Kreu i opozites Edi Rama publikon librin "Kurban"

[Albo]

Rama: Prishja e parkut “Rinia”, si pasojë e tensionit Nano-Meta

Pjesë nga libri “Kurban”: Ç’kam thënë për Metën, jo e vërteta e fundit për të. “Futja e ruspave, mesazh force që Iliri i jepte Fatosit”

Edhe prishja e parkut “Rinia”, të cilin e kisha kërkuar disa herë në bisedat e mia me kryeministrin Ilir Meta, duke marrë gjithnjë përgjigjen, “Lëre parkun, s’na duhen tani konflikte me njerëzit, ke plot punë të tjera për të bërë!”, erdhi si pasojë e një shpërthimi të tensionit të brendshëm mes tij e Fatosit. Fatosi ishte klient i përnatshëm i një lokali të quajtur “Lady Diana” në këndin mes bulevardit e Ministrisë së Mbrojtjes, pronari i lokalit, Gaz Demi, njihej si mik i ngushtë me kryetarin e PS-së, tradicionalisht njeri i familjes, në kuptimin më të mirë të fjalës, që mes peripecive e pasojave në kohën e sundimit autokratik të Saliut kishte bërë shqiptarin e pazakonshëm duke i qëndruar pranë udhëheqësit të opozitës gjatë gjithë viteve të këqija të burgut. Futja e ruspave në park ishte mesazhi i forcës që Iliri i dha Fatosit, duke e tronditur e turbulluar jo pak në fakt, por për mua u bë rasti i shumëpritur i fillimit të aksionit themelor që ngriti peshë zemrat e kryeqytetasve dhe vijëzoi thellë rrugën e ndryshimit që kisha në kokë…….
………. S’duhet të mendohet nga sa tregova, se Ilir Meta e ka penguar apo nuk e ka mbështetur erën e ndryshimit që filloi të frynte fort në Tiranë. Absolutisht jo. E kundërta. Ajo e tija në zyrën e kryeministrit ishte periudha e vetme e njëmbëdhjetë viteve të mia në krye të Bashkisë së Tiranës, kur Tirana ka pasur një vesh të vëmendshëm në atë zyrë ndaj çdo kërkese të Bashkisë, i gatshëm për t’u bërë pjesë e ndryshimit duke urdhëruar financime investimesh publike të konsiderueshme për kohën, i bindur në vetvete se kryeqyteti duhej të bënte kapërcimin e madh, aspak ziliqar asokohe për rritjen e hijes sime, që u kthye në makthin e atyre që e pasuan. Mes nesh kishte miqësi, një miqësi e krijuar natyrshëm dhe përgjithësisht e patrazuar nga paranoja e Ilirit, i cili aq sa duket në pamjen e jashtme një burrë i fortë, i vendosur, i palëkundur, aq është brenda vetes një fëmijë i pasigurt, i luhatur, i dhënë pas shërbëtorëve e i paaftë për të bashkëjetuar me sfidantët e mendimeve, dëshirave, tekave të veta, lehtësisht i manipulueshëm nga servilët që ia mbushin veshët me lavde për gjenialitetin e tij e me thashetheme dashakeqe për çdo njeri që shefi s’e ka për zemër dhe marrin në këmbim të besnikërisë shpërblimet bujare, për të cilat Ilir Meta ishte një mjeshtër i lindur, që në rrugëtimin e tij politik u bë një ngashënjyes i madh kokë më kokë njerëzish të të gjitha kategorive, nga deputetë, anëtarë forumesh qendrore a politikanë lokalë, te profesorë, doktorë shkencash, oficerë policie, biznesmenë, botues, gazetarë, të reja të dollandërdisura e të rinj naivë e ëndërrimtarë, e deri te kriminelë të rangut më të parë e rrugaçë të dorës më të fundit, me para, ofiqe a ndere materialisht të prekshme në radhë të parë, sigurisht, por jo domosdoshmërisht, edhe me premtime e betime që di t’i bëjë më një talent a shtirje të rrallë nuk e di, sepse i beson shumë sinqerisht vetë kur i thotë, pavarësisht se po aq sinqerisht e di fare mirë brenda vetes që s’do t’i mbajë kurrë.
Teoritë e konspiracionit, edhe ato me qesharakët, e intrigonin në çast Ilirin dhe prirja për të besuar gjithnjë gënjeshtrën më të madhe përpara së vërtetës më të thjeshtë, ishin qysh atëherë problemi që e fuste, siç e futi edhe më pas disa herë, në rrugëzgjidhjet e gabuara, ku shkatërroi me duart e tij shanse të mëdha për një politikan të ri karriere dhe hyri, thellë e më thellë, në një marrëdhënie varësie plotësisht të sëmurë me paranë e me pushtetin si gjenerator parash që riprodhojnë pushtet për të rigjeneruar para. Parë, në thelb, thellë brenda vetes, Ilir Meta ishte një djalë i mirë e mund të bëhej burrë i nderuar, sot i fikur prej stërmundimeve në të tatëpjetën e inercisë së tmerrshme, ku e mori me vete dalëngadalë emri që vuri fare i ri në shkretëtirën e mbetur te Partia e Punës pas migrimit të rinisë në krahun opozitar, pastaj mësimi i të gjitha hileve përpara çdo rregulli, siç e sintetizon paq Ndre Legisi, e më pas rrokopujë barra fatale e një pushteti për të cilin nuk ishte i përgatitur dhe që e lëshoi i turpëruar publikisht nën goditjet e paturpshme të Fatos Nanos, duke mos e gjetur dot më paskëtaj një arsye më të fortë sesa shkatërrimin e PS-së për të qëndruar në politikë dhe duke e kthyer politikën në arsyen e forcës, pasurimit, shantazhimit, njësimit me dreqin e të birin, pa ia dalë më të ndalonte për të marrë frymë e pa dashur t’ia dinte as për shtresat e njëpasnjëshme të pisllëkut a budallallëqeve që e frynë kacek, duke e ndihmuar të llokoçitej mbi sipërfaqen e llumit të pushtetit me çmimin e asfiksimit të atij djalit të mirë, harruar poshtë, në fundin e thellësisë së turbullt brenda vetes.
Sidoqoftë, e gjithë kjo është një pamje e krijuar në vite, nga afër e larg, nga brenda e jashtë, si bashkëpunëtor e kundërshtar, që ashtu siç nuk është e thënë të jetë më shumë sesa një e vërtetë thjesht imja, s’është as e thënë të mbetet e vërteta ime e fundit për Ilir Metën. Kjo botë është e bukur, sepse s’është e dhënë njëherë e përgjithnjë dhe historitë e mëkatarëve të vdekshëm, siç jemi të gjithë në mesin e vështirë të errësirës së mishit e dritës së shpirtit, që s’gjejnë kurrë rehat në ndërkalljen e mundimshme me njëra-tjetrën brenda njeriut, janë sa të pafundme, aq edhe pafundësisht të ndryshme. Kështu janë edhe fatet tona, të ndryshme jo vetëm mes tyre, po edhe brenda harkut të jetës së një njeriu të vetëm, errësira është gjithnjë më e madhe se drita në rrugën nga lindja në vdekje, rëniet janë përherë më shumë se ngritjet, zvarritja është gjithnjë më e gjatë se çastet e fluturimit, por s’mungon kurrë rasti që na jepet e rijepet për të rimarrë fluturimin, duke u nisur edhe nga aty ku s’ka më qiell e duket sikur s’ka më as shpresë. Çka pa farë dyshimi, koha s’ka për ta ndryshuar në mendjen time e s’do të ndryshojë as mendimin tim nëse kaloj ndonjëherë në këta rreshta vite më vonë është vlerësimi im pozitiv për mbështetjen e tij, në kohën kur Tirana nisi fluturimin nga aty ku s’shihej qielli e shpresa kalbej nën plehra. EDI RAMA

Rama kërcënon me gjyq “Gazetën Shqiptare”
Kreu socialist, Edi Rama, ka kërcënuar dje se do të padisë “Gazetën Shqiptare” për shkak të botimit të pjesëve nga libri i tij i ri, “Kurban”. Këtë njoftim Rama e bëri përmes rrugës së re të tij të komunikimit, Twitter, ku shprehet se gazeta ka masakruar librin e tij përmes botimit të disa pjesëve të tij. “I kërkova Arlinda Dudajt të bëjë padi për ‘Gazetën Shqiptare’ jo vetëm për vjedhje, po për masakrim të librit ‘Kurban’”, shprehet Rama. Në numrin e djeshëm, “Gazeta Shqiptare” kishte shkëputur për botim pjesë të “Kurban”, në të cilën Edi Rama jepte perceptimin e tij lidhur me ngjarje historike të ndodhura shumë vite më parë, gjatë pushtimit italian dhe ikjes së mbretit Zog nga Shqipëria. Titujt e nxjerrë nga “Gazeta Shqiptare” lidhur me këtë pasazh të librit, “Ahmet Zogu ishte hamshor, Geraldina, gjinj të bukur”, duket se e kanë shqetësuar Ramën, duke e cilësuar si masakrim të librit të tij. Më tej në Twitter, kreu socialist e konsideron të patolerueshëm botimin që pothuaj të gjitha gazetat i kanë bërë prej ditësh librit të tij, duke i bërë në të njëjtën kohë dhe një nga publicitetet më të mira, e krijuar radhë në Panair për të marrë librin e autograf nga autori gjithashtu. “I patolerueshëm shpërfytyrimi i librave përmes shfrytëzimit të teksteve pa lejen e shtëpive botuese”, vijon kryesocialisti më tej në komentin e tij në Twitter.

Panorama

[Albo]

Fotot nudo, Rama: Ç’më sugjeruan Meta, Braçe, Blushi e Majko

“E kam dhe një ide për një politikan shumë të interesuar për humbjen time në ato zgjedhje”.

