Kriteret

[Albin]

Kush jane per ju kriteret per te caktuar se dicka eshte mire apo e keqe.
Religjoni, opinioni shoqeror, ligjet juridike, etj.Mund te diskutoni ne lidhje me veten tuaj dhe per shume shoqeri sot per mynyrat se si njerzit dallojne te keqen nga e mira.
shendet te gjitheve.

[Veshtrusja]

Kush jane per ju kriteret per te caktuar se dicka eshte mire apo e keqe.
Religjoni, opinioni shoqeror, ligjet juridike, etj. Mund te diskutoni ne lidhje me veten tuaj dhe per shume shoqeri sot per mynyrat se si njerzit dallojne te keqen nga e mira.
shendet te gjitheve.

Nuk jam e sigurt nese e kam kuptuar qarte pyetjen. Por ne qoftese ke deshire te dish “influencat” qe me kan ndihmuar mua te dalloj midis se keqes dhe se mires, atehere une do te thoja se influenca e pare eshte familja. Ndermjet edukimit qe me ka dhen familja dhe ndermjet eksperiencave te pjestareve te familjes kam arritur te dalloj apo caktoj se cfare eshte e mire dhe e keqe. Se dyti, eshte besimi qe kam ne Zot. Nuk eshte feja sepse fen e ka krijuar shoqeria, por eshte “besimi” qe kam te nje krijues/e te plotfuqishem i cili/e cila ka krijuar gjithcka qe ekziston. Dhe se treti jan vete eksperiencat e mija qe influencojn mbi menyren se si dalloj midis se keqes dhe se mires. Eshte ajo qe une lejoj te me influencoj nga shkolla dhe nga jeta, nga njerezit apo shoqeria qe me rrethon, dhe nga vete veprat e mija.

Ne qoftese ke deshire te hysh me teper ne hollesi, atehere une mund te them se une duhet te falenderoj prinderit per vleresimin dhe ruajtjen e disa virtyteve. Ne qoftese nuk do me kishin mesuar prinderit se cfare do te thot te respektosh, te nderosh, te ndihmosh, te punosh, te duash, te perpiqesh, e shume te tjera, atehere nuk besoj se do isha ajo qe jam sot. Pra eshte ajo influence e pare dhe kryesore qe ka ardhur nga familja ajo e cila me ka bere mua qe te dalloj me mire midis se keqes dhe se mires. Mund te marre nje shembull konkret. Shume njerez sot mund te thon se “nuk e cajn koken” per nje gje apo per tjeter. (Personalisht kam arritur ta urrej ate shprehje) Qe kur kam qen e vogel, prinderit e mi me kan mesuar se njeriu “duhet ta caj koken”. Duhet te mendoj per konsekuencat e veprave, duhet te mendohet 10 here perpara se te veproj 1 here. Kur ata shikonin se nje njeri gabonte, edhe ne qoftese ai njeri nuk ishte shume i afert, ata gjithmon kan shprehur mendimin e tyre. Ata e kan “car koken” sepse ja kan dashur “te miren” tjetrit. Ai qe te do (apo ai qe e can koken) shqetesohet dhe shprehet me sinqeritet ne vend qe te kryej nje te mire. Ndoshta kur kam qen e vogel nuk kam arritur ta kuptoja kete gje plotesisht, por tani qe arrij ta kuptoj plotesisht, ja kam per flm atyre qe me kan edukuar edhe mua ne kete menyr. Pra me kan mesuar qe te veproj ne nje menyr “te mire” dhe automatikisht te dalloj midis se mires dhe se keqes apo te caktoj se cfare eshte e mira. Ky ishte thjesht nje shembull qe me erdhi ne koke per momentin, ka plot shembuj te tjere.

Pastaj, ne lidhje me Zotin. Nese nuk do te besoja se ka nje Zot (nje ligj, nje miresi) qe gjykon drejtesisht cdo veprim qe ne kryejm atehere ndoshta nuk do te kisha aq kujdes. Duke e lidhur Zotin me Miresin, une ruaj shpresen se e mira gjithmon fiton.

