E mira dhe e keqa

[Albin]

Shkatërruesit në tokë

Ah! Sikur çështja të mbaronte vetëm me kaq! Kemi shtete të pasura, të cilat sundojnë çmimet e tregjeve për secilin artikull ushqimor, bile edhe për nënproduktet e tyre. Disa shtete, sikurse është p.sh. Amerika, shtetasve të vet ua paguan humbjet, ose ua plotëson produktet të gjithë atyre që merren me bujqësi, veçanërisht atyre që mbjellin drithëra, vetëm e vetëm që t’a mbajë çmimin e lartë në tregun botëror! Disa shtete, sikurse është Brazili, e hedh në det kafenë, vetëm e vetëm që të mos t’a ulë çmimin e saj! Po ashtu, kemi edhe shtete të tjera, të cilat e marrin kafen, qumështin, vezët, e të tjera artikuj ushqimorë dhe i hedhin në det, vetëm e vetëm që t’a ruajnë çmimin në tregun botëror, ndërkohë që dihet se me miliona e miliona njerëz në botë, kanë nevoja imediate për to. Ata kanë nevojë për një copë buke, ose për një gotë qumësht, ose një vezë për t’a ngrënë. Ky është shkatërrim dhe përbuzje ndaj begative të All-llahut, që janë në tokë. T’a marrësh begatinë e All-llahut dhe t’a hedhësh, për t’ua ndaluar krijesave të tjera për t’a ngrënë!?

Sikur këto begati të ishin prodhuar fund e krye prej njerëzve, do të kishim thënë, se mbase ata kanë të drejtë të veprojnë kështu, por të hidhen ato, që i ka krijuar All-llahu xh.sh.!? Shtazët nuk u krijuan prej njerëzve, që ata t’i japin të drejtën vetes, për t’a hedhur mishin apo qumështin e tyre. Ata, nuk i krijuan as shpezët, që t’ua hedhin vezët. Ata nuk e krijuan as tokën, prej së cilës u prodhua kalliri i grurit. Në vend se t’a shpërndanin begatinë e All-llahut, në emër të All-llahut për robërit e Tij, pra t’ua shpërndanin tepricat e veta shteteve të skamura, ata i hedhin ato në det, duke i penguar begatitë e All-llahut për krijesat e Tij.

Kemi shtete, të cilat nuk merren me këto lloj prodhimesh (bujqësore), edhe pse All-llahu u ka dhënë ara shumë pjellore dhe fusha të gjëra toke, por merren me “ndërtimin” e vendit të tyre. Në vend se të merren me prodhimin e tokës dhe të nxjerrin maksimumin prej saj, ata janë të preokupuar me revolucione dhe luftëra. Ndërrojnë qeveritë dhe pushtetarët, për të qeverisur vetë.

Njeriun e preokupojnë përplasjet e “mëdha” dhe luftërat në botë, në vend se të merret me detyrën, që All-llahu i ka caktuar për t’a ndërtuar dhe punuar tokën.

Kjo është tirania njerëzore, me anë të së cilës, njerëzve iu ndalohen begatitë e All-llahut xh.sh.

All-llahu xh.sh., për këtë, thotë:

" قل أريتم ما أنزل الله لكم من رزق فجعلتم منه حراما و حلالا قل ءالله أذن لكم أم علي الله تفترون"

“ Thuaj: a shikoni (keni menduar ndonjëherë) se riskun All-llahu e zbriti për ju, (ndërsa) ju atë (disa prej ushqimeve i konsideroni) se janë të lejuara e (disa) të palejuara (hallall e haram). Thuaj: mos vallë ishte All-llahu, që ju dha leje për këtë, apo ju shpifni ndaj All-llahut.”

Kështu, ne shohim tiraninë njerëzore, në ndarjen e tokës në shtete dhe kufij dhe në vende që u ndaluan për robërit e All-llahut. Kur All-llahu e krijoi tokën për njerëzit dhe vetëm për njerëzit, atëherë, kush vallë e solli këtë mjerim ndërnjerëzor?

Këtë mjerim, që po sillet ndër njerëz, pa dyshim, e solli mendja e njeriut. All-llahu e kishte krijuar njeriun të lirë të zgjidhte midis dy, apo më shumë alternativave. Por, fatkeqësisht, ai u preokupua me gjithçka tjetër, ndërsa obligimet e veta të jetës, i la anash. Ajo, për të cilën ishte krijuar, ishte mirëqenia në tokë, ndërsa atë e preokupoi shkatërrimi, e preokupoi okupimi i vendbanimeve, për të sunduar njerëzit e tjerë. E preokupoi çdo gjë, që është ndesh me botën, ndërsa detyrën e vet të ndërtimit, e injoroi, për të mos thënë e ka harruar fare. Pra, ajo që kishin dëgjuar e parë, mbeti: ishte seç na ishte...!!

Këtu na çoi liria e përzgjedhjes së njeriut. Mjerim, në vend të gëzimit dhe haresë. Shkatërrim i begative të All-llahut të Lartëmadhëruar, në vend të progresit. Kështu, ata me këtë rrugëtim, vetëm sa i shtuan edhe më shumë problemet në tokë. Në vend se t’i zgjidhin problemet, ata i largohen edhe më tepër programit të All-llahut. Kjo do t’i shpierë ata drejt një katastrofe totale. Ata, patjetër, do të duhet të mbështeten dhe t’a marrin në kosideratë programin e All-llahut, dhe jo vetëm të mbështeten në mendjen dhe planet e tyre, sepse mendja, si mjet i vetëm, të dërgon drejt shkatërrimit e jo drejt përmirësimit.

Arroganca e mendjes njerëzore, supozoi dhe pretendoi se do të jetë në gjendje t’a ndryshojë sistemin në univers, duke iu paraqitur të tjerëve se është për një mirëqenie dhe për një përparim akoma më të madh. Por në realitet çfarë bëri? I preu lisat e maleve, të cilat All-llahu xh.sh. i krijoi si mushkëri të tokës. Në vend të tyre ndërtoi fabrika, prej të cilave ndotet ambienti në tokë, dhe jo vetëm toka, por edhe qielli. I Lartësuari i kishte krijuar ato të pastërta dhe të hapura për gjallesat. Tani, kemi të bëjmë me një rrezik shumë më të madh global. Tani rruzullit tokësor, pra, njërës prej shtresave ajrore atmosferike të tokës, e quajtur shtresa e ozonit, i është hapur një vrimë. Njeriu, në emër të përparimit, po hedh shumë materie kimike nëpër lumenj, liqene, etj. Kështu, ai është duke e plehërosur tokën dhe, natyrisht, duke e ndotur ujin, të cilën All-llahu e zbriti të pastër dhe të pijshëm. Ashtu siç e shkatërroi njeriu mendjen e bujkut, që t’i hidhte tokës plehëra kimike, po ashtu ai shkatërroi edhe vetveten, sepse u helmuan edhe bimët e tjera përreth tyre. Ato bimë i hanë kafshët, e kështu bashkë me to, edhe ne, qeniet njerëzore. Kjo po na “ndihmon” tani, në plogështinë tonë trupore, në lodhje, sëmundje të ndryshme dhe vdekje!

Kur shkencëtarët filluan t’a ngrenë zërin dhe të japin vërejtjet e tyre për dëmet që shkaktuan këto lloj helme mbi pemët, kafshët dhe njeriun, u pësuan aq shumë dëme, sa u hoqën të zitë e ullirit. Tash, së fundi, është ndaluar përdorimi i tyre, pasi bota u mbush me plehëra, në emër të shtimit të prodhimit. Arsyetimi është se nataliteti njerëzor është shumë i madh.

Pastaj ç’ndodhi? Këto kimikate u vunë edhe në shërbim të shërimit të disa sëmundjeve. Edhe këto u ndaluan me shumë vonesë, sepse u vu re se kishin kundërefekte, veçanërisht në sëmundjet mendore. Të gjitha këto, kanë ndodhur për shkak se mendja e njeriut është e cekët dhe e kufizuar. Njeriu, vërtet, mëson diçka, por atij i mungon shumëçka. E keqja fillon aty, sepse ai konkludon dhe vendos për të vepruar, me atë dituri të cekët, që ai ka. Ai mendon se ka shpikur një zbulim të ri shkencor, dhe në emër “të mirësisë” globale, po i ofron shërim njerëzimit. Kur, ai, më vonë, e kupton se paska qenë gabim, ai kthehet aty ku ka filluar.

Ai nuk i sheh problemet në tërësi në kompleksitetin e tyre, por sheh vetëm problemet e dukshme që ka para vetes. Atij i mungojnë dija dhe njohuritë rreth asaj, se çfarë do të ndodhë në të ardhmen. Kështu p.sh. disa shtete, duke u mbështetur në emër të lirisë, kanë kërkuar që prostitucioni të jetë i lirë. Bile parlamenti i Britanisë së Madhe, ka shkuar aq larg, saqë lejoi prostitucionin në grup. Dhe kjo i gëzoi aq shumë, saqë mburren me këtë “arritje”, se janë vendet që i kanë dhënë më së shumti liri personalitetit të njeriut. Vallë, njeriu, a nuk ka marrë liri më të madhe nga programi i All-llahut xh.sh.!?

Por, çfarë ndodhi më pas?