Diku nga fundi i gushtit 2006, në tetor, kur do të mbaheshin zgjedhjet vendore, më erdhi një sms kërcënuese, që ndryshe nga plot të tilla që kanë hyrë në celularin tim gjatë gjithë viteve në arenë, më bëri përshtypje sepse kishte një përmbajtje disi tjetër, një lloj presioni mafioz, ku më thuhej në thelb se duhej të negocioja për materiale komprometuese, përmbajtjen e saktë nuk e kam parasysh dhe s’i ruaj mesazhet në telefon. I rashë mbrapsht numrit dhe ishte i mbyllur. E njëjta gjë u përsërit ndoca ditë më pas, duke më thënë pak a shumë po të mos nxitoja të paguaja, duhet ta harroja votën e qytetarëve të Tiranës, pasi të dilnin në shesh ato materiale. I rashë përsëri numrit, nuk ishte i njëjtë i ditës së parë dhe, nga ana tjetër, m’u përgjigj një zë i zvargur burri, të cilin s’e lashë të fliste, por i thash më ton të fortë se mua s’kishte material në botë që më merrte peng dhe, në vend të guxonte të më bezdiste prapë, këtë, ç’është e vërteta, e nënvizova me shumë më tepër brutalitet se ç’shpreh këtu me fjalën bezdi, duhej t’i nxirrte ato që kishte një orë e më parë, mu te sheshi “Skënderbej” po të donte. “Madje, nëse nuk gjen dot një stendë, – i thashë, – ta jap unë bashkë me vendin para Bashkisë që do ta paguaj vetë dhe t’i varësh e t’i shohin të gjithë sa ditë të duash mor maskara!”. As e kisha idenë se çfarë mund të ishin duke sajuar, po ndieja diçka, intuita më thoshte se diç kishte, pavarësisht se s’kisha as merakun më të vogël për çfarëdo qoftë mund të lidhej me punën dhe me mua personalisht, sepse në gjithçka kam bërë në jetë deri më sot, mund t’i kem hyrë të tjerëve në hak pa dashje, ndodh në nxehje e sipër, ndodh në punë e sipër, ndodh edhe pa e kuptuar, s’ke ç’i bën, po asnjëherë nuk i kam bërë keq kujtdo qoftë duke u nisur me qëllimin për t’i bërë keq. Punës jo e jo. Megjithatë, një shije e keqe më mbeti kur, pa dashur ta dëgjoja atë horr, kapa teksa flisja me zë të ngritur fort se “do të patakseshin gjithë gratë e botës me mua” kur të dilnin ato materiale, dhe nisi të më bridhte mendja nja dy ditë për të gjetur ndonjë kuptim të atyre fjalëve kërcënuese, duke u munduar të rrëmoja në kohët e shkuara të jetës sime prej shpirtit të lirë e njeriu të dhënë pas transgresioneve e provokacioneve, sidomos në Akademinë e Arteve, ku thyerja e tabuve në art dhe në jetën sociale ka qenë prirja ime natyrale që student dhe deri ditën që u largova nga ai mjedis.
Akademia ishte në të ritë e mi vendi i ngasjeve të lirisë së brendshme që kërkonte shtigje për të dalë në mexhlisin e rrethuar me murin hijerëndë të tabuve të ideologjisë së ngritur para syve tanë përmes metodës së Realizmit Socialist dhe s’qe e rastit që aty u shfaqën format e para të rebelimit ndaj regjimit komunist, fillimisht në trajtën e tentativave për ta kapërcyer atë mur duke hapur kanale komunikimi me botën matanë nëpërmjet thyerjes së kornizës së hekurt të metodës, futjes nëpër klasa të librave të artit të ndaluar botëror e diskutimeve të zjarrta që shkrinin telat gjembaçë të parimeve stërkufizuese socrealiste, zhveshjes së modeleve nudo që pozonin me rroba banje qysh nga flama e Plenumit IV, shoqërizmit antikomformist nëpër party me muzikë të degjeneruar e të folura haptazi antiparti, e sidomos nxjerrjes së pakënaqësisë me provokime të pareshtura në çdo orë mësimi, nëpër takime e mbledhje kolektivi që në fund u kthyen në vatra proteste, për të vijuar pas shembjes së murit me “Refleksionet” e famshme e me krijimin e një jete artistike sociale krejt “të shthurur” në hapësirën e ethshme të lirisë së fituar më në fund, shpirtërisht, mendërisht, trupërisht.
E asgjë që mund të patakte, megjithatë, gratë e botës në Shqipërinë e vitit 2006 s’më ra ndër mend, derisa një ditë, kohë më vonë, po para zgjedhjeve gjithsesi, ato zgjedhje u shtynë në shkurt për shkak se s’pranuam të hynim në to pa u zgjedhur problemi i madh i certifikatave të falsifikueshme, m’u kujtuan fotografitë e bëra nudo në një plazh natyristësh në Francë. I rrëmujshëm siç kam qenë gjithnjë me sendet e mia, rrobat, pikturat, librat, korrespondencat, në kushtet e një mënyre jetese pa shtëpi fikse, më pëlqente pa masë të jetoja me idenë se shtëpia ime ishte trupi im dhe, qyshse e lashë vatrën prindërore për të qenë plotësisht i lirë në orare e në lëvizje, s’ka asnjë vend ku të mos kem lënë pas sende të miat, qoftë këtu dhe qoftë vende jashtë shtetit ku kam bredhur nëpër Europë për të jetuar lirinë, pavarësisht se kam qëndruar pak javë, disa muaj, ose disa vjet, e kësisoj jo vetëm s’i gjeta ato fotografi aty ku rrija, po s’e gjeja dot as ku mund t’i kisha lënë. Shumë më vonë jam kujtuar se i kisha harruar në një bagazh makine, brenda një kutie, dhe makina që kishte vazhduar jetën e vet pa mua ka rënë më tutje në duar që pastaj i kanë kaluar te shantazhuesit. E kam dhe një ide se si është përzier në këtë histori një politikan shumë i interesuar për humbjen time në ato zgjedhje, por në mungesë provash kjo mbetet vetëm hamendje pa të drejtë publikimi.
Megjithatë, ideja se mund të bëhej fjalë pikërisht për ato foto nuk më tronditi, sigurisht s’më vinte aspak mirë, se s’kisha dalë lakuriq në plazh për të më parë tërë Shqipëria cullak në fotografi, por thellë-thellë ndieja se s’kishte pse shqiptarët të patakseshin nga diçka krejt e pafajshme, plotësisht private, pa asnjë lidhje kohore apo përmbajtësore me detyrën për të cilën më kishin votuar e as me kohën e ushtrimit të funksioneve të mia publike, kur, me të dashurën time, njerëz të lirë të botës së lirë, kishim shkuar për pushime në një nga plot fshatrat turistike të Europës, ku bëhet plazh nudo e ku një gjë e tillë jo vetëm s’çudit kënd, por ku je aty të bën përshtypje pikërisht sepse s’të bën asnjë çudi. Sigurisht që sot s’do ta bëja të njëjtën gjë, s’jam më ai, dhe është një kohë tjetër, me ëndrra dhe angazhime të tjera për mua, ato kohë të papërsëritshme rinie të ndarë mes diktaturës dhe lirisë ishin të mbushura me etjen e pafundme për lirinë e mohuar për vite të tëra, me kuriozitetin e paepur për të parë dhe prekur nga afër përmasat e panjohura të botës së lirë, me ëndjen e madhe për të zbuluar vende dhe realitete të pazakonta për ne që dilnim nga bunkeri i jetës së oklaisur të diktaturës e me të shijuarit deri në fund të faktit të thjeshtë se s’kishim asokohe asnjë llogari për të dhënë askujt përveç Zotit, i cili s’kishte arsye të mërzitej me ne duke na parë siç na kishte lindur, e njëri-tjetrit që s’kishim pse i kërkonim llogari pse e shihnim në diell, det e rërë, siç e kishte bërë Zoti.
Por s’e mohoj dot kur Vali Bizhga, bashkëpunëtorja ime e afërt dhe mikja e shtrenjtë, që ka qenë për mua një mbështetje e paçmueshme morale e intelektuale në çdo orë të vështirë qyshse m’u bashkua si nënkryetare bashkie në janarin e vitit 2003, më pas drejtore e kabinetit tim dhe përgjegjëse e palodhur e asaj fushate, më mori për të më thënë se kishte një zarf me një përmbajtje shqetësuese në dorë e nuk më thoshte dot më shumë në telefon, ishte kulmi i fushatës, nisi të më ngrihej një tension i brendshëm dhe t’më fillonte ankthi i së panjohurës për mënyrën se si do të reagonte opinioni publik.
“S’është puna ç’mendoj unë”, tha Vali pa e fshehur dot turbullirën nga fytyra e saj gjithnjë transparente; kur u ktheva në zyrat e shtabit e pashë mbi tavolinë pikërisht atë që mendoja, dy foto të futura në një zarf anonim të hedhur në kutinë postare në hyrje të Bashkisë, “po ç’do të mendojnë njerëzit e zakonshëm që na votojnë pasi t’i shohin dhe të dëgjojnë edhe bubullimat e këtyre maskarenjve që shkojnë deri këtu?!”. “Vali, – i thashë, – nëse t’i s’mendon keq, pse duhet të mendojnë keq njerëzit e zakonshëm që na votojnë, s’janë aspak budallenj e të paditur që të bien pre e kësaj maskarade?!”. Dhe vërtet fakti që Vali mirëkuptonte kontekstin e atyre pamjeve të fiksuara në aparat në kohë krejt të tjera më lehtësoi disi, po aspak mjaftueshëm për të fjetur atë natë.
Gjithsesi, mendjen e kisha të ndarë, s’do të mohoja asgjë, s’do t’i bishtnoj në asnjë formë së vërtetës, do ta thosha mu siç ishte dhe pikë. Revolta e brendshme për presionin mafioz ku Saliu ishte përfshirë si një burrë i pafytyrë, pa miratimin e tij ato foto sigurisht nuk dilnin kurrë në ekranet e në pasqyrat e fushatës, i cili prej lakuriqësisë së trupit tim në plazh dhjetë e kusur vjet më parë kujtonte se mund ta mbyste zogun që i kishte rënë më në fund në dorë, duke fshehur me hipokrizinë e vet proverbiale perversitetin e kushedisaterrtë të tij e të të tijve, njësoj si në kohët e vjetra kur luftonte mbledhjeve të partisë me shfaqjet e huaja në emër të normave antinjerëzore të moralit komunist, më bënte edhe me të vendosur për t’i dalë ballë për ballë, hapur së keqes që donte të më bënte. Po s’ishte, e përsëris, as një fjalë goje dhe as një çështje e lehtë në kushtet kur dyshimi për perceptimin e opinionit, për vetë momentin shumë delikat, s’kishte se si mos të të merrte frymën.
Edhe pa fotot, që u bënë qershia mbi tortë, ajo e mandatit të tretë për Tiranën ishte një fushatë e vështirë, e ngatërruar, e rënduar për mua me peshën e madhe të të qenit njëkohësisht edhe në detyrën e liderit të opozitës, që më detyronte të shkoja kudo nëpër Shqipëri, megjithëse bashkimi i të gjitha forcave opozitare ishte arritur më në fund dhe LSI-ja e Ilir Metës, në atë kohë ende e bashkuar brenda vetes në një vijë qartësisht opozitare dhe e pakomprometuar së jashtmi me flirtin masakrues me Saliun, kishte një peshë shumë më të rëndësishme se ç’ka sot në skakierën politike. Ishte, tek e fundit, pjesë e jona, e opozitës së qendrës së majtë, madje pjesa më radikale e saj në kuptimin shqiptar të kësaj fjale, dhe kjo lehtësonte rrugën e betejës. Iliri vetë, gjithnjë mes frikërave, dyshimeve, ngurrimeve, dëshirës infantile për ta parë PS-në të zvogëlohej e bëhej LSI dhe LSI-në të zmadhohej e bëhej PS, pasi dha e mori ca kohë duke u luhatur në dallgët e mendjes së tij që herë pas here e mbyste gjithë atë djalë masiv në një lugë ujë, derisa e zhyti fare dhe e katandisur në rezervë dhjami për dimrin e pushtetit të Saliut dy vjet më vonë, u fut në atë fushatë me të gjitha forcat dhe luajti një rol të pamohueshëm për fitoren tonë në qytetet e mëdha, përfshirë edhe Tiranën, sigurisht.
Kandidati i Saliut, Sokol Olldashi, u bë gazi i botës në atë fushatë me akuzat, shpifjet e dokrrat e tij për qytetin, që e kthyen Eduard Shalsin, nënkryetarin e Bashkisë së Tiranës, në rivalin real të tijin, i cili deri në fund ia doli ta bënte qesharak në sytë e opinionit, siç ishte në të vërtet me ç’bënte e ç’thoshte. Por e keqja ishte se Sokoli kishte një hije të rreme force, që e kishte krijuar si ministër i Brendshëm me ca prangosje të disa prototipave të kriminalitetit shqiptar, që Saliu i quante eksponentët e bandave më të rrezikshme më botës, hije që e kish mbjellë në opozitë para ministërllëkut me fitoren në Shijak kundër një ministri socialist, Agron Dukës, që sipas Saliut gjithnjë, përfaqësonte klanin e zi të Zemunit, drogë, kontrabandë, prostitucion e çdo të zezë që rridhte nga gabzherri i ngjirur i kryeopozitarit demokratik. Asaj hijeje force e misteri ndikues ia shtonin më anë tjetër peshën iluzore edhe lidhjet e njohura të ministrit qysh nga fushata e Shijakut me lloj-lloj kriminelësh ordinerë e të fortësh të lloj-lloj gjëmave dhe bëmave ordinere, që historikisht kanë lidhur në fakt epikën folklorike antikrim e antikorrupsion të Saliut me realitetin e labirinteve të krimit e të hajdutërisë në Shqipëri, të cilat e kishin një dalje jo edhe aq të fshehtë mu në zyrën e Doktorit. Kjo bëri që atij farë kandidati t’i mblidhej para e madhe për fushatën nga gjithë të tremburit e të tredhurit prej forcës abuzive të pushtetit dhe qoftë beteja e reklamave në rrugë e ekrane të bëhej thellësisht e pabarabartë, qoftë beteja për mbrojtjen e votës nga lukunia e hajdutëve të bërë bashkë për ta vjedhur atë të bëhej vendimtare, për më tepër kur edhe listat ishin hukubet, dokumentet e identifikimit krejt primitivë, fuqia korruptive e pandeshur ndonjëherë më parë. Megjithatë, e gjithë përpjekja e madhe që u bë nga ana e tyre, përfshirë edhe nxjerrjen e turpshme të fotove nudo javën e fundit, si për të më dhënë goditjen përfundimtare, rezultoi një tullumbace gjigande që u zhbë në flluska sapuni, fitorja ishte e plotë, e qartë, pa asnjë shteg për Saliun dhe pamjet e mia cullak i vunë asaj vulën, duke e thelluar me vota të pavendosurish e të rinjsh që kompensuan vjedhjet në një numër qendrash votimi.
Thuajse të gjitha ata me të cilët arrita të flisja gjatë gjithë ditës së daljes së fotove, disa shmangeshin mbase pa ditur ç’të thoshin, më thoshin në mënyra të ndryshme t’i mohoja ose mërmërisnin të hutuar, pa numër të më inkurajonin të pohoja autenticitetin e tyre. “Thuaj është montazh”, këmbënguli disa herë Iliri, që ishte sinqerisht i shqetësuar e u shqetësua edhe më shumë kur kuptoi se s’bëhej fjalë për të mohuar gjë, të vetmit ndër të politikës që mbaj mend plotësisht në një mendje me mua, madje të pasikletosur hiçfare, ishin Erjon Braçja, që qeshte me lot dhe thoshte “Mbaroi kjo punë, do jetë e thellë!” dhe Ben Blushi që më tha “Do t’ju kthehet bumerang”, ndërsa Pandi Majko, atëherë sekretar i Përgjithshëm i PS-së, që mbulonte fushatën në zona ku unë s’shkoja dot për shkak të kohës, u mbyll i bykosur nga sëkëlldia në shtëpi atë ditë dhe komunikoi vetëm me nënën time, e cila merret lehtë me mend, ishte tejet e sëkëlldisur. Mua vetë, siç ta thashë, zemra më thoshte gjithçka është në rregull, kurse mendja më sorrolliste në një labirint të lodhshëm hamendësimesh deri në fund të ditës.
E kam si tani para syve në buzëdarkën e asaj dite, kur dola më në fund i lehtësuar nga salla e diskos “Venue”, aty ku qëlloi takimi i programuar qysh më parë e ku tregova të vërtetën time açik përpara një turme të rinjsh e të rejash, jo pa siklet të them të drejtën, isha si në ethet e një provimi aspak të lehtë, një gjimnazist të mbështetur në mur më xhupin e skuadrës legjendare të bejsbollit Red Socks e me duart në xhepat e bluxhinseve të rrjepura që më tha sikur të kishte hequr një hall të madh, “Ah mër plak, sa frikë kom pas sot se po na zhgënje e po na thu s’jom unë ai që kan qit lakuriq gazetat! Hallall plako, s’ka mo Pereni që t’rref kët t’dielë”.

