Dosja antishqiptare e Greqisë, 1912-2007

[BARAT]

Deputeti i PD-së, i ashpër kundër Bollanos

Ndërsa PS dhe PD u kujdesën që zyrtarisht të mos reagonin ndaj deklaratave të Vasil Bollanos për autonomi të "Epirit të Veriut", një deputet i Partisë Demokratike ka dalë dje nga rreshti, duke kritikuar ashpër nga salla e Kuvendit deklaratën e kryebashkiakut të Himarës. Blerim Çela, me origjinë nga Tepelena, por i zgjedhur në zonën e Dushkut në Lushnjë, shpjegoi se nuk mund të rrinte pa folur, kur qarqet shoviniste greke, të cilave sipas tij u shërben edhe Bollano, shpallin tokë greke edhe atë tokë ku ai ka lindur e është rritur. Me fraza aspak diplomatike, Çela kundërshtoi me citime historianësh dhe fakte historike pretendimet e grekëve, si dhe theksoi se nuk ka vend për asnjë krahasim mes Kosovës dhe të ashtuquajturit "Epir i Veriut".

[BARAT]

Deputeti i PD, Blerim Çela akuzoi ashpër Bollanon dhe ambasadorin grek


Çela: Grekët tentuan ta ndanin Shqipërinë në ‘97

“Ultimatumi i qeverisë turke nuk lejoi ankesimin e jugut”


Një deputet i djathtë ka reaguar më në fund ashpër në debatin e ndezur pas deklaratave të Vasil Bollanos.

Deputeti demokrat, Blerim Çela, i është përgjigjur me një gjuhë aspak diplomatike Bollanos, por dhe ambasadorit grek në Tiranë Kokosis rreth pretendimeve për Vorio Epirin. Në një fjalim të nxehtë dje në Parlament Çela rikujtoi edhe njëherë ngjarjet e pranverës së ‘97 ku ka përgëzuar rolin e Turqisë për ruajtjen e integritetit territorial të Shqipërisë. “Shërbimi më i mirë që do t’i bënte Greqia Millosheviçit në vitin 1994, në realizimin e planeve të tij, do të ishte një përleshje luftarake e saj me Shqipërisë. Në këto kushte Shqipëria nuk do të kishte mundësi të ndihmonte Kosovën. Nga kjo përleshje grekët do të merrnin Epirin e Veriut dhe ndarjen e Maqedonisë me Serbinë, mirëpo nuk mendonin se në këtë rast do të ndesheshin me Turqinë dhe jo vetëm nuk do të fitonin, por do të humbisnin shumë. Ky ishte plani serbo-grek i vitit 1994 që u realizua në vitin 1997, kur u ngrit flamuri grek në Vlorë e Himarë dhe u kërkua autonomia e Vorio Epirit, por ishte ultimatumi i qeverisë mike turke që nuk lejoi Greqinë të aneksonte Shqipërinë e jugut”, tha Çela dje në kuvendin e Shqipërisë.

Ambasadori
Deputeti i Partisë Demokratike, Çela, për vetë gjuhën e ashpër që përdori ndaj diplomatit grek në Tiranë, dhe deklaratave të tij, u tentua të ndërpritej disa herë nga kryetarja e parlamentit Jozefina Topalli, por pa sukses pasi ai arriti të shprehte të gjithë mendimin e tij si një zë e vetëm i maxhorancës në pushtet për këtë çështje. Mbështetjen e që ambasadori Kokosis i dha deklaratave të bashkiakut të Himarës Bollano, për Çelën përbëjnë një moment politik dhe diplomatik tepër serioz. “Nëse deklaratat antishqiptare e antikushtetuese të Bollanos do të ngeleshin brenda ndërgjegjes së tij të njollosur me turpin e shitjes së kombit, do të ishte gjysma e të keqes, por prononcimi i ambasadorit grek Kokosis në mbrojtje të tezave antishqiptare të Bollanos, përbën një moment politik e diplomatik tepër serioz”, tha deputeti demokrat. Sipas tij, deklarata e ambasadorit grek në Tiranë është në vazhdën e politikës së vjetër aneksioniste shoviniste greke që meton trojet etnike shqiptare deri në Shkumbin dhe tani për të mbrojtur aleaten e vet Serbinë për çështjen e pavarësisë së Kosovës hap çështjen e pavarësisë së Vorio Epirit. Duke sjellë argumente dhe referenca historianësh, Çela u mundua të zbardhte të vërtetën historike të pjesës jugore të Shqipërisë deri në Çamëri dhe Prevezë, troje të banuara historikisht që në lashtësi nga pellazgët dhe ilirët.

Çamëria
Në deklaratën e tij dje në kuvend, deputeti demokrat nuk anashkaloi dhe çështjen e çame dhe trajtimin që mediat greke i kanë ditët e fundit përmes një videoje të sajuar. Sipas tij komuniteti çam kërkon të drejtat e tij në trojet e veta etnike dhe nuk ka kërkuar kurrë ti marrë këto të drejta me forcë. “Shoqata atdhetare Çamëria kërkon të kthehet në trojet e veta etnike që të gëzojë pronat e të parëve të tyre, si dhe të marrin nështetësinë greke me kombësi shqiptare e të jetojnë në harmoni me popullin grek. Kurrë komuniteti çam nuk ka kërkuar të merrte me forcë të drejtat e tij legjitime”, tha Çela. Gjuha e përdorur nga deputeti i maxhorancës qeverisëse nuk kurseu të akuzonte qarqet shoviniste greke për videon e shfaqur ne internet që kërkon çlirimin e Çamërisë. “Ishte qesharake se ata të ashtëquajtur çamë, rrinin të mbuluar si të bijtë e shejtanit dhe nuk e flisnin as shqipen mirë, pra ishin grekë që luanin rolin e paracaktuar nga ustallarët e tyre se gjoja shqiptarët jo vetëm duan Kosovën, por tani duan të marrin me forcë edhe Çamërinë”, tha Çela. Deputeti demokrat i ka quajtur këto sajime një turp për një vend si Greqia që është anëtare e Bashkimit Evropian.
“Koha e andartëve kriminelë që kanë vrarë e kanë prerë në mënyrë sistematike shqiptarët e jugut për ti kthyer me zor në grekë, ka vdekur. Po kështu ka vdekur dhe koha e Venizellove dhe pasuesve të tyre për të mashtruar komunitetin ndërkombëtar për paaftësinë shtetformuese të shqiptarëve fondamentalistë islamikë”, tha Çela.


Blerim Çela është njeriu që në vitin 1997, pas trazirave të atij viti, akuzoi qarqet greke, serbe dhe amerikane si nxitëse të revoltës qytetare në Shqipëri pas rënies së firmave piramidale. Dhjetë vjet më pas, deputeti i maxhorancës, me të njëjtën gjuhë i kujtoi shqiptarëve se deklaratat e bashkiakut Bollano dhe mbështetjes së tij nga ambasadori grek në Tiranë Kokosis janë skenarë të qarqeve greko-serbe për copëtimin e Shqipërisë, ose heqjen dorë nga mbështetja e Shqipërisë për pavarësinë e Kosovës. Me një gjuhë të ashpër, edhe pse jo nga një eksponent i ekzekutivit, Çela për herë të parë nga një deputet i maxhorancës ka denoncuar ambasadorin grek në Tiranë dhe Bollanon jashtë kornizave diplomatike.

Gazeta Panorama

[BARAT]

Bollano c‘soj trimi pati..


Pëllumb Xhufi (historian)

...Zhupatë nga Progonati! Ky varg popullor, që pata dëgjuar dekada më parë nga i ndjeri gjyshi im, m‘u kujtua pikërisht këto ditë, kur emri i një pinjolli nga Bollanot e Himarës ka pushtuar faqet e gazetave. Vargjet flasin për një origjinë nga Progonati të këtij fisi, përndryshe famëmirë, si një nga degëzimet e fisit të stërmadh të Zhupajve. Jam i sigurt se ky "zbulim" gjenealogjik do ta zhgënjente paksa Vasil Bollanon, i cili, siç po duket, ka filluar ta besojë me të vërtetë se fisi i tij rrjedh nga një gjen i pastër dhe i papërsëritshëm helen. Siç jam i sigurt që aty, në thellësi të dheut, gjyshi Dino do të ulërijë nga zemërimi, kur të mësojë se nipi i tij, "historian vjetërsirash", e gjeti pikërisht sot ditën për të kërryer prejardhjen e hershme progonatase të më të ligut të Bollanajve, të këtij Vasili "që na turpëroi fshanë". Në fakt, Bollanajt nuk janë i vetmi fis, që në kohë të Turqisë lanë Progonatin e fshatra të tjera të Labërisë për të rënë poshtë në Himarë. Veçanërisht në kapërcim të shekujve XVII-XVII, kur në këto vise filloi një valë e re kryengritjesh dhe kur pushteti osman intensifikoi përpjekjet për asimilimin e tyre fetar nëpërmjet islamizimit, bërthama familjare nga Kasnecët, Aleksët, Veizajt, Lekajt, Gjikajt, Dhimajt e plot të tjerë u ngulën në Himarë. Do të duhej të shtohej në këtë radhë (të më falë njëmijë herë gjyshi Dino, që po nxjerr nga harresa edhe një tjetër faqe të palavdishme të historisë së Progonatit tonë) edhe fisi i Spiromilejve, pinjollë të të cilëve u shndërruan në kohëra të ndryshme, në vegla të paguara të Athinës e renegatë të atdheut të tyre. Sipas historianit grek, St. Papageorgiou, më i njohuri i Spiromilejve në gjysmën e parë të shekullit XIX, Jani, jetoi në Athinë me një pension të qeverisë greke, ku "siç ndodh rëndom me të huajt ambiciozë, kujdesej të tregonte një zell e besnikëri të pakushtëzuar ndaj autoriteteve greke, aq sa në rrethet politike të Athinës trajtohej me përçmim si servil (kolakas) i pushtetarëve". Dhe pasi u shfrytëzua nga politika e "megali idesë" në dëm të atdheut të tij, i mbylli sytë i harruar dhe i vetmuar, si gjithë renegatët e kësaj bote. Vdiq, duke lënë prapa një emër të keq dhe ndonjë trashëgimtar po aq të keq, siç ishte në Himarën e viteve 1920 një farë Vasil Spiromilo, i cili së bashku me një farë Jani Bollano, një tjetër produkt fatkeq progonato-himarjot, ishin bërë të urryer, veç të tjerash edhe për faktin që, edhe duke mos qenë himarjotë autoktonë, kishin zaptuar arbitrarisht pronat e bashkëfshatarëve të tyre. Dhe për këtë qëllim kishin shfrytëzuar sa miqësitë me pushtetarët e qeverisë së Ahmet Zogut, aq edhe mbështetjet e Athinës zyrtare (Shih: Kyriako Noussis, Himara kai Spyromilaioi, Kerkyra 1926, f. 37).