Ndersa eksperiencat e mija jan ato gjera qe une observoj dhe qe zgjedhe te absorboj. Nese une konsideroj sinqeritetin nje virtyt “te mire” sepse duke u shprehur hapur njeriu (ashtu si shprehet atehere kur ‘e can koken’, si permenda me lart) atehere eshte duke bere nje te mire. Por, kur nuk gjendet sinqeriteti, dhe aty ku gjendet e kunderta e tij: genjeshtra, ironia dhe/apo hipokrizia, une arrij te dalloj midis se mires dhe se keqes.

Ne lidhje me shoqerine (ne pergjithesi) sot, mendoj se ajo bazohet shume te gjerat ne siperfaqe. Nje njeri mendon se eshte duke u shprehur hapur apo mendon se ka krijuar nje sense te identitetit te tij ne shoqeri por nuk e shikon veten se sa e ka lejuar shoqerine te diktoj aktet e tij dhe njekohesisht ne menyr indirekte apo dhe direkte mendimet e tij. Shume sot mendojn se jan individualist duke vepruar ashtu si shoqeria, por ne realitet jan duke u konformuar shoqerise ne vend qe te krijojn nje sense individualiteti te vertete. Pra, ajo qe dua te them une eshte qe sot, shumica e shoqerise, nuk shikojn se cfare eshte vertete e mira por veprojn sipas cfare “duket e mire” ne shoqeri…

Shpresoj ti jem pergjigjur sa do pak asaj qe pate qellim te merrje nga kjo teme…

PS: Me fal sepse sikur e zgjata pak.

[EXODUS]

Kush jane per ju kriteret per te caktuar se dicka eshte mire apo e keqe.
Religjoni, opinioni shoqeror, ligjet juridike, etj.Mund te diskutoni ne lidhje me veten tuaj dhe per shume shoqeri sot per mynyrat se si njerzit dallojne te keqen nga e mira.
shendet te gjitheve.

P.S. Pyetja e drejtuar eshte mjaft e zgjeruar dhe e shume-kuptimte dhe do te mundohem te shpjegoj personalisht ate cka keni dashur te shprehni permes komenteve te parashtruara.

Se pari
Personalisht mendoj se nuk mund te behet vleresimi perfundimtar(dmth i prere me thike) se cili prej kritereve qe ke parashtruar i sherben me se miri ceshtjes 'e mira<==> e keqja", pasi cdonjeri prej tyre "thurr efektin kryesor", efekt i cili nuk do te egzistonte nese te gjithe ata kriteret qe ti ke permendur do te egzistonin te pavarur prej njeri tjetrit.
Eshte prikerisht egzistenca e varur ne menyre te ndersjellte, e kritereve te permendur me siper, te cilet se bashku i japin kuptim "te mires nga e keqja" dhe rrjedhimisht menyren se si vepron njeriu ne rrethana te ndryshme, nisur nga kriteret e permendura.
Ma ha mendja se duhet te perdorej si kriter i se njejtes rendesie, ashtu si ata te tre, edhe "familja", pasi ka mjaft rendesi dhe mjaft ndikim, dhe eshte e lidhur drejtpersedrejti me menyren e sjelljes se njeriut.

Se dyti
P.S.1.. I mbeshtes plotesisht mendimet e 'Veshtrueses'!

Per me teper, do te shkruaja se njeriu "lind i lire" dhe ne te shumten e rasteve dhe fatmiresia e dhuruar, ne kohet qe jemi duke jetuar, qe prej rrezimit te rregjimeve totalitare, ky individ ka mundesine te "jetoje i lire" dhe si i tille ai/ajo ka opsione nga me te ndryshmet ne lidhje me vendimet qe do te marre per te jetuar jeten e tij/saj.
Mgjth (kjo ka rendesi vitale) ky individ duhet te kete parasysh pasojat qe do te lindin si rezultat i nje vendimi i marre prej ketij te fundit i cili do te ndikoje dhe do te transformoje plotesisht te ardhmen e individit ne menyre krejt te ndryshme nga c'ka ai/ajo e kish menduar ne te vertete.
Ajo cka kerkoj te nxjerr permes komenteve te mesiperme eshte fakti se sado te ndihesh i/e lire "mos abuzo me lirine e dhuruar", perndryshe ike per lesh gomari .

