Besimi: Bazat, esenca, negacionet

[IslamInfo]

Robërit fisnikë

E, për sa i përket qëndrimit të tyre ndaj All-llahut xhel-le
shanuhu, ky bazohet në dëgjueshmëri të plotë, në ibadet dhe në
kryerje të tërësishme të urdhrave të Tij dhe vetëm në këtë
kuptim flitet për qëndrimin e tyre ndaj All-llahut xhel-le shanuhu,
ngase ata nuk janë zot në krahasim me Të, e as që janë
pasardhës të Tij - djem a vajza të Tij - siç pohonin mushrikët
(idhujtarët).

“Dhe ata thonë: “Mëshiruesi ka marrë për Vete
fëmijë”. - I pastër është Ai - Jo, ata (engjëjt) janë
robër të ndershëm. Ata nuk flasin pa lejen e Tij dhe
ata punojnë me urdhrin e Tij. Ai di se ç’kishte para
tyre dhe çka do të ketë pas tyre, dhe (ata)
ndërmjetësojnë vetëm për atë me të cilin është i
kënaqur (All-llahu), e ata edhe vetë janë të
brengosur nga frika prej Tij.” (El-Enbija’: 26-28)

“I druajnë Zotit të tyre, që ka pushtet mbi ta dhe
punojnë atë që u urdhërohet.” (El-Nahl: 50)

“... Të cilët nuk u kundërshtojnë urdhrave të Allllahut
dhe të cilët punojnë atë që urdhërohen.” (Et- Tahrim: 6)

Pra, ata janë nga krijesat e shumta të All-llahut xhel-le
shanuhu, janë të nënshtruara dhe nuk janë në gjendje të bëjnë
asgjë nga vetvetiu, e as që janë në gjendje t’i propozojnë diçka
All-llahut xhel-le shanuhu. Ata vijimisht janë të zënë me ibadet ndaj
All-llahut xhel-le shanuhu dhe i kryejnë të gjitha urdhrat e Tij.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Çdonjëri prej nesh (engjëjve) e ka vendin e caktuar,
ne jemi ata që qëndrojmë në radhë, dhe ne jemi ata
që i lutemi Atij (All-llahut).” (El-Saffat: 164-165)

Kjo është e vërteta për engjëjt, prandaj, të besuarit se ata
janë në gjendje të bëjnë çkado qoftë sipas dëshirës së tyre, bën
pjesë në shirk.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Ai njeri nuk do t’u urdhërojë juve që engjëjt dhe
Pejgamberët t’i konsideroni për zotë. Vallë! Si mund
t’ju urdhërojë ai juve të bëheni mohues, pasi jeni
bërë muslimanë?” (Ali ‘Imran: 80)

[IslamInfo]

QËNDRIMI I ENGJËJVE NDAJ GJITHËSISË DHE NJERIUT

Pamë se qëndrimi i engjëjve ndaj Sunduesit ishte nënshtrimi
i plotë dhe kryerja e përpiktë e urdhrave të Tij, ndërsa qëndrimi
i tyre ndaj gjithësisë dhe njeriut është vetëm një pjesë e atij
nënshtrimi. Ngase ibadeti i tyre nuk shfaqet vetëm me madhërim
dhe lavdërim të All-llahut xhel-le shanuhu, por edhe me kryerjen
e urdhrave të Tij lidhur me rregullimin e tërë gjithësisë dhe
për mirëmbajtjen e saj me të gjitha krijesat që gjenden në të.

Këto urdhra i përkasin të gjitha lëvizjeve dhe aktiviteteve, të
gjitha gjallesave dhe jogjallesave, të gjitha ligjeve dhe fuqive
që gjenden në gjithësi dhe për realizimin e përcaktimit të Tij
ashtu siç ka urdhëruar Ai, për të gjitha krijesat parcialisht (veç e
veç). Ata i kryejnë urdhrat e All-llahut xhel-le shanuhu në përcjelljen
dhe shënimin e vëmendshëm të çdo gjëje që ndodh në gjithësi
nga lëvizjet e vetëdijshme dhe të pavetëdijshme. Ata janë të
ngarkuar për qiejt dhe për Tokën, për çdo lëvizje në këtë botë,
në mënyrë që të bëhet ashtu siç dëshiron All-llahu xhel-le shanuhu.[65]

Përkitazi me këtë All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Dhe pasha engjëjt, të cilët me shpejtësi i
rregullojnë të gjitha gjërat (i kryejnë të gjitha
urdhrat).” (En-Nazi’at: 4)

Kur’ani dhe Suneti vënë në pah se ekzistojnë shumë lloj engjëjsh,
të cilët janë të ngarkuar për lloj-lloj krijesash. All-llahu
xhel-le shanuhu i ka caktuar engjëjt për Diellin e Hënën, për yjet,
për malet, për retë, për shiun, për mitrën e nënës, për
embrionin derisa kompletohet krijimi i tij, për çdo krijesë dhe
për çdo gjë që ndodh në gjithësi nga dukuritë “natyrore”, për të
gjitha këto janë ngarkuar engjëj të caktuar.[66]

E tërë kjo nuk është në kundërshtim me atë që vërejmë në
gjithësi nga ligjet dhe rregullat, të cilat janë të ndërlidhura mes
vete, ngase këto ligje dhe këto rregulla janë krijesa të All-llahut
xhel-le shanuhu dhe engjëjt janë të ngarkuar edhe për to, ashtu siç
i ruajnë dhe i mirëmbajnë edhe krijesat e tjera. Dhe sikur të
mos ekzistonte vullneti i All-llahut xhel-le shanuhu për ruajtjen e
këtyre ligjeve dhe dukurive dhe sikur të mos ekzistonte
përcaktimi i All-llahut xhel-le shanuhu që engjëjt ta ruajnë njeriun,
arsyeja nuk do të mund ta kuptonte shkakun dhe domosdoshmërinë
e ekzistimit gjatë periudhave kaq të gjata të një sistemi kaq preciz
dhe të përsosur.

E, për sa i përket njeriut, ai, gjithashtu, sipas natyrës së tij të
lindur, i përket kujdesit të engjëjve, ngase edhe ai vetë është një
nga krijesat e shumta të All-llahut xhel-le shanuhu në gjithësi, madje
edhe më tepër, ai është krijesa të cilit All-llahu xhel-le shanuhu ia ka
nënshtruar të gjitha krijesat e tjera në gjithësi.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“A nuk po e shihni se si All-llahu ju ka mundësuar t’i
shfrytëzoni të gjitha ato që gjenden në qiej dhe në
Tokë...” (Llukman: 20)

Prandaj, ruajtja e qiejve dhe e Tokës, dhe e të gjitha atyre
që janë në to nga ana e engjëjve, njëkohësisht, paraqet edhe
ruajtjen e njeriut dhe ndihmesë atij që t’i kryejë obligimet e
mëkëmbësisë së vet në Tokë.

Engjëjt kanë edhe obligime dhe detyra të tjera lidhur me
jetën e njeriut, që kanë për qëllim, siç ka saktësuar All-llahu
xhel-le shanuhu, t’i udhëzojnë dhe t’i bëjnë të lumtur njerëzit në
këtë botë dhe t’u ndihmojnë në ibadetin e tyre ndaj All-llahut
xhel-le shanuhu, të zgjedhin udhëzimin kundrejt lajthitjes dhe të
flakin të keqen, çrregullimin dhe bredhjen.

All-llahu xhel-le shanuhu i ka zgjedhur ata që t’ua dërgojnë njerëzve
udhëzimin e Tij përmes Pejgamberëve të ndershëm të Tij. Engjëlli i caktuar
për këtë detyrë të ndershme është Xhibrili alejhis-selam.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Dhe me të vërtetë, ai (Kur’ani) është Shpallje e
Zotit të gjithësisë. Atë e e ka sjellë Shpirti i
besueshëm (Xhibrili) në zemrën tënde, që të bëhesh
nga ata që paralajmërojnë.” (Esh-Shu’ara’: 192- 194)

Ata e përcjellin njeriun në çdo moment të jetës së tij dhe
kanë për detyrë ta udhëzojnë atë në të mirë dhe ta bëjnë të
lumtur. U tregojnë sheshit të vërtetën, punët e mira dhe i nxisin
t’i kryejnë ato.

Muhammedi alejhi-selam ka thënë: “Djalli (shejtani) ka
ndikim te njeriu, por edhe engjëlli ka ndikim. Djalli e drejton
atë në të keq dhe të vërtetën ia bën të rrejshme, ndërsa
engjëlli e drejton atë në të mirë dhe ia vërteton të vërtetën. E,
ai i cili prej nesh ndien diç nga kjo e mirë, le ta dijë se ajo
është nga All-llahu xhel-le shanuhu, kurse nëse ndien të kundërtën
e kësaj, le të kërkojë mbrojtje nga All-llahu xhel-le shanuhu nga
shejtani i mallkuar.” Pastaj ka recituar: “Djalli ju frikëson me
skamje e varfëri dhe ju urdhëron të bëni mëkate (si koprracia
etj.) Por All-llahu ju premton falje mëkatesh dhe dhuntinë e
Tij. All-llahu është i Mëshirshëm pa masë dhe i di të gjitha.”
(El-Bekare: 268).[67]

All-llahu xhel-le shanuhu na informon se i ka angazhuar ata që
të bëjnë dua për besimtarët dhe të kërkojnë falje për mëkatet e
tyre:

“Ata (engjëjt) që e mbajnë Arshin dhe ata që janë
rreth tij, e madhërojnë Zotin e tyre me falënderim
dhe i besojnë Atij, si dhe kërkojnë falje (prej Allllahut)
për ata që kanë besuar (duke thënë): “O Zoti
ynë, Ti përfshin çdo gjë me mëshirën dhe dijeninë
Tënde; prandaj fali ata që u penduan dhe ndoqën
rrugën Tënde dhe ruaji Ata prej dënimit të ferrit! O
Zoti ynë, shpjeri ata në kopshtet e Adnit, të cilat
jua ke premtuar atyre, dhe prindërit e tyre dhe
bashkëshortet e tyre dhe pasardhësit e tyre, - ata
që kanë qenë të mirë; Ti je i Plotfuqishëm dhe i
Urtë. Dhe ruaji ata nga ndëshkimi për shkak të
veprave të këqija, sepse, kë e ruan Ti atë ditë nga
ndëshkimi për shkak të veprave të këqija - Ti e ke
mëshiruar atë, e ky, me të vërtetë do të jetë sukses
i madh!” (Mu’min: 7-9)

Pejgamberi i All-llahut ka thënë: “Çdo ditë me të gdhirë
zbresin dy engjëj dhe njëri prej tyre thotë: “O All-llah i dashur,
Ti dhuroji bereqet pasurisë së atij që jep”, e tjetri thotë: “O
All-llah i dashur, Ti shkatërroja pasurinë e atij që nuk jep.”[68]

Ata e nxisin njeriun të jetë i përulur dhe t’i bëjë ibadet
Zotit të vet dhe ia bëjnë të këndshëm leximin e Kur’anit dhe
përmendjen e All-llahut xhel-le shanuhu, duke e inkurajuar të
përfitojë dijeni dhe të bëjë vepra të mira dhe janë të pranishëm
gjatë namazit dhe leximit të Kur’anit nga ai. Për të gjitha këto
flasin hadithet autentike.

