bond e shkuar bondit or tunxh..
--
gazeta panorama:
---
mbledhja e moskes
----
dossier
Tregon truproja e parë e ish-diktatorit
Meta: Unë korrieri i postës sekrete të ambasadave
Fatos Veliu
vijon nga numri i kaluar
Gazeta “Panorama” vazhdon të botojë intervistën e Kadri Metës, njërit prej rojeve personale të Enver Hoxhës që nga koha e luftës, kur ai ishte komisar i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë. Ky është numri i tretë i rrëfimit të tij. Gazeta do të botojë për pesë ditë me radhë, të gjithë historinë e Kadriut, duke filluar që nga dita e njohjes së tij të parë me Enver Hoxhën në Panarit të Skraparit, kur u caktua nga Mehmet Shehu në grupin e sigurimit të Shtabit të Përgjithshëm, e derisa e shoqëroi atë në mbledhjen e 81 Partive Komuniste në Moskë.
Në numrin e parë dhe të dytë jemi njohur me dëshminë e Metës mbi historinë e krijimit të kompanisë së sigurimit të Shtabit të Përgjithshëm dhe si organizohej sigurimi i Enverit në luftë. Si ndodhi që Enveri u përlesh fizikisht në aeroportin e Moskës në vitin 1958, me udhëheqësin e lartë sovjetik, Mikojanin dhe peripecitë që shoqëruan delegacionin shqiptar të vendosur në Kremlin, ku Enver Hoxha ka bërë personalisht përballë Hrushovit përplasjen e parë. Ndërkohë në numrin e tretë, po njihemi me ngjarjet dhe hollësitë e panjohura që kanë shoqëruar delegacionin shqiptar të kryesuar nga Enver Hoxha në mbledhjen e 81 partive komuniste në Moskë. Situata para së cilës është ndodhur Enveri, deri sa u detyrua që për efekt sigurie të lërë vilën rezidenciale, ku ishte vendosur për t’u sistemuar brenda ambienteve të ambasadës.
Zoti Kadri, si ndodhi që në nëntorin e vitit 1960, kur në periudhën komuniste të Shqipërisë, ndodhi ngjarja më e madhe e asaj kohe, shkëputja nga B.S., aleati më i fuqishëm ku ishte mbështetur e gjithë ekonomia jonë, ju u ndodhët në Moskë pranë Enver Hoxhës, i cili ishte aktori i gjithë asaj kthese politike që po i jepte vendit?
Historia e ndodhjes sime në Moskë, pranë delegacionit shqiptar të kryesuar nga Enver Hoxha, ndodhi disi rastësisht apo si koicidencë mund të thuash.
Si mund ta kuptojmë?
Në atë kohë, që i përket nëntorit të vitit 1960, unë, siç ju kam treguar dhe në intervistat e mëparshme, shërbeja në sigurimin e brendshëm të udhëheqjes. Përveç detyrave që ne kryenim në këtë sektor, që ishte nga më të besuarit e asaj kohe, ishte edhe ajo e korrierit diplomatik të shtetit. Kështu që, ne shkonim në shumë ambasada tona, të ndodhura në kryeqytete të ndryshme të botës, për të marrë letrat apo materialet e ndryshme sekrete. Pikërisht në atë kohë, kur delegacioni i lartë partiak dhe shtetëror i kryesuar nga vetë Enver Hoxha dhe që kishte në përbërje të tij autoritetet më të larta si Hysni Kapon, Mehmet Shehun, Ramiz Alinë dhe të tjerë, u nis për në mbledhjen e shumëpritur të 81 partive komuniste të botës, unë nuk u caktova në grupin e shoqërimit të tij.
Si arritët të ndodheni në Moskë?
