Shqiptar
Nder i kombit
Posts: 1262
(2/18/01 12:56:05 am)
Misteri i jetes
--------------------------------------------------------------------------------
Elisabetės
Etrange, vraiment etrange
Nė atė qytet mes malesh, siē e tregonin regjistrat vendorė dhe statistikat e pėrgjithshme tė shtetit, po bėheshin vite qėkur nuk vdiste mė njeri. Zyrtarė tė lartė tė qendrės, tė nxitur nga specialistė tė Ministrisė sė Shėndetit Publik, duke e kundruar mrekullinė nga larg, kėtė rezervat jete e shpjegonin me ajrin, ujin dhe rrethimin natyror ndaj mjediseve urbane tė ndotura. Por vetė banorėt e qytetit e lidhnin me Dinoshėn, gruan e Harap Habitarit, nėnpunėsit tė pėrkohshėm tė postės.
Dinosha kishte qenė nė vitin e parė tė martesės, kur i shoqi desh iku me gjithsejt. Njė sėmundje e beftė e rrėzoi nė dyshek, ia bėri trupin kaēup dhe ia majisi tėrė rropullitė e barkut. Mjekėt nuk ia gjetėn as emrin, as ilaēin. Kur Harapi ra nė jerm tė vdekjes gruaja e hirshme, qė i kishte qėndruar gjithnjė te koka, filloi tė pėrlotej, tia ledhatonte flokėt e ta shtrėngonte pas vetes, si tė ishte e vendosur qė ose ta mbante patjetėr nė jetė, ose tė ikte bashkė me tė shoqin. Ndėrsa ishte pėrkulur plot ngashėri mbi fytyrėn e tij, diē mėrmėriti pėrvėlueshėm dhe pikėrisht ato fjalė dhembshurie, qė askush si dėgjoi bėnė mrekullinė e papritur: Harapi hapi sytė e grishtė, gogėsiu dhe u ngrit mė kėmbė. Pasandaj, tė gjithė thanė se bukuria e Dinoshės se kishte lėnė tė vdiste. Nė tė vėrtetė, kur u ngrit i shoqi, ajo pati njė zalldan tė hatashėm, lėkura iu gėrhal, fytyra iu zbeh dhe fryma mezi i pėrshkohej nė gjoks. Por pas tri orėsh ēuditi mėhallėt: Gruaja ishte bėrė edhe tri herė mė e bukur.
Prej asaj dite, sa herė qė dikush i beditej vdekja, si tė ishte i sigurtė se mund tė mbrohej prej saj, dėrgonte njerėz pėr tė thirrur Dinoshėn. Pak nga pak, teksa i pėrhapej nami, kėrkesa mbėrritėn edhe nga zonat pėrqark, dhe Dinosha nuk kundėrshtoi, bėri ndonjė provė, por nuk i eci. Me sa dukej, me atė formulėn e mistershme qė e kishte zbuluar nė ethe tė dhembjes, gruaja e bukur mund tė shpėtonte vetėm bashkėqytetarėt e saj. Natyrisht, mjekėt se ndėrprenė punėn as atje, njerėzit shkonin nė poliambulancė, shtroheshin nė spital rural, kuroheshin pėr ca kohė e dilnin tė shėruar. Por nėse ndodhte qė i sėmuri tė merrte rrokullimėn pa ndalim, e nxirrnin menjėherė nga spitali pėr tiu drejtuar Dinoshės. Tani, si tė ishte tempull hyjnie, nevojtarėt trokisnin nė shtėpinė e saj ditė e natė. Njėherė, ndodhi qė Dinosha tė vihej nė provė tė rėndė, ēfarė si kishte rastisur mė parė, me dy kėrkesa tė njėkohėsishme. Bert Miluka dhe Afrim Prati e kishin plagosur pėr vdekje njėri-tjetrin me armė zjarri. Kur njerėzit e dy palėve erdhėn pėr ta marrė e pėr ta shoqėruar, siē ishte e arsyeshme, nė fillim Dinosha ktheu nė shtėpinė qė binte mė afėr. Nė shtratin ku po fikej, ende me mend e gojė, Bert Miluka e priti me pistoletė nė dorė.
- Ulu, Dinoshė, - e ftoi qetėsisht, ndoshta pėr tė mos e trembur, - nėna ka vėnė xhezvėn nė zjarrė. Ulu nė atė karrige, pimė kafen mė parė, pastaj shohim e bėjmė.