"Minoriteti grek" i Himarës

Kush interesohet për Himarën historike, d.m.th për Himarën e vërtetë, duhet të marrë mundin e të ngjitet deri sipër në kala. Aty shpirti himarjot ndeshet në çdo gur e rrënojë dhe ju siguroj se atë shpirt të pashuar nuk e pasqyrojnë ato shkrime të porositura në greqisht, të tipit "Himara është greke", me të cilat bojaxhinjtë e Bollanos kanë përdhosur ato rrënoja të shenjta. Në ballë të kështjellës, me pamje nga deti, gjenden akoma rrënojat e kishës katedrale, kushtuar martirëve të hershëm, Shën Sergjit e Shën Bakut, kulti i të cilëve ka qenë i përhapur në mënyrë të jashtëzakonshme në trojet shqiptare që në shekujt e parë të krishterimit. Mbi arkitraun e portës së hyrjes, në dy ekstremet e tij, deri para pak vitesh shquheshin qartë të gdhendura në gur dy shqiponja dykrenore me kurorën mbretërore mbi krye. Sot, bojaxhinjtë e Bollanos i kanë shkuar disa duar të trasha gëlqereje shqiponjave, aq sa vështirë se mund të dallohen. Dhe jo pa arsye. Këshilltarë të huaj duhet t‘i kenë treguar kryebashkiakut shëndetplotë e mendjeshkurtër të Himarës, se ato dy shqiponja mbretërore janë dëshmia e gjallë e lidhjeve të Himarës me traditën historike dhe me vetë familjen e Gjergj Kastriot-Skënderbeut. Të njëjtën shqiponjë e gjejmë në fondacionet apo në varret e pasardhësve të Skënderbeut në Napoli, Mezanjë, Barletë e qytete të tjera të Italisë, ku ata jetuan pas largimit nga Shqipëria. Në fakt, pas vdekjes së Heroit tonë Kombëtar e pas rënies së Krujës, për gati dy shekuj, Himara u bë vatra e re e rezistencës shqiptare kundër pushtuesve osmanë. Pikërisht këtu erdhi nga Italia, në verën e vitit 1481, Gjon Kastrioti, djali i Skënderbeut, bashkë me kushëririn e tij, Kostandin Muzakën, për të udhëhequr një kryengritje të madhe, që përfundoi me çlirimin e kështjellës së Himarës dhe me zënien rob të vetë bejlerbeut të Rumelisë, Sulejman Pashës. Atë kohë himarjotët dhe bëmat e tyre mbushën kronikat evropiane dhe sidomos ato të Mbretërisë së Napolit, që nuk pushonin së lëvduari heroizmin "e atyre trimave shqiptarë të Himarës", "quilli signori Albanisi di Cimera" (T. de Marinis, La Biblioteca Napoletana dei Re d‘Aragona, vëll. III, f. 737). Në fakt, fitorja e himarjotëve të prirë nga Gjon Kastrioti i detyroi turqit të braktisin edhe qytetin italian të Otrantos, që kishin pushtuar ndërkohë dhe të çlirojnë njëherë e përgjithmonë shtetet italiane nga ankthi i pushtimit osman, që përndryshe dukej i pashmangshëm. Gati një shekull pas këtyre ngjarjeve, më 14 qershor të vitit 1577, përfaqësuesit e kryengritësve të Himarës u mblodhën në kishën e Shën Sergjit e Bakut, në kështjellë, nga ku i dërguan Papës Grigori XIII një letër, ku e njoftonin për dëmet e rënda që kishte pësuar kështjella dhe vetë ajo kishë katedrale e Himarës, të cilat deri atë kohë ishin pushtuar e djegur tri herë nga turqit. Interesant është mënyra se si ata prezantohen te Papa, duke evokuar figurën dhe bëmat e "Mbretit tonë Skënderbe" (Scanderbech, noster Rex), apo mënyra se si ata e identifikojnë, në fund të letrës, vendin e tyre: "Shkruar në Himarë, d.m.th. në Epirin e Shqiptarëve" (Ex Chimara, hoc est Epiro Albanensium). Në përgjigje të këtyre lidhjeve historike të himarjotëve me Italinë, Papa Grigori XIII kishte themeluar në Romë në vitin 1575, Seminarin Ortodoks të Shën Athanasit, i cili ekziston ende sot në vendin e hershëm të tij, në Via del Babuino. Studenti i parë i këtij seminari nuk mund të ishte veçse një himarjot dhe ky ishte Kurtesh Vrana. Gjatë gjithë shek. XVI-XVII, seminaristët e shumtë himarjotë të këtij kolegji shërbyen si propagandistë të qëndresës kundër pushtuesve osmanë dhe kundër Patrikanës greke të Stambollit. Kjo e fundit, në kundërshtim me ndjenjat dhe aspiratat e besimtarëve, predikonte nënshtrimin ndaj pushtetit të Sulltanit dhe shihte me dyshim lidhjet e himarjotëve me papatin dhe me mbretëritë katolike të Perëndimit. Kjo solli një çarje të saj me besimtarët dhe me vetë klerikët shqiptarë. Mjaft prej tyre, si kryepeshkopi i Ohrit, himarjoti Athanas, apo kryepeshkopi Dionis nga Paramithia (Çamëri) në kapërcim të shek. XVI-XVII u bënë edhe prijës të kryengritjeve popullore, në Himarë e në Çamëri, që drejtoheshin sa kundër pushtuesve osmanë, aq edhe kundër aleates së tyre, Patrikanës greke të Stambollit. Jo më kot që të dy këta prelatë u shkishëruan prej saj. Kohë më vonë, aty nga vitet 1740, Mbreti i Napolit vendosi t‘i konsiderojë marrëdhëniet e veçanta me Himarën, duke krijuar një trupë ushtarake të veçantë mbi baza etnike, që ai, sipas traditës romake, e quajti "Regjimenti Mbretëror Maqedon". Në rregulloren e këtij formacioni përcaktohej në mënyrë taksative që rekrutët e këtij regjimenti duhet të ishin shqiptarë nga viset ku aplikohej riti "grek", d.m.th ortodoks. Madje, neni XXV i tyre sanksiononte edhe veshjen e rekrutëve, që duhej të ishte veshje alla-shqiptare (Este Reggimiento dovera vestirse a la Albanesa). Ndër himarjotët e shquar që milituan në radhët e këtij formacioni ishin edhe emra si koloneli Strati Gjika, kapiteni Anastas Pashka, kapiteni Dhimitër Leka, një kapiten me mbiemër Grillo, Mihal Gjika, Andruci, Vlashi, Kostandin Kasneci etj.

Trimërinë dhe shqiptarësinë e himarjotëve e njohu dhe e vlerësoi edhe vetë Napoleon Bonaparti, kur ky u bë zot i Korfuzit, pas Paqes së Kampo-Fermios (1797). Kujdesi i parë i Napoleonit ishte të krijonte një lidhje luftarake me popullsinë e steresë, që ishte nën sundimin osman. Ndaj krijoi një formacion me luftëtarë, ku himarjotët bashkë me suljotët përbënin shtyllën vertebrore të tij. Ishte kjo arsyeja, që francezët në mënyrë kuptimplotë e në respekt të identitetit kombëtar të luftëtarëve himarjotë e suljotë, e quajtën këtë formacion "Regjimenti Shqiptar" (le Régiment Albanais). Kështu pra, që prej vitit 1210, kur kemi dëshminë e parë eksplicite për kombësinë e himarjotëve, e vazhdimisht, burimet bashkohen, duke i quajtur ata shqiptarë. Shqiptare kanë qenë dhe janë sot e gjithë ditën edhe elementet thelbësore të kombësisë si: këngët, vajet, doket, zakonet, temperamenti, karakteri, veshjet dhe veçanërisht gjuha e himarjotëve. Fakti që himarjotët, veç shqipes së pastër, flasin edhe një dialekt të greqishtes, nuk e prek identitetin e tyre, njëlloj si nuk e prek identitetin grek të korfjotëve, fakti që deri vonë banorët e Korfuzit flisnin si gjuhë të dytë italishten. Gjithsesi, nëse z. Bollano e ka të vështirë të tresë mësimet e historisë, le të marrë mundin të lexojë në kohë të lirë veprat e bashkëpatriotëve të shquar nga treva e Himarës, ato të Petro Markos, Lefter Çipës, Priamo Bollanos, Fane Veizit e Spiro Rushos. Me siguri një gjë e tillë do ta ndihmonte të qetësonte ndërgjegjen e të vendoste paqe me vetveten.

Një binom grek

Ajo që shqetësoi më së shumti te deklarata e shumëpërfolur e Bollanos, ishte krahasimi tinëzar që ai bënte mes Kosovës dhe të ashtuquajturit "Vorio-Epir". Dhe e bëri një paralelizëm të tillë, në momentin kur Kosova po pret verdiktin përfundimtar për pavarësinë e saj. Deklarata e tij u duk aq absurde, aq mbitokësore, saqë ndokush u mjaftua të thotë se zotit Bollano nuk i duhet vënë veshi, pasi …"nuk di ç‘thotë". Në fakt, kryebashkiaku i Himarës di ç‘thotë dhe, mbi të gjitha, di kur ta thotë. Sigurisht ka marrë leje diku, përderisa ambasadori i Greqisë, z. Kokosis (edhe ky emër do ta meritonte një vëmendje gjenealogjike) i doli menjëherë në mbrojtje. Ka momente kur duhen "trima të çartur". Dhe ky qe momenti i Vasil Bollanos.

Në fakt, teza "T‘i jepet Vorio-Epirit, ajo çka do t‘i jepet edhe Kosovës", nuk është një kllapi bollaniane. Një tezë të tillë e ka artikuluar në vitin 1993, në një artikull të botuar në gazetën amerikane "Washington Times", eksponenti i qarqeve më agresive të diasporës greke në SHBA, i shumëpërfoluri Nikollas Gaxojanis, alias Nikolas Geixh. Por, edhe angazhimi i Geixhit do të kishte qenë gjysma e së keqes, në rast se në fushën e betejës për "Vorio-Epirin" nuk do të kishte zbritur, po atë vit, Kryeministri i Greqisë, dora vetë. Në datën 14 korrik të vitit 1993, me anë të një deklarate të thartë (kishte dështuar ndërkohë pazari i tij me Millosheviçin për të ndarë mes tyre Maqedoninë), Kostantin Micotaqis shpalli kërcënueshëm se "Greqia nuk do ta pranojë kurrë politikën e dy peshave dhe të dy kuteve me Shqipërinë. Ajo kërkon të njëjtat të drejta për komunitetin grek të Vorio-Epirit me ato që qeveria shqiptare kërkon për komunitetin shqiptar në Kosovë e në ish-Jugosllavi". Dhe pasi tha këto, Micotaqisi përcaktoi në 6 pika "detyrat" e qeverisë shqiptare në të ardhmen, në mënyrë "që të vendoseshin balancat": Të liheshin të qetë priftërinjtë grekë të vepronin në Shqipëri e të hiqej gjuha shqipe nga shërbesat fetare, t‘i ktheheshin kishës ortodokse pronat dhe objektet e sekuestruara nga pushteti komunist, të hapeshin shkolla greke kudo, jo vetëm në zonat e njohura minoritare, të viheshin në poste zyrtare përfaqësues të minoritetit, t‘i njihej çdo qytetari shqiptar ai identitet kombëtar, që ai dëshironte të zgjidhte… Pavarësisht nga stili aspak diplomatik me të cilin z. Micotaqis, veç gjërave të arsyeshme, kërkoi edhe sende për të cilat s‘kishte asnjë tagër t‘i kërkonte (ç‘punë ka një Kryeministër i huaj, aq më tepë grek, me Kishën Ortodokse Autoqefale Shqiptare), ne mund të themi sot se qeveritë shqiptare i kanë realizuar pothuaj të gjitha "detyrat" e lëna në zemërim e sipër nga z. Micotaqis: Priftërinjtë e prelatët grekë gëlojnë në kishat dhe sinodet tona, kisha gjigante po ngrihen mu në qendër të qyteteve, në toka publike apo private, që i janë dhuruar bujarisht kreut grek të KOASH-it nga kryeministrat e kryebashkiakët tanë, shkolla greke janë hapur kudo, edhe në Korçën e Mësonjëtores së parë shqipe, edhe në Himarën e Kastriotëve, përfaqësues të minoritetit janë sot në majat e politikës e të administratës... Ç‘mbetet më për të bërë? Mbetet që edhe unë, Pëllumbi nga Progonati, të deklaroj, ashtu si progono-himarjoti Bollano, identitetin tim "vorio-epirot", d.m.th grek. Ndoshta do ta kisha bërë, po të mos më trembte ideja se kur ta merrte vesh i miri babo Dino do të rrotullohej gjithë potere në varrin e tij..

gazeta shqip- 02/05/2007

[BARAT]

Cila UÇÇ?!

Agim Popoci

Diplomacia primitive greke edhe në vitin 2007 mundohet që përmes videove amatore, ku disa persona deklarojnë se ekziston një ushtri e quajtur UÇÇ, të trazojnë politikën rajonale në kohën kur po vendoset për statusin e Kosovës. Përveç videos amatore ishte edhe mënyra e hedhjes në treg të këtij kërcënimi, sepse nuk ishte e qartë se për çfarë ushtrie ishte fjala. Meqë Greqia ka klimë armiqësie me të gjithë fqinjët, e maskuar mund të paraqitet vetëm opozita greke, e cila shquhet për veprime të tilla, ndërsa UÇÇ mund të jetë edhe Ushtria Çlirimtare e Çifutëve, e cila ka shumë arsye për një qërim të tillë hesapesh me shtetin grek dhe është mike e flamurit të SHBA, BE dhe atij shqiptar. Por...