Rastësisht, kur kishin kaluar veç katër - pesë ditë nga çasti i nisjes së delegacionit për në Moskë, mua, së bashku me Haxhi Shurdhin, m’u ngarkua detyra tepër sekrete si korrier diplomatik, të shkonim në 6 ambasada për të marrë postën sekrete të atij muaji. Ndalesën e parë, sipas udhëzimeve, do ta bënin në ambasadën tonë në Moskë, për vetë faktin e rëndësisë politike që kishte ajo ambasadë në atë periudhë. Sipas detyrës, arritëm në Moskë. Kur shkuam në ambasadë, u befasuam që aty gjetëm jo vetëm Hysni Kapon dhe Mehmet Shehun, por edhe vetë Enver Hoxhën. Të them të drejtën u befasova nga ajo e papritur ku rrufeshëm m’u shfaqën ngjarjet e dy viteve më parë, kur kisha shoqëruar Enver Hoxhën në atë shtet dhe që kisha parë me sytë e mi se si kishin nisur konfliktet e para me udhëheqjen e atjeshme. Nuk kishte mëdyshje se diçka shumë më e rëndë duhej të kishte ndodhur mes dy udhëheqjeve, aq sa Enver Hoxha nuk kishte braktisur rezidencën e vënë në dispozicion, sipas protokollit si kryetar shteti dhe kishte ardhur në ambientet e ambasadës.
Juve personalisht, për një evolim të tillë të ngjarjeve politike mes dy vendeve tona, e kishit konstatuar që në ‘58-ën, kur ishit caktuar me grupin e sigurimit të delegacionit tonë të nivelit të lartë gjatë vizitës në Moskë?
Patjetër që pak a shumë kisha arritur në një konkluzion të tillë, por jo të kësaj përmase aq sa udhëheqësit kryesorë, deri te Enver Hoxha, të kishin frikë dhe për jetën e tyre. Kjo situatë kaq e acaruar ishte krejt befasuese. I gjithë delegacioni, siç të thashë, për efekte sigurie rrinte në ambasadë.
Çfarë bëtë kur arritët?
Nuk kishte kohë as të mendoje dhe as të aludoje, sepse Hysni Kapo na thërriti në zyrë dhe na sqaroi të gjithë situatën me detaje jo si të ishim roje, por si të ishim kolegë të tij. Kjo, për faktin se ai, pas kësaj, na caktoi me detyrën e re për sigurimin e brendshëm të ambasadës ku rrinte Enver Hoxha.
Ju ishit nisur me detyrën e korrierit?
Po. Por me acarimin e situatës ata e panë të arsyeshme që me grupin e sigurimit, që ishte nisur posaçërisht nga Tirana, të bashkoheshim dhe unë me Haxhi Shurdhin ku porsa kishim arritur. Ata e kishin kompetencën të ndryshonin çdo detyrë dhe të të ngarkonin me çdo detyrë tjetër se ishin udhëheqja supreme e shtetit.
Çfarë ju tha Hysni Kapo, kur po ju sqaronte situatën?
Hysni Kapo, me një zë tepër të shqetësuar, pak a shumë na tha: “Punët mes dy partive tona nuk po shkojnë mirë. Marrëdhëniet midis tyre pothuajse janë në fund të ekzistencës së tyre. Shoku Enver është përplasur fuqishëm me udhëheqjen më të lartë sovjetike dhe me vetë Hrushovin në mbrojtje të parimeve të marksizëm – leninizmit dhe të Partisë Komuniste të Kinës. Hrushovi ka tradhtuar parimet e marksizmit dhe interesat e klasës punëtore. Gjendja ka arritur deri aty sa po rrezikohet seriozisht dhe jeta e shokut Enver. Për këtë, ai që në ditën e djeshme, së bashku me shokët e tjerë, është larguar nga vila që kishte në dispozicion delegacioni ynë dhe siç e shikoni është vendosur këtu. Ju do të ndërprisni menjëherë udhëtimin që keni ndërmarrë si korrierë diplomatikë dhe do të kaloni në sigurimin e brendshëm të ambasadës. Duhet të ruajmë me çdo kusht shokun Enver. Hrushovi ka ndërmarrë sulm të jashtëzakonshëm ndaj marksizëm – leninizmit në përgjithësi dhe ndaj udhëheqjes sonë në veçanti. Ne do të qëndrojmë të fortë, se kemi shokun Enver që nuk lëkundet nga vija jonë e çeliktë… etj.
Kështu ne morëm detyrën e re. Pas kësaj na duhej që të rrinim vetëm në korridor të ambasadës, duke u zëvendësuar dy e nga dy me radhë pa ndërprerje, për 24 orë.
Çfarë konstatonit ju në portretin e Enver Hoxhës, ndërsa bënit shërbim pranë tij?
