Kjo ėshtė kopertina e librit qė pritet tė shohė dritėn e botimit mė 10 nėntor e qė mban pėr autor kreun e Partisė Socialiste, Edi Rama.
Libri titullohet “Kurban” dhe ėshtė njė “rrėfim befasi i Edi Ramės”, nėpėrmjet tė cilit lexuesi do tė shohė Tiranėn e parė me sytė e protagonistit tė 11 vjetėve tė historisė sė saj.
Ky ėshtė njė libėr pėr Shqipėrinė siē ėshtė dhe Shqipėrinė siē mund tė jetė, pėr aktorė tė jetės politike e publike siē nuk i kemi parė asnjėherė mė parė dhe pėr vetveten siē nuk e kemi dėgjuar.
Kopertina e bėrė publike nėpėrmjet blogut tė kreut socialist, tregon gjithashtu edhe se libri do tė jetė nė Panairin e Librit nga data 11 deri mė 14 nėntor.
Panorama
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Albo : 16-11-2011 mė 10:41
Rama: Libri, rrėfim pėr 11 vitet nė Bashki. Berisha: Rama shkruan libėr se do tė rivalizojė Ben Blushin
Kreu i PS shkruan brenda dy muajve librin e tij tė ri.
Refleksione nga Berisha, Nano e Meta deri te analistėt dhe botuesit e mediave.
Kreu socialist, Edi Rama, bėri publik dje posterin e librit “Kurban” nė blogun e tij. Faqja e tij hapet me kėtė poster, njė kokė dashi, sfondi i spėrkatur nga gjaku, ndėrsa titulli “Kurban” ėshtė shkruar me gjakun e kafshės sė therur. Se pėr ēfarė flet libri, shtėpia botuese “Dudaj”, nė posterin e saj, e cilėson librin “rrėfimi befasi i Edi Ramės”. “Pėr Tiranėn e parė me sytė e protagonistit tė 11 viteve tė historisė sė saj; Pėr Shqipėrinė siē ėshtė dhe pėr Shqipėrinė siē mund tė jetė; Pėr aktorė tė jetės politike e publike siē nuk i kemi parė asnjėherė mė parė; Dhe pėr veten siē nuk e kemi dėgjuar mė parė”, shkruhet nė posterin e shtėpisė botuese, e cila lajmėron se libri i ri i kryetarit tė PS-sė do tė hidhet nė treg nė datėn 10 nėntor, ndėrsa do tė jetė i afishuar nė Panairin e pėrvitshėm tė librit nga datat 11-14 nėntor.
Detajet
Brendia e librit mbahet hermetikisht sekret nga shtėpia botuese, ndėrsa deri tani mėsohet se impulsin e fortė pėr tė shkruar njė libėr, kryesocialisti e mori ditėn e hyrjes sė Lulzim Bashės nė zyrėn e Edi Ramės, nė Bashkinė e Tiranės. Njė qytetar, dashamirės i kreut tė ri tė Bashkisė, nė njė pėrpjekje pėr tė shprehur njė rit tė lashtė, atė tė therjes sė dashit nė themelet e njė ndėrtese tė re, gjeti kėtė mėnyrė pėr tė inauguruar ditėn e parė tė Lulzim Bashės nė Bashkinė e Tiranės. Ky moment ishte dhe nxitja qė i krijoi botėn e trazuar shpirtėrore Ramės pėr tė hedhur gjithēka nė letėr. Mėsohet se Rama, pėrmes talentit tė tij mes prozės dhe publicistikės, analizon kėtė rit tė lashtė duke ia ballafaquar 11 viteve tė qėndrimit tė tij nė krye tė Bashkisė sė Tiranės. Pėrmes njė rrėfimi, analize, satire, Rama ka pėrfshirė nė librin e tij shumė personazhe tė jetės politike, nga Sali Berisha, Fatos Nano, Ilir Meta, Spartak Ngjelės, por dhe disa nga ambasadorėt e vendeve kryesore tė Tiranė, me tė cilėt kreu socialist ka pasur marrėdhėnie tė ngushta bashkėpunimi, mungesa dakortėsie, pėrplasje. Ai tregon momentet e mirėkuptimit me ta dhe