Buhariu dhe Muslimi transmetojnë nga Ebu Hurejre radijAllllahu
anhu, se Pejgamberi i All-llahut ka thënë: “Namazi i njeriut
në xhemat është më i vlefshëm se namazi i tij në shtëpinë e tij
a diku tjetër për njëzet e disa shkallë. Kush merr abdest në
formën më të mirë, pastaj shkon në xhami me të vetmin qëllim
që ta falë namazin me xhemat, duke mos i interesuar asgjë
tjetër, për çdo hap të tij i shtohet nga një gradë dhe i shlyhet
nga një mëkat derisa të hyjë në xhami, e kur të hyjë në xhami,
atëherë në namaz është aq sa e ka përfshirë namazi. Secilin
prej jush e bekojnë engjëjt, derisa të gjendeni në vendin ku
keni falur namazin, ata thonë: “O Zot, mëshiroje! O Zot, fale! O
Zot, pranoja pendimin!” Engjëjt veprojnë kështu përderisa
njeriu të mos fillojë t’i mundojë të tjerët, ose ta prishë abdesin
në xhami.”[69]

Ebu Hurejra radijAll-llahu anhu transmeton se Pejgamberi i All-llahut
ka thënë: “Engjëjt ndërrohen në kujdestari mbi ju,
engjëjt e ditës dhe engjëjt e natës. Të gjithë ata mblidhen në
namazin e sabahut dhe të ikindisë, pastaj ata që e kanë kaluar
natën me njerëzit ngrihen tek All-llahu xhel-le shanuhu, e Ai i pyet,
edhe pse Ai e di më së miri: “Si i latë robërit e Mi?” Ata
përgjigjen: “Ne i kemi lënë e ata faleshin, siç i kemi lënë në
namaz, kur kemi ardhur.”[70]

Për pjesëmarrjen e tyre nëpër ndejat e dhikrit kuptojmë nga
hadithi që transmeton Ebu Hurejra radijAll-llahu anhu, ku thotë: “I
Dërguari i All-llahut alejhis-selam ka thënë: “Vërtet, All-llahu i
Madhërishëm ka engjëj që udhëtojnë gjithnjë dhe kërkojnë ithtarë
të dhikrit, e kur e gjejnë popullin që e përmend All-llahun e
Madhërishëm, engjëjt thërrasin: ‘Ejani nga nevojat tuaja!’, e
pastaj i rrethojnë me krahët e tyre deri në qiellin e kësaj bote,
kurse Krijuesi i tyre, edhe pse e di më mirë se ata, i pyet: “Ç’po
flasin njerëzit e Mi?“ Ka thënë: “Engjëjt thanë: “Po të lavdërojnë
(tesbih) Ty, po të madhërojnë (tekbir) Ty, po të falënderojnë
(tahmid) Ty dhe po të lartësojnë (temxhid) Ty“. All-llahu tha: A më
kanë parë robërit e Mi? Engjëjt thanë: “Jo, për All-llahun, ata nuk
Të kanë parë!” All-llahu pyeti: “Si do të ishin, sikur të më shihnin?”
Engjëjt thanë: “Sikur të të shihnin, ata edhe më tepër do të të
adhuronin, do të të falënderonin dhe do të të lavdëronin.” Allllahu
tha: “A po kërkojnë diçka robërit e Mi?” Engjëjt thanë: “Po,
të lusin për Xhenet.” Pejgamberi alejhis-selam tha: “All-llahu thotë:
“A e kanë parë atë?”. Engjëjt thanë: “Jo, për All-llahun, o Krijues,
nuk e kanë parë Xhenetin”. All-llahu atëherë u tha: “E si do të
luteshin për Xhenetin, sikur ta kishin parë?” Engjëjt thanë: “Sikur
ta kishin parë Xhenetin, ata edhe më shumë do të lakmonin për të,
edhe më shumë do ta kërkonin, e edhe më shumë do ta dëshironin.”
Atëherë All-llahu i pyeti ata: “Prej çka ata kërkojnë mbrojtje
dhe strehim?” Engjëjt thanë: “Ata kërkojnë mbrojtje nga zjarri.”
All-llahu tha: “A e kanë parë ata zjarrin?” Engjëjt thanë: “Jo, për
All-llahun, nuk e kanë parë!” All-llahu tha: “E si do të kërkonin ata
mbrojtjen nga zjarri sikur ta kishin parë?” Engjëjt thanë: “Sikur ta
kishin parë zjarrin, ata edhe më shumë do të iknin nga ai, e edhe
më shumë do të frikësoheshin nga ai.” All-llahu i Madhërishëm tha:
“Bëhuni dëshmitarë që po ua fal atyre.” Muhammedi alejhis-selam ka
thënë: “Një prej engjëjve tha: “O Krijues, në mesin e tyre është
një që nuk është prej tyre, ai ka ardhur në mesin e tyre për shkaqe
private.” All-llahu i Madhëruar tha: “Ata të gjithë së bashku ulen,
nuk mund të jetë i pakënaqur një fqinj i tyre që qëndron ulur në
shoqërinë e njëjtë.”[71]

Ndërsa për inkurajimin e dijetarëve (alimëve), të cilët kërkojnë
dituri, Pejgamberi i All-llahut ka thënë: “Nuk ka kurrë
njeri që braktis shtëpinë e vet për të kërkuar dituri, e që
engjëjt nuk ia zgjasin krahët e vet të kënaqur me atë që bën ai.”[72]

Ata po ashtu e përforcojnë njeriun të bëjë vepra të mira,
posaçërisht për xhihad në rrugën e All-llahut xhel-le shanuhu.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“(Kujtoje) kur i urdhëroi Zoti yt engjëjt: “Unë jam
me ju, andaj forconi ata që besojnë.” Unë do t’u
shtie frikën në zemër mohuesve, andaj rrihni ju ata në
qafë dhe në të gjithë gishtërinjtë.”(Enfal: 12)

Një nga detyrat e engjëjve, për të cilat na flet All-llahu xhelle
shanuhu, e që kanë ndikim të madh në jetën e njeriut dhe
mbrojtjen e tyre nga mëkatet dhe të këqijat, është edhe mbikëqyrja
dhe përcjellja e tyre e zellshme e tërë asaj që punojnë
njerëzit dhe shënimi i veprave të tyre.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Ne e kemi krijuar njeriun dhe Ne dimë se çka i
pëshpërit shpirti atij, ngase Ne jemi më afër se
damari i tij i qafës. Kur takohen dy veta dhe ulen
njëri nga e djathta, e tjetri nga e majta, ai nuk e
thotë asnjë fjalë e që pranë tij të mos jetë ai që
mbikëqyr.” (Kaf: 16-18)

“Dhe mbi ju, me të vërtetë, vigjilojnë rojtarët, që
janë të çmuar tek Ne, që i shkruajnë veprat tuaja,
të cilët dinë çka punoni.” (Infitar: 10-12)

“Vallë, a mendojnë ata se Ne nuk dëgjojmë çka
flasin ata tinëzisht dhe haptazi ndërmjet vete?
Përkundrazi, Ne dëgjojmë, e të dërguarit Tanë
(engjëjt), që janë pranë tyre, shënojnë.”(Zuhruf: 80)

Dhe, në fund të ekspozesë sonë rreth qëndrimit të engjëjve
ndaj njeriut dhe ndikimit të tyre në veprat e tyre të
vetëdijshme dhe të pavetëdijshme, t’i përmendim fjalët tejet
të bukura të alimit Ibnul Kajjum El-Xhevziut mbi këtë temë, në
veprën e tij të njohur “Igathetul Lehvan”, ku thotë:

“E engjëjt, të cilët janë të ngarkuar të kujdesen për njeriun që
nga fillimi i jetës së tij e gjer në vdekje, kanë tjetër qëndrim ndaj tij.
Ata janë të ngarkuar që ta formojnë atë dhe ta bëjnë figurën më të
bukur, që ta mbrojnë atë në “thellësitë e tri errësirave”, që t’ia
shkruajnë nafakën (fatin), datën dhe çastin e vdekjes së tij, a do
të jetë fatlum a fatkeq dhe që ta përcjellin në të gjitha situatat
dhe punët e tij. Që t’i shënojnë fjalët e tij dhe çdo vepër të
kryer gjatë jetës së tij, që ta ruajnë në jetën e tij, që t’ia
marrin shpirtin në çastin e vdekjes së tij dhe ta dërgojnë atë
para Zotit dhe Krijuesit të tij. Ata janë të ngarkuar edhe ta
ndëshkojnë a ta shpërblejnë atë në jetën e Përtejvarrit (berzah)
dhe pas ringjalljes, janë të ngarkur edhe për përdorimin e
instrumenteve të kënaqësive dhe të ndëshkimeve. Ata e
përforcojnë njeriun besimtar dhe ia mësojnë atë nga e cila do të
ketë dobi, luftojnë duke e mbrojtur atë dhe i janë ndihmës edhe
në këtë botë edhe në botën tjetër. Ata e udhëzojnë në të mirë,
duke e thirrur në të, dhe e ndalojnë nga e keqja, duke ia
tërhequr vërejtjen në të. Pra, ata janë mbrojtës dhe ndihmës të
vërtetë, mbikëqyrës dhe mësues, këshillëdhënës, bëjnë dua dhe
kërkojnë falje për të. Ata bëjnë salavat për të, përderisa ai i
është nënshtruar Zotit të tij dhe përderisa i mëson të tjerët për
të mirë. Ata i sjellin lajme të gëzuara për nderimin që e pret te
Zoti i tij, me rast të ëndërrimit, vdekjes dhe ringjalljes. Ata e
thërrasin të jetë i modestë në këtë botë dhe t’i japin përparësi
ahiretit. Ata e përkujtojnë kur harron, e aktivizojnë kur e
kaplon përtacia dhe e përforcojnë kur frikësohet. Ata punojnë
për të mirën e tij në këtë botë dhe në botën e ardhme. Pra, ata
janë të dërguarit e All-llahut xhel-le shanuhu, të ngarkur që të
kujdesen për gjithë krijimtarinë dhe tërë atë lidhur me të dhe
ata janë ambasadorët e Tij dërguar te njerëzit, sipas urdhrit të
Tij, që zbresin në të gjitha pjesët e botës dhe ngrihen tek Ai,
gjithashtu sipas urdhrit të Tij.”[73]



-----------------------------------------------------------------------------------------

[65] Igathetul lehvan, 2: 120; Sherhul ‘akidetit-Tahavijje, f. 335.
[66] Igathetul lehvan, 2: 120; Sherhul ‘akidetit-Tahavijje, f. 335.
[67] Këtë hadith e transmeton Tirmidhiu dhe thotë se është hasen garib. E transmetojnë edhe Nesaiu dhe Ibnu Hibbani nga Mes’udi. Fejdul Kadir
lil Munavi, (2: 449).
[68] Muttefekun ‘alejhi. Shih Sahihu-l-Buhari me’a Fet’hul Bari, 3: 237; Muhtesar
Sahih Muslim, 1: 150.
[69] Muttefekun ‘alejhi. Sahih Muslim bi sherhin Nevevi, 5: 165; Shih Fet’hul Bari 1:448.
[70] Muttefekun ‘alejhi: Sahihu-l-Buhari me’a Fet’hul Bari, 6: 239.
[71] Muttefekun ‘alejhi: Sahihu-l-Buhari me’a Fet’hul Bari, 11: 175-176.
[72] Transmeton Tirmidhiu duke thënë se hadithi është sahih, pastaj Ibnu Maxhe
e këto janë fjalët të transmetimit të tij, Ibnu Hibbani në Sahih dhe Hakimin e vet dhe thotë se senedi i vet (zinxhiri i transmetuesëve) është autentik (sahih). Shih Tergib vetterhib, 1: 104.
[73] Gasetul lehvan min mesajidish shejtan, 2: 125-126.