Ishte tepër i zverdhur dhe i mpirë. Nuk lëvizte me orë të tëra nga zyra. Vetëm një herë apo dy herë në ditë mund të dilte nga pak në oborr të vilës ku ishte vendosur ambasada dhe kthehej menjëherë brenda duke mbajtur kokën ulur. Jashtë ishte shumë ftohtë se bora dhe ngrica kishin zotëruar çdo gjë, por ai, kur dilte, dukej se nuk e kishte fare mendjen aty, pasi nuk merrte mundimin as të mbështillej me shall kur kishte erë të acartë.
Nuk kishte shkuar në mbledhje?
Ai në mbledhje, që tashmë ka hyrë në historinë e Shqipërisë, ka shkuar vetëm më 16 nëntor, pikërisht në seancën që do të mbante fjalën, ndërsa në ditët e punimeve, para dhe pas asaj seance, ai ka ndenjur vetëm brenda në ambasadë. Pra, afërsisht një muaj sa ai ndenji në Moskë në atë kohë, së bashku me Mehmet Shehun, nuk ka dalë fare nga ambasada përveç se dy orë që shkuan në seancën ku mbajti fjalën. Dilte siç ju thashë vetëm nga një moment jashtë në ajër të ftohtë dhe në borë sa për t’u qetësuar dhe hynte brenda. Gjatë asaj kohe, nuk kishte qejf as të fliste dhe as të përshëndeste njeri. E mbaj mend si tani që dilte në oborr dhe ngulte sytë për momente të tëra në një pikë dhe nuk i hiqte duke bërë lëvizje përgjatë tij. Oborr i thënçin, pasi veç 50 metra katror ishte. Në fytyrë dukej dyllë i verdhë. Në zyrën e tij hynin herë pas here ose Hysni Kapo ose Mehmet Shehu. Ndërsa ne rrinim në korridor, të ulur në një kolltuk gjatësor vetëm një apo dy metra larg derës së tij.
Vetëm rrinit në shërbim?
Jo, rrinim gjithnjë dy veta. Qoftë para zyrës së Enverit dhe qoftë në hyrjen kryesore të godinës. Shërbimin e plotësonte i gjithë personeli i ambasadës, i cili nuk merrej me gjë tjetër ato ditë, por vetëm me sigurimin fizik të godinës dhe të jetës së Enver Hoxhës.
Është folur shumë për takimet që ka pasur Enveri me autoritetet e dërguara nga Hrushovi në ambasadë, madje dhe në mesnatën e fundit, para leximit të materialit në mbledhjen e famshme!
Është e vërtetë që e shqetësonin shumë për ta takuar. Ishin të shumtë ata, kryesisht vinin në emër të Nikita Hrushovit. Ne nuk i njihnim mirë se roje ishim, por na bëhej prezantimi nga njerëzit e shërbimit në oborrin e ambasadës dhe dezhurni i saj. Njëri nga ne njoftonte Mehmetin, i cili, pasi kosultohej me Enver Hoxhën, na jepte lejen për t’i lejuar dhe i shoqëronte vetë për në zyrën e Enverit.
Thatë se, sido që ishit roje, arrinit të mësonit se kush vinte në takim dhe funksionin që ai kishte. Mund të kujtoni ndonjë, megjithëse kanë kaluar vite?
Nga sa mbaj mend tani, se siç e thatë edhe ju vetë, kanë kaluar vite, gjatë atyre ditëve kishin kërkuar takim me Enver Hoxhën anëtarët e Byrosë Politike, Frroll Kozllov, Katerina Furçeva, Axhubej, Ponomarevi, Andropovi etj. Unë, megjithëse isha një oficer i thjeshtë, e kisha të qartë shumë mirë se të gjithë dërgoheshin nga Hrushovi. Këtë e kuptoja se gjithmonë pas takimit me ta, Enver Hoxha vazhdonte të ishte më i acaruar dhe më i mërzitur. Mbaj mend njëherë, pas takimit me Furçevën nuk vonoi shumë dhe ai doli në oborr për të marrë pak ajër. Jashtë ishte një ngricë e madhe sa të ngrinin majat e këmbëve. Unë që rastisa atje me shërbim e ndiqja me vëmendje dhe shqetësim sa i ra dhe atij në sy.
Me hap të ngadaltë m’u afrua mendueshëm dhe më pyeti: “Hë mo Kadri, a je mërzitur”?
