Ndahet nga jeta Sulejman Pitarka

[shigjeta]

Aktori i portreteve të paharruara në teatrin e kinematografinë shqiptare
Aktori me zërin dramatik dhe herë-herë imponues

Është ndarë nga jeta në moshën 83-vjeçare Sulejman Pitarka, një ndër aktorët më të suksesshëm të teatrit dhe kinematografisë. Protagonist i mbi 70 roleve në teatër dhe rreth 20 roleve në kinematografi. Ai kujtohet nga publiku për secilin nga këto role, të vlerësuara nga kritikët si mjaft realiste. Në historinë e dramaturgjisë shqiptare Sulejman Pitarka zë një vend të spikatur si dramaturg dhe pedagog i aktrimit i shkollës shqiptare pranë Akademisë së Arteve.

Të gjitha rolet e Sulejman Pitarkës janë vlerësuar nga kritika shqiptare si portrete origjinale, që aktori i krijoi me zërin dramatik, herë-herë imponues në skenë.

Këto karakteristika i dhanë një sinqeritet gati të rrallë skenik Sulejman Pitarkës, aq sa rreth 20 vjet më parë, një nga admiruesit e tij i shkruante një letër shumë domethënëse, ku në pak rreshta përmblidhte çdo vlerësim: "Ju më pëlqeni", i shkruante ai Pitarkës. "Më pëlqeni, sepse më duket se më gënjeni me lezet".


Ai filloi punë në majin e largët 1951, kur u emërua aktor profesionist në Teatrin Kombëtar, ndërsa më pas Sulejman Pitarka, fitues i disa çmimeve në teatër dhe kinematografi, mes tyre çmimin për Karrierën si edhe Medaljen "Mjeshtër i Madh i Punës", ka manifestuar fuqi artistike për t'u ngjitur në skenë edhe pasi i kishte kaluar të tetëdhjetat.


I lindur më 2 Shkurt të vitit 1924 në Dibrën e Madhe, Sulejman Pitarka i braktisi shumë shpejt studimet, për t'i ardhur në ndihmë të atit, pasi varfëria e skajshme e familjes nuk mund të përballohej vetëm nga ai. Prej vendlindjes, vendoset në qytetin portual të Durrësit, ku fillimisht detyrohet të punojë si hamall, jo vetëm në port, por edhe në kriporet e Kavajës.

Shumë shpejt, Pitarka fillon punën si ndihmësllogaritar në një firmë të njohur italiane dhe më pas në Bankën e Durrësit, por, pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, ai i braktis financat për t'iu përkushtuar teatrit. Pas vitit 1945 ai interpretoi në teatrin amator të Durrësit role në dramat "Ishulli i paqes", "Invadimi", etj.

Me ndihmën e aktorit të madh shqiptar, Mihal Popi, në 1951 bëhet pjesë e Trupës së Teatrit Popullor. Kanë mbetur të paharruara për spektatorët kryeqytetas rolet e realizuara prej tij në skenën e këtij teatri në dramat "Trimi i mirë me shokë shumë", "Syleshi", ''Orët e Kremlinit", "Familja e peshkatarit", "7 shalianët", "Vajza nga fshati", "Doktor Aleksi", "Epoka para gjyqit", etj.


Çuditërisht, Pitarka ka luajtur role dytësore deri në vitin 1964, ndërsa në vitin 1956, i frymëzuar nga kujtimet e fëmijërisë dhe nga përvoja e vështirë jetësore, shkruan një dramë të spikatur të dramaturgjisë shqiptare: "Familja e peshkatarit", të cilën e pason me vepra të tjera.
Kësaj kohe i përkasin disa nga rolet e tij më të paharrueshme në teatër, si në pjesët "Halili dhe Hajria", "Borgjezi fisnik", "Epoka para gjyqit", "Vajza me flokë të thinjura", "Prefekti", "Karavidhet", "Arturo Ui", "Një nuse për Stasin", etj.


Pas suksesit në filmin "Debatik", Sulejman Pitarka do të siguronte një karrierë të pasur edhe në kinematografi. Në fakt, ai e filloi me filmin "Furtuna" dhe pas "Debatikut" interpretoi edhe në "Horizonte të hapura", "Gjenerali i ushtrisë së vdekur", "Gjeneral Gramafoni", "Pas gjurmëve", etj. Roli i tij më i spikatur është ai i Zheleznovit, komandantit rus, në filmin "Ballë për Ballë". Ky film ka marrë pjesë në Festivalin e Filmit në vitin 1981 dhe është shpallur fitues i këtij edicioni.
Të tjerë filma ku ai ka interpretuar janë: "Tinguj lufte" (1976), "Guna përmbi tela" (1977), "Rrethimi i vogël" (1986), "Vdekja e burrit" në vitin 1989, etj.


