Dy shoket , Parisi dhe Shiraku me Skenderbeun

[erzeni]

gazeta shqiptare


DOSSIER I

Historia e dy intelektualëve, Lec Shllaku dhe Isa Ndreu, që botuan për 30-vjet në Firence revistën "Koha Jonë". Si u lidhën me presidentin Shirak dhe si ndihmuan në zgjedhjen e tij

Dy shqiptarët që ndihmuan presidentin Zhak Shirak


--------------------------------------------------------------------------------

Kush është Jonuz Ndreu

Jonuz Ndreu u lind në vitin 1932 dhe ishte djali i parafundit nga fëmijët e Cen Elezit, të birit të Elez Isufit nga Sllova e Dibrës, i cili edhe gjatë periudhës së regjimit komunist, është njohur dhe vlerësuar si një nga patriotët më të mëdhej përkrah Bajram Currit. Duke qenë se Cen Elezi ishte një nga nacionalistët dhe antikomunistët më të njohur në të gjithë Veriun e Shqipërisë, në marsin e vitit 1946, regjimi komunist e shpalli atë armik. Nisur nga kjo dhe për t'i shpëtuar arrestimit nga brigadat e ndjekjes, Cen Elezi u largua nga shtëpitë e tij në Sllovë e qëndroi i fshehur në mal së bashku me disa nga vëllezërit dhe djemtë e tij. Pasi qëndroi për disa kohë në arrati, në vitin 1949 ai u arratis nga Shqipëria dhe doli në Jugosllavi, ku dhe vdiq në tortura nga komunistët sllavo-maqedonas në burgun e Shkupit. Që në vitin 1946, kur Cen Elezi doli në mal në arrati, familjen e tij me gra dhe fëmijë, ia internuan në Kalanë e Beratit. Një nga ata fëmijë që u internuan në atë kohë në Berat, ishte dhe djali i parafundit i Cenit, Jonuzi, i cili në atë kohë nuk ishte më shumë se 14-vjeç. Po si mundi Jonuz Ndreu të arratisej nga Shqipëria dhe të vendosej me banim të përhershëm në SHBA? Lidhur me këtë ai dëshmon: "Pasi na lanë disa kohë në qytetin e Beratit, ne përsëri na internuan familjarisht në kampin e tmershëm të Tepelenës ku vdisnin mesatarisht nga shtatë-tetë vetë në ditë. Pasi qëndruam disa kohë në atë kamp, mua me vëllanë tjetër, Tafilin, na lëvizën përsëri dhe na çuan me punë të detyrueshme në një fshat të Gramshit. Duke qenë se nuk mund ta përballonim dot shtypjen dhe persekucionin e egër ndaj familjes sonë, unë me Tafilin vendosëm të arratiseshim nga Shqipëria. Pas këtij vendimi ne ikëm nga Gramshi dhe pasi qëndruam disa kohë të fshehur në malet e Dibrës, aty nga fundi i vitit 1949 kaluam kufirin ilegalisht e dolëm në Jugosllavi, së bashku edhe me disa persona të tjerë si Djali i Fiqëri Dines, Xhelali, Abdulla Kaloshi e Muhamer Kadriu. Në Jugosllavi ne na lanë disa kohë në kampin e Gerovës në Kroaci dhe më pas me ndihmën e një shoqate bamirësie ne mundëm që të shkonim në Itali si azilantë politikë. Pasi qëndruam disa kohë në Itali, unë munda që të shkoja në Gjermani ku shërbeva për disa kohë në një nga bazat amerikane që ishin vendosur asokohe në atë vënd. Pasi shërbeva për pesë vjet pranë asaj baze ushtarake, dola në lirim si civil dhe që andej emigrova për në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ku u bashkova me disa pjestarë të tjerë të fisit tonë, të cilët prej vitesh jetonin aty si azilantë politikë", kujton Jonuz.Ndreu largimin e tij nga Shqipëria dhe vendosjen në SHBA. Që nga ajo kohë e deri më sot, Jonuz Ndreu vazhdon të jetë me banim në New York ku aktualisht ai punon si kujdestar në një kompleks apartamentesh të një firme tepër të njohur. Krahas asaj pune private, Jonuz Ndreu është i njohur në të gjithë komunitetin e shqiptarëve që banojnë në SHBA, si anëtar i Kryesisë së Shoqatës patriotike "Vatra" dhe për aktivitetin e tij në rradhët e mërgatës antikomuniste që jeton prej vitesh në atë vënd të largët përtej Atlantikut. Aq popullaritet të madh gëzon Jonuz Ndreu në komunitetin e shqiptarëve të Amerikës, sa që kur ai u shtrua në një spital pas një aksidenti automobilistik, shkuan për ta vizituar me qindra shqiptarë. Ajo gjë iu bëri përshtypje të madhe mjekëve të atij spitali, të cilët pyesnin të habitur se kush ishte pacienti i tyre.


