Dobitë e namazit

[burbuqe1]

Falënderimet dhe lavdërimet i takojnë vetëm Allahut xhele shanuhu, salavatet qofshin mbi të dërguarin e Tij, Muhamedin (salallahu alejhi ue selem), familjen e tij, shokët e tij dhe gjithë muslimanët që ndjekin rrugën e tij deri në Ditën e Gjykimit.Nuk ka dyshim se falja e namazit ka dobi të shumta dhe mirësi, do t'i cekim inshallah disa prej tyre:

1. Namazi të largon nga të shëmtuarat dhe të irituarat.

Allahu xhele shanuhu thotë: "Vërtet namazi largon nga të shëmtuarat dhe të irituarat, e përmendja e Allahut është më e madhja (e adhurimeve); Allahu e di ç'punoni ju."

2. Namazi është vepra më e mirë pas shehadetit (fjalës 'La ilahe il Allah')

Transmetohet se Abdullah ibn Mesudi (radijallahu anhu) ka thënë:

"E kam pyetur pejgamberin (salallahu alejhi ue selem) për veprat më të mira, më tha: ´Namazi në kohën e tij.´ " Buhariu dhe Muslimi.

3. Me namaz Allahu xhele shanuhu e ngre robin e Tij dhe ia shlyen mëkatet. Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thotë:

"Shpeshtoni sexhdet, se me të vërtetë çdo sexhde që e bën, Allahu xhele shanuhu do të të ngrejë një shkallë dhe do ta shlyej një mëkat" . Muslimi.

4. Namazi është ndriçim për të, në dynja dhe ahiret (në këtë botë dhe botën tjetër). Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thotë:

"Përgëzoni ata që shkojnë nëpër errësirë në xhami, sepse ata do të kenë ndriçim të plotë në Ditën e Gjykimit." Tirmidhiu - shejh Albani ka thënë se hadithi është shih.

5. Namazi i shlyen gabimet dhe mëkatet.

Ka thënë Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem): "A e shihni, sikur të kalonte ndonjë lum pranë shtëpive të juaja, dhe sikur ju të laheshit pesë herë në ditë, a thua do t´ju kishte mbetur ndonjë papastërti?" Thanë të pranishmit: "Nuk ka mundësi të mbetet ndonjë papastërti," Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) tha: "Kështu është çështja e faljes së pesë kohëve të namazit, Allahu xhele shanuhu i shlyen me to mëkatet." Muslimi.

6. Allahu xhele shanuhu i fal mëkatet që bëhen në mes dy namazeve.

Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thotë:

"Çdo person që merr abdes ashtu si duhet dhe e fal namazin, Allahu xhele shanuhu do t'ia falë mëkatet që i bën mes këtij namazi dhe namazit që vjen pas tij." Muslimi.

7. Allahu xhele shanuhu do t'i përgatisë falësit të namazit gosti në xhenet sa herë që shkon për sabah dhe mbrëmje. Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thotë:

"Ai i cili shkon në namazin e mëngjesit apo të mbrëmjes, Allahu xhele shanuhu do t'i përgatisë atij gosti në xhenet sa herë që shkon në mëngjes dhe mbrëmje".. Buhariu dhe Muslimi. (Gosti ka për qëllim atë çka përgatit pronari i shtëpisë për mysafirët e tij.)

8. Ai i cili shkon për ta falur ndonjë namaz në xhami, ai e ka shpërblimin sikur të jetë në namaz derisa të kthehet. Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem)thotë:

"Çdo person i cili merr abdes ashtu si duhet dhe shkon në xhami, ai është në namaz derisa të kthehet." Hakimi - shejh Albani ka thënë se ky hadith është shih.

9. Engjëjt luten për falësin e namazit sa të qëndrojë ai në vendin ku është falur. Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thotë:

"Engjëjt luten për falësin e namazit sa të qëndrojë ai në vendin ku është falur, duke thënë: 'O Allah, mëshiroje atë! O Allah, falja mëkatet! O Allah, pranoja pendimin, dhe kështu luten derisa të ngrihet apo të flasë." Buhariu dhe Muslimi.

10. Namazi i shlyen mëkatet.

Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thotë:

"Falja e pesë kohëve të namazit, xhumaja deri në xhuma, ramazani deri në ramazanin tjetër, janë shkaktarë për shlyerjen e mëkateve që bëhen mes tyre, nëse i largohemi mëkateve të mëdha." Muslimi.

Së fundi, e lusim Allahun subhanehu ue teala që të na bëj prej atyre që i kushtojnë kujdes namazit dhe e falin atë në kohën e vet, sepse me të vërtetë vdekja është shumë afër dhe gjëja e parë për të cilën do të japim përgjegjësi para Allahut, do të jetë namazi, e nëse namazin nuk e kemi kryer, atëherë do të jemi në një humbje të madhe.

E lusim Allahun xhele shanuhu të na i falë mëkatet tona, të prindërve tanë dhe të gjithë muslimanëve.

Përgatiti: Eroll Nesimi

[BaBa]

shum e paster eshte feja myslimane di me rujt pastertin.

shnet.

[fisniku-student]

Burbuqe pergezime per temen dhe te falenderoj per keto Informacione te dobishme...

Selam...

[burbuqe1]

Alejkum selam!
fisniku-student flm. Allahu ju shperbleft edhe juve!..