Unë u impresionova në çast e i thashë me zë të lartë dhe në formë raportimi: “Jo shoku Enver, nuk mërzitemi, sepse jemi të fortë, se kemi partinë të fortë, se ju kemi juve në krye që na bëni të jemi gjithmonë krenarë.” Më pa sërish me vëmendje dhe më ra në sup duke më thënë: “Kemi partinë të fortë Kadri, ajo nuk do na lërë asnjëherë në rrugë”, dhe më ra sërish supeve për t’u larguar mendueshëm. Fytyra, si gjithnjë, i zverdhonte nga shqetësimi. Mbaj mend që ai moment ka qenë një apo dy ditë para se të mbante fjalën historike të mbledhjes.
Ju e dinit saktësinë se për se ishte thelbi i atyre mosmarrëveshjeve që kishin lindur mes udhëheqjeve tona?
Nuk mund të them se isha shumë i informuar. Ne i shikonim gjërat në global. Dinim që Hrushovi po devijonte nga rruga e marksizëm- leninizmit, tek i cili Shqipëria kishte mbështetur të gjitha fitoret e saj, siç na propagandohej. Mirëpo këtë e dëgjuam edhe nga delegacionet e tjera që u shprehën për Enver Hoxhën dhe partinë shqiptare, se po devijonte nga rruga e marksizmit. Këtë e dëgjuam në televizor, sidomos pas mbajtjes të fjalës së Enverit në mbledhje. Kryesisht nga të gjitha ato takime që bëheshin në ambasadë me Enverin mësonim se qëllimi i Hrushovit ishte që Enveri të ndryshonte fjalimin që do të mbante në mbledhje apo ta reduktonte atë. Këtë e mbaj mend mirë dhe nuk i vinim re gjërat e hollësishme. Dinim që Enveri ishte i vendosur që të mos ndryshonte asgjë dhe siç na thoshin shokët e ambasadës, ishte i betuar që të demaskonte me fakte gjithë tratativat e Hrushovit për të përulur udhëheqjen tonë. Kaq dinim dhe rreth këtyre njohjeve vërtiteshim. Të gjithë i mbanim sytë nga Enver Hoxha, si simbol i perëndisë sonë. Neve jo vetëm se na instruktonin, por edhe vetë nuk na flihej as natën dhe as ditën, por rrinim në një gadishmëri të jashtëzakonshme, sepse e ndienim atë situatë të vështirë që kalonim.
(Vijon nesër)
Flet Kadri Meta, ish-badiguardi i parë i Enver Hoxhës
Mehmet Shehu siguroi kthimin e Enverit nga Moska
Fatos Veliu
Në numrin e sotëm të intervistës së 80-vjeçarit Meta, njihemi me detajet e udhëtimit të frikshëm të Enver Hoxhës dhe Mehmet Shehut për t’u kthyer në atdhe.
Pse vendosën që udhëtimin ta bënin me tren dhe ndryshimi i papritur i itinerarit në Budapest. Udhëtimi me avion nga bari mbi Adriatikun e trazuar dhe njoftimi sensacional i “Radio-Tiranës” për mbërritjen e tij në Tiranë, si dhe shumë hollësi të tjera, të cilat do t’i lexoni pikërisht në shkrimin e mëposhtëm.
Zoti Kadri, si mund ta përshkruani momentin e largimit të Enverit nga Moska?
Unë isha vetëm në rolin e oficerit të shërbimit, dhe nuk kisha shumë mundësi për të njohur detajet e gjërave, por gjithsesi edhe në këto mundësi arrinim t’i mësonim ato për çka diskutohej me aq tension ato ditë. Konkretisht, ditët e fundit të mbledhjes, për efekt sigurie, u mendua që deri në daljen e rezolutës përfundimtare të saj, të rrinin në Moskë, Hysni Kapo me Ramiz Alinë, ndërsa Enver Hoxha duhej të largohej menjëherë. Atë do ta shoqëronte Mehmet Shehu.
Juve si personel sigurimi do ta shoqëronit apo jo?
Patjetër do të ishim gjithë grupi i sigurimit. Por unë atë situatë, e cila ishte shumë kritike për jetën e Enverit, e ndjeva më shumë, apo si të thuash, e kuptova pikërisht ditën kur do të iknim. Në atë ditë vura re se ishin të gjithë të shqetësuar për udhëtimin që ai do të bënte deri në Tiranë. Sidomos, Mehmet Shehu dhe hysni Kapo. Të shikoje Mehmet Shehun të shqetësuar, kur e dije që ai ishte shumë trim, nuk ishte me pak domethënie për ne njerëzit e sigurimit. Ne mendonim se ai e dinte mirë sesa i kishte ngacmuar Enver Hoxha udhëheqësit e fuqive të mëdha të asaj kohe, kështu që e parashikonte rrezikun që kanosej.
