Myslym Keta

[Brari]

Pjesë nga libri “Heroi nuk vdes”, kushtuar jetës dhe aktivitetit të Myslym Ketës


“Lymi, bënte dy aksione në një ditë”





Një nga miqtë më të mirë të Myslym Ketës ishte edhe Adnan Qatipi, që sot është kreu i veteranëve. Në librin “Heroi nuk vdes”, thuhet se të dy ishin një nga shtyllat e njësit gueril të Tiranës. Në një libër kushtuar Heroit të Popullit, Myslym Ketës, shoku i tij, Qatipi, rrëfen disa nga aksionet që kanë bërë bashkë. Adnan Qatiti tregon edhe se si së bashku me “Lymin” kryen në një natë dy aksione kundër pushtuesve italiane.

Vasil GJYLHAMETI

Më 7 prill 1939 atdheu u robërua nga Italia fashiste. Lymi e ndjeu shtypjen dhe hijen e zezë fashiste, që pushtoi atdheun dhe dhimbja e revolta iu shtuan edhe më tepër. Populli shpërtheu në demonstrata kundër pushtuesit fashist. Demonstruesit kërkonin armë për të luftuar kundër okupatorit, por popullit askush nuk i dha armë.
Populli u ndesh nëpër demonstrata me ç’ju ndodh, me gurë, me drurë, me grushte. Lymi në këto demonstrata ishte gjithmonë në krye të kolonës dhe që në këto demonstrata ai mori pagëzimin e parë revolucionar. Në përleshje me fashistët Lymit iu përdrodh dora. Qëndroi me muaj të tërë me dorë të sëmurë, por aktivitetin e vazhdonte dhe urrejtja i shtohej më tepër.
Për veprimtari revolucionare Lymi u shqua sidomos që nga viti 1941. Në atë kohë me disa shokë mbushi kampin e fashistëve dhe rrugët e Tiranës me thirrje për luftë ndaj fashistëve.
Duke qenë një nga anëtarët e parë të njësiteve guerile, kryen njërin pas tjetrit me dhjetëra aksione të guximshme.
Në çdo aksion që ndërmerrte, parashikonte përfundimin dhe, mbas një studimi të mirë, zor se gabonte.
Nga fillimi i vitit 1942, Heroi i Popullit, Vojo Kushi, u vu në krye të njësiteve guerile në Tiranë. Ai njohu nga afër Lymin dhe pati një dashuri dhe respekt të madh për të.
Me vendim të Komiteti Qarkor të Partisë për Tiranën Lymi u dërgua në çetën e “Dajtit”, që më vonë u kthye në batalion, inkuadruar në Brigadën e III Sulmuese. Lymi në këtë brigadë kishte detyra me përgjegjësi dhe kudo u shqua për kryerjen e tyre më së miri.
Më 1947 Lymi meritoi nderin më të madh që ju bë nga populli. Me dekret të Kuvendit Popullor ju dha titulli i lartë “ Hero i Popullit”.
Gjithmonë u shqua për thjeshtësi e modesti. Pas luftës ai ishte ndër të parët që kontribuoi në krijimin e Armatës së Tankeve. Ishte i dashur me shokët, i tmerrshëm me armiqtë, i zoti për të përballuar çdo situatë, sado e koklavitur që të ishte, edhe në agoninë e vdekjes ai tregoi trimërinë e dashurinë që e karakterizonte. Ai pyeste: “A shpëtoi ushtari? Shikoni ushtarin!” I thjeshtë, mik i mirë dhe një baba i gjendur për fëmijët e tij. “Tata”, ashtu siç e parafytyron