Grekë dhe ciganë

Jo në kohët e lashta, por në vitin 1913, p.sh. qyteti i Selanikut kishte 157 mijë banorë, 80 mijë prej të cilëve ishin çifutë, 35 mijë turq, 35 mijë grekë dhe 12000 shqiptarë, bullgarë e serbë, shkruan Robert Kapllan në librin e tij "Frymët ballkanike". Sipas ekspertit britanik të Ballkanit, Nevil Forbs, i cili shkruan nga një pozicion shumë komod në vitin 1915 "Selaniku ishte dhe ngeli gati qytet i pastër çifut, ndërsa në rrethinë kishte fshatra turq, shqiptarë, grekë, bullgarë dhe serbë. Ndërsa J.D.Burshije konsideronte se zgjidhja ideale për të ardhmen e qytetit do të ishte "republika çifute dhe porti i lirë nën kujdesin e fuqive të mëdha". Vetë çifutët, me shekuj të tërë, Selanikun e kanë quajtur "Nëna e Izraelit", por ata as me maskë dhe as pa maskë nuk e kanë kërcënuar këtë shtet. Ata mund të mos e përmendin, por jo edhe ta harrojnë se pas okupimit të Selanikut nga forcat greke në 1916, vetëm një vit më vonë është shkatërruar e gjithë pjesa çifute e qytetit ndërsa bilanci ishte shumë tragjik: 34 sinagoga të shkatërruara dhe 53.737 çifutë pa kulm mbi kokë. Shumë shpejt një tragjedi tjetër për popullin çifut, shkruan Kapllan, kur nazistët okupuan Selanikun në vitin 1941: "Nga 56 mijë çifutë, 54.050 ose 96,5 % janë çuar në Aushvic, Birkenau dhe Bergen-Belzen. Ndërsa pas luftës janë bërë 600 kërkesa për kthim dhe vetëm 30 janë marrë parasysh."

Jo vetëm me çifutët, në të njëjtën mënyrë shteti grek ka vepruar edhe me turqit, bullgarët, shqiptarët, serbët dhe maqedonasit. Selaniku si një qendër tregtare "sulmohej" me dollarë dhe marka gjermane nga jugosllavët e viteve ‘70-‘80, madje pas fundjavave dyqanet boshatiseshin të tëra. Një episod të dhimbshëm e kam përjetuar edhe unë si personazhi i Kapllanit, Rena Molho. Jo tragjik, por konceptualisht të tmerrshëm. Në fundvitet ‘80, në këtë qytet të cilin edhe unë e mendoja të lashtë dhe me kulturë, por që nuk e dija se këtu dikur kishte edhe çifutë, qëllova me punë dhe isha në një parfumeri, pronarja e së cilës e dinte se isha shqiptar i Kosovës. Për një moment, në fillim të rrugës u pa një turmë njerëzish, ndërsa komenti i mamasë së pronares ishte: Ja po vijnë ciganët!

"Ciganët" ishin serbët nga Beogradi, që sipas këtyre tregtarëve të fortë grekë, e kishin kohën e marrjes së rrogave dhe vijnë me mijëra prej tyre e i zbrazin dyqanet greke. Këta "ciganë" blejnë edhe gjëra koti…blejnë, kujdes, nuk vjedhin. Më vërtitej historia e lexuar, shtëpia e kësaj familjeje që kisha vizituar dhe kishte pamje dhe sjellje aristokrate. Si do të jenë grekët e thjeshtë...

"Kurrfarë turq nuk jetojnë në Greqi", i kishte thënë Robert Kapllanit, ish-ministri grek i Punëve të Jashtme, Joanis Kapsis: "Ka vetëm ca grekë që janë myslimanë dhe në mes vete flasin turqisht. Nuk ka as maqedonas…", ishin fjalët e kryediplomatit grek. Si do të jenë grekët e thjeshtë? Kapllan kishte marrë mundimin që disa miqve të tij t‘u shpjegonte pozicionin e sllavo-maqedonasve, por të gjithë miqtë e tij njëzëri me urrejtje ishin përgjigjur: "Vetëm se këta ciganë të ndyrë në Shkup të kanë mbushur kokën me gënjeshtra nuk do të thotë se kjo është e vërtetë!" Pra, kjo është Greqia. Shqiptarë jo se jo, por aty mund të gjesh vetëm grekë dhe ciganë?!

Terroristë me shkollë

Videoja e paraqitur nga mediat greke, ku tre persona të maskuar e të rrethuar me flamuj shqiptar, evropian dhe amerikan kërcojnë ndërsa prezantohen si UÇÇ ka shokuar jo vetëm botën shqiptare, por të gjitha bashkësitë etnike që jetojnë brenda dhe jashtë shtetit helen. Duke njohur mirë historinë dhe traditat e popullit grek dhe atij shqiptar, marrëdhënieve që ka ky shtet me fqinjët e tij, ky videoklip terrorist të lë shije të keqe, jo se mesazhi është serioz, por që konfirmohet se shteti helen nuk e ka ndërmend të qetësohet ose të lerë të qetë fqinjët e tyre. Nëse grekët edhe kanë arsye të mos i duan turqit, nuk kuptohet se çfarë kanë në këtë mes me shqiptarët, maqedonasit, çifutët dhe bashkësitë tjera etnike, të cilat jo vetëm që nuk i gëzojnë, por as nuk guxojnë t‘i kërkojnë të drejtat e tyre. Ndërsa ideja se me UÇÇ mund të personifikohet populli çam është gabim shumë i madh. Edhe pse ata që janë në maskë flasin gjuhën shqipe, nuk kuptohet se pse duhet çamët e pakënaqur të jenë me maska kur ata me kollare në Gjykatën e Strasburgut kërkojnë të drejtat e tyre. Ndërsa kontestime pronësore kanë edhe çifutët. Shteti grek harron se gjithçka që kërkon pronën e tij nuk është çam, por mund të jetë edhe çifut, bullgar, turk e madje edhe serb.

Shumë popuj kanë arsye të shtojnë orekset terroriste ndaj shtetit grek, por mjeshtër të kësaj pune janë vetë ata. Vlen të kujtohet viti 1984, kur krahu i djathtë i Moamer el Gadafit, majori Abdel Salam Xhalud vizitoi Athinën. Duke iu drejtuar kryetarit të PASOK-ut dhe Kryeministrit të asaj kohe, George Papandreu tha: "Papandre, o vëlla, të kemi trajnuar me kujdes, të kemi testuar dhe tani të besojmë. Jemi të vendosur të bëjmë gjithçka që është e mundur në mënyrë që të forcojmë pozicionin tënd, sepse në interesin tonë është që ti të jesh në pushtet". Pra, imagjinoni një popull që mendon si Gadafi...

.
03/05/2007 - gazeta shqip

[Hyllien]

[SIZE="5"]
Shumë popuj kanë arsye të shtojnë orekset terroriste ndaj shtetit grek, por mjeshtër të kësaj pune janë vetë ata. Vlen të kujtohet viti 1984, kur krahu i djathtë i Moamer el Gadafit, majori Abdel Salam Xhalud vizitoi Athinën. Duke iu drejtuar kryetarit të PASOK-ut dhe Kryeministrit të asaj kohe, George Papandreu tha: "Papandre, o vëlla, të kemi trajnuar me kujdes, të kemi testuar dhe tani të besojmë. Jemi të vendosur të bëjmë gjithçka që është e mundur në mënyrë që të forcojmë pozicionin tënd, sepse në interesin tonë është që ti të jesh në pushtet". Pra, imagjinoni një popull që mendon si Gadafi...

.
03/05/2007 - gazeta shqip

Ket te fundit nuk e dija. A ka mundesi te elaborohet pak ?

[BARAT]

Genesis
Ket te fundit nuk e dija. A ka mundesi te elaborohet pak ?

Ketu ke dicka, sa per te treguar qe nuk eshre fryt i shtpit tone por realitet. Sa gjera ka kaperdire perendimi, ndaj "femijes se perkedhelur" Gerqi, nuk numerohen. Mbeshtetja e tyre e perjetshme ka qene Britania. Fale tyre jane ata qe jane sot

me falni qe nuk po e perkthej shkrimin

-----------------------------------

GREEK ELECTIONS WILL BRING NEW FOREIGN POLICY APPROACH


ATHENS, -Sept 19 1996 (Reuter) - Greece's erratic foreign policy,
which has often infuriated its allies, will keep moving towards
a solidly pro-Western stance whoever wins elections on Sunday.
Extreme policy swings, unilateral ultimatums and maverick
positions against prevailing Western policies will become relics
of the past, diplomats and foreign policy analysts say.
Socialist Premier Costas Simitis and conservative challenger
Miltiades Evert would both work to improve relations with Balkan
neighbours, restore credibility with Western partners and keep
troubled relations with Turkey from boiling over.
``I don't see any dramatic differences. They have the same
overall goals but would implement policies differently,'' said
Thanos Veremis, director of the Hellenic Foundation for European
and Foreign Policy.
The concerns of either leader would be EU relations, EU or
U.S. initiatives on Cyprus and problems with Turkey, with whom
Greece came close to war in January.
Both Simitis and Evert would try to see the world through EU
eyes and separate foreign policy from the unpredictable populist
antics which have dogged Greek politics since a military junta
fell in 1974.
This would be especially true if Simitis, 60, a passionless
law and economics professor, won. He took over as premier this
year from late party founder Andreas Papandreou -- the man the
West loved to hate.
``Simitis has shown no interest in submitting foreign policy
to the whims of the Greek mob. He is determined and cool, and he
has done almost everything right as far as the European Union is
concerned,'' a Western diplomat said.
Evert has toyed with nationalism during the campaign but
this was to steal votes from the tiny Political Spring party,
and he would drop this approach quickly if elected, diplomats
predicted.
For most of the past 20 years Greece has tweaked the nose of
its EU partners and the United States -- its major arms supplier
-- or uttered a flat ``drop dead'' in foreign policy disputes.
Papandreou, who ruled throughout the turbulent and fiercely
anti-American, anti-EU 1980s, seemed to delight in infuriating
his Western allies.
``The old man (Papandreou) was a great problem. He saw the
whole of foreign policy through the prism of domestic politics
and left-wing populism,'' said Veremis.
Papandreou vowed to shut U.S. bases and to quit the EU and
the NATO military alliance. He never did, but many Greeks loved
his David versus Goliath show.
On a more sinister note, he hobnobbed with Libyan leader
Muammar Gaddafi and communist dictators in Eastern Europe, and
he refused to extradite Arab and Palestinian guerrillas to stand
trial in Western countries for alleged attacks on civilians.
While his allies sat in muted fury, Papandreou explained he
believed in a balanced foreign policy. At home he told adoring
crowds that Greece took orders from nobody.
When he returned to power in 1993, one of his first moves
was to slap a trade embargo on the neighbouring former Yugoslav
republic of Macedonia.
EU partners, already upset with Greece's out-of-step Balkan
policy, erupted in rage and took Athens to the European Court to
try to have the embargo lifted.
The 1990 to 1993 conservative government of former premier
Constantine Mitsotakis fared little better with Western allies.
His foreign minister, young Harvard Business School graduate
Antonis Samaras, set EU partners' teeth on edge with persistent
and ponderous lectures on Greek and Balkan history.
He disrupted EU affairs for two years with demands that
Macedonia, the only Yugoslav republic to win independence
peacefully, change its name. Whatever the merits of his case,
his style led some EU allies to brand Greece a Balkan bully.
But diplomats say Greece appears to be entering a new era,
leaving behind the outpouring of emotion of the 1980s after the
military junta fell and the confusion in the Balkans in the
early 1990s after communism crashed.
``The flamboyant, even reckless, go-it-alone approach was
popular and emotionally satisfying for many but it left Greece
isolated and weak internationally,'' another EU diplomat said.
Both Evert and Simitis have realised that nationalism,
domestic populism or adventures in the region would hurt Greek
interests and both believe careful lobbying of EU partners is
the best way forward, the diplomats said.
A priority for either will be rearming the military. Defence
ministry officials have put a $10 billion price tag on the arms
package they would like and both politicians have identified
NATO ally Turkey as the potential enemy.
``Our defence policy is our ability to deter Turkish threats.
The main factor in this is our armed forces and upgrading our
armed forces personnel, development and armaments,'' Simitis said
during the campaign.
Diplomats said that if Simitis wins he might dump outspoken
Foreign Minister Theodoros Pangalos and replace him with George
Papandreou, son of the late premier and a key Simitis supporter.
Evert was likely to name Peter Moliviatis, a distinguished
diplomat and former ambassador who helped steer Greece into the
European Union in 1981.

