Gjurmët e civilizimeve të zhdukura - Fingerprints Of The Gods

[Darius]

DUKE I BERE GJERAT E GRADUARA






Ne po udhetonim ne veri nga Luxor per ne Giza ne sediljen e pasme te Peugeo7 504 te Mohamed Walillis – nje udhetim pothuajse pak mbi 4 grade gjatesi gjeografike, p.sh. nga 25° 42 Veri drejt paralelit 30-te. Midis Asiut dhe El Minya, nje korridor me konflikte ne muajt e fundit midis ekstremisteve islamike dhe forcave qeveritare te Egjyptit, ne na kishin pajiur me nje eskorte ushtaresh te armatosur dhe njeri prej tyre kishte veshur rroba te thjeshta ndersa i ulur ne sediljen prane Mohamed, mbante ne preher nje pistolete automatike. Te tjeret, rreth nje duzine njeresish te armatosur me pushke automatike AK47 ishin te shperndare ne menyre te barabarte midis dy kamioncinave te cilat nga kishin vene ne mes.

‘Ketu jetojne njerez te rrezikshem,’ na tha Mohamed gjate nje momentin kur ndaluam ne nje postbllok ne Asiut dhe ku na urdheruan qe te prisnim per eskorten tone. Por tani ndonese ende i inatosur qe ishte i detyruar te ngiste makinen e tij midis dy makinave te tjera, ai dukej se po shijonte famen e te qenit pjese e nje karvani te vecante, me drita e alarmit dhe sirenat e vazhdueshme te cilat ishin aktive gjithe kohes ne trafikun e ngadalte te autostrades kryesore qe shkon nga Egjypti i Poshtem ne ate te Siperm.

Per nje moment nga dritarja e makines vezhgova pamjen magjepse te Nilit, brigjet e tij te gjelbra e fertile dhe vezullimin e kuq te shkretetires disa milje me tutje ne lindje dhe perendim. Ky ishte Egjypti, Egjypti i vertete organik i te sotmes dhe te djeshmes i cili perkonte (por i shtrire shume me tej) Egjyptin e cuditshem ‘zyrtar’ te hartes se pershkruar, nje drejtkendesh fiktiv, saktesisht shtate grade tokesore ne gjatesi. Ne shekullin e nentembedhjete egjyptologu i famshem Ludwig Borchardt shprehu ate qe vazhdon te jete urtesia konvencionale e kolegeve te tij kur tha se, ‘ Duhet absolutisht lene menjeane mundesia qe antiket duhet te kete matur me grade.’ Ky ishte nje gjykim i cili ne rritje ishte i pamundur qe te pranohej. Kushdo te kene qene ata, dukej qarte se planifikuesit origjinale dhe arkitektet e nekropolit te Gizes kane qene pjese e nje civilizimi i cili e dinte se toka ishte nje sfere, dinte dimensionet e saj pothuajse po aq mire sa dhe ne sot dhe qe e kishte ndare ate ne 360 grade, sic bejme dhe ne sot.

Prova per kete gjendet ne krijimin e nje ‘shteti’ zyrtar simbolik saktesisht shtate grade tokesore ne gjatesi dhe ne vendndodhjen e admirueshme gjeodetike dhe orientimin ne pikat kardinale te Piramides se Madhe. Po aq bindes ishte dhe fakti, i trajtuar ne Kapitullin e Njezet e Tre, se perimetri i bazes se piramides ishte ne raport te drejte 2pi me lartesine e tij dhe se i gjithe monumenti dukej se ishte dizajnuar per te sherbyer si nje projeksion-harte – ne nje shkalle 1 : 43.200 – te hemisferes veriore te planetit tone:

Piramida e Madhe ishte nje projeksion ne kater siperfaqe triangulare. Boshti perfaqesonte polin dhe perimetri perfaqesonte ekuatorin. Kjo eshte arsyeja pse perimetri eshte ne nje raport 2pi me lartesine e tij.






RAPORTI PIRAMIDE/TOKE





Kemi demonstruar me pare perdorimin e pi ne Piramide dhe nuk ka nevoje t’i hyjme perseri kesaj ceshtje; per me teper ekzistenca e relacionit te pi ndonese e interpretuar si aksidentale nga shkenctaret ortodokse, nuk kundershtohet prej tyre. Por seriozisht duhet te supozojme se monumenti mund te perfaqesoje po ashtu dhe hemisferen veriore te tokes, e projektuar ne nje siperfaqe te sheshte ne nje shkalle 1 : 43.200 ? Le te kujtojme te dhenat qe kemi. Sipas llogaritjeve me te mira moderne te bazuara ne vezhgimet satelitore, perimetri ekuatorial i tokes eshte 24.902.45 milje ndersa rrezja e tij polare eshte 3949.921 milje. Perimetri i bazes se Piramides se Madhe eshte 3023.16 kembe dhe lartesia e saj eshte 481.3949 kembe. Zvogelimi ne shkalle del se nuk eshte absolutisht ekzat por eshte shume afer. Per me teper, kur kujtojme mbufatjen e ekuatorit te tokes (planeti yne nuk eshte nje sfere perfekte por nje sferoid i shtypur tek polet) rezultatet e arritura nga ndertuesit e piramides duken edhe me te afer se 1 : 43.200.

Sa afer?

Nese marrim perimetrin ekuatorial te tokes, 24.902.45 milje dhe e zvogelojme ne shkalle (e ndajme ate) me 43.200 kemi nje rezultat prej 0.5764 milje. Nje milje ka 5280 kembe. Hapi tjeter eshte te shumezojme 0.5764 me 5280 qe na jep shifren 3043.39 kembe. Pra perimetri ekuatorial i tokes i zvogeluar ne shkalle 43.200 here eshte 3.043.39 kembe. I krahasuar me kete, sic e kemi thene me pare, perimetri i bazes se Piramides se Madhe eshte 3.026.16 kembe. Kjo paraqet nje ‘gabim’ prej vetem 20 kembe – ose rreth tre te katertat e 1 per qind. Sidoqofte duke patur parasysh saktesine prej teh brisku te ndertuesve te piramides (te cilet kane realizuar toleranca edhe me te imta) gabimi ka shume pak gjasa te kete rezultuar nga keqllogaritjet ne ndertimin e monumentit gjigand sesa nga nje mosvleresim i perimetrit te vertete te planetit tone prej vetem 163 miljesh gje qe ka mundesi te jete shkaktuar nga mos marrja ne konsiderate te mbufatjes ekuatoriale.

Tani le te marrim ne konsiderate rrezen polare te tokes prej 3949.921 milje. Nese e zvogelojme ne shkalle 43.200 here na del 0.0914 pjese e miljes: 482.59 kembe. Rrezja polare e tokes e zvogeluar ne shkallen 43.200 eshte 482.59 kembe. Krahasuar me lartesine e Piramides se Madhe qe eshte 481.3949 kembe – vetem nje kembe me pak se figura ideale, pra nje gabim prej nje e pesta e nje per qindshit. Pra kjo shifer nuk perben asnje ndryshim dhe si rezultat perimetri i bazes se Piramides se Madhe eshte me te vertete 1 : 43.200 e perimetrit ekuatorial te tokes. Po ashtu nuk perben asnje ndryshim, lartesia e Piramides se Madhe mbi bazen e saj eshte 1 : 43.200 e rrezes polare te tokes. Me fjale te tjera, gjate te gjitha atyre shekujve te erresires te provuar nga Civilizimi Perendimor kur njohuria mbi dimensionet e planetit tone kishte humbur per ne, ajo qe ne na duhej per te rizbuluar kete njohuri ishte thjesht matja e lartesise dhe e perimetrit te bazes se Piramides se Madhe dhe shumezimi me 43.200 !

Sa mundesi ka qe kjo te jete nje ‘rastesi’ ?

Mendimi praktit te pergjigjet qe kjo nuk mund te jete aspak nje rastesi pasi eshte e qarte per cdo njeri te arsyeshem qe ajo e cila ne po kerkojme te krahasoje mund te jete vetem rezultat i nje vendimi te planifikuar dhe te llogaritur me kujdes. Por mendimi praktik eshte nje aftesi e cila nuk ka marre sqimen e duhur nga egjyptologet dhe si rezultat eshte e nevojshme te kerkohet nese ka ndonje gje tjeter ne keto te dhena te cilat mund te konfimojne faktin se rrezja prej 143.200 eshte nje shprehi e qellimte e inteligjences dhe e diturise sesa nje rastesi numerike.

Vete shuma duket se na pajis me kete konfirmim per arsyen e thjeshte se 43.200 nuk eshte nje numer i rastesishem (si te thuash p.sh. 45.000 apo 47.000, aoi 50.500 ose 38.800 ). Perkundarzi, eshte njera prej serise se numrave dhe shuma e dale nga shumezimi i ketyre numrave e cila lidhet me fenomenin e precesionit te ekuinokseve qe gjehet i nderthurur ne mitet arkaike te te gjithe botes. Edhe vete lexuesi mund te konfirmoje duke shfletuar Pjesen e V ku numrat baze te kesaj shume te Piramides dhe Tokes dalin vazhdimisht ne siperfaqe ne ato mite, ndonjehere direkt si 43.200, ndonjehere si 432, si 4320, si 432.000, si 4.320.000 e me tej.

Ajo qe duket se jemi duke u perballur ketu jane dy propozime te qarta te cilat mbeshtesin njera tjetren, si te jene dizajnuar per kete qellim. Eshte shume e qarte se Piramida e Madhe duhet te jete ne gjendje te funksionoje si nje model-maket i sakte i hemisferes veriore te planetit Toke. Por eshte edhe me e qarte se ne kete maket duhen perfshire numra qe lidhen saktesisht me njerin nga mekanizmat planetare te Tokes. Kjo eshte precesioni i fiksuar i boshtit te rrotullimit perreth poleve ne ekliptik, nje fenomen i cili shkakton piken vernale te emigroje perreth shtrirjes se zodiakut me nje rritem prej nje grade cdo 72 vjet dhe 30 grade (nje konstelacion i plote zodiakal) cdo 2160 vjet. Precesioni ndermjet dy konstelacioneve zodiakale ose 60 grade pergjate ekliptikut kryhet ne 4320 vjet.

Perseritja konstante e ketyre numrave precesionale ne mitet e lashta mbase mund te jete nje koincidence. E pare e shkeputur, shfaqja e numrit precesional 43.200 ne raportin piramide/toke po ashtu mund te jete nje koincidence (ndonese mundesite kunder kesaj mund te jene astronomike). Por kur i gjejme numrat precesional ne te dyja – mitet e lashta dhe monumentet e lashta – atehere e ngushteson shume supozimin e nje rastesie. Gjithashtu sic e gjejme dhe tek miti Teutonik i murit te Valhalles, numri 432.000 i cili del nga perllogaritja e luftetareve qe shkojne te luftojne Ujkun (500 plus 40 e shumezuar me 800 sic e pame ne Kapitullin Tridhjet e Tre), shfaqet dhe ne Piramiden e Madhe ku numri precesional 43.200 demonstrohet nga marrdhenia e pi qe mund te jete nje maket i nje pjese te tokes duke llogaritur kete shkalle.





DUKE KRAHASUAR GJURMET ?