Basha
Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha, ironizoi Ramën duke e uruar të shkruajë dhe libra të tjerë pas çdo humbjeje. “Mendoj se është një risi e mirë që pas shumë kohësh shkrimtarët janë futur në politikë dhe politikanët po i kthehen librit, dhe në këtë kuptim, veçanërisht në kontekstin që është shkruar, uroj që të shkruajë sa më shumë libra të tillë”, u shpreh Basha.

“Të dështuarit, strehë te letrat”
Rama: Ç’lexonte gjyshi yt, Sali, po bibliotekën të madhe e kishte?

I pyetur nga gazetarët se pse nuk i komenton librat e politikanëve, kreu i qeverisë tha se për të politikanët e dështuar po gjejnë strehë te librat. “Zoti i mbrojttë letrat tona nga politikanët e dështuar, por Zoti e mbrojttë dhe politikën dhe po e mbron nga shkrimtarët e dështuar! Kështu që nuk mendoj se meritojnë ndonjë nderim të veçantë ata që po dështojnë në politikë dhe rendin pastaj te letrat për të gjetur një strehë. Letrat nuk janë për strehë, letrat janë eleksir i mendimit të shoqërisë dhe kombit, ndaj dhe jo pa qëllim u mora me shkrimtarët e vërtetë dhe lashë mënjanë dështakët e politikës, të cilët duan të shndërrohen në shkrimtarë. Por bëra një gjë, zëdhënëses time i thashë ‘shko bleje librin e kushëririt, se të ka bërë personazh në libër’”, u shpreh Kryeministri i vendit. Duke veçuar deputetin socialist Ben Blushi nga ky përcaktim, Berisha tha se nuk është e njëjta gjë me librin e kryetarit socialist. “Është më ndryshe problemi, por nuk dua të përfshihem në rivalitetin e tyre. Nuk mund të them se janë e njëjta gjë, sepse e kam thënë dhe njëherë, biblioteka e gjyshit të Blushit ka libra sa gjysma e kësaj salle”, u shpreh Berisha. Pas deklaratave të kreut të maxhorancës reagoi edhe kryesocialisti në adresën e tij në Twitter. “Sali, fisnikëria s’është si plehrat që i shumon apo si votat që i vjedh! O e ke, o s’e ke, as Zoti s’të ndihmon dot në këtë pikë. E, meqë ra fjala, na thuaj çfarë lexonte gjyshi yt Sali, po bibliotekën të madhe e kishte?”, iu përgjigj Rama kreut të maxhorancës ndaj komenteve për librin e tij “Kurban”.
Edhe më parë Kryeministri Berisha e ka ironizuar librin e Ramës, për të cilin theksoi se “Rama tashmë është i detyruar të shkruajë libra, pasi qytetarët shqiptarë i dhanë përgjigjen e merituar në maj të këtij viti, që e nxorën në pension politik Edi Ramën dhe i thanë shkruaj memorie”.

Deputeti socialist i kërkon Ramës të merret me Bulqizën
Braçe: Lëri batutat me Berishën për librin, ngrihu dhe shko në Bulqizë!
Deputeti i qarkut të Beratit, Erjon Braçe, reagoi dje menjëherë pas ngjarjes së Bulqizës, ndërsa ka parë se kryesocialisti replikonte në Twitter me Kryeministrin e vendit. Në adresën e tij në Facebook, Braçe i kërkon të mënyrën urdhërore të ngihet dhe të shkojë në Bulqizë aty ku po vdesin minatorët. “Lëri batutat me Berishën për librin!!! Ngrihu dhe shko në Bulqizë, atje ku varfëria në çdo familje, nevoja për punë, puna e pasigurt, gangsterët që kontrollojnë pasurinë, po vrasin minatorët në seri!! Nuk kanë nevojë për këngë! Kanë nevojë për solidaritet! Kanë nevojë të çlirohen nga Mafia Shtetërore!”, shprehet Braçe në adresën e tij në rrjetin social “Facebook”. Ditët e fundit, nënkryetari i Grupit Parlamentar socialist dhe njëkohësisht anëtar i Kryesisë së PS-së, ka qenë shumë kritik dhe i ashpër me lidershipin e PS lidhur me rezultatin e votimit të Asamblesë Kombëtare. “Në njërin nga qëndrimet e mia kam thënë: Nuk ka rëndësi ku do të jem unë nesër, e rëndësishme është të fitojmë! Tani është koha! Mirupafshim!”, e mbyll Braçe reagimin e tij.

Panorama

[Albo]

“Ahmet Zogu ishte hamshor, Geraldina, gjinj të bukur”

Nga Edi Rama

Kreu i Partisë Socialiste, Edi Rama në librin e tij “Kurban” i kushton disa faqe edhe figurës së mbretit, Ahmet Zog dhe bashkëshortes së tij, mbretëreshës, Geraldina. Në rreshtat kushtuar familjes mbretërore, Rama i shpreh hapur notat negative duke e cilësuar mes të tjerash Zogun jo vetëm si “beu hamshor” por edhe si një “ambicioz injorant” e “tradhëtar”. Sa i takon mbretëreshës Geraldina, kreu i PS-së shprehet mes të tjerash se ajo kishte “një gji të bukur”. Në pjesën e shkëputur sot nga “Kurban”-i, “Gazeta Shqiptare” boton edhe komentet e bëra nga Edi Rama në lidhje me donatorët e ekipit të futbollit të Tiranës, Mihal Delijorgji, egjiptianin El Sayed dhe Refik Halilin.

Në rrokopujën e Perandorisë Otomane, ku lindi më pas, në mes të ferrave e kallamishteve, një mbretëri kryeneçe e dalë nga sherri rraskapitës që solli në Tironën e përgjumjes së patrazuar orientale politika e lindur nën flamurin e pavarësisë, kur rruga e bllokuar e Durrësit e pruri në shkurtin e 1920-ës nga kthesa e detyruar djathtas për Tironë, qeverinë bashkë me shejtonin në bark, dhe nga dora e hekurt e një beu hamshor prej Mati që i dha fund me dhunë hypjezdrypjeve të qeverive nga kolltukët sherrnxitës, e që me ta kapur skeptrin, hapi hartat mbi dalldinë e shthurjen postpavarësi për të hedhur sipër një plani të dalë kohe të një inxhinieri shqiptar të shkolluar në Austri, me instiktin vizionar të ambiciozit injorant, po të dashuruar marrëzisht pas bukurive të Italisë e pas vetes së kthyer në Naltmadhni, falë një telegrami deputetësh skraparllinj që iu lutën në gjunjë ta fshinte nga faqja e dheut Republikën sherrxheshë, vijën heroike të bulevardit që asokohe u quajt katedrale në shkretëtirë, po koha e mëvonshme tregoi se ishte shtylla e përjetshme kurrizore e kryeqytetit të shpallur në 1925-ën, i cili paskëtaj u njoh për shumë vite si i vetmi bulevard pa qytet.

***

Që i pa të gjitha e të gjithë, përpara se bulevardin t’ia rrëmbente përgjithmonë nga sytë shpejtësia e makinave, nga shpura ikanake nëpër natë e mbretit që e shpuri bulevardin mu deri mbi trupin e lumit dhe ia mbathi duke marrë kthesën pa kthim për nga Rruga e Elbasanit tutje në Kapshticë e me një frymë në Turqi, bashkë me mbretëreshën rrezatuese që mbante në gjirin e bukur djalin dyditësh të dashurisë së tij pasionante e me 250 valixhe (që gazetat e huaja thonë se i numëronte vetë në çdo stacion), përsëri i lutur nga ca deputetë që e “urdhëruan” me vendim parlamenti të ikte nga sytë këmbët për hatër të atdheut, më tej tek italianët që zbarkuan me pompa magna, veshur shik me kostume balloje e uniforma ushtarake dhe e shtynë bulevardin deri tek Universiteti, menjëherë pasi u prezantuan si shpëtimtarë e u përshëndetën nga vendasit si çlirimtarë, duke vazhduar të ndërtonin me hovin e papërmbajtur fashist mbi planin urbanistik që beut të Matit ia kishin qëndisur me merak arkitektët fiorentinë; Universitetin, kolonadat e shkallët përreth, stadiumin, godinën e arteve, atë të kryeministrisë së mëpastajme, që katër vjet e mbajti mëkëmbësi i mbretit, derisa mësynë me tërsëllëmin e armëve të fitores ngadhënjimtare bijtë e Botës së Re, Bujtinën e Madhe “Dajti”, që u dekorua nga Gio Ponti, i njohur botërisht sot si babai i dizajnit modern të internetit, për t’u shqyer e shkatërruar 65 vjet më pas nga hordhia e Saliut që vodhi pikturat, llambadarët, abazhurët, pjatat, lugët, pirunët, theu dysheme, dritare, dyer, krevate, me sebepin se do të sistemonte aty Ministrinë e Jashtme e në fund ia dorëzoi Fullanit për ta bërë bankë shteti, që t’i merrte ca para nga rezerva për rroga të prapambetura, më tutje ndërtuan ministritë, bashkinë e dinamituar nga Hoxha në fundvitet ’70, për të ndërtuar Muzeun Historik e hapur vendin për një monument lirie, që u bë pas vdekjes së tiranit të Tiranës shtatorja e tij e shëmtuar sa s’ka, Bankën e Shqipërisë e me radhë të tjera, përfshirë Pallatin Mbretëror për Madhërinë e tij Viktor Emanueli III, me vullnet të popullit Mbreti i Italisë e Shqipërisë dhe Perandor i Etiopisë, që mbeti i vetmi pallat i këtij soji në botë ku s’fjeti dot asnjë natë një mbret i vetëm, sepse perandori i shkurtër desh të priste sa t’u dilte mureve lagështira po s’e pati të gjatë, iu desh t’ia mbathte tëhu pa ikur igrasia e pallatit, me gjithë mbretëri e perandori, për të përfunduar në një drekë ngushëllimesh reciproke në Kajro me beun e Matit, duke ia lënë krevatin Meke partizanit, që nën llambën e Dritëroit të dridhte duhan e t’i këndonte nënën Viktor ziut këmbë mbi këmbë me dyfek e opinga mbi çarçafët e mëndafshtë e jastëkët e fryrë puplash.