U mendua njëherë për të ikur me avion, pastaj u vendos të ikej me tren, pasi avioni mund të goditej apo të minohej, ndërsa treni kishte më garanci, pasi kishte brenda qindra njerëz dhe nuk ishte e lehtë të ndërmerrej ndonjë rast aksidenti. Të gjitha këto i mësoja drejtpërdrejt, por dhe nëpërmjet rrugëve dytësore.
Që të mos zgjatem së tepërmi, po ju them se u nisëm në rrugën e gjatë dhe të vështirë të kthimit për në atdhe, saktësisht në datën 26 nëntor (1960). Mësova se Enveri duhej të çohej në Tiranë patjetër deri në orën 20.00 të datës 28 nëntor, pasi në atë orë organizohej në Pallatin e Brigadave, ceremonia zyrtare në përkujtim të ditës së Çlirimit. Aty populli që nuk dinte se çfarë bëhej në Moskë duhej që Enverin ta shikonte patjetër në televizor.
Ju kujtohet ora e nisjes?
U nisëm aty nga ora 17.00 - 18.00. Për ta shoqëruar deri në stacion të trenit kishin ardhur para ambasadës të gjithë anëtarët e delegacionit, si dhe shumë zyrtarë që ndodheshin për specializim në atë moment në Moskë. Makinat e ndezura gati për rrugë, përbënin një varg të gjatë. Në një moment, Enveri doli nga ambasada dhe me hap të ngadaltë shkoi te makina. Dukej që nuk ishte i garantuar. Nuk e kishte më atë entuziazmin e ditëve të para pas mbledhjes. Kjo ishte e kuptueshme, pasi para gjithë atyre që tha dhe atij qëndrimi që mbajti para Hrushovit dhe të gjithë mbështetësve të tij, nuk kishte si të mos ishte i rrezikuar fizikisht.
Pas pak, të gjitha makinat u nisën për në drejtim të stacionit të trenit. Pas më pak se një orë, arritëm në stacionin “Kievski Vagzall” në perëndim të Moskës.
Atje na u krijuan emocione të mëdha, të cilat na dhanë jo vetëm moral, por edhe gjallëri. Për të përcjellë Enverin, aty kishin dalë mbi 500 studentë shqiptarë, të cilët siç e mësuam, sa kishin marrë vesh se ai do të largohej me tren ishin larguar pa leje nga konviktet e izoluara. Momenti i daljes së Enverit nga makina provokoi te ata një shpërthim të paimagjinueshëm entuziazmi dhe duartrokitjeje. Thirrjet “Parti - Enver jemi gati kurdoherë, Parti – Enver, Parti –Enver...etj”, u bënë aq të fuqishme sa befasuan jo vetëm ekipin që shoqëronte Enverin, por të gjithë kalimtarët e rastit, madje dhe vetë personalitetet sovjetike që kishin dalë për portokoll përcjelljeje. Të gjithë rrinin si të ngrirë dhe shikonin të habitur.
Po Enveri vetë a u emocionua nga ai solidarizim?
Të them të drejtën, nuk pashë ndonjë ngazëllim të veçantë tek ai, ndoshta e kishte mendjen te rreziqet që i kanoseshin në atë udhëtim.
Kush kishte dalë nga autoritetet vendase?
Kishte dalë për ta përcjellë Suzllovi, i cili atëherë ishte anëtar i Byrosë Politike dhe Filubini, i cili ishte zëvendësministër i Jashtëm. Por edhe këta, kur panë atë entuziazëm dhe solidaritet të studentëve nga thirrjet e të cilëve po tundej vendi, u inatosën jo pak, pasi dihej se ai demonstrim ishte më shumë kundra tyre.
Sa ndenjët në Peron të stacionit?
Nuk duhet të kemi ndenjur më shumë se 20 minuta, pasi Enveri si u dha dorën ftohtë të dërguarve sovjetikë, hipi menjëherë në tren. Mbrapa e shoqëronin Mehmet Shehu dhe Llambi Peçini, i cili atëherë ishte shef i sigurimit të udhëheqjes, si dhe ne oficerët e sigurimit të tij apo funksionarë të tjerë të shërbimeve në Bllok.