Ne El Minya automjetet e eskortes u ndane nga ne por ushtari me veshje civile ne sediljen e pare ndejti me ne pothuajse deri ne Kajro. Ndaluam per te ngrene nje dreke te vonet ne nje fshat te zhurmshem dhe vijuam rrugen perseri drejt veriut. Gjate gjithe kesaj kohe mendimet e mija qendruan te fokusuara tek Piramida e Madhe. Natyrisht qe nuk ishte aspak rastesi qe nje strukture kaq e madhe dhe kaq e shquar zinte nje vend gjeografik dhe gjeodetik te caktuar ne nje pjese te botes, cuditerisht e konceptuar dhe ‘gjeometrizuar’ si drejtkendesh simbolik i ndertuar pikerisht shtate grade tokesore ne gjatesi. Por ishte funksioni tjeter i piramides, ai i projeksionit te hartes tre dimensionale te hemisferes veriore gjeja qe me interesonte ne vecanti pasi perputhej shume me hartat e lashta por te avancuara te botes te pershkruara ne Pjesen I. Ato harta te cilat perdornin trigonometrine sferike dhe nje sere projeksionesh te sofistikuara qe nga profesor Charles Hapgood jane konsideruar si prova te qarta, evidenca te dokumentuara te nje civilizimi te avancuar me nje njohuri te dukshme te globit i cili duhet te kete lulezuar gjate Epokes se fundit te Akullnajave. Ndersa tani kemi Piramiden e Madhe qe provon nje funksion kartografik perballe hemisferes veriore si dhe perfshirja e nje projeksioni te sofistikuar. Sic ka shpjeguar nje ekspert:

Cdo faqe e sheshte e Piramides eshte dizajnuar per te perfaqesuar nje cerek harku te hemisferes veriore, ose nje kuadrant sferik prej 90 gradesh. Per te projektuar ne menyre te drejte nje kuadrant sferik ne nje trekendesh te sheshte, arku ose baza e kuadrantit duhet te jete e te njejtes gjatesi me bazen e trekendeshit dhe te dy duhet te kene te njejten lartesi. Kjo ndodh vetem ne rastin e nje kryqezimi ose biseksioni meridiani i Piramides se Madhe kendi i pjerresise te se ciles ja jep marrdhenien pi midis lartesise dhe bazes...

A eshte e mundur qe kopjet e mbijetuara dhe krijimi i hartave te lashta – si ajo e Piri Reis – ne ndonje menyre te shkojne mbrapa ne kohe tek burimi i dokumentave te prodhuara nga e njejta kulture qe me mjeshtri e perfshiu kete dituri mbi globin ne dimensionet e Piramides se Madhe (dhe ne fakt edhe ne dimensionet e gjeometrizuara me kujdes te vete Egjyptit te Lashte) ? E kisha te veshtire te harroja faktin se Charles hapgood dhe ekipi i tij shpenzuan muaj te tere per te zbuluar se ku ishte perqendruar projeksioni origjinal i Hartes se Piri Reis. Rezultati qe ata me ne fund arriten ishte se Egjypti dhe sidomos Seyne (Aswan) ne Egjyptin e Siperm – ku sic e kemi pare ndodhet nje observator i rendesishem astronomik ne koordinatat 24° 06’ Veri, kufiri zyrtar jugor.

Ndonese ska nevoje ta permend por vezhgime te sakta astronomike duhet te kene qene thelbesore per llogaritjet e perimetrit te tokes dhe gjeresise gjeografike te pozicioneve. Por per sa kohe perpara periudhes historike, Egjyptianet e Lashte dhe paraardhesit e tyre kane kryer vezhgime te tilla? Dhe a e mesuan ata kete mjeshtri, sic e deklaronin qarte, nga zotat te cilet njehere e nje kohe barisnin midis tyre?

[Darius]

LUNDRUES NE ANIJEN E MILIONA VITEVE






Perendia i cili nga Egjyptianet e Lashte besohej se i kishte mesuar parimet e astronomise te pareve te tyre ishte Toth: ‘Ai i cili llogarit ne qiell, numeruesi i yjeve, numeruesi i tokes dhe cfare permban ajo dhe matesi i tokes.’

I pershkruar normalisht si nje njeri qe vishte nje maske ibisi, Toth ishte nje pjestar drejtues i shoqerise elitare te zotave te Epokes se Pare te cilet dominuan jeten religjioze te Egjyptit te Lashte nga fillimi deri ne fund te civilizimit te tij. Ata ishin zotat madheshtore, Neterut. Ndonese besohej se ne nje fare menyre ata ishin vete-krijuar, po ashtu pranohej dhe kuptohej gjeresisht se ata ne nje fare menyre kishin lidhje speciale me nje tjeter toke – nje vend i larget perrallor qe ne tekstet antike quhet si Ta-Neteru, ‘toka e zotave’.

Ta-Neteru mendohej se ka patur nje lokalizim definitiv tokesor shume poshte me ne jug se Egjypti i Lashte – detrat dhe oqeanet – madje edhe me larg se vendi i erezave Punt (i cili ka mundesi qe te gjendej ne brigjet Afrikano Lindore te Somalise). Per ti bere gjerat me te ngaterruara, Punt po ahti pershkruhej edhe si ‘Toka Hyjnore’ ose Toka e Zotave’ dhe ishte burimi i temjanit me ere te embel dhe mires qe preferohej nga zotat.

Nje tjeter parajse mitike po ashtu lidhej me Neterun – nje ‘vendbanim i bekuar’ ku ndonjehere merreshin ajka e njerezve – dhe qe besohej se ‘ndodhej larg mbrapa nje trupi te madh uji’. Sic vuri re Wallis Budge ne studimin e tij te rendesishem, Osiris dhe Ringjallja Egjyptiane, “egjyptianet besonin se kjo toke mund te arrihet vetem nepermjet anijeve ose me ndihmen personale te vete perendive te cilat mendohej se i transportonin te favorizuarit e tyre atje...’ Ata qe ishin fatlume mjaftueshem per te hyre aty e gjenin veten perpara nje kopshti magjik i perbere nga ‘ishuj te lidhur nga kanale te mbushur me uje qe i benin ato te ishin gjithmone fertile dhe te gjelbert’. Ne ishujt e ketij kopeshti, ‘gruri rritej ne lartesine e pese kubiteve, kallijte ishin dy kubit te gjate ndersa kercejte tre kubit te gjate, ndersa elbi rritej ne lartesine e shtate kubiteve, kallijte ishin tre kubit dhe kercejte kater.’

A mos valle nga nje vend i tille kaq pjellor dhe me ferma kaq shkencerisht te avancuara erdhi ne Egjypt ne agimin e Epokes se Pare pruresi i agrokultures, Osiris, titulli i te cilit ishte ‘Presidenti i Tokes se Jugut’? Dhe mos valle nga nje toke e tille e arritshme vetem me anije kishte ardhur Tothi me maske ibisi, duke pershkuar detra dhe oqeane per te shperndare dhuratat e pacmueshme te astronomise dhe matjeve te tokes tek banoret primitive te Lugines se Nilit prehistorik?

Kushdo qofte e verteta mbrapa kesaj tradite, Toth kujtohej dhe nderohej nga Egjyptianet e Lashte si nje shpikes i matematikes, astronomise dhe inxhinjerise. Sipas Wallis Budge, ‘ishte vullneti dhe fuqia e tij ajo qe besohej se mbante forcat e qiellit dhe te tokes ne ekuiliber. Ishte aftesia e tij e madhe ne matematiken qiellore ajo qe beri te mundur perdorimin e drejte te ligjeve mbi te cilat qendronte themeli dhe mirembajtja e universit.’ Toth po ashtu i atribuohej qe kishte mesuar stergjysheve te egjyptianeve zotesine e gjeometrise dhe veshgimit te tokave, mjeksine dhe botaniken. Ai besohej se ishte shpikesi ‘i figurave, i germave te alfabetit dhe i arteve te shkrimit e leximit’. Ai ishte Lordi i Madh i Magjise i cili mund te levizte objektet me fuqine e zerit te tij, autori i cdo vepre ne cdo dege te diturise, te dyja njerezore e hyjnore’.

Ishte fale mesimeve te Toth – te cilat ata i ruanin me xhelozi ne tempujt e tyre dhe deklaronin se ishin pasuar nga brezi ne brez ne formen e dyzet e dy librave me instruksione – qe Egjyptianet e Lashte ja atribuonin dijen e madhe me fame boterore dhe njohurine per qiejte. Kjo dituri permendej pothuajse me venerim nga komentuesit klasik te cilet kishin vizituar Egjyptin ne shekullin e peste p.e.s. e me pas.

Herodoti, me i hershmi nga keta udhetare vuri ne dukje:

Egjyptianet kane qene te paret qe zbuluan vitin diellor dhe ndarjen e tij ne dymbedhjete pjese... Natyrisht qe ishte vezhgimi i yjeve ai qe i coi ata ne adoptimin e kesaj ndarje...

Platoni (shekulli i katert p.e.s.) raportoi se egjyptianet kishin vezhguar yjet ‘per dhjete mije vjete’. Dhe me pas, ne shekullin e pare p.e.s., Diodorus Siculus ka lene nje doreshkrim me te detajuar:

Pozicioni dhe vendosja e yjeve si dhe levizja e tyre kane qene gjithmone subjekt i nje vezhgimi te kujdesshem ne rradhet e Egjyptianeve...Nga kohet e lashta deri ne ditet tona ata kane ruajtur dokumenta ne lidhje me sejcilin nga keto yje, gjate nje numri te pabesueshem vitesh...

Pse kane kultivuar Egjyptianet e Lashte nje interes pothuajse obsesiv ne vezhgimin aftagjate te yjeve dhe pse ne vecanti duhet te kene dokumentuar levizjen e tyre ‘gjate nje numri te pabesueshem vitesh’ ? Vezhgime te tilla kaq te detajuara nuk do te kishin qene te nevojshme nese interesi i tyre i vetem, sic kane sugjeruar me seriozitet disa studiues, ka qene agrokultural (nevoja per te parashikuar stinet gje qe cdo person i lindur ne fshat mund ta beje). Duhet te kete patur tjeter qellim.

Per me shume, si e filluan Egjyptianet e Lashte astronomine? Nuk eshte nje pasion i dukshem per banoret e luginave qe te zhvillojne kete me iniciativen e tyre. Mbase duhet te marrim me seriozisht shpejgimin qe ata vete ofrojne: ai qe te paret e tyre ju mesua studimi i yjeve nga nje perendi. Ne po ashtu mund te shikojme me nga afer referencat e panumerta dhe te pagabueshme detare ne Testet e Piramides. Dhe mund te kete konkluzione te reja te rendesishme qe dalin nga arti i lashte fetar egjyptian ku zotat tregohen duke udhetuar ne anije te bukura, me bash te larte dhe forme aerodinamike, te ndertuara me te njejtat specifikime te avancuara per udhetime oqeanike si anijet e piramides ne Giza dhe flota misterioze e varrosur ne rerat e shkretetires ne Abydos.

Njerezit qe jetojne ne vende te mbyllura si rregull nuk behen astronome; njerezit qe udhetojne neper detra po. A eshte e mundur qe ikonografia detare e Egjyptianeve te Lashte, dizajnimi i anijeve te tyre si dhe obsesioni i cuditshem ne vezhgimin e yjeve te kete qene pjese e nje trashegimi te kaluar tek ata nga te paret nga nje rrace lundertaresh ne nje prehistori shume te larget? Dhe ne fakt eshte vetem nje rrace e tille arkaike, nje civilizim kaq i harruar detar qe mund te kete lene gjurme te mepasshme ne formen e hartave te cilat me saktesi pershkruajne boten sic dukej perpara fundit te Epokes se fundit te Akullnajave. Eshte me te vertete vetem ky civilizim qe ndiqte kursin e tij nepermjet yjeve ‘per dhjete mije vjet’ qe mund te kete observuar dhe kronometruar me kujdes fenomenin e precesionit ekuinotikal me saktesine e permendur neper mite. Dhe, ndonese hipotetikisht, eshte vetem ky lloj civilizimi qe mund te kete matur token me saktesi te mjaftueshme ai qe ja arriti ta shprehi kete ne nje shkalle te zvogeluar ne Piramiden e Madhe.






