Bukuria dhe shëmtimi i Kishës greke
Shënime udhëtimi nga Korça, Shtator-Tetor 2005
Bukuria dhe Shemtimi i Kishes Greke
Shkruar nga Agim Bacelli *
Gjatë kthimit për në shtëpi, bëmë një vizitë tek Katedralja Metropolitane Orthodokse “Ngjallja e Krishtit” në qëndër të Korçës, ose Kisha Greke siç e quajnë korçarët. Një kishë e madhe, e bukur, e gjitha mermer i kuq nga ai i Polenës. Kjo katedrale është ndërtuar në formë kryqi, me katër apsida , me një kupolë qendrore, e rrethuar me hajat dhe me dy kambanore të larta. Ajo zë një sipërfaqe prej 1100 m2, ka volum rreth 12500 m3, lartësi 28 m. Në katin e nëndheshëm (970 m2), ka mjedis për pagëzimet, paraklis dhe sallë mbledhjesh. Për ndërtimin e saj u shpenzuan më shumë se 2.5 milion USD.
Ngjitëm shkallët e shumta. Në portën e madhe tek hyrja, ndezëm disa qirinj për shpirtërat e të dashurve tanë të vdekur, hodhëm disa para në vëndet e caktuara dhe pastaj hymë brënda në sallën e madhe të lutjeve e cila më habiti. Ishte vërtet e bukur, shumë e bukur në pamje, dhe gjëja më e bukur që më më plqeu më shumë, ishin shqiponjat e shumta dykrenare që gjendeshin kudo; në rrugicat, në qilimat, në shpinoret e karrikeve e në shandanët e mëdhenj të ndriçimit. Ndërsa në brëndi të dhomës së popit (priftit) që është përballë sallës, vinin zëra të gëzuar në gjuhën greke. Çdo i mënçur e kupton menjëherë se ka të bëjë me një instutucion të lartë të fesë orthodokse që nga jashtë është shumë shqiptare dhe nga brënda është tërësisht greke! Një Kalë i Mrekullueshëm Troje në zemër të qytetrimit shqiptaro-trojan.
Një grua që shërbente atje, na drejtoi dhe na ndihmoi të shinim gjithëçka dhe në fund na tha, “Përballë, në pjesën pas vëndit ku prifti drejton meshën, është zyra e priftit dhe sot atje është Mitropoliti i Follorinës, Hirësia e Tij Theokliti i cili ka erdhur nga Follorina prandaj ju lutem mos bëni zhurmë dhe kur ai të dalë jashtë, puthini dorën dhe i thoni jassou (geia sou) e kur ai tju thotë, ti kanete (geia sou), ju përgjigjuni efkaristo (Eucaristw) !” E pyeta zonjën e nderuarë pse duhet të flasim greqisht këtu në kishën tonë, në tokën tonë, në Shqipërinë tonë?! Boll ju është ndaluarë shqipja shqiptarëve në Greqi!
Skandali në kishën greke
Kur doli peshkopi grek së bashku me disa priftërinj të tjerë, i pari u sul drejt tij David, australiani pak i leshtë, dhe i puthi dorën, Mark nuk lëvizi nga vëndi, gruaja e tij Carolyn shkoi pas David duke marrë edhe vajzën Judy dhe të dyja i puthën dorën popit. Unë dhe djali i Mark-ut, Scott, u ngritëm në këmbë në shënjë respekti por nuk u afruamë që ti puthim dorën. Mark vazhdonte të mos lëvizte nga vëndi! Popi grek na u afrua dhe na dha dorën, dhe ne, sigurisht ja dhamë, duke u përkulur pak por pa ja puthur, ndërsa Mark përsëri nuk lëvzi nga karrikja. Popi foli diçka greqisht por ne ja kthyemë shqip dhe ai për çudinë tonë na foli po shqip! Një shqipe të keqe por gjithësesi kuptohej mirë. Ai na tha, ”Gëzuarë bij!” dhe pastaj ju drejtua Mark, “Ju biri im eni keq? Zoti ju ndihtë.” Unë ja përktheva Mark dhe ai ja ktheu në anglishten e tij me një ‘bombë’, “Unë nuk e njoh zotin tuaj! Unë kam një Zot tjetër që e ka tërë bota, ju keni një zot që është vetëm juaj!” Siç duket askush nuk kuptonte anglisht dhe kërkuanë ndihmën time por unë ju thashë se nuk dija shumë dhe smundesha dot ti përktheja ato fjalë, kështu u mbyll një skandal që nuk fyeu popin grek dhe tërë Greqinë por tim kushëri Mark, i cili më bërtiti që tja përktheja atij qeni gjithë sa ai tha!
“Armiqtë më të mëdhenj të Shqiptarve janë grekët fanatikë me fenë e tyre”
Më pas e pyeta Mark pse nuk tregoi aspak respekt për Priftin e Madh por përkundrazi e sulmoi aq ashper! Ai më shpjegoi i nevrikosur se grekët i ka njohur mirë kur ne bashkë ishim në Greqi dy vjet më parë dhe se kurrë nuk i harronte edhe fjalët që i jati (xhaxhai im) i kishte lënë si amanet se, “armiqtë më të mëdhenj të shqiptarëve janë grekët fanatikë dhe feja e tyre.”