Mund të kujtoni emrat e kolegëve tuaj që ishin atë ditë në tren?
Isha unë, Haxhi Shurdhi, Nesti Saraçi që ishte edhe drejtor i Shtëpisë së Pritjes së Udhëheqjes etj., pasi nuk më kujtohen të gjithë. Mund të them se të gjithë së bashku me delegacionin bëheshim rreth 17 veta.
Zumë vend në vagonin e posaçëm hungarez, i cili ishte i caktuar për Enver Hoxhën dhe delegacionin që e shoqëronte. Ai vagon kishte dhe një personel të kompletuar shërbimi të brendshëm për nevoja të ndryshme ushqimore që mund të kishe.
Çfarë itinerari përshkuat deri sa erdhët në Tiranë?
Nga Moska shkuam në Kiev të Ukrainës dhe prej andej të nesërmen, më 7 Nëntor arritëm në Budapest. Fletëm aty atë natë.
Juve kishit kontakt me Enverin në tren për të kuptuar nëse ishte i frikësuar gjatë udhëtimit apo jo?
Jo. Ai rrinte në kabinën e tij së bashku me Mehmet Shehun dhe Llambi Peçinin. Neve komunikonim vetëm me Mehmetin që në çdo rast na jepte udhëzime. Nga mënyra se si fliste Mehmeti dhe sa i kujdeshsëm tregohej, aq sa nuk harronte as një element të sigurisë, neve kuptonim që frika për çdo rast ishte shumë e madhe. Gjatë rrugës mësuam se nga Tirana interesohej edhe Kadri Hazbiu me Beqir Ballukun. Ata lidheshin me telefon me shtetet ku kishte drejtim treni dhe kërkonin masa edhe nga policitë vendase për të siguruar nga jashtë vagonin apo dhe trenin ku udhëtonte Enver Hoxha.
Nga Hungaria u nisëm të nesërmen, më 28 nëntor. Sërish lëvizja vijoi me tren, duke e shmangur sërish udhëtimin me avion. Kjo u bë për të mos fluturuar mbi Jugosllavi, pasi në një rast të tillë shkonim drejt një katastrofe të padiskutueshme për Enver Hoxhën. Udhëtimi me tren mori itinerarin, Budapest - Vjenë. Do t’ju kujtoja këtu, se para se të niseshim nga Budapesti, arriti nga Tirana dhe zëvendësministri i Punëve të Brendshme, Mihallaq Ziçishti. Pasi arritëm në Vjenë, vazhduam rrugën për në veri të Italisë. Sa hymë në Itali, ( Veri të saj) na doli para një skuadër karabinierësh, të cilët hipën në tren për përforcim shoqërimi. Kuptohej se kjo ndodhte nga interesimi që nga Tirana i Kadri Hazbiut dhe Beqir Ballukut. Ata na shoqëruan deri në Bari në të cilin arritëm afër mbrëmjes së datës 28 nëntor.
Ju priti kush nga autoritetet italiane në Bari?
Patjetër. Autoritetet e atjeshme kishin marrë njoftim se do të kalonte tranzit Enver Hoxha. Kishin dalë në port jo vetëm autoritete civile të Barit, por edhe ato ushtarake.
Mbaj mend se ndërsa isha afër Enver Hoxhës, prefekti i Barit e ftoi për një kafe në hollin qeveritar. Nuk e di pse, por e kuptova se Enveri nuk kishte qejf fare të zgjaste bisedën me ta, ndoshta kjo ndodhte nga stresi që kishte kaluar apo ndoshta kishte ndonjë problem diplomatik, sepse ftesës së prefektit iu përgjigj me shprehjen: Faleminderit, por ju lutem përfundoni procedurën e dokumenteve, sepse na pret populli në Shqipëri.
Në këtë moment prefekti iu përgjigj:
Si urdhëron, si urdhëron nuk e di nëse është e vërtetë ajo që mësova se juve sot keni festën e indipendencës kombëtare?
Enveri ja ktheu me një ton më të fortë: Po. Kemi ditën e indipendencës kombëtare dhe ditën e çlirimit të Shqipërisë nga okupatorët nazifashistë.
Prefekti para kësaj ndërhyrje të shumëkuptimtë ngeli pa bërë zë.