[BARAT]

Sociologu grek: "Frika që kemi nga të huajt"

Shekulli
09-03-2007
Dërguar në kontakt@shekulli.com.al

Artikulli i mëposhtëm është shkruar nga Fabian Schmidt dhe është botuar në sajtin on line të radios Deutsche Welle. Ai na është dërguar në Shekulli Kontakt për seksionin "Media e huaj për ne" nga adresa tran_hoti@yahoo.gr

***

Në bisedë për radion Deutsche Welle Prof. Ilias Kadsoulis, sociolog në Universitetin e Athinës shprehet se tek populli grek si popull i vogël ekziston frika e mbipopullimit prej të huajve. Rasti i një videoje të ushtarëve grekë të një njësie speciale që këndonin këngë me përmbajtje ksenofobie ndaj shqiptarëve tërhoqi vëmendjen në opinionin e Shqipërisë, ndërkohë që në Greqi ky incident nuk u bë kaq i njohur. Në bisedë për radion Deutsche Ëelle, Prof. Ilias Kadsoulis, sociolog në Universitetin e Athinës shprehet se vetëm një gazetë ka raportuar mbi këtë ngjarje.

Prania në masë e të huajve në Greqi është diçka relativisht e re. Sipas Kodsolous: "Ksenofobia, e në radhë të parë në ushtri, ka në Greqi ashtu si edhe në çdo vend tjetër një farë tradite. Në Greqi dukuria e emigracionit është relativisht një dukuri e re. Ju e dini që dikur nga Greqia ka emigruar krahu i punës jashtë vendit, ndërkohë që sot vet Greqia është kthyer në një vend emigracioni. Prania në masë e të huajve në Greqi është diçka relativisht e re. Kjo ngjall një ndjenjë frike në Greqi. Gjatë viteve të fundit, kam parasysh këtu periudhën pas rrëzimit të sistemeve komuniste në hapësirën e Ballkanit, kanë kanë ardhur në Greqi mëse një milionë emigrantë ilegalë. Me kalimin e kohës situata ka nisur të relativizihet dhe këto forca pune po bëhen gradualisht pjesë të jetës së përditshme në Greqi duke u pranuar në shoqëri. Dikur në Greqi ka qenë që grekët kishin shumë frikë se emigrantët mund t´u merrnin atyre vendet e punës dhe se ata mund të influenconin negativisht kulturën. Pra ekzistonte një lloj frike siç e njohim në Evropë. Por pasi një pjesë e madhe e emigrantëve janë legalizuar dhe kanë marrë leje pune dhe janë etabluar në vend, këta të huaj janë bërë pjesë e jetës greke"
Por përsa i përket arsyes, se përse ky rast nuk tërhoqi vëmendjen e opinionit në Greqi, Prof. Kadsoulis thotë:

"Kjo ngjarje në njësitë speciale të ushtrisë nuk ka tërhequr shumë vëmendjen, aq më tepër që të tilla veprime nuk ndodhin shpesh në Greqi, siç ka ndodhur në vitet 90-të. Në vitet 90-të konfrontimet mes grekëve dhe të huajve kanë qenë të përditshme. Ndërsa tani një gjë e tillë nuk ndodh. Shoqëria greke është ambientuar me praninë e emigrantëve dhe kësaj i shtohet dhe fakti që emigrantët kanë kontribuar shumë në të mirën e vendit. Ekspertët vlerësojnë se një pjesë e madhe e produktit kombëtar në Greqi realizohet prej të huajve."

"Në Greqi një gjë e tillë nuk merret kaq seriozisht"!
Kur flasim për shqiptarët dhe grekët në fakt dallimet kulturore nuk janë kaq të mëdha. Natyrisht që komunizmi ka influencuar në zhvillimet e ndryshme të këtyre vendeve, por nëse e shohim në aspektin historik Shqipëria dhe Greqia janë shumë më afër, se sa po të krahasosh p.sh. kulturën e Gjermanisë me atë të vendeve arabe, pasi në Gjermani jetojnë shumë emigrantë nga vendet arabe apo nga Turqia. Nga vjen kjo tendencë në ushtri, a është kjo një shenjë e shfaqjes së ndjenjës së ksenofobisë, apo janë këto veprime të marra të të rinjve. Në Gjermani me siguri që një veprimi të tillë do t´i kushtohej vëmendje me seriozitet. Por se si e sheh shoqëria në Greqi një ngjarje të tillë, Prof. Kadsoulis shprehet: "Në Greqi një gjë e tillë nuk merret kaq seriozisht. Së pari sepse ushtria greke është e edukuar kështu, që ka si detyrë të mbrojë vendin nga sulmet e huaja. Pozita gjeografike e Greqisë është e ndryshme nga ajo p.sh. e Gjermanisë apo Francës. Greqia ka si trashëgimi historike armiqësinë me Turqinë. Pushtimi i gjatë i Greqisë prej Turqisë ka ngjallur dhe ka ngulitur frikë të madhe. Grekët kanë frikë se mund të sulmohen prej turqve. Pas komunizmit ndodhi që Greqia ishte i vetmi vend me orientim perëndimor në rajon. Greqia ishte e rrethuar prej vendeve komuniste: Shqipëria, Bullgaria, Jugosllavia. Edhe kjo ka ngjallur e ngulitur ndenjën e frikës. Ushtria greke ishte për të mbrojtur vendin prej të gjithë këtyre popujve të huaj dhe armiqësorë. Por siç e kuptoj unë rasti në fjalë është një përjashtim. Këngë të tilla në këto kohë nuk janë tipike për ushtrinë greke. Ndonëse vazhdon të ekszitojë ndjenja e ksenofobisë, kjo nuk është një armiqësi për refuzimin e të huajve. Eshtë mund të them një lloj ksenofobie që ka të bëjë edhe me atë që populli grek është i vogël dhe ka frikë se mos mbipopullohet prej të huajve."

Eshtë interesant të dallohen dy tendenca: politika shqiptare ka reaguar duke u përpjekur që ta paraqesë këtë rast në mënyrë të moderuar, duke e quajtuar atë si një rast të veçuar dhe që nuk influencon marrëdhëniet midis dy vendeve. Tendenca tjetër është që nga përvoja gjermane e dimë, se ksenofobia është më e fortë atje ku kontakti me të huajt është më i pakët. Pra sa më shpejt që të intensifikohet ndërveprimi dhe komunikimi, aq më shpejt shuhet ksenofobia. Nëse kemi të bëjmë me një rast specifik që ka të bëjë me kulturën ushtarake në njësitë speciale, Prof. Kadsoulis për këtë: "Njësitë speciale janë një rast më vete në ushtri, kjo dihet. Këto forca stërviten për të qenë agresive, në mënyrë që ato të jenë gjithmonë të gatshme të ndërhyjnë në situata të veçanta. Por kjo lloj kulture nuk praktikohet në njësitë e tjera dhe në sektorët e tjerë të ushtrisë".

-------------
(Dhe me kete te fundit i ka vene vulen. Dmth, mos u merrni me ca speciale qe sterviten per te vrare shqiptare apo turq...po pse nuk kendojne kenge kunder ruseve? E njejta besoj se eshte? Apo s shan dot robin e shpis-BARAT)

[BARAT]

Të mos harrojmë atë që na kanë bërë dhe atë që po na bëjnë grekët

DUKE SHFLETUAR VËLLIMIN ANTISHQIPTAR TË BOTUAR NË GREQI ME TITULL “VENDET E DHIMSHME TË GREQISË.-DËSHMITARËT E VORIO-EPIRIT DHE TË VLLEHËVE”


NGA KASTRIOT DERVISHI

Natyrisht nuk është ndonjë gjë e re të thuash se në Greqi u botua ky apo ai libër kundër Shqipërisë, apo u mbajt kjo ose ajo veprimtari antishqiptare. E themi këtë sepse në antishqiptarizmin e tyre grekët janë sistematikë, konstantë dhe përherë e më shumë arrogantë.

Në Greqi ka një aparat vërtetë të mirëorganizuar “vorioepirot” që lufton me pushkë e penë, ditë e natë kundër Shqipërisë si shtet dhe kundër shqiptarëve si komb. Vazhdimisht punishtja antishqiptare e këtij aparati e paraqitur haptazi dhe qartazi si prodhimtare aktesh terroriste, nxjerr në treg një numur të madh botimesh të saj, ku angazhohen mjaft historianë, politikanë, shkrimtarë, gazetarë, priftërinj etj.

Më i fundit botim është ai i shtëpisë “Ekzdhoseis Kesopulos” të Selanikut me titull “Vendet e dhimbshme të Greqisë-dëshmitarët e Vorio-Epirit dhe vllehëve”, i cili siç thuhet në parathënie është nga dhjetë botimet që i kushtohen “Idesë së Madhe”, greke.

Në faqen e parë të këtij libri gjenden vargjet e një “kënge të vjetër greke për Vorio-Epirin”, nga ata këngë që sajohen vit mbas viti. Ja teksti i kësaj “këngë”:

Është një motër
Vërtetë e bukur
E quajnë Vorio-Epir
Dhe e dua shumë

Botimi luksoz prej 400 faqesh është profilizuar në tre çështje është pregatitur nga mbi 35 vetë dhe Greqia ka angazhuar këtu historianë, politikanë, gazetarë, shkrimtarë etj, të drejtuar nga Kostandin Vakapulos{për çështjet historike}, Nikos Maxhupulos {për çështjet politike} dhe Aristidhis Kesopulos {për problemet e së ardhmes}. Ata që kanë kontribuar për këtë libër janë:

-Vllasis Anxhidhis, pedagog i universitetit “Aristotel” të Selanikut.
-Jorgos Anastariaridhis, historian dhe lektor në A.P.F.
-Arqileas Anthemidhis, bashkëpunëtor shkencor.
-Perikli Vakufaris, mësimdhënës historie.
-Maria Vergeti, lektore historie në A.P.F.
-Fanuris Voros, mësues filozofie dhe historie.
-Jorgos Janakopulos, politolog.
-Stathis Enstulaidhis, shkrimtar.
-Athanas Karathanos, mësimdhënës në A.P.F.
-Aleksandros Kariotoglu, mësimdhënës.
-Janis Ksirotorus, pedagog në universitetin “Makedonia”.
-Stathis Pelajadhis, mësimdhënës në A.P.F.
-Janis Tarnaridhis, teolog në A.P.F.
-Kostas Fotjadhis, pedagog historie në A.P.F.
-Evangjelos Hekimoglu, gazetar dhe pedagog i jashtëm në A.P.F.
-Dhimitrios Athanasidhis, liceist.
-Krisa Aropoglu, gazetare.
-Dhimitris Garufias, avokat.
-Thanas Georgiadhis, historian dhe gazetar.
-Spiro Zeherlis, gazetar.
-Ana Theofilaktu, mjeke.
-Kostas Ianidhis, shkrimtar.
-Aristotel Kristopulos, shkrimtar.
-Jorgos Logothetis, gazetar.
-Nikolaos Berxhas, gazetar.
-Janis Bitos, pedagog ushtarak.
-Apostol Panajopulos, historian dhe shkrimtar.
-Stelios Papathemelis, shkrimtar dhe ministër në qeverinë greke.
-Jorgos Raptis, shkrimtar dhe historian.
-Jorgo Skiadhis, gazetar.
-Timotheo Timotheadhis, mjek, shkrimtar dhe historian{?}.
-Aristarkos Taxhmalidhis, mjek.
-Harris Gjirkinidhis, studiues historie.
-Vana Harallambiu, gazetare.
-Joana Harriviadhu, filologe.
-Mihal Krisanthopulo, gazetar e teolog.

E bëmë këtë përshkrim të këtyre personave për disa arsye.

-Së pari për të njohur se cilat janë ata që kanë bërë këtë “vepër”.

-Së dyti për të kujtuar se disa prej tyre kanë ardhur edhe në Shqipëri ku kanë folur për “miqësi midis dy popujve”.

-Së treti për të kujtuar se midis një universiteti në Shqipëri dhe universitetit “Aristotel” të Selanikut ka një marrëveshje binjakëzimi.