[burbuqe1]

shum e paster eshte feja myslimane di me rujt pastertin.

shnet.

kjo eshte vetem nje pjesez-fragment qe munde te perfitojme nga pastertia e fese Islame. E mos te flasim per qestsin shpirtrore e shume e shume cka qe mund te arrijme-perfitojme nga ajo...

[pejani34]

selam alejkum burbuqe1 vetem perpara , deri ne xhenet inshalla.

[burbuqe1]

Alejkum selam! pejani34
Allahu ju shperbleft edhe juve !...

[fatos hasolli]

Alejkum selam! pejani34
Allahu ju shperbleft edhe juve !...

Allahu ju shperbleft per keto sqarime shume te nevojshme ne ditet tona.

[fatos hasolli]

Me emrin e All-llahut, Mëshiruesit, Mëshirëbërësit

NAMAZI
Namazi konsiderohet obligimi më madhështor vepror me të cilin i ka obliguar All-llahu xh.sh. robërit e Tij.Thotë Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve selem:" Mes kufrit (mosbesimit) dhe imanit (besimit) është lënia e namazit."
Muslimanët janë të obliguar që t’ua mësojnë fëmijëve të tyre namazin.
Thotë Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve selem: " Mësouani fëmijëve tuaj namazin kur t’i mbushin shtatë vjet, ndërsa kur t’i mbushin dhjetë vjet detyroni që ta kryejnë këtë..."(Transmeton Imam Ahmedi, Edu Davudi, Hakimi).
2)
Namazi me të cilin jemi të obliguar që ta kryejmë ka përgatitje të caktuar, thënie të caktuara dhe lëvizje të caktuara.Thotë All-llahu xh.sh.: "Vërtetë namazi është obligim për besimtarët në kohën e caktuar." ( suretu-en-Nisa-103).
D.t.th. obligim me të cilin i ka obliguar All-lahu xh.sh. robërit e tij që ta kryejnë në kohë të caktuar. Nuk lejohet për muslimanin që nga pakujdesia t’i kalon koha e namazit e të del nga koha e tij e caktuar. All-llahu xh.sh.na ka sqaruar përmes të dërguarit të Tij sal-lall-llahu alejhi ve selem kohët e namazit duke filluar nga namazi i sabahut e deri na namazin jacisë.
Ne e dimë se ka hyrë koha e namazit atëherë kur e ndëgjojmë muezinin duke thënë:
All-llahu Ekber, All-llahu Ekber, All-llahu Ekber, All-llahu Ekber (All-llahu është më i madhi)
Esh-hedu en la ilahe il-lall-llah, Esh-hedu en la ilahe il-lall-llah (Dëshmoj se nuk ka të adhuruar tjetër përveç All-llahut)
Esh-hedu enne Muhammeden resulull-llah, Esh-hedu enne Muhammeden resulull-llah (Dëshmoj se Muhammedi është i dërguar i All-llahut)
Hajje ala-s-salati, hajje ala-s-salati (Eja në namaz)
Hajje ala-l-felah, hajje ala-l-felah ( Eja në shpëtim)
All-llahu ekber All-llahu Ekber ( All-llahu është më i madhi)
La ilahe il-lall-llahu (Nuk ka të adhuruar tjetër përveç All-llahut).
Me këtë kuptojmë se ka hyrë koha e namazit.
3)
Sa i përket përgatitjeve dhe lëvizjeve gjatë namazit jemi të obliguar që t’i marrim ato nga sunneti i Pejgamberit salall-llahu alejhi ve sel-lem .
Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem thot: "Faluni ashtu siç më shihni mua duke u falur!"(Transmeton Buhariu).
Prandaj muslimani i cili i është nënshtruar Zotit të tij, obligohet që namazi i tij të jetë në pëlqim të plotë me namazin e Pejgamberit sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, kështu që të jetë i kënaqur nga ai Zoti i tij dhe që ta shpërblejë për punën e tij.
(4)
All-llahu xh.sh. në shumë ajete Kur’anore na ka sqaruar vlerën e namazit dhe vlerën e kujdesjes ndaj tij, por gjithashtu na ka sqaruar për mëkatin e lënësit dhe atij që është pakujdesshëm ndaj tij.
All-llahu i Madhëruar:
