Antropologjia e Ballkanit

[i/regjistruar]

A kane ndryshuar greket qe nga lashtesia?

Nuk eshte se kan ndryshuar, por nuk egzistojne me, ashtu sidhe Gjuha e lashte Greke edhe popullit te Lashte Grek as hiri nuk u ngeli
Grek (me Origjine te Lashte, dyshohet qe te jene pakica e popullit qe jeton aktualisht ne Qipron Greke)

duhet thene dhe THEKSUAR gjithashtu qe: ne Shtetin e ri Grek, kur do te vendosnin se kush do te qe Gjuha e tyre Zyrtare, Fitoje Gjuha e re (gjuhe artificiale ku s'ka te bej fare me te vjetren, e bere nga nje Grek qe jetonte ne France) Greke per 3 vota ndaj Gjuhes SHQIPE, ndryshe sot ne Greqi do te flitej SHQIP

imagjinoni pak kush jane Grekerit e sotem, megjithate eshte per tu ngritur Kapelen, per faktin sepse krijuan nje shtet, ne jemi ketu ku jemi sot, fal barkederrave, injoranteve dhe truthareve qe na kane komanduar gjithmone, e keqa eshte qe nuk shikoj nje te ardhme, te llogarisim qe dhe femija ne 8 vjeçare shkon i bindur ne shkolle thjeshte per te shkuar e jo per te mesuar, sepse e dine shume mire qe prinderit do te paguajne per deftesen e tije qofte dhe me i mire se mesuesja vet.

[fegi]

5,000-year-old skeleton was once an important ruler in the ancient Pelasgian Balkans.
me gjersishte kete linkun.
http://www.romanianhistoryandculture...ianculture.htm

[Darius]

Jam kurioz, e ke lexuar materialin qe paraqitet ne ate lidhje apo thjesht ke pare fotot?

[Fleur Blanche]

Tek kjo tema ketu lexova lloj lloj gjerash, por desha te ndalem pak tek studimet antropologjike mbi greket. Mesa kam njohuri mbi antropologjine, qe ne fakt nuk i kam ne nivele te kenaqshme sepse kam bere vetem nje spekter te saj; ate te antropologjise ligjore, por duke qene se shumica e antropologeve jane shume te familjarizuar me anatomine njerezore dhe e njohin me hollesi procesin e ndryshimit te saj ne popullata te ndryshme, madje thuhet se aftesia me e vlefshme e antropologeve eshte famijariteti me variacionet delikate ne trupin njerezor, nuk shoh ndonje dyshim te shendetshem ne lidhje me pasaktesine e studimeve te tyre (me perjashtim te nje perqindje te vogel qe mund te jete e tolerueshme) dhe per kete, perderisa studimet antropologjike tregojne se greket nuk jane aq grek sa mbahen, me duket e besueshme.

Mbaj mend qe vjet, ne oren e psik.ligjore te krimit, prof i asaj lende e kishte si zakon te kalonim nga nje teme tek nje tjeter (prandaj ishte prof im i preferuar) dhe nje here na permendi nje rast, qe ishin bere disa studime ne laboratoret e Zvicres, duke marre mostra ADN nga ballkanasit, dhe nga keto rezultate doli qe greqia ishte vendi ne ballkan me nivelin me te ulet te pasterise. (nuk e si a behet fjale per te njejtin studim qe ka paraqitur llapi tek nje teme, sepse nuk e lexova me thene te drejten, por ma kapi syri vetem titullin) por besoj se te marra se bashku: studimet antropologjike me ato gjenetike, ku ka nje perputhje midis tyre ne lidhje me greket, nuk besoj se kemi te bejme me nje spekullim sic e marrin greket, mua me duket mjaft e besueshme.

Gjthsh, mjafton t'i shohesh greket sot edhe ne sjelljet e tyre, qe nuk te lene aspak pershtypje te nje populli qe eshte i qyteteruar por me shume i barbarizuar, aq me teper te pretendojme, se sot jane aq europiane sa shfaqen dhe nje me nje ndjenje kombesie te ekzagjeruar dhe te pavend kur te dhenat flasin te kunderten.


Me beri pershtypje ai postimi i Testimit ne lidhje me ngjyren e syve, qe 20 i asaj ngjyre jane tipike per turqit, me ka demoralizuar personalisht, dhe desha ta pyes a ka shanse qe te jete gabim???

Tani mund te flasim sa te duam, e te paraqiten fakte sa te duash se "jo a jemi europian apo jemi te paster si race ne shqiptaret", mund te manipulohen fakte e gjera te ketij lloji, por ama nje fakt nuk mund ta manipulojne dot, sepse sic thuhet ne latinisht ka fuqi "juris et de jure", eshte pikerisht fakti qe nuk ka rrace me te bukur se Shqiptaret, dhe kete nuk e luan topi!