Dashnor Kaloçi

Mbas disa përpjekjeve disavjeçare që bëri vëllai im, Isa Ndreu, me gjithë mikun e tij, publicistin e njohur të mërgatës antikomuniste shqiptare, Lec Shllaku, arritën që t'i merrnin mikut të tyre, Zhak Shirak, që asokohe ishte në funksionin e Kryetarit të Bashkisë së Parisit, miratimin për t'i dhënë një sheshi në qëndër të kryeqytetit francez, emrin e Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Shllaku me Isain e kishin mik të ngushtë Shirakun dhe ata e kishin ndihmuar atë në fushatat elektorale kur ai kandidonte për postin e Kryeministrit apo të Kryebashkiakut të Parisit.

Pas shumë bisedimeve që Isai me Lec Shllakun zhvilluan me mikun e tyre të ngushtë Zhak Shirak, ai mblodhi Këshillin Bashkiak të Parisit, i cili në datën 10 korrik të vitit 1978, me rastin e 100-vjetorit të Lidhjes së Prizrenit, mori vendimin zyrtar dhe i akordoi emrin e Skënderbeut, njërit prej shesheve në qendër të Parisit, i cili më parë quhej "Villa Lumier". Pas marrjes së aëtij vendimi, ceremonia zyrtare për dhënien e emërit "Skënderbej" atij sheshi, u zhvillue më datën 6 dhe 7 maj të vitit 1980-të, ku morën pjesë me dhjetra personalitete të mërgatës antikomuniste shqiptare nga shumë vende të Botës. Në atë ceremoni madhështore, mungoi vetëm ambasadori i Shqipërisë. Pas kësaj në shënjë mirënjohje dhe respekti Lec Shllaku me Isa Ndreun, i akorduan një medalje ari zotit Shirak, e cila iu dhurue me një ceremoni madhështore në Paris, ku morën pjesë personalitete nga e gjithë mërgata antikomuniste shqiptare". Njeriu që flet dhe dëshmon për herë të parë për "Gazetën", është 70-vjeçari Jonuz Ndreu, (djali i parafundit i nacionalisit Cen Elezi nga Sllova e Dibrës) me banim në New York të SHBA-së, i cili rrëfen gjithë historinë se si i vëllai i tij Isa Ndreu, së bashku me publicistin e njohur të mërgatës antikomuniste shqiptare, Lec Shllaku, me ndihmën e ish-Kryetarit të Bashkisë së Parisit, bënë të mundur vendosjen e emërit të Skënderbeut, në një prej shesheve në qëndër të Parisit. Po kush është Jonuz Ndreu, cila është e kaluara e tij dhe ku ndodhet ai aktualisht? Kush janë Isa Ndreu e Lec Shllaku, cila është e kaluara e tyre dhe si arritën ata të përjetësonin emrin e Skënderbeut në qëndër të kryeqytetit francez?

Cilët janë Isa Ndreu e Lec Shllaku
Isa Ndreu u lind në 7 mars të vitit 1919-të në fshatin Sllovë të Dibrës dhe ai ishte djali i gjashtë i Cen Elezit. Mësimet e para Isai i mori në Internatin "Dibra" të fshatit Kastriot dhe pasi doli me rezultate të mira, u dërgua për të ndjekur mësimet në shkollën "Normale" të Elbasanit. Pasi e mbaroi edhe atë shkollë me rezultate shumë të mira, babai i tij, Cen Elezi, e dërgoi për të studjuar në Itali, pranë fakultetit të Drejtësisë në Universitetin e Firences ku ai i diplomua me rezultate të shkëlqyera në degën e Filozofisë. Mbarimi i Luftës e gjeti Isa Ndreun në qytetin e Firences në Itali dhe duke parë qëndrimin që regjimi komunist mbajti ndaj familjes së tij në Shqipëri, ai nuk u kthye më në atdheun e tij, por vazhdoi të qëndronte në qytetin e Firences në Itali. Që nga mbarimi i Luftës e deri më sot, Isa Ndreu është marrë me një aktivitet biznesi privat dhe ai njihet nga e gjithë diaspora shqiptare, jo vetëm si industrialist i madh, por edhe për veprimtarinë e tij antikomuniste dhe si publicist e botues i revistës së njohur "Koha e Jonë". Atë revistë që nga krijimi i saj e në vazhdim deri sa u mbyll në vitin 1991, Isa Ndreu ia besoi për ta drejtuar si editor, mikut të tij të ngushtë, publicistit e intelektualit të njohur, Lec Shllaku, me origjinë nga Malësia e Shkodrës. Lec Shllaku u lind në vitin 1915-të në fshatin Shllak të Shkodrës prej nga fisi i tij ka trëshëguar edhe mbiemërin. Pasi mori mësimet e para në Kolegjin e Franceskan të Shkodrës, Leci u dërgua në shkollën "Normale" të Elbasanit, ku vijoi rregullisht mësimet dhe mbaroi me rezultate të shkëlqyera. Në mesin e viteve 1930-të, Lec Shllaku shkoi në Itali dhe ndoqi studimet në degën e Pedagogjisë pranë Universitetit të Firences. Gjatë asaj kohe në atë universitet studjonte dhe bashkëatdhetari i tij, Isa Ndreu dhe që nga ajo kohë ata të dy zunë një miqësi të ngushtë të cilën nuk e prishën asnjëherë. Ashtu si Isai, edhe Lec Shllaku nuk u kthye më në Shqipëri, për arsye se regjimi komunist e persekutoi në mënyrën më barbare familjen e tij në rrethin e Shkodrës. Që nga mbarimi i Luftës së Dytë Botërore, Lec Shllaku u vendos me banim në kryeqytetin francez, Paris, dhe gjatë gjithë kohës ai është marrë me studime albanologjike dhe në mënyrë të veçantë me publicistikë. Lec Shllaku ka drejtuar si editor disa gazeta e revista të njohura të mërgatës antikomuniste shqiptare, si "Kombi Shqiptar", "Shkumbini" dhe "Koha e Jonë" si dhe ka botuar vazhdimisht artikuj të ndryshëm në "Shenjzat" (të Ernest Koliqit) "Dielli" dhe në "Progresso" Italo-amerikano të Neë Yorkut. Krahas kësaj në vitin 1983, Lec Shllaku nxori edhe librin "Skënd-erbeu". Përveç këtyre aktiviteteve studimore dhe publicistike, Lec Shllaku me mikun e tij Isa Ndreun, që nga viti 1962 kanë nxjerrë revistën "Koha e Jonë" dhe gjithashtu që nga ajo kohë ata kanë drejtuar gjithë aktivitetin e partisë "Bashkimi Demokrat" në diasporë dhe pas vitit 1991, edhe në Shqipëri.