populli, ishte kalliri i grurit bukëplotë. Ishte verë e vitit 1942. Lymi po shëtiste nëpër rrugët e Tiranës. Kishte rënë në mendime, mbasi atë mbrëmje, pas ndalimit të qarkullimit, do të kryente një aksion, djegien e barakave të karabinierisë, të cilat ndodheshin në rrugën e “Elbasanit”. Adnani shoku i tij i vegjëlisë, e priste në shtëpi, kurse Lymi po vazhdonte shëtitjen duke shikuar çdo gjë me vëmendjen më të madhe. Ai shikonte sorollatjen e patrullave nëpër rrugët e qytetit, shikonte kolonën me makina të mbushura me ushtarë fashistë dhe me municion, dëgjonte zhurmën e motorëve, të cilët gjëmonin duke ngritur përpjetë pluhurin e rrugëve, që mbulonte çdo gjë përreth si një vello bojë hiri. Njerëzit kalonin rrugës të menduar dhe të ngrysur. Lymi gjatë kalimit përshëndeste me përzemërsi dhe me buzëqeshje të ëmbël, që e karakterizoi Heroin deri në ditët e fundit të jetës, të gjithë ata të njohur që ndeshnin sytë e tij. Ai u dallua jo vetëm si atentator i guximshëm, por edhe si një shpërndarës i shkathët traktesh, të cilat i merrte nga baza kryesore dhe ua shpinte përgjegjësve të celulave, ndërsa këta të fundit nëpërmjet aktivistëve i shpërndanin deri në skajet më të fundit të Tiranës. Lymi i bënte këto shpërndarje me biçikletën e tij. Atë ditë Lymi duke kaluar nga rruga e “Barrikadave”, ndeshi papritur ballë për ballë me “Doktorin”(pseudonimi i Vasil Nathanailit.) “Doktori iu drejtua Lymit me plotë seriozitet, po dhe me përzemërsi: “Lym na mungon letra e shaptilografit dhe e dyllit, gjë që rrezikon pezullimin e daljes së trakteve. Pa mendohuni një herë se ku mund të organizojmë ndonjë aksion për t’u furnizuar me këto materiale”. Lymi mbasi u mendua disa momente iu përgjigj: “Mos u shqetëso “Doktor” se edhe kësaj pune do t’i gjendet ilaçi”. Mbasi mbaruan bisedën, të dy shokët u përshëndetën me njëri-tjetrin dhe u larguan secili në rrugën e vet. Lymi u drejtua nga rruga e postës së vjetër (Pazari ri). Duke kaluar andej u kthye tek dyqani i një pemëshitësi tiranas. Atje brenda ishte një blerës si dhe i biri i pemëshitësit, Musa Karapici. Si u largua blerësi, Musai iu drejtua Lymit plot ankim që nuk e kishte aktivizuar sa duhej, nuk e kishte marrë me vete në aksione. Nga kjo kritikë e papritur që ju bë, Lymi mbeti për një çast me gojë mbyllur mbasi nuk dinte ç’t’i përgjigjej. Musai, që kishte lidhje drejt për së drejti me Lymin, nuk kishte marrë pjesë në asnjë aksion të rëndësishëm. Shokët me Musain ishin të kënaqur vetëm me disa informata që merrte dhe me shpërndarjen e trakteve që bënte; ndërsa Musai nuk qe i kënaqur nga kjo punë, prandaj iu drejtua Lymit me një tog lutjesh për ta marrë me vete në ndonjë aksion. - Mirë Musa, iu përgjigj Lymi. Lymi mori drejtimin për