P.S: diku me vravi syrin nje koment i nje anetari qe albinet, pra ata qe jane te bardhe tipik, bjonde me sy bojeqiell dhe jeshil, rrudhen me shpejt!!! Ketu e ka shuuuuuuuuuuuuuuuume gabim, sepse sipas dermatologjise rraca albine ka nje lekure shume soft dhe elastike, elemente keto qe ngadalsojne plakjen, ne ndryshim nga ashpersia e lekures qe kane ata te "pigmentuarit"...

[EuroStar1]

Kini durim dhe lexojeni, sepse eshte shume interesante. Lexim te kendshem


Rrenjet e Shqiptareve


Të dhënat gjenetike të shqiptarëve dhe hipotezat e ngritura mbi to, janë një nga mundësitë që mund të na tregojnë prejardhjen. Me gjithë dyshueshmërinë mbi to dhe faktin se asnjëherë nuk bëhet fjalë për të dhëna të padiskutueshme, por të shoqëruara me teori historike, ato bëhen pjesë e një mozaiku që mund të na afrojë më shumë me të vërtetën, me gjithë relativitetin e kësaj të fundit.


Albana Rexhepi, PHD në gjenetikë molekulare në Universitetin e Zyrihut dhe Anila Babameto profesore e gjenetikës në Universitetin e Tiranës, flasin mbi hamendësimet e hedhura pas studimit të mutacionit Δ(Delta)F508. Çfarë është ky mutacion? Çfarë tregon ai mbi prejardhjen e shqiptarëve dhe a mund të konsiderohen të dhënat që dalin prej tij si prova të mjaftueshme? Sakaq, arkeologu Neritan Ceka tregon mbi mbështetjen historike dhe antropologjike të hipotezave që lindin nga studimi në fjalë.


Fakti që shqiptarët janë më të prirur se fqinjët për t’u sëmurur me fibrozë cistike ka hedhur hipotezën se kombi ynë ka një prejardhje neolitike, shumë herë më të lashtë se ballkanasit dhe mesdhetarët e tjerë me përjashtim baskët. Studimet që janë kryer, prej vitit 1992, tregojnë se popullsia shqiptare ka shpeshtësi shumë të lartë të mutacionit gjenetik ΔF508, çka ka hedhur hipotezën se shqiptarët kanë emigruar në Evropën Jugore më shpejt se të gjitha kombet e tjera, përfshi edhe grekët e latinët.

Sipas Prof. Anila Babameto, gjenetiste në Universitetin e Tiranës dhe QSUT, ky studim tregon “origjinën tonë autoktone. Që popullata të këtilla (shqiptare) kanë ardhur shumë shpejt, shekuj e shekuj më parë, nëpërmjet Kaukazit, në Evropën Veriore e më pas në atë Jugore. Ndërsa vendet e tjera që e kanë këtë frekuencë më të ulët (të mutacionit) tregon që kanë emigruar më vonë”.

Sakaq, krahas kësaj hipoteze, prof. Babameto shprehet se është hedhur edhe një hipotezë tjetër, sipas së cilës, një mutacion i ndodhur shumë shekuj më parë është kultivuar dhe është ruajtur prej shekujsh dhe të ketë një frekuencë kaq të lartë, për shkak të izolimit që kanë zgjedhur paraardhësit tanë.

Albana Rexhepi, PHD në gjenetikën molekulare në Universitetin e Zyrihut, mendon se ky studim ka një problem. Sipas saj, “leximi i sekuencës jep informacion mbi gjenin, ndërsa frekuenca e alelit na informon se ç'pjesë e popullatës e mbart atë dhe ç'pjesë e popullatës do të sëmurët prej saj: ky informacion është i pamjaftueshëm për të konkluduar mbi origjinën e alelit. Dhe, aq me pak për origjinën e shqiptarëve”.

Ndërkohë, që për sa i përket teorisë së dytë, ajo i referohet një studimi të kryer, në vitin 1994, që tregon mbi lashtësinë e këtij aleli. Studimi ka treguar se mutacioni gjenetik ΔF508 e ka origjinën në epokën e paleolitit, rreth 52 mijë vjet më parë dhe në Evropë vetëm baskët dhe shqiptarët kanë një mutacion të tillë, në rajonin jugor.

“Ky efekt mund të këtë qenë edhe shkaku përse shqiptarët, ashtu si baskët, kanë një përqindje kaq të lartë të FC508. Por, jo vetëm; edhe izolimi i tyre historik e kulturor mund të ketë favorizuar këtë proces”, – shprehet PHD Rexhepi.