Më pas, u shfaqën dhe u shpërndanë shumë sëmundje, më e njohura dhe më e rrezikshmja prej të cilave, në ditët e sotme, është sëmundja e sidës. Kjo sëmundje vdekjeprurëse, e cila nuk ka shërim, është duke i sfiduar shkencëtarët, të cilët janë duke bërë përpjekjet maksimale për parandalimin e saj, por deri tani pa sukses. Vetë ata, që ishin gëzuar se kishin arritur kulmin e lirisë personale, duke lejuar prostitucionin dhe homoseksualizmin, tani kërkojnë që të mbështeten në atë, çka është e mirë dhe e moralshme! A e bëjnë këtë për shkak të imanit të tyre: sigurisht që jo, këtë e bëjnë për shkaqe domosdoshmërie dhe nevoje. E bëjnë që t’a shpëtojnë veten nga sëmundjet vdekjeprurëse. Sikur t’a praktikonin programin e All-llahut, do të ishin të qetë, nuk do të sprovoheshin me këtë sëmundje ngjitëse, e cila po sillet rreth shoqërive, që e kanë lejuar prostitucionin me ligj.

Të gjitha këto të vërteta po ndodhin në tokë përreth nesh, ndërsa ne nuk po mbushemi me mend. All-llahu e ka ndalur kamatën, dhe atyre që merren me kamatë, u ka premtuar dënime të rënda, por ja që njerëzit e thyen këtë ligj të programit të All-llahut dhe e shkatërruan ekonominë botërore. Madje, gjendja ka arritur deri aty, sa që fajdja e ka tejkaluar vetë kapitalin botëror. Kamata tani është bërë shkaktarja kryesore e falimentimeve të shteteve dhe e likuidimit të njerëzve. Bota, tani, ka filluar të kërkojë abrogimin e ligjit të kamatës.

[Albin]

Gjërat që mendja e njeriut s’i kupton

Tani le të shohim gjërat që mendja njeriut nuk i kupton. Disa njerëz thonë: Nëse All-llahu i Lartëmadhëruar e ka ndaluar mishin e derrit, atëherë pse e krijoi atë?

Kjo është një pyetje e cekët, që buron nga mendja jobesimtare. All-llahu xh.sh. është Ai, që krijoi çdo gjë në univers, dhe gjithçka që Ai krijoi, e kryen detyrën e vet, pa marrë parasysh, a është kjo gjë në dijeninë tonë, apo jo.

Kush u ka thënë njerëzve, se derri është krijuar për t’a ngrënë mishin e tij? Ndoshta, All-llahu e ka krijuar atë, për t’i pastruar plehërat nga biliarda mikrobe që kanë. Kështu ndihmon në mosshtimin dhe shpërndarjen e tyre, në mënyrë që njeriu të mos t’a pësojë dhe të mos vuajë shumë. Përderisa All-llahu, e ka ndaluar mishin e tij, Ai e ka krijuar atë për diçka tjetër, e jo për ngrënien e mishit të tij.

Dikush tjetër pyet: pse Zoti i krijoi gjarpërinjtë, akrepat, kafshët e egra etj.,të cilat e frikësojnë dhe e shqetësojnë njeriun?

Atij i themi se: ti nuk je duke e kuptuar qëllimin e krijimit të këtyre krijesave. Ato ekzistojnë në tokë (univers) për të treguar dhe dëshmuar Fuqinë e All-llahut xh.sh. në botë. All-llahu nënshtroi në shërbim të njeriut shumë kafshë, duke na dhuruar shumë të mira prej tyre, krahas edhe kënaqësive të tjera, që ato na japin. Porse njeriu nuk e di, dhe nuk do ta kuptojë kurrë, pse All-llahu i Lartëmadhëruar disa prej kafshëve i bëri t’i nënshtrohen dhe t’i përulen fuqisë së tij, ndërsa disa të kafshë të tjera i bëri që të mos i nënshtrohen forcës së njeriut.

Shohim se si një fëmijë i vogël kalëron një deve të madhe! Sikur deves, rastësisht, t’i tekej t’a shqelmonte fëmijën, do t’a mbyste atë në vend. Por ja që, deveja i nënshtrohet plotësisht fëmijës. Ai e nget atë si të dojë, e detyron të ecë, kur dhe nga të dëshirojë ai, gjithashtu ai i jep për të ngrënë kur të dëshirojë.

Disa njerëz mendojnë se është një gjë normale që fëmja t’a bëjë këtë sepse ka mundësi për t’a bërë, por e vërteta është se deveja i nënshtrohet fëmijës nëpërmjet urdhërit dhe Fuqisë së All-llahut xh.sh. Ai ka bërë që deveja t’i bindet dhe t’i përulet çdokujt prej qenieve njerëzore, kur ato t’a urdhërojnë atë.

Por nuk është kështu p.sh. me gjarpërin dhe me akrepin. Këto gjallesa janë më të vogla në krahasim me deven, plus kësaj janë edhe më të pafuqishme se ajo. Por, nëse mundohemi t’i përvetësojmë, ose të kërkojmë prej tyre të na nënshtrohen, ato do të refuzojnë dhe ne nuk do të mundemi t’i komandojmë, sepse ato nuk janë urdhëruar për të na u nënshtruar ne. Sikur të ishte se gjallesat do t’i nënshtroheshin vullnetit të njeriut, atëherë ai, së pari, do të kërkonte t’i nënshtroheshin gjallesat më të dobëta dhe më të vogla, siç janë insektet. Por, All-llahu këto nuk ia nënshtroi vullnetit njerëzor.

Përderisa, gjendja është kjo që është, ne duhet t’a kuptojmë se mundësitë tona janë të pakta dhe të kufizuara. Ne, me këto mundësi që kemi, nuk jemi në gjendje që të nështrojmë me forcën tonë ndonjë gjallesë. Prandaj, duhet t’a respektojmë dhe t’i jemi mirënjohës Atij, që na mundësoi që disa kafshë të caktuara të jenë në shërbimin tonë, që prej disave të marrim mishin, qumështin, apo pjesë të tjera, si lëkurën, leshin, puplat, gëzofin, etj. Ne, sado forcë të madhe që të kemi, nuk do të arrinim kurrë që të nënshtronim askënd, pa Fuqinë e All-llahut xh.sh.

Le të shqyrtojmë tani, sëmundjet e ndryshme të cilat e prekin njeriun. Në to, vërtet, kemi urtësi, por njeriu nuk i njeh dhe nuk i kupton këto urtësi. All-llahu xh.sh. me këto sëmundje, dëshiron që t’ua bëjë me dije mizorëve në rruzullin tokësor, që të mos tentojnë t’a mashtrojnë vetveten, me forcën dhe pushtetin që u ka dhënë Ai. All-llahu i Lartëmadhëruar, atyre iu thotë se forca juaj është zero, sepse sikur të dëshironte, Ai do t’iu shfaroste nga faqja e dheut, me anën e disa mikroorganizmave (bakterieve), të cilat vërtet janë mikroskopike, por janë shumë precize. Syri i njeriut nuk i sheh ato, megjithatë ato kanë fuqi shkatërrimtare, dhe e bëjnë njeriun të mos ketë mundësi të lëvizë fare. Ato i bëjnë njerëzit të dergjen në shtrat dhe të mos mund të ngrihen dot në këmbë.

Jo vetëm kaq, por ato i shkaktojnë njeriut edhe dhembje shumë të mëdha. Njeriu, këto gjallesa, nuk duhet t’i neglizhojë, sepse forca, mundësia dhe mendjemadhësia e tij nuk vlejnë fare, përpara këyre mikroorganizmave. Ai duhet t’a kuptojë se, këtu ka të bëjë me Fuqinë e All-llahut të Lartëmadhëruar. Le të mos harrojë, se një ditë të afërme do të takohet me Zotin e tij, dhe duhet t’a ketë paraysh se atë ditë do të merret në pyetje. Atë ditë, nuk do të ketë me vete as fuqi, as privilegje, as mundësi e as ndihmuesit e tij, që i ka pasur në këtë botë. Atë ditë, All-llahu xh.sh., e ka cilësuar si vijon :

" يوم تبلي السرائر فماله من قوة و لا ناصر"

“Në ditën kur fshehtësitë do të shpalosen; njeriu nuk do të ketë as forcë, e as ndihmues.”


Disa sëmundje, duken qartë se janë sinjale të drejtësisë së All-llahut xh.sh. Ai, i cili e tepron në ushqim, ai ka marrë më tepër se sa i takon nga ushqimi i begatisë së përgjithshme. Prandaj, All-llahu xh.sh., dikujt prej njerëzve, të cilët e kanë tepruar në ushqim gjatë së jetës së tyre, iu dërgon ndonjë sëmundje, me anën e së cilës ia ndalon ushqimin e tepruar. Për t’ia përkujtuar atij, se ai, për disa vite me rradhë, ka marrë më tepër ushqim, se sa i ka takuar, dhe kështu i kompesohet në vitet që i kanë ngelur me ushqim të racionalizuar.

P.sh. ata të cilët kanë ngrënë ëmbëlsira të shumta, për disa vite me radhë, sëmuren nga sëmundja e sheqerit, dhe kështu atyre ju ndalohet nga mjekët të hanë më shumë se gjysmën e ëmbëlsirës së servuar. Nëse arrin një shkallë të përkeqësimit të tepërt të sëmundjes së sheqerit, ndoshta, të tillit do t’i i ndalohet të hajë edhe bukën e bardhë, ose do t’i lejohen vetëm copëza të vogla buke. Por, mund të ndodhë që t’i ndalohen edhe shumë artikuj të tjerë ushqimorë, me përjashtim të bukës së zezë ose të thekrës, edhe pse më herët, ai ishte nga ata, që i përbuzte këto bukë, dhe kështu ai do të vazhdojë t’i kalojë vitet e mbetura të tij, deri në përfundimin e jetës në këtë botë.

Për këtë arsye, All-llahu i Lartëmadhëruar, thotë:

" و كلوا واشربوا و لا تسرفوا انه لا يحب المسرفين"

“...dhe hani e pini, por mos e teproni, sepse Ai nuk i do ata që e teprojnë.”

Përderisa All-llahu xh.sh., na ka urdhëruar që t’a mbajmë drejtësinë, ndërsa del dikush dhe nuk i përmbahet kësaj drejtësie, atëherë, ai do të përjetojë atë që nuk e dëshiron, pasi ai i ka thyer rregullat e drejtësisë.