në “Pazarin ri”. Gjatë rrugës rikujtonte bisedën që pati bërë me “Doktorin”, i cili e kishte sinjalizuar për mungesën e letrës, gjë që e rrezikonte të mos dilnin traktet, nga ana tjetër i kujtoheshin lutjet e Musait për ta marrë në ndonjë aksion. Sillet rreth pazarit për parë se ku ka të tilla letra në mënyrë që të organizonte aksionin për ta marrë. Mbas shumë kërkimesh në shumë vende pasdite, pak kohë para mbarimit të qarkullimit, te postë-telegrafi, në “Pazarin e ri”, shikon një derë gjysmë të hapur. Futet brenda dhe aty shikon një njeri që po rregullonte topat e letrës. Kjo ishte një depo plotë me letër. Del nga pas depos dhe njeriu që punonte aty nuk e vë re fare. Sa del jashtë dhe mendon ta bëjë aty për aty aksionin e dëshiruar, mirëpo çasti nuk ishte i përshatshëm sepse qarkullimi donte edhe një orë të ndalonte. Kështu merr Musain dhe të dy së bashku gjejnë disa thasë dhe fillojmë aksionin. Musai zbrazi thesin që ishin me mollë aty në çimento, futi thasët në njërin kosh dhe sakaq doli jashtë, duke i vënë çelësin dyqanit.
Mua mu duk sikur u vonua, por në të vërtetë gjithë këto veprime u bënë në pak minuta.
Rruga nga dyqani i Musait deri tek depua e PTT-së ishte rreth 200 metra. Qytetarët lëviznin secili në punën e vet. Disa shpejtonin. Edhe ushtarakë kishte plot, por ne as që e vinim më re. Musai, që i dinte mirë rregullat, nuk e hapi gojën të më pyeste se ku po venim dhe ç’do të bënim. Ishte një farë rregulli ky për ruajtjen e sekretit, por ai ishte për ata që nuk merrnin pjesë në aksion, ndërsa Musai duhej të dinte, por nuk pyeste dhe unë as që kisha kohë t’i tregoja.
Kur mbërrita te porta e PTT-së, u ndala. Musai erdhi pranë meje. Ishte i gjithi i zverdhur, i fola duke e qetësuar se nuk kishte rrezik në atë që do të bënim. Ai buzëqeshi dhe bëri një shenjë që nënkuptonte se nuk kishte frikë.
Dera e depos ishte ashtu siç e kisha lënë, u futa brenda dhe Musai më erdhi pas me gjithë kosha. Mbylla derën, njeri brenda që na pa, la punën dhe pyeti:
- Po ju ç’kërkoni këtu?
Menjëherë nxora revolverin, ia afrova në gjoks dhe i thashë.
- Duart lart; po bërtite e luajte, të vrava!
Atë e zuri frika dhe filloi të dridhej. I shpjegova shkurt se për nevojat e luftës ne do të merrnim letër. E lidhëm pas një shtylle aty dhe i zumë gojën me shami.
Filluam të mbushnim koshat dhe thasët me letër dhe Musait i kishte dalë frika. Hapa derën dhe u sigurova që askush nuk na kishte dëgjuar, u detyruam të bënim disa rrugë për të marrë të gjithë letrën.
Në fund, kur ngritëm edhe koshat e fundit, derën nuk e mbyllëm më nga jashtë. Magazinierit i thashë të mos tregonte se kush dhe sa veta se ndryshe do përgjigjej me kokë, por edhe me kaq ishte i kënaqur që ne nuk i vumë zjarrin depos.