Gjithsesi, sipas saj, të dhënat mund të jenë edhe të pabesueshme, për shkak të kampionit të vogël të studiuar. Ajo kundërshton mundësinë e prejardhjes nordike të alelit, porse nuk hedh poshtë mundësinë e një prejardhjeje indoevropiane, shumë herë më të lashtë se migrimi.

Të dhënat e këtij studimi mbështeten edhe në fakte historike dhe antropologjike. Arkeologu Neritan Ceka mendon se ky studim mbështetet edhe në burime të tjera. “Janë gjetur gjurmë të migrimit ilir nga Kaukazi, a stepat ruse, drejt rrugës që përvijon Danubi e më pas në Shqipëri”, – u shpreh ai, duke shtuar se kjo vërtetohet nga tumat e gjetura, që janë të së njëjtës formë dhe të së njëjtës qeramikë.

“Nuk është për t’u habitur ky fakt, sepse një pjesë e indoevropianëve erdhën në jug të Evropës dhe pjesa tjetër shkoi në veri. Madje, lidhjet më të ngushta gjuhësore të shqipes janë me gjuhët baltike, pra lituanishten dhe letonishten”. Sipas tij, zbulimet e arkeologut Kosina në Lituani tregojnë një kulturë të përafërt me atë ilire, ndonëse në kohë të ndryshme.

Sakaq, edhe hipoteza e dytë, pra e “shqiptarëve paraindoevropianë” gjen mbështetje shkencore, sipas z. Ceka. “Dihet që baskët janë paraindoevropianë, por mos të harrojmë që ilirët janë krijuar nga ndërthurja kulturore e indoevropianëve me pellazgët dhe kjo vërtetohet nga autorët antik helen”, – u shpreh ai. Burimet antropologjike janë një e dhënë shtesë për këtë hipotezë. “Në Shqipëri ekzistojnë dy tipa njerëzish, ata që quajmë mesdhetar dhe veriorë, që i përkojnë “mbetjeve” të pellazgëve dhe indoevropianëve përkatësisht”.

Gjithsesi, këto janë vetëm hipoteza dhe asnjë prej tyre nuk është kthyer në teori. Në fund të fundit “raca e pastër gjenetike”, në bazë të së cilës shumë diktator, ndër të cilët edhe Hitleri përpiqeshin të tregonin supermacinë e kombit të vetë nuk ekziston, dhe bie poshtë nga të gjitha studimet gjenetike. Mutacioni ΔF508, i cili deri më sot është promotori i hipotezave, që tregojnë lashtësinë shumë herë më të madhe, nga sa është vërtetuar për shqiptarët shkakton një nga sëmundjet më të vështira për t’u kuruar sot në botë. E sakaq, studiuesit botërorë vijojnë të mbledhin informacionet e nevojshme për të kthyer hipoteza të ndryshme, pro apo kundër lashtësisë së shqiptarëve, në teori.
ARDIT BIDO / VLADIMIR KARAJ

Të gjitha hipotezat për mutacionin ΔF508 tregojnë për autoktoni të shqiptarëve.



Cilat janë studimet gjenetike për prejardhjen e shqiptarëve dhe çfarë tregojnë ato?

Për origjinën e shqiptarëve në lidhje me testet gjenetike që janë bërë në Shqipëri. Në kuadër të një studimi kolaborativ evropian, në vitet 1990-91 është bërë një studim për fibrozën cistike, ekzaminime gjenetike për të dhe është një mutacion, mutacioni ΔF508, mutacion mjaft i rëndësishëm që shkakton fibrozën cistike. Nga ky studim është parë që shpeshtësia e mutacionit në fjalë, që shkakton fibrozën cistike për vendet e Evropës Veriore është mjaft e lartë, është 70-80 për qind. Për shembull, Danimarka e ka 88 për qind, Anglia e ka 70 për qind, po kështu edhe vendet e tjera e kanë shumë të lartë. Vendet e Evropës Jugore e kanë më të ulët, 30-40 për qind, shpeshtësinë e mutacionit ΔF508. Nga studimi i bërë, nga shërbimi ynë, në bashkëpunim me Universitetin Overgata në Romë, u pa se frekuenca e këtij mutacioni për popullatën shqiptare ishte shumë i lartë. Pra një frekuencë që përkonte me frekuencën e vendeve të Evropës Veriore dhe me asnjë nga vendet e rajonit. Kjo, përkon me atë hipotezë që është hedhur, nga gjenetist të mëdhenj, si Piaca apo Kavali Sforca që ka pasur migrime nga Kaukazet, në Evropën Verioredhe më pas këta kanë emigruar në Evropën Jugore, e kjo është një nga studimet e shumta që janë kryer. Me sa duket mundet të kemi një prejardhje të tillë, meqenëse frekuenca e këtij mutacioni të fibrozës cistike është shumë i lartë se vendet e tjera të rajonit. Nuk është vetëm ky studim që është kryer, di që janë bërë edhe studime të tjera nga Instituti i Akademisë së Shkencave, për sisteme të tjera gjenetike dhe kanë arritur në disa konkluzione, për përafri të popullatës sonë, me vendet e Evropës Veriore.