Ai, i cili e tepron p.sh. duke mos fjetur gjatë natës, ai do t’a ç’rregullojë shëndetin. Kështu, me kalimin e kohës, për shkak të përkeqësimit të shëndetit, ai do të kalojë në një gjendje, prej së cilës nuk do të mund të ngrihet prej shtratit. Ndoshta, dëshira e drejtësisë së All-llahu xh.sh, është që ai t’a plotësojë dhe kompesojë gjumin e pabërë, nëpërmjet sëmundjeve. I Lartësuari, në një hadith Kudsij thotë :

" ان الله عز و جل يقول يوم القيامة:

يا ابن أدم. مرضت فلم تعدني . قال يا رب, و كيف أعودك و أنت رب العالمين؟ قال : أما علمت أن عبدي فلانا مرض فلم تعده . أما علمت انك لو عدته لوجدتني عنده؟

يا ابن أدم . استطعمتك فلم تطعمنيز قال : يا رب . و كيف أطعمك و انت رب العالمين؟ قال : أما علمت أنه أستطعمك عبدي فلان فلم فلا تطعمه؟ أما علمت أنك لو أطعمته لوجدت ذلك عندي؟

يا ابن أدم. استسقيتك فلم تسقني . قال : يا رب, كيف أسقيك و أنت رب العلمين؟ قال : استسقاك عبدي فلان فلم تسقه . أما انك لو سقيته لوجدته ذلك عندي.


Vërtet, All-llahu xh.sh., në Ditën e Gjykimit, do të thotë :

O bir i Ademit: U sëmura, por ti nuk më vizitove.
(Njeriu) Do të përgjigjet: O Zoti im; si të të vizitoja unë, kur Ti je Zoti i botëve?
(All-llahu do të) Thotë: Kur ti e kuptove se robi im, filani, ishte sëmurë, pse nuk e vizitove? A nuk e dije se po t’a vizitoje atë, do të më gjeje Mua aty, pranë tij!

O bir i Ademit: Të kam ushqyer, pse nuk më ushqeve?
(Njeriu) Do të përgjigjet: O Zoti im; si mund të të ushqeja unë, kur Ti je Zoti i botëve?
(All-llahu do të) Thotë: Kur ti e dije se të ka kërkuar të ushqyer robi im, filani, atëherë pse ti nuk e ushqeve atë? Sikur t’a dije dhe t’a ushqeje atë, do t’a gjeje atë tek Unë!

O bir i Ademit: T’a kam larguar etjen, pse nuk m’a largove edhe ti atë?
(Njeriu) Do të përgjigjet: O Zoti im; si mund të t’a largoja unë Ty etjen, kur Ti je Zoti i botëve?
(All-llahu do të) Thotë: Të ka kërkuar largimin e etjes robi im, filani, ndërsa ti nuk e shërbeve atë me ujë. Sikur t’a shërbeje me ujë, do t’a gjeje atë tek Unë!

Çdo i sëmurë është afër All-llahut xh.sh., ai stimulohet me anë të sëmundjes së tij, sepse kjo sëmundje do t’ia lehtësojë dënimet në ahiret. Atij do t’i lehtësohet për aq, sa ka duruar dhembjet gjatë sëmundjes së tij. Kjo duhet të kuptohet si një privilegj, sepse është një shpagim shumë i madh. Faktin, që është i stimuluar nga All-llahu i Lartëmadhëruar, njeriu duhet t’a pranojë me kënaqësi, ashtu siç çdo i sëmurë i pranon me kënaqësi shërbimet e dikujt në këtë botë. Edhe këtyre shërbyesve, qofshin ata, familjarët e tij apo jo, do t’iu shpaguhet mundi i përpjekjeve të tyre, për t’ia kthyer forcën e humbur të afërmit të tyre, nga sëmundja që e ka kapluar.

[Albin]

A është ‘vepër e shëmtuar’, krijimi i personit me aftësi të kufizuar

Tani të shohim se çfarë statusi i kap personat me aftësi të kufizuar. Le të marrim në konsideratë personat, të cilët kanë lindur të verbër, të çalë, të paralizuar në këmbë, apo diku tjetër. Krijimi i njerëzve të tillë, a nuk duhet të konsiderohet si një vepër e shëmtuar?

Atyre, të cilëve bëjnë pyetje të tilla, iu themi: ju nuk kuptoni asgjë nga urtësia e All-llahut xh.sh.. Kemi shumë gjëra, shumë më të mëdha se këto, që sikur të ndodhte që ato të përplaseshin, do të ndodhnin katastrofa të madhe. Sikur dielli të përplasej me planetet, ose p.sh. sikur ai të eksplodonte, do të shkatërrohej i tërë universi. Për këtë arsye, themi se krijesat e Zotit janë të krijuara në formën më të përsosur, dhe me një precizitet shumë të lartë. Ato nuk shmangen nga preciziteti i tyre për asnjë sekondë të vetme.

Le t’a lexojmë thënien e All-llahut xh.sh., në Kuranin Kerim:

" لا الشمس ينبغي لها أن تدرك القمر ولا اليل سابق النهار و كل في فلك يسبحون "

“(është caktuar që) Dielli, mos t’a arrijë hënën, e as nata t’a parakalojë ditën; të gjithë lundrojnë nëpër univers (secila nëpër orbitën e vet).”

Këtë gjithësi, All-llahu xh.sh. e krijoi si një sistem të përsosur, dhe të përkryer. Në këtë univers ekziston edhe jeta në tokë, e cila nuk përjashtohet nga ky sistem i përsosur, përderisa është brenda universit. Jetë njerëzore është ngritur mbi bazën e individit, fisit, kombit dhe bashkësive (ummeteve). Brenda tyre, ekziston një përqindje shumë e vogël njerëzish, që është prekur apo që vuan nga mungesa e disa aftësive normale, sikurse i kanë të tjerët. Disa nuk janë në gjendje të flasin, disa të tjerë nuk mund të lëvizin. Nëse këta i krahasojmë me të tjerët që janë normalë, do t’a shonim që ata dallojnë dhe ndryshojnë, por ne nuk e dimë arsyen absolute të ekzistencës së këtij ndryshimi. Por ne këtu, mund të paraqesim dy qëllime, që All-llahu xh.sh. dëshiroi të na i tregojë.

Qëllimi i parë, ka të bëjë me sprovimin e begative që All-llahu xh.sh.na ka dhuruar. Nëse dikush takon një njeri të verbër dhe e dëgjon atë duke thënë: Falënderoj All-llahun xh.sh. i cili më shpëtoi prej shumë gjërave, prej të cilave janë duke u sprovuar krijesat e Tij , atëherë ai e ndien se edhe pse njeriu që ka përpara është i verbër, ai e falënderon All-llahun për mirësitë e tjera që i ka dhënë, dhe kështu, këtij njeriu i jepet mundësia të pendohet prej mëkateve, duke ju falenderuar begatisë së tij, që nuk i mungon asgjë.

Kështu është edhe me personin e paralizuar, i cili nuk ka mundësi të lëvizë. Ai shërben si një shembull sprove për njeriun e shëndoshë. All-llahu e sprovon nëse ai do të kthehet apo jo drejt qiellit, duke i ngritur duart lart dhe duke thënë: Të faleminderit o Zot, që më krijove të aftë që të mund të lëviz. Por, nëse gjatë jetës tënde, nuk sheh askënd me të meta fizike, a do të të ishte kujtuar një falënderim i tillë ndaj All-llahut, që të ka begatuar me gjithë këto aftësi të mrekullueshme fizike? Sigurisht që jo. Sepse, në këtë jetë dinamike, do t’a kishe harruar këtë lloj mirësie. All-llahu të ka dhuruar ty plot mirësi, dhe kështu do të të shtohet imani kur të dalin parasysh këta njerëz, pasi ata do t’i përkujtojnë begatitë dhe do të të kthjellin për t’a falënderuar Atë.

Qëllimi i dytë ka të bëjë me vetë fizikun tonë. Me këtë, i Lartësuari, sikur do të na thotë se ogranet, të cilat i kemi, nuk funksionojnë me dëshirën tonë njerëzore, por ato funksionojnë dhe i nënshtrohen urdhërit të All-llahut për të vepruar.

Ti thua se ‘unë shoh me sytë e mi’. Por, All-llahu të ka dërguar shembuj, që të bindesh se edhe të tjerët kanë sy, por nuk shohin, derisa ty të bëhet e qartë se ti sheh me Fuqinë e All-llahut xh.sh. që ia ka dhënë syrit tënd cilësinë e të pamurit.

Ti, gjithashtu, thua se je duke ecur me këmbët e tua. Për këtë arsye, i Lartësuari të ka dërguar shembuj, për të të dëshmuar se njeriu i paralizuar i ka këmbët, por nuk ecën dot. Kjo, gjithashtu, është bërë me qëllim që ti t’a kuptosh se je duke ecur me Fuqinë e All-llahut xh.sh., që u ka dhënë këmbëve të tua mundësinë e lëvizjes.

[Albin]

Fillimi i mohimit

All-llahu i Lartësuar, gjithmonë dëshiron t’a largojë mashtrimin nga njeriu. Sepse mashtrimi është fillimi i mohimit të All-llahut xh.sh. Kur njeriu mashtrohet, mendon se ai nuk ka nevojë për All-llahu xh.sh.. Kur ai të ketë arritur në këtë shkallë të të menduarit, ai nuk e ndien veten se duhet t’a respektojë dhe të kërkojë pëlqimin e Tij! Në fakt, pse t’a ndiejë atë nevojë, kur ai mendon se është në gjendje të bëjë atë, që ai dëshiron t’a bëjë.