NENSHKRIMI I NJE DATE TE LARGET





Ishte pothuajse mesnate kur mberritem ne Giza. Zume vend ne Siag, nje hotel me nje pamje te mrekullueshme te piramidave dhe u ulem ne ballkonin tone ndersa tre yjet e rripit te Orionit shtegetonin ngadale perreth qiejve jugore. Ishte vendosja e ketyre tre yjeve, sic demonstroi kohet e fundit astronomo-arkeologu Robert Bauval, ai qe sherbeu si model qiellor per planimetrine e tre piramidave te Gizes. Ky ne vetvehte ishte nje zbulim mahnites qe sugjeronte nje nivel edhe me te larte astronomie observuese dhe aftesine e vezhgimit dhe hedhjen ne plan te asaj qe studiuesit ja kane atribuar Egjyptianeve te Lashte. Por edhe me mahnites – dhe kjo ishte arsyeja pse kisha caktuar nje takim me te ne Giza mengjesin tjeter – ishte pretendimi i Bauval qe modeli i krijuar ne toke (ne pothuajse pesembedhjete milion ton gure) perputhej ne menyre perfekte me modelin ne qiell gjate periudhes 10.450 p.e.s. Nese Bauval ishte i sakte piramidat ishin krijuar, duke perdorur efektet e ndryshimeve te precesionit ne pozicionin e yjeve, si nje nenshkrim i perhershem arkitektonik i mijevjecarit te njembedhjete p.e.s.

[Darius]

KAPITULLI I DYZET E NENTE







FUQIA E GJESE





Ne nje shkalle 1:43.200 Piramida e Madhe sherben si nje model dhe harte projektim i hemisferes veriore te tokes. Ajo qe e perjashton totalisht mundesine e te qenit nje rastesi eshte fakti qe shkalla e perfshire ketu eshte e percaktuar numerikisht me shumen e precesionit te ekuinokseve – nje nga mekanizmat me karakteristike planetare te tokes. Pra eshte e qarte se ketu perballemi nga manifestimi i nje planifikimi te vullnetshem: i bere me qellim qe te njihet si i tille nga cdo kulture e cila ka arritur (a) nje njohuri te sakte te dimensioneve te tokes dhe (b) nje njohuri te sakte te shumes se levizjes precesionale.

Fale punes se Robert Bauval ne tani mund te jemi te qarte se ne Piramiden e Madhe eshte kryer dhe nje tjeter planifikim i vullnetshem (i cili – eshte gjithnje e me shume ne rritje i dukshem – duhet kuptuar si nje pajisje e hartuar per te kryer shume funksione te ndryshme). Ne kete rast plani ishte me te vertete shume ambicioz dhe perfshinte Piramiden e Dyte dhe te Trete por qe permban te njejten gjurme gishtash te te njejteve arkitekte te lashte dhe ndertues te cilet konceptuan Piramiden e Madhe si nje maket te tokes. Shenja dalluese e tyre duket se ka qene precesioni – mbase sepse ata pelqenin rregullin e tij matematikor dhe te perpikte – dhe qe e perdoren precesionin per te dizajnuar nje plan i cili mund te kuptohej me saktesi vetem nga nje kulture e avancuar shkencerisht.

Kjo e jona eshte nje kulture e tille dhe Robert Bauval eshte i pari i cili kuptoi parametrat themelore te planit – nje zbulim per te cilin ai eshte brohoritur fort nga publiku dhe do vazhdoje te brohoritet per shume kohe dhe qe po merr miratimin shkencor qe meriton. Me kombesi belge, i lindur dhe i rritur ne Aleksandri, ai eshte nje njeri i gjate, me trup te paket, pa mjeker dhe me moshe rreth te dyzetave. Karakteristika e tij me e vecante eshte nofulla e poshtme qe tregon kokefortesi, personaliteti ngulmues; flet me nje aksent hibrid frengjisht-egjyptian-anglisht dhe padyshim ne sjelljen e tij eshte oriental. Ka nje mendje te klasit te pare dhe ne menyre te palodhur akumulon dhe analizon te dhena te reja qe kane lidhje me interesat e tij. Krejt aksidentalisht ai ka arritur ta transformoje veten ne nje lloj magjistari te njohurise ezoterike.





MISTERI I ORIONIT





Rrenjet e zbulimit te Bauval ne Giza shkojne mbrapa ne vitet 60-te kur egjyptologu dhe arkitekti Dr. Alexander Badawy dhe nje astronome amerikane Virginia Trimble demonstruan se tuneli jugor i Dhomes se Mbretit ne Piramiden e Madhe ishte i drejtuar si tyta e nje pushke drejt Rripit te Orionit gjate Epokes se Piramidave – rreth vitit 2600-2400 p.e.s. Bauval vendosi qe te testonte tunelin jugor ne Dhomen e Mbretereshes te cilin Badawy dhe Trimble nuk e kishin studiuar dhe vendosi se ai shenonte yllin Sirius gjate Epokes se Piramidave. Evidenca qe provon kete u sigurua nga inxhinjeri gjerman Rudolf Gantenbrink si rezultat i matjeve te kryera nga roboti i tij Upuaut ne Mars te vitit 1993. Ky ishte roboti qe kishte kryer zbulimin mahnites te deres qe bllokonte tunelin ne nje distance prej pothuajse 200 kembe nga Dhoma e Mbretereshes. I pajisur me nje klinometer te teknologjise se larte te instaluar ne trupin e tij, makina e vogel po ashtu kishte siguruar leximin e pare me te sakte te kendit te pjerresise se tunelit: 39° 30’. Sic shpjegon Bauval:

Kryeva llogaritjet dhe ato konkluduan se tuneli ishte ndertuar ne menyre te tille qe te shenonte meridianin transitor te Siriusit ne epoken e 2400 p.e.s. Nuk ka asnje dyshim per kete. Po ashtu rillogarita rreshtimin e Rripit te Orionit te publikuar nga Badawy dhe Trimble duke i shtuar te dhenat e reja qe me dha Gantenbrink mbi pjerresine e tunelit jugor te Dhomes se Mbretit. Ai kishte llogaritur ate saktesisht ne 45 grade ndersa Badawy dhe Trimble kishin perdorur te dhenat me pak te sakta te Flinders Petrie te cilat thone 44° 30’. Te thenat e reja me krijuan mundesine qe te rafinoja te dhenat e Badawy dhe Trimble mbi rreshtimin. Ajo qe zbulova ishte se tuneli ishte orientuar saktesisht tek Al Nitak, ylli me i poshtem nga tre yjet e rripit, i cili pershkonte meridianin ne lartesine 45 grade rreth vitit 2475 p.e.s.

Deri ne kete pike konkluzionet e Bauval ishin koherente me kufijte kronologjike te caktuar nga egjyptologet ortodokse te cilet e datonin ndertimin e Piramides se Madhe rreth vitit 2520 p.e.s. Me e pakta, rreshtimi per te cilin kishte dale ne konkluzion arkeo-astronomi sugjeronte se tunelet ishin ndertuar pak me vone dhe jo me heret sesa lejonte urtesia konvencionale. Por ashtu sic dihet nga lexuesi Bauval kreu dhe nje zbulim tjeter turbullues. Serisht perfshinte yjet e Rripit te Orionit:

Ata jane te anuar pergjate nje diagonaleje ne drejtim jugperendimor relativ me boshtin e Rruges se Qumeshtit dhe piramidat anohen pergjate nje diagonaleje ne drejtim jugperendimor relativ me boshtin e Nilit. Nese e shikon me kujdes ne nje nate te qarte do shikoni po ashtu se me i vogli nga tre yjet, ai ne maje te cilet arabet e quajne Mintaka, eshte paksa i anuar drejt lindjes nga diagonalja kryesore e formuar prej dy yjeve te tjere. Kjo dizenjo eshte e kopjuar ne toke ku shikojme se Piramida e Menkaure eshte e anuar saktesisht me te njejten distance drejt lindjes nga diagonalja kryesore e formuar prej Piramides se Khafre (e cila perfaqeson yllin e mesit, Al Nilam) dhe Piramida e Madhe e cila perfaqeson Al Nitak. Eshte me te vertete mese e qarte se keto monumente ishin hartuar ne perputhje me nje plan unik i cili ishte modeluar me nje saktesi te pabesueshme mbi ato tre yje... Ajo qe ata ben ne Giza ishte ndertimi i Rripit te Orionit ne toke.’

Por kishte edhe me. Duke perdorur nje program te sofistikuar kompjuterik i afte qe te thurte ndryshimet e induktuara precesionale ne pjerresine e te gjitha yjeve te dukshme ne qiell mbi cdo pjese te globit gjate cdo epoke, Bauval zbuloi se raporti Piramida/Rripi i Orionit ishte i pergjithshem dhe i qarte ne te gjitha epokat, por specifik dhe i sakte vetem ne nje:

Ne 10.450 p.e.s. – dhe vetem ne kete date – ne gjejme se dizajni i piramidave ne toke jep nje reflektim perfekt te dizajnit te yjeve ne qiell. Dua te them se eshte nje perputhje perfekte – e pagabueshme – dhe nuk mund te jete nje rastesi pasi e gjithe stisja pershkruan me saktesi dy ngjarje te pazakonta qiellore qe ndodhen vetem ne ate kohe. Se pari dhe krejt rastesisht, Rruga e Qumeshtit sic dukej nga Giza ne 10.450 p.e.s., ne menyre te sakte dublonte kursin meridional te Lugines se Nilit; se dyti, ne perendim te Rruges se Qumeshtit, tre yjet e Rripit te Orionit ndodheshin ne lartesine me te ulet te ciklit te tyre precesional, me Al Nitak, ylli i perfaqesuar nga Piramida e Madhe, qe pershkonte meridianin ne 11° 08’.




Lexuesi tashme eshte i njohur me menyren sesi boshti precesional i tokes shkakton lindjen e diellit gjate ekuinoksit vernal qe te migroje pergjate rreshtimit zodiakal ne nje cikel prej rreth 26.000 vjetesh. I njejti fenomen po ashtu ndikon pjerresine e te gjithe yjeve te dukshme duke prodhuar, ne rastin e konstelacionit te Orionit, ndryshime shume graduale por domethenese ne lartesi. Si rezultat nga pika e tij me e larte ne meridianin transit (58° 11’ mbi horizontin jugor sic shikohej nga Giza) Al Nitak i duhet rreth 13.000 vjet qe te zbresi ne piken e ulet, e rregjistruar per here te fundit ne vitin 10.450 p.e.s. dhe qe eshte perjetesuar ne gur ne pllajen e Gizes – p.sh. 11° 08’. Ndersa kalojne dhe 13.000 vjet te tjera yjet e rripit ngrihen perseri shume ngadale deri sa Al Nitak kthehet mbrapsht ne 58° 11’; me pas gjate 13.000 vjeteve te ardhshem ata gradualisht bien perseri ne 11° 08’. Ky cikel eshte i perjetshem: 13.000 vjet siper, 13.000 vjet poshte, 13.000 vjet siper, 13.000 vjet poshte, pergjithmone.

Ajo qe shohim ne Pllajen e Gizes eshte konfigurimi i sakte i 10.450 p.e.s. – sikur nje mjeshter arkitekt erdhi ketu ne ate epoke dhe vendosi qe te shtrinte ne toke nje harte gjigande duke perdorur perzjerje te te dhenave natyrore dhe artificiale. Ai perdori kursin meridional te Lugines se Nilit per te pershkruar Rrugen e Qumeshtit sic dukej ne ate kohe. Ai ndertoi tre piramida per te perfaqesuar tre yjet, saktesisht sic dukeshin ne ate kohe. Dhe me pas ai i vendosi tre piramidat saktesisht ne te njejtin raport me Luginen e Nilit sic ishin tre yjet me Rrugen e Qumeshtit. Ishte nje menyre shume e mencur dhe ambicioze, shume e sakte per te percaktuar nje epoke – te fiksonte nje date te caktuar ne arkitekture...