" Edhe ata që janë të kujdesshëm ndaj namazit të tyre. Të tillët janë në xhennete dhe janë të nderuar."(suretu-el-Mearixh-34-35).
Dhe thotë: "Dhe fale namazin, se vërtetë namazi të largon nga të shëmtuarat dhe të irituarat..." (suretu-el-Ankebutë-45).
"Është e sigurtë se kanë shpëtuar besimtarët. Ata të cilët janë të përulur dhe të kujdesshëm gjatë në namazit të tyre."(suretu-el-Muëminun-1-2).
E ne nuk mund ta kryejmë namazin derisa mos t’i plotësojmë kushtet e tij, ta falim në kohë të caktuar dhe t’i nënshtrohemi etikave të tij.
(5)
Kushtet e vërtetësisë së namazit:
1) Abdesti. Për këtë kemi folur në broshurën e kaluar, prandaj ai i cili dëshiron të falet e nuk ka abdest obligohet që të merr.
2) Pastërtia e trupit dhe e teshave. Falësi i namazit obligohet që të kujdeset për pastërtinë e trupit të tij, kështu që mos të mbetet tek ai ndonjë papastërti. Poashtu e njejta vlen edhe për teshat dhe vendin ku dëshiron ta kryejë namazin.
3) Kthimi kah kibleja. All-llahu i Lartëmadhëruar thotë: " ... e Ne gjithsesi do të drejtojmë ty në drejtim të një kibleje ( qabja) që ti e do atë. Pra kthehu anës së xhamisë së shenjtë (qabes) dhe kudo që të jeni ( o besimtarë) kthehuni nga ajo anë.(suretu-el-Bekare-144).
E ana e kibles është e njohur (Qabeja në Mekke).
4) Hyrja e kohës. Nuk vlen që të falet namazi para se të hyjë koha përkatëse e tij, ashtu sikur që nuk vlen namazi i falur jashtë kohës së tij (përveç me ndonjë arsye). All-llahu i Lartësuar thot:
"Të mjerët ata të cilët falen. Ata të cilët janë të pakujdesshëm ndaj namazit tyë tyre." ( suretu-el-Maun-4-5).
Do të thotë e lënë pas dore, e vonojnë nga koha e tij duke mos pasur ndonjë arsye të sheriatit.
5) Mbulimi i avretit (pjesës së turpshme). Nuk lejohet për falësin e namazit që të falet lakuriq, apo t’i duket avreti. (Avreti është pjesa e cila duhet mbuluar qoftë nëse je në namaz apo para njerëzve, përveç para gruas ao atyre që i ke nën posedim-robëreshave. Avret për meshkujt është pjesa prej kërthizës e deri në gjunj, ndërsa për femrat i tërë trupi, përveç duarve dhe fytyrës shën. përkth.).
Nëse cilido kusht prej këtyre kushteve të lartëpërmendura nuk plotësohet apo lihet me qëllim namazi i njeriut është i pavlefshëm. Ndërsa nëse e len ndonjë nga këto kushte nga harresa, gabimisht apo nga padituria, atëherë atij i falet kjo mirëpo obligohet që nëse e ka nga padituria që ta mësojë e mos ta përsërisë më.
(6)
Kur t’i plotëson të gjitha këto kushte atëherë vepron siç vijon:
1) Vendos (bën nijjet) nga zemra e tij duke mos e shqiptuar me gojë, e këtë me përcaktimin e rekateve, përcakton llojin e namazit, qoftë farz apo sunnet.
2) Pastaj i ngritë duart deri te veshët dhe thotë: All-llahu ekber (All-llahu është më i madhi).
3) Pastaj vendon dorën e djathtë mbi dorën e majtë në gjoks dhe fillon namazin e tij me dua (lutje), duke e falënderuar dhe lavdëruar Zotin, si për shembull: Subhaneke All-llahumme ve bihamdike ve tebarekesmuke ve teala xhedduke ve la ilahe gajruke.(Qofsh i lavdëruar dhe i falënderuar o All-llah. Emri yt qoftë i bekuar, u lartësoftë Madhëria (Shkëlqesia) Jote. Nuk ka të adhuruar përveç Teje).
4) Pastaj kërkon mbrojtje tek All-llahu nga shejtani i mallkuar (Eudhu bil-lahi minesh-shejtanirr-rraxhim-Me ndihmën e All-llahut mbrohem prej dëmit të djallit (shejtanit) të mallkuar), pastaj e këndon suren El-Fatiha