-Së katërti për të kujtuar se është angazhuar drejtpërdrejt edhe një anëtar i qeverisë greke si Stelis Papathemelis. Jo se nuk njihet puna e qeverisë greke në raste të tilla, por ka domethënie përzierja e drejtpërdrejtë dhe publike e një ministri në një “vepër” të tillë.

Libri i në fjalë i takon serisë “B”. Seria paraardhëse “A” ka pasur këtë përmbajtje:

-Historia troket në portën tonë.

1-Jo atdhe të ndarë.

2-Grekët nuk harrojnë kurrë të shkuarën e tyre{ ndërsa shqiptarëve iu thuhet se duhet ta harrojnë-shënim}.

3-Si arritëm në ndarjen e atdheut.

4-E kaluara dhe e ardhmja.

Në vijim të këtij botimi seria “B” ka këtë përmbajtje:

5-Dëshmitarët e Vorio-Epirit dhe vllehëve {libri që po analizojmë -shënim}.

6-Maqedonia e Epërme dhe historia e 6 popujve.

7-Traka, Kostandinopoja, Rumelia.

8-Vendet greke në Kaukaz.

9-Të emigruarit.

10-Mikrovia.

Në këtë mënyrë duke llogaritur që një libër mund të ketë deri në 400 faqe, do të thotë që rreth 4 mijë faqe propagandë shoviniste janë përgatitur nga “profesorët” dhe politikanët grekë për propagandimin e qëllimeve të tyre. Për të qenë realistë dhe të kthjellët në gjykime duhet të themi se grekët ndonëse kanë pretendime me të gjithë fqinjët e tyre, të rrezikuar drejtpërdrejt dhe seriozisht janë vetëm shqiptarët. Kjo sepse grekët e “mundin” për shembull Turqinë vetëm me libra dhe me ndonjë hartë që e paraqesin si të vjetër. Ata as që guxojnë që ta provojnë “heroizmin” e tyre me Turqinë.

Duke marrë parasysh të vërtetën e madhe se midis Shqipërisë dhe Greqisë ka ekzistuar gjithmonë një gjendje lufte për faj të kësaj të fundit dhe nisur nga fakti se Greqia ka ushtruar krime të vazhdueshme ndaj shqiptarëve në vite të ndryshme dhe ka organizuar vrasje e djegie të përmasave të mëdha të jugut të Shqipërisë në vitet 1912, 1913, 1914, 1941, 1997 etj, na del detyrë ne shqiptarëve që të mos harrojmë kurrë atë që na kanë bërë grekët. Dhe përderisa grekët janë këmbëngulës në mos harrimin e historisë sipas versioneve të tyre, jo më pak këmbëngulës duhet të jemi ne shqiptarët në këtë drejtim.

1. Pretendimet territoriale greke si vazhdim të “Megali Idea”-s

Qysh prej vitit 1844, kur kryeministri i atëhershëm grek Janis Kolcki, shpalli idenë e madhe të quajtur “Megali Idea”, që do të thoshte kryesisht shtrirjen e Greqisë në territorin e dikurshëm bizantin. Vit pas viti dhe në kohë të ndryshme në Greqi është punuar për të vënë në jetë projektin “Kolcki”, i cili është një projekt tipik shovinist që synon një Greqi të Madhe. Në librin e sipërpërmendur por edhe në botime të posaçme vihet re se pretendimet greke mund të klasifikohen si më poshtë:

-Vorio-Epiri .
-Maqedonia e Epërme{që do të thotë jugu i FYROM-it}.
-Thraka Lindore{Turqia evropiane}.
-Rumelia Lindore{që do të thotë jugu i Bullgaria}.
-Territore ku jetojnë grekët e vjetër{ku futen edhe pretendimet greke ndaj Italisë si Siçila, Kalabria etj}.
-Kaukazi{kufiri turko-gjeorgjian}.
-Territori ku jetojnë “grekët e vjetër” në mes të Turqisë, ose zona e quajtur prej tyre si “Pontos”.
-Mikrasia{Turqia e sotme}.

Në kohë dhe vite të ndryshme Greqia duke vepruar me ndihmën e ushtrisë, kishës greke dhe politikave konjukturale të kohës, ka realizuar atë territor që ka sot kryesisht në kurriz të tokave shqiptare dhe në kurriz të territoreve bullgare të Egjeut. Për t`u kujtuar janë kryesisht dy luftrat ballkanike të viteve 1912-1913, Lufta e Parë Botërore dhe përfitimet e Greqisë pas kësaj lufte. Ndërkaq ndër disfatat kryesore të grekëve renditet lufta greko-turke e viteve 1921-1922, e cila i dha fund çdo ëndrre territoriale të Greqisë në dëm të Turqisë.

Sakaq duket që më e rrezikuara nga planet greke është Shqipëria për shkakun e thjeshte se ajo ka qenë vazhdimisht në luftë me grekët dhe nuk i ka dhënë atyre atë përgjigje që duhej dhënë. Grekët i kanë marrë Shqipërisë një ndër krahinat më të pasura të saj si Camëria dhe zonën e Kosturit dhe Follorinës. Përveç kësaj ata kanë kryer sistematikisht pastrim etnik ngaj shqiptarëve dhe kanë në fuqi një ligj që e quan Shqipërinë vend armik. Në vend që të ketë pretendime me të drejtë Shqipëria për territoret që ia ka marrë padrejtësisht Greqia, ndodh pikërisht e kundërta. Greqia i kërkon Shqipërisë gjysmën e territorit të saj të cilën e konsideron idiotësisht si “Vorio-Epir”. Dhe për të kompletuar pretendimet greke ndaj Shqipërisë përkushtohen deri në verbëri historianë, priftërinj, politikanë, artistë, shkrimtarë, sportistë etj. Për të qenë të besueshëm ata e marrin shqyrtimin e çështjes qysh në lashtësi. Kjo do të thotë që grekët falsifikimet i nisin qysh me lashtësinë dhe i vazhdojnë me kohën e sotme. Në fakt vetë ata që quhen grekë janë një racë bastarde që me të drejtë studiuesi Robert Kaplan e ka cilësuar “një përzierje grekësh, turqish, shqiptarësh, rumunësh, sllavësh të zgjedhur dhe të tjerë …”{shih R.K. “Greqia: Dashnorja e Perëndimit, Gruaja e Lindjes” faqe 31}.

Në vazhdim të pretendimeve të tyre shoviniste, grekët janë insistues dhe falsifikatorë në këtë pika kryesore:

-Lashtësia “vorio-epirote”.
-Qëndresa e “vorio –epirotëve” në shekuj.
-Vendosja e gabuar e kufjve në vitin 1913.
-Justifikimi i terrorizmit grek si “lëvizje nacional-çlirimtare”.
-Mohim i problemit çam dhe cilësimi i çamëve si “terroristë”.
-Theksimi se ortodoksët e Shqipërisë janë grekë sipas kriterit se “çdo ortodoks është grek”. Në këtë kuadër roli i kishës ortodokse të Shqipërisë, shihet si i lidhur me kishën greke. Grekët haptazi pranojnë se qëllimet e tyre janë që kisha ortodoksë të jetë një mjet i fuqishëm për helenizimin e shqiptarëve.
-Reklamimi i një ashtuquajturi “persekutim të përhershëm të minoritetit grek nga shqiptarët” në kohra dhe vite të ndryshme,etj.

2. A i intereson grekëve të vetëquhen “barbarë” ?

Është e provuar tashmë se midis grekëve të lashtësisë dhe këtyre të sotmëve, nuk asnjë lloj lidhje genetike. Bastardizimi i racës greke është i atillë sa i ka shndërruar grekët në një rrëmujë genetikë që s`merret vesh se cilin gen ka më me shumicë. Nga kjo pikpamje nuk dihet me saktësi apo nuk mund të merret me mend se ç`farë gjaku mund të rrjedhë në dejet e tyre.

Mjafton të shikosh fytyrat deri evgjitërore të grekëve, për të krijuar një bindje të çastit se sa kot janë ato krenari false të grekëve për trashëgiminë e tyre helene.

Robet Kaplan ka shkruar se një politikan grek si Sotiris Papapulitis i ka thënë atij këto fjalë:
“Unë e urrej termin grek. Ai është shtembërim i fjalës turke qen ose sllav….”.

Mirëpo ata që quhen sot grekë{sipas përcaktimit të Papulitis-it} janë të fantaksur fare pas asaj që ata e quajnë “lashtësi” e tyre. Kapitulli i lashtësisë i librit që po analizojmë është shkruar nga Jorgo Skiadhi që siç merret vesh në fillim të librit është gazetar. Shkrimi i tij është më tepër i një karakteri politik sesa historik apo arkeologjik. Gazetari në fjalë nënvizon se paskemi “2500 vjet histori të Epirit grek”. Ndërkohë dihet që historianët e lashtë grekë, ndër të cilët edhe Herodoti i quanin “barbarë” të gjithë ata që nuk ishin helenë si epirotët, maqedonasit, ilirët etj. Grekët kanë qejf që patjetër t`i quajnë “helenë” epirotët pa e mbështetur gjëkundi këtë gjë. Duke marrë parasysh atë që thonë vetë historianët e lashtë helenë, i bie që grekët e sotëm kanë dëshirë nga e keqja të vetëquhen automatikisht “barbarë”.

Përsa i takon lashtësia së racës shqiptare në trevat e njohura tashmë mund të themi se kjo lashtësi njihet qysh prej shekullit të 10-të Para Krishtit.

Përveç kësaj grekët duan të bëhen të besueshëm me reklamimin e ndonjë kolonie helene. Kjo nuk mund të përbëjë ndonjë gjë të madhe pasi dihet që helenët vazhdimisht emigronin nëpër zona bregdetare të veçuara dhe asnjëherë në brendësi të territorit të një vendi. Duke vepruar kështu ata mbeteshin vazhdimisht si periferikë.

Jorgo Skiadhi në shkrimin e tij përmend ndër të tjera se në vitin 1997 në Butrint etj u bënë shkatërrime të mëdha nga “vandalët në dëm të kulturës grekë”, duke përfshirë edhe vjedhjen e antikave. Mirëpo Skiadhi nuk thotë asgjë nga e vërteta që në qendrat muzeale të Shqipërisë u vodhën në vitin 1997, pikërisht ato antika që i përkisnin periudhës parahelene. Natyrisht kjo gjë nuk mund të bëhej nga vjedhës të zakonshëm dhe nuk është rastësi që vazhdimisht është goditur kjo kulturë.

Mund të shtojmë gjithashtu se kur shohim që edhe organizata famëkeqe “vorio-epirote” SFEVA merret me arkeologji, kuptohet se sa e lartë mund të jetë besueshmëria në këto raste.

Mund të diskutonim e të shkruanim shumë më tepër për periudhën e lashtësisë, por duke qenë të bindur se midis helenëve të lashtësisë dhe racës së atyre që quhen sot “grekë” nuk ka asnjë lidhje, kjo gjë bëhet më e panevojshme. Grekët do të bënin mirë të provonin më parë se ç`farë janë ata vetë para se t`i hyjnë historive të vjetra me shkëputje të gjatë në mes.

3. Edhe Skënderbeu shpallet grek

Ndër falsifikimet e librit dhe autorit Jorgo Skiadhis, renditet edhe deklarimi i Gjergj Kastriotit si grek. Për Skiadhis-in “Jorgo Kastriotis ishte i gatshëm për çështjen greke”. Për hir të kësaj “çështjeje”, sipas Skiadhis-sit ai kishte marrë edhe emrin Aleksandër {Skënder}. Për autorin grek, babai i Skënderbeut quhej Janis Kastiotis dhe ishte martuar me “princeshën serbe Vojsava”. Shtembërimi tjetër është ai sipas të cilit Skënderbeu “luftoi nën flamurin e Bizantit që të krijojë shtetin e Epirit”. Këtu duhet thënë se asnjëherë nuk ka qenë fjala për ndonjë Epir grek dhe se Skënderbeu vërtet e ka quajtur veten princ i Epirit, por jo i ndonjë Epiri grek.

Ndërsa Jorgo Skiadhis bëhet më qesharak kur Krujës i thotë “Kreas” dhe Lezhës “Leçe”.