[Darius]

EPOKA E PARE





Nderlikimi i korrelacionit te Orionit mu duk sa i komplikuar aq dhe i cuditshem. Nga njera ane, tuneli jugor i Piramides se Madhe ankoronte ne menyre precesionale monumentin me Al Nitak dhe Sirius ne vitin 2475-2400 p.e.s. data te cilat perputheshin ne menyre komforte me epoken te cilen egjyptologet thone se jane ndertuar monumentet. Nga ana tjeter vendosja e tre piramidave ne marrdhenie me Luginen e Nilit ne menyre elokuente sinjalizonte nje date shume me te hershme, ate te 10.450 p.e.s. Kjo perputhej me gjetjet gjeologjike kontroversiale qe John West dhe Robert Schoch kishin bere ne Giza te cilat sugjeronin pranine e nje civilizimi te larte ne Egjypt gjate shekullit te njembedhjete p.e.s. Per me shume vendosja e piramidave nuk kishte ardhur si nje proces i rastesishem ose aksidentalisht por dukej se ishte zgjedhur posacerisht pasi percaktonte nje ngjarje domethenese precesionale: piken me te ulet, fillimin, Epoken e Pare ne ciklin ‘siper’ 13.000 vjecar te Orionit.

E dija qe Bauval besonte se kjo ngjarje astronomike ishte e lidhur ne menyre simbolike me Epoken e Pare mitike te Osiris – epoken e perendive, kur civilizimi supozohej se ishte sjelle ne Luginen e Nilit – dhe arsyetimi per kete rridhte nga mitologjia e Egjyptit te Lashte qe e asocionte ne menyre direkte Osiris me konstelacionin e Orionit (dhe Isis me Sirius). A mos valle arketipet historike te Osiris dhe Isis kishin ardhur me te vertete ketu ne Epoken e Pare, dymbedhjete mije e pesqind vjet me pare? Studimet e mija mbi mitologjine e Epokes se Akullnajave me kishin shtyre te mendoja se disa ide dhe memorie mund te lene gjurme ne psiqiken njerezore per mijera vjet, te transmetuara nga brezi ne brez nepermjet traditave gojore. Pra nuk shihja ndonje arsye te dores se pare te mos mendoja qe mitologjia Osiriane nuk duhej te kishte origjinen mbrapa ne kohe ne 10.450 p.e.s.

Sidoqofte ishte civilizimi i Egjyptit dinastik ai qe e ngriti Osiris ne statusin e perendise madhore te ringjalljes. Ai civilizim ishte nje qe kishte patur disa te meparshem por asnje i njohur deri me sot mbi epoken e larget te mijevjecarit te njembedhjete p.e.s. Nese mitologjia Osiriane eshte transmetuar pergjate 8000 vjeteve atehere cila ishte ajo kulture qe e transmetoi? Dhe, a mos valle ishte po e njejta kulture ajo pergjegjese per te dyja rradhitjet astronomike te cilat jane provuar qe manifestohen nga piramidat: 10.450 p.e.s. dhe 2450 p.e.s. ? Keto benin pjese ne morine e pyetjeve qe kisha planifikuar ti beja Robert Bauval ne hijen e piramides. Santha dhe une kishin caktuar nje takim ne agim, ne Tempullin Mortuar te Khafre ne menyre qe te tre ne te mund te shihnim diellin te lindte mbi Sfinks.







PLATFORMA




E pozicionuar perbri faqes lindore te Piramides se Dyte, Tempulli Mortuar i shkaterruar dukshem, ishte nje vend i zymte dhe i ftohte per tu gjendur ne ate ore te heret te mengjesit. Dhe ashtu sic kishte vene ne dukje John West gjate bashkebisedimit tone ne Luxor, ka fare pak dyshim qe i perkiste te njejtit stil imponues e te ashper pa zbukurime arkitektonik si i mirenjohuri Tempulli i Lugines. Ketu njesoj dhe si tek tjetri gjendeshin te njejtet blloqe masive qe peshonin 200 ton ose me shume sejcili. Po ashtu edhe ketu ndiheshe e njejta atmosfere e pakuptueshme e nje lashtesie shume te madhe dhe e nje inteligjence te madhe sikur te ishte nen efektin e nje pagezimi hyjnor. Ndonese ne gjendjen e tij te rrenuar aktuale kjo strukture anonime te cilen egjyptologet e quanin Tempulli Mortuar, vazhdonte te ishte nje vend i pushtetshem qe dukej se e merrte energjine e tij nga nje epoke shume larg ne te kaluaren.

Hodha syte drejt mases gjigande te faqes lindore te Piramides se Dyte qe shtrihej menjehere mbrapa nesh ne driten e zbehte te agimit. Serisht sic e kishte vene ne dukje John West kishte shume elementa qe te sugjeronin se kjo mund te ishte ndertuar ne dy faza. Seret e poshtme deri ne lartesine, mbase tridhjet kembe perbehej nga megalite gjigande ciklopike guri gelqeror si ato te tempullit. Siper kesaj lartesie pjesa e zemres gjigande te piramides ishte formuar nga blloqe shume me te vegjel qe peshonin rreth dy ose tre tone sejcili (si pjesa derrmuese e blloqeve ne Piramiden e Madhe). A ka ekzistuar ndonje kohe kur nje platforme megalitike prej dymbedhjete hektaresh, tridhjet e dy kembe e larte, lartohej ketu ne ‘kodren e Gizes”, ne perendim te Sfinkit, e rrethuar nga sheshe pa emer dhe struktura drejtkendore si Tempulli Mortuar dhe ai i Lugines? Me fjale te tjera a eshte e mundur qe seret e poshteme te Piramides se Dyte te jene ndertuar heret, perpara piramidave te tjera – mbase shume kohe me pare, ne nje epoke shume me te hershme?

[Darius]

KULTI




Kjo pyetje vazhdonte te ishte ne mendjen time kur erdhi Robert Bauval. Mbasi shkembyem disa fjale ne lidhje me kohen – nje ere e ftohte shkretetire por frynte neper pllaje – e pyeta ate, ‘Si e shpjegon 8000 vjet boshllek ne korrelacionin tend?’

‘Boshllek?’

‘Po; tunelet qe duken se jane rradhitur ne 2450 p.e.s. dhe planimetria e zones qe paraqet pozicionin e yjeve ne 10.450 p.e.s.’

‘Aktualisht kam dy shpjegime qe mendoj se te dyja kane nje fare kuptimi,’ tha Bauval, ‘dhe mendoj se pergjigja duhet te jete njera nga te dyja prej tyre...Ose Piramidat jane dizajnuar si nje lloj “ore yjore” per te percaktuar dy epoka te vecanta, 2450 dhe 10.450 p.e.s. dhe ne nje rast te tille ne nuk mund te themi se kur jane ndertuar. Ose ato jane ndertuar serisht...’

‘Qendro tek pika e pare,’ e nderpreva. ‘Cfare do te thuash me “ore yjore”? Cfare ke parasysh kur thua qe nuk mund te themi se kur jane ndertuar?’

‘Po le te supozojme per nje moment se ndertuesit e piramidave kishin dijeni per precesionin. Le te supozojme se ata ishin ne gjendje te llogarisnin pjerresine e nje grupi te caktuar yjesh mbrapa dhe para ne kohe, sic bejme ne sot nepermjet kompjuterave...Duke supozuar se ata ishin ne gjendje te benin kete atehere ska rendesi se ne cfare epoke kane jetuar, ata kane qene ne gjendje qe te ndertonin nje model te qiellit sesi dukej mbi Giza ne 10.450 p.e.s. ose ne 2450 p.e.s. ne menyren e duhur sic mund ta bejme ne sot. Me fjale te tjera nese ata i ndertuan piramidat ne 10.450 p.e.s. nuk kane patur fare veshtiresi qe te llogarisnin kendet e sakta te pjerresise se tuneleve jugore ne menyre qe keta te shikonin drejt Al Nitak dhe Sirius rreth vitit 2450 p.e.s. Ne te njejten menyre, nese ata kane jetuar ne 2450 p.e.s. perseri ata nuk e kane patur fare te veshtire te llogarisnin planimetrine e sakte per te reflektuar pozicionin e Rripit te Orionit ne vitin 10.450 p.e.s. Jemi dakort?’

‘Dakort.’

‘Ok. Ky eshte njeri prej shpjegimeve. Por shpjegimi i dyte te cilin personalisht e favorizoj me shume – dhe qe per te cilin mendoj se evidenca gjeologjike e mbeshtet me shume – eshte ai qe i gjithe nekropoli i Gizes eshte zhvilluar dhe ndertuar gjate nje periudhe jashtezakonisht te gjate kohe. Mendoj se ka shume mundesi qe zona te jete planifikuar dhe hartuar gjate 10.450 pe.s. ne menyre qe gjeometria e saj te reflektonte qiejte sic dukeshin ne ate epoke, ndersa puna vete eshte kompletuar dhe tunlet e Piramides se Madhe jane rradhitur rreth vitit 2450 p.e.s.’

‘Pra ti po thua se planimetria ne toke e Piramidave mund te datoje ne vitin 10.450 p.e.s.?

‘Mendoj se po. Dhe mendoj po ashtu se qendra gjeometrike e planit ishte e lokalizuar pak a shume ku po qendrojme ne tani, pikerisht perballe Piramides se Dyte...’

Bera me shenjte drejt blloqeve te medha te serave te poshtme te nderteses madhore: ‘Ne fakt duket sikur eshte ndertuar ne dy faza por nga dy kultura komplet te ndryshme...’

Bauval ngriti supet. ‘Le te spekulojme... Mbase nuk kane qene dy kultura te ndryshme. Mbase ka qene vetem nje kulture, ose kult – kulti i Osirit. Mbase ka qene nje kult shume i vjeter, i lashte qe i dedikohej Osiris i cili ka qene ketu ne vitin 10.450 p.e.s. dhe ka qene perseri ketu ne vitin 2450 p.e.s. Mbase ajo qe ka ndodhur eshte qe disa nga menyrat sesi ky kult kryente gjerat ndryshoi me kalimin e kohes. Mbase ata perdornin blloqe masive ne vitin 10.450 p.e.s. dhe blloqe me te vegjel ne 2450 p.e.s... Mua me duket se ketu ka shume fakte qe mbeshtesin kete nocion, shume qe thone “nje kult shume i lashte”, shume evidenca te cilat nuk jane studiuar ende...’

‘Per shembull?’

‘Po ja, qartesia e rradhitjes astronomike te vendndodhjes. Kam qene nder te paret qe kam filluar te hedh syte ne keto detaje. Dhe pastaj gjeologjia: puna ne te cilen jane perfshire John West dhe Robert Schoch ne Sfinks. Ketu kemi dy shkenca – te dyja ekzakte, empirike, shkenca te bazuara ne evidenca – te cilat nuk jane aplikuar asnjehere me perpara mbi keto probleme. Por tani qe ne filluam t’i aplikojme filluam te lexojme gjera komplet ndryshe mbi lashtesine e nekropolit. Dhe me ndershmeri mendoj se sapo kemi prekur siperfaqen dhe shume me teper do zbulohet nga gjeologjia dhe astronomia ne te ardhmen. Per me teper askush ska bere ende nje studim te detajuar te Teksteve te Piramides pervec te ashtuquajturit kendveshtrim “antropologjik” qe do te thote se eshte nisur me nocionin e paramenduar qe prifterinjte e Heliopolisit ishin nje tufe shtriganesh-doktore gjysem te civilizuar te cilet donin te jetonin pergjithmone... Aktualisht ata donin te jetonin pergjithmone por nga ana tjeter nuk ishin aspak shtrigane-doktore... Ata ishin shume te civilizuar, njerez shume te rishtuar dhe sipas menyres se tyre ishin shkenctare, sic mund t’i konsiderojme si te tille nga puna e tyre. Pra une sugjeroj se Tekstet e Piramides jane dokumente shkencore ose me e pakta gjysem shkencore dhe duhen trajtuar si te tilla e jo si pacavure. Personalisht ndihem i permbushur qe ato i pergjigjen precesionit astronomik. Po ashtu mund te kete kode te tjera: matematike, gjeometri – vecanerisht gjeometri... Simbolizem... Ajo qe duhet eshte nje perqasje shume disiplinash per te kuptuar Tekstet e Piramides... dhe mirekuptim te vete piramidave. Astronome, matematiciene, gjeologe, inxhinjere, arkitekte madje dhe filozofe qe te trajtojne simbolizmin – kushdo qe mund te sjelle nje kendveshtrim te ri dhe aftesi te reja ne zgjidhjen e ketyre problemeve te rendesishme duhet ftuar qe ta beje kete gje.’