(Bismil-lahirr-rrahmanirr-rrahim Elhamdulil-lahi rabbil-alemin Err-rrahmanirr-rrahim Maliki jevmid-din Ijjake na’budu ve ijjake nestein Ihdinas-sirata-l-mustekim Siratal-ledhine en amte alejhim Gajril-magdubi alejhim ve led-dal-lin)
( Me emrin e All-llahut, Mëshiruesit, Mëshirëbërësit!
Falënderimi i takon vetëm All-llahut, Zotit të botëve!
Bëmirësit të përgjithshëm!
Sunduesit në ditën e gjykimit (përgjegjësisë-shpërblimit)!
Vetëm ty të adhurojmë dhe vetëm prej teje ndihmë kërkojmë.
Udhëzona (përforcona) për në rrugën e drejtë!
Në rrugën e atyre, të cilët i begatove me të mira, jo në të atyre që kundër veti tërhoqën hidhërimin, e as në të atyre që e humbën veten.") duke ia bashkangjitur edhe disa ajete tjera, apo ndonjë sure (kaptinë) të shkurtër.
5) Kur ta përfundon këtë i ngritë duart prapë deri te vëshët, merr tekbir (duke thënë All-llahu ekber) dhe shkon në ruku duke i vendosur duart në gjunjët e tij dhe tri herë thotë: Subhane rabbijel-adhim.(Qoftë i pastër Zoti prej të gjitha të metave Zoti i Madhëruar dhe i Lavdëruar).
6) Pastaj i ngritë duart dhe ngritet nga rukuja duke u drejtuar plotësisht dhe thotë: Semiall-llahu limen hamideh. Rabbena lekel-hamd.(Vërtetë All-llahu dëgjon atë i cili e falënderon. Zoti jonë vetëm Ty të takon falënderimi).
7) Pastaj lëshohet në sexhde duke vendosur në tokë së pari duart e pastaj gjunjët. E kur të lëshohet në tokë vendos në të ballin, hundën, gjunjët dhe duart, e gjithashtu edhe gishtërinjtë e këmbës dhe thotë tri herë: Subhane rabbijel-a’la.( Qoftë i pastër prej të gjitha të metave Zoti i lartësuar).
8) Pastaj ngrit kokën nga sexhdeja e parë duke shqiptuar tekbirin (All-llahu ekber), vendos duart mbi kofshët afër gjunjëve dhe thotë: Rabbigfirli verhamni vehdini verfa’ni verzukni ( Zoti im më fal mua, më mëshiro, më udhëzo, më ngre (në pozitë të lartë në xhennet) më furnizo). Apo thotë vetëm: Rabbigfirli rabbigfirli (O zot! Falmë, falmë).
9) E kur ta përfundojë këtë atëherë përsëri kthehet në sexhden e dytë dhe vepron njëjtë sikur në të parën.
10) E kur ta kryejë edhe sexhden e dytë e ngreh kokën, e para se të ngritet për në rekatin e dytë ulet pak, duke e shtrirë këmbën e majtë ndërsa gishtërinjtë e këmbës së djtathtë i kthen kah kibleja (dhe duke u mbështetur në grushta ngritet për në rekatin e dytë.Shën.përkth.)
11) Kur ta kryejë gjithë këtë muslimani atëherë ka përfunduar një rekat me tri kushtet e tia; qëndrimi në këmbë ( kijamin), rukun dhe sexhden.
12) Pastaj në rek’atin e dytë përsëritë tërë atë që e ka bërë në rek’atin e parë, e kur ta përfundon këtë; ulet duke e shtrirë dorën e tij të djathtë mbi gjunin e tij, duke i mbledhur gishtërinjtë e dorës së djathtë, përveç gishtit të tij të madh të cilin e ngritë duke e lëvizur dhe thotë:"Et-tehijjatu Lil-lahi ve-s-salavatu ve Tajibatu. Es-Selamu alen-Nebijji ve rahmetull-llahi ve berekatuhu. Es-Selamu alejna ve ala ibadil-lahi es-Salihin. Esh-hedu en la ilahe il-la-ll-llahu ve esh-hedu enne Muhammeden abduhu ve resuluhu. ( Përshëndetjet, duatë dhe fjalët e mira qofshin për All-llahun. Paqeja, shpëtimi, mëshira dhe bekimi qofshin mbi të dërguarin (Muhammedin sal-lall-llahu alejhi ve selem). Paqeja qoftë edhe mbi ne dhe robërit e mirë. Dëshmoj se s’ka të adhuruar tjetër pos All-llahut dhe dëshmoj se Muhammedi është rob dhe i dërguar i Tij.)
All-llahume sal-li ala Muhammedin ve ala ali Muhammed, kema salejte ala Ibrahime ve ala ali Ibrahime inneke hamidun mexhid. All-llahumme barik ala Muhammedin ve ala ali Muhammed kema barekte ala Ibrahime ve ala ali Ibrahime inneke hamidun mexhid." ( O Zot! Mëshiroje Muhammedin dhe familjen e Muhammedit ashtu siç e ke mëshiruar Ibrahimin dhe familjen e Ibrahimit. Vërtetë ti je i Lavdëruar dhe i Lartësuar. O Zot! Bekoje Muhammedin dhe familjen e Muhammedit, ashtu siç e ke bekuar Ibrahimin dhe familjen e Ibrahimit. Vërtetë ti je i Falënderuar dhe i Lartësar. (Ky quhet Teshehudi dhe salavatet)