I Lartësuari dëshiron, nga Mëshira e Tij, t’i mbrojë robërit e Tij nga mashtrimi, dhe kush largohet nga All-llahu xh.sh., Ai ia përkujton se gjuha nuk është në gjendje të flasë pa lejen e Tij, syri nuk mund të shohë pa lejen e Tij, dhe gjithashtu edhe këmbët nuk mund të ecin pa lejen e Tij.

Me këto janë marrë shumë shkolla filozofike, të cilat janë përpjekur t’a shpjegojnë këtë Fuqi të All-llahut. Njëra, prej këtyre shkollave, thotë: Fuqinë e të Madhërishmit nuk e vërteton askush, përveçse qëndrueshmëria, e cila mbështetet në sistemin e organizuar dhe shumë preciz, që nuk tronditet për asnjë sekondë.

Një shkollë tjetër thotë: universi, të cilin e ka krijuar All-llahu xh.sh., nuk mund të jetë ndryshe nga ai që është, sepse ai mbështetet në një precizitet dhe lidhshmëri zinxhirore të mahnitshme. Kjo është një lëvizje që ka një mekanizim të Lartë. All-llahu qëndron mbi të, dhe bën zëvendësime dhe ndryshime si të dëshirojë Ai vetë. Vullneti i All-llahut xh.sh., nuk mund të kushtëzohet me ligje dhe rregulla të tjera. Lëvizjet mekanike dhe mosndryshimet, në njërën anë, tregojnë se universi mbështetet në themele të shëndosha, kurse ndryshimet, nga ana tjetër, tregojnë prezencën e Fuqisë së All-llahut xh.sh. në univers.

Edhe pse teori të kundërta, All-llahu xh.sh. është Ai, i Cili ka krijuar edhe njërën edhe tjetrën. Krijoi precizitetin për universin e sipërm, ndërsa krijoi ndryshimet për universin e ulët. Këtë, Lartëmadhëria e Tij e bëri për të dëshmuar se, në të, ka precizitet në krijim dhe njëkohësisht të Shfaqë Fuqinë eTij, të dyja së bashku.

Për këtë arsye, të gjithë këta, që i shohim me aftësi të kufizuar (apo handikapatë), janë pak në përqindje. Këto na japin argumentin e Shpalosjes së Fuqisë së All-llahut në univers, se Ai krijon çka të dëshirojë dhe se çdo gjë mbështetet në vullnetin e All-llahut të Lartësuar. Nëse dëshiron Ai të krijojë diçka e krijon atë, e nëse nuk dëshiron, nuk e krijon atë.

Disa njerëz mund të pyesin: cili është faji i tyre që vuajnë? Këtyre njerëzve iu themi: All-llahu xh.sh. ua plotëson atyre mirësitë, duke u dhënë dhunti të tjera shtesë dhe, me to, i bën të barabartë me ata normalët. Atyre iu jep fuqi jo të zakonshme, duke ua plotësuar mungesën, nga e cila vuajnë. Atyre, gjithashtu, ua hap zemrat me krijesat e tjera, dhe i bën të tjerët të kujdesen, duke i siguruar të gjithë. Për këtë thuhet: Secili që posedon mangësi, ka një fuqi tjetër mahnitëse. Sepse këtyre, All-llahu xh.sh., iu jep fuqi për t’a plotësuar vetveten. I bën të dallueshëm në disa gjëra, që normalët nuk janë në gjendje t’i bëjnë.

Shembuj të këtillë kemi shumtë...p.sh. Timur Lengu, njihet në mbarë botën për luftërat dhe betejat e tij, e ai në fakt ka qenë i çalë. Edhe pse e kishte këtë mangësi, ai kishte një ushtri që ishte shembull, për të gjithë komandantët normalë, sepse ai i mundi dhe i mposhti të gjithë ata që ishin normalë.

[Albin]

Urtësia tek abnormalët

Edhe në këtë çështje, gjithashtu, do të ndalemi. Duam të dimë se si qëndron puna me abnormalët (budallenjtë). All-llahu xh.sh., e ka veçuar dhe e ka dalluar njeriun nga krijesat e tjera me anë e mendjes, ndërsa budallai nuk ka mend. Nëse bëjmë një krahasim midis njerëzve normalë, dhe atyre abnormalë themi: All-llahu xh.sh.dëshiron të na tregojë se mendja është krijuar nga All-llahu, e ajo nuk është produkt i trurit të vetë qenies njerëzore. Kjo mendje që trashëgon civilizime, dhe ka bërë qytetërime kaq të mëdha në botë, është rezultat i mendjes që i është nënshtruar njeriut me urdhër të All-llahut, e jo nga forca e tij personale. O njeri! Mos mendo dhe mos e mashtro veten se mendja është shkathtësia jote. Mos llogarit se, me mendjen që ke, mund të mëvehtësohesh nga All-llahu xh.sh., ose të sjellësh për veten tënde ligje më të mira, se ligjet e All-llahut.

All-llahu xh.sh. e krijoi mendjen të lirë, të ketë mundësi zgjedhjeje kur i paraqiten alternativat, por ai gabon, kur mendon se mund të planifikojë dhe të projektojë programin e vet njerëzor, e të ndahet përfundimisht nga programi i All-llahut të Lartëmadhëruar. Ai, duke menduar se është duke bërë një ndryshim të “madh” në botë, është duke dëmtuar jetën e tij në tokë. Madje, ç’është e vërteta, ai është duke shkatërruar çdo gjë.

Pyetjes se: cili është faji i budallait, që është lindur i tillë? – i përgjigjemi se: All-llahu xh.sh e ka veçuar dhe ka privilegjuar atë, duke i mundësuar që mos të merret në pyetje në këtë botë dhe në ahiret, për asgjë. Njeriu abnormal, në këtë botë, mund të marrë goditje dhe të vuajë. Ai, gjithashtu, mund t’i provokojë njerëzit e tjerë, duke i goditur me gur, apo edhe bën veprime të tjera shumë të këqija, por e mira (favori) e tij është se ai nuk merret në pyetje për to. Ai, kur bën veprime të tilla, mbase qesh edhe vetë prej sjelljeve të tij. Ai i konsieron ato gjëra, sikur nuk kanë të bëjnë aspak me të, sepse ai nuk logjikon.

Ai mund të të provokojë me lloj-lloj gjestesh. Ai mund të t’i grisë rrobat, por ti mos u hidhëro, sepse ai nuk llogaritet në këtë botë. Secili njeri në botë do të përgjigjet, sepse e kap llogaria, me përjashtim të atij që e ka humbur mendjen. Ky nuk merret në pyetje për asnjë vepër, sepse për të dhënë llogari, duhet që njeriu të gëzojë lirinë e zgjedhjes, kurse ai nuk e ka këtë mundësi, pasi ai nuk ka alternativa të tjera para vetes.

Këto ishin disa ligjërata, rreth hajrit dhe sherrit në univers. Këto na shpjegojnë precizitetin, mbi të cilin është ngritur kjo jetë. Kjo është një peshore shumë precize, është shumë e drejtë. Ai, që nuk e ka mendjen të humbur, e ka këtë ngarkesë të peshores. Çdo gjë, në këtë univers, ka detyrën dhe qëllimin e vet, pa marë parasysh nëse e njohim dhe e kuptojmë atë detyrë, apo nuk e kuptojmë qëllimin e saj. Secila krijesë e kryen detyrën e vet në jetë. Ato nuk presin që ne t’i kuptojmë, apo të presin për t’a marrë pëlqimin tonë. Disa prej njerëzve që e kalojnë jetën me arrogancë, e bëjnë këtë ose nga injoranca, ose nga vazhdimësia e ngjarjeve që u janë përplasur nga ndodhitë e mëhershme, ose nga pasionet të cilat dëshirojnë t’i realizojnë. Këto, atyre, nuk do t’iu realizohen prej All-llahut xh.sh., për shkak të Urtësisë së Tij, që është e panjohur për ta.

Lumturia e vërtetë në jetë është atëherë kur njeriu është i kënaqur me Fuqinë e All-llahut. Kjo kënaqësi, është ajo që vendos lumturinë në jetën njerëzore. Ndërsa mospëlqimi, ndaj asaj që ka caktuar All-llahu i Lartëmadhëruar, shkakton dëshpërim dhe vuajtje të vazhdueshme.

Lexojeni hadidhin Kudsij, ku Zoti i Plotëfuqishëm thotë:

“ Robi im, Unë dua, por edhe ti do. Nëse ke pëlqyer për sa Unë dua, do të të pasuroj aq sa dëshiron, por, nëse nuk ke pëlqyer për sa Unë dua, do të të lodh për sa dëshiroj, pastaj do të bëhet ajo që Unë dua.”

Kështu pra, pëlqeve apo nuk pëlqeve, urdhëri i All-llahut do të zbatohet, por pëlqimi për sa të ka caktuar All-llahu xh.sh., të jep mirësi në këtë botë (dhe në ahiret).

Por, nëse e injoron caktimin e All-llahut xh.sh., do të pësosh dëshprime, vuajtje në këtë botë dhe në ahiret.

Ky është kuptimi i hajrit dhe sherrit, për sa i përket ngjarjeve në univers. Drejtësia e All-llahut xh.sh. nuk e dallon një njeri prej tjetrit, përveçse me vepra të mira. Ndërsa, përsa i përket mendimit tonë, në lidhje me atë që na ndodh ne, nëse ishte një e mirë, apo një e keqe, kjo duhet të konsiderohet si një paragjykim i gabuar dhe injorancë nga ana jonë.

All-llahu xh.sh. thotë:

" ان الله لا يظلم الناس شيئا و لكن الناس أنفسهم يظلمون "

“Pa dyshim se All-llahu, asnjë njeriu nuk i bën të padrejtë, por njerëzit e dëmtojnë vetveten.”