‘Perse mendon se problemet jane kaq te rendesishme?’

‘Sepse ato kane nje peshe kolosale ne te kuptuarin e te kaluares se species sone. Planifikimi i kujdesshem dhe shume i sakte si dhe vendosja qe duket se eshte bere ketu ne 10.450 p.e.s. mund te jete veper vetem e nje civilizimi shume te zhvilluar, mbase dhe nje civilizim teknologjik...’

‘Ndonese asnje civilizim i tille supozohet se nuk ka ekzistuar ne asnje vend ne Toke ne ate epoke...’

‘Sakte. Ka qene Epoka e Gurit. Shoqeria njerezore supozohet se ka qene ne nivel fare primitiv, me te paret tane qe visheshin me lekure, strehoeshin neper shpella, benin nje jete endacake duke ndjekur gjahun e keshtu me rradhe. Pra eshte shume befasuese te zbulosh se njerez te civilizuar duket se kane jetuar ne Goza ne 10.450 p.e.s. te cilet kuptuan shkencen e erret te precesionit ne menyre shume te drejte, te cilet kishin aftesi teknike te kuptonin ate qe shikonin, piken e ulet ne ciklin precesional te Orionit – dhe si rezultat fillimin e kalvarit siper 13.000 vjecar te konstelacionit – dhe qe vendosen te krijonin nje memorial te perhershem te ketij momenti ne kete pllaje. Duke vendosur Rripin e Orionit ne toke, me menyren sesi e bene ata, e dini mire se po fiksonin perjetesisht nje moment te caktuar ne kohe.’

Nje mendim pervers me erdhi ne mendje: ‘Si mund te jemi kaq te sigurt qe momenti i fiksuar ishte 10.450 p.e.s.? Ne fund te fundit Rripi i Orionit perfton te njejtin konfigurim ne qiellin jugor, ne perendim te Rruges se Qumeshtit ne plus 11 grade mbi horizon cdo 26.000 vjet. Pra pse te mos perjetesonin 36.450 p.e.s. ose edhe ciklin precesional qe filloi 26.000 vjet perpara asaj date?’

Dukej qarte qe Robert e priste kete pyetje. ‘Disa te dhena te lashta sugjerojne se civilizimi Egjyptian i ka rrenjet e tij qe shkojne mbrapa ne kohe 40.000 vjet,’ u pergjigj mendueshem, ‘si ne rastin e raportit te cuditshem te Herodotit qe flet per diellin i cili lindte aty ku me pare perendonte dhe perendonte aty ku me pare lindte...’

‘Gje qe eshte po ashtu nje metafore precesionale...’

‘Po. Perseri precesioni. Shume tipike ne menyren sesi shfaqet vazhdimisht... Sidoqofte ti ke te drejte, ata mund te kishin percaktuar fillimin e ciklit pararendes precesional...’

‘Po a mendon ti se kjo eshte ajo qe ata kane bere?’

‘Jo. Mendoj se 10.450 p.e.s. eshte data me e pranueshme. Eshte me brenda hapesires se asaj qe ne dime mbi evoulcionin e homo sapiens. Dhe ndonese permban nje numer te madh vitesh per te cilet nuk dime gje perpara lindjes se Egjyptit dinastik rreth 3000 p.e.s., nuk eshte nje periudhe dhe aq e gjate...’

‘Periudhe e gjate per cfare?’

Eshte pergjigjja e pyetjes tende ne lidhje me 8000 vjet boshllek midis rradhitjes se vendndodhjes dhe rradhitjes se tuneleve. Tete mije vjet eshte nje periudhe kohore e madhe por nuk eshte dhe aq e madhe per nje kult shume te dedikuar dhe te motivuar qe te ruante dhe ushqente dhe ta transmetonte bensikerisht per brezat e mepasshem diturine e larte te njerezve te cilet krijuan kete zone ne vitin 10.450 p.e.s...’

[Darius]

MAKINERIA




Sa e madhe ishte njohuria e atyre shpikesve parahistorike?

‘Ata i njihnin epokat e tyre,’ tha Bauval, ‘dhe ora qe ata perdornin ishte ora natyrale e yjeve. Gjuha e tyre e punes ishte astronomia precesionale dhe keto monumente shprehin ate gjuhe ne nje menyre shume te qarte, te pagabueshme shkencore. Ata po ashtu ishin vezhgues shume te afte – dua te them qe njerezit te cilet pergatiten kete vend dhe planifikuan orientimet per piramidat – pasi ata punuan me nje gjeometrik shume te sakte dhe sepse ata dinin si te rradhisnin plaftormat baze, apo cfare do gje tjeter qe ata ndertuan, ne menyre perfekte me pikat kardinale.’

‘A mendoni se ata po ashtu dinin qe po percaktonin vendndodhjen e Piramides se Madhe ne nje lartesi 30° Veri?’

Bauval qeshi: Jam i sigurt qe e dinin. Mendoj se ata dinin cdo gje mbi formen e tokes. Ata e dinin mire astronomine. Kishin nje ide shume te qarte te sistemit diellor dhe mekanizmit qiellor. Ata po ashtu ishin jashtezakonisht te sakte dhe tejet te perpikte ne cdo gje qe benin. Pra e pare ne cdo detaj mendoj se ato qe kane ndodhur ketu skane qene aspak rastesira – te pakten jo ne perpiudhen kohore midis 10.450 – 2450 p.e.s. Kam ndjesine se cdo ishte planifikuar, e qellimte dhe e punuar me kujdes... Ne fakt kam ndjesine se ata po permbushnin nje objektiv afatgjate – nje lloj qellimi, nese mund ta quajme keshtu dhe e perfunduan ate ne mijevjecarin e trete p.e.s....’

‘Ne formen e piramidave te ndertuara plotesisht te cilat me pas i ‘ankoruan’ tek Al Nitak dhe tek Sirius ne momentin e perfundimit?’

‘Po. Dhe mendoj po ashtu ne formen e Teksteve te Piramides. Ideja ime eshte qe Tekstet e Piramides jane pjese e mozaikut.’

‘Software per hardwaren e Piramidave’?

‘Ka shume mundesi. Pse jo? Duket qarte se ka nje lidhje. Mendoj se ajo qe do te thote eshte qe nese nese do arrinim te deshifronim me saktesi piramidat per kete do te na duhej te perdornim Tekstet...’

‘Kush eshte ideja jote?’ pyeta Bauval. ‘Kush mendon se ka qene qellimi i vertete i ndertuesve te piramidave?’

‘Ata nuk e bene sepse donin nje varr te perjetshem,’ u pergjigj me vendosmeri ai. ‘Sipas kendveshtrimit tim ata nuk kishin asnje dyshim se do jetonin perjetesisht. Ata e bene – kushdo qofte qe e beri – ata transmetuan forcen e ideve te tyre nepermjet dickaje qe ne kuptimin dhe qellimin e plote eshte e perjetshme. Ata ja dolen mbane te krijonin nje force qe eshte funksionale ne vetvehte dhe qe krijon mundesine ta kuptosh dhe kjo force eshte pyetjet qe te sfidojne ty ti drejtosh. Mendoj se ata e njihnin ne perfeksion mendjen njerezore. E njihnin lojen e ritualit... Sakte? E kam seriozisht. Ata e dinin mire se cpo benin. E dinin qe mund te inicionin njerezit ne nje te ardhme te larget ne menyren e tyre te te menduarit ndonese ata vete nuk do ishin me ne ate kohe. Ata e dinin se mund ta benin kete duke krijuar nje makineri te perjetshme funksioni i te ciles ishte gjenerimi i pyetjeve.’

Kam idene se mund te jem dukur i hutuar.

‘Makineria eshte piramidat!’ tha Bauval me esklamacion, ‘i gjithe nekropoli i Gizes. Shiko ne, cfare jemi duke bere? Ne po ngreme pyetje. Ne po qendrojme ketu duke u ngjethur, ne nje ore te papershtatshme, duke pare diellin qe po lind dhe po bejme pyetje, shume shume pyetje sikur te ishim te programuar per t’i bere. Ne jemi ne duart e magjistareve te vertete, dhe magjistaret e vertete e dine se me simbolet – me simbolet e duhura, me pyetjet e duhura – ata mund te te tregojne rrugen qe te besh vete inicimin. Natyrisht duhet marre parasysh nese je person qe ben pyetje. Dhe nese je atehere ne momentin qe fillon te besh pyetje rreth piramidave ti fillon te pengohesh ne nje mori pergjigjesh te cilat te cojne ne pyetje te tjera dhe me pas ne pergjigje te tjera deri sa me ne fund ti e inicion vetvehten...’

‘Mbjell faren...’

‘Po. Ata mbollen fare. Me beso, ata ishin magjistare dhe e dinin mire forcen e ideve...Ata e dinin si t’i mbillnin dhe rrisnin idete ne mendjet e njerezve. Dhe nese fillon me ide te tilla dhe ndjek procesin e arsyetimit sic bera une, arrin ne gjera si Orioni dhe viti 10.450 p.e.s. Me pak fjale ky eshte nje proces qe punon vetvetiu. Kur hyn dhe vendoset ne subkoshience eshte nje shnderrim i vullnetshem. Ne momentin qe eshte aty nuk mund t’i rezistosh me...’

‘Ti po flet sikur ky kult i Gizes, kushdo qe ka qene – i rrotullueshem perreth precesionit dhe gjeometria dhe piramidat dhe Tekstet e Piramides – ti po flet sikur vazhdon te ekzistoje.’

‘Ne nje fare menyre vazhdon te ekzistoje,’ u pergjigj Robert. ‘Ndonese shoferi nuk ndodhet me ne timon, nekropoli i Gizes eshte ende nje makine qe eshte dizajnuar per te provokuar pyetje.’ Ai heshti per nje moment dhe beri me dore drejt kulmit te Piramides se Madhe ku Santhia dhe une ishim ngjitur ne mes te nates nente muaj me pare. ‘Shiko forcen e saj’, vazhdoi ai. ‘Pese mije vjet dhe vazhdon te te tundoje. Te perfshin pavaresisht nese do apo jo... te detyron nje proces te menduari... te shtyn te mesosh. Momenti qe ti bere nje pyetje mbi gjeometrine, ti po ashtu bere nje pyetje mbi astronomine. Pra te shtyn te mesosh rreth inxhinjerise, gjeometrise dhe astronomise dhe gradualisht fillon e kupton sesa e sofistikuar eshte, sa te afte dhe sa pabesueshmerisht te afte dhe te ditur duhet te kene qene ndertuesit te cilet te shtyjne ty te ngresh pyetje rreth njerezimit, rreth historise njerezore dhe ne dukje edhe rreth vetvehtes. Ti do ta zbulosh. Kjo eshte fuqia e gjese.’





NENSHKRIMI I DYTE





Ndersa Robert, Santha dhe une ndoheshim te ulur ne pllajen e Gizes ne ate mengjes te ftohte dhjetori te vitit 1993, shikomin diellin dimeror, tashme shume afer solsticit, duke u ngritur mbi shpatullen e djathte te Sfinksit, pothuajse aq larg ne jug te lindjes sa mund te udhetoje ne kalvarin e tij vjetor perpara se te rikthehet perseri ne veri. Sfinksi ishte nje shenues ekuinotikal me veshtrimin e drejtuar saktesisht ne piken e lindjes se diellit gjate ekuinoksit vernal. A mos ishte dhe kjo pjese e ‘planit te madh’ te Gizes?