E gozhduar nė karrige, Dinosha nuk e ndjeu sa kohė kaloi. Ndėrkaq njė kushėri i Pratajve, nė shtėpinė e tė cilėve kishin pritur me padurim, ia behu kokulur nė derė. Atėherė u dėgjua zėri fėrgėllues i tė plagosurit:
- Tani mund tė shkosh, Dinoshė, shėrbimin e fundit ma bėre. Unė stė mbajta kėtu pėr jetėn time, por qė hasmi im ti ēonte patkonjtė pėrpjetė. Dhe me shpejtėsinė qė rreh qerpiku, Bert Miluka ia kthen armėn vetes, duke vėnė tytėn nėn mjekėr dhe duke e tėrhequr kėmbėzėn gjithė gajret.
Megjithatė, pas ca vitesh, kjo ngjarje e pėrbindshme u harrua. Si gjithmonė, Dinosha nuk mund ti sillte tė vdekurit nė jetė, por kishte forcė qė tė gjallėt ti mbante me tė gjallėt. Ēdo bashkėqytetari tė saj, pleqve e fėmijėve, burrave e grave, djemve e vajzave tė reja, nė minutėn qė shpirti merrte pėr tu dalė, Dinosha u gjendej tek koka. Ritin e kryente si dikur me tė shoqin, madje nga frika e dėshtimit sia lejonte vetes ta ndryshonte sadopak. Prandaj, kur ndokujt i afrohej fundi, ajo priste derisa tė binte nė hekė dhe tė humbiste ēdo lidhje me kėtė botė. Tamam atė ēast e shtrėngonte dhembshurisht pas trupit, e pėrkėdhelte, ēapėrlohej nga vuajtja dhe teksa pėrkulej e ngashėryer, i pėshpėriste ato fjalėt e mistershme. Se ēfarė i thoshte Dinosha vdekėtarit, askush nuk e dinte, por ndėrsa ky kthehej nė jetė, shpėtimtares i mbahej fryma, trupi i dridhej dhe lėkura i zhubrosej gjithmonė. Veēse sfilitja e saj e hatashme tani nuk zgjaste mė tri orė. Prej kohėsh tri orėt ishin bėrė nėntė, pastaj u bėnė tetėmbėdhjetė, pastaj tridhjetė e gjashtė, derisa u fiksuan nė tri ditė e tri netė. Vetėm pasi dilte prej atij gazepi torturues, bukuria e saj ngadhėnjente pėrsėri dhe, sado qė mosha ia prekte tiparet, prej njė freskie pėrherė gjallėruese, gati tė gjithė besonin se nė damarėt e saj gjaku pėrtėrihej vazhdimisht.
Mirėpo, nė njė ditė me llohė dimri, Dinosha dha shenja se po sėmurej vetė: Lėngata e zuri brinjė mė brinjė dhe shtrati menjėherė iu bė i detyrueshėm. Harap Habitari, nėpunės i pėrkorė i postės, dha alarmin. Qyteti sikur u ēakėrdis, iu prish qetėsia e gjumi; mjekėt shpejtuan pėr ilaēe, por sėmundja e saj nuk u praps. Qytetarėt ranė nė hall, u menduan sa u menduan, pastaj arritėn nė pėrfundimin se ndoshta su mbetej tjetėr veēse dikush tė bėnte pėr Dinoshėn atė, qė ajo sua kishte kursyer mė parė. Afėr mendsh, fėmijėt i pėrjashtuan, asnjėri sdo tė mund ta pėrballonte sfilitjen qė e priste, por edhe pleqtė i lanė mėnjanė, jo thjesht pėr arsyet e fėmijėve, por se shumėkujt nuk iu duk e denjė qė sakrifica e pėrkohėshme pėr Shpėtimtaren, sė cilės tė gjithė i detyroheshin, tė vinte nga mė tė dobėtit. Kėshtu, dolėn vullnetarėt e parė. Mirėpo, ēuditėrisht, asnjėri prej atyre njerėzve qė kishin pasur rastin tė shpėtonin nga Dinosha dhe qė mendohej se tashmė e njihnin misterin, i cili ngrinte tė vdekurin mė kėmbė, spo dilte vullnetar. Kushedi pse, kur pyeteshin pėr ato fjalėt e fshehta, secili betohej se nė ēastin qė i kishte dėgjuar, gjendja e tij kishte