13) Pastaj e lutë All-llahun për atë që don nga të mirat e dunjasë dhe të Ahiretit, duke filluar lutjen e tij me kërkimin e mbrojtjes nga All-llahu prej katër gjërave, nga të cilat ka kërkuar mbrojtje i dërguari i All-llahut sal-lall-llahu alejhi ve selem:
" All-llahumme inni eudhubike min adhabi xhehennem ve min adhabi-l-kabri, ve min fitneti-l-mahja ve-l-memat, ve min sherri fitneti-l-Mesihi Dexh-xhal."( O Zot unë kërkoj mbrojtje te Ti nga ndëshkimi i zjarrit dhe nga dëshkimi i varrit, nga sprovat e jetës dhe të vdekjes dhe nga sprovat e Dexh-xhallit." ( Dexh-xhalli është një krijesë e cila do të del para ditës së gjykimit dhe do të ketë mundësi të shumta. Do të jetë sprovë për njerëzit ngase do të pretendon se është zot. E gjithë këtë do të mundohet ta argumenton me gjëra të çuditshme për njerëzit si ringjallja e të vdekurëve. Ai i cili i beson do të hynë në xhehennem përgjithmonë e ai i cili e kundërshton do të jetë prej besimtarëve. Prej kësaj sprove të madhe ka kërkuar mbrojtje i dërguari i Zotit dhe na ka mësuar edhe neve që ta lutemi Zotin me te.)
14) Pastaj e kthen kokën e tij në anën e djathtë (jep selam) duke thënë:" Es-Selamu alejkum ve rahmetull-llahi" ( Paqeja dhe shpëtiimi i Zotit qoftë mbi ju) e pastaj edhe në anën e majtë duke e shqiptuar të njejtën.
15) E me këtë përfundon namazi i tij nëse është dy rek'atësh.
16) Ndërsa nëse është tri apo katër rek’atësh, pas këndimit të teshehudit ngritet për në rek’atin e tretë ( para se të jep selam) duke marrë tekbir (All-llahu Ekber) dhe duke i ngritur duartë deri te veshët dhe duke përsëritur gjithë atë që ka bërë më parë; kryen qëndrimin në këmbë, rukun, sexhden...
17) E kur ta përfundojë rek’atin e tretë apo të katërtë; ulet dhe këndon gjithë atë që u përmend, që këndohet në ulje e më në fund jep selam.
7)
Disa etika të namazit:
1) Ai i cili falet, mirë është që të shikojë në tokë në vendin e sexhdes, e mos ta ngritë kokën në qiell.
2) Mos të lëvizë tepër në namaz.
3) Që të kujdeset për namazin me xhemat në xhami, ngase namazi në xhami është më i vlefshëm për njëzet e shtatë herë nga ai që kryhet vetëm.
4) Që të kujdeset për dhikrin ( përmendjen) pas namazit, si: të thënurit Estagfirull-llah (më fal o Zot) tri herë pastaj të thotë:" All-llahume ente es-Selamu ve minke-s-Selamu tebarekte ja dhe-l-xhelali ve-l-ikram."( O Zoti im! Ti je Shpëtimi dhe vetëm prej teje vie shpëtimi. I Madhëruar qofshë o i Madhëruar e i Nderuar).
5) Nëse falësi falet pas imamit, mos të bënë veprime në namaz para imamit d.t.th. nuk i lejohet që ta parakalon imamin në namaz.
6) Nëse gabon në namaz: shton, mungon apo dyshon p.sh. në numrin e rek’ateve atëherë e plotëson këtë me atë që kërkohet.P.sh. Nëse dyshon se a i ke falur tri apo katër rek’ate atëherë pas përfundimit të duasë (lutjes) në teshehudin (uljen) e fundit i bënë dy sexhde para selamit. Kjo quhet-suxhudetu-s-sehvi.
7) Për t’u kujdesur për namazin obligohesh që ta njohësh numrin e rek’ateve, ato të cilat janë farz (obligative) dhe ato të cilat janë sunnet (vullnetare).
Namazi i Sabahut ( mëngjesit)-i ka dy rek’ate sunnet / dy rek’ate farz.
Namazi i Drekës- dy (apo katër) rek’ate sunnet/ katër rek’ate farz/ dy rek’ate sunnet.
Namazi i Ikindisë ( i pasdrekës )- katër rek’ate sunnet / katër rek’ate farz/-
Namazi i Akshamit - tri rek’ate farz/ dy rek’ate sunnet/.
Namazi i Jacisë ( i mbrëmjes )- /katër rek’ate farz/ dy sunnet dhe tri vitër.
9)
Mes namazit farz, sunnet apo vitër nuk ka dallim sa i përket formës përveç nijjetit (vendosjes), ndërsa vendi i nijjetit është zemra siç kemi përmendur më parë.
Këto ishin në mënyrë përmbledhëse dispozitat e namazit, prandaj çdo rob musliman obligohet që të kujdeset për to dhe që t’i kryen ato, por njëkohësishtë obligohet që t’i thërret edhe të tjerët në kryerjen e tyre.
E nëse ai e kryen këtë atëherë bëhet rob i mirë i Zotit dhe për këtë do ta shpërblejë All-llahu i Lartësuar me xhennet dhe do ta shpëtojë nga zjarri i xhehennemit.
PËRFUNDUAM ME FALËNDERIMIN E ALL-LLAHUT.