Solla nder mend qe ne cdo epoke dhe ne cdo periudhe te historise ose parahistorise veshtrimi i Sfinksit drejt lindjes duhet te jete vene re gjithmone ne lindjen ekuinotikale te diellit, ne te dy ekuinokset, ate vernal dhe ate vjeshtor. Nese lexuesit i kujtohet Pjesa e V, ishte ekuinoksi vernal ai qe nga njeriu i lashte konsiderohej si shenuesi i epokes astronomike. Sipas Santillanas dhe von Dechend:

Konstelacioni qe lindte ne lindje fare pak para diellit shenonte ‘vendin’ ku dielli ‘pushonte’... Njihej si transportues i diellit ndersa ekuinoksi vernal njihej si pika fiduciale qe percaktonte graden e pare te ciklit vjetor te diellit...’

Po perse nje shenues ekuinotikal eshte bere ne formen e nje luani gjigand?

Ne momentin qe jetojme, ne epoken e 2000 e.s. nje forme me e pershtatshme per kete shenues – nese dikujt do i shkonte nder mend ta ndertonte – do ishte perfaqesimi i nje peshku. Kjo pasi dielli gjate ekuinoksit vernal lind perkundrejt sfondit yjor te Peshqeve, dhe e ka bere kete gje per pothuajse 2000 vjet. Epoka astronomike e Peshqeve filloi rreth kohes se Krishtit. Lexuesi duhet te gjykoje vete nese eshte nje rastesi qe simboli kryesor i perdorur per Krishtin nga te krishteret e hershem nuk ishte kryqi por peshku.

[Darius]

Gjate epokave paraprirese te cilat perfshinin mijevjecarin e pare dhe te dyte p.e.s. ishte konstelacioni i Aries – Dashit - ai qe kishte nderin te transportonte diellin ne ekuinoksin vernal. Perseri lexuesi duhet te gjykoje vete nese kjo eshte nje rastesi ose jo qe ikongrafia fetare e asaj epoke ishte e mbushur me figuren e dashit. Per shembull, eshte nje rastesi qe Yahweh, Perendia e Testamentit te Vjeter izraelit jepte nje dash si zevendesim per sakrifikimin e Isaac nga i jati Abrahami? (Abraham dhe Isaac nga studiuesit e bibles mendohet se kane jetuar ne periudhen e fillimit te mijevjecarit te dyte p.e.s.). Mos valle eshte krejt rastesi qe deshet, ne nje kontekst ose tjetrin, gjenden dhe referohen ne pothuajse cdo liber te Testamentit te Vjeter (teresisht i hartuar gjate Epokes se Dashit) por ne asnje liber te vetem ne Testamentin e Ri? Dhe mos valle eshte thjesht rastesi qe ardhja e Epokes se Dashit ne Egjyptin e Lashte u shoqerua me shperthimin e shfrenuar te venerimit te perendise Amon simboli i te cilit ishte nje dash me brire te perdredhur? Puna per ndertimin e sanktuarit kryesor te Amon – Tempulli i Karnak ne Luxor, Egjypti i Siperm – filloi rreth vitit 2000 p.e.s. dhe ata qe e kane vizituar duhet te sjellin nder mend qe ikonat e tija kryesore jane deshet, rradhe te tera deshesh te cilet ruajne hyrjet e tempullit.

Paraardhesi i menjehershem i Epokes se Dashit ishte Epoka e Taurus – Demit – i cili u shtri gjate viteve 4380 dhe 2200 p.e.s. Ka qene gjate kesaj periudhe precesionale, kur dielli ne ekuinoksin vernal lindnte ne konstelacionin e Demit, kur lulezoi kulti i Demit ne Kreten Mikenase. Dhe po ashtu gjate kesaj epoke u shfaq ne skenen e historise civilizimi i Egjyptit dinastik, teresisht i formuar dhe mesa duket pa paraardhes. Lexuesi duhet te gjykoje vete nese eshte thjesht nje rastesi qe egjyptianet ne fillimet e hershme dinastike nderonin demin Apis dhe Mnevis – i pari i konsideruar si fanitje hyjnore e perendise Osiris ndersa i dyti, kafsha e shenjte e Heliopolis dhe fanitje hyjnore e perendise Ra.

Po pse nje shenues ekuinotikal duhej te behej ne formen e nje luani?

Hodha syte poshte ne rrepiren e pllajes se Gizes drejt trupit madheshtor prej luani te Sfinksit. Khafre, faraoni i Dinastise se Katert qe nga egjyptologet besohet se ka gdhendur monumentin nga shtrati i gurte rreth vitit 2500 p.e.s. ka qene nje sundues i Epokes se Demit. Per pothuajse 1800 vjet perpara mbreterimit te tij dhe me shume se 300 vjet mbas tij, dielli gjate ekuinoksit vernal lindi ne menyre te pagabueshme ne konstelacionin e Demit. Pra sipas kesaj llogjike i bie qe nese nje monark i nje epoke te tille kishte vendosur te krijonte nje shenje ekuinotikale ne Giza, ai ka patur te gjitha arsyet qe ta bente ate ne formen e nje demi dhe aspak ne ate te nje luani. Dhe ne fakt eshte mese e qarte qe ka patur vetem nje epoke kur simbolizmi qiellor i nje shenuesi ekuinotikal luan ka qene i perputhshem. Kjo epoke ishte natyrisht Epoka e Luanit, nga 10.970 ne 8810 p.e.s.

Pra atehere pse nje shenues ekuinotikal duhej te behej ne formen e nje luani? Sepse ishte krijuar ne Epoken e Luanit kur dielli ne ekuinoksin vernal lindi perkundrejt sfondit yjor te konstelacionit te Luanit, duke shenuar ne kete menyre koordinatat e nje epoke precesionale e cila nuk do perjetoje ‘Rikthimin e Madh’ te saj per 26.000 vjet te tjera.

Rreth vitit 10.450 p.e.s. tre yjet e Rripit te Orionit mberriten ne piken me te ulet te ciklit te tyre precesional; ne perendim te Rruges se Qumeshtit, 11° 08’ mbi horizontin jugor ne meridianin transitor. Ne terrenin perendimor te Nilit kjo ngjarje ishte fiksuar ne arkitekturren e formes se tre piramidave te Gizes. Shtrirja e tyre formonte nenshkrimin e nje epoke te pagabueshme te kohes precesionale. Rreth vitit 10.450 p.e.s. dielli ne ekuinoksin vernal lindi ne konstelacionin e Luanit. Ne terrenin e Gizes kjo ngjarje u fiksua ne arkitekture e formes se Sfinksit, nje luaneshe gjigande, shenues ekuinotikal i cili si nje nenshkrim i dyte mbi nje dokument zyrtar mund te konsiderohet si nje konfirmim autenticiteti.

Me fjale te tjera, mijevjecari i njembedhjete p.e.s., menjehere mbas prishjes se ‘Mullirit Qiellor’ duke spostuar lindjen e diellit ne ekuinoksin pranveror nga Virgjeresha ne konstelacionin e Luanit, ka qene e vetmja epoke ku Sfinksi qe shikon lindjen duhet te kete manifestuar saktesisht rradhitjen e duhur simbolike saktesisht ne diten e duhur – duke pare te lindte diellin vernal ne qiellin e agimit perkundrejt sfondit te vete homologut te tij qiellor...






DUKE IMPONUAR PYETJEN




‘Nuk mund te jete nje rastesi qe nje rradhitje e tille kaq perfekte ne toke dhe ne qiell te ndodhi rreth vitit 10.450 p.e.s.,’ tha Bauval. ‘Ne fakt as nuk e coj neper mend qe rastesia te merret me ne konsiderate. Per mua pyetja konkrete eshte pse? Pse u be? Pse i hyne ata nje pune te nje dimensioni te tille per te lene nje dokumentim mbi mijevjecarin e njembedhjete p.e.s.?

‘Natyrisht sepse ka qene nje kohe e rendesishme per ata,’ sugjeroi Santha.

‘Duhet te kete qene shume shume e rendesishme. Nuk behet kot nje veper e tille, te krijosh nje sere shenues te medhenj precesional te tille, te gdhendesh nje Sfinks, te ngresh tre piramida qe peshojne pothuajse 15 milion ton. Kjo behet vetem nese ke nje arsye tejet te rendesishme. Pra pyetja eshte: kush ka qene kjo arsye? Ata e kane imponuar kete pyetje duke bere nje deklarate kaq te forte thelbesore mbi vitin 10.450 p.e.s. Me te vertete ata e kane imponuar pyetjen. Ata duan te terheqin vemendjen tone mbi vitin 10.450 p.e.s. dhe ne doren tone qe te kuptojme pse-ne’

Per nje kohe te gjate rame ne heshtje ndersa dielli ngrihej ngadale ne qiell, ne jug-lindje te Sfinksit te Madh.

[Darius]

PJESA VIII



KONKLUZIONI




KU ESHTE TRUPI?

KAPITULLI I PESEDHJETE





JO NJE GJILPERE NE KASHTE






Vetem pak muaj mbasi isha perfshire ne kete hetim, asistenti im me dergoi nje leter prej pesembedhjet faqesh duke me shpjeguar pse ai kishte vendosur te jepte doreheqjen. Ne ate kohe nuk kisha filluar ende te bashkoja pjeset e mozaikut dhe po punoja me shume me hipoteza sesa me evidenca te forta. Isha pushtuar teresisht nga misteret, anomalite, anakronizmat dhe mozaiket dhe doja te mesoja per ato sa me shume qe te mundesha. Nderkohe asistenti im ishte perqendruar ne vezhgimin ne proceset e gjata dhe te ngadaleshme ne te cilat kishin dale ne drite disa nga civilizimet e njohura te historise globale. Sipas opinionit te tij perpara se nje civilizim qe evoluoje, i duhet te permbushi disa kushte domethenese ekonomike, klimaterike, topografike dhe gjeologjike:

Pra nese deri ne kete pike jeni duke kerkuar per nje civilizim te pazbuluar nga krijues madheshtore te cilet ja dolen mbane me forcat e tyre, te ndare nga ata civilizime te cilet ne tashme i njohim, atehere nuk jeni duke kerkuar aspak nje gjilpere ne kashte. Jeni duke kerkuar per dicka te ngjashme me nje qytet ne nje humbetire. Ajo qe jeni duke kerkuar eshte nje zone e gjere e cila zinte nje hapesire te pakten prej disa mijera miljesh perreth. Kjo hapesire eshte po aq e madhe sa Gjiri i Meksikes, ose dyfishi i madhesise se Madagaskarit. Duhet te kete patur vargmale te medha, sisteme madheshtore lumenjsh dhe nje klime mesdhetare deri ne nen-tropikale e cila zbuteshe nga lartesia gjeografike e saj prej efekteve te kunderta te ftohjes klimaterike afat shkurter. Do te kishte patur nevoje per kete klime relativisht te pandnryshueshme per te pakten dhjete mije vjet... Me pas nje popullate prej disa qindra mijera njerezish te sofistikuar te cilet na duhet te besojme se u zhduken sebashku me atdheun e tyre duke lene nga pas gjurme te pakta fizike, vetem me disa individe te mbijetuar te cilet ishin mjaftueshem mendjemprehte per te pare fundin qe po vinte, mjaftueshem te pasur dhe ne vendin e duhur, me mjetet e nevojshme qe kishin nevoje per ti mundesuar ikjes se kataklizmes.

Pra mbeta pa nje studiues asistent. Teoria ime ishte apriori e pamundur. Nuk mund te kete patur nje civilizim te avancuar qe ka humbur pasi nje terren kaq i madh qe te mundesonte nje civilizim te tille eshte shume i madh per te humbur pa lene gjurme.