Im kushuri kishte shumë të drejtë. Në Shqipëri është vrarë Pavarësia e Kishës Orthodokse Shqiptare, e fituar me gjak, vështiresi dhe sakrifica, që në vitin 1909 nga përpjekjet titanike të Nolit dhe shqiptarëve të Amerikës që shpallën Pamvarsinë e Kishës Orthodokse Autoqefale Shqiptare nga kisha greke e cila qëllim kryesor kishte dhe ka gllabërimin shpirtëror dhe psikologjik të orthodoksëve shqiptarë, që nëpërmjet fesë shqiptarët ta ndjejnë veten grekë. Kjo gjë ka qënë dhe është edhe sot një marifet dinak grek i praktikuar prej shekujsh për të
shkombëtarizuar dhe aneksuar trojet e jugut të Shqipërisë.
Autoqefalia (vetanekësia) e Kishës Shqiptare po merr goditje të rënda vdekjeprurese nga revanshi që ka marrë kisha greke në Shqipëri dhe nga disa antishqiptarë - shqiptarë të Shqipërisë dhe jashtë saj.
Vërtetë priftërinjtë orthodoks (një pjesë e tyre) mundohen të predikojnë në shqip por në një shqipe të mbushur plot e përplot me fjalë kishtare greke dhe të huaja që synojnë të futen me dhunë në gjuhën shqipe! Si psh, “liturgji”, në vend të “meshë”; “eukaristi”, në vend të “falënderim”; “triadik”, në vend të “trinik”; “enori”, në vend të “famulli”, e shumë terma të tjerë, të dokumentuar këto në shypin dhe botimet e përditëshme, janë të huaja dhe si rrjedhojë shpirtërisht të dëmshëme për besimtarët ortodoksë shqiptarë, të cilët ndodhen në fazën e “rizbulimit” të besimit të tyre stëratëror, siç thotë At Foto Cici.
Greqizimi i Korçës dhe tërë Shqipërisë
Mllefi i shqiptarit të lindur në Australi nuk do mbaronte me daljen jashtë nga Katedralja Orthodokse, më e madhja e këtij lloji në Shqipëri. Mark la pa parë më tutje Korçën turistike dhe mu drejtua mua që ta njoh me veprimtarinë e fesë greke dhe veprimtarinë e tërë Greqisë në Shqipëri. I thashë se nuk kam shumë njohuri pasi unë jam shkëputur prej Korçës 11 vjet më parë dhe se vij çdo vit si bir - mysafir i Korçës dhe jo si bir - vëndali. Më pa shumë i habitur sikur s’më kishte parë kurrë. Diçka deshte të më thoshte por e mbajti gojën.
Sidoqoftë, unë i bëra një panoramë të shkurtër duke i thëne se Greqia është ulur këmbëkryq në Shqipëri. I pari i fesë orthodokse është një grek që quhet Janullatus dhe që asnjë qeveri nuk bën dot pa i marrë dorën hirësisë së tij, ja psh kur u hartua kushtetuta Shqiptare, në tavolinën e bisedimeve për bërjen e saj qe i ftuarë edhe Kryepeshkopi Janullatos! Toka të shqiptarëve në jug u janë dhënë minoritarëve grekë dhe ligji për dhënien e tokave pronarëve nuk bëhet në Shqipëri sepse nuk duanë grekët! Disa toka të tjera, ish prona shtetrore, u janë shitur grekëve të Greqisë për një kothere buke! Një bazë e rëndësishme detare u është dhënë po grekëve! Ministria e Kulturës Greke kontrollon tërë historinë e shkruarë shqiptare dhe nuk lejohet të shkruhet historia jonë ashtu siç ka qënë po qe se nuk u pëlqen grekëve! Një marveshje Greko-Shqiptare ka bërë që në Shqipëri të ndërtohen shkolla dhe kisha greke! Në Shqipëri është ngritur një Universitet Grek dhe 12 shkolla të mesme. Ndërsa shkolla tetëvjeçare greke ka në tërë fshatrat shqiptare ku banon qoftë edhe një orthodoks shqiptar!!
- Stop it!! Po më çmënd! Të gjitha sa më thua janë të vërteta apo kërkon të tallesh me mua?! - Do të më ndërpriste Mark.
- I dashur Mark, fatkeqësisht të gjitha sa të thashë janë të vërteta por ka edhe më…
- Menjëherë dua të shoh një shkollë greke!
U nisëm menjëherë në Bulgarec dhe ndalëm tek shkolla greke që sapo kishte filluarë të ngrihej. Takuamë një bulgarecar që na u prezantua me emrin Engjëll Plepi dhe e pyetëm sesa grekër ka Bulgareci.
- Grekër!? A jeni në metro? Pse më pyesni mua për këtë gjë?! Agimi është bulgarecar dhe e di më mirë se unë që në Bulgarec ska patur kurrë grekër!
