E bardhë apo shumë e nxirë, periudha e gjatë në krye të Shërbimit Informativ Kombëtar (SHIK), duket i ka dhënë mundësi ish-kryetarit, Bashkim Gazidede, të gjente dhe bënte miq të mirë. Që pas largimit fshehurazi nga Shqipëria e trazuar e vitit 1997, ish-drejtuesi i SHIK, edhe pse i shoqëruar nga e gjithë familja e tij, falë këtyre miqëve, nuk ka rënë në tokë. I janë hapur dyert kudo ku ka kërkuar ndihmë dhe përfundimisht është sistemuar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në një zonë me klimë të pothuaj gjithmonë të ngrohtë dhe larg syve jodashamirës të asaj pjese të shqiptarëve, që nuk e duan, apo e kujtojnë për keq. Tashmë pas një kohe, që mund të llogaritet edhe me vite të rrjedhur, sipas dëshmisë të një ish-kolegu dhe njëkohësisht miku të tij të ngushtë, Gazidede ndihet si në shtëpinë e tij në Shtetet e Bashkuara. Një rezultat që ka ardhur pikërisht falë këtyre lidhjeve të forta, të krijuara vite më parë me agjentët e CIA-s amerikane, teksa drejtonte Shërbimin Sekret Shqiptar. Po si arriti deri në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, njeriu që gati 5 vite me radhë (1992-'97) drejtoi me dorë të fortë një nga shtyllat kryesore të shtetit shqiptar, siç është Shërbimi Sekret? Cilët janë personat që e ndihmuan njeriun ndodhta me emrin më të lakuar gjatë viteve të qeverisjes së PD-së, imazhi i të cilit ishte pothuaj i paimagjinueshëm, pasi arriti t'iu fshihej fotereporterëve të mediave të ndryshme (në shtyp kanë qarkulluar vetëm 2 foto të vetme të tij) në mënyrë fantastike? Si u ruajt atje ku duhej e bardhë figura e tij, që u nxi edhe më tepër pas ardhjes së PS-së në pushtet, e cila e akuzonte atë si shkaktarin kryesor të shtypjes së revoltave të fajdeve, pas emërimit me dekret të Presidentit Berisha si Komandant i Operacionit për Gjendjen e Jashtëzakonshme? Si u riciklua njeriu që u deturuar të largohej nga Shqipëria pak ditë para zgjedhjeve të qershorit 1997, kur PD-ja e kishte ndarë pushtetin me PS-në dhe gjendja në vend ishte akoma e turbullt?
- Lidhjet me njeriun e CIA-s.
Si për ironi të fatit, kur mori në dorëzim detyrën e kreut të SHIK-ut prej paraardhësit të tij Irakli Koçollari, bashkë me të në zyrë ndodhej edhe Nerullah Zebi, i cili ishte bashkëfshatar i Gazidedes dhe njëkohësisht drejtori i fundit i ish-Sigurimit të Shtetit, që gjithashtu po dorëzonte detyrën e tij. Lidhur me qëndrimin e Gazidedes në krye të SHIK-ut në vitet 1992-'97, ka pasur akuza nga më të ndryshmet, që tashmë janë shumë të njohura. Por gjithashtu atij nuk i mohohen edhe ato që bëri për ristrukturimin e atij institucioni, i njohur si një nga shërbimet më të konsoliduara të gjithë Lindjes. Lidhur me këtë, një nga oficerët e lartë që ka shërbyer shumë kohë pranë ish-kreut të SHIK-ut, shprehet se Gazidede ishte i pari shef i shërbimeve inteligjente në Shqipëri, që me orientim të Berishës vendosi lidhje të ngushta me shërbimet e huaja homologe të SHBA-së, Gjermanisë e Turqisë. Po kështu, ky burim pohon se gjatë gjithë periudhës