[IslamInfo]

NUMRI I ENGJËJVE

Engjëjt janë aq të shumtë, saqë numrin e tyre nuk e di
askush përveç All-llahut xhel-le shanuhu:

“Ne kemi bërë rojtarë të zjarrit (engjëjt) dhe kemi
caktuar numrin e tyre, vetëm për t’i provuar jobesimtarët;
për t’u bindur njerëzit, të cilëve u është
dhënë Libri; që t’u shtohet (forcohet) besimi atyre që
besojnë, e mos të dyshojnë, ata të cilëve u është dhënë Libri,
dhe ata në zemrat e të cilëve ka sëmundje dhe ata që
janë jobesimtarë, të thonë ”Çka ka dashur Zoti (të
tregojë) me këtë shembull?” Kështu, All-llahu e lë në
huti (dhe në humbje) atë që do, dhe e udhëzon në
rrugë të drejtë atë që do. Askush tjetër përveç Tij
nuk e di numrin e ushtrisë së Zotit tënd. Kjo është
vetëm këshillë për njerëzit.” (El-Muddeththir: 31)

Tirmidhiu, Ibni Maxhe dhe Bezzari shënojnë hadithin nga
Ebu Dherri, i cili transmeton nga Pejgamberi alejhis-selam, ku
thuhet: “Kërcëllyen qiejt..., e si mos të kërcëllejnë kur në to nuk
ka vend as sa katër gishtërinj, e që në të të mos bëjë sexhde
ndonjë engjëll.”[74]

Në hadithin e Mi’raxhit, Pejgamberi i All-llahut ka thënë:
“Pastaj qemë të ngritur gjer tek Bejt el-Ma’ëmur[75] e unë e
pyeta Xhibrilin për këtë. Ai u përgjigj: “Ky është Bejt el-
Ma’ëmuri, në të falen çdo ditë 70 mijë engjëj.”[76]



------------------------------------------------------------------------------------------

[74] Fet’hul Bari, 6: 232.
[75] Bejt el-Ma’ëmur - shtëpi e vizituar, që gjendet në qiell; në disa transmetime thuhet se kjo shtëpi është në një vijë me Ka’ben. Sh. p.
[76] Sahihu-l-Buhari me’a Fet’hul Bari, 6: 233

[IslamInfo]

BESIMI NË ENGJËJ, INDIVIDUALISHT DHE
PËRGJITHËSISHT

Jemi të obliguar t’u besojmë egjëjve, emrat e të cilëve
janë përmendur individualisht në Kur’an dhe në Sunet. Më të
zgjedhurit janë tre engjëj: Xhibrili, Mikaili dhe Israfili.

Xhibrili është i obliguar të sjellë Shpalljen, e cila është jetë e zemrave
dhe të shpirtrave.[77]

Xhibrili dhe Mikaili përmenden në këto ajete kur’anore:

“Thuaj: “Kush është armik i Xhibrilit? (duke qenë i
lavdërueshëm); Ai e ka zbritur Kur’anin në zemrën
tënde me lejen e All-llahut - për të vërtetuar Librat
e Shenjtë - dhe është udhërrëfyes e sihariq për
besimtarët. Kush është armik i All-llahut dhe i
engjëjve të Tij, dhe i Pejgamberëve të Tij, dhe i
Xhibrilit e Mikailit (ai është kafir) - e All-llahu është
me të vërtetë armik i atyre që nuk duan të besojnë.”
(El-Bekare: 97-98)

All-llahu xhel-le shanuhu e lavdëron Xhibrilin në Kur’an në mënyrën
më të bukur dhe e përshkruan atë me cilësi më të bukura:

“Dhe betohem në yjet që perëndojnë, të cilët lëvizin
dhe zhduken nga shikimi (horizonti), dhe në natën
kur errësohet, dhe në agimin kur gdhin (zbardhëllon
drita), Kur’ani është me të vërtetë të dëftuarit e të
Dërguarit fisnik (Xhibrilit), të fuqishëm, të çmuar
nga Zoti i Arshit, të cilin e dëgjojnë (engjëjt) dhe
është i besuar (i madh).” (Tekuir: 15-21)

“E mësoi atë një (engjëll) me fuqi të madhe, me
inteligjencë të lartë, i cili u paraqit në figurën e
vet.” (En-Nexhm: 5-6)

Mikaili është engjëlli i obliguar për shiun, i cili është burim i
jetës së tokës, i bimëve dhe i kafshëve.[78]

Israfili është engjëlli i obliguar t’i fryjë Surit, zëri i të cilit
është burim i jetës i të gjitha krijesave pas vdekjes së tyre.[79]

Në Kur’an përmendet edhe engjëlli Malik, rojtar i Xhehenemit.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë: “Ata (atëherë) do të thërrasin:
“O Malik (engjëlli i mbikëqyrjes së zjarrit)! Le të bëjë Zoti yt që të vdesim!” -
e ai do të thotë: “Ju, do të qëndroni përherë aty!” (Ez-Zuhruf: 77)

Ai përmendet edhe në një hadith autentik.[80]

Jemi të obliguar të besojmë në engjëjt të përmendur individualisht
dhe në engjëjt e tjerë, emrat e të cilëve janë përmendur
në hadithet sahih, së bashku me detyrat e tyre me të cilat
janë të ngarkuar. E, për sa u përket engjëjve që nuk janë përmendur
individualisht, jemi të obliguar të besojmë në ekzistimin
e tyre sipas llojeve, ashtu siç i përshkruan Kur’ani dhe Hadithi,
me të gjitha punët e tyre që janë përmendur.[81]

Prandaj edhe besojmë në Kiramen Katibin, të cilët All-llahu xhel-le
shanuhu i ka obliguar të na ruajnë:

“Dhe mbi ju, me të vërtetë, vigjilojnë rojtarët, që
janë të çmuar tek Ne, që i shkruajnë veprat tuaja,
të cilët dinë çka punoni.” (Infitar: 10-12)

“Njeriu ka përcjellës (engjëjt), para tij dhe pas tij, -
e mbikëqyrin atë me urdhrin e All-llahut.” (Er-Ra’d: 11)

“Vallë, a mendojnë ata se Ne nuk dëgjojmë çka
flasin ata tinëzisht dhe haptas mes tyre?
Përkundrazi, në dëgjojmë, e të dërguarit Tanë
(engjëjt), që janë pranë tyre, shënojnë.” (Ez-Zuhruf: 80)

Disa mufessirë, duke komentuar këtë ajet, thonë se ata
janë dy engjëj nga ana e djathtë dhe dy nga ana e majtë e
njeriut, të cilët i shënojnë të gjitha veprat e tij. Ai që rri në
anën e djathtë shkruan veprat e mira, kurse ai që rri në anën e
majtë shkruan veprat e këqija. Ndërsa dy të tjerët e mbrojnë
dhe e ushqejnë atë, njëri është para tij e tjetri mbrapa tij,
kështu që çdo njeri gjendet ndërmjet katër engjëjve.[82]

Imam Muslimi dhe imam Ahmedi transmetojnë nga ‘Abdullllah
bin Mes’udi radijAll-llahu anhu se ka thënë: “Pejgamberi i Allllahut
ka thënë: “Për çdonjërin është caktuar përcjellësi i tij
nga xhinët dhe përcjellësi i tij nga engjëjt.” Atëherë as’habët
pyetën: “A edhe për ty, o Pejgamber i All-llahut?” “Po, edhe për
mua, por mua All-llahu më ka ndihmuar kundër tij (xhinit -
djallit), andaj m’u ka dorëzuar tërësisht dhe më udhëzon vetëm
në të mirë.” - tha Pejgamberi alejhis-selam.”[83]

Gjithashtu i besojmë edhe engjëllit të vdekjes, i cili është i
obliguar për marrjen e shpirtrave:

“Thuaj: “Do t’jua marrë shpirtin engjëlli i vdekjes, i
cili është caktuar për ju, e pastaj të ktheheni te
Zoti juaj.” (Es-Sexhde: 11)

Kur’ani nuk e ka përmendur emrin e tij, e as që ai
përmendet në hadithe autentike, por në disa transmetime nga
gjeneratat e para të muslimanëve thuhet se emri i tij është
Azrail, e All-llahu e di më së miri.[84]

Dhe i besojmë mbajtësve të Arshit, për të cilët All-llahu xhel-le
shanuhu na flet në Kur’an:

“Dhe engjëjt do të rrinë anëve të qiellit, kurse atë
ditë - tetë (grupe engjëj) do ta mbajnë Arshin e
Zotit tënd.” (El-Hakka: 17)

Së bashku me ta do të jetë edhe Israfili, i cili do të fryjë në Sur.

Gjithashtu u besojmë edhe engjëjve të obliguar për
Xhehenem All-llahu xhel-le shanuhu na ruajttë nga ai! - torturues
(zebanitë) në krye të dymbëdhjetë engjëjve.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Dhe, ata që gjenden në zjarr, do t’u thonë
rojtarëve të skëterrës: “Luteni Zotin tuaj që të na
lehtësojë vuajtjet, (madje) qoftë edhe për një ditë!”
(El-Mu’min: 49)

“O ju që besoni! Ruajeni veten dhe familjet tuaja
nga zjarri, lëndë djegëse të të cilit do të jenë
njerëzit dhe gurët, dhe të cilin do ta mbikëqyrin
engjëjt e fuqishëm dhe të ashpër, të cilët nuk u
kundërshtojnë urdhrave të All-llahut dhe të cilët
punojnë për atë që urdhërohen.” (Et-Tahrim: 6)

“Mbi të vigjilojnë nëntëmbëdhjetë. Ne kemi bërë
rojtarë të zjarrit engjëj dhe kemi caktuar numrin e
tyre, vetëm për t’i provuar jobesimtarët.” (El- Muddeththir: 30-31)

I besojmë edhe engjëjt e obliguar për pallatet dhe kopshtet
e Xhenetit, të cilët janë të ngarkuar t’i gostisin dhe të kujdesen
për banorët e tyre, duke u përgatitur rroba, ushqim, pije të
llojllojshme dhe gjëra të tjera, çfarë syri i njeriut kurrë nuk ka
parë dhe veshi kurrë nuk ka dëgjuar dhe çfarë atij as që ka
mundur t’i bjerë ndërmend.[85]



--------------------------------------------------------------------------------------------

[77] Igasetul-lehvan, 2: 122.
[78] Igasetul-lehfan, 2: 122; Usulul iman li Muhammed bin ‘Abdul Vehhab, f. 14.
[79] Igasetul-lehfan, 2: 122; Usulul iman li Muhammed bin ‘Abdul Vehhab, f. 14.
[80] Sahihu-l-Buhari me’a Fet’hul Bari, 6, 242.
[81] Imam Buhariu ka ndarë një kapitull të veçantë për hadithet të cilët flasin
mbi engjëjt, ku ka përmendur tridhjetë të tillë. Shih: Sahihu-l-Buhari me’a
Fet’hul Bari, 6: 232-243
[82] Sherhul ‘akidetit-tahavijje, f. 493.
[83] Sahih Muslim bi sherhin Neveviu, 17: 157. Fjala ”esleme” ka domethënie “është dorëzuar dhe është bërë i dëgjueshëm”, andaj ka thënë: ”dhe më udhëzon vetëm në të mirë.” Këtu nuk mendohet se ai ka pranuar Islamin dhe është bërë besimtar, sepse djajtë nuk mund të jenë besimtarë. Shehrul ‘akidet-tahavijje, f. 439.
[84] Usulul iman li Muhammed bin ‘Abdul Vehhab, f. 14.
[85] Për t’u njoftuar më gjerësisht për botën e engjëjve, lexoni librin ”Bota e engjëjve fisnikë”, vepër kjo e dr. Sulejman Eshkariut.