Shllaku dhe Ndreu, botuesit e revistës
Ndonëse Isa Ndreu vazhdoi të qëndronte me banim në qytetin Firence të Italisë dhe Lec Shllaku, në kryeqytetin francez, Paris, ata të dy nuk i shkëputën asnjëherë lidhjet e tyre dhe vazhdimisht takoheshin me njëri tjetrin sa në Francë dhe në Itali. Lidhur me këtë dhe aktivitetin e tyre në drejtimin e revistës së njohur me përmbajtje antikomuniste "Koha e Jonë" dhe atë politik në drejtimin e Partisë "Bashkimi Demokrat", 70-vjeçari Jonuz Ndreu, dëshmon: "Vëllai im Isa Ndreu së bashku me mikun e tij të ngushtë publicistin e njohur të mërgatës antikomuniste shqiptare, Lec Shllaku, miqësinë e vjetër që ata e kishin nisur që kur ishin bashkë ne bankat e shkollës "Normale" të Elbasanit dhe e kishin vazhduar gjatë studimeve në Universitetin e Firences, e mbajtën përsëri edhe gjatë viteve të pas Luftës së Dytë Botërore. Vëllai im Isai në ato vite iu kushtua biznesit privat duke u marrë me tregëti, ndërsa Lec Shllaku, vazhdoi punën studimore si intelektual dhe publicist. Në vitin 1962, kur Bashkimi Sovjetik i udhëhequr nga Nikita Hrushovi dha shenjat e një politike liberale dhe u afrua me Amerikën, atyre iu lindi ideja që të botonin dhe të nxirrnin një revistë me përmbajtje antikomuniste. Këtë ide ata e bënë realitet po atë vit duke e nxjerrë revistën me titullin "Koha e Jonë", të cilën vazhduan që ta botonin rregullisht një herë në muaj për më shumë se 30 e sa vjet me rradhë. Në faqet e asaj reviste u mblodhën dhe u botuan shumë shkrime nga personalitete të njohura të mërgatës antikomuniste shqiptare, publicistë e shkrimatrë të njohur të vendosur në shtete të ndryshme të Botës, si Arshi Pipa, Tahir Kolgjini, Martin Camaj, Petër Prifti, Xhevat Kallajxhi, Hasan Dosti, Monsinjor Zef Shestani, Ragip Frashëri, Prof. Miftar Spahia, Ndue Pjetër Gjomarkaj, Gjon Gjomarkaj, Hiqmet Ndreu, Fehmi Kokalari, Adem Hodo, Isuf Luzaj, Ago Agaj, Rreshat Agaj, Mentor Qoku, Gjon Sinishta, Kimete Basha, Renzo Falaski, Nermin Vlora (Falaski) Vebi Imam Ismaili, Baba Rexhepi etj. Në faqet e asaj reviste u pasqyruan me vërtetësi, kultura, tradita, folklori dhe historia e popullit shqiptar, e cila shtrembërohej në mënyrën më barbare nga regjimi komunist i Enver Hoxhës në Shqipëri. Ajo revistë u bë një tribunë e mendimit të lirë të dhjetra intelektualëve shqiptarë nga gjithë bota, fjala e të cilëve nuk u censurua asnjëherë siç bëhej në atdheun tonë të okupuar prej klikës së komunistëve të Enver Hoxhës. Ndonëse vëllai im Isai ishte financuesi i vetëm i asaj reviste, ai asnjëherë nuk pretendoi që të fitonte prej saj asnjë dollar, por përkundrazi ai e shpërndante atë falas në të gjithë botën ku jetonte komuniteti shqiptar. Por edhe ajo revistë pati problemet e saj dhe dy botuesit, Isa Ndreu me Lec Shllakun, patën konsekuenca të shumta nga presionet që iu bëheshin të inicuara dhe kurdisura nga Tirana komuniste. Duke qenë se në Itali e majta komuniste ishte e lidhur ngushtë dhe finacohej rregullisht nga regjimi komunist i Enver Hoxhës, Isai dhe Lec Shllaku që e nxirrnin atë revistë në Firence, u detyruan që ta vinin adresën e saj sikur ajo nxirrej në Paris", dëshmon 70-vjeçari Jonuz Ndreu, për vëllanë e tij Isa Ndreun dhe Lec Shllakun, të cilët për më shumë se 30 e sa vjet me rradhë botuan në Firence të Italisë revistën "Koha e Jonë".