Në atë moment vjen Babçe Faiku dhe Masar Aga, të cilët raportojnë se ishte hapur një korridor i atmosferës deri në Kepin e Rodonit. Mehmeti u kthye edhe një herë nga ata për t’i pyetur për shkallën e sigurisë.
Udhëtimi vazhdoi me avion?
Koha ishte e keqe dhe fluturimi për në drejtim të Shqipërisë me avion përbënte një rrezik për vetë kushtet atmosferike të rënduara që ishin. Por piloti i parë i avionit të Enver Hoxhës, (ILL-14) Babaçe Faiku, i raportoi Mehmetit se ishte gati për fluturim. Ai kishte parashikuar të gjitha mundësitë dhe kishte lidhje të plotë me komandantin e tij, Edip Ohrin, i cili në ato momente fluturonte mbi Adriatik me një avion tjetër për të kontrolluar vazhdimisht kushtet atmosferike gjatë gjithë korridorit ku do t’i duhej të udhëtonte avionit qeveritar. Por, Kadri Hazbiu dhe Beqir Balluku që e ndiqnin me nerva të tendosura që nga Tirana atë udhëtim, kishin marrë masa edhe për rastin që koha e keqe mund të bënte të pamundur vazhdimin e udhëtimit me avion. Për këtë rast ishte dërguar që nga Durrësi anija luftarake “Partizani”. Situata kërkonte që Enver Hoxha të ishte në Tiranë me patjetër rreth orës 20.00 për të asistuar në takimin ceremonial që zhvillohej në Pallatin e Brigadave.
Gjithsesi, pas raportimit dhe gatishmërisë dhe garancisë së Babaçe Faikut, ata hipën në avion dhe ne ndenjëm aty derisa avioni u ngrit në lartësi dhe mori drejtimin e lindjes, pra drejtimin e Shqipërisë.
Nuk hipët juve?
Jo, ne e kishim detyrën deri te shkallët e avionit. Jo që nuk mundeshim të hipnim aty, por edhe po të hipnim nuk mund të mbronim asgjë. Neve hipëm në anijen “Partizani”, e cila filloi lundrimin menjëherë pas nisjes së avionit. Arritëm në Durrës vetëm në të gdhirë. Gjithsesi, sa hipëm në anijen luftarake për të arritur në atdhe, nuk ndiheshim të qetë derisa të mësonim se Enveri arriti shëndoshë në kryeqytet, sepse gjithçka mund të ndodhte edhe në çastin e fundit, aq më shumë që veç situatës politike ishte edhe moti shumë i keq.
Nuk vonoi, por, sa kishim kaluar tri-katër milje në drejtim të Adriatikut, dëgjojmë zërin e spikerit të “Radio-Tiranës”. E kam në vesh si tani kur tha : “Vini re, vini re. Ju flet “Radio-Tirana”. Mbërriti në Shqipëri delegacioni i partisë dhe i shtetit me shokun Enver në krye, i cili mori pjesë në festimet e Moskës”.
Kaq tha dhe as një fjalë më shumë. Në këtë çast neve shpërthyem në duartrokitje nga gëzimi i madh. Më së fundmi kishim arritur të kryenim detyrën me shumë sukses. Për këtë na ishte dashur që për rreth një muaj të rrinim pa vënë gjumë në sy as natën dhe as ditën.
Të hënën përmbledhja e plotë
Kadri Meta dëshmon ditët e tmerrit të Enver Hoxhës
Gazeta “Panorama” vazhdon botimin e intervistës së Kadri Metës, i cili ka qenë njëri prej rojeve personale të Enver Hoxhës që prej vitit 1944, kur me përzgjedhjen e Mehmet Shehut në Panarit të Skraparit u krijua skuadra e parë e sigurimit të Shtabit të Përgjithshëm të ushtrisë. Për katër ditë me radhë, në këtë cikël pesë numërsh të këtij botimi, lexuesi i rubrikës sonë është njohur me dëshminë e Metës, duke filluar që nga dita e njohjes së parë me Enver Hoxhën në Panarit të Skraparit, e derisa e shoqëroi atë në mbledhjen e 81 Partive Komuniste në Moskë.