[Albin]

E mira dhe e keqja në ahiret

E mirë është ajo që afron tek All-llahu. Çdo gjë, që vepron dhe nuk të afron tek All-llahu xh.sh., dhe për të cilën nuk shpërblehesh në ahiret, nuk është e mirë, sado që të jetë e shtrenjtë dhe sado që të shpaguhet në këtë botë. Çdo vepër, e cila nuk të afron tek All-llahu xh.sh., është e kotë, ndërsa jeta jote në këtë botë është e kufizuar, dhe dije se shumë shpejt do të përgjigjesh për të. Nëse ke investuar tërë jetën tënde sipas programit të All-llahut xh.sh., ke për të korrur sukses, por nëse ke investuar gabimisht në mëkate, dhe nuk e ke përfillur programin e All-llahut të Lartëmadhëruar, do të jesh humbës, dhe sigurisht që do të ndëshkohesh.

Për këtë, i Lartësuari xh.sh., thotë:

" فمن زحزح عن النار و أدخل الجنة فقد فاز "

“...kush do t’i largohej zjarrit (xhehennemit), dhe do të hynte në xhennet, ai ka arritur fitore ...”

Pra, sukses është vetëm atëherë, kur ke arritur të shpëtosh nga zjarri (xhehennemi). Ashtu siç thamë edhe më parë, jeta e kësaj bote nuk është qëllimi i fundit, por kjo është dera provuese (laboratori), që të shpie deri tek qëllimi. Ky është programi i mirë, dhe programi i keq në univers, ashtu si e ka paraparë i Larëmadhëruari. Kështu e kanë shpjeguar edhe shumë hadithe , njëri prej të cilëve thotë:

(Do të vazhdojë të qëndrojë robi në seancë të Ditës së Gjykimit, derisa nuk do të përfundojnë së pyeturi atë për katër cilësi të tij: rininë ku e ka kaluar, jetën si e ka përfunduar, pasurinë si e ka fituar dhe ku e ka shpenzuar, dhe çfarë ka bërë me punën e vet.)

Nëse i kthehemi Kur’anit Kerim, do të shohim se, punët e mira duhen bërë shpejt, sepse aty është mirësia e All-llahut.

Le t’a lexojmë thënien e All-llahut të Lartëmadhëruar:

" و ما تقدموا لأنفسكم من خير تجدوه عند الله "

“...e çfarëdo të mirë t’a bëni për veten tuaj, do t’a gjeni atë tek All-llahu...”

Nëse lexojmë suren Ali Imran, për të parë se çfarë na thuhet dhe çfarë na mëson ajo, do të shohim se, i Lartësuari na tregon rrugën, në të cilën duhet të drejtohemi, na tregon se si t’a falënderojmë, se si të afrohemi Atij dhe si t’a njohim mirësinë e Tij.

Kështu, në Kur’an, thuhet:

" بيدك الخير أنك علي كل شيء قدير"

“...e mira është në dorën Tënde, vërtetë Ti, për çdo gjë, je i Plotëfuqishëm.”

Pra, e mira në tërësi është vetëm e All-llahut; prandaj e mira nuk mund të jetë në duart e dikujt tjetër, por veçse në duart e All-llahut xh.sh.

Le t’a lexojmë edhe thënien tjetër:

" و ما عند الله خير للأبرار "

“...dhe mirësitë, që gjenden tek All-llahu, janë për Ebrarët.”

Përderisa arritëm deri te ky rezultat, atëherë duhet të jemi të bindur, pa asnjë mëdyshje, se e mira është plotësisht në duart e All-llahut xh.sh. Veprat tona të mira janë ato, të cilat kanë pëlqimin e All-llahut. Çdo orë që kalon, duhet të jetë orë, në të cilën i kemi shërbyer të mirës, që ka pëlqimin e All-llahut xh.sh. Dije se ajo orë, në të cilën ti nuk i shërben së mirës, është orë e humbur për ty, nga jeta jote e shtrenjtë. Ke humbur një orë së koti, pa realizuar asgjë, një orë të jetës tënde!! Sado që të zgjasë jeta jote, ajo është e kufizuar, dhe secili moment, që të ka ikur, nuk kthehet më kurrë.

Imani është kusht për t’u pranuar veprat

A mund të konsiderohet e mira e kësaj bote, si e mirë absolute? Apo, ajo duhet të jetë e lidhur me imanin? Nëse ne bëjmë një të mirë, duke mos patur iman (besim) në All-llahun xh.sh., dhe duke mos i besuar të gjithë të dërguarit e Tij (pejgamberët), a na llogaritet kjo vepër si e mirë tek All-llahu i Lartëmadhëruar?

Kemi shumë njerëz që janë të angazhuar me veprime humane bamirëse. Si të tillë mund të përmendim, p.sh. shpikësit (novatorët), të cilët kanë zbuluar gjëra të ndryshme, prej të cilave ka dobi mbarë njerëzimi. Kemi prej tyre, që kanë shpikur barërat e disa sëmundjeve të rënda, prej së cilave vuajnë shumë njerëz. Dhe jo vetëm që i kanë shpikur, por ato ilaçe (barëra) i kanë dhënë donacione nëpër spitale, apo edhe kanë shkuar personalisht në vendet e rrezikuara prej sëmundjeve të rënda, për t’a dhënë kontributin e tyre humanitar. Dikush tjetër ka paraparë, që për të kontribuar me akte bamirësie, të bëjë aktivitete në nivel shoqatash, dhe në sajë të tyre ka arritur të bëjë grumbullimin e të mirave materiale, ushqimore etj, dhe ato i ka dërguar në vendet, ku është paraqitur skamja ekstreme, pra, aty ku njerëzit vdesin nga uria. Ose, ka njerëz që bëjnë veprave të tjera të mira, që All-llahu xh.sh. ua ka urdhëruar robërve të Tij besimtarë. Këtyre, i Lartësuari, u ka premtuar shpërblime (sevape) të mëdha në ahiret.

Nëse, këta që kanë bërë mirë, nuk e kanë bërë atë (mirësi) me ndjenjën e imanit, por ajo bamirësi ka rrjedhur nga logjika e tyre e ndjenjës humanitare (njerëzore), apo nga përpjekjet për t’ua zbutur dhembjet njerëzve, apo thjesht për t’i ndihmuar ata, atëherë cili është gjykimi për ta?

Përgjigja e kësaj pyetjeje është: të gjithë këtyre bamirësve, nuk iu shkruhet asnjë sevap tek All-llahu xh.sh., edhe pse ata kanë dhënë mundin dhe djersën e tyre për vepra bamirësie, por, ata, nuk e kanë bërë ato, në emër të All-llahut. Pra, puna e tyre nuk ka dalë si rezultat i imanit të pastër.

Për këtë, i Lartësuari, në Kuranin Kerim, thotë:

" و من يعمل من الصالحات و هو مؤمن فلا يخاف ظلما و لا هضما "

“Ndërsa kush bën vepra të mira dhe është besimtar, të mos frikësohet nga mizoritë (e mundshme), e as nga humbjet (e kompetencave).”

Pra, kusht për t’u pranuar një bamirësi, është imani. Së pari, duhet të kesh iman, e pastaj të drejtohesh drejt veprave bamirëse, në emër të All-llahut të Lartëmadhëruar. Së dyti, nëse dikush jep donacion, ndoshta një shumë të madhe parash për një shoqatë bamirëse, për shkak se, kryetarja e asaj shoqate, e ka burrin në një pozitë të lartë, duka shpresuar që të ndihmohet prej tij, gjithashtu, edhe kjo vepër, nuk është e pranuar tek All-llahu xh.sh.

Ose ai, që e jep pasurinë ose donacionin, me qëllim që të tjerët t’i thonë ‘bamirës i madh’, apo njeri bujar, apo takva , apo të ngjajshme me këto. Nëse ai e bën këtë vetëm me qëllim që t’i dalë (ngrihet) emri, dhe nuk e bën për hir të All-llahut xh.sh., ky njeri nuk ka për t’u shpërblyer tek All-llahu xh.sh.

Të gjithë ata, që bëhen bashkëpjesëmarrës me All-llahun, ndërsa qëllimet i kanë për përfitime të kësaj bote, atyre, kjo vepër, nuk iu regjistrohet si vepër e mirë. Ata, janë përpjekur që të arrijnë deri tek qëllimet e tyre, me anën e këtyre veprimeve. All-llahu i Lartëmadhëruar është më i pasur se të gjithë bashkëpjesëmarrësit, në një punë bamirësie.

Por, a i lë All-llahu këta persona pa sevape?

Nga drejtësia e Tij, Ai do t’u japë atyre sevape për aq sa ata kanë punuar. Ky sevap duhet të jetë i të njëjtit llojit, sikurse ai i punës së tyre. Pra, atyre sevapi do t’u shpaguhet në këtë botë, por, në ahiret, ata nuk do të gjejnë asnjë sevap, e as ndonjë vepër të mirë.

Për këtë arsye, shohim se Kur’ani Kerim thotë:

" من كان يريد العاجلة عجلنا له فيها ما نشاء لمن نريد ثم جعلنا له جهنم يصلاها مذموما مدحورا "

“Kush dëshiron (kënaqësi) të përshpejtuar (në këtë botë) , ia përshpejtojmë atë që Ne duam, dhe kujt të duam, më pastaj ia përgatisim xhehennemin, në të cilin do të digjet i turpëruar dhe i nënçmuar.”