që Gazidede qëndroi në atë detyrë një nga miqtë më të ngushtë të tij ishte dhe Frensis Daullong, i cili zyrtarisht njihej si sekretar i parë i ambasadës amerikane në Tiranë, por në fakt mendohet se ai ishte njeriu kryesor i CIA-s për gjithë Ballkanin. Nën shoqërinë e këtij njeriu, Gazidede ka qëndruar për shumë kohë duke ngrënë dreka e darka, aq sa shumëkush nga oficerët e SHIK-ut kujtonin se ai ishte këshilltar i tij. Raportet më miqësore Gazidede i kishte me Safet Zhulalin, por më vonë, për arsye që nuk u mësuan kurrë, ata u ftohën me njëri-tjetrin. Për prishjen e marrëdhënieve në mes tyre ka shumë hipoteza, por megjithatë ato ende mbeten enigmatike. Oficeri i lartë i SHIK-ut, gjithashtu, kujton për ish-shefin e tij duke thënë se ai qëndronte duke punuar në zyrë rreth 16 orë në ditë, ku pinte më shumë se dy paketa cigare. Ai pothuaj nuk udhëtonte fare jashtë shtetit dhe ato pak udhëtime pune që bënte nuk mësoheshin kurrë prej vartësve të tij. Ato i dinin vetëm dy-tre vetë, që përbënin dhe rrethin e ngushtë të tij. Gazidede ishte shumë i kursyer nga ana e financave të institucionit që drejtonte dhe këtë gjë ai e tregonte edhe me zyrën e thjeshtë të tij, si dhe me makinën e tij të vjetër (Fuoristradë me ngjyrë të kuqe), që, ndonëse shumë e përdorur, ai nuk e ndërroi kurrë dhe e mbante pa targën RSH.
- Ku fshihet ish-kreu i SHIK-ut?
Që prej muajit maj të 1997, kur ish-kreu i SHIK-ut, Bashkim Gazidede, u detyrua që të largohej nga Shqipëria bashkë me familjen, për vendndodhjen e strehimin e tij është folur shumë, madje janë thurur shumë legjenda nga më të ndryshmet, të cilat janë bërë publike edhe në shtyp. Në vitin 1997, në disa të përditshme të shtypit shqiptar, u shkrua se Gazidede pas largimit nga vendi streohej në ambasadën shqiptare të Ankarasë, në Turqi. Por këtë gjë e përgënjeshtroi publikisht, po në shtyp, ish-ambasadori i asaj kohe Skënder Shkupi. Në mes të tjerash, ish-diplomati shqiptar, që tashmë prej vitesh jeton në SHBA (jo me strehim politik), në atë kohë u shpreh: "Nuk e kam strehuar asnjëherë Bashkim Gazideden në ambasadën tonë, pasi ai nuk ka ardhur asnjëherë aty. Por, po të vinte, do ta strehoja me shumë kënaqësi, pasi, veç të tjerash, e kam pasur koleg në Parlament, ku kemi qenë të dy deputetë". Kjo ka qenë edhe akuza e fundit publike për vendndodhjen e ish-kreut të SHIK-ut, pasi të gjitha të tjerat që janë bërë më pas kanë qenë vetëm supozime dhe hamendje, pa asnjë pikë referimi. Në këtë amulli hamendjesh u fol se nga Shqipëria, fillimisht, Gazidede shkoi në Turqi, ku punonte si mësues në një kolegj, dhe më pas për një kohë të gjatë qëndroi në disa vende arabe. Ndoshta kjo gjë lidhej edhe me bindjet e ish-kreut të Shërbimeve Inteligjente Shqiptare, si dhe me të kaluarën e familjes së tij. Një nga arsyet përse mendohet që të gjitha ato që janë thënë për vendndodhjen e Gazidedes kanë qenë thjesht hamendje, është fakti që asnjë person nuk ka thënë publikisht që e ka takuar atë.
- SHBA, "stacioni" aktual i Gazidedes.