Studimet e tjera për të cilat folët kanë arritur në të njëjtin konkluzion?

Një pjesë prej tyre po. Është studiuar ADN-ja mikrokordiale, apo janë studiuar disa sisteme, që i quajmë ne mikrosatelitë, apo minisatelitë dhe të dhënat tregojnë që kanë një farë ngjashmërie me Evropën Veriore.

Çfarë tregon fakti që shqiptarët kanë mutacionin në fjalë në sasi më të madhe se fqinjët? Dhe nga ana tjetër, a do të thotë kjo që fqinjët kanë ardhur më vonë në Ballkan e Apenine?

Kjo tregon origjinën tonë autoktone. Që popullata të këtilla kanë ardhur shumë shpejt, shekuj e shekuj më parë, nëpërmjet Kaukazit, në Evropën Veriore e më pas në atë Jugore. Ndërsa vendet e tjera që e kanë këtë frekuencë më të ulët tregon që kanë emigruar më vonë. Domethënë, studimi shpreh se ne jemi një popullsi autoktone dhe se vendet e tjera të rajonit janë populluar më vonë, pra kanë ardhur më vonë.

Sa përfundim i sigurt është ky dhe sa ka qenë kampioni i studimit?

Janë studiuar shumë raste, janë marrë shumë kampion, janë studiuar rreth 200 kromozome. Ky ishte studimi fillestar që ishte bërë për herë të parë, sepse faktikisht ky studim është zgjeruar edhe më tej, ka vazhduar në bashkëpunim me universitete të tjera në Belgjikë dhe në Francë, dhe gjithnjë ka arritur në të njëjtin përfundim, që popullsia shqiptare ka një prevalencë më të lartë për mutacionin ΔF508. mund të themi se është e dhënë e sigurt, sepse jo vetëm që në studimin e parë kampioni ka qenë mjaft i madh, por është pasuar edhe me studime të tjera që e konfirmojnë. Për herë të parë studimi është kryer në vitin 1990, dhe është biseduar gjerësisht për këtë studim, në një konferencë, në konferencën antropologjike që është zhvilluar nga Akademia e Shkencave në vitin 1997 dhe aty janë përballur të gjitha këto teza, studimi për fibrozën cistike dhe studimet e tjera që përmenda për sisteme të tjera gjenetike. Sigurisht, që këto janë të dhëna, që duhen parë në kompleks duke u pasuar nga të dhëna antropologjike, historike, gjuhësore, pra ky është thjesht një hipotezë që përkon me këtë teori: të një fluksi të migrimi të popullatës sonë, nga Evropa Veriore. Por, sigurisht mbetet në kuadrin e hipotezës, sepse duhet të jepen përfundime të plota, me të dhënat që përmenda më parë.

A vazhdojnë të kryhen studime të këtij lloji?

Normalisht, këto studime janë nisur për probleme të tjera, për të zbuluar mutacione të tjera te popullata shqiptare. nga studimi që u bë, rezultoi që është një frekuencë e tillë dhe më pas është referuar në tavolina shkencore. Sigurisht, studimi nuk është bërë me qëllimin për të parë prejardhjen, por për të parë mutacionin dhe për të ndihmuar pacientët në fjalë. Kështu, që vazhdojnë të bëhen depistime për fibrozën cistike dhe këto të dhëna grumbullohen dhe përdoren edhe për studime të tjera. Me sa jam në dijeni, të gjitha të dhënat që grumbullohen herë pas here, siç thashë, kanë nxjerrë të njëjtin konkluzion.

Cilat janë hipotezat e tjera për origjinën e këtij mutacioni?

Ekziston edhe një teori tjetër, teoria e efektit të themeluesit, që e quajmë ne në gjenetikë (Founder Effect), që mund të ketë ndodhur një mutacion shekuj e shekuj më parë në popullatën shqiptare dhe më tej ky mutacion që ka ndodhur, për shkak të traditës apo kulturës që mund të kenë pasur paraardhësit tanë ilirët etj., për një jetë më të izoluar dhe të mbyllur, pa shkëmbime me popullatat e tjera, ky mutacion mund të jetë kultivuar, të jetë ruajtur prej shekujsh dhe të ketë një frekuencë kaq të lartë. Edhe kjo hipotezë është hedhur, por më tepër, mendohet, në kuadër edhe të studimeve të tjera në kompleks (studime gjenetike, antropologjike, historike, gjuhësore etj.) që është në favor të një origjine indoevropiane. Gjithsesi edhe kjo hipotezë, pra të dyja hipotezat tregojnë autoktoninë e shqiptarëve.