Pra, këta që merren me bamirësi, por që nuk besojnë në All-llahun xh.sh., ose nuk kanë për qëllim që, atë vepër bamirësie, t’a bëjnë për hir të All-llahut xh.sh., atyre të mirat që bëjnë, iu shpaguhen në këtë botë. Emrat e tyre i sheh nëpër rrugët e qyteteve, ngrihen përmendore për hir të tyre, vendosen lapidare madhështorë nëpër qendrat e qyteteve, dekorohen me tituj të shumtë nderi, emrat e tyre mbeten në histori, jetëshkrimet e tyre mësohen nëpër klasa të ndryshme të shkollave, pra, ata bëhen të njohur e të famshëm. Ky do të ishte sevapi tyre (në këtë botë), pra do të jetë i të njëjtit lloj, sikurse ai i veprave të tyre.

All-llahu xh.sh. dëshiron që ne (besimtarët) të përballemi me ndodhitë e botës me ndjenjën ose fuqinë e imanit tonë. Të mos zemërohemi dhe pikëllohemi prej ndodhive të ndryshme, sado shtrenjtë që të na kushtojnë. Për këtë arsye, i Lartëmadhëruari, na ka dhënë standartet dhe normativat, me të cilat ne duhet t’i peshojmë ngjarjet dhe rëndësitë e tyre. Kjo, nuk do të thotë se, veprat tona i merr era. Ndodhitë, vërtet, na i mbushin zemrat plot zemërim dhe pikëllim, por në anën tjetër, All-llahu na ka dhënë standartet e vërteta, me të cilat ne duhet të punojmë, dhe ato, me të cilat ne duhet të masim.

Prej kërkesave të para të All-llahut xh.sh. ndaj nesh, është që të jemi shumë të kujdesshëm nga pasionet dhe emocionet e gjërave që na ndodhin në këtë botë. Ne ato duhet t’i marrim, si sprova. Pra, duhet t’a kuptojmë se jemi duke u sprovuar me to, drejtëpërdrejt nga All-llahut xh.sh.

Ne besojmë se këto ndodhi ishin të shkruara tek Ai, para se të krijohej toka dhe ç’ka në të. Se ato janë kadere prej All-llahut, të cilat zbresin në kohëra të ndryshme. Për këtë arsye, prej nesh kërkohet, që ato të mos t’i përjetojmë me zemërim të thellë, mërzi apo vajtim, në mënyrë që me sjelljet tona prej besimtari, të mos t’a ç’ekuilibrojmë besimin tonë dhe, kështu, All-llahu të hidhërohet me ne. Gjithashtu, duhet edhe të mos gëzohemi shumë në raste të veçanta. Këtë gëzim duhet t’a shfaqim vetëm atëherë, kur e ndiejmë se do të marrim sevape prej All-llahu xh.sh. Ky pra, do të ishte një standart i vërtetë, në bazë të të cilit duhet t’i masim detyrimisht ndodhitë tona.

I Lartësuari thotë:

" ما أصاب من مصيبة في الأرض و لا في أنفسكم الا في كتاب من قبل أن نبرأها ان ذلك علي الله يسير لكيلا تأسوا علي ما فاتكم و لا تفرحوا بما ءاتاكم و الله لا يحب كل مختال فخور"


“Nuk e godet fatkeqësia askënd në tokë, e as juve, e të mos jetë (e shkruar) në libër, para se t’a zbatonim (në vepër). Ajo, njëmend, është e lehtë për All-llahun. Që ju t’a harroni atë, ç’ka ju ka kaluar (nga pikëllimi-mërzitja), por as të mos i gëzoheni tepër asaj, çka ju është dhënë (prej mirësive). All-llahu nuk i do lavdëruesit mendjemëdhenj.”

Pra, këto janë karakteristikat, të cilat i posedon njeriu i pajisur me iman. Këto cilësi dëshiron, All-llahu xh.sh., që t’i shohë prej nesh. Ai na ngacmon, ose na sprovon me lloj-lloj ndodhish, sepse kjo botë është botë mashtrimesh. Sot je i pasur, nesër bëhesh i varfër, sot ndjehesh i fuqishëm, nesër dobësohesh, sot je krenar, nesër mbetesh i poshtëruar...

Këto mashtrime naive janë prej cilësive të kësaj bote, prandaj ato duhet të pranohen ashtu siç janë. Nëse tani koha është e errët, nesër bëhet dritë. Nëse sot dita ishte e vështirë, nesër bëhet më e lehtë. Kështu duhen përjetuar ngjarjet, të gjitha gjërat ndryshojnë, por gjëja që nuk ndryshon është vepra, e cila bëhet për (t’u shpërblyer në) ahiret. Prandaj, i Lartëmadhëruari kërkon që ne t’i kushtojmë vëmendje kësaj. Kjo arrihet vetëm atëherë, kur mendjet tona preokupohen për bamirësitë që shpaguhen edhe në ahiret.

Ishte një herë një njeri i mirë, i cili sa herë që i shkonte lypsari për t’i kërkuar para, ose ushqim, ai e përgëzonte se do të merrte atë që kishte për t’ia dhënë. Ky njeri e priste atë (lypsarin) me shumë mirëseardhje. Atij i thoshte: mirëse erdhe o ti, që i bart të mirat e mia deri në ahiret. Ai ishte i bindur se shkuarja e lypsarit tek ai, ishte një e mirë e madhe për të. Ai e dinte se, pasuri e tij e depozituar ishte ajo, që ai ia jepte lypsarit, ndërsa pasuri të humbur ai e konsideronte atë, që e hante vetë, apo ato para që ai shpenzonte. Pra, sadakaja konsiderohet pasuri e depozituar, sepse këtë të mirë, njeriu shpreson se All-llahu do t’ia kompensojë shumëfish, në ahiret.

All-llahu xh.dh. na ka këshilluar që, ndodhive të ndryshme, të mos t’u japim ngjyrime të shumta, të cilat zakonisht qarkullojnë brenda nesh. Ne duhet t’i lëmë ashtu siç janë, e mos t’i komentojmë me filozofira të ndryshme.

Për këtë, i Lartësuari, në Kur’anin Kerim, thotë:
ا
" و عسي أن تكرهوا شيئا و هو خير لكم "

““Ndodh që ju t’a urreni ndonjë gjë, por ajo (në realitet) është (përcaktuar të jetë) e mirë për ju.”

dhe ajeti tjetër:

" فعسي أن تكرهوا شيئا و يجعل الله فيه خيرا كثيرا "

“...ndodh që ju t’a urreni ndonjë gjë, por All-llahu (në realitet) në të sjell të mira të shumta.”

All-llahu xh.sh. me këtë, sikur do të na japë realitetin imanor të ndodhisë, e cila po na përcjell. Nëse na ndodh diçka, që do të ishte e urryer për ne, ne menjëherë duhet t’i përkujtojmë këto ajete, dhe të themi: mbase, i Lartësuari ka paraparë me këtë ndodhi “të urryer”, diçka shumë më të mirë për ne. Nuk i dihet, sepse ndoshta kjo ngjarje e vështirë do të zëvendësohet me shumë ngjarje të tjera më të mira. Kjo formë e të menduarit ia lehtëson dhembjet qenies njerëzore, kur atë e godet një ndodhi tmerruese. Me këto ajete, Ai na bën, që të jemi gjithmonë optimistë në jetë. Gjithashtu, i Lartësuari, me këto ajete na bën të kuptojmë, se sjelljet tona e përcaktojnë të keqen.

Shumë pej njerëzve pyesin: a nuk është televizioni një e keqe e madhe? Njerëzit do të merren në pyetje, në bazë të veprave të tyre. Ata do të pyeten prej Zotit për namazin, lutjet, dhe veprat e tjera që bëjnë. Njerëzve që pyesin në lidhje me televizionin u themi: ne nuk mund t’a gjykojmë televizionin se është i keq, por mënyra se si e përdor njerëzimi atë, është e mirë ose e keqe.

Sikur televizioni t’u mësonte njerëzve fenë e tyre të vërtetë, t’iu sillte argumente se duhet të falen, se duhet të japin zeqatin , e të tjera prej dispozitave të Islamit, ai do të ishte i mirë. Por, nëse programi i televizionit mbushet me këngë, spektale, apo me lojëra të diskotekave, apo me jetën e klubeve të natës, pra shkurt, me ato që e largojnë njeriun nga feja e tij, kuptohet së është i dëmshëm.

Pra, vetë televizioni nuk është as i mirë, e as i keq, por mënyra se si e përdor atë, ia jep atij, kuptimin dhe përgjigjen, njëkohësisht. Njëlloj sikur thika. Me të, mund të bëhesh kriminel dhe, me të, mund shërbehesh në kuzhinë, për nevoja të ndryshme. Nëse atë e përdor për nevojat e kuzhinës, në të ka të mira, por nëse atë e përdor për qëllime kriminale, atëherë është e keqe.

All-llahu xh.sh., në Kur’anin Kerim, na ka dhënë shumë shembuj, që ne të bëhemi prej atyre, që secilit send t’i japim kuptimin e vet ekzistues.

I Lartësuari thotë:

" و من ثمرات النخل و الأعناب تتخذون منه سكرا و رزقا حسنا ان في ذلك لأية لقوم يعقلون "

“Edhe prej frutave të hurmës dhe të rrushit, po nxirrni lëngun dehës, si dhe ushqim shumë të mirë. Vërtetë, në të ka argumente, për ata njerëz që mendojnë.”

Me këtë, Lartëmadhëria e Tij, dëshiroi të na tregojë se kuptimin e së mirës apo së keqes, e jep përdorimi i një sendi, e jo vetë ai send apo mjet. P.sh. rrushin dhe hurmën, All-llahu xh.sh. i krijoi si risk të mirë për njeriun. Ato na shijojnë, na japin kalori, dhe kanë të tjera mirësi për ne. Në to nuk ka ndonjë të keqe, dhe ato nuk janë të dëmshme për njeriun. Por çfarë bëri njeriu prej tyre?