Po ku ndodhet vërtet ish-kreu i SHIK-ut, Bashkim Gazidede, cili ka qenë itinerari i lëvizjeve të tij pas largimit nga Shqipëria dhe me çfarë merret konkretisht ai? Heshtjen prej varri dhe misterin që ka mbuluar figurën e ish-kreut të SHIK-ut nuk e kanë prishur as të afërmit e tij që jetojnë në Peshkopi, as dhe i vëllai, që aktualisht është Kryetar i Qarkut të Dibrës, të cilët, gjithashtu, nuk janë shprehur asnjëherë publikisht për njeriun e tyre. Por ndryshe nga njerëzit e familjes dhe farefisit të tij, këtë gjë e bën një nga miqtë e afërt të Gazidedes, i cili preferon të mbetet anonim, për faktin se është njeri publik. I kontaktuar këto ditë nga "Gazeta", ai pohoi se Gazidede aktualisht ndodhet në SHBA, bashkë me familjen e tij. Të gjitha aludimet e tjera për vendndodhjen e tij në shtete të ndryshme, përfshirë dhe ato arabe, apo dhe lëvizjen e tij që andej për në Suedi me ndihmën e disa tetovarëve, ai i quan thjesht spekulime. Ai shprehet se mban kontakte të rregullta telefonike me mikun e tij, madje nuk e mohon faktin që është takuar personalisht me Gazideden, por nuk ka dëshirë të dëshmojë se ku dhe çfarë kanë biseduar bashkë. Po kështu, i njëjti burim nuk i mohon edhe aludimet e bëra, se rruga e Gazidedes për në SHBA ka kaluar nga Turqia, shërbimet sekrete të së cilës e ndihmuan atë që të largohej nga Shqipëria ato ditë të turbullta maji të 1997-s. Ai gjithashtu pretendon se për ish-kreun e SHIK-ut është pyetur një oficer i lartë i FBI-së, të cilit i është thënë: "Përse autoritetet e SHBA nuk e ekstradojnë Bashkim Gazideden në Shqipëri?", dhe oficeri amerikan është përgjigjur: "Në shërbimet tona dhe ato të Interpol-it, ai njeri nuk figuron në listat e të kërkuarve me precedentë penalë dhe në këtë kontekst ai është një qytetar me të kaluar ligjore të pastër. Gjithashtu, dhe shteti shqiptar nuk ka kërkuar asgjë rreth tij". Nisur edhe nga këto fakte, që ai i quan plotësisht të vërteta, qëndrimin e Gazidedes prej disa vitesh në kontinentin përtej Atlantikut, e argumenton edhe me faktin se ish-kreu i SHIK-ut dhe njëkohësisht miku i tij i ngushtë gjatë kohës që ka qenë në detyrë ka pasur lidhje të ngushta me shërbimet inteligjente të SHBA. Dhe njëri nga ish-kolegët e tij amerikanë, që vazhdon të shërbejë përsëri pranë shërbimeve sekrete të vendit të tij, e ka ndihmuar Gazideden që të punojë e jetojë pa probleme të mëdha në një shtet me klimë të ngrohtë të SHBA, larg azilantëve të tjerë shqiptarë. Ky është versioni që jep për Bashkim Gazideden një nga miqtë e tij më të ngushtë, por që, gjithsesi, nuk e largon përfundimisht mjegullën që ka mbuluar prej shtatë vitesh figurën e ish-kreut të famshëm të Shërbimit Informativ Kombëtar, që e drejtoi atë me dorë të fortë në periudhën e viteve 1992-1997. Si duket, edhe për një kohë të papërcaktuar figura i tij është e destinuar të mbetet enigmatike, siç i ka hije një ish-kryespiuni.
- Si e kemi njohur Gazideden para '90-s në Peshkopi.