4. “Epirotët” që studiuan në Rusi në shekullin e 19-të

Hapja e shkollave greke jashtë territorit etnik grek ka qenë një mjet i fuqishëm në strategjinë e helenizimit të territoreve kufi me Greqinë . Në fillim të viteve `70-të të shekullit të 19-të, numuri i shkollave greke në Shqipëri erdhi duke u shtuar ditë pas dite. Veprimtaria e kombinuar kulturore ,laike ose fetare , me përkrahjen e gjithanshme të Patriarkanës së Stambollit si dhe me shpërndarjen e subvencioneve financiare të shtetit dhe diasporës greke , ndikoi në shtimin e madh të institucioneve arsimore duke marrë si kriter fenë dhe jo kombësinë. Një rol të posaçëm patën në këtë proces edhe grekët që u çuan për studime në Rusi dhe që në librin në fjalë për të rritur vlerën e tyre cilësohen si “epirotë”. Mirëpo po të shikosh mbiemrat e tyre do të vesh re se askush nga ata nuk është nga jugu i Shqipërisë por vetëm mund të kenë shërbyer si mësues të greqishtes në shkollat e jugut të Shqipërisë.Të tillë janë për shembull Janis Bubukis në Janinë, Jorgos dhe Anastas Gorgolis, e Dhimitër Gavelkos në Meçovë, Nikolas dhe Mihal Zosimas në Grebenë, Janis Koritiotis në Korçë, Jorgo Theofanis në Prevezë, Anastas dhe Nikolas Marolis në Paramithi, etj. Ndër studentët më të njohur të kontigjentit që ka studiuar në Rusi, të shoqëruar me foto janë Nikolaos Zosimas që ka shërbyer në Grebenë dhe mbahet si studiues i madh; Jorgos Rizaris dhe Jorgo Averof që ka shërbyer në Meçovë dhe mbahet nga grekët si historian. Përveç kësaj mund të kujtojmë se në Greqi disa nga ish-studentët që patën studiuar në Rusi, dhanë shuma të mëdha për kishën dhe shkollën greke. Mbetet të diskutohet në ishin që më parë pasanikë apo u bënë të tillë pas ardhjes nga Moska. Gjithsesi ndër dhuruesit më të mëdhenj renditet Janis Dobolis{për universitetin e Athinës}, Jorgo Sivas{për akademinë e Athinës}, Mihalis Togjicas{për shkollën teknike}, Jorgo Rizaris{për kishën greke}, Jorgo Averof{për politeknikumin e Athinës} etj. Vlera e këtyre dhuratave shkon deri në 8 milion dhrahmi për një person.

Në librin në fjalë jepen të paktën 50 emra që kanë studiuar në Rusi duke treguar kështu një bashkëpunim të suksesshmëm greko-rus kundër shqiptarëve fill pas kongresit pansllavist që u mbajt në Moskë më 1867. Roli i Rusisë pas këtij kongresi ishte vërtet i madh. Në Serbi, Bullgari, Mal të Zi, etj filluan të veprojnë komitete revolucionare si iniciatore të kryengritjeve të ardhëshme antiosmane. Siç duket nuk është lënë pas dore as roli kuadrit klerikal ortodoks dhe ai i kuadrit arsimor grek. Duke fuqizuar këto dy elementë rritej ndjeshëm edhe fuqia asimiluese e dëshiruar. Ata grekë që kanë studiuar në Rusi kanë qenë profilizuar si mësues dhe klerikë. Gjithashtu ka pasur rëndësi sjellja e librave nga Rusia, ndihma ekonomike etj. Nga ana tjetër është për t`u çuditur që ndonëse Rusia dhe Greqia nuk kanë qenë aq afër, janë kryer edhe martesa për interesa politike dhe shumë vajza greke janë martuar me rusë. Këtij fakti i është dhënë rëndësi e posaçme në librin në fjalë. Pas studimeve në Rusi, kontigjenti i grekëve të arsimuar atje luajti rolin që edhe pritej. Ai bashkëpunoi ngushtë edhe me shoqatat e krijuara posaçërisht për helenizimin e shqiptarëve.

Një nga shoqatat që vepronte me agresivitet në jug të Shqipërisë ishte edhe “Shoqata për përhapjen e kulturës greke” me qendër në Athinë. Ajo kishte për qëllim ngritjen e ndërtesave të reja shkollore, furnizimin me tekste leximi për të mbjellë farën e helenizmit, për të ç`kombtarizuar popullsinë ortodokse shqiptare etj. Këto tendenca përfshinin territoret shqiptare deri në Durrës , ku vepronin 320 shkolla greke. Përmasa të gjera mori dhe invadimi i institucioneve arsimore greke veçanërisht në Gjirokastër , Janinë , Delvinë , Berat , Vlorë , Durrës , etj. Ndonëse formalisht programi i tyre ishte edhe laik , këto shkolla ishin nën mbikqyrjen e rreptë të klerikëve grekë , duke pasur si veçori parësore intolerancën e thellë fetare. Në mënyrë të hapët bëhej infiltrimi i elementeve të lutjes fetare. Për klerin grek shqiptarët ortodoksë duhej të cilësoheshin vetëm grekë dhe asgjë tjetër.

Është për t`u kujtuar gjithashtu se “Vëllazëria Qendrore Kulturore” ishte themeluar në më 1867 dhe “Sillogu Kulturor Epirot” më 1871{pas kongresit pansllavist të vitit 1867} i themeluar edhe ky në Stamboll. Sillogu në fjalë ngriti një mori shkollash fetare pranë mitropolive e peshkopatave në jugun e Shqipërisë. Është pikërisht kjo kohë që “rastis” me ngritjen e shumë shkollave greke në jugun e Shqipërisë.

Sponsor për ngritjen e këtyre shkollave u bënë fatkeqësisht edhe disa renegatë shqiptarë pasanikë të mëdhenj shqiptarë si Vangjel Zhapa nga Labova e Lunxhërisë , Apostol Arsaqi i njohur nga grekët si Apostolos Arsakeos nga Hotova e Përmetit, Pano Duri nga Lunxhëria etj.

Për të kufizuar veprimtarinë e tyre bënë përpjekje sa mundën edhe rilindasit e tanë. Megjithatë lloji i këtyre shërbëtorëve e rriti shumën kolosale në shërbim të ç`kombëtarizimit të bashkëatdhetarëve të tyre.

5. Roli i grekomanëve shqiptarë Arsaqi, Zhapa, Zografi etj në dobi të Greqisë dhe në dëm të Shqipërisë.

Për grekët një kategori pasnikësh që ata i quajnë “vorio-epirotë”, kanë pasur një rol të madh në realizimin e projekteve helenizuese. Për fat të keq të gjithë këta kanë qenë të gjithë shqiptarë të udhëhequr nga ndjenja grekomane. Ndërsa grekët këmbëngulin se këta pasanikë kanë qënë nga “Vorio-Epiri”.

Apostol Arsaqi ishte njëri nga grekomanët që i shërbeu verbërisht Greqisë. Ai ishte nga Hotova e Përmetit. Babai i Apostolit është larguar nga Hotova e Përmetit për në Rumani ku ka ushtruar edhe profesionin e tij të mjekut popullor. Këtu ai ka tërhequr më vonë edhe birin e tij Apostolin, të cilin e dërgoi me studime për mjekësi. Apostoli ka lindur më 1792. Pas mbarimit të shkollës më 1813 u mor më shumë me tregëti dhe arriti të verë shpejt pasuri. U integrua në jetën politike rumune aqsa arriti të bëhej edhe ministër i jashtëm i këtij shteti më 1860. Mirëpo antivlerat e vërteta të tij ai i shfaqi në dobi të Greqisë, për të cilën investoi jo pak. Kështu ai ngriti në Athinë shkollën pedagogjike për vajza të emërtuar “Arsakeio”. Ai dhuroi shuma mjaft të mëdha në dobi të interesave greke, e veçmas në funksion të përforcimit të një shkolle greke ashpërsisht antishqiptare. Llogaritet që shumat e dhuruara nga Arsaqi në dobi të Greqisë janë relativisht të mëdha duke përfshirë edhe ato të lëna pas vdekjes. Një pjesë e madhe e tyre u përdor edhe për të ndërtuar shkolla greke në Shqipërinë e jugut e cila konsiderohej nga grekët si e tyre.Sipas librit që po analizojmë, në vitin 1871, Arsaqi organizoi një mbledhje në fshatin e tij Hotovë, ku themeloi edhe një shkollë mësuesish.

“Sillogu Kultutor Epirot i Stambollit” me paratë e Vangjel Zhapës, Pano Durit, Kristaq Zografit, Apostol Arsaqit etj, e kishte orientuar tehun e aksioneve në dobi të hapjes së shkollave greke sidomos nga lumi Shkumbim e poshtë , gjithmonë në lidhje të ngushtë me kishën greke. Për fat të keq renegatët e sipërpërmendur shqiptarë u bënë edhe idhtarë dhe fanatikë të “Megali Idea”{“Ideja e Madhe”}, duke propagandur se meqë shqiptarët dhe grekët kishin origjinë të përbashkët pellazgjike, ata duhej të konvertoheshin në grekë.

Apostol Arsaqi ka vdekur më 1874.Grekët kanë ditur që edhe sot të përkujtojnë veprën e tij antishqiptare kur kanë hapur “kolegjin Arsekeo” në mes të Tiranës. Cermonia zyrtare e përurimit të këtij “kolegji” është zhvilluar më 20 tetor 1998 në ndërtesën e marrë me qera në Tiranë dhe në vitin e parë janë regjistruar 80 fëmijë të moshave7-8 vjeç. Kjo “ngjarje” është pasqyruar edhe në revistën “Albanohellenica” nr.1, e cila për ironi të mëtejshme të fatit është shtypur në shtypshkronjën e Janullatosit “Ngjallja” në Tiranë. Revista në fjalë, botim i Lidhjes Filologjike shqiptaro-greke, në numurin e vetëm të saj që përfshin materiale për vitin 1999 lajmëron në dy gjuhë se në Tiranë qenka përuruar “Kolegji Grek Arsekeo”, në të cilin nxënësit do të bëkan plot 9 orë në javë greqisht.

Ndërsa sot ka filluar ndërtimi i një kompleksi të ri në një vend të lakmueshëm në Tiranë me një sipërfaqe shumë të madhe ku pretendohet sa për të hedhur hi në sytë e shqiptarëve se këtej e tutje do të ndërtohet një kolegj “greko-shqiptar”. Shfaqja e simboleve fetare greke në tabelën pranë kompleksit dhe përzierja e kishës greke të Janullatosit në të, janë tregues të qartë se kemi të bëjmë me një institucion të helenizmit në Shqipëri. Gjithë ajo hapësirë për grekët s`do të jetë gjë tjetër përveçse një vatër agjenturore speciale e stacionuar këtu edhe ligjërisht. Dhe historia na mëson se gjithmonë grekët kanë punuar kundër Shqipërisë me kryq, shkollë greke dhe andartë. Në këto vite duket se kishin mbetur disi prapa planeve të tyre përsa i takon shkollave greke në Shqipëri, gjë të cilën po përpiqen ta bëjnë me të shpejtë tani. Për më tepër nuk është e rastit që emri i grekomanit renegat Apostol Arsaqi të simbolizojë një “vepër” të tillë. Kujtojmë gjithashtu se në Athinë ka një rrugë me emrin e Apostol Arsaqit.

Vangjel Zhapa është një tjetër grekoman i vënë në shërbim të Greqisë. Ai ka lindur në Labovë të Madhe në Gjirokastër më 1800. Ky qysh në moshë të vogël punoi si bari i familjes së tij dhe tegoi një kujdes për bimët mjekësore. Rreth moshës 13 vjeçare, Zhapa u largua nga fshati i tij për në Janinë ku punoi bashkë me bashkëfshatarin e tij Vangjel Meksi si mjek popullor.

Më 1821, Zhapa lufton bashkë me Marko Boçari për lirinë e Greqisë. Më 1830 ai u largua nga Greqia për në Rumani ku ushtroi zanatin e mjekut popullor. Këtu ai arriti të shërojë nga një sëmundje e pashërueshme një anëtar të familjes mbretërore rumune dhe për këtë gjë u shpërblye mjaft mirë nga kjo familje.

Zhapa bleu prona të shumta në Rumani Në këtë mënyrë duke vazhduar kështu Zhapa arriti të pasurohet dhe të vërë pasuri të shumta. Duhet thënë se në Rumani Vangjelin e shoqëroi edhe kushëriri i tij Kostandin Zhapa {1813-1892}. Edhe ky veproi si kushëriri i tij dhe fotoja e tij gjendet në botimet “vorio-epirote”.

