta që kërkuan thonë të njëjtat gjëra, pra institucionalizimin e mendimit ndryshe, të cilat u duartrokitën e debatuan nga kongresmenët, apo më mirë të themi u tallën me to, askush në Partinë Demokratike nuk foli, pasi kjo është tabu për ta. Kjo do të thotë që edhe ata janë të tipit kongresmenë. Pra në qoftë se nuk do të ndërmerret një hap i tillë, atëherë nuk do të bëhet i mundur rikthimi në Shqipëri në rrugën e demokracisë dhe hyrja në Evropë. Vetëm në rast se na fusin ata vetë, duke na marrë prej zverku dhe për këtë unë dhe gjithë shqiptarët do të themi faleminderit që na shpëtuat nga “liderët dhe kongresmenët”, por nuk besoj se do t’ia arrijmë kësaj dite. Në të kundërt pa dyshim që do të jetë një gjë shumë e mirë. Por që të ndodhë kjo duhet që Shqipëria të ketë ritme më të mëdha të demokratizimit të jetës së saj dhe ritme më të mëdha të zhvillimit të ekonomisë. Me 4, 5 apo 6 për qind në vit, ne duam një shekull të arrijmë Evropën. Por, ndërsa shqiptari e ka për natyrë të kërkojë sa evropiani, kur pagat i ka sa ato të Abisinisë, kuptohet që do ta ndjejmë edhe më shumë këtë diferencë të kërkesës me realitetin. Pra unë ripyes edhe një herë se çfarë duhet bërë? Për mendimin tim, Partia Demokratike, pasi nuk dua të flas për partitë e tjera të opozitës, pasi ata i dinë vetë punët e tyre, duhet të krijojë një bashkim me të gjitha forcat e djathta demokratike rreth një programi bazë. Por unë jam i bindur se duhet në radhë të demokratizohet vetë PD-ja dhe ky riorganizim nuk mund të bëhet nga ata që e kanë ndaluar. Vetëm duke u organizuar nga baza deri sipër, Partia Demokratike duke lejuar dhe dëgjuar mendimin ndryshe do të mund të shtojë radhët e saj dhe të luajë rolin real për të ndikuar në jetën e vendit. Pra vetëm atëherë mund të kërkojë me forcë zgjedhje të reja e të kundërshtojë shtrenjtimin e jetesës, korrupsionin, trafiqet, nepotizmin, monopolet e qeveritarëve etj. Por fatkeqësisht drejtuesit e PD-së, këto rregulla, këtë riorganizim e mohojnë, madje bërtasin se ne jemi partia më demokratike në botë. Por unë po u them se kjo është demokratike po aq sa është edhe partia bolshevike e kongresmenëve të Fatosit.

Çfarë duhet bërë në planin e organizmit të shtetit? Sigurisht Partia Demokratike dhe opozita në përgjithësi duhet t’i paraqesë në formën e programit dhe jo fjalimeve se, si mund të zgjidhen problemet që shqetësojnë vendin, si riorganizimi i sistemit të taksave, riorganizimit të doganës, tagrave doganore, të mënyrës së vjeljes së taksave, të sistemit të rrogave që është katastrofik me diferenca shumë më të mëdha se sa duhet të jenë. Pra, në Shqipëri, duhet të ofrohen alternativa, sikurse duhet të korrigjohen edhe ato çfarë bëhen. Pra, në qoftë se flasim për shpenzime duhet të flasim me shifra. Pra të ketë në gazetat e sotme një artikull pse nuk po riparohet në kohë Kryeministria, ndërkohë që vetë artikulli nuk thotë asnjë fjalë, që me këto para që mendohet të bëhet riparimi, mund të ishte ndërtuar dy herë e gjithë Kryeministria. Nuk po thuhet asnjë fjalë sa u shit Banka Kombëtare Tregtare,(çka implikon edhe opozitën) nuk thuhet asnjë fjalë se sa harxhon për telefona e vetura administrata shtetërore, ndërkohë që jashtë vetura përdoret vetëm brenda orarit zyrtar, për punë të zyrës, dhe vetëm mbase ministrat mund të venë me veturën e shtetit në shtëpi, pasi ka edhe vende që kjo nuk ndodh. Nga ana tjetër, këto shpenzime le të konfrontohen në kohë nga viti 1992 deri në 2003 dhe sa janë parashikuar për këtë vit. Atëherë opozita do t’i ofronte pakënaqësisë popullore, kundërshtarëve të qeverisë së sotme një alternativë të besueshme, ku artikulohen këto dy aspekte, analizë të realitetit dhe korrigjim të këtij realiteti.