Si është historia e krijimit të kompanisë së sigurimit të Shtabit të Përgjithshëm dhe si organizohej mbrojtja personale e Enverit në luftë. Pse Enveri në vitin 1958 u përlesh fizikisht në Aeroportin e Moskës, me udhëheqësin e lartë sovjetik, Mikojanin. Çfarë ndodhi kur delegacioni ynë u vendos në Kremlin dhe peripecitë që shoqëruan atë gjatë atyre ditëve, ku Enver Hoxha ka bërë personalisht përballë Hrushovit përplasjen e parë. Ngjarjet e panjohura që kanë shoqëruar delegacionin shqiptar të kryesuar nga Enver Hoxha në mbledhjen e 81 Partive Komuniste në Moskë. Situata para së cilës ai është ndodhur, deri sa u detyrua që për efekt sigurie të lërë vilën rezidenciale, ku ishte vendosur për t’u sistemuar brenda ambienteve të ambasadës.
Pse u mbyll brenda për afër një muaj, pa guxuar të bënte qoftë dhe një shëtitje të vogël jashtë saj. Gjendja e tij shpirtërore për situatën në të cilën ndodhej dhe dalja që bënte në oborr vetëm për çaste ajrimi.
Kush janë detajet e situatës së krjuar tek vetë Enver Hoxha dhe gjithë ekipi që e shoqërone, pikërisht në ditën e mbajtjes së fjalimit të guximshëm para 81 Partive Komuniste të botës.
----
Ketu mbaron artikulli i Gazetes...
....
cfar sna degjojne veshet..
Me dashje a pa dashje i ngrati xha Kadri Terbaci.. qe patjater jeton ne ndonje apartament luksoz nga ato qe u a muarren borgjezve me dizet e pesen.. ne Tiran te re.. afer Bllokut.. tregon gjera qe len pikpyetje..
Personat qe permend ky veteran si te afert..bodygarde e shefa bodygardesh e shefa sigurimi e shoqerues e zv ministra e ministra Sigurimi e mbrojtjeje.. e genjerala aviacioni etj.. nga 1944-tra e deri sa Diabeti ja hengri koken.. shokut Dull.. jane personazhe te njohur te cileve u dihet fundi..
Poliagjenti Mehmet ja gjen bodygardin qe ne 1944..
Po Poliagjenti Mehmet se bashku me poliagjentin Llamb Pecini.. poliagjentin tjeter Mihallaq Zicishti..Poliagjenti tjater Kadri Hazbiu..poliagjentin tjeter Edip Ohri..poliagjentin tjeter Beqir Balluku.. etj ja sigurojne pushtetin sa ai eshte ne Moske.. Po ashtu keta poliagjente ja sigurojne trenin Enverit qe hedh valle ne goj te ujkut ne mesin e tere ketyre poliagjenteve dhe bashk ne kabine me Dullen poliagjentet qe tham me larte nga Moska neper by.thshkymin Sovietik Revizionist social imperialist.. e nxjerrin ne Hungarin e revizioniste satelite te By.thshkymit Sovietik e pastaj neper Vendet kapitaliste sikurse Austria e Italia shkon Enveri deri ne Bari ku i dalin dhe pushtetare Italiane te kujdesen per te..e vjen si molla ne tirane..
kush e nxorri ekipin e karabiniereve ne kufi te italise e qe e shoqeroi per siguri deri ne Bari?
Patjater nje i madh i Italise e ka kte fuqi..
sipas veteranit..dhe ai tregon te verteten ketu.. personat qe sigurojne jeten Enverit jane..
Mehmeti Shehu
Kadriu Hazbiu..
Beqir Ballukja
Mihallaqi iZicishtit
Llambi Pecini..
edipi.. Ohri..
etjetj..
Te tere kuadro te Luftes e te shtetit e te tereve Enveri u a beri varrin e u a futi nga nje damke si Poliagjente e u a genocidoi fare e fis e familje..
Po Enveri vet i kujt ishte Agjent..
?????
Caja e Poleshit.. sic duket ka qene Shefja e madhe e Dulles qe i dha leje Te bente Shqiperine MATHAUZEn..mba 1945 deri me 90 dhe ne 97 perseri tja jepte atyre Pushtetin..
po ITALIA.. crol ka ketu?
te shebetores se Cajes..
megjithse Burgjet e Enverit ishin te mbushura me Prifta e kardinala Katolik e qindra te tille ishin Pushkatuar deri para 1955-60-tes..por Perseri Italia e siguron Krye banditin ..
uauuuu..
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga Tirona-Re
Krijoni Kontakt