Pas disa kontributeve në Rumani, Vangjel Zhapa u kthye në Greqi. Më 1859 ai sponsorizoi lojrat olimpike të zhvilluara në Athinë. Me pasurinë e tij u ndërtuan mjaft objekte publike me përmasa të mëdha. Zhapa për faqen e tij të zezë kontriboi për ngritjen e shkollave greke, gjë të cilën e filloi nga fshati i tij Labovë, fshat ku askush nuk flet greqisht.

Vangjel Zhapa ka vdekur më 1865.

Një tjetër grekoman ishte dhe Kristaq Zografit{1820-1896}. Origjina e Zografëve është nga fshati Qestorat i Gjirokastës. Kristaqi ishte një pasanik që për shumë vite kishte qenë bankier në Stamboll. Ai i shërbeu grekëve duke i bërë mjaft dhurata atyre si shkolla, bibloteka, etj. Për shërbimet e shquara Kristaq Zografi u quajt nga kisha greke si “Udhëheqës i madh i kishës”.

Në rrugën e këtij grekomani eci edhe biri i tij Jorgji Zografi {1863-1920}, i cili studioi për shkenca politike dhe ekonomike. Ai kishte një llogari bankare në Stamboll dhe drejtonte sillogun e Stambollit që përgatiste kuadro politikë dhe arsimorë për çështjen greke. Është aktiv sidomos pas vitit 1897. Në vitin 1909 ishte ministër i Punëve të Jashtme të Greqisë. Në vitin 1914 ishte “kryeministër i qeverisë së Vorio-Epirit”.

Është për t`u kujtuar se rrugët e Athinës mbajnë emrat e të gjithë grekomanët si Zhapa, Arsaqi, Zografi etj.

6. Cili është “i shenjti Shën-Kozma” dhe pse është i rëndësishëm ai për planet helenizuese të grekëve

Në librin që po analizojmë një vend “nderi” i është lënë edhe njërit prej antishqiptarëve më të zellshëm të kohrave, të quajtur Kozma Etoliani{1714-1779}. I “pagëzuari” nga kisha greke si “Shën Kozmai”, ishte një prift nga armata e priftërinjve që dërgoheshin në Shqipëri nga kisha greke për të mbajtur gjallë frymën helenizuese që e karakterizonte dhe e karakterizon këtë kishë. Qëlloi që Kozmai u vra për punët e poshtra që ai kreu kundër shqiptarëve. Për të mos u harruar punët e tij të poshtra kundër shqiptarëve ai u bë shenjtor nga grekët. Në librin që po analizojmë potreti i “Shën Kozmait” dhe shkrimi i tij janë në venë në ballinën e librit. Kjo është një domethënie e madhe. Gjithashtu nuk është pa rëndësi të thuhet që kapitulli i librit “Kisha dhe pedagogjia në Vorio-Epir” hapet më historinë e Kozma Etolianit.

Këtë kapitull e ka marrë përsipër “gazetari” Jorgo Skiadhi.

Sipas tij, Kozma Etoliani është veshur prift në vitin 1759 në Stamboll. Shërbesat e tij ndahen në “katër periudha”:

-Periudha e parë kur ka punuar në Stamboll.
-Periudha e dytë kur ka punuar në Dhitiki-Sterea{Greqi}.
-Periudha e tretë kur ka punuar në Egje.
-Periudha e katërt kur ka punuar në Selanik, Korçë, Voskopojë dhe Epir.

Kudo ku shkoi, Etoliani ishte një misionar i përkushtuar i kishës greke si të gjithë klerikët tjerë të kasaj kishe. Për grekët, Etoliani kishte pengesën e vazhdueshme të hebrejve dhe të njerëzve pasurve.

Etoliani e kreu misionin e tij helenist në jugun e Shqipërisë, periudhë e cila sipas historiografisë greke quhet “periudha e katërt e tij”, duke predikuar vazhdimisht se gjuha shqipe ishte gjuhë e djallit dhe se gjuha e vërtetë për ortodoksët ishte vetëm greqishtja. Një propagandë të tillë pseudoprifti Kozma nuk e bënte vetëm me shqiptarët por edhe me vllehët. Në të gjitha meshimet e tij theksohej se raca shqiptare ishte racë greke prandaj ajo duhej “të kthehej në origjinë”. Nisur nga kjo edhe një historian grek si Vasilis Krapsiti në librin e tij “Historia e Paramithisë” e quan me të drejtë Kozmain “luftëtar të vendosur të helenizmit”. Ndër të tjera Krapsiti thotë:

“Shën-Kozmai zgjonte ndërgjegjen etnike të helenëve të vuajtur duke ngritur male rezistence për grekët…Puna e Shën-Kozmait me Sulin ishte një detyrë e pastër dhe etnike….Ai u përpoq t`i bindte suliotët që të largoheshin nga çdo veprim i armatosur..”.

Kozma Etoliani propagandonte vazhdimisht në trevat shqiptare se kisha ortodokse ishte një kishë vetëm greke. Është për t`u përmendur gjithashtu se në meshimet e tij ai i kërkonte të pranishmëve që jo vetëm në kishë por as në shtëpi të mos flisnin shqip se “vetëm greqishtja është gjuhë e Zotit” dhe se vetëm duke folur greqisht “laheshin mëkatet e bëra në këtë botë”. Kjo veprimtari e Etolianit pati suksesin e duhur tek një pjesë e vllehëve të cilët u greqizuan.

Për shkak të përkushtimit të tij ndaj greqizmës, Kozma Etoliani ai u prit kudo keq nga shqiptarët dhe pasi u përzu nga shumë treva shqiptare, fundin e pati të merituar.

Sipas librit që po komentojmë, “arrestimi i Shën-Kozmait u bë në Berat nga Kurt Pasha”, duke e paraqitur këtë arrestim si martirizim të tij. Është për t`u vënë në dukje se marrëdhëniet e Patriarkanës së Stambollit me pushtetin osman nuk kanë qenë kurrë të këqija dhe nuk kishte shkak që ky pushtet të tregonte forcën individualisht vetëm me një prift nën nivelin mesatar të formimit si Kozma Etoliani. Për t`u veçuar nga libri janë dy fjalime të Kozma Etolianit, njëri nga të cilët në Himarë pak ditë para vdekjes. Do ishte me interes të dinim se çdo të thonin “miqtë e shën-Kozmait” për këto fjalë të idhullit të tyre. Më konkretisht në takimin e parë të Himarës Etoliani ndër të tjera ka thënë:

“..Vëllezër, të ndihmoni të gjithë për çështjen e shkollave greke, sepse kështu i ndihmoni çështjes së helenizmit”. {faqe 181}

Ndërsa në fjalimin tjetër në një vend të Shqipërisë që nuk jepet konkretisht Etoliani ka thënë:

“…Vëllezër, 40 vjet luftova për t`i mësuar të tjerëve germat e gjuhës greke. Mësoini pra fëmijëve këto germa të helenizmit. …Nëqoftëse nuk mësoni greqisht vëllëzërit e mi, nuk mund të kuptoni çështjet e kishës. Më mirë të keni një shkollë greke në vendet tuaja sesa të keni ujë dhe bukë në shtëpi. Kush i mëson fëmijëve gjuhën greke, ai quhet njeri. Shkolla dhe gjuha greke hap kishën dhe ndriçon njerëzit…”{faqe 183}.

Etoliani u vra nga shqiptarët më 24 gusht 1779, pikërisht për punët e tij të pista kundër kombit shqiptar dhe në mënyrë urretje simbolike trupi iu hodh në lumin e Osumit. Megjithatë akush nuk ndaloi varrosjen e tij në kishën e Panagjias. Fundi i Etolianit ishte jo vetëm i merituar por edhe i logjikshëm, pasi ai kudo u prit keq në Shqipëri.

Më 20 prill 1961 në mbledhjen e 260-të Sinodit të Shenjtë grek, ndër të tjera për Kozma Etolianin u tha:

“…Ka luftuar për çështjen e helenizmit…”.

Po ashtu në mjaft aktivitete “vorio-epirote” në Greqi, në mjaft parrulla shkruhet se “Shën-Kozmai ishte një luftëtar i vendosur i çështjes së Vorio-Epirit”. Në librin në fjalë jepet edhe një foto e një aktiviteti të zhvilluar në Konicë nën drejtimin e mitropolitit Sebastianos me temën “Vorio-Epiri dhe Shën-Kozmai”. Në këtë takim kanë marrë pjesë të gjitha shoqatat “vorio-epirote” dhe politikanë të lartë grekë.


7. Reliket kozma-iste në Shqipëri

Do të bënin mirë idhtarët e “Shën-Kozmait”, të na tregonin se kush e lejoi ndërtimin e kishës me emrin e tij në fshatin Kolkondas të Fierit, përderisa ata thonë se Kozmai ishte viktimë e pushtetit të atëhershëm osman. Ja pra që del fare lehtë se Kozmai u vra nga shqiptarët si shpërblim për punët e tij kundër shqiptarëve. Është për t`u habitur që ky objekt kulti shpëtoi pa u prishur në epokën e ateizmit komunist kur shumë pak objekte kulti shpëtuan nga shkatërrimi.

Pikërisht qenia e kësaj kishe është rast i mirë për grekët të na tregojnë “historitë e martirit të madh Shën-Kozma” siç dinë grekët t`i tregojnë.

Më 24 korrik deri më 5 gusht 1995 erdhi në Shqipëri një grup arkeologo-priftëror i cili kreu një ekspeditë në rrethin e Fierit ku ndodhet kisha e quajtur “shën Kozmai”,në fshatin Kolkadas{që për grekët është “Kolikonaq”}.

Gjatë gjithë kohës që ata qëndruan këtu u morën me gërmime në themelet e kishave të Fierit, për të provuar “rrënjët greke” të këtyre kishave. Në përfundim të misionit u duk se gërmuesit nuk kishin gjetur atë që shpresonin dhe që mendonin të reklamonin me të shpejtë.

8. Intermexo janullatiste

S`kishte aspak dyshim se me një njeri si Anastasios Janullatos, në krye të KOASH-it, edhe Kozma Etoliani do të quhej “martir i madh”. Kisha e drejtuar nga ky eksark grek ka organizuar vazhdimisht aktivitete në reklamimin e “shenjtorit Kozma”. Ekziston sakaq një organizatë e quajtur “Miqtë e Shën Kozmait”, e cila emrin më të mirë mund ta kishte “Armiqtë e Shqipërisë”. Sipas gazetës “Ngjallja”, mars 1994, Anastasios Janullatos është anëtar nderi i lidhjes ortodokse “Miqtë e Shën-Kozmait”.

Ndërsa në muajin gusht 2001 gazeta “Ngjallja”, lajmëronte se ishte gjetur “lipsani i martirit të madh Shën-Kozma”{ një kockë e krahut të tij}. Kjo gjë u bë e ditur në Konferencën Kleriko-Laike të KOASH-it të mbajtur në “Shën Vlash” të Durrësit më 31 korrik-2 gusht 2001. Në lidhje më këtë çështje, Janullatos sipas gazetës ka thënë:

“Po ju sjell një lajm të gëzuar, që kisha jonë arriti të ketë përsëri Lipsanin e Shenjtë të Shën-Kozmait. Në kutinë që mbaj në duar ndodhet një pjesë nga dora e shenjtit. Tani të gjithë do të kemi bekimin e madh që t`i falemi Lipsanit të Hirapostullit Kozma, i cili në një periudhë kritike punoi për ruatjen e besimit ortodoks..”.

Pas këtij veprimi të gjithë priftërinjtë janë falur para kockës së “martirit të madh” që qëllim të vetëm të jetës së tij pati asimilimin e shqiptarëve dhe vrasjen e gjuhës shqipe.

Ndërsa në shtator 2001, gazeta “Ngjallja”, njoftoi se më 24 gusht 2001, u kthye në kishën e fshatit Kolkondas, “një pjesë e Lipsanit të çmuar të Shenjtorit të madh”, i cili gjoja në kishte humbur në vitin 1994{vit i shënuar ky}. Këtu Janullatosi ka zhvilluar një aktivitet masiv, ku është kujtuar siç dinë të kujtojnë grekët “punët e mira” të “martirit të madh”.