****

Bashkia e Tiranës s’kishte asnjë detyrim e të drejtë ligjore të shkonte përtej kontrollit të dosjeve të aplikimit në gjykimin e subjekteve që kërkonin leje ndërtimi dhe në kohën e dhënies së lejeve në fjalë, Mihal Delijorgji nuk ishte as në kërkim, as në hetim, as në gjykim për çfarëdoqoftë, po një biznesmen shqiptar si gjithë të tjerët. E njihja, po, kishte ardhur në zyrën time për t’u ofruar si donator i “Tironës”, kur skuadra ishte marrë peng nga, ndjesë pastë, sepse nuk jeton më, një biznesmen egjiptian, i cili në këmbim të lejeve të ndërtimit e të symbylljes së bashkisë para abuzimeve me shtesa e prapashtesa në realizimin e pallatave më skandaloze të kohës së kaosit urban, mbante me lëmosha edhe klubin e futbollit, teksa bënte gjithë kohën shantazh se do të ikte po të mos merrte “punë” nga bashkia dhe s’kisha pasur asnjëherë në vitet e njohjes me Delijorgjin arsyen më të vogël për të menduar keq, ashtu siç ai nuk kishte pasur asnjë lidhje pune me Bashkinë e Tiranës, deri ditën kur, vite më vonë, pas orvatjes për “Tironën” paraqiti kërkesën për leje ndërtimi, pasi kishte blerë një copë tokë a lidhur kontratat në atë tokë brenda zonës së studimit të kotpërfolur urbanistik. E si gjithë të tjerët, mori atë çka i takonte me ligj, pavarësisht se nëpërmjet Saliut.

****

Mbetet keqardhja që s’mundëm të bënim dot më shumë për t’i dhënë formën e plotë këtij ishulli kulturor e rekreativ në zemër të Tiranës, përsëri e përsëri për shkak të shurdhërisë së qeverive, duke mundur të bëjmë, me ndihmën e Bashkimit Europian, vetëm rrugën e re pedonale, që shtrihet nga Galeria Kombëtare tek Ura e Tabakëve, restauruar disa vite më parë me ndihmën vullnetare të dy djemve tiranas, piktorit Sali Allmuça dhe sipërmarrësit, Refik Halili.

GSH

[Jack Watson]

Havari: Si mashtron Edi Rama me prishjen e parkut “Rinia”

Ish-drejtori i Policisë Ndërtimore reagon për “Kurban”. “Më tha para zyrës së Kryeministrit: A është në take-tuke Meta që kërkon ta prishë”

Ndërsa ecja mes njerëzve të shumtë në Panairin e Librit qe u hap këto ditë nëntori në Pallatin e Kongreseve, një grua më thirri në emër. Unë ndalova dhe iu përgjigja: “Urdhëro zonjë”. Ajo me zgjati dorën, unë gjithashtu, shumë ngrohtësisht. “Më njeh?”, m’u drejtua ajo? U stepa për një çast, por menjëherë kujtesa ime funksionoi. “Je nëna e Edi Ramës”, i thashë. Pohoi dhe vazhdoi: “Edi, te libri ‘Kurban’ ka shkruar edhe për ty një pasazh me vlerësime superlative”. E dëgjova ftohtë. Nuk e falënderova, por fillova t’i shpjegoj lidhur me raportet me të birin. Ajo u tregua inteligjente dhe aty për aty më tha: “Ke ndonjë qejfmbetje me të?”. Po, iu përgjigja. Zonja më uroi gjithë të mirat dhe u largua me shoqen e saj.
Nuk e paragjykoj mënyrën si u nda nga unë sepse ajo është nënë dhe Edi Rama djali i saj. Nuk kisha ndër mend të harxhoja paratë duke blerë librin e Edi Ramës, por informacioni që më dha nëna e tij më detyroi ta blija. Kuptohet, nuk më interesonin armiqtë e tij, por kërkova nëpër faqe ku flitej për mua. Në faqen 67, midis të tjerash, shkruhej: “E vetmja forcë që unë kisha në krah ishte Policia Ndërtimore që drejtohej nga Mit`hat Havari, burrë llafeshumë e tekanjoz, por goxha i vendosur në punën e tij dhe, mbi të gjitha, një aleat i prerë në atë aksion që përpara se të pranonte të dorëzonte çelësat”. Tekstin më sipër e kam cituar në origjinal, marrë nga libri “Kurban”. Nuk dua të bie në nivelin e tij me fjalët fyese që ka drejtuar ndaj emrit tim. Mua më njeh një opinion i tërë se jam burrë llafeshumë apo burrë i punës, e që më besohet fjala, ashtu siç thoshte ai. Por gjetiu fle lepuri, thotë një fjalë e urtë. Atë do bëj tani. Do të tregoj historinë e vërtetë të prishjes së parkut “Rinia” dhe protagonistët e vërtetë të saj.
Ishte e shtunë dhe bashkë me familjen kisha shkuar te një miku im në Durrës. Rreth orës 11:00 më merr në telefon Ilir Meta (ish-kryeministër). Ai kërkoi që të shkoja të takohesha me të te Vila 31 (ish-shtëpia e Mehmet Shehut). E gjeta së bashku me Edi Ramën dhe Ndre Legisin. Ata ndodheshin së bashku në një dhomë të madhe ku ishte dhe një fushë pingpongu. Meta ishte i shpenguar, me tuta sporti, me humor të mirë. Luajtëm dhe pingpong dhe u befasova që unë luaja bukur. Ndërsa Edi Rama ishte krejt i mërzitur dhe fliste në telefon me dikë. Legisi, miku im i mirë, ishte i qetë dhe buzëqeshte me replikat e mia me Kryeministrin. Meta, me atë natyrën e çiltër (flas për atëherë), më tha: “Do prishim parkun ‘Rinia’”. Unë nuk prita dhe i thashë: “Shyqyr që vendose!”. Sakaq, i futi një breshëri të qeshure. “Sot, në orën 17:45 duhet të jesh në zyrën time”, më tha. U largova i gëzuar që më në fund do të pastrohej ajo plehrë që i zinte frymën e Tiranës. Në orën 17:45 shkova në zyrën e tij. Ai edhe një herë u sigurua për vendosmërinë time. Pasi e mori atë, u ndamë për t’u takuar pas gjysmë ore. Rreth orës 18:15 u futa në paradhomën e Kryeministrit dhe në atë moment futet dhe Edi Rama. Pa më përshëndetur m’u drejtua: “Është në taketuke ky që do të prishë parkun ‘Rinia’?”. Sakaq e shoqëroi pyetjen duke vendosur gishtin e tij të gjatë te tëmthat: “Nuk thua sa mirë që vendosi të shkatërrohet ajo gërmadhë”, ia ktheva unë. Më pa në sy dhe heshti. E kuptoi që gjithçka ishte vendosur. Të ftuarit e Kryeministrit erdhën. Ishte ministri i Mbrojtjes, ministri i Brendshëm, sekretari i Shtetit, Ndre Legisi, unë, Edi Rama dhe dikush tjetër. Ilir Meta e filloi kështu: “Ju kam thirrur t’ju njoftoj se do të kryhet një operacion i madh. Do të prishet parku ‘Rinia’”. Te pranishmit zmadhuan sytë. Dukej hapur frika. Përveç Ilir Metës që ishte urdhëruesi, unë Mit’hat Havari zbatuesi dhe Ndre Legisi qëndruam të qetë. Meta vazhdoi: “Z. Mit’hat Havari, në cilësinë e drejtorit të Policisë Ndërtimore, bashkë me strukturën e tij do shkatërrojë ndërtimet në atë park. Policia e Tiranës, domethënë Ministria e Brendshme, do ta mbështesë. Ministria e Mbrojtjes, pas prishjes, me mjetet e saj do të heqë inertet, ndërsa ju z. Rama do ta ktheni në zonë të gjelbër me punonjësit e Bashkisë. Shef i operacionit do të jetë z. Havari”. Heshtje për një moment. Atë e theu Ilir Gjoni, i cili m’u drejtua: “Z. Havari, sikur të lëmë pa prishur një nga PD, një nga PS, e di ti për kë e kam fjalën. Gaz Demi dhe ajo me xhama të zinj, që i përket një ndërtuesi nga Tropoja”. Iu përgjigja shkurt: “Jo. Ligji është një për të gjithë”. Ilir Meta vuri buzën në gaz me mënyrën si iu përgjigja ministrit, shkurt, serioz, i vendosur, dhe jo frikacak apo llafeshumë. Ilir Meta mbylli mbledhjen duke na uruar punë të mbarë.
Ditën e diel dhashë një konferencë shtypi në Kryeministri duke njoftuar opinionin nëpërmjet mediave se do të prishej parku “Rinia”. Mbaj mend se gazeta “RD” më akuzoi se isha ushtar i Metës.
Ditën e hënë filloi operacioni dhe ditën e premte mbaroi. Të gjithë pronarët e mirëkuptuan vendimin e qeverisë dhe të sjellshëm i çmontuan vetë duke marrë dhe pllakat e dyshemeve. Hallall, ishte prona e tyre.
Kisha dhënë urdhrin që të mos u dëmtohej asgjë me forcë. Për ironi të fatit, E. Rama te ky libër thotë se një miku i tij (nuk po ia përmend emrin) e çmontoi vetë ndërtesën. Pikërisht ky person, i privilegjuari i Ramës, ndërsa ne vepronim, m’u drejtua me këto fjalë: “Është pronë private, z. Havari”. Ia ktheva shkurt: “Nuk ka pronë private në tokën e shtetit. Do fillosh ta çmontosh, apo të veprojmë ne?” Më tha se do takoheshim në gjyq. Në atë moment dhashë urdhër të prerë: “Zef, godite!” (Zefi ishte komandant i grupit dhe që i jepte urdhra fadromistit).
Dua t’i them Ramës se ditën që fillova operacionin e vështirë, ai pinte verë së bashku me Metën në një restorant në mal të Dajtit dhe që andej shihnin nëpërmjet televizorit M. Havarin, “mikun tuaj”, që po u jepte shpresë njerëzve se shteti vepron dhe është i fortë.
Operacioni vazhdoi sipas planit dhe pas një muaji e pak parku “Rinia” u shndërrua në një qilim të blertë. U transformua falë vullnetit të qeverisë dhe personalisht të Ilir Metës dhe institucioneve të tjera që vareshin prej tij, përfshi këtu dhe Policinë Ndërtimore që unë drejtoja. Në përfundim të çdo vepre vjen dhe përurimi.
“Po kush e përuroi?”, do pyesë dikush. Ilir Meta dhe Edi Rama. Mit`hat Havari nuk ishte thirrur dhe natyrisht ky ishte turpi i tyre. Kur unë e pyeta Edi Ramën menjëherë sapo mora informacionin për veprimin e tyre të ulet, m’u përgjigj: “Hë mo dhe ti! Çfarë përurimi?! Dava park ‘Rinie’…”. I thashë: “Po mirë, atë dava park ‘Rinie’ e përuron Kryeministri, kryetari i Bashkisë dhe mungon protagonisti kryesor që i vuri gjoksin duke u ndeshur me rrezikun?! S`ka problem. Ju kam lënë Zotin”. Dhe u largova zemërthyer.
PS: Në zgjedhjet elektorale të vitit 2005 unë kandidoja te partia e Genc Pollos. Në kuadër të propagandës së fushatës elektorale isha i ftuar në emisionin e mirënjohur “Zonë e lirë” që drejtohet nga gazetari i mirënjohur Arian Çani. Ky i fundit, me ato pyetjet e tij befasuese, m’u drejtua: “A e di z. Havari se Edi Rama ka deklaruar se parkun ‘Rinia’ e prishi ai?”. U befasova dhe nuk e besova. Iu përgjigja Çanit tekstualisht kështu: “Edi Rama është artist e bir artisti, është djalë Tirane, është intelektual, i mjaftojnë kontributet e tij dhe nuk mbërrin në atë shkallë sa të grabisë kontributet e të tjerëve. Parkun ‘Rinia’ e prishi Mit’hat Havari. Të tjerat, sipas detyrave që ngarkoi Kryeministri. Edi Rama mbolli barin jeshil”.
Muaj më vonë takohem me Ramën te shkallet e hotel “Tiranës”, pesëmbëdhjetëkatëshit. Sa më pa, me një fytyrë të zezë e duke më hedhur krahun e tij të gjatë rreth qafës, më tha: “Mit’hat Havari, historia duhet thënë ashtu siç është”. E pyeta se përse e kishte fjalën dhe sakaq ia hoqa dorën nga qafa. Ishte e rëndë sa një dru lisi. “Për parkun, kishe folur te Arian Çani. Apo e kë bërë në kuadër të fushatës elektorale?”. “Po, ke të drejtë, – i thashë, – nuk kam thënë të vërtetën, se në paradhome të Kryeministrit më the se ai është në taketuke që donte të prishte parkun”. “Unë ta kam thënë?!”, m’u drejtua dhe u trondit nga kujtesa ime brilante. Ndërsa vazhdova: “Domethënë, qenka e vërtetë që ti ke grabitur kontributin tim?”. Ai s`më dha përgjigje, por u largua i poshtëruar nga argumentet e mia të pakundërshtueshme. Gjithnjë kisha menduar të reagoja ndaj këtij veprimi të tij të ulet, por thosha: “Nuk kam për të rënë në nivelin e tij. Qytetarët janë dëshmitarë të gjallë”.
Kisha detyrim moral ndaj shumë njerëzve të thjeshtë e të ndershëm që kur më takonin e më takojnë, më kishin thënë të indinjuar: “Si ka mundësi që Edi Rama pretendon se është ai që e prishi parkun ‘Rinia’, ndërsa e vërteta është krejt ndryshe?”. Këtyre njerëzve të mirë u përgjigjem: Askush nuk mund të gëzojë e të përfitojë nga djersa e tjetrit. Zoti vëzhgon!