Ndreu dhe Shllaku, miqtë e Shirakut
Duke qenë me banim të përhershëm në kryeqytetin francez, Paris, Lec Shllaku, arriti të krijonte miqësi me politikanin e shquar dhe presidentin e sotëm të Francës, Zhak Shirak, i cili në atë kohë ishte në postin e Kryetarin të Bashkisë së Parisit.

(vijon nesër)

[erzeni]

Vazhdon.(gazeta shqiptare)

DOSSIER II

Në korrikun e vitit 1978 Kryetari i Bashkisë së Parisit, Shirak, miratoi kërkesën e Ndreut, Shllakut dhe Zogut për dhënien e emrit "Skënderbeg" një sheshi në Paris

Si e pagëzoi Shiraku sheshin "Skënderbeg" në qendër të Parisit


--------------------------------------------------------------------------------

Dashnor Kaloçi

Në pjesën e parë të këtij shkrimi të botuar në numrin e djeshëm, u njohëm me një biografi të shkurtër të 70-vjeçarit Jonuz Ndreu, i cili që nga viti 1952 jeton në qytetin e Nju- Jorkut të SHBA-së. Jonuzi është një nga djemtë e nacionalistit tepër të njohur, Cen Elezit nga Sllova e Dibrës i cili u masakrua nga komunistët sllavo-Maqedonas në burgun e Shkupit në vitin 1949. Po kështu sipas dëshmisë së Jonuz Ndreut, u njohëm edhe me të kaluarën e vëllait të tij, Isa Ndreut, i cili pasi kishte mbaruar Normalen e Elbasanit në mesin e viteve '30, shkoi në Itali dhe u diplomua në Fakultetin e Drejtësisë të Universitetit të Firences. Në atë qytet ku Isa Ndreu jeton edhe sot, ai u takua me ish shokun e tij të Normales së Elbasanit, Lec Shllakun, nga Shkodra, i cili u diplomua në Fakultetin e Pedagogjisë po në atë Universitet. Si Lec Shllakun ashtu dhe Isa Ndreun, mbarimi i Luftës i gjeti në Itali dhe ata nuk u kthyen më në Shqipëri, pasi familjet e tyre u persekutuan në mënyrën më barbare nga regjimi komunist i Enver Hoxhës. Që nga viti 1952 e deri në fundin e viteve '80, Isa Ndreu (botues) me Lec Shllakun (editor) nxorën revistën "Koha e Jonë" në qytetin e Firences, në të cilën u angazhuan personalitetet më të rëndësishme të mërgatës antikomuniste shqiptare të Perëndimit.

(vijon nga numri i kaluar)

Lidhur me këtë, 70-vjeçari Jonuz Ndreu, dëshmon: "Po kështu në atë kohë me kryebashkiakun e Parisit, Zhak Shirak, u njoh dhe zuri një miqësi të ngushtë, edhe Isa Ndreun, i cili së bashku me Shllakun, botonin revistën "Koha e Jonë". Isai bisedoi me Lec Shllakun dhe Skënder Zogun, (nipin e Mbretit Ahmet Zogu, që jetonte në Paris) dhe të tre hodhën idenë e ranë në një mëndje, që duke përfituar nga miqësia që Shllaku me Ndreun kishin me Kryetarin e Bashkisë së Parisit, Zhak Shirak, t'i kërkonin atij që të shihte mundësinë që një nga sheshet kryesore në qëndër të kryeqytetit francez, të pagëzohej me emërin e Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Kjo ide e tyre u prit mjaft mirë jo vetëm nga komuniteti i shqiptarëve të Parisit, por edhe qyteteve të tjera deri dhe jashtë Francës. Dëshira e Ndreut dhe Shllakut e Zogut ishte që ajo gjë të bëhej me rastin e festimeve të 500 vjetorit të vdekjes së Skënderbeut, që përveçse në Shqipëri, organizoheshin kudo në të gjithë vëndet e botës ku kishte komunitete shqiptarësh. Pas kësaj Isai me Shllakun e Skënder Zogun, ndërmorën shumë takime me autoritetet e larta të pushtetit vendor të Parisit dhe pas përgjigjies pozitive që morën prej tyre, ata iu vunë punës duke përgatitur të gjithë dokumentacionin e procedurat e nevojshme që kërkonte ajo gjë. Po kështu që nga fillimi i viteve 70-të e e në vazhdim, Isai, Shllaku e Skënder Zogu shfrytëziuan të gjitha njohjet dhe popullaritetin që kishin në komunitetin e shqiptarëve të Parisit, për t'i dhënë gjithë përkrahjen e mundshme zotit Zhak Shirak, në fushatat e ndryshme elektorale që ai zhvillonte së bashku me partinë e tij, në zgjedhjet për postin e Kryeministrit të Francës dhe të kryebashkiakut të Parisit. Ajo ndihmë konsistone jo vetëm në dhënien e votave nga ana e shqiptarëve, por edhe në forma të tjera të ligjshme, duke e përkrahur zotin Shirak edhe me shkrime të ndryshme në revistën "Koha e Jonë" që ata drejtonin. Me gjithë dëshirën e mirë të autoriteteve Bashkiake të Parisit, ajo gjë nuk u bë e mundur që të realizohej në vitin 1968, si rezultat i procedurave të shumta që zgjasnin për një kohë të gjatë", kujton Jonuz Ndreu lidhur me përpjekjet që i vëllai i tij, Isa Ndreu, së bashku me Lec Shllakun e Skënder Zogun, ndërrmorën gjatë viteve '70-të, për të pagëzuar me emrin e Skënderbeut një nga sheshet në qëndër të Parisit.