Njerëzit i morën si risk të mirë dhe i shndërruan në risk jo të mirë, në alkool. Ata, prej tyre, nxorën verën, me anën e së cilës humbasin mendjen, dhe bëjnë veprime të tjera të dëmshme. Kjo konsiderohet prej veprave të këqija më të mëdha, sepse alkooli është themeli i të gjithë keqbërjeve në botë.

A mos vallë, All-llahu xh.sh., e krijoi rrushin dhe hurmën, për këtë qëllim? A i krijoi ato, që t’a ndihmojnë njeriun që të pijë alkool dhe të bëjë mëkate? Gjthësesi jo. Pra, kush ua humbi dhe ua ndryshoi vlerat dhe detyrat e tyre, nga ajo për të cilën ato ishin krijuar në këtë jetë? Kush i shndërroi prej riskut të mirë, në risk të keq?

Ishte vetë njeriu ai, i cili i mori këto begati dhe e shkatërroi veten e tij dhe vlerat e tyre. Me këtë, ai ndihmoi të keqen, e cila e çoi pastaj në mëkat dhe armiqësi, në vend se t’i përdorte për të mirën e vet këto të mira, dhe t’a falënderonte All-llahun xh.sh. për to.

[Albin]

E keqja dhe etjet (orekset) njerëzore

All-llah xh.sh. e krijoi diellin për t’a ndiçuar dhe për t’a ngrohur tokën. Ai i jep gjallëri bimëve, kafshëve dhe njeriut, dhe të gjithëve atyre që kanë nevojë. Kështu, ai e kryen detyrën e vet në univers. Me anën e dritës marrin frymë bimët, prej tyre del oksigjeni dhe kështu bëhet e mundshme jeta në tokë. Me anën e dritës, kafshët, gjithashtu, e kryejnë detyrën e tyre. Drita i jep gjallëri edhe njeriut. Ajo e nxit atë për punë, dhe kështu ai e ndërton dhe e rregullon planetin tokë. Prej tij (diellit), njeriu arrin të ngrohet, aq sa ka nevojë për jetën e tij. Por, ka pasur njerëz, që e kanë adhuruar atë, sepse dielli është një krijesë që i sjell të mira të mëdha njerëzimit. Për këtë arsye, dikush e shndërroi në sherr të vetvetes, sepse ai u bë shkak, që dikush prej njerëzve t’a mohojë All-llahun xh.sh. (dhe t’a adhurojë diellin)!

Dielli nuk i urdhëroi njerëzit, që t’a besonin. Kurrë ndonjëherë, ai nuk ka kërkuar që të adhurohet, po ashtu, kurrë ndonjëherë, nuk ka dërguar misionarë, që të kërkojnë prej njerëzimit që t’a adhuronin atë. Ai nuk ka dërguar as program, me qëllim që t’i tregonte njerëzimit mënyrën e adhurimit. Ai kurrë, nuk e ka kërkuar një gjë të tillë. Ai, vetë, është i nënshtruar dhe është falënderues, pasi vetë preciziteti dhe lëvizja, që ai bën në univers, e dëshmon këtë. Pra, njeriu, vetë i shkaktoi vetes bela.

Kështu është edhe me gurët. Prej tyre ka shumë të mira, por fatkeqësisht, një pjesë e madhe e njerëzimit, i shndërroi ata, në objekte të adhuruara, duke gdhendur me ta puta apo idhuj! Gjërat që gjenden në tokë (univers), nuk janë krijuar që t’i ndihmojnë shkatërrimit, por ato janë krijesa që synojnë të mirën. Secila krijesë e kryen detyrën e vet për mrekulli, në mënyrë të përsosur, por e keqja dhe shkatërrimi erdhi nga njeriu. Gjithashtu, edhe mohimi i Zotit, erdhi prej njeriut.

Duke u bazuar në këto sa thamë më sipër, ne, duhet patjetër t’a kuptojmë thelbin e jetës së kësaj bote, dhe jo t’a marrim atë mbi bazat e shthurjes, që vjen, apo shkaktohet prej njeriut. Kush i vendosi këto rregulla? Pa dyshim, është ai, i cili po shkakton shthurje në tokë dhe ai, i cili dëshiron të përfitojë vetëm për veten e vet. Eshtë ai, i cili synon pushtetin për një periudhë kohore, dhe dëshiron të bëhet zot i saj. Pra, ai, i cili e përdor thikën për të vrarë, ka për qëllim që të arrijë të përvetësojë një pasuri, që nuk i takon atij. Ai, i cili i thërret të tjerët të besojnë diellin, ka për qëllim që të bëhet falltori më i madh, dhe me këtë marifet, të marrë të mirat e të tjerëve, pa punuar. Ai, i cili i fton njerëzit që të adhurojnë putat, ka për qëllim që të bëhet vetë “zot”, që t’i frikësohen të tjerët dhe, njëkohësisht, synon që masa t’i afrohet atij, sepse ai është “shërbëtori i Hyjnisë”. Ndërsa, ai, i cili e fton njerëzimin në gjëra të kota, së pari hulumton që të përfitojë nga të mirat e kësaj bote, pastaj përpiqet t’i shërbejë të kotës. Këto dobi ndoshta do t’a ngrenë atë, dhe ai do të mund të radhitet në një rresht me bosët e pasur, apo me pushtetarët politikanë, pra ai do të hyjë në radhët VIP-ave të kësaj bote (por në botën tjetër, ai do të jetë prej më të dëshpëruarve).

Ndërsa ai, i cili e thërret njerëzimin të besojë All-llahun xh.sh., ai investon nga buxheti tij për këtë thirrje, dhe nuk përfiton materialisht asgjë prej saj. Investimi në emër të All-llahut, këtë thirrës e bën të kënaqur dhe të priviligjuar, që i është dhënë mundësia të investojë edhe materialisht. Paguan prej pasurisë së vet, dhe është i lumtur. Ai është njeri që e ngarkon veten me mundime dhe e obligon veten me adhurim. Qëllimi i tij i vetëm është që All-llahu xh.sh. t’ia pranojë mundin dhe t’ia shënojë atë si vepër të mirë.

I Lartësuari, dëshiroi të na tregojë se standartet janë të ndryshme. Ai, për këtë, thotë:

" و لا يحسبن الذين يبخلون بما ءاتاهم الله من فضله هو خيرا لهم بل هو شر لهم "

“Le të mos mendojnë kopracët, se janë duke bërë mirë me atë pasuri, që jua ka dhënë All-llahu, jo, ajo për ta është e keqe...”

Investimi i pasurisë në këtë jetë, duhet të kuptohet kështu: detyra e shejtanit është, që sa më shumë t’i bindë njerëzit, që mos të investojnë në emër të All-llahut, duke i frikësuar ata me varfëri. Në lidhje me këtë, i Dërguari All-llahut, Muhammedi s.a.v.s. ka thënë:

“Pasuria nuk pakësohet nga sadakaja”.

Pra, sadaka nuk e pakëson pasurinë, përkundrazi e siguron, dhe e bën më të begatë. Kur kemi pranë vetes begatinë (e dhënë nga All-llahu si shpërblim për dhënien e sadakasë, nga ana jonë), ajo vetvetiu jep më shumë se sa kemi menduar. Ose mund të japë më shumë të mira, se sa jep normalisht pasuria.

Dhënia është begati (bereqet), dhe këtë All-llahu ua mundëson besimtarëve të Tij. Kemi raste kur risku është i pakët, por me atë pak që kemi, i mbulojmë të gjitha nevojat tona. Ushqimi, i cili është i përgatitur për dy persona, është i mjaftueshëm për t’u ushqyer edhe pesë persona, madje edhe të ngopen. Por risku iu duket njerëzve i paktë, ngase sytë e tyre nuk ngopen. Ata nuk munden të paramendojnë, e as nuk e mundojnë veten të kuptojnë më shumë, se sa e kanë potencialin e tyre energjik të të kuptuarit. Qëllon që të shohësh një njeri, i cili kalon jetë të lumtur, të qetë dhe nuk mërzitet për asgjë. Duket qartë se ai e ka shpirtin e qetë, sepse është gjithmonë i lidhur fuqimisht me All-llahun. Këtë person, All-llahu xh.sh., e mbron nga hidhërimet e jetës. Nëse p.sh., dikush prej të afërmve të tij sëmuret, atij do t’i mjaftojë që t’i japë vetëm një kokër aspirinë dhe një gotë çaj, dhe ai ka për t’u shëruar. Ndërsa ai, i cili nuk ka dhënë sadaka, kur t’i sëmuret fëmija, dëshpërohet tepër, sepse edhe pse ka sjellë shumë mjekë dhe ka dhënë shumë para, mund të ndodhë që fëmija i tij të mos shërohet.

Njeriut i rritet risku i bereqetit, kur ai njeri, brenda mundësive që ka, kryen vepra bamirësie, të cilat bëhen shkak, që All-llahu t’i japë atij edhe më shumë pasuri. Nganjëherë, All-llahu e pasuron njeriun, kur ia largon atij shpenzimet që duhej të kryente. Shohim p.sh. se si djali i tij, korr suksese të njëpasnjëshme në shkollë, pa marrë mësime shtesë, ndërkohë që fëmijët e tjerë për të arritur deri tek sukseset e tij, iu duhet që prindërit e tyre të shpenzojë qindra funta (ose euro) për mësime shtesë, dhe prapë se prapë nuk e arrijnë suksesin e tij, madje mund të ndodhë që edhe të mos kalojnë, apo të mos dalin tek më të mirët. Sheh se fëmijëve të tij nuk iu ndodh asnjë e keqe, dhe askush prej tyre nuk i afrohet bixhozit, as drogave, ose gjëra të kësaj natyre, që e shkatërrojnë trupin dhe pasurinë.

Sheh se si gruaja dhe fëmijët e këtij burri, edhe pse blejnë roba të lira dhe të thjeshta, gëzohen dhe ndihen të lumtur me to (pa u ndjerë aspak inferiorë, që teshat e tyre nuk u përkasin firmave të njohura).