panorama

[Albo]

Rama: "Kurbani", jo fundi im ne politike

Une nuk kam perfunduar punen time ne fushen e politikes. Libri "Kurbani" eshte vetem per ate pjese, qe lidhet me nje histori te posacme, qe eshte historia e Tiranes. Me keto fjale e nisi biseden e tij me intelektualet e Prishtines, kryetari i Partise Socialiste, Edi Rama. Gjate nje debati te hapur te zhvilluar me ta, Rama tha se "Kurbani" nuk eshte nje liber kujtimesh, por ato momente vlejne ne kontekstin e asaj qe deshiron te thote lidhur me te ardhmen. "Ky liber eshte per te ardhmen per te pare rrugen perpara. Desha te nenvizoj se eshte bere nje propagande shume djallezore kunder nesh si opozite edhe kunder meje personalisht per tu thene shqiptareve ne Kosove se ne kemi pasur qellim ta pengojme rrugen e kombit dhe se madje une e paskerkam quajtur rruga e asgjekundit. Eshte e gjitha nje propagande me nje synim shume te qarte me mjete qe jane te njohura, qe jane shpifja dhe hiperbolizimi i nje problemi te caktuar duke e deformuar teresisht thelbin e problemit", theksoi kreu i opozites. Sipas tij, qellimi i tij ka qene i qarte, dhe madje duket se e gjithe propaganda e bere e ka realizuar qellimin ka arritur te krijoje opinionin ne Kosove se PS ka qene kunder projektit te "Rruges se Kombit" dhe ka bere cmos ta pengoje. "Kjo eshte teresisht e pavertete. E verteta historike eshte se rruga e kombit eshte nje ide e propozuar nga nje kryeminister socialist, Pandeli Majko. Asnjehere per asnje arsye ne nuk kemi qene kunder projektit, asnjehere dhe asnje moment ne nuk jemi perpjekur ta bllokojme projektin. Asnjehere dhe per asnje arsye nuk e kemi quajtur asgje tjeter vecse nje projekt strategjik per Shqiperine dhe per shqiptaret", u shpreh Rama gjate takimit me intelektualet. Ai shtoi se PS ka qene dhe mbetet e bindur, se ka qene teresisht e panevojshme qe ky projekt te njollosej me mekatin e nje vjedhjeje kolosale dhe te provuar. "Besoj qe ajo cka eshte bere zakon te thuhet ne Shqiperi ne raste te tilla, por e kam degjuar edhe ketu, po mire rendesi ka qe u be rruga e pune e madhe se u vodhen edhe ca pare, deshmon per nje qasje teresisht te papershtatshme dhe jo te shendetshme per nje shoqeri te hapur dhe nje vend demokratik, sic eshte dhe synimi te jete Shqiperia, sic eshte synimi te jete Kosova", vijoi ai. Rama permendi faktin se ne liber ka nje moment ku e ka prekur kete ceshtje si dhe shtoi se ai segment i rruges se kombit qe eshte edhe i njollosur me mekatin e nje vjedhjeje te madhe eshte e vetmja rruge e ndertuar ne keto 20 vjet ne Shqiperi qe i ka standardet mirefilli evropiane. "Rruget e tjera fatkeqesisht nuk i kane dhe heret ose vone ne varesi nga mundesite Shqiperia do duhet t'i rikthehet edhe njehere ketyre veprave publike per ti barazuar ne standarde me Evropen. Qe do te thote se do te paguajme dy here edhe ne kete aspekt, per te bere te njejten pune", shtoi kreu socialist. Ai permendi faktin se puna e bere pertej kufirit eshte mbreselenese, duke theksuar se eshte per te ardhur keq se rruga pertej kufirit shqiptar eshte me e mire dhe kushton me pak.

KJ

[Albo]

Sulmi te “Kurban”, Rama: Intelekualët, spiunë e puthadorë

Kreu i PS akuzon intelektualët e “Iniciativa për Tiranën”. Përgjigjen Ciko, Luarasi, Çashku, Kasoruho e Kule.

“Iniciativa për Tiranën”, Rama: Janë puthadorë oborresh.

“Zhani Ciko denoncon opozitën siç dëshmoi në gjyqin kundër tenorit Lukë Kaçaj në 1973”

Në librin e fundit “Kurban”, Edi Rama nuk ka lënë jashtë komentit të tij edhe “Iniciativën për Tiranën”, një grupim intelektualësh të njohur të kryeqytetit, të cilët gjatë fushatës zgjedhore të 8 majit për pushtetin vendor tentuan të ndërtonin një debat mes dy kandidatëve, Lulzim Basha dhe Edi Rama. Kreu socialist, ish-kryetari i Bashkisë së Tiranës, nuk iu përgjigj kësaj ftese, ndërsa Lulzim Basha mori pjesë në të gjitha takimet e hapura publike që “Iniciativa” organizoi për çështjet që kishin të bënin me qytetin dhe të ardhmen e tij. Rama, jo vetëm e injoroi këtë grupim intelektualësh, por i etiketoi pjesëmarrësit e kësaj iniciative si “sazexhinj” dhe “ahengxhinj” të pushtetit, ndërsa Basha paraqiti në të gjitha takimet vizionin e tij dhe projektin për Tiranën.

Sikur sistemi ku jetojmë sot të përfshinte edhe mundësinë e burgosjes apo të pushkatimit të opozitarëve, ky soj provincial “intelektualësh” që me përmbajtjen e fjalës intelektual s’kanë asnjë lidhje, do të bënin pa ndrojtje e as përtesë të njëjtën gjë që kanë bërë, do të dilnin në gjyq për të thënë ato që do t’u kërkonte pushteti kundër opozitës, njësoj siç firmosin sot ato që ua shkruajnë zyrat e propagandës së pushtetit, për të krijuar perceptimin se opozita që proteston kundër qeverisë ka dalë nga binarët e interesave kombëtarë apo qytetarë e prandaj ka edhe ajkën e shoqërisë kundër saj. Në fakt, kjo s’është ajka, po hirra e shoqërisë, hirra e regjimit të vjetër që mblidhet në tepsinë e çdo pushteti dhe sa më jodemokratik pushteti, aq më të zellshëm këta spiunë e denonciatorë dje shpirtshitur prej frikës gëluese në bark, ndërsa sot ku e ku me turp, sepse ku e ku më kollaj të thuash jo, të vetëpërdorur thjesht për një karrige, një shpërblim, një honorar, një nderim a qoftë edhe një buzëqeshje nga tutori i mëkateve të tyre të vjetra e i dobësive të tyre të pashërueshme. Kur sheh ekspozetët e gjyqit të Maks Velos a të bartësve të tjerë të shfaqjeve të huaja që u përplasën dje me unitetin e çeliktë e uniformitetin prej graniti të Partisë së Punës dhe gjen emra që sot i paraqiten publikut si zëra e figura të shquara të kulturës kombëtare apo të shoqërisë demokratike, të cilët riciklojnë veten mu si mbeturinat urbane në landfild-in e shërbesave proqeveritare, të ngrihen zorrët në fyt e të vjen një ndot i pangushëllueshem, karagjozë me pagesë që s’kanë asnjë brerje ndërgjegjeje, teksa turpin e hanë me bukën e pushtetit duke fërkuar plëndësin e nginjun.
S’më ngushëllon hiç, as ç’ka po them, nga shumë fjalët që meriton soji i tyre, i llojit mos e prek se qelbet, po akoma më jongushëlluese më duket heshtja e vazhdueshme karshi kësaj skote hyzmeqarësh të oborrit të pushtetit, që bubërrojnë në prehjen e batakut të patrazuar të mediokritetit të tyre pompoz, duke u shfaqur në ekrane, gazeta e skena publike si bartës të angazhuar të fateve të kulturës e të shoqërisë dhe duke shëtitur me buzëqeshje në dorë e gotë në buzë nëpër çdo turmë të përzgjedhur qokash e zijafetesh zyrtare. Kur i sheh, të duket sikur asgjë s’ka ndryshuar qysh prej viteve të para të shtetit shqiptar, ashtu siç i kemi njohur prej leximeve nëpër kujtimet e hidhura të mendjeve të mençura të këtij kombi a në përshkrimet e goditura të penave të talentuara që e kanë prekur batakun e konformizmit turkoshak të të ashtuquajturave elita intelektuale shqiptare, ndërkohë që intelektualët e mirëfilltë, ata të vyerit që s’i kanë munguar asnjëherë kësaj toke, kanë vuajtur, si rregull, të gjithë po njësoj pasojat e të njëjtit zell shtetshërbyesish të zgjyrosur, spiunë, denonciatorë, puthadorë oborresh si nën mbretëri e diktaturë, si në demokraci. Mes shpurës së “intelektualëve” të oborrit ka shumë shembuj çmeritës të atij, që Hannah Arendt e quan banaliteti i së keqes, dihen, njihen tanimë, çka i bën të parespektueshëm edhe si njerëz e jo më si intelektualë. Nuk është çfarë kanë thënë të shtrënguar prej frikës e kërcënimeve në kohën e barbarisë proletare, kur jo gjithkush mund të ishte heroik në kurajë e qëndresë siç qenë ata që edhe më pas, në kushtet e lirisë, vazhduan të flasin publikisht çka u thotë koka e tyre, Simon Jubani, Zef Pllumi, Spartak Ngjela, Daut Gumeni, Fatos Lubonja, Kurt Kola apo ndonjë tjetër, po pikërisht kërrusja deri në tokë e kurrizit për t’u kthyer në piedestal ku vë këmbët pushteti i radhës edhe pas shembjes së diktaturës komuniste, e sa më i pafytyrë në vrazhdësinë e vet pushteti, aq më përunjësisht i kërrusur kurrizi.
Kjo lloj shërbese e ulët kundër interesave të shoqërisë e në antitezë me çdo vlerë demokratike, e ngjashme në shekullin XXI me punën e skllevërve që mbanin krahësh sundimtarët e skllavopronarët e kohëve të vjetra, i bën akoma më të fajshme se ç’ishin edhe spiunimet e denoncimet e djeshme të shërbëtorëve të sotëm të sundimtarit Sali, them Sali sepse në kohën e qeverive socialiste këta servilë të lindur s’i trembte askush tjetër veç hijes së tyre. Fjala vjen, dëshmia tronditëse në gjyqin komunist e drejtorit aktual të Teatrit të Operës e Baletit, Zhani Ciko, për burgosjen politike të tenorit të madh Llukë Kaçaj në vitin 1973, ku Zhani mbrojti partinë nga armiku Gjergj Fishta, për të cilin i gjori Llukë i kishte thënë se e konsideronte poet të madh kombëtar, tingëllon edhe më e shëmtuar sot që Zhani shërbesat proqeveritare i bën sa herë i kërkohen, duke denoncuar opozitën publikisht si destruktive, kur protestat e saj tronditin oborrin e pushtetit, duke mbajtur fjalime para premierave të Operës për rolin e pazëvendësueshëm të Kryeministrit e familjes së tij, apo madje të vetë spikeres Jozefinë në rimëkëmbjen e muzikës skenike shqiptare, apo duke u rreshtuar për të kënduar ariet e vrazhda të pushtetit në korin e mbështetësve të fushatës së një kandidati qeveritar për Bashkinë e kryeqytetit, pak muaj pas vrasjes së katër njerëzve të pafajshëm në bulevardin e Tiranës nga pushkët e shtetit që këtë kandidat e kishte ministër të Brendshëm. EDI RAMA
Ciko: Libri, një farsë që po përgënjeshtrohet

