Rreth emërtimeve Kosova, Metohia, Dardania!

[Davius]

Dr. Skënder GASHI - Vjenë (Austri)

(Kushtuar mikut dhe presidentit tim Dr. Ibrahim Rugova)

Në hapësirën gjuhësore të shqipes, në Kosovë e në Maqedoni, ka 4 vendbanime, emrat e të cilave kanë dalë nga varianti sllav kos i emrit të shpendit mullenjë/mëllenjë, mullizezë zool. Merops apiaster. Në këtë pjesë të këtij punimi nuk do të trajtohet gjerësisht etimologjia e pakontestueshme sllave e kësaj fjale. Megjithatë, e do puna të thuhet shkurtazi se për fjalën kos të sllavishtes besohet se është me prejrdhje sllave dhe se dëshmohet në sllavishten e vj. si kosъ, rus. kosъ, çek. e pol. kos .

Prejardhja e kësaj fjale konsiderohet për e errët. Në gjuhët sllave të jugut kjo fjalë gjallon në trajtat kos, kosovac, kosovica dhe kosović. Fjala kos e emërton shpendin „merula merula”; trajtë deminutive e kësaj është kosov, përkatësisht kosovac e kosović që shënojnë të voglin e mëllenjës „pullus merulae”, përkatësisht zogëzën e mëllenjës si edhe mëllenjën e bardhë „Turdus iliacus”.

Është për t’u vërejtur se toponimet (Kosovo- zgjerim i mbiemrit, përkatësisht gjinorja kosov nga kos) që janë sajuar nga emri i këtij shpendi, emërtojnë gjithandej kryesisht lugina dhe rrjedha uji apo vedbanime të ngritura buzë rrjedhash të ujit. Katunde me emrin e këtij shpendi ka: në rrethin e Banjallukës (: Kosovo); në rrethina të Požega -s në Sllavoni (: Kosovac); në Dalmaci (: Kosovo polje) dhe në rrethina të Jagodinës në Serbi (: Mirkovo Kosovo).[1]

....vazhdon!
--------------------------

Artikullin i plote eshte i bashkengjitur ne atach, sepse ishte teper i gjate per ta postuar ne forum.

[Kreksi]

Kosova kete emer nuk e mori nga pushtuesit serbe si mendohet por prej invadimit bullgare te cilet erdhen para fiseve serbe qe jetonin ne rrethin e lumit Dnieper kurse bullgaret erdhen nga rrethi i Volges ku pastaje moren edhe emrin Bulgare, ne vende qe te quheshin Volgare...
Edhe sot ne kete rrethine te Volgogradit ke plote vende te quajtura kosovo apo kosova....
Mendohet pra se me ardhjen e tyre ne ballkan bullgaret sjellen me vete edhe kete toponim, kosova, edhe pse s'kemi ende deri me sot asnje shkrim per kete vende me kete emer para pushtimit otoman.
Mirepo duhet te kthehemi pakez me heret kur ende nuk kishin zbritur bullgaret, ne tekstet latine gjejmi emrin here Dardania, here Mesia
dhe ne disa raste me vone e gjejmi emrin "Campus Merlanus" qe do thote Fusha e Mellinjave.
Kemi edhe ne disa raste me vone gjate pushtmit bullgare qe dominuan gati dy shekuj para serbve ne keto vende e qe ne tekstet grke hasim emrin "Kosova Pedija" qe mendohet se eshte perkthim nga latinishtja, pra per fushen e mllinjave...
Mirepo ku eshte problemi apo ngatrresa ne mes te mllinjave dhe kosova ?
Kos-ova mund te jete edhe emer me dy kuptime, e para tregon emrin "zog" shpend kurse ova nuk po e dijmi saktesishte nga na erdhi ?

E lexova edhe studimin e me siperm por ka ende per tu punuar se aty me sa vrejta nuk permendet fare origjina, thelbi i ketije toponimi kosovo qe gjindet siç e thash ne rrethin e Volgogradit e qe pastaje po kete emer e gjejme edhe ketu ne ballkan me ardhjen e bullgarve ne keto vise.
Ndersa aty ku studiusi Gashi hyn ne disa detaje ne lidhje me betejen e kosoves, ketu kemi plote burime latine, pra italiane qe thuhet se Sulltan Muratin e vrau nje dardanas me emrin Milosao di Kopiliçi.
Per sçarim desha te ju njohtoje me nje tekst ku vete shtypi serbe e ka botuar ne ditoren "ekspres politika" te vitit 1989 me fejtone qe edhe vete jam pas habitur se si e thonin te verteten, por mjerishte ky fejtone me ka hambur...por ai qe don te gjurmoje mund ta gjeje pra viti 1989 qershore....

[alibaba]

Fusha e Mëllenjave (Fusha e Kosovës), ku më 1389 ballkanasit ishin mundur nga turqit, u shnderrua në "epope të lavdisë serbe dhe të luftës së kryqit kundër gjysmëhënës". Së shpejti, pas shembjes edhe të atij pak pushteti që kishin shqiptarët në Kosovë, regjimi i Millosheviqit filloi ndërtimin e kishave të reja duke akzuar shqiptarët për "rrënimin e tyre sistematik".

http://www.aimpress.ch/dyn/dos/archi...dosa-01-03.htm

Kosova ishte deri vonë një krahinë etnografike njësoj sikur që janë Dibra, Mirdita, etj.Edhe sot në disa vise fshatarët e quajnë Kosovë vetëm vendin në lindje të Drenicës ku u zhvillua Beteja e Kosovës. Me këtë emër turqët e quajtën një vilajet të tërë që përputhet territorialisht me shtrirjen e Dardanëve, dhe pastaj ka mbetë ky emër me kuptimin që ka sot.
Në anën tjetër Rrafshi i Dukagjinit njihet me këtë emër nga shqipëtarët pasi ishte pronë e Lekë Dukagjinit por herë pas here kur shkijet merrnin forcë e fusnin këtë zonë në duart e veta dhe e lenin nën administrimin e Kishës serbe, prandaj shkijet e quajnë Metohí që vjen nga fjala greke metoh, pronë kishtare.
Emri i saktë i Kosovës është Dardania me kusht që aty të përfshihen edhe Shkupi, Nishi, dhe Novi Pazari e Sijenica, përndryshe Kosova me këta kufij që ka sot nuk mund të jetë e denjë që të mbajë ndonjë emër që i takon me të vërtetë.

[Baptist]

E kisha thene para shume vitesh:

Dardania e Vogël

I rrin me mire, dhe ka ndikim tejet pozitiv ne psikologjine e gjeneratave te ardhshme.
[Motivimin per t'ia shlyer kete prapashtese]