[IslamInfo]

ROLI DHE RËNDËSIA E BESIMIT NË ENGJËJ
NË JETËN E NJERIUT

Thamë se e tërë ajo që na ka informuar All-llahu xhel-le
shanuhu nga gjërat e gajbit (të padukshme, të panjohura) paraqet
mençuri të madhe dhe janë tejet të vlefshme për ne. Prandaj
All-llahu xhel-le shanuhu, nga mëshira e madhe e Tij ndaj nesh, na
ka informuar për këto krijesa fisnike dhe besimi në to është një
pjesë e besimit në gajb, besim ky që i përshkruhet besimtarëve
të sinqertë.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Elif, Lam, Mim. Ky libër, në të cilin nuk ka dyshim
aspak, është udhëzim për të devotshmit, të cilët e
besojnë të fshehtën, e kryejnë faljen dhe japin nga
ajo që u kemi dhënë Ne.” (El-Bekare: 1-3)

Besimi në engjëj ka ndikime të mëdha në jetën e njeriut,
nga të cilat janë:

- Qëndrueshmëria në rrugën e All-llahut xhel-le shanuhu, ngase
ai i cili e ndien me plot zemër ekzistimin e engjëjve, ushtarëve
të All-llahut xhel-le shanuhu, dhe beson se ata përcjellin çdo lëvizje
dhe çdo fjalë të tijën dhe se janë të pranishëm në çdo situatë të
tij, do të turpërohet nga All-llahu xhel-le shanuhu dhe nga ushtarët
e tij, e nuk do t’i kundërvihet urdhrit të Tij e as që do të jetë i
padëgjueshëm ndaj Tij, as haptazi as fshehurazi. Sepse si mund
t’i lejojë vetes diçka të tillë duke qenë i vetëdijshëm se të
gjitha shihen, kundrohen dhe shënohen.

- Durimi dhe vazhdimi i xhihadit pa pikëllim, por duke ndier
kënaqësi dhe qetësi. Këto domethënie janë fuqimisht të lidhura
me besimin në engjëj dhe në atë që na ka informuar All-llahu
xhel-le shanuhu përkitazi me ta. Prandaj, kur njeriu (besimtari) të
gjendet në shoqërinë e atyre që kanë lajthitur nga rruga e
drejtë, të cilët i sundon xhahilijeti, dhe kur të bëhet i huaj në
atdheun e vet, ndër të afërmit dhe ndër popullin e vet, i
përqeshur, i nënçmuar dhe i penguar në përulshmërinë e tij ndaj
All-llahut xhel-le shanuhu dhe në qëndrueshmërinë në rrugën e Tij,
në gjendje të tillë ai i gjen vetes shokun dhe mikun i cili e
përcjell, e shoqëron, i jep zemër, e nxit të jetë i durueshëm dhe
e ndihmon të marshojë rrugës së All-llahut xhel-le shanuhu.

Sepse ushtria e All-llahut xhel-le shanuhu është me të, e adhuron
All-llahun siç e adhurojnë edhe ata, aspiron nga Krijuesi i qiejve
dhe i Tokës sikurse edhe ata dhe i inkurajojnë hapat e tij dhe e
ndihmojnë atë, duke ia përkujtuar të mirat që e presin te Zoti i
tij. Pra, ai nuk është i vetmuar në rrugë, por udhëton i
shoqëruar në varganin e madh së bashku me shumë krijesa të
All-llahut xhel-le shanuhu, me engjëjt fisnikë - të dërguarit e Allllahut
xhel-le shanuhu, - me qiejt dhe me Tokën. Pra, ai ka shumë
shoqëri dhe mbështetje më të madhe sesa të tjerët. Kjo ndjenjë
e sinqertë e bën atë të durueshëm dhe të qetë, kështu që pengesat
e njerëzve vetëmsa ia përforcojnë qëndrueshmërinë në xhihad.

Shih, o vëlla i dashur, sa shumë na ka shpërblyer All-llahu
xhel-le shanuhu me krijimin e engjëjve dhe me besimin në ta, gjë që
paraqet ndikim të madh në zemrat tona, në veprat tona dhe në
korrektësinë e jetës sonë në këtë botë. E, imani në engjëj është
njëkohësisht edhe vërtetimi i Fjalëve të All-llahut xhel-le shanuhu
dhe fjalëve të Pejgamberit të Tij besnik.

[IslamInfo]

PJESA E TRETË
BESIMI NË PEJGAMBERËT (RESULËT) DHE LAJMËTARËT (NEBIJËT)
E ALL-LLAHUT XHEL-LE SHANUHU

Besimi vijues nga bazat e imanit është edhe besimi në Pejgamberët
e All-llahut xhel-le shanuhu. Në këtë bazë bën pjesë
besimi në të gjithë Pejgamberët (arabisht: Resul) dhe Lajmëtarët
(arabisht: Nebij) të cilët i ka emërtuar All-llahu xhel-le shanuhu në
Kur’an dhe besimi se All-llahu xhel-le shanuhu përveç tyre ka dërguar
edhe Pejgamber të tjerë, numrin e të cilëve nuk e di askush, përveç All-llahu xhel-le shanuhu.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Ne, me të vërtetë, para teje kemi dërguar Pejgamberë
dhe prej tyre disa t’i kemi treguar, e disa prej
tyre nuk t’i kemi treguar.” (El-Mu’min: 78)

“... Nuk ka pasur asnjë popull që të mos i ketë
ardhur paralajmërues.” (Fatir: 24)

“Çdo popull ka pasur Pejgamber.” (Junus: 47)

[IslamInfo]

Pejgamberët (Resulët) dhe Lajmëtarët (Nebijët)[86]

Disa alimë konsiderojnë se Pejgamber (Resul) është ai të cilit i
është shpallur ligji i ri fetar (Sheriati), kurse Lajmëtar (Nebij) ai i cili
është dërguar të vërtetojë ligjin paraprak fetar.[87]

Në Kur’an janë përmendur njëzet e pesë Pejgamberë dhe
Lajmëtarë: Ademi, Nuhu, Salihu, Ibrahimi, Hudi, Luti, Junusi, Ismaili,
Is’haku, Ja’kubi, Jusufi, Ejjubi, Shu’ajbi, Musai, Haruni,
Eljesani, Dhulkifli, Davudi, Zekerijjai, Sulejmani, Iljasi, Jahjai,
Isai dhe Muhammedi, salevatullahi ve selamuhu ‘alejhim
exhme’in.

Tetëmbëdhjetë prej tyre janë përmendur në këto ajete:
“Këto janë argumentet Tona që ia dhamë Ibrahimit
kundër popullit të tij. E Ne e ngremë në shkallë më
të lartë kë të duam. Me të vërtetë, Zoti yt është i
Plotdijshëm dhe i Gjithëdijshëm. Ne ia dhuruam atij
(Ibrahimit) Is’hakun dhe Ja’kubin. Të dy këta i kemi
udhëzuar në rrugë të drejtë. Dhe Nuhun e patëm
udhëzuar më parë në rrugë të drejtë dhe nga
pasardhësit e tij: Davudin, Sulejmanin, Ejjubin,
Jusufin, Musanë dhe Harunin. - Dhe kështu Ne i
shpërblejmë ata të cilët bëjnë vepra të mira - dhe
Zekerijjanë, Jahjanë, Isanë, Iljasin, të gjithë këta
kanë qenë nga njerëzit të mirë; dhe Ismailin,
Eljesanë, Junusin dhe Lutin - të gjithë këta i veçuam
nga të tjerët; edhe disa nga prindërit e tyre, nga
pasardhësit e tyre dhe nga vëllezërit e tyre - i kemi
zgjedhur ata dhe i kemi udhëzuar në rrugë të drejtë.”
(El-En’am: 83-87)

E të tjerët përmenden në vende të ndryshme të Kur’anit:
“Ia dërguam (popullit) Adit vëllanë e tyre - Hudin.” (A’raf: 65)

“Dhe (Ne, ia dërguam popullit) Themudit vëllanë e
tyre – Salihun.” (El-A’raf: 73; Hud: 61)

“Dhe Ne (ia dërguam) popullit të Medjenit vëllanë e
tyre - Shuajbin.” (El-A’raf: 85; Hud: 84)

“All-llahu e zgjodhi Ademin, Nuhun.” (Ali Imran: 33)

“Dhe (kujtoje) Ismailin, Idrisin dhe Dhulkiflin! Të gjithë
këta kanë qenë të durueshëm.” (El-Enbija’: 85)

“Muhammedi është Pejgamber i All-llahut. E, ata që
janë me të (shokët e tij) janë të ashpër ndaj mohuesve,
e të mëshirshëm ndërmjet vete.” (El-Fet’h: 29)

Pra, duhet të besojmë se të gjithë të përmendurit kanë
qenë Pejgamberë ose Lajmëtarë, çdonjëri prej tyre veç e veç.
Kështu që nëse dikush do të pyetet për cilindoqoftë prej tyre,
nuk do ta mohojë pejgamberllëkun ose ferrëfimin e tyre. E, ai i
cili mohon pejgamberllëkun e cilitdoqoftë prej tyre a shpalljen e
tij, ai është jobesimtar.[88]

Për sa i përket Pejgamberëve dhe Lajmëtarëve të cilët
Kur’ani nuk i ka përmendur personalisht, jemi të obliguar që
atyre t’u besojmë përgjithësisht. Dhe ne nuk kemi të drejtë të
konfirmojmë se cilitdo prej njerëzve i ka zbritur Shpallja, po qe
se nuk është i përmendur në mesin e Pejgamberëve dhe
Lajmëtarëve, ose nëse për këtë nuk na ka informuar Pejgamberi
s. a. v. s.



---------------------------------------------------------------------------------------

[86] Pejgamber (Resul) është ai të cilit i ka ardhur Shpallja nga All-llahu xhel-le shanuhu, me urdhër që këtë t’ua kumtojë të tjerëve ose të mos ua kumtojë. E, nëse nuk është i urdhëruar që këtë t’ua kumtojë të tjerëve, atëherë ky është Lajmëtar (Nebij) e jo Pejgamber (Resul).
E, nëse është i urdhëruar që t’ua kumtojë të tjerëve, atëherë ai është edhe Pejgamber (Resul) edhe Lajmëtar (Nebij), andaj çdo Pejgamber (Resul) është njëkohësisht edhe Lajmëtar (Nebij), kurse Lajmëtari (Nebiji) nuk është edhe Pejgamber (Resul). Andaj kur Allahu thotë se Muhammedi është: "NEBIJI I FUNDIT", d.t.th. se pas tij me nuk ka as RESUL as NEBIJ, sepse çdo Resul është edhe Nebij.
Shih Sherhul ‘akidetit-tahavijje, f. 167; Sherh Mulla ‘Ali el-**** fikhil ekber, f. 69.
[87] Shih Resulu ver risalet li dr. Sulejman el-Eshkar, f. 15. Ky e merr këtë nga tefsiri i Alisiut.
[88] Vetëm se për njeriun e paarsimuar (i cili nuk e di këtë) nuk mund të thuhet se është jobesimtar përderisa nuk i shpjegohet kjo e të dijë se ç’flet. Sherhul Bejxhuri ‘alel xhevher.