Anila Babameto-Profesoreshë në Universitetin e Tiranës dhe një nga dy gjenetistët e vetëm në Qendrën Spitalore Universitare “Nënë Tereza” në Tiranë.


Sqarime mbi Fibrozës Cistike dhe lidhjen e saj me Origjinën e Shqiptarëve


Së fundmi një media publikoi një lajm me titullin "Rezultate gjenetike të prejardhjes së shqiptarëve". Ky lajm i referohej një informacioni të "Laboratorit Gjenetik në Tirane", sipas të cilit: "Mutacioni Delta F508 gjendet në 78% të shqiptareve të testuar sipas rastit, çka tregon se prejardhja jone është nga veriu i kontinentit".

Një informacion i tille është publikuar së pari në revistën “American Journal of Human Genetics”, në vëllimin 50, faqe 875-876, viti 1992. Punimi është një bashkëpunim midis Laboratorit Gjenetik të Tiranës dhe kolegëve të tyre në Universitetin e Torinos: kampionet e pacientëve shqiptarë janë analizuar më tej në Torino.

Çfarë thotë artikulli?

Nga analiza e 92 pacientëve (gjeografikisht nga të gjitha krahinat), rezulton se aleli defektoz i Fibrozës Cistike (FC), specifikisht delecioni 508, është i pranishëm në rreth 75 % të pacientëve. Sipas një përllogaritje, ky alel difektoz duhet të jetë i pranishëm në rreth 60% të popullsisë shqiptare. Studimi, që përdor një metode inovative të detektimit të alelit defektiv të FC508, të botuar në 1990 në prestigjiozen Nature, është i rëndësishëm sepse sjell për herë të parë një pamje të shpeshtësisë me të cilën ky alel gjendet në popullatën shqiptare, krijon mundësinë e hartimit të programeve shëndetësore apo sjell në evidence rëndësinë e një diagnostikimi prenatal për çiftet që rriskojnë të kenë një fëmijë më këtë sëmundje. Studimi, megjithatë, shkon një hap me larg dhe bën një spekulim mbi origjinën e shqiptarëve.

Në vitin 1984 Ammerman dhe Cavalli-Sforza, kishin spekuluar se aleli FC508 kishte një origjinë të vetme, diku në Lindjen e Mesme, dhe kishte ardhur në Evrope duke krijuar një gradient shpërndarje nga jugu për në veri. Kjo, dhe izolimi, do të shpjegonte përse vendet nordike kanë një përqindje kaq të larte të CF508 krahasuar me vendet e jugut të Evropës. Kështu, ndërsa ishujt Faroe kanë një frekuence 100% te FC508; në Turqi vetëm 27% e popullsisë e mbart atë.

Në kundërshtim me këto të dhëna të Ammerman & Cavalli-Sforza, ky alel mutant paraqitet në Shqipëri në rreth 60% të popullsisë. Një shifër që nuk raportohet nga asnjë nga vendet e rajonit. Pyetja që më të drejtë autorët shtrojnë është:

Përse kjo përqindje e lartë e pazakonte e alelit FC508 tek shqiptarët?

Autorët e shpjegojnë këtë paradoks duke u bazuar në tre referenca: Aleks Buda dhe studimi i tij mbi izolimin kulturor dhe historik të Shqiptarëve (1985); Zvelebil dhe teoria e tij e migrimit nomad gjatë mijëvjeçarit te tretë Para Krishtit (1980) dhe Baranov (Human Genetics, 1991, vol. 87); që teksa kishte studiuar praninë e alelit FC508 në pacientët e Rusisë Evropiane, kishte vërejtur se gradienti i shpërndarjes se këtij aleli tek këta paciente kishte kah të kundërt nga ai i propozuar nga Ammerman&Cavalli-Sforca. Duke u bazuar në këto tre referenca autorët sugjerojnë se origjina e shqiptarëve rrjedh nga migrimet nomade.