Shumë studentë të tij, sot aktorë të njohur, thonë se pasaporta e krenarisë së tyre është kur shprehen se kemi qenë studentë të Prof. Sulejman Pitarkës, aktori i madh, i cili pas njëzet vjetësh shkëputje, në vitin 2005, u ngjit me shumë sukses në skenën e Teatrit Kombëtar, me interpretimin e shkëlqyer në dramën "Pjata e drunjtë". Për Sulejman Pitarkën zënë ndoshta më shumë vend fjalët e një filozofi, i cili thotë ,"vlerat e një kombi nuk varen nga madhështia e personaliteteve të tij, por nga vlerësimi që populli u bën këtyre personaliteteve".ATSH.

Në teatër

"Ishulli i paqes"(1945)
"Trimi i mirë me shokë shumë"
"Syleshi"
“Orët e Kremlinit"
"Familja e peshkatarit"
"7 shalianët"
"Vajza nga fshati"
"Doktor Aleksi"
"Halili dhe Hajria"
"Borgjezi fisnik"
"Epoka para gjyqit"
"Vajza me flokë të thinjura"
"Prefekti"
"Karavidhet"
"Arturo Ui"
"Një nuse për Stasin"
"Pjata e drunjtë"(2005) etj

Filmat

"Debatik" (1961)
"Furtuna"
"Horizonte të hapura"
"Gjenerali i ushtrisë së vdekur"
"Gjeneral Gramafoni"
"Pas gjurmëve",
"Ballë për Ballë"
"Tinguj lufte"
"Guna përmbi tela"
"Rrethimi i vogël"
"Vdekja e burrit"(1989) etj

Për Sulejman Pitarkën zënë më shumë vend fjalët: "Vlerat e një kombi nuk varen nga madhështia e personaliteteve të tij, por nga vlerësimi që populli u bën këtyre.

marr nga Koha Jone

[Dita]

Lajm i hidhur jo vetem per familjen, por per krejt publikun qe e ka njohur dhe cmuar si aktor!

Shigjeta, tek ky shkrim mund te lexohet qe z.Pitarka ka shkruar vete dramen "Familja e Peshkatarit" dhe disa vepra te tjera. Cilat jane veprat e tjera, ti a do te dije te sillje ndonje ketu?

[Brari]

Ngushellime Familjes, miqve e kolegeve te tije ne teater e kinematografi..!!!

Pitarka ishte nje artist i madh..

[King_Arthur]

ngushellime nga thellesia e zemres per familjen

nje artist i madh ka per tu kujtuar gjithmone . shqiperia humbi nje njeri te madh .

[hope31]

ngushellime familjes
ai ishte dhe mbetet aktor i madh

[AlbaneZ]

Ishte vertete i madh.

Ngushellime familjes dhe u prehte ne paqe.

[shigjeta]

Dita nuk gjeta ndonje informacion me shume per dramat qe ka shkruar perveç atyre qe permenden me poshte ne artikull.
Ngushullime familjes!

*****
Lamtumirë Sul Pitarka!

Për herë të fundit u ngjit në skenë në dramën "Streha e të harruarve". Homazhet për artistin e skenës dhe ekranit bëhen nesër paradite në Teatrin Kombëtar
Sulejman Pitarka vdiq dje, 24 mars, në moshën 83-vjeçare. Skena dhe ekrani humbi një nga emrat më të rëndësishëm të historisë së tij në gjysmë shekulli. U lind në Dibër në vitin 1924. Në vitin 1927 kur ishte në moshën trevjeçare, familja e tij u vendos në Durrës. Këtu kaloi fëmijërinë. Pas mbarimit të shkollës së mesme, filloi punë në bankë.
Disa përvoja skenike, pothuaj rastësore, gjatë shërbimit ushtarak (1945-'47) e shtynë të interesohej më shumë për teatrin dhe të përfshihej në lëvizjen amatore të Durrësit.

Më 1951, u përzgjodh për t'iu bashkangjitur trupës, ende në formim, të Teatrit Popullor (sot Teatri Kombëtar) në Tiranë dhe po këtë vit ai merr rolet e parë atë të Hysen Agës, te komedia "Prefekti" i Besim Levonjës dhe të Halilit tek drama "Toka Jonë" e Kol Jakovës, duke u bërë menjëherë një nga aktorët kyç të skenës ku interpretoi rreth 50 role qoftë në dramë, qoftë në komedi. Në 1952 i bie të luajë Ljapkin Tjoplinit në komedinë e Gogolit "Revizori". Deri në vitet '60 figura e tij do të sprovohet mirë me personazhet e kryeveprave të dramaturgjisë botërore, dhe pikërisht të Shekspirit me Otellon, Pejxhin te "Gratë gazmore të Uinsdorit" dhe Gildesernin te "Hamleti". Në vitet '63-'64 shquan me interpretimin e "Borgjezit fisnik" të Molieirit dhe Monseratit. Pas një ndërprerjeje disavjeçare Pitarka i kthehet Teatrit me role që kanë mbetur në vemendje të shikuesit si aktori te Arturo Ui. Ai realizoi mjeshtërisht karaktere të dramaturgjisë shqipe, ndër më të rëndësishmit përmendin: "Gjenerali i Ushtrisë së vdekur", Bako te "Zonja nga qyteti", Sulemjan Vokshin te "Epoka para gjyqit", Turhani te "Kështu të dua", Faiku te "Karavidhet".