[Arber gerguri]

Me emrin e All-llahut, Mëshiruesit, Mëshirëbërësit

NAMAZI
Namazi konsiderohet obligimi më madhështor vepror me të cilin i ka obliguar All-llahu xh.sh. robërit e Tij.Thotë Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve selem:" Mes kufrit (mosbesimit) dhe imanit (besimit) është lënia e namazit."
Muslimanët janë të obliguar që t’ua mësojnë fëmijëve të tyre namazin.
Thotë Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve selem: " Mësouani fëmijëve tuaj namazin kur t’i mbushin shtatë vjet, ndërsa kur t’i mbushin dhjetë vjet detyroni që ta kryejnë këtë..."(Transmeton Imam Ahmedi, Edu Davudi, Hakimi).
2)
Namazi me të cilin jemi të obliguar që ta kryejmë ka përgatitje të caktuar, thënie të caktuara dhe lëvizje të caktuara.Thotë All-llahu xh.sh.: "Vërtetë namazi është obligim për besimtarët në kohën e caktuar." ( suretu-en-Nisa-103).
D.t.th. obligim me të cilin i ka obliguar All-lahu xh.sh. robërit e tij që ta kryejnë në kohë të caktuar. Nuk lejohet për muslimanin që nga pakujdesia t’i kalon koha e namazit e të del nga koha e tij e caktuar. All-llahu xh.sh.na ka sqaruar përmes të dërguarit të Tij sal-lall-llahu alejhi ve selem kohët e namazit duke filluar nga namazi i sabahut e deri na namazin jacisë.
Ne e dimë se ka hyrë koha e namazit atëherë kur e ndëgjojmë muezinin duke thënë:
All-llahu Ekber, All-llahu Ekber, All-llahu Ekber, All-llahu Ekber (All-llahu është më i madhi)
Esh-hedu en la ilahe il-lall-llah, Esh-hedu en la ilahe il-lall-llah (Dëshmoj se nuk ka të adhuruar tjetër përveç All-llahut)
Esh-hedu enne Muhammeden resulull-llah, Esh-hedu enne Muhammeden resulull-llah (Dëshmoj se Muhammedi është i dërguar i All-llahut)
Hajje ala-s-salati, hajje ala-s-salati (Eja në namaz)
Hajje ala-l-felah, hajje ala-l-felah ( Eja në shpëtim)
All-llahu ekber All-llahu Ekber ( All-llahu është më i madhi)
La ilahe il-lall-llahu (Nuk ka të adhuruar tjetër përveç All-llahut).
Me këtë kuptojmë se ka hyrë koha e namazit.
3)
Sa i përket përgatitjeve dhe lëvizjeve gjatë namazit jemi të obliguar që t’i marrim ato nga sunneti i Pejgamberit salall-llahu alejhi ve sel-lem .
Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem thot: "Faluni ashtu siç më shihni mua duke u falur!"(Transmeton Buhariu).
Prandaj muslimani i cili i është nënshtruar Zotit të tij, obligohet që namazi i tij të jetë në pëlqim të plotë me namazin e Pejgamberit sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, kështu që të jetë i kënaqur nga ai Zoti i tij dhe që ta shpërblejë për punën e tij.
(4)
All-llahu xh.sh. në shumë ajete Kur’anore na ka sqaruar vlerën e namazit dhe vlerën e kujdesjes ndaj tij, por gjithashtu na ka sqaruar për mëkatin e lënësit dhe atij që është pakujdesshëm ndaj tij.
All-llahu i Madhëruar:
" Edhe ata që janë të kujdesshëm ndaj namazit të tyre. Të tillët janë në xhennete dhe janë të nderuar."(suretu-el-Mearixh-34-35).
Dhe thotë: "Dhe fale namazin, se vërtetë namazi të largon nga të shëmtuarat dhe të irituarat..." (suretu-el-Ankebutë-45).
"Është e sigurtë se kanë shpëtuar besimtarët. Ata të cilët janë të përulur dhe të kujdesshëm gjatë në namazit të tyre."(suretu-el-Muëminun-1-2).
E ne nuk mund ta kryejmë namazin derisa mos t’i plotësojmë kushtet e tij, ta falim në kohë të caktuar dhe t’i nënshtrohemi etikave të tij.
(5)
Kushtet e vërtetësisë së namazit:
1) Abdesti. Për këtë kemi folur në broshurën e kaluar, prandaj ai i cili dëshiron të falet e nuk ka abdest obligohet që të merr.
2) Pastërtia e trupit dhe e teshave. Falësi i namazit obligohet që të kujdeset për pastërtinë e trupit të tij, kështu që mos të mbetet tek ai ndonjë papastërti. Poashtu e njejta vlen edhe për teshat dhe vendin ku dëshiron ta kryejë namazin.
3) Kthimi kah kibleja. All-llahu i Lartëmadhëruar thotë: " ... e Ne gjithsesi do të drejtojmë ty në drejtim të një kibleje ( qabja) që ti e do atë. Pra kthehu anës së xhamisë së shenjtë (qabes) dhe kudo që të jeni ( o besimtarë) kthehuni nga ajo anë.(suretu-el-Bekare-144).
E ana e kibles është e njohur (Qabeja në Mekke).
4) Hyrja e kohës. Nuk vlen që të falet namazi para se të hyjë koha përkatëse e tij, ashtu sikur që nuk vlen namazi i falur jashtë kohës së tij (përveç me ndonjë arsye). All-llahu i Lartësuar thot:
"Të mjerët ata të cilët falen. Ata të cilët janë të pakujdesshëm ndaj namazit tyë tyre." ( suretu-el-Maun-4-5).
Do të thotë e lënë pas dore, e vonojnë nga koha e tij duke mos pasur ndonjë arsye të sheriatit.
5) Mbulimi i avretit (pjesës së turpshme). Nuk lejohet për falësin e namazit që të falet lakuriq, apo t’i duket avreti. (Avreti është pjesa e cila duhet mbuluar qoftë nëse je në namaz apo para njerëzve, përveç para gruas ao atyre që i ke nën posedim-robëreshave. Avret për meshkujt është pjesa prej kërthizës e deri në gjunj, ndërsa për femrat i tërë trupi, përveç duarve dhe fytyrës shën. përkth.).
Nëse cilido kusht prej këtyre kushteve të lartëpërmendura nuk plotësohet apo lihet me qëllim namazi i njeriut është i pavlefshëm. Ndërsa nëse e len ndonjë nga këto kushte nga harresa, gabimisht apo nga padituria, atëherë atij i falet kjo mirëpo obligohet që nëse e ka nga padituria që ta mësojë e mos ta përsërisë më.
(6)
Kur t’i plotëson të gjitha këto kushte atëherë vepron siç vijon:
1) Vendos (bën nijjet) nga zemra e tij duke mos e shqiptuar me gojë, e këtë me përcaktimin e rekateve, përcakton llojin e namazit, qoftë farz apo sunnet.
2) Pastaj i ngritë duart deri te veshët dhe thotë: All-llahu ekber (All-llahu është më i madhi).
3) Pastaj vendon dorën e djathtë mbi dorën e majtë në gjoks dhe fillon namazin e tij me dua (lutje), duke e falënderuar dhe lavdëruar Zotin, si për shembull: Subhaneke All-llahumme ve bihamdike ve tebarekesmuke ve teala xhedduke ve la ilahe gajruke.(Qofsh i lavdëruar dhe i falënderuar o All-llah. Emri yt qoftë i bekuar, u lartësoftë Madhëria (Shkëlqesia) Jote. Nuk ka të adhuruar përveç Teje).
4) Pastaj kërkon mbrojtje tek All-llahu nga shejtani i mallkuar (Eudhu bil-lahi minesh-shejtanirr-rraxhim-Me ndihmën e All-llahut mbrohem prej dëmit të djallit (shejtanit) të mallkuar), pastaj e këndon suren El-Fatiha