PAMUNDESITE GJEOFIZIKE





Problemi ishte me te vertete serioz dhe me turbullonte mendjen gjithe kohes gjate udhetimeve dhe kerkimeve te mija. Dhe ne fakt ka qene i njejti problem qe ka shkaktuar mungesen e marrjes seriozisht te Atlantides se Platonit. Sic thote dhe njeri nga kritiket e kontinentit te humbur:

Nuk ka pasur asnjehere nje toke ure ne Atlantik qe nga ardhja e njeriut ne kete bote; nuk ka masive tokesore te mbytura ne Atlantik: Oqeani Atlantik duhet te kete ekzistuar ne formen e tij aktuale per te pakten nje milion vjet. Faktikisht eshte nje pamundesi gjeofizike qe te kete ekzistuar nje Atlantide e dimensioneve te Platonit ne Atlantik...

Prej kohesh e kisha mesuar se ky ze i sigurt dhe i paepur ishte teresisht i justifikuar. Oqeanografet moderne kane matur dhe studiuar me detaje shtratin e Oqeanit Atlantik dhe padyshim qe nuk ndodhet asnje kontinent i humbur aty. Por nese evidencat qe po mblidhja flisnin per gjurme te nje civilizimi te zhdukur atehere nje kontinent i zhdukur duhet te ekzistonte ne ndonje vend. Po ku? Per nje fare kohe perdora disa hipoteza te tjera qe me pershtateshin, pra qe mund te ndodhej ne ndonje tjeter oqean. Paqesori eshte shume i madh ndersa ai Indian duket me premtues pasi ndodhej me afer Zhvillimit Fertil te Lindjes se Mesme nga ku kane dale krejt papritur disa prej civilizimeve me te hershme rreth 3000 p.e.s. Kisha planifikuar te ndiqja zerat qe flisnin per piramida te lashta ne Ishujt Maldive dhe pergjate brigjeve te Somalise ne Afriken Lindore per te pare se mos gjeja ndonje gjurme te nje parajse te humbur te lashtesise. Madje me shkonte nder mend te kryeja nje udhetim edhe ne Seychelles.

Por problemi perseri ishte oqeanografet. Shtrati i Oqeanit Indian po ashtu ishte studiuar dhe kontrolluar me kujdes, si rrjedhoje nuk kishte nxjerre asnje kontinent te humbur. E njejta gje me te gjitha detrat dhe oqeanet e tjere. Dukej se asnje vend nen uje mund te fshehe ndonje terren aq te madh sa te mundesonte krijimin dhe zhvillimin e nje civilizimi te larte dhe qe me pas te jete zhdukur. Por ndersa kerkimet e mija vazhdonin, evidencat nuk pushonin se ushqyeri faktin qe pikerisht nje civilizim i tille ka ekzistuar. Fillova te mendoj se ky civilizim duhet te kete qene nje civilizim bregdetar: nje komb lundruesish. Ne ndihme te kesaj hipoteze, perpos anomalive te tjera, ishin hartat e mrekullueshme te vjetra te botes, ‘Anijet e Piramides’ te Egjyptit, gjurmet e njohurise se avancuar astronomike ne sistemin e pabesueshem kalendarik te Majave si dhe legjendat mbi perendite lundertare si Quetzalcoatl dhe Viracocha.

Atehere nje komb lundruesish. Por edhe nje komb ndertuesish: ndertuesit e Tiahuanaco, ndertuesit e Teotihuacan, ndertuesit e piramidave, ndertuesit e Sfinksit, ndertues te cilet mund te ngrinin dhe vendosnin ne pozicion blloqe guri gelqeror prej 200 ton me nje lehtesi te dukshme, ndertues te cilet mund te rradhisnin monumente gjigande ne pikat kardinale me nje saktesi te jashtezakonshme. Kushdo ishin ata, keta ndertues dukej se kishin lene gjurmet e tyre karakteristike te gishtave ne te gjithe boten, ne formen e gureve poligonal ciklopike, plane urbanistike qe perfshinin rradhitje astronomike, mozaike matematikore e gjeodezik si dhe mite mbi zota ne forme njeriu. Por nje civilizim i avancuar aq sa te kryente vepra te tilla – i pasur, i organizuar dhe i pjekur mese miri aq sa ishte ne gjendje te eksploronte dhe hidhte ne harte gjithe boten nga poli ne pol, nje civilizim aq i zgjuar sa te llogariste dimensionet e tokes – thjesht nuk mund te kishte evoluar ne nje zone cfaredo apo te paperfillshme. Atdheu i tij, sic e vinte ne dukje me te drejte asistenti im, duhet te kete qene i bekuar me vargmale te larte, sisteme ujore madheshtore dhe nje klime te pershtatshme si dhe me shume favorizime te tjera te ambjentit te cilat jane te domosdoshme per zhvillimin dhe avancimin e nje ekonomie te begate: toka te mira per agrokulture, burime minerale, pyje, e keshtu me rradhe. Por ku mund te ndodhet nje mase e tille tokesore nese nuk gjehet nen ujrat e oqeaneve te botes?





ENGJEJT E BIBLIOTEKES





Ku mund te kete qene i lokalizuar dhe kur mund te jete zhdukur? Dhe nese eshte zhdukuar (pasi nuk ka si te shpjegohet ndryshe) atehere si, pse dhe ne cfare rrethanash ka ndodhur? Seriozisht, si mund te humbasi nje kontinent? Llogjika te shtyn te mendosh se pergjigja duhet te gjendet ne kataklizmat e ndonje lloji, nje fatkeqesi planetare e afte qe te fshinte pothuajse te gjitha gjurmet fizike te nje civilizimi te madh. Por nese eshte keshtu atehere pse nuk kishte dokumentime te nje kataklizme te tille? Apo mbase ka patur.

Ndersa kerkimet e mija perparonin, studioja shume nga mitet e medha mbi permbytjen, zjarrin, termetet dhe akullin te kaluara brez pas brezi ne gjithe boten. Ne Pjesen e IV pame se ishte shume e veshtire ti rrezistoje konkluzionit qe mitet pershkruanin ngjarje te verteta gjeologjike dhe klimaterike, shume e mundeshme qe pershkruanin efekte te ndryshme lokale te te njejtave ngjarje ne te gjitha rastet. Gjate historise se shkurter te pranises e njerezimit ne kete planet kam zbuluar vetem nje katastrofe te permasave te tilla qe perputhet me kete hipoteze: shkrirjen dramatike dhe vdekjeprurese te Epokes se fundit te Akullnajave qe ka ndodhur midis 15.000 vjet dhe 8000 vjet p.e.s. Per me shume sic ishte edhe me e qarte ne rastin e relikeve artiketonike ne Teotihuacan dhe ne piramidat e Egjyptit, shume nga mitet qe lidhen duket se jane dizajnuar per te sherbyer si mjete udhetuese te nje informacioni shkencor te koduar, serisht nje tregues i asaj qe po filloja ta konsideroja si ‘gjurme te gishtave te perendive’ (‘gjurme te nje civilizimi te zhdukur’).

Por ajo per te cilin isha bere shume i ndjeshem ndonese nuk i kisha kuptuar mire ne ate kohe gjithperfshirjen, ishte mundesia qe mund te ekzistonte nje lidhje shume e forte midis kaosin rrenues te Epokes se Akullnajave dhe zhdukjes se nje civilizimi arkaik gje qe u be subjekti i legjendes per mijevjecare. Ishte saktesisht ky momenti kur me erdhi ne ndihme biblioteka e engjejve...

[Darius]

PJESA E MUNGUAR E MOZAIKUT





Novelisti Arthur Koestler i cili kishte nje interes te madh ne sinkronizim krijoi termin ‘engjelli i bibliotekes’ per te pershkruar agjensine e panjohur e cila eshte pergjegjese per fatin e papritur qe ju del ndonjehere perpara studiuesve dhe qe con ne vendosjen e informacionit te sakte ne duart e tyre pikerisht ne momentin e duhur. Dhe ne momentin e duhur ky fat me erdhi dhe mua. Ishte vera e vitit 1993. Mbas muajsh te tera udhetimesh ndihesha i derrmuar fizikisht dhe shpirterisht pasi pamundesia gjeofizike e humbjes se nje masivi tokesor sa nje kontinent po minonte besimin dhe rezultatin e zbulimeve te mija. Ne ate moment me erdhi nje leter nga qyteti i Nanaimo ne British Columbia, Kanada. Letra i referohej librit tim pararendes Nenshkrimi dhe Vula ne te cilin kisha permendur kalimthi teorine e Atlantides dhe traditat e heronjve civilizues te cilet ‘kishin shpetuar nga uji’:

19 Korrik 1993

I Dashur Zoti Hancock,

Mbas 17 vjet studimesh mbi fatin e Atlantides, gruaja ime dhe une mbaruam nje doreshkrim te titulluar Kur Rane Qiejte. Por zhgenjimi yne, pavaresisht nga kritika pozitive dhe ofrimi i publicisteve te cilet e kane pare dhe duan ta botojne, vetem permendja e Atlantides krijon nje ngurtesim dhe largim te njerezve. Ne librin Nenshkrimi dhe Vula ti shkruan mbi ‘nje tradite urtesie sekrete te filluar nga te mbijetuarit e nje permbytje...’ Vepra jone eksploron zona ku mund te jene vendosur disa te mbijetuar. Lartesi te medha, liqene me uje te embel ishin baza ideale post-permbytje per te mbijetuarit e Atlantides. Liqeni Titicaca dhe Liqeni Tana [ne Etiopi te cilen Nenshkrimi dhe Vula e trajton me se shumti] perbushin kriteret klimaterike. Ambjenti natyror i qendrueshem siguronte materialet baze per rifillimin e agrikultures. Morem guximin qe tju nisim nje permbledhje te Kur Rane Qiejte. Nese jeni i interesuar e quajme per nder tju dergojme nje kopje te plote te doreshkrimit.

Sinqerisht

Rand Flem-Ath

Hapa materialin dhe aty midis paragrafeve te pare gjeta pjesen e munguar te mozaikut jigsaw qe po e kerkoja prej kohesh. Perputhej ne menyre perfekte me hartat e lashta globale qe kisha studiuar – harta te cilat ne menyre te sakte pershkruanin topografine subglaciale te kontinentit te Antarktikes (shikoni Pjesen e I). Kishte shume kuptim ne gjithe mitet ne mbare boten mbi kataklizmat dhe fatkeqesite planetare, me efektet e ndryshimeve te tyre klimaterike. Shpjegonte enigmen e numrave te medhenj te mamutheve te ngrire ne veri te Siberise dhe Alaska si dhe pemet frutore te larta 90 kembe te ‘ngurosura’ ne token e ngrire thelle ne Rrethin Arktik ne nje lartesi gjeografike ku asnje nuk rritet. Jepte nje zgjidhje te problemit te shkrirjes se menjehershme ne hemisferen veriore te Epokes se fundit te Akullnajave mbas vitit 15.000 p.e.s. Po ashtu zgjidhte misterin e aktivitetit te jashtezakonshem vullkanik ne mbare boten qe shoqeroi shkrirjen e akujve. I jepte pergjigje pyetjes, ‘Si mund te humbasi nje kontinent?’ Dhe bazohej thellesisht ne teorine e Charles Hapgood mbi ‘zhvendosjen e kores se tokes – nje hipoteze radikale gjeologjike per te cilen kisha njohuri:

Antarktika eshte kontinenti me pak i kuptuar nga ne [shkruanin Flem-Aths ne permbledhjen e tyre]. Pjesa me e madhe e jona supozojme se ky ishull gjigand ka qene i mbuluar nga akulli per miliona vjet. Por zbulimet e reja po provojne se pjese te Antarktikes kane qene pa akull mijera vjet me pare, gje qe mund te quhet kohet e vona sipas standartit kohor gjeologjik. Teoria e zhvendosjes se kores se tokes shpjegon misterin e fryrjes dhe dobesimit te shtresave te medha te akullit te Antarktikes.