[IslamInfo]

Pejgamberët më të zgjedhur (Ulul‘azm)[89]

Një numër i madh alimësh, në grupin e Pejgamberëve më të
zgjedhur numërojnë pesë prej tyre: Muhammedin, Ibrahimin,
Musanë, Nuhun dhe Isanë ‘alejhim efdalus salati ues selam.[90]

All-llahu xhel-le shanuhu i permend këta në këtë ajet:
“(Kujtoje ti o Muhammed) kur nga Pejgamberët Ne
morëm zotimin, edhe prej teje, edhe prej Nuhut,
edhe prej Ibrahimit, edhe prej Musait, edhe prej
Isait, të birit të Merjemës. Ne, prej tyre kemi marrë
zotimin e fortë.” (El-Ahzab: 7)



-------------------------------------------------------------------------------------

[89] Në bazat gjuhësore Azm do të thotë mundim, përpjekje. Shih: El-Misbahul munir. Në Kur’an përmendet se sabri dhe takuaja janë veçoritë qenësore të azmit. All-llahu xhel-le shanuhu thotë: ”... Nëse jeni durimtarë dhe i druheni All-llahut, me të vërtetë, ajo është vendosmëri (e madhe) (azm) në vepër.” (Ali Imran: 186) ”E, ti bëhu i durueshëm (o Muhammed!) ashtu siç kanë duruar me këmbëngulje Pejgamberët e tjerë.” (El-Ahkaf: 35) ”Ne, madje edhe Ademit që në fillim i patëm urdhëruar, por ai harroi dhe nuk u tregua i vendosur.” (Ta Ha: 115)
[90] El-Esiletu vel exhvibetul usulujje, f. 22; Sherhul ‘akidetit tahavijje, f. 349.

[IslamInfo]

PËRMBAJTJA E SHPALLJES

Jemi të obliguar të besojmë se All-llahu xhel-le shanuhu u ka
dërguar njerëzve Pejgamberët e Vet për t’i sihariquar ata dhe
për t’ua tërhequr vërejtjen; për t’i sihariquar me kënaqësinë e
All-llahut xhel-le shanuhu, me shpërblim dhe me Xhenet - nëse i besojnë
Atij dhe Pejgamberëve të Tij dhe nëse i nënshtrohen Atij.

E, t’ua tërheqin vërejtjen për hidhërimin e All-llahut xhel-le
shanuhu nëse bëhen jobesimtarë dhe të padëgjueshëm.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Ne ua dërguam Pejgamberët vetëm si sihariques
dhe qortues. Pra kushdo që beson dhe bën vepra të
mira, mos të frikësohet e as nuk do të pikëllohen.
Për ata që përgënjeshtrojnë argumentet Tona, ata
do t’i godet dënimi për mëkatet e bëra.” (El-En’am: 48-49)

Jemi të obliguar të besojmë se All-llahu xhel-le shanuhu i ka
dërguar të gjithë Pejgamberët për realizimin e qëllimit qenësor:
të adhurohet vetëm All-llahu xhel-le shanuhu dhe të rivendoset ligji
i Tij, të besohet All-llahu xhel-le shanuhu si i Vetmi Krijues, i Vetmi
të Cilit i bëhet ibadet dhe i Vetmit të Cilit i përkasin të gjithë
emrat e bukur dhe të gjitha cilësitë e përsosmërisë.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Ne nuk kemi dërguar asnjë Pejgamber para teje e
të mos ia kemi shpallur atij se: “Nuk ka të adhuruar
tjetër përveç Meje, andaj adhuromëni Mua!” (El-Enbija’: 25)

“Ai ju ka urdhëruar nga feja atë që ia ka urdhëruar
Nuhut dhe atë që ta shpallëm ty, dhe me atë që e urdhëruam
Ibrahimin, Musanë dhe Isanë: “Predikoni
fenë e drejtë dhe mos u përçani në të!...” (Shuara: 13)

“Ne çdo populli i kemi dërguar nga një Pejgamber.
(Ata u thoshin atyre): “Adhuroni All-llahun e shmangiuni
idhujve!” (En-Nahl: 36)

Jemi të obliguar t’i besojmë të gjithë Pejgamberët dhe
Shpalljet e tyre. Nuk guxojmë të bëjmë dallime mes tyre. E,
kush bën dallime ndërmjet të Dërguarve të All-llahut - disa prej
tyre i beson e disa i mohon, ose disa i mbështet e disa i përgënjeshtron
- ai, sipas tekstit kur’anor, konsiderohet si jobesimtar.

"Me të vërtetë, ata që mohojnë All-llahun dhe
Pejgamberët e tij dhe dëshirojnë të ndajnë All-llahun
nga Pejgamberët e Tij (në besim) dhe të cilët
thonë: "Ne diçka besojmë, e diçka nuk besojmë", dhe
dëshirojnë që në mes të kësaj të zgjedhin një rrugë -
(ndërmjet besimit e mohimit) - ata, me siguri, janë
mohues të vërtetë. Ne kemi përgatitur dënim
poshtërues për mohuesit." (En-Nisa’: 150-151)

Jemi të obliguar t’u bindemi atyre dhe të mos punojmë në
kundërshtim me urdhrat e tyre, ngase bindja atyre është pjesë e
bindjes ndaj All-llahut xhel-le shanuhu All-llahu xhel-le shanuhu thotë:

“Kush i bindet Pejgamberit, ai i është bindur All-llahut.”
(En-Nisa’: 80)

“Dhe ne kemi dërguar Pejgamber vetëm me qëllim
që njerëzit, me lejen e All-llahut, t’u përulen
atyre...” (En-Nisa’: 64)

Jemi të detyruar të besojmë se ata janë krijesat më të përkryera,
edhe për nga dijenia edhe për nga veprat, se janë më të
sinqertit dhe se janë më të përsosurit sipas edukimit dhe sjelljes
së tyre dhe se All-llahu xhel-le shanuhu i ka dekoruar ata mbi të
gjitha krijesat e tjera me veçori që nuk i ka askush tjetër përveç
tyre.

Jemi të obliguar të besojmë se All-llahu xhel-le shanuhu i ka
mbrojtur ata dhe i ka larguar nga gënjeshtra, mashtrimi, fshehja
dhe nga të gjitha të metat e tjera, sa i përket kumtimit të
Shpalljes, dhe nga të gjitha mëkatet e mundshme.[91]

Mirëpo, ngandonjëherë është e mundur të bëjnë ndonjë lëshim ose
gabim të vogël, që nuk ka rëndësi për shkallën e tyre të lartë,
siç i ka ndodhur Ademit alejhis-selam kur pati ngrënë frytin nga
pema të cilin e kishte të ndaluar, pasi për një çast kishte
harruar ndalesën.92 Por All-llahu xhel-le shanuhu ata nuk i lë në
gabim, ngase ua mundëson që të pendohen menjëherë.

Gjithashtu, jemi të obliguar të besojmë se të gjithë
Pejgamberët kanë qenë njerëz - meshkuj. Nuk kanë qenë
engjëj, e as që All-llahu xhel-le shanuhu për Pejgamber ka dërguar
femër.[93]

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Edhe para teje kemi dërguar vetëm njerëz (burra), të
cilëve u kemi shpallur (ashtu si ty).” (El-Enbija’: 7)

Besojmë se All-llahu xhel-le shanuhu nuk u ka dhuruar atyre
kurrfarë cilësish mbinatyrore, por i ka zgjedhur nga mesi i
njerëzve që hanë dhe pinë, ecin rrugëve, flenë, rrinë ulur dhe
qeshin. Kanë gra dhe fëmijë, u kanosen mynxyra të ndryshme, i
arrin dora e dhunuesve dhe u ndodhin persekutime dhe trysni.
Vdesin sikurse edhe njerëzit e tjerë, e ndodh që ndokush prej
tyre të vritet në mënyrë të padrejtë. Ndiejnë dhembje dhe i
godet sëmundja, si dhe përjetojnë çdo gjë tjetër që zakonisht u
ndodh njerëzve, e që nuk bie në mospajtim me pozitën e lartë
të autoritetit në mesin e njerëzve.

Në këtë na udhëzojnë shumë ajete kur’anore:
“Muhammedi është vetëm Pejgamber, e edhe para
tij ka pasur Pejgamberë. E, nëse ai vdes ose vritet,
a mos do të ktheheni ju prapa? Kushdo që kthehet
prapa (në fe të gabuar) nuk i bën kurrfarë dëmi All-llahut.
Se All-llahu do t’i shpërblejë mirënjohësit.”
(Ali Imran: 144)

“E, Ne edhe para teje kemi dërguar vetëm
Pejgamberë, të cilët hanin ushqimin dhe shëtisnin
nëpër tregje...” (El-Furkan: 20)

“Ne, me të vërtetë, edhe para teje kemi dërguar
Pejgamberë dhe u kemi dhënë gra dhe pasardhës...”
(Er-Ra’d: 38)

“Mesihu - i biri i Merjemës, është vetëm Pejgamber,
- edhe para tij kanë kaluar Pejgamberë. Nëna e tij
kurdoherë ka qenë e drejtë. Që të dy hanin
ushqim...” (El-Maide: 75)

Pejgamberi i All-llahut ka thënë: “Por, unë agjëroj dhe ha,
falem, fle dhe bëj jetë bashkëshortore!”[94]

Ngjante që Pejgamberi i All-llahut të sëmurej dhe të ndiente dhembje,
ndiente uri, etje, hidhërohej, pezmatohej, lodhej dhe të ngjashëm me
këtë, gjë që nuk paraqet kurrfarë të mete reale.[95]

Ne besojmë se Pejgamberët nuk kanë asgjë nga cilësitë hyjnore,
se nuk ndikojnë në lëvizjet në kozmos, e as që mund ta
ndihmojnë ose ta dëmtojnë dikë, se nuk kanë ndikim në
vullnetin e All-llahut xhel-le shanuhu, e as që e dinë gajbin
(fshehtësinë), përveç asaj që i ka informuar All-llahu xhel-le
shanuhu, All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Thuaj: “Unë nuk mund t’i sjell vetes as dobi as
dëm, përveç atë që do All-llahu. E sikur t’i dija
fshehtësitë, do t’i shumëzoja të mirat dhe nuk do të
më prekte asnjë e keqe. Unë jam vetëm paralajmërues
dhe sihariques për njerëzit që besojnë.” (El- A’raf: 188)

“Vetëm Ai i di fshehtësitë dhe Ai nuk ia zbulon
fshehtësitë e Veta askujt; përveç atij të cilin Ai e ka
zgjedhur për ta dërguar (Pejgamber).” (El-Xhin: 26-27)

Mirëpo, atyre All-llahu xhel-le shanuhu u ka dhënë aftësi të
posaçme dhe virtyte dhe cilësi të cilat i kanë bërë të gatshëm
për ta pranuar Shpalljen dhe barrën e saj, në mënyrë që t’u
jenë shembuj njerëzve të tjerë në çështjet e fesë dhe të
mënyrës së jetesës në këtë botë. Prandaj, jemi të obliguar të
besojmë se Pejgamberët janë të mbrojtur nga çfarëdo e mete, e
cila do ta gjymtonte besimin e tyre dhe bindjen ndaj All-llahut
xhel-le shanuhu, ose aftësinë e tyre që ta dorëzojnë Shpalljen, e t’ua
kumtojnë njerëzve.[96]

All-llahu xhel-le shanuhu për ta thotë:
“Këta janë ata që u kemi dhënë libër, dijeni të hollë
dhe pejgamberllëk. E, nëse ata (banorët e Mekës) i
mohojnë këto, Ne do t’ia besojmë një populli tjetër
që nuk di t’i mohojë. Këta janë ata (Pejgamberët e
përmendur), të cilët All-llahu i ka udhëzuar në
rrugën e drejtë, andaj edhe ti (o Muhammed!) ndiqe
rrugën e tyre.” (El-En’am: 89-90)

Pra, All-llahu xhel-le shanuhu flet për besnikërinë e tyre, për
sinqeritetin, për mendjemprehtësinë, për konsekuencën në
dorëzimin e Shpalljes dhe për cilësitë e tjera, të cilat janë të
nevojshme për kryerjen e obligimeve dhe detyrave të
parashtruara.