(Bismil-lahirr-rrahmanirr-rrahim Elhamdulil-lahi rabbil-alemin Err-rrahmanirr-rrahim Maliki jevmid-din Ijjake na’budu ve ijjake nestein Ihdinas-sirata-l-mustekim Siratal-ledhine en amte alejhim Gajril-magdubi alejhim ve led-dal-lin)
( Me emrin e All-llahut, Mëshiruesit, Mëshirëbërësit!
Falënderimi i takon vetëm All-llahut, Zotit të botëve!
Bëmirësit të përgjithshëm!
Sunduesit në ditën e gjykimit (përgjegjësisë-shpërblimit)!
Vetëm ty të adhurojmë dhe vetëm prej teje ndihmë kërkojmë.
Udhëzona (përforcona) për në rrugën e drejtë!
Në rrugën e atyre, të cilët i begatove me të mira, jo në të atyre që kundër veti tërhoqën hidhërimin, e as në të atyre që e humbën veten.") duke ia bashkangjitur edhe disa ajete tjera, apo ndonjë sure (kaptinë) të shkurtër.
5) Kur ta përfundon këtë i ngritë duart prapë deri te vëshët, merr tekbir (duke thënë All-llahu ekber) dhe shkon në ruku duke i vendosur duart në gjunjët e tij dhe tri herë thotë: Subhane rabbijel-adhim.(Qoftë i pastër Zoti prej të gjitha të metave Zoti i Madhëruar dhe i Lavdëruar).
6) Pastaj i ngritë duart dhe ngritet nga rukuja duke u drejtuar plotësisht dhe thotë: Semiall-llahu limen hamideh. Rabbena lekel-hamd.(Vërtetë All-llahu dëgjon atë i cili e falënderon. Zoti jonë vetëm Ty të takon falënderimi).
7) Pastaj lëshohet në sexhde duke vendosur në tokë së pari duart e pastaj gjunjët. E kur të lëshohet në tokë vendos në të ballin, hundën, gjunjët dhe duart, e gjithashtu edhe gishtërinjtë e këmbës dhe thotë tri herë: Subhane rabbijel-a’la.( Qoftë i pastër prej të gjitha të metave Zoti i lartësuar).
8) Pastaj ngrit kokën nga sexhdeja e parë duke shqiptuar tekbirin (All-llahu ekber), vendos duart mbi kofshët afër gjunjëve dhe thotë: Rabbigfirli verhamni vehdini verfa’ni verzukni ( Zoti im më fal mua, më mëshiro, më udhëzo, më ngre (në pozitë të lartë në xhennet) më furnizo). Apo thotë vetëm: Rabbigfirli rabbigfirli (O zot! Falmë, falmë).
9) E kur ta përfundojë këtë atëherë përsëri kthehet në sexhden e dytë dhe vepron njëjtë sikur në të parën.
10) E kur ta kryejë edhe sexhden e dytë e ngreh kokën, e para se të ngritet për në rekatin e dytë ulet pak, duke e shtrirë këmbën e majtë ndërsa gishtërinjtë e këmbës së djtathtë i kthen kah kibleja (dhe duke u mbështetur në grushta ngritet për në rekatin e dytë.Shën.përkth.)
11) Kur ta kryejë gjithë këtë muslimani atëherë ka përfunduar një rekat me tri kushtet e tia; qëndrimi në këmbë ( kijamin), rukun dhe sexhden.
12) Pastaj në rek’atin e dytë përsëritë tërë atë që e ka bërë në rek’atin e parë, e kur ta përfundon këtë; ulet duke e shtrirë dorën e tij të djathtë mbi gjunin e tij, duke i mbledhur gishtërinjtë e dorës së djathtë, përveç gishtit të tij të madh të cilin e ngritë duke e lëvizur dhe thotë:"Et-tehijjatu Lil-lahi ve-s-salavatu ve Tajibatu. Es-Selamu alen-Nebijji ve rahmetull-llahi ve berekatuhu. Es-Selamu alejna ve ala ibadil-lahi es-Salihin. Esh-hedu en la ilahe il-la-ll-llahu ve esh-hedu enne Muhammeden abduhu ve resuluhu. ( Përshëndetjet, duatë dhe fjalët e mira qofshin për All-llahun. Paqeja, shpëtimi, mëshira dhe bekimi qofshin mbi të dërguarin (Muhammedin sal-lall-llahu alejhi ve selem). Paqeja qoftë edhe mbi ne dhe robërit e mirë. Dëshmoj se s’ka të adhuruar tjetër pos All-llahut dhe dëshmoj se Muhammedi është rob dhe i dërguar i Tij.)
All-llahume sal-li ala Muhammedin ve ala ali Muhammed, kema salejte ala Ibrahime ve ala ali Ibrahime inneke hamidun mexhid. All-llahumme barik ala Muhammedin ve ala ali Muhammed kema barekte ala Ibrahime ve ala ali Ibrahime inneke hamidun mexhid." ( O Zot! Mëshiroje Muhammedin dhe familjen e Muhammedit ashtu siç e ke mëshiruar Ibrahimin dhe familjen e Ibrahimit. Vërtetë ti je i Lavdëruar dhe i Lartësuar. O Zot! Bekoje Muhammedin dhe familjen e Muhammedit, ashtu siç e ke bekuar Ibrahimin dhe familjen e Ibrahimit. Vërtetë ti je i Falënderuar dhe i Lartësar. (Ky quhet Teshehudi dhe salavatet)