10 korrik 1978, Shiraku miraton sheshin
Por ajo dëshirë e Ndreut, Shllakut, Skënder Zogut dhe e të gjithë komunitetit shqiptar të Parisit, që një nga sheshet e kryeqytetit francez të merrte emërin e Heroit tonë Kombëtar, Skënderbeut, u bë realitet vetëm më 10 korrik të vitit 1978. Ajo gjë konçidoi pikërisht atë ditë që të gjithë shqiptarët kudo në botë, festonin me madhështi 100-vjetorin e Lidhjes Shqiptare të Prizërenit. Miratimi i kërkesës së komunitetit të shqiptarëve të Parisit, të përfaqësuar prej Lec Shllakut, Skënder Zogut dhe Isa Ndreut, u bë pas shumë përpjekjeve të zotit Zhk Shirak, i cili në atë kohë mbante funksionin e Kryetarit të Bashkisë së Parisit. Lidhur me këtë, Jonuz Ndreu dëshmon: " Me dhënien e emërit të Skënderbeut, sheshit Villa Lumier të Parisit, Zoti Zhak Shirak, jo vetëm që plotësoi një kërkesë të shqiptarëve që jetonin në atë qytet, por ai ngriti lart prestigjin dhe krenarinë e Shqipërisë duke bërë që Heroi ynë Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, të njihej akoma edhe më shumë në Botë". Po si e përjetoi komuniteti i shqiptarëve të Parisit atë eveniment? Kjo gjë dëshmohet më së miri edhe nga një shkrim i zotit Isa Elez Ndreu, i botuar në ato ditë revistën e tij "Koha e Jonë" , ku midis të tjerash thuhet: "Edhe në Paris, në Kryeqytetin e Francës, do të kemi "SHESHIN SKËNDERBEG". Vendimi u muer prej Këshillit Bashkijak i cili më datë 10 korrik 1978 dha pëlqimin e vet dhe vendosi që Sheshi AZ / 19 të pagëzohet me emërin e Heroit tonë Kombëtar. Për të mbërri në këtë përfundim, që ka gëzue të gjithë Shqiptarët, janë dasht gati dhjetë vjet, historikun e të cillit do ta botojmë në një vëllim të veçantë ma vonë. Nga letra që zoti Lec Shllaku iu ka drejtue bashkëatdhetarëve, kuptohet se si janë zhvillue bisedimet dhe korespodenca në mes Bashkisë dhe tij, dhe sa vullnet të mirë dhe durim i asht dashtë bashkëatdhetarit tonë, deri sa ia ka arrijtë qëllimit: me përjetësue kujtimin e Skënderbeut në Paris. E përkohshmja "Koha e Jonë" po e jep këtë lajm të gëzueshëm e kënellës, e bindun se të gjithë shqiptarët, kudo që ndodhen, do të ndjejnë të njëjtën sedër dhe mallëngjim. E ndjejmë për detyrë morale e Kombëtare, t'i drejtojmë në rradhë të parë, Shkëlqesisë së Tij, Zotit JACQUES CHIRAC-ut, e Kryetar i Bashkisë së Parisit, tanë mirënjoftjen tonë se dhe falenderimet ma të sinqertat që, me ndërhymjen e vet, e bani të mundshme një mbrekulli të tillë. Falenderimet tona ia drejtojmë edhe Komisionit Kulturor të Bashkisë nëpër mjet Zotit Roger ROMAN-it, që me mirësi e kopetencë, ka dhanë mendimin të favorshëmrreth meritave tue e cilësue Skënderbeun të meritueshëm dhe të denjë që një shesh a rrugë të nderojë emrin e Tij. Ma në fund një mirënjohje të thellë ia drejtojmë Këshillit Bashkijak, me anën e përsonës, së Mr. Bernard ROCHER, i cili Këshillë vendosi të përjetësojë emnin e Skënderbeut tue i kushtue një shesh të kryeqytetit. Nuk mund të rrimë pa përgëzue edhe mikun e bashkëpunëtorin tonë, Lec Shllakun, i cili me ndërhymjen e vet këmbëngulëse, ia arriti qëllimit. Isa Elez Ndreu.