Opozita duhet të ketë një rol aktiv në parlament. Nuk jepen shfaqje me të shara. Vetë fakti që kryetari i Kuvendit dhe pozita i duron, tregon se ata janë të bindur që vetë opozita me këtë sjellje luan një rol negativ për elektoratin shqiptar. Pra opozita në parlament paraqet projektligje, amendamente për ligjet e qeverisë, të cilat i tregojnë nga njëra anë publikut se si do t’i bënim ne këto gjëra dhe nga ana tjetër shërbejnë për të kritikuar qeverinë, dhe eventualisht edhe për t’u përmirësuar ligjet, nëse ekziston një vullnet i mirë nga ana e qeverisë. Opozita bën interpelanca, bën pyetje, sigurisht duke qenë e përgatitur përballë ministrave, ngre komisione hetimore, por jo për larje hesapesh me persona, por për fenomene. Por, fatkeqësisht, në Shqipëri, qeveria nuk dëshiron që ato çfarë përmenda më lart të jenë reale në jetën politike, sikurse edhe opozita tregohet e mefshtë dhe pa program. Brenda një dite pas paradës që bënë të gjithë deputetët fjalimmbajtës në Kuvend për Buxhetin, u votua dhe u miratua për pesë minuta ky buxhet. Ana tjetër e problemit është që a duam vetë ne shqiptarët që Shqipëria të demokratizohet e përparojë, a jemi të bindur se përparon e pademokratizuar. Kjo është pjesa që na takon ne qytetarëve të thjeshtë. Por ne po tregohemi edhe më indiferentë se në kohën e diktaturës komuniste. Në atë kohë kur shprehje një mendim ndryshe të fusnin në burg, ndaj ishe i detyruar të heshtje. Ndërsa tani vihet re një heshtje, ndonëse është e drejta e mendimit ndryshe. Kjo ndodh në dy raste, kur punët shkojnë mirë dhe ka bollëk, pra qytetarët ia lënë qeverisë dhe vetëm njëherë në katër vjet i thonë; takohemi në votime e ta tregojmë qejfin, nëse nuk na pëlqen dhe rasti i dytë kur jeta nuk është demokratike dhe njerëzit nuk marrin pjesë në të, sepse është fiktive. Nuk kam pse të votoj kur ti ma numëron votën si të dëshirosh vetë, sipas parullës bolshevike të Stalinit. Populli të votojë, ne të numërojmë. Pra indiferentizmi që u shpreh në abstenimet që nga rasti i Elbasanit apo tani për zgjedhjet lokale më të fundit, tregoi sheshit se cili është mendimi i shumicës së shqiptarëve. Por jo vetëm i shumicës. Në ripërsëritjen e zgjedhjeve në Tiranë, Nano u detyrua të dilte të thëriste militantët që të votonin, pasi kishte rrezik të mos dilnin për të votuar edhe vetë socialistët, të cilët ishin të entuziasmuar nga Kongresi, pasi për ta mendonte partia dhe shoku Fatos. Ka ardhur koha që shqiptarët t’i venë gishtin kokës e të mendojnë se çfarë duhet bërë. Në radhë të parë këtë detyrë sot e ka opozita, e cila duhet të lëvizë nëse dëshiron të demokratizohet, nëse jo i takon atyre që mendojnë ndryshe, partive e individëve që të riorganizohen e të krijojnë një Pakt Qytetar për Demokraci, ku secila parti të riorganizohet mbi rregullat demokratike, një anëtar një votë. Vetëm atëherë edhe elektorati do të afrohej dhe bashkarisht të gjithë të kenë një program minimal të zhvillimit ekonomik e shoqëror të vendit. Jam i sigurt se një gjë e tillë do të gjallërojë jetën politike dhe opozita do të lëvizte e kuptonte se nuk e ka me tapi vendin në parlament, qoftë edhe në opozitë. Po shohim se janë shumë të kënaqur që janë në këtë post, pra të përhershëm në parlament, të përhershëm në krye të opozitës, të përhershëm në televizion. Unë do të isha i gatshëm të jepja kontributin tim në krijimin e një pakti të tillë edhe pse e shoh me skepticizëm gatishmërinë e atyre që bëjnë pjesë në koalicione, që nuk janë koalicione për të vënë në lëvizje shoqërinë shqiptare, por më tepër për të dalë bashkarisht si kryetarë partish në tribuna. Nëse partitë politike nuk pranojnë të ndryshojnë, atëherë do të jemi këtu ku jemi dhe nuk do të na mbetet gjë tjetër veçse t’i lutemi Zotit të na fusë me zor në Evropë, megjithëse veprimet tona tregojnë se na pëlqen koha e komunizmit, ashtu si mjaft prej nesh do të shkojnë vetë në Europë për t’jua lënë Shqipërinë kryetarëve të selive dhe kongresmenëve. Dhe së fundi, për shumë shqiptarë (numri vjen gjithnjë në rritje), duke parë çfarë thuhet për qeverisjen socialiste dhe faktin që ajo tolerohet, është krijuar bindja se kjo opozitë apo pjesë të saj nuk pranohen nga të huajt. Krerët e opozitës të mos bëjnë si struci, sikur nuk e shohin këtë gjë. Njerëzit nuk ja u falin që nuk ndryshoni e nuk hapeni, nuk dilni nga ngujimi në selitë e juaja, nuk u hapni rugë të tjerëve, më të rinj e pa mëkate dhe që nuk e ndjejnë veten rehat në opozitë si ju.