Ne te njejten kohe, ate me te cilen abuzojne nje pjese e njerezve sot ka te beje me faktin se ata e konsiderojne "lirine" si dicka spontane qe vjen vetvetiu, ose me mire te shprehem, dicka "e dhuruar" dhe mund te besh me te cte te doje kokrra e qejfit.
Mgjth kam besimin e patundur se egzistenca e nje institucioni "te shendoshe" familjar, nuk do te deshtoje te percjelle tek pasaardhesit e saj "frymen botkuptuese origjinale" persa i perket dallimit te realiteti qe jetohet nga "iluzioni per jeten"

Mjaft njerez thone se jeta eshte nje iluzion! Mgjth veretetimi i ketij pohimi nxjerr si rrjedhoje dicka krejt te ndryshme.
Perse lind iluzioni? Ku e ka fillesen? A eshte ne te vertete iluzion apo eshte menyra se si ne e "perkthejme" ne menyren tone "individuale" realitetin qe jetojme? Pyetjet e mesiperme dhe mjaft te tjera me natyre te ngjashem nxjerrin ne pah pegjigje te cilat e hedhin poshte faktin se jeta eshte iluzion, duke vertetuar te kunderten.
Le te sqarojme se pari se cfare eshte iluzioni.
Per t'ju pergjigjur kesaj pyetje le te shohim, se cdo te thote perceptim.
Menyra se si truri i njeriut interpreton sinjalet, apo ngacmueset e mjedisit te jashtem, duke ju dhene atyre kuptim quhet perceptim.
Por, mgjth, ne te shumten e rasteve interpretimi qe ne i bejme fenomeneve te mjedisit te jashtem eshte i gabuar. keto keqinterpretime nga ana jone quhen iluzione. Kur ne arrijme te deshmojme nje iluzion, ne arrijme te perceptojme dicka qe nuk korespondon me ate cka ne te vertete gjendet perpara syve tane -- dmth ta lidhim me realitetin -- ne keqkuptojme se cka egziston ne te vertete ne boten reale.

Iluzionet krijojne nje pershtypje te gabuar tek ne, per realitetin, ne te vertete dhe nuk bejne asgje me teper vecse mashtrojne mjeshterish dhe pabesisht ne te njejten kohe, ndergjegjen tone. Iluzionet na bindin ne per fenomene te cilat nuk jane te verteta, apo nuk egzistojne.

Atehere duke u lidhur serish me temen dhe me synimin qe une kisha per qellim te arrija permes komenteve te mesiperme, do te shkruaja se njeriu duke u shnderruar ne rob te "rrethit iluzionues: i cili nuk eshte vecse nje "pershtypje e gabuar", njeriu deshton ne perpjekjet e tij/saj per te shquar realitetin. Si rrjedhim njeriu deshton te dalloje "te drejten" nga "e gabuara" dhe merreni me mend ju se cfare mund te ndodhe, me kete individ dhe ndikimi qe do te kete iluzioni mbi realitetin tek vendimet per jeten e tij.
Pra jeta eshte sa komplekse aq edhe e thjeshte njekohesisht per te kuptuar, por e thjeshte, vetem ne ato raste kur ne zoterojme njohuri te mjaftueshme per mjedisin qe na rrethon dhe po ashtu arrijme te bejme dallimin midis realiteti dhe iluzionit i cili eshte fatkeqesisht pjese e pandare e ketij realiteti, por mgjth egziston mundesia qe ky iluzion te zbulohet permes njohurive tona dhe ne kete menyre realiteti do te marre ngjyren qe i perket.

Persa i perket fese:
Ne pergjithesi feja ka luajtuar nje rol te rendesishem ne emancipimin e njeriut dhe ne pershtatjen e tij me mjedisin rrethues, duke e udhezuar njeriun drejt kerkimit "te se mires" dhe sa me larg "negativitetit" ne te vepruar. Mgjth ashtu si parafolsja, do te theksoja faktin se pavaresisht se cfare feje i perket dikush, nuk duhet qe ky i fundit ti mohoje bindjet qe ka dikush tjeter per fene e tij, pasi nese ne luajme rolin "tifozllik" per kete fe dhe jo ate tjetren atehere jemi shkeputur nga "mesazhi i vertete" qe cdo fe ne bote perpiqet te percjelle tek njeriu.
Duke patur kete fakt te qarte atehere do te shkruaja se bindja tek Zoti, tek i vetmi krijues i jone, gjithmone ka qene dhe do te jete nje prej "inspirimeve" per ti "celur" rrugen njeriut drejt nje jete morale dhe te virtytshme, dhe sa me larg te pamoralshmes.