Medalja shqiptare për Shirakun
Në shenjë mirënjohje për atë që bëri zoti Zhak Shirak, për shqiptarët, Ndreu, Shllaku dhe Skënder Zogu, ndërmorën nismën dhe i akorduan atij një Medalje Ari, e cila iu dorzua në një ceremoni madhështore në Paris.Në atë ceremoni morën pjesë dhe shumë personaliste të mërgatës antikomuniste shqiptare nga e gjithë Bota, përveç ambasadorit të Shqipërisë që ishte i akredituar asokohe në Paris. Lidhur me këtë bëhet fjalë edhe në një shkrim të botuar nga Lec Shllaku, në dhjetorin e vitit 1987, me rastin e dhjetë- vjetorit të dhënies së emrit Skënderbej, sheshit në qëndër të Parisit. Në mes të tjerash aty shkruhet: "Mbasi qe realizue me shumë durim e kokëçamje, pagëzimi i Sheshit kushtue Heroit tonë Kombëtar Gjergj Kastriotit Skënderbeut, në Paris, objektivi i dytë ishte ai i një avenimentit tjetër, të afërt në kohë, si ngrehja e monumentit dhe i një medaljes përkujtimore, së pakut, me rastin e 10-vjetorit të parë. Ideja e një monumenti në vehtëvete paraqet një rradhë problemesh e sidomos vështirsinash nga ana e Ministrisë së Kulturës dhe të Punëve Botore, përpos gjetjes së skulptorit të aftë, për të përkrye një vepër arstistike. Por pengesa kryesore asht zgjidhja e problemit financiar, i cili në kushtet që ndodhemi, paraqitet i pazgjidhshëm, pa pasë përkrahjen e autoriteteve Bashkijake të Parisit. Vetëkuptohet se monumenti i Skënderbeut mbetet një dëshirë, por ai i medaljes që kërkon një shumë të hollash relativisht të ulët, për një rradhë rrethanash të favorshme u realizue. Përvjetori i Vendimit të këshillit Bashkijak të Parisit, për të përjetësue Emnin e Skënderbeut në Kryeqytetin e Francës, u muer më 10 korrik 1978, kështu që në korrikun e ardhëshëm (1988) mbushen plotë dhjetë vjet dhe për atë datë u shkri Medalja Përkujtimore, në formën ma artistike nga Miku i Shqiptarëve, Zoti Josef Baier, në uzinat e tij në Austri. Inagurimi i Sheshit u zhvillue më datat 6 dhe 7 maj të vitit 1980-të, në Paris dhe ishte zoti Baier ai që gjeti kohë dhe mundësinë për realizimin dhe shkrimjen e Medaljes, duke e parë atë edhe nga vështrimi historik. Duhet të theksojmë këtu me dashamirësi dhe simpati se zoti Baier e ka prodhue medaljen pa asnjë shpërblim, falas, vetëm me realizue dëshirën tonë: atë që të përkujtojmë edhe njëherë Skënderbeun në dhe të huej por Mik. Por na medaljen e vejmë në dispozicion të bashkëatdhetarëve me një çmim të arsyeshëm, dhe shuma që do të mblidhet nga shitja e medaljes, do të përdoret për shkrimjen e një cope prej ari.për t'ia dhurue zotit Jacues Chirac, të cilën do t'ia dorzojë një përfaqësi shqiptare, tue i shprehun, njëkohësisht mirënjohjen tonë për ndërhymjen e tij në favor të përjetësimit të Skënderbeut në toponiminë Ville Lumierë. Tue konsiderue çmimin e naltë të arit (metal) dhe se medalja ka përmasa (dimensione) të konsiderueshme dhe një peshë prej 90 gramësh, u drejtohemi bashkëatdhetarëve të na përkrahin tue ble medaljen, në mënyrë që të kryejmë në këtë rast, një gjest fisnik ndaj zotit Chirac, tue ia kthye nderin që na ka ba. Dëshira jonë asht që me rastin e 10-vjetorit (korrik 1988) të bajmë një mbledhje bashkëatdhetarësh në Sheshin Skënderbej në Paris. Për këtë arsye iu drejtohemi miqëve dhe dashamirëve që dëshirojnë të marrin pjesë në atë eveniment, që të kenë mirësinë që të na njoftojnë më parë duke kontaktuar me ne. Po në atë rast mendohet të themelohet "Cercle Franco-Alabnias Scanderbeg" i cili do të merret ekskluzivisht me çështje kulturore e shoqnore dhe në krye të tij do të jetë një personalitet francez. Përfitojmë nga rasti të theksojmë se projekti për një përmendore të Skënderbeut dhe të tejtimit në gjuhën shqipe nga Radio Franceze Internacionale, në bazë të letërshkëmbimeve me Ministrinë përkatëse, do të ketë rezultate pozitive. Tue ju urue gjitha të mirat dhe festat e ardhshme, ju përshëndes me miqësi". Paris, Dhetor 1987. Lec Shllaku.