Në vijim të aktiviteteve “kozma”-iste, më 13-14 tetor 2001 u zhvillua në Tiranë i ashtuquajturi “Festival i Rinisë Ortodokse”, ku gati të gjitha grupet këndonin këngë për “martirin e madh” Kozma Etoliani. Si përherë grekët dinë t`i bëjnë mirë punët e tyre djallëzore siç dinte t`i bënte dikur Kozmai i tyre dhe shokët e tjerë të tij.

Të quash sot Kozma Etolianin “martir”, është në një fare mase njësoj sikur të shkosh në Kosovë dhe t`i thuash shqiptarëve që për shembull Vasa Clubrilloviçi i ka dashur shumë shqiptarët.

9. Roli antishqiptar dhe helenizues i kishës greke dhe ndërhyrja e saj në çështjet e brendshme të kishës në Shqipëri.

Ishte e kuptueshme që pas fjalëve “të mëdha” dhe qarjeve të pamata për “martirin” antishqiptar Kozma Etoliani, në librin në fjalë do t`i vinte radha edhe historikut të kishës ortodokse në Shqipëri, që siç shihet nga libri grekët nuk e ndajnë këtë kishë nga ajo greke. Pra për grekët kisha ortodokse në Shqipëri konsiderohet si një kishë greke apo shtojcë e kësaj kishe. Në funksion të kësaj prej tyre është parë me vend që antishqiptarët më të mëdhenj të hynë në listën e figurave apo të martirëve të kishës greke.

Për grekët të gjithë ortodoksët e Shqipërisë janë të grekë ose kriptogrekë.

Është mjaft domethënëse që në hapje të librit, pas portretit karnavalor të Kozma Etolianit, shfaqet peshkopi Sebastianos dhe një ushtar grek duke puthur dorën e tij, shoqëruar kjo me këto fjalë:

“Kisha dhe ushtria janë dy kolona ku qëndron helenizmi në të gjithë periudhën historike të kombit”.

Që prej shumë kohësh ne e njohim rolin antishqiptar të klerikëve grekë që kanë vepruar në Shqipëri, të favorizuar nga shkaqe të ndryshme. Në thelb puna e priftërinjve grekë që kanë shërbyer në Shqipëri ka qenë një veprimtari asimiluese dhe antishqiptare. Sidomos pas formimit të shtetit grek, kjo veprimtari e klerit grek u forcua edhe më shumë.

Puna e klerikëve greke ka qenë kaq e poshtër, saqë njihen edhe disa përfundime logjike të tyre. Kështu për shembull në shtator 1906, çeta e Cerçiz Topullit vrau peshkop Fotin që shërbente në Korçë. Edhe ky peshkop mbahet si “maritir” nga grekët ngaqë të gjithë ata që punojnë kundër shqiptarëve kështu cilësohen.

Nga ana tjetër është për t`u kujtuar se peshkopët Spiridon, Germanos dhe Vasilios spikatën si asnjëherë tjetër me antishqiptarizmin e tyre kur u bënë anëtarë të “qeverisë vorio-epirote” së renegatit Jorgji Zografi, duke udhëhequr në këtë mënyrë aksionet terroriste të andartëve grekë në jugun e Shqipërisë.

Pas vitit 1913, kur u njoh pavarësia e Shqipërisë nga Fuqitë e Mëdha në ato përmasa që tashmë njihet, pritej që të zbatohej parimi “vend i pavarur-kishë e pavarur”. Sipas këtij parimi kisha e Rusisë ishte autoqefale që prej vitit 1720, ajo e Austrisë që prej vitit 1873, ajo e Bukovinës që prej vitit 1873, ajo e Greqisë që prej vitit 1833, ajo e Rumanisë që prej vitit 1856, ajo e Serbisë që prej vitit 1880 dhe ajo e Bosnjë-Hercegovinës që prej vitit 1908.

Mbetej që ky parim të zbatohej edhe në Shqipëri. Mirëpo për shkak të rrethanve jo të favorshme pas vitit 1913 dhe ndërhyrjes flagrante të Greqisë në punët e shtetit shqiptar, ky proces nuk u mundësua dot në kohën e duhur.

Ajo që i dallon grekët nga herët e tjera në librin në fjalë është se ata kërkojnë të falsifikojnë edhe procesin e autoqefalisë të Kishës Ortodokse Shqiptare. Kështu ndërsa pranohet procesi i nisur nga Fan Noli në mars 1908 në Boston të SHBA-së jepet përshtypja se një gjë të tillë e kanë komanduar grekët. Ndërsa një grekoman si Vasil Kondi në librin e tij “Greqia dhe Shqipëria në shekullin e XX”, e kritikon atë që ai e quan “shqiptarizim të kishës ortodokse”. Për të Vasil Marko, Vangjel Camçe dhe klerikët e tjerë “shpallën në mënyrë puçiste autoqefalinë e Kishës Ortodokse të Shqipërisë” në Berat më 10 shtator 1922. Kuptohet që përherë Greqia ka dashur një proces të kontrolluar prej saj ose moszhvillimin e këtij procesi dhe mbikqyrjen e plotë të kishës ortodokse të Shqipërisë nga ajo. Nga kjo kohë e më pas nuk rreshtën përpjekjet e të dërguarve të Patriarkanës për të mos e nxjerrë këtë kishë nga ndikimi grek. Këtu mund të përmendim peshkopët Jerotheu, Kristofor, Trapezuntas etj. Ky i fundit ka ardhur tre herë në Shqipëri, ishte përpjekur për ruajtjen e gjuhës greke dhe në fund fare për të gjitha këto ishte përzënë nga qeveria shqiptare si shumë kolegë të tij.

Autoqefalia e Kishës Ortodokse Shqiptare u sanksionua përfundimisht në Kongresin e Dytë Ortodoks të zhvilluar në Korçë në fund të qershorit 1929, nga ku doli edhe statuti i kësaj kishe. Gjithashtu Vissarion Xhuvani u zgjodh kryepeshkopi i parë i KOASH-t. Për grekët Xhuvani ishte njeri i padëshirua dhe njihej{sipas tyre} me “tre emra”: Petros Xhovanis, Pjer Xhuvani dhe Petros Joanidhis.

Sipas librit në fjalë, autoqefalia e Kishës Shqiptare ishte realizuar nga “ndikimi i dy pakteve italo-shqiptare të viteve 1926 dhe 1927” dhe jo nga një proces i natyrshëm.

Është për t`u nënvizuar se përsa i takon kishës ortodokse në Shqipëri, grekët nuk thonë asnjë fjalë për kryepeshkopin Kristofor Kisi apo “pasuesin” e tij Pashko Vodica i njohur si Paisi.

Ndërsa nuk harrohet t`i kushtohet rëndësi e madhe “persekutimit të grekëve në kohën e Enver Hoxhës”, {sikur ky persekutim të ishte vetëm për greqishtfolësit dhe jo për të gjithë shtetasit e Shqipërisë}, “kujtohet” kontibuti i “kryepeshkopit Janullatos” në rindërtimin e “kishës greke në Shqipëri”.

10. Modeli i prifit grek është Sebastianos

Nëse dikush kërkon të gjejë një model të priftit grek, mjafton të mos kërkojë shumë në histori por vetëm të shikojë “punën” dhe “veprën” e një prifti si Sebastianos. Të gjithë priftërinjtë në Greqi mundohet t`i ngjajnë atij. Prandaj në të gjitha botimet “vorio-epirote”, ndër luftëtarët më të flaktë të “Vorio-Epirit”, kanë Sebastianosin. Ky i fundit ka lindur më 1922 dhe ka ngordhur më 1994. Tërë jetën e tij lehu dhe volli helm e vrer kundër shqiptarëve më tepër se çdo guerrilas apo fondamentalist, aqsa një ditë në parlamentin grek tha se të gjitha topat e Greqisë duheshin drejtuar kundër Shqipërisë. Nisur nga kjo, të krijohet bindja se priftërinjtë grekë për çdo gjë mund të jenë por vetëm për punë të zotit nuk munt të jenë. Ata më tepër duken luftëtarë me nuanca rrebeli, të fantaksur nga mbyllja në muret e gurta e të ftohta të kishave e manastireve, sesa si njerëz që pretendojnë se drejtojnë delet e perëndisë. Në fund të fundit nuk kemi se ç`farë presim më tepër, kur ta zemë para kryepeshkopit të Athinës Kristodhulos, paraqitet forca nga ushtria sikur ai të ishte shef i shtabit të përgjithshëm të ushtrisë.

Por ajo që vlen të theksohet me të madhe, është fakti se modeli i priftit grek, është mbrujtur sistematikisht në vite me urrejtje kundër shqiptarëve në atë mënyrë saqë grekëve po t`u heqësh këtë urrejtje nuk do të dinë se me ç`farë të merren.

[news24]

pse do te merrem me nje liber kur ate e shikoj perdite ne shqiperi.
bankat,celularet,gazeta,tv,biznese jane nen komanden e grekeve.per kete se ngre zerin njeri, dhe na shqeteson nje liber..ehhh Shqiperi e shkrete

[Darius]

Ja dhe goditja dhe pabesia e rradhes. Sapo kryebashkiaku i Himares ben deklarate duke kerkuar per Himaren/Vorio Epirin si pas tij, te njejtin status si ai qe kerkon Kosova dhe reagimeve te drejta te qytetareve shqiptare dhe tek tuk edhe te ndonje politikani, vjen pergjigja e qeverise Greke



Greqia shtyn ratifikimin e MSA-së me Shqipërinë


Arben Rrozhani
04-05-2007



Drejtori për Evropën në Ministrinë e Jashtme Greke. "Ndoshta detyrë e qeverisë së re!
Greqia do të shtyjë të paktën edhe për një vit, ratifikimin e MSA-së me Shqipërinë. Lajmin e ka bërë të ditur njëri prej zyrtarëve të rëndësishëm në Ministrinë e Jashtme të Greqisë, që i ka prerë shpresat fqinjit të varfër ballkanik, për një ratifikim të shpejtë të MSA-së. Burime diplomatike, thanë se drejtori për Evropën në Ministrinë e Jashtme Greke, ka deklaruar se kjo do të jetë detyrë e qeverisë së re greke dhe kësisoj, jo angazhim i qeverisë aktuale të drejtuar nga z.Karamanlis. Nëse i besohet deklaratës së zyrtarit grek, ratifikimi i MSA-së mund të ndodhë pas një viti, kur të jetë krijuar qeveria e re greke, e dalë pas zgjedhjeve parlamentare dhe natyrisht, nëse ratifikimi i MSA-së për Shqipërinë do të ishte pika e parë e axhendës së Parlamentit të ri grek.

Ratifikimi i shpejtë i MSA-së nga ana e Parlamentit grek ishte një premtim i hershëm, pasi Shqipëria e nënshkroi MSA-në me BE-në në 2 qershor 2006. Më 16 qershor 2006, Mustafaj i kërkoi ambasadorit të ri grek në Tiranë, Constantine Kokossis, mbështetjen e Greqisë pas nënshkrimit të MSA-së.

Kjo është një goditje e rëndë për qeverinë e kryeministrit Berisha, i cili mori personalisht më 12 shtator 2006, në Athinë, premtimin nga Kryetarja e Parlamentit të Greqisë, zonja Anna Benaki-Psarouda, se Parlamenti grek do ta ratifikonte shumë shpejt MSA-në.

"Përpjekjet dhe dëshira e Shqipërisë për integrim, mbështetet gjerësisht nga Greqia",- ishte shprehur kryetarja e Parlamentit grek. Ndërsa kryeministri Berisha, shprehej se solidariteti dhe ndihma e Greqisë ka qenë shumë e çmuar dhe ratifikimi i MSA-së nga Parlamenti grek, do të ishte një mbështetje e madhe në përpjekjet e Shqipërisë në procesin e integrimit të Shqipërisë në Evropë.

Deri më sot, MSA-në e kanë ratifikuar parlamentet e gjashtë vendeve anëtare të BE-së, nga 25 që ka blloku evropian, përkatësisht Suedia, Letonia, Sllovenia, Sllovakia, Polonia dhe Hungaria. Në këtë proces ishte angazhuar personalisht Kryetarja e Kuvendit të Shqipërisë, Jozefina Topalli, duke lënë në hije rolin institucional të Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe të vetë ish-ministrit Mustafaj.


Gazeta Shekulli