Kur përmendet emri i Sul Pitarkës në teatër, nuk ka si të mos përmendet edhe autori i dramës "Familja e peshkatarit" një vepër që për kohën është vlerësuar mjaft. Pitarka dramaturg ka shkruar edhe komedinë "Burri me përparëse", dramat "Trimi i mirë me shokë shumë" (1957), "Heronjtë e Linasit" (1967), "Kulla e Linasit".

Ishte regjisori Gëzim Kame ai që e ktheu në skenë pas shumë vitesh, më në fund në 2005 me dramën "Pjata prej druri" për interpretimin në të cilin vlerësohet në festivalin e aktrimit "Apollon 2005" si aktori më i mirë. Drama e Ruzhdi Pulahës "Streha e të harruarve" ku Pitarka interpreton edhe me disa aktorë të brezit të tij, ishte interpretimi i tij i fundit në Teatër. Ai u ngjit në atë skenë në vjeshtë të 2006 kur Teatri Kombëtar i dha titullin honorifik "Kalorës i skenës".

Artisti i Popullit, Sulejman Pitarka ka edhe një karrierë kinematografike. Edhe këtu ai ka provuar ashtu si në teatër të shkruajë skenar filmi. Është autor i "Oshëtimë në bregdet". Si aktor kinemaje ka realizuar rreth 20 role që në filmat e parë të Kinostudios. Përmendim rolet e mësuesi te "Debatik", Sokrati te "Horizonte të hapura", Galipi te "Tinguj Lufte", Lipja te "Pas gjurmëve", Zheleznovi te "Ballë për ballë", Xha Avdiu te "Gjeneral Gramafon", kasapi Çelo te "Nxënësit e klasës sime", llambi te "Rrethimi i vogël" dhe deri tek interpretimet e fundit "Vdekja e burrit" (1991) dhe tek filmi francez i regjisores Liri Begeja "Larg barbarëve".

Ceremonia e homazheve për nder të Sulejman Pitarkës do të mbahet nesër, më 26 mars, në orën 11:30 në sallën "Kadri Roshi" të Teatrit Kombëtar.

Kinema

Larg barabarëve (1994)
Vdekja e burrit (1991)
Historiani dhe kameleoni (1989)
Rrethimi i vogël (1986)
Nata e parë e lirisë (1984)
Në prag të lirisë (1981)
Shtëpia jonë e përbashkët (1981)
Goditja (1980) (TV)
Ballë për ballë (1979)
Gjeneral gramafoni (1978)
Pas gjurmëve (1978)
Gunat mbi tela (1977)
Tinguj lufte (1976)
Horizonte të hapura (1968)
Debatik (1961)

marr nga Shekulli

[kolombi]

Dikur u ngjit ne skenen hyjnore te perjetesise Naimi,Sandri me vone,Ndreka,Kadriu,dhe tani Sul Pitarka.
Ne i kemi perjetesuar mes roleve te paharruarra.
Ishin heronjte e mbremjeve tona,ashtu bardhe e zi,si vete monitori i Televizoreve Iliria,si vete ditet e ftohta,te varfera te frikshme te diktatures.

Ngushellime familjes Pitaraka,gjithe njerzve te tij te dashur kudo qe te ndodhen.

[Darius]

Shume lajm i hidhur. Po ikin njeri mbas tjetrit dhe bashke me ta nje epoke e tere e lavdishme e artit shqiptar.

I pushtofte shpirti ne paqe dhe ngushellime familjes qe humbi njeriun e dashur por edhe skena shqiptare qe humbi nje talent te madh dhe figure te paharruar.

[e panjohura]

NGUSHLLIMET E MIJA ME TE SINQERTA PER FAMILJEN DHE SHQIPTARET
KJO ME KTHEU HIQ ME PAK SE 30 VITE PAS KUR SI NXENESE E SHKOLLES SE MESME LUAJTA NJE ROL NE 7 SHALJANET......KURR NUK ME KISHTE SHKUA MENDJA SE DO KEM RASTIN QE TE BEJE DIQKA TE VOGEL PER TE MADHIN SULEJMAN PITARKA E KJO ESHTE :SHPREHJE NGUSHLLIMI TE GJITHE ATYRE QE JETUAN ME TE E ATA JEMI NE TE GJITHE! e panjohura