Kush ishte Myslym Keta

Myslym Hysen Keta u lind në Tiranë, më 11 tetor 1925, në një familje të dëgjuar patriote e arsimdashëse. Babai i Myslymit, Hysen Keta, ka qenë mësues që gjithë jetën e tij ia ka kushtuar çështjes së edukimit dhe arsimimit të brezave të tërë në zonën e Shqipërisë së Mesme e të Malësisë së Matit. Lymi, fillimisht ka ndjekur Shkollën e Teknike (sot Harri Fulc), dhe më pas Gjimnazin e Tiranës. Myslym Keta e filloi luftën që në moshë të njomë, kur sapo kish mbushur 14 vjeç. Në këtë kohë ai bëhet njëri nga anëtarët më aktivë të njësiteve guerile të kryeqytetit dhe kryen njëri pas tjetrit me dhjetëra aksione tepër të guximshme në Tiranë. Pas çlirimit, Myslym Keta ka pasur një karrierë ushtarake të shkëlqyer. Kështu, ai fillimisht emërohet komandant i Gardës Kombëtare dhe i Repartit të Parë të Kavalerisë. Më pas, ai dërgohet në Bashkimin Sovjetik, për studime në Shkollën e Lartë të Këmbësorisë. Ndërsa në vitin 1954, mbaron me rezultate shumë të mira edhe Akademinë Ushtarake në Bashkimin Sovjetik, atë të Tankeve, në Fakultetin e Inxhinierisë. Pas mbarimit të kësaj akademie, Lymi, emërohet komandant i Brigadës së Parë të Këmbësorisë që qëndronte në mbrojtje të kryeqytetit. Për merita të veçanta që gjatë luftës e më pas, Myslym Keta gradohet kolonel. Ai është ndër kuadrot e para të ushtrisë shqiptare, që ka dhënë një kontribut të veçantë në themelimin e Armatës së Tankeve. Ai ka shërbyer edhe si komandant i zoti në këtë armë sa të vështirë, aq edhe të rëndësishme në mbrojtjen e atdheut. Myslym Keta, si oficer madhor, ka një meritë të madhe në modernizimin e ushtrisë shqiptare, sidomos në mekanizimin e trupave tokësore. Ai ka qenë një qitës i shkëlqyer i revolverit, automatikut, i mitralozit të lehtë e të rëndë, po ashtu edhe kalorës e tankist. Ai mbante titullin e lartë të “Mjeshtrit të klasit të parë” në përdorimin e tankeve. Vdiq në një aksident me makinë në 26 shkurt 1966.

tirana observer

[Toro]

Me sakte eshte se ja inskenuan vdekjen me makine, e cila kurrsesi nuk ka qene aksident!

[Kreksi]

Me vjene shume keqe perse nuke me kujtohet ky hero i yni.
Megjithese kam lexuar me lote ne sy nje rrefim te ngjajshem me akcione te tilla ne librin e shkelqyer te Moikom Zeqos mbi heroin Mujo Ulqinaku.
Tani e njohe edhe Myslim Keten.
Lavdi heronjve te kombit !

[Brari]

te shkelqyera i ben moikomi rrenat..

[Darius]

Une kam njohur shume mire familjen e Myslym Ketes dhe kam folur dhe me te birin e tij. Aksidenti qe pretendohet qe ka qene i tille ne fakt ka qene i iskenuar dhe ate hoqen qafe...Kete fakt familja e ka ditur gjithmone!

[Labeati]

Lym Keta ka qene nje terrorist e mashe e komunisteve, qe mbasi e perdoren per te vrare kundershtaret e vet e per te vjedhe tregtaret "per nevojat e luftes", me ne fund e vrane edhe ate vete qe mos u nxirrte te "palarat".

[whisper]

Lym Keta ka qene nje terrorist e mashe e komunisteve, qe mbasi e perdoren per te vrare kundershtaret e vet e per te vjedhe tregtaret "per nevojat e luftes", me ne fund e vrane edhe ate vete qe mos u nxirrte te "palarat".

Sipas standarteve bolsheviko-folklorike ishte nje hero trim i vegjelise, kurse sipas standarteve te sotme globaliste ka qene thjeshte nje terrorist i talentuar ne zejen e tij dhe i keqperdorur...

[derjansi]

terrorist se vriste okupatoret dhe veglat e tyre shqiptare?
Hej lumsi Shqiperia qe u ka.

[Labeati]

terrorist se vriste okupatoret dhe veglat e tyre shqiptare?
Hej lumsi Shqiperia qe u ka.

Terrorist se vriste shqiptare nacionaliste, per qellimet e levizjes komuniste. Terrorist se vriste pa gjyq e pa fakte, vec me urdher te shefave te vet qe ishin vegla te PKJugosllave.

Me mire funksionar ne institucionet shqiptare gjate pushtimit italian, apo gjate tranzicionit gjerman se sa vegel vellavrasese e serbeve - drejtues te PKSH.

[dielli qe lind]

Thjeshte vrases me mendje te ftohte.