Grupimi i intelektualëve “Iniciativa për Tiranën”, gjatë një takimi në ditët e fushatës elektorale për kreun e Bashkisë së Kryeqytetit

Intelektualët e cilësojnë fyes librin e kryesocialistit Edi Rama
Reagon drejtori i TKOB: Ky zotëri, ose të flasë me dokumente , ose të mos përgojojë njerëzit kot më kot.
Nuk e kanë blerë librin “Kurban” të kryetarit të PS-së, Edi Rama dhe, me aq sa deklarojnë për gazetën “Panorama”, as nuk kanë ndër mend ta lexojnë. Bëhet fjalë për intelektualët e grupimit “Iniciativa për Tiranën”, që pavarësisht bindjeve politike, u mblodhën në maj të këtij viti nga kandidati demokrat për Bashkinë e Tiranës, Lulzim Basha, aktualisht kryetar, në mënyrë që të jepnin mendimin e tyre për zhvillimin e kryeqytetit. Këto personalitete Rama i ka shënuar me thonjëza “grusht intelektualësh” dhe janë fyer direkt apo indirekt në libër, ku ndër të tjera, i thekson si “hyzmeqarë të pushtetit, hirrë e regjimit të vjetër, puthadorë oborresh, spiunë, denonciatorë, shpirtshitur etj.”. Më i “prekuri” ndër ta dhe me emër konkret ka qenë Zhani Ciko, ku në faqen 315 të librit Rama e paraqet atë me të gjitha “cilësitë” që përmendëm më lart dhe ca të tjera shtesë. Për të gjitha këto, Ciko është i informuar nga miqtë, e megjithatë vetë nuk e ka blerë librin. Sepse për të, i gjithë botimi për të cilin kreu socialist pretendon se gjithçka e shkruar aty është e vërtetë, në fakt është një farsë. “Nuk e kam lexuar librin, por me ato që kam dëgjuar dhe po më lexoni ju, rreshtat ku flitet për personin tim, nga fundi gjer në krye, janë një shpifje e Edi Ramës, për mua dhe jo vetëm. Çdo ditë po i dalin persona të cilët ai i ka përmendur në libër dhe po ia hedhin poshtë ato që ka shkruar. Pra, libri i tij po përgënjeshtrohet”, thotë Ciko për gazetën “Panorama”. Sipas tij, Edi Rama nuk ka nxjerrë në qarkullim një libër, por fantazi të tij. “Ky zotëri, ose të flasë me dokumente, me faksimile, ose të mos përgojojë njerëzit kot më kot, siç ka bërë deri më tani. Për sa u përket prononcimeve të mia si qytetar dhe njeri i artit në kuadrin e iniciativës për Tiranën, apo ndonjë rast tjetër, ato kanë qenë korrekte, vetëm për problemet që më shqetësojnë, pa u përpjekur të fyej ndonjërin që nuk e ka quajtur të vlefshëm dëgjimin e mendimit tim të pavarur dhe për ato probleme ku më jep të drejtën e prononcimit stazhi im i gjatë në punë, vullneti dhe ndershmëria qytetare”, thekson Ciko. “Grushti i intelektualëve”, të cilëve u referohet Rama, janë 31 personalitete, ku ndër ta po kujtojmë panelin e emrave të njohur, si: Aleks Luarasi, profesor; Adrian Civici, ekonomist, financier dhe pedagog në UET; Zhani Ciko, drejtor i TKOB; Valentina Kuka, pedagoge në UT; Halim Kosova, mjek i njohur; Jera Kruja, mjeke neurologe; Neritan Ceka, arkeolog; Nevila Nika, historiane; Bujar Kapexhiu, pedagog në UET; Artan Lame, inxhinier; Dhori Kule, rektori i UT; Zef Preçi, ekonomist; Kujtim Çashku, pedagog; Besnik Aliaj, inxhinier etj.

Zhani Ciko: Shpifje fund e krye
“Çdo ditë po i dalin persona të cilët ai i ka përmendur në libër dhe po ia hedhin poshtë ato që ka shkruar. Pra, libri i tij po përgënjeshtrohet, është totalisht një farsë. Edi Rama nuk ka nxjerrë në qarkullim një libër, por fantazi të tij. Ky zotëri, ose të flasë me dokumente, me faksimile, ose të mos përgojojë njerëzit kot më kot, siç ka bërë deri më tani. Nuk e kam lexuar librin, por me ato që kam dëgjuar dhe po më lexoni ju, rreshtat ku flitet për personin tim, nga fundi gjer në krye janë një shpifje e Edi Ramës”.

Kujtim Çashku: Nuk i bëj publicitet Ramës
“Ju më pyesni nëse e kam lexuar librin, unë po të përgjigjem ndershmërisht që nuk e kam lexuar dhe nuk do ta lexoj. Kam arsyet e mia për këtë. Sa i përket reagimit tim lidhur me atë çfarë kam marrë vesh indirekt se çfarë është shkruar, nuk dëshiroj të komentoj për asnjë fjali. E para, sepse nuk mund të replikoj për diçka që nuk e kam lexuar vetë.
Dhe e dyta, sepse nuk jam unë njeriu që duhet t’i bëjë publicitet Edi Ramës. Nëse do të kem diçka konkrete, do të përdor replikën e gjatë në gazetën tuaj, por nuk besoj se kjo do të ndodhë. Jua thashë, nuk bëj reklamë unë”.

Aleks Luarasi: Nuk e lexoj Edi Ramën
“Unë nuk jam për pjesën që të zhvillojmë polemika politike me një libër, pasi nuk jam përfshirë asnjëherë në të tilla raste dhe nuk kam ndërmend ta filloj tani. Sa i përket prezencës sime në tryezën me intelektualë ‘Iniciativa për Tiranën’, nuk jam penduar pse kam marrë pjesë. Unë dhashë kontributin tim për zhvillimin e Tiranës, pa asnjë lloj ndikimi politik, dhe u qëndroj të gjitha atyre që kam shprehur në tryezë. Nuk e di se çfarë ka shkruar konkretisht Edi Rama në librin e tij ‘Kurban’ dhe, drejt të them, nuk kam ndër mend që të mësoj më gjatë, apo ta lexoj. Pavarësisht që qenkam bërë pjesë e librit, direkt apo indirekt, vërtet që nuk e di, unë nuk kam ndër mend të bëj replika”.

Amik Kasoruho: “Edi Rama të kërkojë falje publike”
“Nuk e kam lexuar librin e Edi Ramës dhe nuk kam ndër mend ta lexoj. Para disa kohësh e kam sfiduar publikisht për këtë gjë dhe i qëndroj kësaj sfide: ‘Edi Rama, unë ju sfidoj në emër të vuajtjes së qindra njerëzve gjatë diktaturës! Publicistikën tuaj të viteve ‘90 e lexoj ndryshe sot… Ju nuk keni më lidhje me mendimin që kisha dikur për një djalë me emrin Edi Rama, në fillim të viteve ’90, kur merrte përkrahu Kasëm Trebeshinën dhe e nxirrte në tribunat, në ditët e përpjekjeve kundër diktaturës, në emër të lirisë dhe të të drejtave të njeriut’. Po ashtu, jam ende në pritje që Edi Rama të kërkojë falje publike për atë se çfarë shkaktoi me sjelljen dhe udhëheqjen e tij në demonstratën e 21 janarit”.

Dhori Kule: “S’i shpenzoj paratë kot me librin e Ramës”

“Pas kaq muajsh nga “Iniciativa për Tiranën”, më vjen shumë mirë që kam qenë pjesë e asaj tryeze intelektualësh për t’i shërbyer kryeqytetit dhe dhashë mendimin tim se si e dëshiroj atë. Unë nuk kam qenë ndonjëherë shërbëtor i pushtetit, por kam qenë dhe do të jem gjithmonë shërbëtor i Tiranës, ashtu siç isha në atë tryezë. Sa i përket botimit të Edi Ramës, unë nuk kam kohë të pavlerë që të blej libra kot, që përmbajnë defekte psikologjike në gjykimin e personave dhe jo vëzhgime reale. Isha në Panairin e Tiranës dhe mora libra që më shërbejnë për punën e sigurisht që bleva dhe nobelistë, por nuk mund të fusja në bibliotekën time librin e Edi Ramës. Si ekonomist, nuk harxhoj as kohën e as paratë kot”.

Panorama
ELISABETA ILNICA

[DYDRINAS]

Edi Rama si do të donte të ishte

24 Nëntor 2011 12:14, Nga Armand Shkullaku

“Kurbani” i Ramës nuk është asgjë më shumë se sa një rrëfim për Edi Ramën se do të kishte dashur të ishte; një dëshmi e hidhur se si mund të humbë dhe të deformohet deri në palcë, një njeri që i kishte të gjitha mundësitë për të qenë një shembull moral për politikën në Shqipëri dhe jo një kopje e zbehtë e së shkuarës.

Libri i Edi Ramës është një nga ngjarjet më të rëndësishme shoqërore dhe politike të viteve të fundit në Shqipëri. I servirur si një rrëfim personal, ai përbën njëkohësisht një nga dëshmitë më tronditëse se si u deformua, humbi dhe u tjetërsua në vorbullën e politikës pa moral, shpresa që shoqëria shqiptare të prodhojë një politikan të llojit të ri, që beson në diçka dhe është në shërbim të qytetarëve. Në çdo rresht të librit lexohet drama e “intelektualit rebel” që hyri në politikë për ndryshuar kulturën e deriatëhershme të tranzicionit, por që vetëm tranzit u kaloi ideve të tij të dikurshme. Lexohet dështimi spektakolar i Edi Ramës për t’u shndërruar të paktën në një shembull moral për shoqërinë shqiptare, duke i dhënë për pasojë asaj një shembull më shumë të degradimit të çdo vlere përballë tundimit të pushtetit, parasë, mediave dhe fuqisë që nuk buron nga mendja por nga intrigat e vogla politike. “Kurbani” është një libër i shkruar mirë pikërisht sepse ai është shkruar si dhimbje e ndjerë për një njeri që ndahet nga ajo që ka dashur, gati një poezi për atë që Edi Rama do të kishte dashur të ishte, por që fatkeqësisht nuk ka më asnjë mundësi për të qenë sa të jetë gjallë në këtë botë. “Kurbani” i Ramës është një kurban për Edi Ramën që nuk është më.

Ky libër duhet lexuar pikërisht kështu: Edi Rama si do të donte të ishte. Aty flitet për një njeri që ka hyrë në politikë si misionar, për t’i shërbyer Shqipërisë dhe shqiptarëve. Flitet për dikë që qëndron mbi llumin e politikës ditore të Tiranës dhe ka një vizion europian. Një njeri që e shqetësojnë hallet e qytetarëve të thjeshtë, shëmtia e qytetit dhe e politikës, një njeri që po sjell erën e ndryshimit, larg pazareve të ulta, intrigave, parave të pista dhe shantazheve politike. Flitet në libër për një kryebashkiak e kryetar partie që nuk ka një shtëpi të tijën, nuk ka lidhje me paranë dhe aferat korruptive që kanë mbërthyer politikanët e tjerë. Ai është i vetëm, i rrethuar nga dallkaukë, kryeministra rrugaçë, kundërshtarë që vinë nga malet, që e sabotojnë, masakrojnë, linçojnë e torturojnë, por ai mbetet. Ashtu i vetëm përballë të gjithëve. Në një lukuni të përdalësh, ai mbetet i virgjirër. Një shembull moral pra, përballë politikës së ndyrë dhe interesave të ulëta. Shembulli i politikanit që në këto 20 vjet na ka munguar. Ky është Edi Rama që përshkruhet në libër. E duke qenë se edhe vetë autori e di thellë brenda vetes që ky nuk është Edi Rama me të cilin shihet çdo ditë në pasqyrë, në çdo faqe, në çdo rresht e në çdo gërmë ka derdhur talentin e tij për të vizatuar atë tjetrin, atë që do kish dashur të ishte, duke i dhënë vetëvetiu veprës dimensionin e humbjes së pakthyeshme, të një fiksioni, të një iluzioni për atë që kurrë nuk mundi të jetë në politikën shqiptare.