Problemi me studimin në fjalë, ashtu si edhe me studimin e Baranovit, qëndron se të dy grupet kanë analizuar vetëm alelin CF508: janë bazuar vetëm tek sekuencimi i këtij aleli. Por, ndërsa analiza gjenetike, leximi i sekuencës; jep informacion mbi gjenin, ndërsa frekuenca e alelit na informon se ç'pjesë e popullatës e mbart atë dhe ç'pjesë e popullatës do të sëmurët prej saj: ky informacion është i pamjaftueshëm për të konkluduar mbi origjinën e alelit. Dhe, aq me pak për origjinën e shqiptarëve. Për këtë duhen edhe analiza jashtë gjenetike, të fragmenteve të ADN-se që e rrethojnë këtë gjen. Duhet ajo që quhet analiza e mikrosatelitëve!

Mikrosatelitët janë sekuenca ADN-së me një gjatësi të caktuar dhe një renditje germash të caktuar. Gjatë historisë, sekuenca mund të ndryshojnë si pasojë e mutacioneve. Teknikat e sotme të analizës së ADN-së janë në gjendje të përcaktojnë se cili është versioni origjinal, më i vjetër, i një aleli dhe kur kanë lindur variantet e tjera. Duke i kombinuar këto të dhëna me ato gjeografike dhe historike, bëhet e mundur lokalizimi i popullatës nga ku ky alel u shfaq së pari, bëhet e mundur të ndiqet migrimi i këtij aleli nga një vend gjeografik në një tjetër.

Një studim i tillë, i pranuar dhe referuar deri me sot nga komuniteti i studiuesve për Fibrozën Cistike, është kryer në vitin 1994 (2 vjet pas artikullit që diskutojmë). Artikulli është botuar në prestigjiozen Nature Genetics, vol. 7, faqe 169-175, dhe ka për autor Moral et al. (titulli në origjinal: The origin of the major cystic fibrosis muation (deltaFC508) in european populations)

Autorët konkludojnë se aleli FC508 e ka origjinën e tij rreth 52000 vjet më parë, në paleolitik. Popullata që e ka futur këtë alel në Evrope ka pasur një ADN, përmbajtja gjenetike e së cilës nuk i ngjan asnjë prej popullatave që banojnë sot Evropën. Aleli i FC508 më i vjetër në moshë gjendet më shumice tek basket dhe tek shqiptarët. Dy mutacione të këtij aleli shfaqen në Evrope Qendrore dhe atë Veriore në një kohë të mëvonshme, kohë që i përket erës neolitike, kryesisht asaj të lidhur me të ashtuquajturën “Linear Pottery Culture”. Ky event i dytë favorizon teorinë e gradientit të shpërndarjes nga jugu për në veri të “Ammerman&Cavalli-Sforca”, të shoqëruar me një rritje të madhe dhe zhvendosje të popullatave në Evropën Qendrore.

Po, atëherë përse shqiptarët dhe baskët kanë një përqindje kaq të lartë të këtij aleli? Baskët, të dhënat historike i tregojnë te pranishëm ne Evropë që në kohën paleolitike. Prania e alelit me të vjetër tek ta, është një fakt më shumë që provon se ky grup daton në Evropë që në këtë kohë të hershme. Frekuenca e lartë e FC508 ndoshta i detyrohet izolimit të këtij grupi, apo edhe të ashtuquajtur “Founder-Effect”. “Founder-Effect” është një term i përkufizuar nga Ernst Mayr, në vitin 1952, dhe i referohet fenomenit të shkëputjes prej grupit të madh të disa individëve, që e izolojnë veten dhe krijojnë kolonitë e tyre. Duke u izoluar ata e humbasin variabiletin gjenetik dhe ndryshojnë tërësisht prej popullatës nënë si në gjene ashtu edhe në tipare.

Ky efekt mund të këtë qenë edhe shkaku përse shqiptarët, ashtu si baskët, kanë një përqindje kaq të lartë të FC508. Por, jo vetëm; edhe izolimi i tyre historik e kulturor mund të ketë favorizuar këtë proces. Megjithatë, studiuesit nuk ngurrojnë të përmendin se ndoshta kjo përqindje e lartë e FC508 tek shqiptarët është i lidhur me kampionin e vogël të analizuar në këtë studim. Fakti që në artikullin e vitit 1994 nuk ka asnjë bashkëpunëtor shqiptar, dhe fakti që një nga autorët e artikulli është kryeautori i artikullit të vitit 1992 (G. Novelli), rezultatet e të cilit janë të njëjta me ato që citohen; të bën të mendosh që në këtë artikull të vitit 1994 janë rianalizuar të njëjtat kampione si ato të vitit 1992. E, nëse është kështu, por edhe nëse nuk është kështu, spekulimi mbi prejardhjen nordike të këtij aleli në Shqipëri është i pabazuar!

Albana Rexhepi - PHD në gjenetikë molekulare, Universiteti i Gjenevës.


