Letra: Enver Hoxha, urdhër për të vrarë
Ka urdhëruar personalisht vrasje ish-udhëheqësi legjendar i Partisë Komuniste Shqiptare, Enver Hoxha, apo jo? Si arriti një “profesor” gjirokastrit, i padiplomuar, të kapë, fillimisht kreun e partisë dhe më tej gjithë kupolën e shtetit? Falë aftësive të veçanta drejtuese, apo sepse ishte mjeshtër i thurjes së intrigave dhe eliminimit të kundërshtarëve?
Polemikat për t’iu dhënë përgjigje dokumentare këtyre pytjeve kanë nisur që herët, por edhe pse vazhduan me intensitet të shtuar, veçanërisht përgjatë periudhës postkomuniste, nuk u arrit të jepej një përgjigje ekzakte. Ca, sepse-ish krerët e lartë të udhëheqësisë komuniste të mbetur gjallë vazhduan të luajnë rolin e besnikut të partisë dhe Enverit, duke mos dëshmuar asgjë me rëndësi rreth këtij misteri, ca sepse edhe kur u arrit të zbuloheshin dokumente kompromentuese në arkivën e shtetit, u urdhërua që ato të mos publikoheshin. Kështu që, në këtë pikë historia vazhdoi të qëndrojë e patundur, duke e konsideruar figurën e ish-udhëheqësit komunist të papërlyer.
Fatin e fshehjes ka pasur edhe letra që kemi shtënë në dorë dhe po e publikojmë sot, rreth trembëdhjetë vjet pas shkundjes prej saj të pluhurit arkivor. Kjo letër është një nga faktet e zbuluara gjatë “gërmimeve” në Arkivin Qendror të Shtetit, nga një ekip special historianësh, i ngritur me urdhër qeveritar, por që mbeti e papublikuar, pas dhënies së një urdhri të dytë shtetëror për bllokim. Ndoshta, ngaqë përmbajtja e saj është tejet kompromentuese dhe rëndon aq sa për të qenë shkëndija e parë e hedhjes poshtë të gjithë atyre historive dhe trilleve bajate që afrimojnë vetitë e rralla të ish-udhëheqësit komunist Enver Hoxha, e që, për fatin e keq, i gjen ende në tregun e përditshëm të shtypit dhe medias.
Pra, ka urdhëruar drejtpërdrejt Enver Hoxha vrasje, apo dora vrastare ka vepruar në emër të popullit? Dokumenti që po paraqesim mban nr.24 dhe i përket dosjes 76, F 14, të Arkivit Qendror të Shtetit dhe emërtesën “Pjesë nga letra e Enver Hoxhës drejtuar Nako Spirut, ku jepet udhëzim për vrasjen e Zef Malas* dhe Llazar Fundos**”. Ajo është firmosur prej ish-udhëheqësit komunist, më datën 4 prill 1944 dhe nis me togfjalëshin: “I dashur shoku Nako”, për të vazhduar më tej me këtë tekst: “Zef Mala të mos shkojë në Kosovë. Përkundrazi, ta dekoroni me një plumb kresë. Ai s’është i mirë dhe duhet të zhduket. Gjeni mënyrën që të mos kuptohet, por në asnjë mënyrë të mos lihet pasdore kjo punë, sikundër i ka lënë pasdore shoku Hysen të tjera këshilla që i kemi dhënë dhe për të cilat është përgjegjës.
Çështja e Zai Fundos mbetet ajo që ka qenë. Çështja e autokritikës s’na intereson dhe as që duhet të përmendet, sikundër e kanë bërë në Korçë, gjë që e popullarizon. Ai mbetet armik i poshtër i partisë dhe hesapin dhe autokritikën s’mund ta bëjë as këtu, as në Itali, po atje lart ku e kanë dënuar. Prandaj dhe ky, po të gjendet, po atë fat. Në këtë pikë u thuaj shokëve që të mos gabohen. Të fala shoqërore Tarasi***”
* Zef Mala, ish-kryetar i grupit komunist të Shkodrës
** Llazar Fundo, i dënuar nga udhëheqja e PKSH-së si tradhtar i Kominternit dhe i vijës së PKSH-së.
*** Tarasi, njëri nga pseudonimet që ish-udhëheqësi komunist, Enver Hoxha, mbante gjatë kohës së luftës.
Krijoni Kontakt