Edi Rama në “Kurban” ka fshehur, retushuar, manipuluar ngjarje, fakte dhe të vërteta të njohura botërisht, i fiksuar për të ndërtuar një tjetër personazh nga ai që ne patëm fatin e keq të provojmë shijen e thartë të zhgënjimit. Por megjithë përkushtimin e tij për këtë fiksion, Edi Rama në politikë është shembulli moral jo vetëm i munguar, por edhe dërrmues e asgjesues për një brez të tërë që besonte tek fuqia e tij e ndryshimit, tek rezistenca e vlerave përballë tundimit të pushtetit, tek një mundësi më shumë e me përkrahje të jashtëzakonshme për të nisur një kapitull të ri të politikës shqiptare. Këtë dështim nuk e kompensojnë as kapitujt e “Kurbanit”, pavarësisht talentit të derdhur për të ndryshuar historinë. Ajo që ka ndodhur nuk zhbëhet. Edhe 100 “Kurbane” po të bëjë Edi Rama, atë që ka humbur nuk e kthen dot më.

Ai do të donte të ishte vërtet partner i barabartë me Ilir Metën kur ky ishte kryeministër, ta kundërshtonte dhe të vepronte si një kryetar bashkie i pavarur. Por ne të gjithë e dimë se ai nuk guxoi kurrë të ngrinte zërin kundër tij, se me një dorë i shkruante fjalimet e me tjetrën vilte përfitimet, se u përdor nga Meta si çamçakëz në luftën politike në PS dhe si një furçë e gjatë për të lyer qerren e ndryshkur mediatike. Edi Rama jo vetëm që nuk u bë shembulli i hapjes së politikës, por e mbylli atë edhe më shumë, korruptoi gati të gjitha mediat majtas e djathtas, këputi të gjitha fijet që e mbanin ende të lidhur me njerëz mendjehapur e profesionistë, për të gjetur një vend në çerdhen e këshilltarëve mediokër të Ilir Mëtës. Figurat e gjetura në libër për Metën, nuk mund ta shlyejnë pamjen e një burri dy metra të gjatë që ndiqte pas duke u dridhur kryeministrin nga frika e katharsisit të Fatos Nanos. E ky i fundit, a mund të mos sillej si një politikan rrugaç me “intelektualin” Edi Rama, i cili vraponte t’i çonte lule në spitalin e Athinës sapo kuptoi që Ilir Meta po e humbte luftën. Këto nuk gjenden në libër, sepse libri është shkruar për Edi Ramën se si do të donte të ishte. Nuk është shkruar për Ramën që e njohin të gjithë: politikanin tipik që bën përpara duke iu servilosur kryeministrave të radhës e që dijen e tij intelektuale është i gatshëm ta kthejë në rrogoz për të ecur përpara ambicia e sëmurë politike.

Libri është shkruar për dikë tjetër që asnjë prej nesh nuk e njeh ashtu. Është shkruar për dikë që ka fiksim të tregojë se është i varfër dhe ka frikë njëkohësisht se askush prej lexuesve nuk do të arrijë ta besojë këtë fiksion të radhës. Për një kryetar bashkie që shqetësohet nga gardhet dhe llamarinat por që nuk la fushë, hapësirë e oborr pa betonizuar. Që habitet nga pasioni i politikanëve për të bërë miqësi me kriminelë, e që vetë i favorizoi me sa pati fuqi. Që indinjohet e revoltohet nga vjedhja e votës, por që vetë i priu masakrës së 2003 përballë Spartak Ngjelës. Që beson tek fjala e lirë, e që nuk la tullë pa falur për t’ua mbyllur gojën atyre që e kritikonin.

Pallatet shumëkatëshe në Tiranë janë bashkësia më e mirë e tullave që e vërtetojnë këtë, ani pse ai pretendon me krenari se nuk ka marrë para në këmbim por favore politike, që duke perifrazuar Migjenin do të përkthehej se për at’shërbim nuk ka marrë do franga, por në fytyrë, çarçafë e në ndërgjegje danga. Ka shumë e shumë shembuj në çdo rresht të librit që na tregojnë Edi Ramën që do kishte dashur të ishte, por që kurrë nuk mundi të bëhej. Nuk bëhet dot edhe pse me mjeshtërinë e piktorit ai mundohet të ngjyrosë sipas dëshirës faktet dhe personazhet.

Do të kishte dashur Edi Rama të ishte modeli europian i politikanit, krijues e vizionar, protagonist i ndryshimeve, madje do kishte dashur të ishte ai që e ftoi Fatos Nanon të bëhej kryeministër në qeverinë e tij e në vazhdim të tregonte se si triumfoi mbi të keqen duke u bërë kryetar i Partisë Socialiste. Këto mund t’i bëjë sigurisht në letër, ka kohën, fantazinë dhe talentin e duhur. Shumë opinionistë e krahasuan këtë retushim të Ramës me fiksimin e Enver Hoxhës për të ndryshuar historinë duke ngritur kultin e vet të individit. Ngjashmëri mund të gjendet plot, prej diabolizimit të kundërshtarëve, shmangies së tyre me statut e kushtetutë, mbajtjen e fronit pa konkurrim, eleminimin e mendimit ndryshe e deri tek “gjaku i ri” që betohet për kryetarin. Por sigurisht jetojmë në kohë të tjera.

“Kurbani” i Ramës nuk është asgjë më shumë se sa një rrëfim për Edi Ramën se do të kishte dashur të ishte. Dhe një dëshmi e hidhur se si mund të humbë dhe të deformohet deri në palcë, një njeri që i kishte të gjitha mundësitë për të qenë një shembull moral për politikën në Shqipëri dhe jo një kopje e zbehtë e së shkuarës.

express

[DYDRINAS]

Mustafaj: "Kurbani" i Rames, instrument i deshtuar per pushtet"

Pavaresisht se si mund t'i shkruajne kujtimet e tyre, Ramiz Alia, Sali Berisha, Fatos Nano apo Nexhmie Hoxha, te gjithe keta jane personazhe qe kane luajtur nje rol ne historine e vendit tone, pavaresisht te mire apo te keq". Shkrimtari i njohur Besnik Mustafaj, flet keshtu per njerezit e politikes qe ne kohe te caktuara kane qene protagoniste te pushtetit. Ne intervisten dhene dje gazetarit Roland Qafoku ne Planet Tv, z.Mustafaj thekson se eshte "e drejta e tyre per te shkruar kujtime" dhe shton: "Eshte brenda thelbit te lirise se nje shoqerie, pastaj kur shkruajne kujtime gjithfare njerezish atehere duhet pare se cfare vlere kane per shoqerine"

Ju dikur keni deklaruar se vetem ish-shkrimtar nuk do te mund te jem, ndersa gjithcka tjeter mund te jete me ish. Si ndiheni sot, pas kaq shume vjetesh qe keni pohuar dicka te tille?

Ndjehem i qete, se do te thote qe une e dija qe atehere qe isha ne funksione te rendesishme, me privilegje te rendesishme qe ka pushteti dhe nen driten e prozhektoreve qe te sjell pushteti. Une e kam ditur se cili eshte thelbi im i vertete. Me vjen mire qe pushteti nuk me ka turbulluar ne momentin qe kam pasur rrezik te turbullohesha.

Megjithate, ju kur u larguat si minister i Jashtem duke dhene doreheqjen, thate qe ndiheshit i lodhur. Ju ka clodhur letersia, gjate kesaj kohe qe nuk jeni marre me politiken aktive?

Letersia nuk eshte lodhje, ajo eshte nje aktivitet jashtezakonisht serioz. Por, une ndjehem i clodhur, pasi ndihem i shkarkuar nga ajo lloj barre qe te jep politika, ne ato nivele ne te cilen e beja une. Por une vazhdoj te jem anetari i Partise Demokratike, ndaj ne kuptimin e politikes minimale vazhdoj ta bej, por nuk kam ate barre qe kisha. Ne kete kuptim, jam i lehtesuar per t'iu kushtuar politikes.

"10 vjet, 100 poezi". Ky eshte libri juaj me i ri. Perse duhet te sillnit poezite, kjo eshte nje nostalgji? Pasi ekziston perceptimi qe ne moshen tuaj, nuk shkruhen poezi.

Ky eshte nje perceptim i gabuar, pasi poezia nuk ka moshe. Shkrimtare te medhenj kane shkruar deri vone poezi. Megjithate, pyetja juaj meriton nje vemendje nga une. Ky eshte nje rikthim te periudha e formimit tim si shkrimtar, te periudha e formimit si intelektual, edhe si qytetar, pasi kjo perkon me periudhen qe une kam qene rreth moshes 18-28 vjec. Ne kete kuptim, kjo krijimtari eshte nje lloj ditari ekzakt i dilemave te mia, i pasigurive dhe zbulimeve te mia, sepse sec jane ato tema, te cilat kane qene brenda meje ndaj natyres dhe mjedisit perreth, jane edhe zbulime te burrit qe po rritej brenda meje, zbulohet femra qe une po e zbuloja brenda meje, bukuria apo erotika. Kjo e fundit, per aq sa mund te shprehej brenda nje kosi te caktuar te asaj kohe. Zbulohet politika, ndikimi i saj mbi njeriun. Gjithashtu, zbulohen dhe disa zhgenjime te pakta dhe te ngadalshme, qe jane produkte te zgjerimit te veshtrimit tim dhe njohurive per vendin ku jetoja, por edhe per te tjere. Ne kete kuptim, eshte i rendesishem ky botim, sepse une ketu kam 100 poezi, por gjate asaj periudhe, une kam shkruar rreth 500 poezi, ndaj ato jane pastruar nga i gjithe skarciteti qe ka pasur krijimtaria ime, si krijimtaria e cdo kujt. Ka pasur skarcitete per arsye artistike, politike, censure, apo se aq ishte kendveshtrimi im.

Kishit bere ndonje poezi per Partine Komuniste?

Po kisha bere, jo drejtperdrejt, por qe partia eshte prezent, apo qe emri i Enver Hoxhes eshte prezent.

Keto poezi nuk i keni perfshire ne botim?

Jo, nuk i kam futur per te gjitha arsyet qe thashe. Gjithashtu, nuk mendoj se ajo krijimtari eshte pjesa me cilesore e poezise sime.

Kur ka qene poezia e fundit qe keni shkruar?

Poezi shkruaj here pas here. E fundit mund te kete qene para disa muajsh. Nje nga librat e mi te ardhshem do te jete me poezi.

Z. Mustafaj, a kemi nje ndryshim te cilesise te poezise me prozen ne Shqiperi?

Nuk jam nje kritik letrar apo studiues i letersise, ndaj nuk do te doja te beja pergjithesime. Por mund te them se cilesia eshte nje problem individual i krijuesve. Mund t'ju them qe cilesia e poezise qe ka shkruar Dritero Agolli pas '90-s eshte me e mire, moderne dhe fine, se ajo e shkruar para '90-s. Ka te tjere qe kane shkuar edhe ne te kundert te kesaj. Ose proza qe ka shkruar pas '90-s Fatos Kongoli, per mendimin tim eshte me e mire, me e forte dhe e thelle, se ajo e qe ka shkruar para saj, ashtu si poezia qe ka shkruar Lasgush Poradeci pas '45-es eshte shume me e dobet sesa poezia qe ka shkruar para viteve 1945. Ne kete kuptim, pershtatja e poetit me kontekstin e pergjithshem qe ai jeton, eshte individuale dhe e veshtire ta gjykosh. Madje, mund te them me bindje se prozat e Mitrush Kutelit, te shkruara nen komunizem, jane shume me te mira se sa prozat e shkruara me perpara.

A ishte Panairi i Librit, i pak koheve me pare, i politizuar, ashtu sic u artikulua ne opinion publik?

Une vetem nje dite munda te jem ne panair, sepse isha nje konference ne Berlin dhe nuk e ndoqa gjithe panairin, por ndoqa jehonen e tij ne media. Fokusimi te dy-tre autore, te cilet ne gjykimin tim nuk jane shkrimtare te mirefillte kur flasim per letersi, qofte Edi Rama, qe nuk ka asgje me shkrimtarin. Ai eshte nje njeri qe i shkruan mire tekstet qe i duhen per karrieren e tij politike.

Por, si publicist eshte i njohur.