Po cila ka qenë e kaluara e Bashkim Gazidedes, ish-shefit të famshëm të Shërbimeve Sekrete (SHIK), i cili mbahet mend si një nga njerëzit që e drejtoi me dorë të hekurt atë institucion sa të rëndësishëm aq dhe delikat të shtetit shqiptar në periudhën e viteve 1992-1997? Lidhur me këtë, një nga miqtë e tij të afërt, nga qyteti i Peshkopisë (L.SH.), i cili e ka njohur nga afër ish-mësuesin e matematikës që në fillimin e viteve '70, midis të tjerash, shprehet: "Bashkim Gazidede ka qenë një tip i mbyllur dhe për këtë shkak ai nuk ka pasur rreth të gjerë shoqëror. Një nga miqtë më të afët që ka pasur Bashkimi gjatë gjithë periudhës që ka jetuar e punuar në rrethin e Peshkopisë ka qenë Mirush Mati (pas viteve '90 shef i Organizimit në selinë e PD-së në Tiranë), të cilin njëkohësisht e kishte dhe kushëri të parë. Por përveç Mirushit, ai kishte dhe disa shokë të tjerë, si Spartak Topollajn apo Genc Bardullën, me të cilët gjithashtu kishte afrimitet të madh. Bashkimi ishte një tip i mbyllur dhe fliste shumë pak. Pjesën më të madhe të kohës ai e kalonte mbi libra, dhe ishte i formuar me një kulturë të përgjithshme për t'u pasur zili. Si rezultat i kësaj, ai dinte shumë, por nuk e kishte për turp të pyeste edhe për ato që nuk i dinte. Pasionet e rinisë së tij ishin filozofët arabë dhe në këtë fushë ai kishte studiuar shumë. Bashkimi ishte shumë i kujdesshëm në bisedat me karakter politik (kundër regjimit komunist të Hoxhës), që bëheshin në mes miqsh në atë kohë, por kur binte fjala për qëndrimin që mbante shteti i asaj kohe ndaj Fesë, ai ishte shumë i ndjeshëm dhe në mënyrë të veçantë përdorte fjalët me dy kuptime, (alegorinë)".
"Rrëfimet e miqve të ish-kreut të Shërbimit Inteligjent"
- Karriera brilante nga mësues fshati në krye të SHIK-ut.
Bashkim Gazidede u lind më 1951 në fshatin Brezhdan të Peshkopisë, prej nga është dhe origjina e familjes së tij. Si babai i Bashkimit ashtu dhe gjyshi i tij kanë qenë të njohur në të gjithë atë krahinë si klerikë muslimanë të devotshëm, gjë të cilën ata ua kishin ngulitur edhe pasardhësve të tyre. Pasi mbaroi 8-vjeçaren në fshatin e tij të lindjes, Bashkimi ndoqi gjimnazin në Peshkopi, duke e mbaruar atë me rezultate të shkëlqyera më 1968, me maturën e parë. Për shkak të problemeve biografike të familjes (nga e kaluara e babait të tij si fetar musliman), ai mezi mundi që të fitonte një të drejtë studimi për në Institutin Pedagogjik të Shkodrës, të cilin gjithashtu e mbaroi me të gjitha notat dhjeta. Pas diplomimit në atë Institut, Bashkimi u emërua si mësues në disa fshatra të Peshkopisë, si Gryk-Nok, Fush-Aliaj (Çidhën), Kastriot, Sodokoll etj. Për atë periudhë shumë nga nxënësit dhe kolegët e Gazidedes e kujtojnë atë si një njeri korrekt dhe tepër skrupuloz në detyrë. Aty nga mesi i viteve '80, kur vazhdonte të shërbente ende si mësues fshati, Bashkimi u martua me një vajzë po nga zona e tij (Violeta Gjymyshka), e cila më pas u diplomua si ekonomiste në Fakultetin Ekonomik në Tiranë. Që nga ajo kohë, Bashkimi e tërhoqi bashkëshorten e tij në Tiranë dhe për shumë kohë ata patën probleme strehimi, sidomos pas lindjes së dy djemve të tyre, që erdhën në jetë para viteve '90. Gjatë atyre viteve që ishte mësues në Peshkopi, Bashkimi ndoqi me korrespodencë Fakultetin e Shkencave të Natyrës në Tiranë (degën e Matematikës), të cilin e përfundoi në fillimin e viteve '80, duke u diplomuar me