Çfarë është fibroza cistike?


Rreth 30 mijë vetë vuajnë nga fibroza cistike dhe 12 milionë të tjerë e kanë gjenin që shkakton këtë sëmundje, por pa e ditur. Fibroza cistike është sëmundje gjenetike që bllokon mushkëritë dhe pankreasin me mukus, duke e bërë frymëmarrjen dhe tretjen e ushqimit tepër të vështirë. Në vitin 1981 pacientët me këtë sëmundje zakonisht vdisnin pa mbushur të 18 vjetët. Mjekja Ana Mak Mullen pranë universitetit të qendrës mjekësore në Roçester të Nju Jorkut thotë se trajtimi i fibrozës cistike para 25 vjetësh thuajse nuk ekzistonte. Por gjatë këtyre dy dekadave kërkimet në këtë fushë janë shtuar dhe trajtimet e reja kanë mundur t’u zgjasin apo përmirësojnë jetën pacientëve të tillë. Doktor Rob Horovic thotë se tani rreth 40 për qind e personave me fibrozë cistike janë mbi 18 vjeç, pra kalojnë nga fëmijëria dhe rinia e hershme në moshë të rritur pa u penguar nga kjo sëmundje.

Shtatzënia për gratë me fibrozë cistike sot është e mundshme për arsye të mënyrave të reja për kufizimin dhe trajtimin e infeksioneve dhe dëmtimit të mushkërive që shkaktohen nga pezmatimi i indeve duke krijuar jardë ose mukus.

Kujdesi i përditshëm, ushqimi i përzgjedhur, heqja e mukusit nga mushkëritë, dhënia e antibiotikeve nëpërmjet frymëmarrjes të gjitha këto mënyra të bashkërenduara kanë krijuar lehtësira të mëdha për shumë pacientë.

Pra sëmundja nuk përbën më kërcënim dhe cilësia e jetës për të sëmurët me fibrozë cistike është përmirësuar dukshëm. Megjithatë, doktor Horovic thotë se fibroza cistike hyn në kategorinë e sëmundjeve të rënda e vdekjeprurëse. Dhe ky është një realitet përballë përparimit të shkëlqyer në luftën kundër sëmundjes.

Atrit Lulushi, Uashington, VOA.

Raca alpine ka këtë përqindje në këto shtete:

Belgium = 5% Alpine (most common in Wallonia)
Luxembourg = 80% Alpine
Germany = 15% Alpine (most common in Baden and Bavaria)
France = 30% Alpine
Switzerland = 15% Alpine (most common in the south and east)
Austria = 20% Alpine
Poland = 10% Alpine
The Czech Republic and Slovakia = 40% Alpine (most common in Bohemia)
Hungary = 15% Alpine (most common in the south)
Italy = 15% Alpine (most common in the northwest)
Romania = 10% Alpine
Albania = 10% Alpine
Bulgaria = 15% Alpine
Greece =20% Alpine (most common in Epirus/Arvanites)

Në bazë të këtyre të dhënave kemi këtë numër të individëve alpinë, ku një pikë e kuqe paraqet 100.000 individë:




Rraca DINARIKE tipike e shqiptarëve.

Shpërndarja, veçoritë, etj.

1. Rashti i kresë i shkurtër (kafkë brakicefale)
2. Fytyra e gjatë
3. Trupi i gjatë, ndër më të gjatët
4. Hunda konvekse (hundë-dash)
5. Gjatësia e krahut sa 60% deri 62% e gjatësisë së trupit
6. Balli më i gjerë se nofulla, fytyra në formë të trekëndëshit të kthyer mbrapsht
7. Hunda më leptorrhine në botë (indexi nasal 58)
8. Qerpikë eksternalë në 35% të shqiptarëve
9. Balli me reliev (jo i rrafshët)
10. Zverku i rrafshët, me majën e kokës të lartë
11. Këmbët më të gjata se sa racat tjera

Sipas të dhënave nga Karlton Kuni dhe Hans Gyntheri.


Këtu shihet hunda konvekse, siç e kanë 50% e shqiptarëve, (44% të tjerë e kanë hundën e drejtë).
Hunda konvekse:



Këtu majtas është hunda e ngushtë ose e hollë, apo leptorrhine, veçori e racës dinarike, kurse djathtas është hunda e gjerë siç e kanë mongolët dhe zezakët.




Disa nga karakteristikat më sipër janë relative. Fytyra nuk është edhe aq e gjatë, e nganjëherë i afrohet asaj të rrumbullakët. Shtati gjenetikisht është i gjatë, ndërkohë që kushtet e vështira të jetesës dhe kushte të tjera, bëjnë që të mos e shfrytëzojë plotësisht mundësinë gjenetike që ka, ndaj mund të mbetet dhe i shkurtër.