Shqiptarët përkrahin Shirakun

Në shenjë mirënjohje për politikanin e shquar francez, zotin Zhak Shirak, asokohe komuniteti i shqiptarëve të Parisit, e mbështeti atë pa asnjë rezervë në të gjitha fushatat elektorale. Për këtë bëhet fjalë edhe në një shkrim të zotit Lec Shllaku, i botuar në revistën "Koha e Jonë" në vitin 1987, ku midis të tjerash shkruhet: "Jemi në prakun e zgjedhjeve presidenciale në Francë, të cilat do të zhvillohen në prendverën e vjetit 1998. Nga zgjedhjet e fundit (1981) ku verdikti popullor zgjodhi Z, François Mitterrnand, për President të Republikës Franceze dhe si rrjedhim, ardhjen në fuqi të socialistave, të majtat kanë zhvillue përherë e ma tepër, fazën negative tuj humbë kredinë në popull, aqsa në marsin e vjetit 1986 Z. Jacues CHIRAC me R.P.R. dhe aleatët e U.D.F-it ngadhënjej në zgjedhjet politike. Në vjetin 1981 RPR dhe UDF humbën rastin të kenë një President nga rradhët e tyne, dhe kjo erdhi nga rivaliteti që tregoi UDF-i ndaj kandidaturës së Z. Chirac, kështu që ata që nuk dëshirojnë rizgjedh-jen e Zotit V.G. D'Estaing i dhanë votën Z. Mitterrand. Gjatë kohës së qeverimit socialist dhe kur personalitete të UDF-it dhe të organizatave të tyne kishin ra në letargi, vetëm zoti Chirac si Kryetar i Bashkisë së Parisit dhe President i RPR me bashkëpunëtorët dhe militanët e partisë, treguen një gjallëni të jashtëzakonshme e me aktivitetin e tynë. Në zgjedhjet komunale, krahinore dhe parciale, u gryene socialistave në fuqi, vota dhe poste, aqsa në marsin e vjetit 1986 socialistat e zotit Mitterrand humbën zgjedhjet. Por, nëse votuesat do të mbajnë parasysh, e pa pasion, veprimtarinë pozitive të Z. Chirac në lamina të ndryshme të jetës franceze, e sidomos për dy herë si Kryeministër, Franca ndër kandidatët që parashef të paraqiten, në Z,Chirac, do të gjente personalitetin ma adapt. Këtë solucion na e përkrahim dhe e urojmë që të realizohet". Pasi jepet përkrahja e plotë nga shqiptarët e Parisit për zotin Shirak, në mbyllje të atij artikulli, publicisti Lec Shllaku iu kujton bashkëatdhetarëve të tij, nderin që iu ka bërë zoti Shirak me dhënien e emrit të Skënderbeut në një nga sheshet e Parisit. Lidhur me këtë ai shkruan: "Në ditët e para të korrikut 1998 mbushen Dhetë Vjet nga vendimi zyrtar i Këshillit Bashkijak të Parisit, me të cilin i kushtoi Heroit tonë Kombëtar Skënderbeut një shesh të Kryeqytetit. Ky vendim që pavdekësoi Skënderbeun në Francë, u përkrah nga Zoti Chirac, e vetëm tuj kujtue këtë fakt miqësor ndaj Shqiptarëve, duhet t'i jemi jo vetëm mirënjoftës, por edhe të përkrahim kandidaturën e tij në zgjedhjet e ardhshme presidenciale.
Me rastin e dhjetëvjetorit të parë të pagëzimit të sheshit (1978-1988) Komisioni asht tue shqyrtue mundësinë e nji manifestimi në Paris, me pjesmarrje të gjanë të Huejsh dhe shqiptarësh, dhe në atë rast do të shpërndahet Medalja Përkujtimore, e cila asht përgatit për atë rast dhe asht shkri nga miku i ynë, Austriaku Baier. Hollësina të tjera në lidhje me këtë ngjarje, do të japim me anë letrash dhe me "Koha e Jonë". Paris. Korrik 1987 Lec Shllaku.

[CEZARND]

Në Nderim të një patriotiti të madh shqiptar në Itali - Isa Ndreut




Firence, Italy : Dy ditë më parë, u nda nga jeta Isa Ndreu. Ai u lind në Sllovë të Dibrës më 7 mars 1919. Mësimet e para i mori në Kastriot të Dibrës në atë shkollë që sot nuk ekziston. Më pas e arsimit fillor, djali i zgjuar dhe inteligjent do ta ndjente teper te nevojshme dhe të arsimimit dhe, duke pasur edhe përkrahjen e familjes, vijoi shkollën Normale të Elbasanit. Por për shumë aresye, duke pasuredhe përkrahjen e babait, Cenit, shkollën e mesme do ta përfundonte ne Institutin "Manzoni" të Firenzes në Itali, ku edhe u diplomua në Fakultetin e Drejtësisë.


Mjedisi ku u rrit dhe vetë personaliteti i tij u brumosën si antikomunist. Edhe pse nuk ishte nën thundrën komuniste, veprimtaria dhe puna e tij, do të ishte gjithnjë në një përpjekje për krijimin ose konsolidimin e një grupi antikomunist i cili të punonte për ndërgjegjësimin e gjithë diasporës që të qëndronte e bashkuar rreth ideve antikomuniste, të ruante identitetin dhe të mos humbiste traditën dhe gjuhën shqipe.