13) Pastaj e lutë All-llahun për atë që don nga të mirat e dunjasë dhe të Ahiretit, duke filluar lutjen e tij me kërkimin e mbrojtjes nga All-llahu prej katër gjërave, nga të cilat ka kërkuar mbrojtje i dërguari i All-llahut sal-lall-llahu alejhi ve selem:
" All-llahumme inni eudhubike min adhabi xhehennem ve min adhabi-l-kabri, ve min fitneti-l-mahja ve-l-memat, ve min sherri fitneti-l-Mesihi Dexh-xhal."( O Zot unë kërkoj mbrojtje te Ti nga ndëshkimi i zjarrit dhe nga dëshkimi i varrit, nga sprovat e jetës dhe të vdekjes dhe nga sprovat e Dexh-xhallit." ( Dexh-xhalli është një krijesë e cila do të del para ditës së gjykimit dhe do të ketë mundësi të shumta. Do të jetë sprovë për njerëzit ngase do të pretendon se është zot. E gjithë këtë do të mundohet ta argumenton me gjëra të çuditshme për njerëzit si ringjallja e të vdekurëve. Ai i cili i beson do të hynë në xhehennem përgjithmonë e ai i cili e kundërshton do të jetë prej besimtarëve. Prej kësaj sprove të madhe ka kërkuar mbrojtje i dërguari i Zotit dhe na ka mësuar edhe neve që ta lutemi Zotin me te.)
14) Pastaj e kthen kokën e tij në anën e djathtë (jep selam) duke thënë:" Es-Selamu alejkum ve rahmetull-llahi" ( Paqeja dhe shpëtiimi i Zotit qoftë mbi ju) e pastaj edhe në anën e majtë duke e shqiptuar të njejtën.
15) E me këtë përfundon namazi i tij nëse është dy rek'atësh.
16) Ndërsa nëse është tri apo katër rek’atësh, pas këndimit të teshehudit ngritet për në rek’atin e tretë ( para se të jep selam) duke marrë tekbir (All-llahu Ekber) dhe duke i ngritur duartë deri te veshët dhe duke përsëritur gjithë atë që ka bërë më parë; kryen qëndrimin në këmbë, rukun, sexhden...
17) E kur ta përfundojë rek’atin e tretë apo të katërtë; ulet dhe këndon gjithë atë që u përmend, që këndohet në ulje e më në fund jep selam.
7)
Disa etika të namazit:
1) Ai i cili falet, mirë është që të shikojë në tokë në vendin e sexhdes, e mos ta ngritë kokën në qiell.
2) Mos të lëvizë tepër në namaz.
3) Që të kujdeset për namazin me xhemat në xhami, ngase namazi në xhami është më i vlefshëm për njëzet e shtatë herë nga ai që kryhet vetëm.
4) Që të kujdeset për dhikrin ( përmendjen) pas namazit, si: të thënurit Estagfirull-llah (më fal o Zot) tri herë pastaj të thotë:" All-llahume ente es-Selamu ve minke-s-Selamu tebarekte ja dhe-l-xhelali ve-l-ikram."( O Zoti im! Ti je Shpëtimi dhe vetëm prej teje vie shpëtimi. I Madhëruar qofshë o i Madhëruar e i Nderuar).
5) Nëse falësi falet pas imamit, mos të bënë veprime në namaz para imamit d.t.th. nuk i lejohet që ta parakalon imamin në namaz.
6) Nëse gabon në namaz: shton, mungon apo dyshon p.sh. në numrin e rek’ateve atëherë e plotëson këtë me atë që kërkohet.P.sh. Nëse dyshon se a i ke falur tri apo katër rek’ate atëherë pas përfundimit të duasë (lutjes) në teshehudin (uljen) e fundit i bënë dy sexhde para selamit. Kjo quhet-suxhudetu-s-sehvi.
7) Për t’u kujdesur për namazin obligohesh që ta njohësh numrin e rek’ateve, ato të cilat janë farz (obligative) dhe ato të cilat janë sunnet (vullnetare).
Namazi i Sabahut ( mëngjesit)-i ka dy rek’ate sunnet / dy rek’ate farz.
Namazi i Drekës- dy (apo katër) rek’ate sunnet/ katër rek’ate farz/ dy rek’ate sunnet.
Namazi i Ikindisë ( i pasdrekës )- katër rek’ate sunnet / katër rek’ate farz/-
Namazi i Akshamit - tri rek’ate farz/ dy rek’ate sunnet/.
Namazi i Jacisë ( i mbrëmjes )- /katër rek’ate farz/ dy sunnet dhe tri vitër.
9)
Mes namazit farz, sunnet apo vitër nuk ka dallim sa i përket formës përveç nijjetit (vendosjes), ndërsa vendi i nijjetit është zemra siç kemi përmendur më parë.
Këto ishin në mënyrë përmbledhëse dispozitat e namazit, prandaj çdo rob musliman obligohet që të kujdeset për to dhe që t’i kryen ato, por njëkohësishtë obligohet që t’i thërret edhe të tjerët në kryerjen e tyre.
E nëse ai e kryen këtë atëherë bëhet rob i mirë i Zotit dhe për këtë do ta shpërblejë All-llahu i Lartësuar me xhennet dhe do ta shpëtojë nga zjarri i xhehennemit.
PËRFUNDUAM ME FALËNDERIMIN E ALL-LLAHUT.

Allahu te shperblefte Fatos,,,,,