Veçoritë kryesore mbesin brakicefalia, fytyra në formë trekëndëshi, dhe hunda ose e drejtë ose sqep-shqiponjë.
Lidhje : http://carnby.altervista.org/troe/p-39.htm



Pershendetje

[MARGUS]

shit,qenkeshim me defekt! LOL, shakat me nje ane artikull shum interesant ,i denje per forum,te lumt!

[Fleur Blanche]

Ka dicka qe mua me revolton tej mase, dhe eshte pikerisht fakti qe sa hipokrite tregohen vete keta arkeloget dhe gjenetisat tane....
Tani e lidhin prejardhjen tone me nje defekt gjenetik! Flasin e flasin, dhe thone nuk jemi te sigurte, nuk kemi gje konkrete,; per ke dreqin punojne keta injorante, se per vendin tone jo qe jo?!
E dine ata qe iliret paskan pasur defekt gjenetike eeee???? Prandaj ne qenkemi ilire sepse jemi me defekte!!!
Rrace me imune se shqiptari, nuk kam pare deri me sot ne te gjitha llojet e semundjeve, e na dalin keta te "ndriturit" dhe thone se jemi te lashte ngaqe kemi fibroze cistike!!!
Ne Kalane e Shkodres, eshte nje pjese shume e rendesishme e saj, ku jane ngritur pretendime te bazuara qe aty eshte nje thesar arkeologjik qe tregon me se miri lashtesine dhe prejardhjen tone Ilire, por nuk lejohen germimet ne ate zone. E dini pse; sepse ai "padrinoja" qe ka zaptuar nje pjese te mire te zones se Kalase me aktivitetin e tij privat, nuk po ia them emrin lokalit sepse eshte me te njohurit ne Shkoder, nuk lejon qe te kryhen germime; shiko cfare shtet mizerje kemi!
tani na dal ai servili Ceka me keta pseudogjenetistat dhe thone kete palacollekun, ne vend qe te lejojne germimet arkeologjike, sepse ata mund te jene vertete prova qe tregojne Lashtesine Tone!
Cfare hipokritash!

[Fishtani1]

Ka dicka qe mua me revolton tej mase, dhe eshte pikerisht fakti qe sa hipokrite tregohen vete keta arkeloget dhe gjenetisat tane....
Tani e lidhin prejardhjen tone me nje defekt gjenetik! Flasin e flasin, dhe thone nuk jemi te sigurte, nuk kemi gje konkrete,; per ke dreqin punojne keta injorante, se per vendin tone jo qe jo?!
E dine ata qe iliret paskan pasur defekt gjenetike eeee???? Prandaj ne qenkemi ilire sepse jemi me defekte!!!
Rrace me imune se shqiptari, nuk kam pare deri me sot ne te gjitha llojet e semundjeve, e na dalin keta te "ndriturit" dhe thone se jemi te lashte ngaqe kemi fibroze cistike!!!
Ne Kalane e Shkodres, eshte nje pjese shume e rendesishme e saj, ku jane ngritur pretendime te bazuara qe aty eshte nje thesar arkeologjik qe tregon me se miri lashtesine dhe prejardhjen tone Ilire, por nuk lejohen germimet ne ate zone. E dini pse; sepse ai "padrinoja" qe ka zaptuar nje pjese te mire te zones se Kalase me aktivitetin e tij privat, nuk po ia them emrin lokalit sepse eshte me te njohurit ne Shkoder, nuk lejon qe te kryhen germime; shiko cfare shtet mizerje kemi!
tani na dal ai servili Ceka me keta pseudogjenetistat dhe thone kete palacollekun, ne vend qe te lejojne germimet arkeologjike, sepse ata mund te jene vertete prova qe tregojne Lashtesine Tone!
Cfare hipokritash!

Me se e sakte, fibrocat cistike nuk percaktojne vjetersine e nje populli, por haplogrupi qe merret nga kromozomi mitokondrial, edhe ate as kjo nuk eshte shume e qarte.

Shkrimi eshte komplet palaco pa asnje burim konkret.

[pranvera bica]

Shkrime me interes!C'ka na duhet e marim per kulture dhe c'ka s'na duhet nuk e suportojme!
Pergezime!

[Fleur Blanche]

Kam filluar te behem me fiksime duke lexuar materiale te tilla, nga keto vecori qe jepni per rracen tone nuk po e gjej veten askund pervec asaj pikes 11. U be puna tani; do ta marr ne pyetje gjyshin neser se me ke na kane perzier rracen, si gjithmone do bej perjashtime une: uroj mos te dal aliene