Prandaj All-llahu xhel-le shanuhu për Ismailin alejhisselam
thotë: “Dhe përmende (o Muhammed!) në Libër (Kur’an), Ismailin!
Me të vërtetë, Ai plotësonte premtimin e
dhënë dhe ka qenë Pejgamber, Lajmëtar.” (Merjem: 54)

E për Ibrahimin alejhis-selam thotë:
“(O Muhamed!) Përmende në Libër (Kur’an) Ibrahimin!
Ai ka qenë (njeri) i sinqertë dhe Lajmëtar.”
(Merjem: 41)

Edhe në shumë ajete të tjera All-llahu xhel-le shanuhu dëshmon
për sinqeritetin dhe të udhëzuarit e Pejgamberëve alejhis-selam.
Jemi të obliguar të besojmë se All-llahu xhel-le shanuhu i ka
ndihmuar ata me mu’xhize (vepra të jashtëzakonshme të cilat i
bën All-llahu xhel-le shanuhu me anë të Pejgamberëve të Vet me të
cilat ata i studjojnë njerëzit që të bëjnë diçka të ngjashme nëse
nuk u besojnë atyre)[97] të llojllojshme dhe me argumente të
qarta të cilat udhëzojnë në vërtetësinë e asaj me çka kanë
ardhur nga Zoti i tyre. Ne u besojmë të gjitha mu’xhizeve të
përmendura në Kur’an dhe në hadithe autentike dhe me këto
veçori janë të barabartë të gjithë Pejgamberët që i ka zgjedhur
All-llahu xhel-le shanuhu.

Mirëpo, edhe krahas kësaj barazie, ne besojmë se All-llahu xhel-le
shanuhu disa prej tyre i ka dekoruar mbi të tjerët.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Disa nga ata Pejgamberë i kemi dekoruar më shumë
se disa të tjerë. Me disa prej tyre ka folur (biseduar)
All-llahu, kurse disa prej tyre i ka lartësuar në
shkallë të lartë. E Isait, birit të Merjemës, i kemi
dhënë argumente të qarta dhe e kemi forcuar me
Xhibrilin.” (El-Bekare: 253)

Dhe besojmë se më i zgjedhuri ndër ta dhe më i zgjedhuri
prej të gjitha krijesave është Pejgamberi Muhammed bin Abdull-llah,
alejhis-selam.
Disa nga selefët (gjenerata e parë e muslimanëve), Fjalët e All-llahut
xhel-le shanuhu “kurse disa prej tyre i ka lartësuar në shkallë të lartë”
i komentojnë se kjo ka të bëjë me Pejgamberin tonë, Muhammedin alejhis-selam.[98]

Lidhur me këtë ekzistojnë shumë hadithe, ndër të cilat është edhe
hadithi i transmetuar nga Ebu Hurejre radijAll-llahu anhu se Pejgamberi
alejhis-selam ka thënë: “Unë jam kryepar i të gjithë njerëzve
në Ditën e Kiametit, i pari do të dal nga kaburi (varri) dhe i pari
që do të bëj shefa’at (ndërmjetësim), e shefa’ati im do të
pranohet.”[99]

Vasil bin Eska radijAll-llahu anhu transmeton: “E kam
dëgjuar Pejgamberin e All-llahut që ka thënë: “All-llahu xhel-le
shanuhu i ka zgjedhur kenanët prej bijve të Ismailit, kurejshitët
prej ken’anëve, benu hashimët prej kurejshitëve, e mua më ka
zgjedhur prej benu hashimëve.”[100]

Hadithet e përmendura dhe hadithet e tjera lidhur me këtë temë
tregojnë qartazi se Muhammed bin Abdull-llahu alejhis-selam, është
më i miri nga të gjitha krijesat.[101]



-----------------------------------------------------------------------------------------

[91] El-fikhul-ekber ve sherhuhu li Mulla ‘Ali el-****, f. 65. Më gjerësisht për
pagabueshmërinë e Pejgamberëve shih Kitabur-rusul ver-risalet lid dr. Sulejman el- Eshkar, f. 97-112.
[92] El-fikhul ekber li Ebi Hanifete ve sherhahu li Mulla ‘Ali el-****, f. 57; Ve Sherhul
akaid en nefise, f. 467; Ver rusul ver risalet, f. 107.
[93] Ulemaja islame janë të një mendimi se të gjithë Pejgamberët kanë qenë njerëz - meshkuj dhe se All-llahu xhel-le shanuhu nuk ka obliguar kurrë ndonjë femër të kumtojë Shpalljen e Tij. Përkitazi me këtë Kur’ani flet qartë. Mirëpo, një pjesë e ulemasë konsideron se All-llahu xhel-le shanuhu disa femra i ka prirur me shkallën nubuvvete, siç është Merjemja. Prej atyre që përkrahin këtë mendim janë: Ebul-Hasan el-Esh’ariu, Kurtubi dhe Ibnul Hazmi.
Shih El-rusul ver risalet, f. 86.
[94] Transmeton Buhariu në fillim të kaptinës për martesën.
[95] Kjo duket qartë gjatë studimit të jetëshkrimit të Pejgamberit alejhis-selam. Për vetitë dhe virtytet e tij janë shkruar libra të veçantë dhe jashtëzakonisht të vlefshëm. Shih p.sh. ”Esh shemailun nebevijje”nga Tirmidhiu, dhe”El vefa bi ahvalil Mustafa” nga Ibën Dxevziu.
[96] Sherhun-Nevevi ala sahih Muslim, 3: 53.
[97] Lume’ul edille li Imamil haremejn, f. 110.
[98] Tefsirut-Taberi, 5: 378.
[99] Transmetojnë imam Muslimi dhe të tjerë. Shih Muslim bisherhin Nevevi, 15: 37-38.
[100] Transmetojnë imam Muslimi dhe Tirmidhiu, të cilët thonë se hadithi është hasen-sahih. Shih Sahih Muslim bisherhin Nevevi, 5: 36; Sunenet-Tirmidhi bisherh Ibnil Arebi el Maliki, 13: 102-103.
[101] E, për sa i përket hadithit në të cilin Pejgamberi alejhis-selam ka thënë: ”Mos më konsideroni më të mirë se Musanë”, ky është hadith autentik (muttefekun alejhi), e përgjigjja në këtë do të ishte: All-llahu xhel-le shanuhu ka ndaluar që kjo të bëhet për inat të dikujt (hebrenjve) apo që me këtë të mos theksohet dobësia e Musait. Sepse, hadithi ka shkakun e vet i cili aludon në këtë. Njëri prej hebrenjve ka thënë: ”Jo, pasha Musanë, të cilin All-llahu e ka zgjedhur mbi të gjithë njerëzit!” Me këtë rast njëri nga muslimanët ia flakëron një shuplakë dhe i thotë: ”A do të flasësh diçka të tillë e Pejgamberi i All-llahut është mes nesh.” Hebreu vajti tek Pejgamberi alejhisselam dhe u ankua për shuplakën e muslimanit. Me këtë rast Pejgamberi alejhisselam e ka thënë këtë hadith. Rasti i njëjtë është edhe me hadithin “Mos bëni dallime mes Pejgamberëve të All-llahut.” Shih Sahih Muslim bisherhin Nevevi, 15: 37, 120; Sherhul Tahavijje, 170-171; Er-resulu ver risalet, f. 223.

[IslamInfo]

BESIMI NË MUHAMMEDIN ALEJHIS-SELAM

Jemi të obliguar të besojmë se Muhammed bin Abdull-llahu,
paqja qoftë mbi të, është Pejgamber i All-llahut dhe rob i
zgjedhur i Tij. Se kurrë nuk i ka adhuruar idhujt, se asnjëherë
nuk i ka bërë shirk All-llahut xhel-le shanuhu dhe se kurrë nuk ka
bërë ndonjë mëkat, qoftë të vogël e as të madh.[102]

Dhe besojmë se ai është Pejgamberi i fundit, ngase për këtë na flet Kur’ani
dhe hadithet autentike (s'ka pas tij as Resul e as Nebij).

All-llahu xhel-le shanuhu thotë në Kur’an:
“... por është Pejgamber i All-llahut dhe vulë e
Pejgamberëve.” (El-Ahzab: 40)

E Pejgamberi i All-llahut ka thënë: “Shembulli im dhe i Pejgamberëve
të tjerë është si shembulli i një njeriu që ka
ndërtuar shtëpinë, pastaj e ka përfunduar dhe e ka stolisur
mirë, përveç një thegulle që s’e ka vënë në një qoshe. Njerëzit
e vizitonin shtëpinë dhe të mrekulluar me të thoshin: “Sikur ta
vinte edhe këtë tjegull.” Unë jam ajo tjegull, tha unë jam
Pejgamber i fundit.”[103]

Në një hadith tjetër Resulull-llahu alejhisselam
thotë: “Unë jam Muhammedi, unë jam Ahmedi, unë jam
Mahiu, me të cilin fshihet kufri, unë jam Hashir, pas të cilit do
të ringjallen njerëzit e tjerë dhe unë jam Akib, e Akib është ai
pas të cilit më nuk do të ketë Pejgamberë.”[104]

Ne fuqimisht besojmë se më nuk do të ketë Pejgamber pas Muhammedit
alejhis-selam dhe se është gënjeshtar çdokush që thotë për vete se
është Pejgamber. Pejgamberi i All-llahut ka thënë: “Nuk do të
vijë Dita e Kiametit derisa të paraqiten dexhalët (rrenacakët),
numri i të cilëve do të jetë gjithsej tridhjetë dhe çdonjëri prej
tyre do të pohojë se është i Dërguar i All-llahut (Resulullah).”[105]

Gjithashtu jemi të obliguar të besojmë se Muhammedi alejhis-selam
është imam (prijës) i muttekijëve (besimtarëve të vërtetë), i cili është
shembull i çdo mirësie. Vetëm ai është i denjë që ta marrim si
shembull dhe askush tjetër. All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Thuaj (o Muhammed!): “Nëse ju e doni All-llahun,
ejani pas meje, atëherë All-llahu ju do ju dhe ju fal
mëkatet tuaja!...” (Ali ‘Imran: 31)

“Betohem në Zotin tënd, se ata nuk do të jenë besimtarë
të vërtetë, përderisa nuk të marrin ty për
arbitër, për ato konflikte që ekzistojnë ndërmjet
tyre, e pastaj të mos ndiejnë kurrfarë dëshpërimi
ndaj gjykimit tënd dhe të të binden ty plotësisht.”
(En-Nisa’: 65)

Gjithashtu besojmë se Muhammedi alejhis-selam është i dashuri
i All-llahut xhel-le shanuhu dhe se është në shkallën më të lartë
të dashurisë së All-llahut ndaj dikujt (shkallë e veçantë e
miqësisë dhe dashurisë).