Diaspora Shqiptare jo vetëm që e ka njohur por edhe e ka nderuar e respektuar veprimtarinë e tij, duke, duke e lartësuar deri në nivelet më të larta që i takon një patrioti. Éshtë me të vërtetë një akt tepër atdhetar dhe dinjitoz veprimtaria patriotike e Isa Ndreut për përkrahjen e madhe dhe tepër modeste që i ka dhënë shtypit të gjuhes shqipe në gjithë diasporën shqiptare. Duke arritur në shkallën e një industrialisti të njohur ai do të vinte në shërbim të çështjes kombetare një pjesë të mirë të kapialit.



Në një fjalim me rastin e përvjetorit të revistes "Koha e Jonë" ai shprehet: "Natyrisht në këtë ndërmarje jam frymëzuar nga të parët e mi, të cilët në epoka të ndryshme dhanë për çështjen kombëtare gjithçka që patën, shkrinë jetën dhe pasurinë sakrifikuan, çdo gjë... dhe se për ideale, principe e tradita morale shqiptare ata, po të ishin gjallë do të kishin vijue të luftonin". Me punën dhe me përkrahjen e pareshtur të gjithëpatriotëve dhe intelektualeve të diasporës, krijoji Partinë Bashkimi Demokrat. Kjo parti doli si shkrirje e grupeve antikomuniste të Bashkimit Kombetar Shqiptar, si dhe të Partisë Katundare. Marrëveshtja për shkrirjen e këtyre grupeve dhe krijimin e Partisë Bashkimi Demokrat, u arrit ne New York me 28 nëndor 1972 ku u zgjodh edhe një këshill provizor i cili do të përgatiste platformen, rregulloren, programin dhe statu tin e Partise Bashkimi Demokrat. Vendimi per krijimin e Partise Bashkimi Demokrat u muar ne Kuvendin e Parë qe u mbajt me 8 shtator 1974 ne nje nga Hotelet me presticioz te Firenzes, Joily Hotel, qe me pare njihej si Grand Hotel Carlton.



Veprimtaria politike dhe propaganduese e Partisë Bashkimi Demokrat jo vetëm brenda kufijve të Italisë, ku ajo u shpall, por edhe jashtë saj ka pasur një jehone të madhe dhe ka gëzuar njëmbështetje politike edhe nga qarqet perëndimore. Nëkuvendet e saj, ku dy prej tyre jane zhvilluar jashtëatdheut dhe dy në Shqipëri, kanë marrë pjesë dhe kanë përshëndetur veprimtarinë e saj, intelektuale te huaj dhe veprimtare politik duke përfshirë jo vetëm ato të Italisë dhe gjithe botës perëndimore por edhe të kongresmeneve amerikane.



Që në ditët e para të formimit të Partise Demokratike Isa Ndreu do të bënte përshëndetjen dhe do të uronte Partine Demokratike për misionin e saj historik por edhe për detyrat e rënda që e prisnin atë. Jo vetëm kaq por ai e paranjoftonte këtë grup politik për rivalin komunist që po përgatitej të shndrrohej ne Parti Socialiste, ashtu si~ kishin vepruar aleatet e saj serbë. Me mbrritjen e refugjateve të parë shqiptare në tokën italiane, Isa Ndreu, në emër të Partise Bashkimi Demokrat Shqiptar, do t'i drejtohej kryetarit të Këshillit të Ministrave të Italisë Xhulio Andreoti duke i bërë të ditur se ardhja e këtyre refugjateve nëpermjet një rrugë kaq të rrezikshme,duke i shpëtuar mbytjes dhe rojeve të kufijve, duhet vleresuar dhe te behen te gjitha perpjekjet per sistemimin e lyre. Për veprimtari patriotike Presidenti i Republikës e ka dekoruar z. Isa Ndreu me medaljen e Patriotit.


Falë me shëndet prej Isa Ndreut


Ç'po na vjen ky fllad prej detit
E sjell biri i Cen Elezit
Zemra e bardh, zemra bujare
Fal me shndet tokës shqiptare
Drinit i kndojne valt, Korabi buet
Nuk t'patm pran o pr pesdhjet vjet
Ti na hape kraht, ne e itm mallin Isa Elez Ndreu
Dibra ta'puth ballin

Kush e sillka sot kushtrimin
Besa - Besë pr vllaznimin
Prej Firence fjalë ka çue
Ju kam dash, s'ju kam harrue
Nuk harrohen gurt e atdheut
Një mijë të fala prej Isa Ndreut

Kemi besë, sjellim betimin
S'e mbulon kurr reja trimin
Di t'i ngrejm kullat e bardha
Mu ke trojet që t'la baba
Ja ke ngrite nalt emnin fisit
Ja ke rrit degët e lisit
Me shum mall po të pret nana
Mirse të vish në vatrat tona



--------------------------------------------------------------------------------

[CEZARND]

Kam pasur fatin te njohe nga afer keta pishtar te nacionalizmes SHQIPETARE si Z.ISA NDREU dhe Z LEC SHLLAKU I pari i njohur ne diasporen shqipetare si industrialist dhe botues i te njohure Revistes KOHA E JONE dhe Z LEC SHLLAKU si Redaktor i kesaj reviste ,qe per rreth 30 vjete u botua dhe u shpernda diaspores antikomuniste falas (1974-1992).