rezultate shumë të larta, gjë e cila u bë shkak që ai u emërua si pedagog i Matematikës në atë Fakultet. Disa nga kolegët dhe studentët e tij shprehen se Gazidede i përkiste "linjës dibrane të Matematikës" ku, përveç tij, bënte pjesë dhe Agim Bardulla etj., e cila rivalizonte dy linjat e tjera të asaj dege: atë "korçare" dhe "elbasanase", që përfaqësoheshin nga profesorët e famshëm të matematikës si Fundo, Pilika etj. Në auditorët e atij fakulteti Gazidede qëndroi si pedagog deri në fillimin e viteve '90, kur u detyrua që të shkëputej që andej për shkak të angazhimit të tij në politikë. Proceset demokratike që ndodhën në Shqipëri më 1990-'92 e gjetën Gazideden pranë atij fakulteti dhe ai ishte një nga pedagogët e parë që u afrua me PD-në, duke qenë një nga mbështetësit kryesorë të saj. Madje, ai ishte një nga 300 firmëtarët e aktit themelues të PD-së, si dhe një nga ata pedagogë që u futën edhe në grevën e urisë së studentëve të Tiranës. Angazhimin e tij që në fillimin e proceseve demokratike dhe aderimin në PD, shumë nga miqtë e tij të afërt, veç të tjerash, e lidhin edhe me të kaluarën e familjes së tij, e cila shihej me sy jo të mirë nga regjimi komunist i asaj kohe. Nisur nga angazhimi i madh i tij me PD-në në qendër, si dhe ai me degën e saj në qytetin e Peshkopisë, që në zgjedhjet e para parlamentare në marsin e '90-s, ai kandidoi si deputet i asaj force politike, duke konkurruar në një zonë të Peshkopisë. Nga një burim shumë i afërt i Gazidedes, thuhet se kandidaturën e tij për deputet, e propozoi Spartak Topollaj, një nga krerët kryesorë të degës së PD-së të Peshkopisë në atë kohë. Por Gazidede nuk mundi të fitonte dot përballë kandidatit të PS-së, dhe të njëjtat burime shprehen se ai humbi nga manipulimet e bëra prej kundërshtarëve të tij politikë, që vodhën votat. Edhe pse humbi në zgjedhjet e para, Gazidede nuk e shkëputi angazhimin e tij me PD-në, gjë e cila bëri që dega e saj në Peshkopi (përsëri me propozimin dhe ngulmimin e S. Topollajt), ta propozonte përsëri kandidaturën e tij në zgjedhjet parlamentare që u bënë pas një viti, më 22 mars 1992. Por ndryshe nga një vit më pare, kur ai e pranoi menjëherë propozimin që iu bë, kësaj here ai hezitoi që ta pranonte kandidaturën si deputet, pasi nuk donte të merrej më me politikë. Por, megjithë lëkundjet e tij, ai pranoi dhe konkurroi në të njëjtën zone, si një vit më parë, duke u shpallur dhe fitues përballë kandidatit socialist. Por Gazidede nuk qëndroi më shumë se një muaj në sallën e Parlamentit, pasi në prillin e atij viti ai u detyrua ta linte mandatin e deputetit për shkak të emërimit të tij si Kryetar i Shërbimit Informativ Kombëtar. Lidhur me emërimin e tij në atë funksion tepër delikat, ka pasur dhe ka akoma shumë hamendje e hipoteza nga më të ndryshmet, që nga ajo e propozimit prej Zhulalit, e deri tek ndërhyrja e faktorëve të huaj, që ishin asokohe prezent në Shqipëri dhe tek Berisha. Por një nga burimet shumë të afërta me Gazideden ngulmon se zgjedhja e tij nuk ka të bëjë fare me këto. Sipas tij, ajo është shumë më e thjeshtë: Presidenti Berisha e zgjodhi Gazideden në krye të SHIK-ut, për të kënaqur degën e PD-së në Peshkopi, e cila në atë kohë njihej si një nga më të suksesshmet në të gjithë vendin dhe ngulmonte që ai post t'i jepej një prej njerëzve të saj.
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga Agim Doçi
Krijoni Kontakt