Pejgamberi i All-llahut ka thënë: “Sikur të zgjidhja për vete ndonjë halil
(mik - dost më i ngushtë), do ta zgjidhja Ebu Bekrin. Por ai është vëllai im
dhe shoku im. E All-llahu xhel-le shanuhu si halil të Vetin ka zgjedhur
shokun tuaj (duke treguar në veten e vet).”[106]

Jemi të obliguar të besojmë se ai i është dërguar të gjithë
xhinëve dhe njerëzve, me udhëzimin dhe me të vërtetën.

All-llahu xhel-le shanuhu i transmeton fjalët e xhinëve në Kur’an:
“O populli ynë, përgjigjuni ju grishtarit të All-llahut
dhe besojini Atij! Ai do t’jua falë disa mëkate tuaja
dhe do t’ju shpëtojë prej dënimit të dhembshëm.”
(El-Ahkaf: 31)

Se ai i është dërguar tërë njerëzimit e vërtetojnë këto
ajete: “Ne të kemi dërguar ty për tërë njerëzimin – sihariques
dhe paralajmërues, por shumica e njerëzve nuk e
dinë.” (Sebe’: 28)

“Thuaj: “O njerëz, unë jam Pejgamber i All-llahut
për të gjithë ju...” (El-A’raf: 158)

“I lartë është Ai, që i ka shpallur Kur’anin (i cili ndan
të vërtetën prej së pavërtetës) robit të Vet (Muham-
medit), që të jetë paralajmërues për të gjithë
botët.” (El-Furkan: 1)

Pejgamberi alejhis-selam ka thënë: “Unë jam i dekoruar mbi
Pejgamberët e tjerë me gjashtë gjëra: më është dhënë aftësia e
të shprehurit të veçantë, jam i ndihmuar me frikë (ndaj të
tjerëv), më është lejuar preja (plaçka) e luftës, e gjithë toka
më është bërë mesxhid dhe e pastër (për kryerjen e namazit në
çdo vend), unë i jam dërguar për të gjitha krijesat dhe me mua
ka përfunduar pejgamberllëku.”[107]

Komentuesi i Tahaviut thotë:
“Se Muhammedi alejhis-selam i është dërguar tërë njerëzimit, bën
pjesë në gjërat domosdo të njohura në Islam.”[108]

Ne jemi të obliguar që dashurinë ndaj Pejgamberit alejhis-selam ta
vëmë para dashurisë ndaj prindërve, fëmijëve dhe vetes sonë.[109]

Enesi radijAll-llahu anhu transmeton se Pejgamberi i All-llahut ka thënë:
“Askush prej jush nuk do të jetë besimtar përderisa nuk bëhem
për të më i rëndësishëm se prindërit e tij, fëmijët e tij dhe të
gjithë njerëzit e tjerë.”[110]

E, Abdull-llah bin Hishami transmeton: “Kemi qenë te Pejgamberi i
All-llahut kur e mbante Umerin për dore, e Umeri i tha: “O Pejgamber
i All-llahut, me të vërtetë, ti më je më i dashur se të gjithë të tjerët,
përveç vetes sime.” Atëherë Resulull-llahu alejhis-selam tha: “Jo,
pasha All-llahun, përderisa nuk të të bëhem më i dashur se
vetja jote.” Umeri tha: “Tani, pasha All-llahun, më je më i dashur
edhe se vetja ime.” Pejgamberi i All-llahut tha: “Tani, o Umer?!”[111]

Gjithashtu, jemi të obliguar të besojmë se All-llahu xhel-le
shanuhu e ka përkrahur atë me mu’xhize, të cilat në mënyrë të
padyshimtë argumentojnë vërtetësinë e tërë asaj me çka ka
ardhur ai. Dhe se Kur’ani Madhështor është mu’xhizja e tij me të
cilën e ka provokuar tërë njerëzimin, por askush nuk ka mundur
të bëjë diçka të ngjashme me Kur’anin, madje as një pjesë të
ngjashme me atë të Kur’anit.

All-llahu xhel-le shanuhu thotë:
“Nëse dyshoni ju në atë (Kur’anin) që ia kemi
dërguar robit Tonë (Muhammedit), atëherë hartojeni
një sure të ngjashme si atë që ia kemi shpallur atij,
dhe nëse jeni të drejtë thirrni dëshmitarët tuaj,
(hyjnitë që i adhuroni), përveç All-llahut. Nëse nuk
mundeni, e kurrsesi nuk do të mundeni (t’i bëni
shembull Kur’anit), atëherë ruajuni zjarrit, lëndë
djegëse e të cilit do të jenë njerëzit dhe gurët. Ai
është përgatitur t’i ndëshkojë mohuesit.” (El-Bekare: 23-24)

Dhe besojmë se All-llahu xhel-le shanuhu e ka përkrahur me
mu’xhize ndijore, të cilat janë përmendur në hadithe autentike,
siç është: çarja e Hënës, thirrja e selamit nga ana e gurëve,
rrjedhja e ujit nga gishtërinjtë e tij, ngopja e shumë njerëzve
me fare pak ushqim, lajmërimi se delja e pjekur është e
helmuar (kur hebrenjtë patën provuar ta helmojnë atë), reja e
cila gjithnjë i bënte hije para pejgamberllëkut, pastaj rasti i Ebu
Xhehlit dhe i gurit me të cilin pat tentuar ta godasë Pejgamberin
alejhis-selam në kokë, rasti i deles Ummu Ma’bed, kur me dorën e
vet e pat fërkuar gjirin e saj, gjuajtja e pluhurit në fytyrat e
mushrikëve dhe goditja në sytë e tyre, paralajmërimi për gjërat
që do të ndodhin, të cilat janë realizuar ashtu siç kishte thënë,
plotësimi i lutjes së tij nga ana e All-llahut xhel-le shanuhu,
mbrojtja e tij nga vrasja dhe shumë gjëra të tjera, për të cilat
janë shkruar libra dhe vepra voluminoze.[112]

Për mu’xhizet e tij ndijore na flasin shumë hadithe, prej të cilave ka
edhe hadithe muttevetir, e shumë prej tyre janë meshhur (shumë të njohura).

Këto hadithe japin dituri të padyshimtë (el ilmul jekin) se këto
ngjarje kanë ndodhur me të vërtetë dhe se Muhammedi alejhisselam
është me të vërtetë Pejgamber i All-llahut.[113]

Siç besojmë edhe në atë se All-llahu xhel-le shanuhu e ka përkrahur me
argumente të pakontestueshme dhe me shenja të qarta, të cilat
pasqyrohen në cilësitë e tij dhe në virtytet morale të tij.
Besojmë se All-llahu xhel-le shanuhu i ka dhuruar atë konstruksion
dhe pamje trupore, saqë çdo njeri mendjehollë nga pamja e
tij mund të ketë kuptuar se ka të bëjë me Pejgamberin dhe se
është e vërtetë gjithçka që flet ai.[114]

E, sa të bukura janë fjalët e Hassan bin Thabitit radijAll-llahu anhu:
“Edhe sikur të mos posedonte shenja të qarta, pamja e tij tërësisht
do ta thoshte këtë.”

Dhe besojmë se All-llahu xhel-le shanuhu ia ka dhuruar të gjitha
virtytet morale që i rekomandon Kur’ani dhe se All-llahu xhel-le
shanuhu e ka përkrahur atë në mënyrë të drejtpërdrejtë. Askush
nuk ka dëgjuar asnjë gënjeshtër nga goja e tij, qoftë për ndonjë
çështje të fesë, qoftë për çfarëdo çështje tjetër të jetës së tij,
as para pejgamberllëkut, e as pas pejgamberllëkut. E, sikur t’i
ndodhte atij çkadoqoftë nga kjo, madje edhe vetëm një herë,
armiqtë e tij do të bënin çmos për t’ua trumbetuar këtë edhe të
tjerëve. Nuk ka bërë kurrë vepër të keqe ose të pahijshme, as
para pejgamberllëkut, as pas pejgamberllëkut. E, as që ka ikur
ndonjëherë prej cilitdo armik, pa marrë parasysh se në çfarë
situatë të rrezikshme e të vështirë gjendej, siç ka ndodhur në
Betejën e Uhudit dhe në Betejën e Hendekut. Ka qenë tejet i
mëshirshëm dhe shumë i kujdesshëm ndaj umetit të tij, saqë
edhe All-llahu xhel-le shanuhu, për ta zbutur këtë, i ka thënë:
“... e mos u shkatërro ti për humbjen e tyre!” (Fatir: 8)

“Nga gjiri juaj ju erdhi një Pejgamber. Atij i vjen
rëndë për mëkatet që bëni ju, por ai përpiqet që ju
të shkoni rrugës së drejtë, dhe ndaj besimtarëve
është i butë dhe mëshirues.” (Et-Teube: 128)

Ka qenë në nivelin më të lartë të fisnikërisë dhe të dorëdhënësisë.
Nuk ishte lakmues për këtë botë, kënaqej me pak,
nuk kursente asgjë (nuk ka pasur kursim). Ka pasur elokuencë të
jashtëzakonshme dhe fuqi të posaçme të shprehjes. Ishte shumë
i butë dhe falte shumë. Nuk hidhërohej kurrë, vetëm se për hir
të All-llahut xhel-le shanuhu. Ishte modest ndaj besimtarëve, i
devotshëm ndaj All-llahut xhel-le shanuhu dhe muxhahid në rrugën
e Tij. I ka mbetur konsekuent cilësive dhe virtyteve të veta fisnike
që nga fillimi i jetës së tij e gjer në vdekje. Në asnjë mënyrë
nuk është ndryshuar ose korrigjuar.

Përkitazi me këtë All-llahu xhel-le shanuhu na flet në këtë ajet:
“Thuaj (o Muhammed!): “Unë prej jush nuk kërkoj
kurrfarë shpërblimi për të (Kur’anin), e as nuk jam
nga ata që paraqiten të atillë (çfarë nuk janë).” (Sad: 86)

Është e sigurtë se ai i cili paraqitet dhe dëshiron të tregohet
ç’nuk është në realitet, nuk mund të mbetet i tillë gjatë tërë
jetës së tij. E Pejgamberin alejhis-selam e kanë stolisur të gjitha
cilësitë pozitive, çdonjëra në pikëarritjen e nivelit më të lartë
të saj, gjë që nuk i është mundësuar askujt tjetër përveç atyre
që i ka ruajtur All-llahu xhel-le shanuhu.