qenė aq e rėndė, sa gjė prej gjėje si kishte mbetur nė mendje. Atėherė, njė komision prej qytetarėsh tė nderuar vendosi qė sakrifikuesi tė zgjidhej me short. Por pėrpara se tė hidhej shorti, duhej formula. Tė mbledhur sė bashku, komisionerėt iu paraqitėn Dinoshės me lutjen qė tua besonte magjinė jetėdhėnėse. Gruaja bujare, e razbitur nga lėngata, i falenderoi me zemėr, por tha se pėr tė kjo ishte e pamundur, pasi nuk mjaftonin vetėm fjalėt: pėr ta kaluar fuqinė e formulės nga vetja tek njė tjetėr, duhej medoemos qė rrethi tė mbyllej aty ku kishte nisur. Vetiu tė gjithė kthyen sytė nga Harap Habitari, qė kishte qenė pika e nisjes. Njerėzit e komisionit, disa prej tė cilėve bėnin hije nė kėtė botė pikėrisht prej asaj formule, u ndjenė tė lehtėsuar dhe ia rrahėn shpatullat me lezet, sepse, siē thanė nė njė gojė, pėr ti dhėnė atij riti sigurinė mė tė madhe, kėrkohej qė dhembja tė ishte sa mė e thellė dhe njė dhembje tė tillė, tek e fundit askush smund ta ndjente pėr Dinoshėn sa vetė bashkėshorti i saj.
Gruaja ia zbuloi tė fshehtat pak pėrpara se tė binte nė jerm dhe, kur e pėrfshiu kllapia e vdekjes, Harapi pothuaj e humbi toruan, ai nisi tė ulėrinte e tė bubėtinte si i marrosur. Megjithatė, bėri gjithēka qė e shoqja e kishte porositur: e shtrėngoi pas trupit tė vet, e mbajti, e rroku, u mbyt nė ngashėrima dhe nė fund, duke u pėrkulur mbi kokėn e saj, murmuri fjalėt ēudibėrėse. Por Dinosha e bukur prapėseprapė vdiq e shkoi.
Nė ditėn e zisė, kur njerėzit shkonin tek Harapi pėr kryeshėndosh, i kaplonte heshtja, rrinin tė mėrzitur e gjėmonin mbytyrazi, sikur tė mos gjenin ngushėllim. Vetėm mė tė rrallė ndokush e prishte heshtjen e pėrzieshme, duke dashur tė dinte nga i zoti i shtėpisė diēka mė tepėr: Ia kishte ftilluar qartė Dinosha ato fjalėt magjike? Mos ndoshta, i ndėrligur prej dėshpėrimit, atij i kishin rrėshqitur nga truri? Ēfarė nuk kishte funksionuar pra, ku kishte ngecur mrekullia?
I zoti i shtėpisė skėrfiste thonjtė, hundėronte i pėrhumbur, pastaj kruante zėrin dhe duke perėnduar sytė e grizhtė, shpjegohej ngadalė:
- Ishte e pamundur tė mė rrėshqiste nga truri, Dinosha nuk ma tregoi si njė formulė tė thatė.
- Cuk, cuk, - shprehnin habi tė tjerėt. Po si ta tregoi, Harap?
- Ma kujtoi fije pėr fije rastin tim. Dhe disa herė ma pėrsėriti ēfarė mė kishte thėnė atėherė te koka. Ja, kėshtu mė kishte thėnė: "Unė vdes pėr ty".
- Po ti i the se vdes pėr tė?
- Unė nuk mund ta ndryshoja formulėn, - shpjegohej Harapi, - se po ta ndryshoja, dilja i pabesė. Tė njėjtėn i thashė.
- Edhe?
- Edhe i thashė: "Ti vdes pėr mua!"
- Cuk, cuk, - rrufisnin faqet tė tjerėt, thua se gjithnjė shprehnin habi.
Pastaj zhyteshin nė heshtjen e mėparshme, herė duke kujtuar atė shortin e frikshėm, tė cilin fati tashmė ua kishte shmangur pėrgjithmonė, herė duke menduar pėr varrin me kangjella dhe tekstin e mbishkrimit qė, si njė mirėnjohje tė pėrgjithshme, komisioni kishte vendosur tia blatonte Dinoshės nė emėr tė qytetit dhe tė bashkėshortit besnik.
Krijoni Kontakt