E gjithe kjo praktike cuditerisht gjehet e binjakezuar me pak shtrembrime ne Meksike. Gjate faqeve te ketij libri kemi pare rendesine e madhe te sakrificave njerezore ne kohet para pushtimit spanjoll. Eshte nje koincidence qe vendi i zhvillimit te sakrifices ishte nje piramide, qe ceremonia kryhej nga nje Prift i Larte dhe kater asistente, qe mjeti preres, thika e sakrifices, perdorej per te goditur me force trupin e viktimes dhe qe shpirti i viktimes besohej se ngjitej menjehere ne qiell duke menjanuar rreziqet e botes se nendheshme?
Ndersa ‘koincidenca’ te tilla vazhdojne te shtohen eshte e arsyeshme qe te mendojme ka ndonje lidhje midis te dyjave. Natyrisht bindja shtohet kur mesojme qe termi i pergjithshem per ‘sakrifice’ ne te gjithe Ameriken Qendrore te Lashte ishte p’achi qe do te thote ‘hapja e gojes’.
A eshte e mundur qe keto fakte qe hasim ne dy zona gjeografike kaq te largeta dhe periudha te ndryshme historike, te mos jene thjesht nje sere rastesishe por nje gjurme e zbehte kujtese qe e ka origjinen ne nje kohe shume te lashte? Nuk duket sikur ceremonia Egjyptiane e hapjes se gojes ka influencuar direkt ceremonine Meksikane me te njejtin emer (ose e anasjellta). Dallimet thelbesore midis dy rasteve e perjashtojne kete mundesi. Ajo qe duket si e mundshme eshte qe ngjashmeria e tyre mund te jete pjese e nje trashegimie e marre nga nje paraardhes i perbashket. Banoret e Amerikes Qendrore me kete trashegimi ben nje gje ndersa Egyptianet nje gje tjeter por sidoqofte ruajten nje simbolizem dhe emertese te perbashket.
Ketu nuk eshte vendi per te zgjeruar argumentin mbi lidhjet e lashta dhe te pakuptueshme qe dalin nga evidencat e Egjyptit dhe Amerikes Qendrore. Perpara se te vazhdojme mendoj se ja vlen te permend nje lidhje te ngjashme midis Meksikes pre-kolombiane dhe Sumerise ne Mesapotami. Perseri evidenca eshte me shume sugjestive ndaj nje paraardhesi te lashte te perbashket sesa nje influence direkte.
Le te marrim rastin e Oannes per shembull.
Oannes eshte perendia greke qe tek Sumeret e gjejme si Uan, emri i qenies amfibe e pershkruar ne Pjesen e Dyte dhe qe mendohet se ka sjelle artet dhe mjeshtrine e civilizimit ne Mesapotami. Legjendat te cilat datojne te pakten 5 mije vjet thone se Uan jetonte nen uje ne det dhe dilte cdo mengjes nga ujrat e Gjirit Persik per te civilizuar dhe mesuar njerezimin. Eshte nje rastesi qe uaana ne gjuhen Maja do te thote ‘ai qe banon nenuje’ ?
Le te marrim ne konsiderate Tiama, perendeshen sumere te oqeaneve dhe, forcat primitive te kaosit qe paraqiten gjithmone si bisha gjakatare. Ne traditen e Mesapotamise Tiamat vihet kunder perendive te tjera dhe shkakton nje holokaust shkaterrimtar perpara se ajo vete te mundej nga heroi qiellor Marduk:
Ajo hapi gojen e saj, Tiamat, per ta gelltitur ate.
Ai fluturoi neper eren djallezore ne menyre qe ajo te mos mbyllte buzet e saj.
Ererat e temerrshme mbushen barkun e saj. Zemra e saj u ngercua.
Ajo mbajti gojen e hapur fort.
Ai leshoi nje shigjete duke cpuar tejpertej barkun e saj.
Ai i preu ne thela pjeset e brendeshme, ai ndau zemren e saj.
Ai e beri ate te pafuqishme dhe shkaterroi jeten e saj.
Ai coptoi trupin e saj dhe qendroi drejt ne kembe mbi te.
Si mund ta beni nje akt te tille?
Marduk e beri. Duke soditur trupin monstruoz te kundershtares se tij, ‘ai kreu nje veper arti’ dhe nje plan i madh per krijimin e botes filloi te hartohej ne mendjen e tij. Veprimi i tij i pare ishte coptimi i kafkes se Tiamat dhe prerja e arterjeve te saj. Me pas ai e ndau ate ne dy pjese si te ishte ‘nje pesh i thare’ duke perdorur gjysme per te mbuluar qiejt dhe gjysmen tjeter token. Nga gjinjte e saj ai krijoi malet, nga jarget e saj rete dhe drejtoi lumenjte Tiger dhe Eufrat te rridhnin nga syte e saj.
Nje legjende e cuditshme dhe shume e dhunshme si dhe shume e vjeter.
Civilizimet e lashte te Amerikes Qendrore kane patur versionin e tyre te kesaj historie. Ketu, Quetzalcoatl ne misherimin e tij si nje perendi krijuese, ze vendin e Marduk ndersa vendin e Tiamat e ze Cipactli, ‘Monstra e Madhe e Tokes’. Quetzalcoatl mbertheu gjymtyret e Cipactlit ‘ndersa ajo notonte ne ujrat e lashta dhe e ndau trupin e saj ne dysh, nje pjese formoi qiellin ndersa pjesa tjeter token’. Nga floket dhe lekura e saj ai krijoi barin, lulet dhe bimet; ‘nga syte e saj krijoi rreke dhe burime; nga shpatullat e saj krijoi malet’.
A jane paralelet e azakonte midis miteve Sumere dhe Meksikane nje rastesi apo jane rezultat kultural i gjurmave te nje civilizimi te humbur? Nese eshte keshtu atehere fytyrat e heronjve te kesaj kulture te lashte duhet te jene gdhendur me te vertete ne gur dhe kaluar si dicka e vyer neper breza per mijera vjet, ndonjehere haptazi ndonjehere te varrosura deri sa ato u zhgroposen per here te fundit nga arkeologet e epokes sone dhe u mbiquajten si ‘Koka Olmece’ apo ‘Xha Sem’.
Fytyrat e ketyre heronjve po ashtu gjenden dhe ne Monte Alban ku duket sikur tregojne nje histori te trishte.
Krijoni Kontakt