Bashkimi i të gjitha këtyre cilësive dhe i virtyteve në personalitetin
e Pejgamberit alejhis-selam gjithsesi është një nga argumentet
më të mëdha të pejgamberllëkut të tij.[115]

Prandaj, shohim se një numër i madh i mendimtarëve, pasi janë njoftuar
me sjelljen dhe sinqeritetin e tij dhe me të gjitha detajet e
jetës së tij, kanë konkluduar se ai flet të vërtetën. Ta përkujtojmë
vetëm rastin e Hatixhes radijAll-llahu anha, e cila e ka
njohur mirë sinqeritetin dhe besnikërinë e Pejgamberit alejhisselam,
kur ai e pat informuar atë se i ka ardhur Shpallja, duke i
thënë: “Unë frikësohem për veten time”, e ajo kishte thënë:
“Jo, për Zotin, kurrsesi. All-llahu nuk të turpëron dhe nuk të
braktis kurrë, sepse ti i viziton të afërmit, i ndihmon bonjakët
dhe ata që nuk janë të aftë, u jep të varfërve, je mikpritës dhe
po u ndihmon atyre të cilët e mbrojnë të vërtetën.”[116]

Kështu ka ndodhur edhe me Herakliun - mbretin e bizantinëve.
Kur Pejgamberi alejhis-selam i pati dërguar një mesazh me anë
të të cilit e thërriste në Islam, ai kishte kërkuar njërin nga arabët që
ato ditë gjendeshin në mbretërinë e tij. Atëbotë Ebu Sufjani së
bashku me disa kurejshitë të tjerë ishte në kalim e sipër për në
Sham, e Herakliu e ftoi në pallatin e tij, ndërsa rreth tij ishin
njerëzit më autoritativ të mbretërisë. Ky e thirri përkthyesin, e
pastaj filloj të pyesë për Pejgamberin alejhis-selam. Kur dëgjoi
përgjigjet, ai nxori konkluzionin e sigurtë se ajo që kishte
dëgjuar për Muhammedin alejhis-selam dhe për cilësitë e virtytet e
tij është argument i mjaftueshëm, se është e vërtetë ajo me çka
ka ardhur dhe se ai është Pejgamber. Për shkak të rëndësisë së
madhe të kësaj bisede, e cila është zhvilluar mes Herakliut dhe
Ebu Sufjanit, ne do ta citojmë këtu në tërësi ashtu siç e transmeton
muhaddithi më i njohur dhe emiri i të gjithë muhaddithëve,
Buhariu, në Sahihun e vet.

Në këtë hadith do të gjejmë shumë mësime dhe udhëzime dhe
argumentin se All-llahu xhel-le shanuhu e ka përkrahur të Dërguarin
e Vet me dëshmi të qartë dhe me shenja të dukshme të vërtetësisë
së tij, që pasqyrohet përmes moralit dhe sjelljes së tij gjatë jetës së
tij, me gjithë Kur’anin dhe mu’xhizet e qarta.

Buhariu rahimehullahu te’ala thotë: “Na ka treguar Ebu-l-
Jeman El-Hakem b. Nafiu, duke transmetuar nga Shu’ajbi, ky
nga Zuhriu, ky nga Ubejdullah b. ‘Abdull-llah b. Utbe b. Harbi b.
Mea’udi, këtij i ka thënë ‘Abdull-llah b. ‘Abbasi, se e ka njoftuar
Ebu Sufjani se Herakliu e kishte ftuar në rezidencën e tij së
bashku me disa kurejshitë, që kishin ardhur në Sham për tregti,
gjatë periudhës së Marrëveshjes Paqësore të Hudejbijes, dhe
vajtëm në Ilija, ku gjendej ai së bashku me njerëzit më
autoritativ të Bizantit. E thirri përkthyesin e tha: “Pyeti, cili
është më i afërt për nga origjina me atë njeri që po pretendon
se është Pejgamber?” Ebu Sufjani u përgjigj: “Unë jam më i
afërmi i tij.”

Herakliu tha: “Ma afroni atë, e shokëve të tij thojuni që të
radhiten prapa tij.” Pastaj Herakliu i tha përkthyesit: “Këtë njeri
këtu (Ebu Sufjanin) do ta pyes për atë njeri (Resulull-llahun alejhisselam),
e nëse e fsheh të vërtetën, shokët e tij le të reagojnë.”

Ebu Sufjani tha: “Pasha Zotin, sikur të mos më vinte turp që
prej meje të dëgjojnë gënjeshtra, unë do të gënjeja për të”, -
tha Ebu Sufjani për vete, - pastaj pyetja e parë që ma shtroi
ishte:

- Çfarë origjine ka ai në mesin tuaj?
- Ndër ne ai është me origjinë të ndershme”, - i thashë.

- Herakliu: “A ka folur ndonjëherë dikush prej jush fjalë të
tilla para tij?”
- Ebu Sufjani: “Jo.”

- Herakliu: “A ka qenë ndokush prej etërve të tij mbret?”
- Ebu Sufjani: “Jo.”

- Herakliu: “A e pasojnë atë njerëzit e pasur apo njerëzit e
varfër?”
- Ebu Sufjani: “Njerëzit e varfër.”

- Herakliu: “A është duke u shtuar numri i tyre apo duke u
pakësuar?”
- Ebu Sufjani: “Duke u shtuar.”

- Herakliu: “A e lëshon ndonjëri prej tyre fenë e tij nga
urrejtja ndaj saj pasi ta ketë pranuar atë?”
- Ebu Sufjani: “Jo.”

- Herakliu: “A e keni akuzuar për rrenë, para se të thotë
këtë që është duke thënë tani?”
- Ebu Sufjani: “Jo.”

- Herakliu: “A është mashtrues?”
- Ebu Sufjani: “Jo, por që prej kur nuk jemi bashkë nuk
dimë se ç’është duke bërë.”
Ebu Sufjani rrëfen: “Nuk munda të shtoj më asgjë tjetër,
pas kësaj fjalie.”

- Herakliu: “A keni luftuar kundër tij?”
- Ebu Sufjani: “Po.”

- Herakliu: “Si ka qenë rezultati i luftës mes jush?”
- Ebu Sufjani: “Ndërmerrnim lufta të ndërsjella, lufta garuese,
herë fitonin ata, herë fitonim ne.”

- Herakliu: “Çfarë ju urdhëron?”
- Ebu Sufjani: “Na urdhëron të adhurojmë vetëm All-llahun
dhe të mos i përshkruajmë shok Atij. Të braktisim atë që thonë
prindërit tanë, ta kryejmë namazin, të jemi të sinqertë, të
ndershëm dhe të kujdesshëm ndaj të afërmve tanë.”

Pastaj Herakliu i tha përkthyesit: “Përktheja atij: Të pyeta
për origjinën e tij, e ti më the se është me origjinë të ndershme
ndër jush. Kështu është me të gjithë Pejgamberët, ata zgjidhen
nga familjet e ndershme. Të pyeta a ka folur dikush prej jush
fjalë të tilla, para tij, ti the jo. Sikur të kishte folur ndokush
fjalë të tilla para tij, do të kisha menduar se ky njeri është duke
imituar të tjerët. Të pyeta se a ka qenë ndokush prej të parëve
të tij mbret, ti më the jo. Sikur të kishte qenë dikush prej të
parëve të tij mbret, do të kisha menduar se qenka njeri i cili
kërkon sundimin - pushtetin e të parëve të tij. Të pyeta se a jeni
duke e akuzuar për gënjeshtër para se të thotë këtë që është
duke thënë, ti më the jo, e unë e di se ai nuk mund të ketë qenë
i sinqertë ndaj njerëzve e rrenacak ndaj All-llahut. Të pyeta se a
janë duke iu përgjigjur thirrjes së tij paria e popullit apo shtresa
e ulët (masa e gjerë) e tij, ti më the se është duke iu përgjigjur
populli i thjeshtë dhe i pambrojtur, e zakonisht të tillë kanë
qenë ithtarët e të gjithë Pejgamberëve. Të pyeta se a janë duke
u shtuar apo duke u pakësuar, e ti më the se numri i ithtarëve të
Pejgamberit është duke u rritur. Kjo ndodh zakonisht me
besimin, derisa shpallja të plotësohet tërësisht. Të pyeta se a e
ka lëshuar ndonjëri prej tyre fenë nga pakënaqësia ndaj saj pasi
e ka pranuar atë, ti më the se jo. Kështu ndodh kur njerëzit e
pranojnë besimin me gjithë zemër. Të pyeta se a është
mashtrues, ti më the se jo. Kjo është cilësi e të gjithë Pejgamberëve,
ata kurrë nuk janë mashtrues. Pastaj të pyeta se çka ju
urdhëron të besoni, e ti më the se ju urdhëron të besoni Allllahun
dhe të mos i përshkruani shok Atij, që do të thotë se ju
ndalon t’i adhuroni idhujt. Pastaj ju urdhëron ta kryeni namazin,
të jeni të sinqertë dhe të ndershëm, e nëse është kështu siç
thua ti, atëherë ai së shpejti do të sundojë edhe në këtë vend
ku tani gjenden këmbët e mia. E kam ditur se ai do të paraqitet,
por nuk e kam ditur se do të jetë njëri prej jush (arab). Sikur ta
dija se do të mund të arrija tek ai, mu tani do të nisesha në
rrugë për t’u takuar me të. E sikur të isha pranë tij, do t’ia kisha
larë edhe këmbët.”[117]



----------------------------------------------------------------------------------------

[102] El-fikhul ekber me’a sherhihi li Mulla ‘Ali el-****, f. 59-61.
[103] Hadithin e transmetojnë Buhariu dhe Muslimi (muttefekun), e ky është shënim i
Muslimit. Shih Sahih Muslim bisherhin Nevevi, 15: 15.
[104] Muttefekun ‘alejhi, e ky është shënim i Muslimit. Shih Sahih Muslim bisherhin
Nevevi, 15: 104..
[105] Transmeton Muslimi. Shih Muhtesar Sahih Muslim, 2: 295.
[106] Sahih Muslim bisherhin Nevevi, 15: 152.
[107] Muttefekun ‘alejhi, e ky është shënim i Muslimit. Shih Sahih Muslim bisherhin
Nevevi, 5: 5; Ibnul Xhevzi, në pjesën e fundit të vëllimit të parë të librit të vet (El
vafa bi ahbaril Mustafa), përmend shumë gjëra me të cilat është dekoruar
Muhammedi alejhis-selam mbi Pejgamberët dhe Lajmëtarët e tjerë.
[108] Shehrul akidetit-tahavijje, f. 178.
[109] El vafa bi ahvalil Mustafa.
[110] Muttefekun ‘alejhi. Shih Sahihu-l-Buhari, 1: 39; Sahih Muslim bisherhin Nevevi,
2: 15.
[111] Transmeton Buhariu në kapitullin mbi imanin dhe nezrin (zotimin)
[112] Këto dhe mu’xhizet e tjera, të cilat provojnë pejgamberllëkun e Muhammedit
alejhis-selam, do t’i gjeni në shumë vepra të sireve (jetëshkrime të Muhammedit
alejhis-selam) dhe në hadithe. Buhariu në Sahihun e vet e ka emërtuar një kapitull të tërë “Kapitulli i shenjave të pejgamberllëkut”. Të njëjtën gjë e ka bërë edhe Muslim bin Haxhxhaxh el-Kushejri në “Kapitullin mbi mu’xhizet e Resulull-llahut alejhisselam”
Disa alimë kanë shkruar vepra individuale për këtë temë, siç është ”Delailin
nubuvveh” nga imam Ebi Nu’ajm Ahmed bin Abdull-llah el Ashshani, i cili e ka
shkruar veprën e famshme ”Hiljetul evlija’”; I’lamun nubuvveh” nga Ebi Hasan bin
Muhammed Meverdi; ”En nubuvveh” nga El-Bejheki dhe ”El vefa bi ahvalil
Mustafa” nga bin Xheuzi.
[113] El vefa bi ahvalil Mustafa, 1: 139.
[114] Isarul hakk ‘alel halk, f. 80.
[115] Isarul hakk ‘alel halk, f. 80.
[116] Transmeton Buhariu. Shih Sahihu-l-Buhari me’a Fet’hul Bari, 1: 29.
[117] Sahihu-l-Buhari me’a Fet’hul Bari, 1: 26-31.