Atehere, si perfundim, ne lidhje me pikpamjen fetare e cila eshte padyshim kriter i domosdoshem per cdo njeri, do te theksoja se njeriu lind njehere dhe vdes vetem nje here, dhe do te ishte ne varesi te ketij njeriu te vendose se cilen "rruge" duhet te ndjeke, duke qene i vetdijshem, ose i mire informuar per pasojat qe do te dilnin si rrjedhoje e akteve te tij te cilat "zinxhiri pameshirshem dhe perhere ne udhetim pa kthim" i kohes nuk do te dhuronte nje shans te dyte.
"Gjurmet e kohes nuk fshihen kurre". Po ashtu, e sotmja shnderrohet ne te kaluaren, te nesermen...

Persa i perket "aspektit juridik" do te shkruaja se "ligji" ka qene dhe eshte ne perpjekje te vazhdueshme, per te strukturuar nje model sjellje per njeriun, dhe ka meritat e tij te cilat kane lindur si rezultat i domosdoshmerise per te "deshmuar" permes "dores" se drejtesise aktet e padrejta dhe te demshme per masen.
Egzistenca e "ligjit", e nxitur nga "natyra jone", ka qene e pashmangshme.
Kur njeriu nuk eshte ne gjendje t'i bindet vetvetes, atehere ai do te duhet ti bindet "ligjit" per te "vleresuar" apo "matur" shkallen e veprimeve t tij te pahijshme.

Me se fundi, "opinioni shoqeror"
Jo pa qellim po i pergjigjem ketij kriteri ne fund te komenteve te mia, pasi shoqeria ne pergjithesi, tek mjaft individe eshte duke influencuar mjaft aktet e tyre duke u bere nje model jo i pershtatshem per te gjithe, per te mos thene "fallso" duke "perhapur" apo "imponuar" dicka qe nuk perkon me realitetin.

Mgjth, besoj se individi i cili eshte i mire-informuar (permes familjes se tij, apo njohurive) per pasojat qe do te rezultojne si rezultat i nje veprimi te pahijshem prej tij, te cilen shoqeria e vlereson krejt ndryshe, do te jete i suksesshem te dalloje "kurthin" qe i kanoset.

Duke konkluduar me nje fjale do shkruaja se:
Ne, fatmiresisht, zoterojme mundesine per te qene "skulptoret" e jetes sone, atehere, mbetet vecse, ti japim "muzeut te pafund te jetes sone" ato vlera e virtyte, te cilat, duhet qe me te vertet, te deshmojne krenarisht, "eksibicionet" e "modelit" te jetes.

[s0ni]

Kush jane per ju kriteret per te caktuar se dicka eshte mire apo e keqe.

Njerezit e familjes jane per mua ata kriteret qe i dua t'me caktojne nese dicka eshte e mire apo e keqe, meqense ne kete moshe qe kam s'eshte nevoja per njeri qe t'me thoje kush e mira apo e keqa.
Gjithashtu Instinkti njerezor eshte dicka qe duhet ta degjojme dhe zbatojme. Ne te gjitha rastet te ndihmon.

[altin55]

Feja bashkohet me zemren ne dallimin e te mires

Shkoi nje person tek profeti a.s dhe i thote:

" Me ke urdheruar te pyesish se ç'eshte miresia?'

Thashe: 'Po!' ( Muhamedi a.s ) tha: "Pyete zemren tende! Miresia eshte ajo me ç'ka te eshte i kenaqur shpirti dhe me ç'ka te eshte e kenaqur zemra. Ndersa mekat eshte ajo qe mbillet te njeriu dhe hamendet ne kraharor, qofte keta njerez edhe ndryshe te thone dhe pergjigjen'. "

Ne nje vend tjeter thote'

" Miresia eshte morali ( karakteri ) i mire, kurse e keqe ( mekat ) eshte çka mbillet ( perforcohet ) ne veten tende, kurse nuk deshiron qe kete ta dine njerezit. "