Ndërsa, të tjerët, të cilët nuk janë të kujdesshëm ndaj pasurisë së tyre, nuk janë të lumtur dhe kanë një jetë të dëshpëruar. Do të shohësh se si, kur burri i blen një fustan shumë të shtrenjtë gruas së tij, ajo ia hedh fytyrës, mrrolet dhe shpreh pakënaqësinë e saj (sepse e dëshiron fustanin të jetë akoma më luksoz dhe i shtrenjtë). Ai, prej kësaj pasurie, nuk merr asgjë, përveç dëshpërimit dhe pakënaqësisë në këtë jetë.

Ne duhet t’a dimë se begati nuk është vetëm kur të dhurohet pasuri e shumtë, sepse ajo në të njëjtën kohë mund të të kthehet bumerang dhe të bëhet shkatërruese e jetës. Por pasuria, sado e vogël qoftë ajo, nëse e ka bekimin e All-llahut, është e mjaftueshme dhe e frytshme për jetën e secilit prej nesh. Kjo pasuri i mbulon nevojat tona, dhe sjell lumturi e të më mira të mëdha në jetën tonë.

Njeriu që ka para, e që nuk investon për t’a qarkulluar paranë, e as nuk jep sadaka prej saj, mendon se është duke i bërë vetes mirë, por në realitet ai është duke e dëmtuar vetveten. Me këtë mentalitet, ai i nuk afrohet All-llahu, madje edhe pse e di, se ajo pasuri nuk do t’i mbetet atij, sepse atë do ta lërë mbi tokë kur të vdesë.

[Albin]

Mosbesimi – kupola e të gjitha të këqijave në botë

Kulmi i të këqijave të mëdha në këtë jetë është mosbesimi. Nuk ka të keqe më të madhe se kjo. Nuk ka përgjegjësi tjetër, pas mosbesimit. Për shkak se, ky mohues, ka bërë mëkat aq të madh, saqë e ka detyruar All-llahun t’a përzerë nga Mëshira e Tij.

Për këtë arsye, i Lartëmadhëruari, thotë:

" ان الله لا يغفر أن يشرك به و يغفر ما دون ذلك لمن يشاء "

“Vërtet, All-llahu nuk e fal atë (njeri) që Atij i ka bërë shok, ndërsa i fal të gjithë të tjerët, që Ai dëshiron...”

Ai, i cili i ka bërë shok All-llahut, ose e ka mohuar Atë, edhe sikur t’i jepej e tërë pasuria e botës, ajo do të ishte e dëmshme për të. Sado që ai të marrë dhe të rrëmbejë prej kësaj bote, të mirat e saj janë të vogla dhe të përkohshme. Po ashtu, sado të ketë pasuri, mirëqenie dhe pushtet, ai, një ditë, do të ndahet prej tyre.

Për këtë shkak, i Lartësuari, thotë:

" ان شر الدواب عند الله الذين كفروا فهم لا يؤمنون "

“Prej krijesave më të këqija tek All-llahu janë ata, të cilët e kanë përgënjeshtruar (mohuar All-llahun) sepse ata nuk besuan.”

Ne e dimë se kafshët nuk logjikojnë , ato, pra, nuk mendojnë. Ato nuk mund t’i parashikojnë gjërat, prandaj jetojnë në mënyrë instiktive. Instikti i ka reagimet shumë të sakta. Kur ndonjë kafshe i ofron ushqim, dhe përpiqesh që t’a mashtrosh, ajo do të refuzojë, për shkak se kundërpërgjigjet me anë të instiktit, të cilin e ka shumë të saktë. Instikti i mjafton kafshës, vetëm sa për nevojat e veta.

Për sa u përket kafshëve, gjithashtu, shohim se ato nuk kanë marrëdhënie shoqëruese me kafshët e tjera dhe se ato kujdesen për ruajtjen e llojit të vet. Kur kafsha femër mbarësohet, ajo nuk lejon që kafsha mashkull t’i afrohet përsëri. Por, ata që e kanë mohuar All-llahun, ata janë cilësuar si më të këqij, se kafsha.

Ata janë më të këqij se kafsha, për arsye se kafshët nuk logjikojnë. Ato (kafshët) i kanë detyrat e tyre në këtë botë, dhe edhe pse nuk logjikojnë, ato, megjithatë, i kryejnë detyrat e tyre me përpikëri. Ato bartin pesha të rënda, i japin ato (të mira dhe begati) për të cilat janë krijuar dhe kryejnë gjithçka ju kërkohet (që është brenda natyrës dhe mundësisë së tyre).

Ndërsa njeriu, të cilit All-llahu i ka dhënë lirinë e zgjedhjes, edhe pse e ka mbushur stomakun dhe është i ngopur, mendja e vet i thotë se: duhet t’a provosh edhe këtë ëmbëlsirë, ose shijoje edhe këtë lloj ushqimi tjetër. Ai nuk i kushton aspak kujdes faktit se All-llahu i ka urdhëruar njerëzit, që të përmbahen prej të tepruarit në ngrënie, por, përkundrazi, ha tepër dhe e rëndon stomakun aq shumë, saqë nuk mund të lëvizë dot nga vendi. Ndërsa seksin e shndërron në prostitucion, dhe nuk interesohet fare për ruajtjen e dinjitetit dhe të vazhdimësisë së llojit të vet.

All-llahu njeriun e dalloi me mendje. Atij i mundësoi që t’i shohë dhe t’i shqyrtojë argumentet në univers, dhe të besojë se ky univers ka Krijuesin e vet. Por fatkeqësisht, në vend të kësaj, ai abuzon me këtë të mirë (mendjen) që All-llahu i ka dhuruar, dhe e mohon All-llahun xh.sh. Pra, ai bëhet ateist, dhe vazhdimisht largohet prej All-llahut të Lartëmadhëruar. Gjeneratë pas gjenerate, ky mëkat vazhdon të trashëgohet. Si duket, ai (njeriu) e ka shlyer veçorinë e tij më të rëndësishme (përdorimin e mendjes), që All-llahu ia ka dhuruar njeriut. Por jo vetëm kaq, por ai e përdor atë, për të vepruar kundër obligimit që ka, dhe me këtë e poshtërson vetveten në nivelin e një gjendjeje jonjerëzore, madje në një nivel më të ulët se atë të kafshës.

Për t’a përbyllur, në vija të përgjithshme, do të themi: Kuptimi i vërtetë i fjalës ‘hajr’ dhe ‘sherr’ në këtë botë dhe në ahiret, nga pikëpamja e fesë, është: vepër e mirë, është ajo e cila ka për qëllim kënaqësinë e All-llahut dhe për të cilën njeriu shpreson se do të shpërblehet në ahiret. Përveç kësaj, njeriu duhet t’a dijë, se çdo gjë që vjen prej All-llahut xh.sh. është hajr, dhe çdo gjë, që bëhet për hir të All-llahut, është e mirë – hajr.

Ndërsa, sherri, në universin tonë, ka ardhur prej sjelljeve të vetë njeriut. Ai me të, po e shkatërron universin dhe jetën e vet. Ai është duke i shkatërruar ligjet, në emër të së “mirës”, ndërsa e vërteta është se ai është duke e shkatërruar botën. All-llahu xh.sh. na ka mundësuar shumë gjëra të dobishme dhe begati të shumta, por ja që, ne jemi duke i shkatërruar ato dhe po ia kundërvëmë qenies sonë njerëzore. Njeriu është duke vuajtur nga zgjedhjet e gabuara të tij. Kjo botë është e bollshme dhe e mjaftueshme për të gjitha krijesat që ka krijuar All-llahu, që prej Ademit a.s., e deri në Ditën e Fundit. Por, fatkeqësisht, egoizmi është duke u bërë shkatërruesi i çdo sendi. Kjo ka bërë që disa njerëz t’i shkatërrojnë të mirat e Zotit, në vend se t’ua jepnin atyre, që kanë nevojë urgjente për to.

Kjo botë është rruga, nëpërmjet së cilës fitohet ahireti. Me të, ose shkohet në xhennet, ose në xhehennem (All-llahu na ruajtë prej tij). Kur njeriu në këtë botë, devijon nga detyra e vet, dhe vlerat i konsideron antivlera, ndërsa antivlerat vlera, atëherë këto cilësi trashëgohen duke sjellë çregullime, mjerim dhe shkatërrim të forcës mendore dhe të logjikës njerëzore, gjë që sjell hidhërimin e Zotit mbi të, dhe në fund, njeriu nuk do të fitojë asgjë prej kësaj bote.

E mira është në atë, që All-llahu e ka pëlqyer për ne. Njeriu nuk posedon dituri të gjerë, e as njohje të përgjithshme, që të bëhet gjykatës i ndodhive të veta, sepse ai nuk është në dijeni të së ardhmes së tij, në mënyrë që të dijë dhe të gjykojë rezultatin e ngjarjes së sotme.

Urrejtja ndaj disa gjërave, nuk duhet të bëjë që të ngutemi dhe të japim konkludimin përfundimtar se ato (ndodhi apo sende) janë të dëmshme për ne, për shkak se ne e urrejmë ato. Ato mund të kenë mirësi të shumta, të cilat janë të panjohura për ne. Dhe mund të ndodhë, që ne ta duam një send, por realiteti i tij, të jetë i hidhur dhe i keq për ne.

Nëse ne duam lumturinë e kësaj bote dhe të botës tjetër, patjetër duhet të pëlqejmë atë, që All-llahu i Lartëmadhëruar ka caktuar për ne, sepse caktimi (kaderi) i All-llahut, gjithmonë, është i mirë. Ai, i cili pajtohet me të, është i udhëzuar në rrugën e drejtë.