- Unë e dij, - ndërhyra, - por kushuriri im don të dëgjojë nga ju që banoni këtu rreth këtij problemi pasi aty po ndërtohet një shkollë greke! Si është e mundur që ju ta lejoni këtë gjë kur Bulgareci ska asnjë minoritar grek?
- Kush na pyet neve o derzi! Ata që drejtojnë fshatin, Korçën apo Shqipërinë, mbushin xhepat nga paratë greke dhe as pyesin nëse ka grekër apo marsianë aty!
Takuamë dhe një orthodoks, një shokun tim, nga Bulgareci. Ai quhet Theodhori Piperi. I bëmë të njëjtën pyetje:
- Sa minoritarë grekër ka Bulgareci?
Ai na pa të habitur dhe na u përgjigj me një pyetje retorike:
- Ti Agim je grek apo shqiptar?
- Sigurisht që jam shqiptar.
- Po nuk e di ti që në fshatin tonë ska patur kurrë grekër dhe askush nuk di greqisht me përjashtim të tyteti që dinte pak greqisht?!
Kur e pyetëm pse po ndërtohet shkolla greke, ai na dha të njëjtën përgjigje si Ëngjëlli.
- I dashur Mark, nëse dëshiron, unë kam akoma për të treguarë disa të zeza greke nga ato që të thashë? - E pyeta unë.
- Po të dëgjoj, - më tha Mark.
- Do thuash ti pse ata kanë filluarë të ndërtojnë një shkollë greke në Bulgrec? Grekët nuk kanë shumë faj pasi në Bulgarec, nja 50 familje janë deklaruarë grekër! Ata janë regjistruarë si grekë tek shoqata “Omonia” ose tek Partia e të Drejtave të Njeriut që është parti greke duke u thënë se, “ne nuk dimë greqisht dhe nuk kemi asnjë identitet grek pasi Enver Hoxha ta priste kokën po të flisje greqisht apo të thoshe se je grek!!” Këta tipa që janë regjistruarë grekër, kanë shumë privilegje të veçanta si psh marrin viza për në Greqi, shkojnë e punojnë atje, marrin pensione greke, bile disa djem kanë kryerë edhe ushtrinë në Greqi siç qe rasti i atij djalit të pronarit që takuamë tek restoranti “Kristpal” në të hyrë të Drenovës e që na tha se ksihte kryerë ushtrinë në Greqi! Në Korçë dhe në disa fshatra si psh Drenovë, Boboshticë, Voskopojë e gjetke, ka shumë vllehë të cilët janë arumenë dhe flasin një gjuhë të përafërt me rumanishten por, sot ata janë deklaruarë pothuajse të gjithë grekë!
- What? Did you say the most of them don’t want to be considered Aromunians, but Greeks? Why? (Çfar? Ti the se shumica e tyre nuk duanë të konsiderohen Arumenë por grekë)! Përse?
- Po ti pyesësh vllehët, ata të thonë, “Sepse, Greqia sot është i vetmi shtet në Ballkan ku janë kthyerë sytë e tërë ballaknasve!!” - Ju përgjigja.
- Ndërsa për ata shqiptarë që nuk deklarohen grekë, Greqia përdor “Fshesen” -vazhdova unë, - ose i mban në Greqi pa dokumente, i shfrytëzon barbarisht nëpër punëra të zeza, përdor gjithashtu një torturim të emigrantëve me lejët e qëndrimit (edhe pas kushedi sa vitesh qëndrimi, atyre iu duhet të presin muaj të tërë për një vizë gjashtëmujore, apo në rastin e mirë njëvjeçare), mosnjohje e minoritetit shqiptar në Greqi, (mos shkojmë më tej të së drejtës së shkollimit në gjuhën amtare shqipe), mosdhënie e të drejtës se pronave çameve. Shteti grek nuk njeh minoritete etnike brënda kufirit të vet, ama shikon t’i kërkojë shtetit shqiptar që populli të këtë të drejtën e vetëdeklarimit të kombësisë dhe fesë, gjë që qeveria Berisha po ngul këmbë që ta bëjë!!
Një bulgarecar na tha se ka fshatra që skanë fare shkolla shqipe por greke si psh Polena te ciles i kane marre falas mermerin per te ndertuare FERRIN!
Më zuri një dhimbje koke edhe mua që fillova ti kujtoj të gjitha veprimtaritë e njohura antishqiptare që bën Kisha Greke dhe Qeveria Greke në Shqipërinë Vakante! O Zot, thashë, pse nuk hapet dheu e të na përpijë të gjithëve kur nuk jemi të zot të bëhemi zotër të shtëpive tona!
Dita do të mbaronte e “nxehtë” dhe Mark nuk do të flinte atë natë gjumë duke thënë, “Si mundet vallë që shqiptari të punojë për Greqinë dhe jo vëndin e vet?! Kjo gjë do të më mundojë për tërë jetën.”
* Shpërndarë në listën Alb-Shkenca
[ Vijon ]
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga NoName
Krijoni Kontakt