Ajo qe studiuesit kanadez po i referoheshin ishte sugjerimi i Hapgood qe deri ne fund te Epokes se fundit te Akullnajave – le te themi mijevjecari i njembedhjete p.e.s. – masivi tokesor i Antarktikes ka qene i pozicionuar rreth 2000 milje me larg (ne nje gjeresi te ngjashme dhe te bute) dhe se ka levizur ne pozicionin ekzistues brenda Rrethit Antarktik si rezultat i zhvendosjes masive te kores se tokes. Kjo zhvendosje, vazhdone Flem-Aths, kishte

Lene po ashtu evidenca te tjera te vizites se saj vdekjeprurese ne nje sere vdekjesh masive perreth globit. Te gjithe kontinentet qe kishin pesuar zhdukje masive dhe te shpejta kafshesh (sidomos Amerika dhe Siberia) po ashtu ju nenshtruan ndryshimeve masive ne gjeresi gjeografike.

...

Pasojat e zhvendosjes jane monumentale. Korja e tokes valezohet ne anen e saj te jashteme dhe bota dridhet nga termete dhe permbytje te pabesueshme. Qielli duket sikur po bie ndersa kontinentet renkojne e ndryshojne pozicion. Thelle neper oqeane termetet gjenerojne vale gjigande te cilat perplasen neper brigje duke i permbytur ato. Disa toka spostohen ne zona me te ngrohta klimaterike ndersa te tjera perfundojne ne zona polare duke vuajtur dimra te ashpra te papershkrueshem. Shtresat e shkrira te akujve ngrene nivelin e oqeaneve lart e me lart. Te gjitha gjallesat duhet te adaptohen, migrojne ose vdesin...

Nese temerri i zhvendosjes se kores se tokes do ndodhte ne ditet sotme, progresi i civilizimit tone mijeravjecar do ‘shqyhej’ nga ky planet si te ishte nje rrjete e holle merimange. Ata qe jetojne afer maleve te larta mund ti shpetojne valeve globale gjigande por do detyrohen te lene mbrapa frutet e ndertuara me mundim te civilizimit te tyre. Vetem ne rradhet e marines tregtare dhe marines neper bote mund te mbeten evidenca per ekzistencen e ketij civilizimi. Trupat e ndryshkur te anijeve dhe nendetseve eventualisht do zhduken por hartat e vlefshme qe ruhen ne to mund te shpetohen nga te mbijetuarit mbase per qindra madje dhe mijera vjet. Deri sa perseri njerizimi do te mund ti perdore ato per te lundruar Oqeanet e Botes ne kerkim te tokave te humbura...

Ndersa lexoja keto fjale mu kujtua materiali i Charles Hapgood sesi shtresa e tokes te cilet gjeologet e quajne litosfera – korja e jashteme e holle por e serte e planetit – mund te zhvendoset cdo moment, duke levizur e tera ‘mbi trupin e bute te brendeshem, tamam si levozhga e nje portokalli dhe nese ishte e lirshme atehere mund te levizi mbi pjesen e brendeshme te portokallit e gjitha njeheresh. Deri ne kete moment ndihesha ne nje terren te njohur. Por mbas kesaj vinin dy lidhje te bera nga kanadezet qe me kishin shpetuar pa i kapur.

[Darius]

INFLUENCAT GRAVITACIONALE





E para prej tyre ishte mundesia qe influencat gravitacionale (si dhe variacionet e gjeometrise orbitale te tokes te diskutuara ne Pjesen V) nepermjet mekanizmit te zhvendosjes se kores se tokes mund te luajne nje rrol te rendesishem ne fillimin dhe perfundimin e Epokave te Akullnajave:

Kur natyralisti dhe gjeologu Louis Agassiz paraqiti idene e epoktve te akullnajave perpara komunitetit shkencor ne vitin 1837 ai u prit me nje skepticizem te madh. Sidoqofte ndersa evidencat pak nga pak po perforeconin idene e tij, skeptiket u detyruan te pranonin se ne fakt toka eshte nderthyer nga dimra vdekjeprures. Por faktori ‘ndezes’ i ketyre epokave te akullnajave paralizuese mbetet nje mister. Kjo deri ne vitin 1976 kur u gjet evidenca e plote per te percaktuar kohen e epokave te akullnajave. Shpjegimi u gjet ne detaje te ndryshme astronomike te orbites se tokes dhe pjerresise se boshtit. Faktoret astronomike kane luajtur nje rrol te madh ne fazat e epokave te akujve. Kjo ne fakt eshte vetem njera ane e problemit. Nje rendesi po aq te madhe ka dhe gjeografia e akujve. Dhe pikerisht ketu teoria e zhvendosjes se kores se tokes, luan rrolin e saj ne zbulimin e misterit.

Albert Einstein hetoi mundesine qe pesha e shtresave te akujve te cilat nuk jane te shperndara ne menyre simetrike neper pole mund te shkaktojne nje zhvendosje te tille. Einstein shkruajti: ‘Rrotullimi i Tokes vepron mbi keto masa te depozituara ne menyre jo simetrike dhe prodhon nje shpejtesi centrifugale qe transmetohet ne koren e ashper te tokes. Shpejtesia centrifugale qe rritet ne menyre konstante, e prodhuar ne kete menyre, kur mberrin nje pike te caktuar, krijon nje levizje te kores se tokes mbi vete trupin e tokes dhe kjo shkakton zhvendosjen e rrajoneve polare drejt ekuatorit.’

Kur Einstein shkruajti keto fjale [1953] shkaqet astronomike te epokave te akullnajave nuk merreshin shume ne konsiderate. Kur forma e orbites se tokes devijon nga nje rreth perfekt ne vetem nje per qind, influenca gravitacionale e diellit rritet, duke ushtruar nje force me te madhe ndaj planetit dhe shtresave te tij masive te akujve. Pesha e tyre jashtezakonisht e madhe shtyhet ne koren e tokes dhe ky presion i pamase, i kombinuar me prirjen e pjerresise se tokes [nje tjeter faktor ndryshues i gjeometrise orbitale] detyron koren qe te spostohet...

Ku eshte ketu lidhja me fillimin dhe perfundimin e epokave te akullnajave?

Thjesht dhe qarte.

Gjate nje zhvendosje, ato pjese te kores se tokes te cilat ndodhen ne Polin e Veriut dhe te Jugut (pra rrjedhimisht teresisht te mbuluara nga akulli, sic eshte sot Antarktika) spostohet papritur drejt gjeresive me te ngrohta dhe fillojne te shkrihen me nje shpejtesie te jashtezakonshme. Anasjelltas, toka qe ndodhej ne gjeresine me te ngrohte fillon e spostohet ne menyre te njejte dhe papritur drejt zonave polare, behet pre e nje ndryshimi shkaterrues klimaterik dhe fillon te zhduket nen shtresat e akujve te cilat zmadhohen me shpejtesi.

Me pak fjale, kur pjese gjigande te Europes veriore dhe Amerikes veriore ishin te mbuluara gjeresisht nga akujt e asaj qe ne mendojme si Epoka e fundit e Akullnajave, nuk ka qene sepse ndikoheshin nga ndonje faktor veprues i ngadalshem misterioz por sepse ato zona ndodheshin shume me afer Polit te Veriut sesa jane sot. Ne menyre te ngjashme, kur akullnajat Wiskonsin dhe Wurm te pershkruara ne Pjesen IV filluan te shkrihen rreth vitit 15.000 p.e.s., fillesa nuk ishte ndryshimi global klimaterik por nje spostim i shtresave te akujve drejt gjeresive gjeografike me te ngrohta... Pra e thene me thjesht: ne kete moment ne brendesi te Rreth Arktik dhe ne Antarktike eshte duke vazhduar nje Epoke Akullnajash.





KONTINENTI I HUMBUR





Lidhja e dyte qe bene Flem-Aths ndiqte llogjikisht te paren: nese ekziston nje fenomen gjeologjik ciklik si zhvendosja e kores se tokes dhe nese zhvendosja e fundit ka spostuar masivin gjigand tokesor qe e quajme Antarktika jashte gjeresive gjeografike te buta ne klime ne Rrethin Antarktik atehere eshte e mundur qe mbetjen thelbesore te nje civilizimi te humbur ne nje lashtesi shume te hershme mund te gjenden sot nen dy milje akull ne Polin e Jugut.

Krejt papritur per mua u be e qarte sesi nje masiv tokesor i permasave te nje kontinenti i cili ka qene shtepia e nje shoqerie te madhe dhe te avancuar per mijera vjet, mund te humbase pa lene asnje gjurme. Sic konkluduan Flem-Aths: ‘Eshte Antarktika e akullt ajo qe ne shikojme per pergjigje te rrenjeve te verteta te civilizimit – pergjigje te cilat mund te vazhdojne ende te ruhen ne thellesite e ngrira dhe te harruar te kontinentit ishull.’

Nxorra letren e doreheqjes te asistentit tim dhe fillova te lexoja me vemendje parakushtet e lindjes se nje civilizimi te avancuar. Ai pretendonte ‘masive madheshtore vargmalesh’. Ai donte ‘sisteme gjigande lumenjsh’. Ai donte ‘nje rrajon te gjere qe te zinte nje hapesire tokesore te pakten disa mijera milje permes’. Ai donte po ashtu nje klime te qendrueshme dhe te pelqyeshme per dhjete mije vjet gje qe t’i jepte kohe nje kulture te zhvilluar qe te evoluonte. Pertej cdo dyshimi Antarktika eshte nje gjilpere ne kashte. Eshte nje masiv gjigand tokesor, shume shume here me i madh se Gjiri i Meksikes, rreth shtate here me i madh se Madagaskari – ne fakt pothuajse ka madhesine e vete SHBA-se kontinentale. Per me shume, sic kane demonstruar dhe vezhgimet sizmike, ka nje sere vargmalesh te medha ne Antarktike. Dhe disa nga hartat e lashta duket se provojne qe hartakrijues antike te panjohur te cilet zoteronin nje botekuptim shkencor te gjeresive dhe gjatesive gjeografike, pershkruan keto vargmale perpara se ato te zhdukeshin nen shtresat e akujve nga te cilat mbulohen sot. Te njejta harta te lashta tregojne po as htu ‘sisteme gjigande lumenjsh’ qe rrjedhin nga keto male duke ujitur lugina dhe pllaja te gjera dhe me pas duke u zhdukur ne oqean. Dhe keto lumenj, sic e dija nga kampionet e Detit Ross, kishin lene evidenca fizike te pranise se tyre ne perberjen e sedimenteve te tabanit te oqeanit.

Se fundi por jo e fundit, vura re se teoria e zhvendosjes se kores se tokes nuk binte ne kundershtim me domosdoshmerine e nje klime te qendrueshme prej 10.000 vjetesh. Perpara zhvendosjes se supozuar te kores, rreth fundit te Epokes se fundit te Akullnajave ne hemisferen veriore, klima e Antarktikes duhet te kete qene e qendrueshme, mbase shume me teper se 10.000 vjet. Dhe nese teoria ishte e drejte ne sugjerimin se gjeresia gjeografike e Antarktikes ne ate epoka ka qene 2000 milje (rreth 30 grade te harkut) me siper veriut sesa sot atehere pjesa e saj me veriore duhet te jete gjendur ne afersi te gjeresise 30° Jug dhe si rrjedhoje duhet te kete gezuar nje klime ose mesdhetare ose sub tropikale.

Por a eshte zhvendosur me te vertete korja e tokes? Dhe a eshte e mundur qe rrenojat e nje civilizimi te zhdukur te gjenden nen akujt e kontinentit jugor? Sic do shohim ne kapitujt e mepasshem, mund te kete ndodhur... dhe mund te ekzistojne.