Si publicist eshte relativisht i njohur, por nuk ke asnje liber te Edi Rames qe mund te bazohesh. Publicist i mirefillte eshte Blendi Fevziu, i cili ka bere nje veper qe mbetet ne biblioteke dhe jo vetem ne koleksionet e gazetave dhe Bibliotekes Kombetare. Ku mund ta njohin intelektualet e rinj publicistiken e tij, ne vitet '93-'95, Rama ka shkruar artikuj te mbetur ne koleksionet e gazetave. Por kjo nuk eshte e keqja e tij. Mbivleresimi ne nje panair i librit, i rolit te nje libri te tille, i cili ne vetvete eshte nje instrument per nje politikan, pasi shume figura te medha te politikave kane shkruar libra. Nuk flas per kujtime, por per libra qe jane nje instrument per te ardhur ne pushtet, instrumente per te fituar publikun, qe i duhet si elektorat, si zgjedhes dhe jo si lexues.

Mbivleresimi i ketij libri per te kthyer ne nje ngjarje kulturore, ky ne fakt eshte nje manipulim i pandershem, ne te cilin kane rene gazetaret. Kjo eshte dicka, e cila nuk tregon thelbin e vertete te nje eventi te madh per editorine, letersine, por edhe per industrine botuese, sic eshte panairi, i cili eshte takimi me i madh i lexuesve shqiptare me librin. Ky lloj shperpjesetimi ne mediatizimin e asaj cka ndodhi ne Panairin e Librit, eshte nje politizim, cka tregon se, ne fund te fundit, shoqeria jone eshte ende shume e politizuar.

Ju jeni nga ata shkrimtare qe u bene politikane, por kur politikanet shkruajne libra, cfare vlere ka kjo z. Mustafaj?

Por nese librat jane te mire, nuk ka asgje te keqe, sepse politika eshte nje eksperience shume interesante. Nese do te kete eksperience politike, te mund ta ktheje ne letersi, atehere kjo eshte fantastike.

A vlen kjo per z. Ben Blushi?

Per z. Blushi vlen relativisht. Ai ka ardhur nga nje formim letrar, mendoj se eshte ende nje gjysme-shkrimtar, qe do te thote se ka nje fryme te mire, gjuha e tij ka nje ndjeshmeri te mire, por qe nuk eshte romancier. Te pakten me romanin "Te jetosh ne ishull", qe une ia kam lexuar, pasi dy te fundit nuk i kam lexuar, libri eshte nje retorike nga fillimi deri ne fund, ku mungon struktura e romanit, nuk eshte gjuha e romancierit, por eshte dashuria e nje njeriu qe do te beje nje roman dhe per kete bravo i qofte.

Megjithate ai liber pati nje shitje rekord.

Ju siguroj qe tani po shitet libri i Edi Rames me shume sesa librat e Agollit dhe Kadarese se bashku. Kjo do te thote se shitjet nuk jane nje tregues.

A ka nje konkurrence midis z. Rama dhe z. Blushi?

Mendoj se kete e banalizoi Berisha, me qellim per t'i bere te dy paksa qesharake, sepse nuk ka thelbin e nje konkurrence kjo shfaqje ne publik. Njeri eshte shfaqur me nje roman, tjetri me publicistike, duke pasur target te ndryshem lexuesish. Raportet me kohen, me aq sa shoh une, jane te ndryshme, pasi Rama e ka raportin me zgjedhjet e ardhshme, kurse Blushi duke shkruar roman, mendon se e ka me perjetesine.

Cili eshte mendimi juaj per nje tjeter liber shume te perfolur, sic eshte ai i Helena Kadarese, duke qene se dhe ju vete jeni permendur ne ate liber?

Mendoj se eshte nje liber i shkruar me nje stil absolutisht te respektueshem, shume te mire. Eshte brenda natyres se znj. Kadare, e cila eshte nje njeri pozitiv nga natyra dhe qe perpiqet qe te pozitivoje, por te jete e ndershme ne pershkrimet qe ben. Keto lloj librash jane gjithmone shume te dobishem sepse askush nuk e njeh me mire Ismail Kadare sesa Helena. Ai tashme eshte ne nje moshe kur njerezit kane nevoje qe ta njohin edhe njeriun, tashme ai eshte nje piedestal ku shfaqja e njeriut eshte e nevojshme per adhuruesit e tij.

Si ka mundesi qe nje pjese e njerezve kane filluar me kritikat ndaj figures se Ismail Kadarese. Cfare duhet te marrim ne nga ky liber.

Se pari ky eshte nje liber i shkruar nga bashkeshortja e Ismail Kadarese, pra qe ka dozat e vete te subjektivitetit. Nuk ma merr mendja se Helena Kadare pretendon se kjo eshte e verteta absolute, pasi ajo nuk eshte biografe e Ismail Kadarese, ajo eshte bashkeshortja qe tregon fragmente te ndryshme nga jeta e bashkeshortit te saj. Ne te gjitha momentet ky liber duhet pare si libri i bashkeshortes se Kadarese qe ka dozat e veta te subjektivitetit ta pashmangshem. Pra mendoj se te gjithe ata qe kerkojne biografen e Ismail Kadarese ne kete liber gabojne de march, pasi nuk eshte kjo pika nga e cila duhet gjykuar liber. Ky liber eshte i pagjykueshem pasi eshte i shkruar nga bashkeshortja e Ismail Kadarese.

Pervec letersise se mirefillte, ato qe po lulezojne jane edhe librat e kujtimeve. Cfare vlere kane librat e kujtimeve.

Kujtimet jane gjithmone veshtrimi subjektiv i atij qe e shkruan. Pra ato nuk jane fakte historike, askush nuk mund te perdore kujtimet si fakte historike. Historianet mund te nxiten nga kujtimet kur shkruajne per nje periudhe te caktuar historike, por nuk mundet qe analiza e tyre te mbeshtet vetem tek kujtimet. Pra ne kete kuptim une mendoj se ky eshte nje fenomen shume normal. Ceshtja eshte se kush po shkruan kujtime? Sot edhe njerez te parendesishem po shkruajne kujtime dhe problemi nuk eshte tek ata qe shkruajne, por tek ata botues dhe librare qe i mbushin raftet e librarive me kujtime njerezish qe nuk kane rendesi ne historine kombetare. Pavaresisht se si mund t'i shkruajne kujtimet e tyre, Ramiz Alia, Sali Berisha, Fatos Nano apo Nexhmie Hoxha, te gjithe keta jane personazhe qe kane luajtur nje rol ne historine e vendit tone, pavaresisht te mire apo te keq. E drejta e tyre per te shkruar kujtime eshte brenda thelbit te lirise se nje shoqerie, pastaj kur shkruajne kujtime gjithfare njerezish atehere duhet pare se cfare vlere kane per shoqerine. Une nuk mendoj pse duhet te shkruajne kujtime njerezit, ne duhet te shqetesohemi nese shkrimi i kujtimeve zevendeson punen e historianeve.

A eshte mangesi qe z. Berisha, ka deklaruar se nuk do te shkruaje kujtime. A krijon kjo nje boshllek per keto 20 vite.

Asnje boshllek nuk krijon, ata qe do te shkruajne historine ne keto 20 vjet, apo do te shkruajne biografine e Sali Berishes do te shikojne dokumentet. Do te ishte shume interesante, por nuk eshte nje mangesi. Nese ai do t'i botonte une do t'i lexoja. por meqenese ai nuk i ka shkruar une nuk ndjej ndonje mangesi. Une do ta quaja mangesi nese Ismail Kadare nuk do te kishte shkruar "Pallatin e endrrave", apo Dritero Agolli nuk do te botonte poezite e tij, keshtu edhe nese Kasem Trebeshina duke qene ne nje kontekst krejtesisht pa liri nuk do te kishte shkruar ato proza qe ka shkruar, kjo do te ishte nje mangesi.

Kush do ta shkruaje historine e Partise Demokratike, z. Mustafaj?

Une nuk mendoj se e njoh ate njeri qe duhet ta shkruaje.

Por duhet ta shkruaje dikush historine e kesaj partie?

Mendoj se eshte nje parti e cila ka pasur nje rol te madh ne ndryshimin e historise dhe rrjedhen e kombit.

Si duhet te filloje kjo?

Une do ta dija si duhet te filloje nese do ta kisha menduar se une do ta kisha shkruar.

Ju keni ndermend ta shkruani kete histori?

Jo.

Po nese do te jeni pjese e nje grupi per ta shkruar ate?

Nese do te me vije dikush per te me pyetur, une do t'i them c'ka di, por une nuk kam ndermend te behem historian i PD.

Cili eshte komenti juaj per debatin e gegerishtes mes kryetares se Kuvendit Jozefina Topalli dhe presidentit Bamir Topi?

Mendoj se ishte nje spostim i vemendjes i pandershem nga ana e kryetares se Kuvendit i asaj cka donte te thoshte Topi. Presidenti eshte vete gege dhe ne thelb ky eshte nje debat i cili nuk eshte bere nga njerezit e kultures, pasi as presidenti Topi dhe aq me pak Topalli nuk ka lidhje me kulturen, ne kuptimin e formimit te tyre.

Z. Mustafaj, kur do te riktheheni ne politike?

Nese do te shtrohej si problem per tani, une per tani per tani nuk kthehem, pasi nuk kam asnje objektiv politik ne axhenden time.

koha jone

[Albo]

Edi Rama me kete liber, e deshmoi me se miri se eshte me te vertete budalla. Nje njeri budalla eshte ai qe mendon se ai eshte njeriu me i zgjuar ne bote, dhe te gjithe njerezit e tjere jane budallenj. Te gjithe njerezit rreth Rames e dine kete gje, qe nga familja e deri tek mbeshtetesit e tij ne parti, dhe kur perballen me budalleqet e Rames, qe jane te perditshme e pafund, nuk i thone: "Cfare i ke keto budalleqe qe thua apo ben?" por i thone: "Duhet te ndryshosh politiken qe ben!" Ne mendjen e Edit, politika eshte vete Edi. Dhe kur i thone ndrysho politiken, ai e merr si: duhet te ndryshoj imazhin tim. Ndryshon veshjen, ndryshon tonin e zerit, ndryshon duke u martuar edhe pse martesa e pare per te ishte nje tragjedi familjare. Dhe me e bukura eshte qe shkruan edhe nje liber, "per te ndryshuar imazhin e tij". Kot thone njerezit qe une nuk di te lidh dy fjale, une di te shkruaj edhe libra!

Ky pra eshte Edi Rama politikani. Ne mendjen e tij, ai kujton se shqiptaret jane te gjithe budallenj dhe kur u drejtohen kutive te votimit, votojne jo per premtimet e tij, votojne per Te. Edi eshte politika. Edi eshte Partia Socialiste. Edi eshte Zoti vete! Shpresa e Edit eshte qe me librin e tij, shqiptaret ta pelqejne ate akoma me shume!

Ajo qe me ben mua pershtypje eshte se sa i ngjan Edi Rama Enver Hoxhes. Edhe Enver Hoxha shkruante libra (vepra) ku i sulmonte e i bente "kurban" te gjithe me rradhe, qe nga intelektualet e Tiranes qe i shkruan leter opozites te ndalte sulmet e saj antikushtetuese, edhe shoket e kryesise se Partise qe punojne kunder Partise e shokut Edi!

Budallai nuk e kupton qe duke i sulmuar intelektualet e te gjithe njerezit rreth tij ne libra, nuk e rrit numrin e dashamiresve, e zvogelon ate. Kuptohet, Edi Rama nuk e kupton dot politiken qe kuptojme ne te tjeret, ate politiken e numrave te votave, Edi Rama njeh vetem politiken Edi Rama. Prandaj edhe Edi ia vuri titullin librit gabimisht e te gjithe kujtojne se Edin duan te na e bejne "Kurban". Titulli qe Edi kish ne mendje per shqiptaret eshte: "M'u befshi Kurban!"

Albo

[Brari]

te gjith shqiptaret e mire duhet te bashkohen kunder bandes edvino-polpotiste rama e compani..

21 janaRI eshte vepra e tij me e qarte qe tregon me se miri djallezin egersin e maskarallikun e ketij perbindshi..

ai nuk eshte vetem..

ka miljona fanatik lumpen te rrezikshem mbas vetes.. qe nga podujeva deri ne delvine.. nga kopliku deri tek selaniku..

rreth tij jan grusht bashkuar sojsëzet me te felliqur..

cdo minut ai dhe mashina e tij e super fuqishme punon kunder atdheut.. paqes prosperitetit e progresit..

per egon e tij ky monster kerkon ta bej gjith shqiperine kurban..

kush na e gjen at videon qe tregon edvinin mes kriminelve 21 janaras..kur u jep sinjalin.. me ..tak me sy tak me qepalle..dhe fillon barbaria..

ububuja..

..