kushtet nė tė cilat kjo ka ndodhur, duke bėrė pėr herė tė parė dhe njė rrėfim tė Edi Ramės, i cili pritet tė ndezė debate, tė mbėshtetet apo tė kundėrshtohet nga protagonistėt. Por nė librin e tij, si njė njeri me marrėdhėnie shumė tė forta me median, Rama ka pėrfshirė dhe kategorinė e gazetarėve, analistėve dhe pronarėve tė mediave. Mosqenia e tij kryetar bashkie, e ka bėrė kreun e PS-sė, gjatė muajve tė njė vere tė nxehtė, tė kalojė nga analiza nė refleksione pėrmes njė gjuhe tė ēliruar nga rregullat strikte tė tė shkruarit njė roman. Sa u takon njerėzve tė medias, detajet janė edhe mė hermetike, pėr shkak tė marrėdhėnieve kontradiktore qė vetė Rama ka pasur nė kohė tė ndryshme me gazetarėt dhe analistėt. Ismail Kadare, Fatos Lubonja, Mero Baze, Sokol Balla etj. janė disa nga personazhet e librit tė Edi Ramės. Libri i kreut tė PS mėsohet se ėshtė shkruar nė periudhėn gusht-shtator, kur tė gjithė pyesnin se me ēfarė po merret Rama, kur tė gjithė kishin shkuar me pushime. Recensioni i librit ėshtė bėrė nga Pirro Misha dhe Ardian Vehbiu.
Rama nė Twitter: Saliun e kam lexues tė shqetėsuar
Berisha: Rama shkruan libėr se do tė rivalizojė Ben Blushin
Kryeministri Sali Berisha ka ironizuar dje nxjerrjen sė shpejti nė treg tė librit tė ri tė kryetarit tė Partisė Socialiste, Edi Rama “Kurban”. Duke folur nė mbledhjen e radhės sė Grupit Parlamentar tė PD-sė, kreu i maxhorancės thotė se titulli i librit, pėr nga pėrmbajtja e tij duhet tė ishte “Kur hidheshin themelet e korrupsionit”. “Ndėrkohė, mėsohet se zoti Rama, ndėrsa ne pėrpiqemi pėr tė promovuar reformat, ai paska qenė i mbyllur duke shkruar njė libėr. Kjo ėshtė njė histori shumė interesante. Libri, qė nė tė vėrtetė meriton titullin “Kur hidheshin themelet e korrupsionit”, e ka gjithnjė njė kthim te libri ”Kur lindi partia”, tek idhulli i tij, pra nė vend qė tė kishte kėtė titull “Kur hidheshin themelet e korrupsionit nė Bashkinė e Tiranės”, libri rezulton qė ėshtė i tėri vaje pėr Bashkinė e Tiranės. Libri i vajeve pėr humbjen e Bashkisė sė Tiranės. Dhe nė mėnyrėn mė interesante pėr ta shndėrruar atė totalisht nė vaje, vendos nė epiqendėr kurbanin, viktimėn. Libri hapet me epitafin “Mbeēė more shokė mbeēė, tek dera e Bashkisė, mbeēė”. “Nuk ma ka fajin partia, fajin ma ka babėzia, sepse mė iku Bashkia”. Tani tė shohim se si do tė shkruajė vėllimin tjetėr ky zotėri”, u shpreh Berisha. Sipas kreut tė maxhorancės, Rama tenton tė rivalizojė Ben Blushin, por nuk ia arrin dot. “Njė herė mendova se mos ndoshta ky do tė rivalizojė me Blushin. Por ėshtė njė marrėzi tė tentosh tė rivalizosh me Blushin, i cili ka arkivin e gjyshit tė tij sa kjo dhomė, qė edhe po t’i kishte Blushi tri jetė, nuk i del dot nė fund. Dikush mė tha se ka marrė vesh qė do tė finalizojė kėtė librin pėr Enverin, sepse pėr Enverin – thotė ai- shkruajnė, – “ndėrsa pėr mua nuk shkruan kush, ndaj dhe do tė shkruaj unė pėr veten time.” Tė bėjė ē’tė dojė, unė e ftoj pėr reforma, ai pastaj le tė vazhdojė me libra, “Mbeēė more shokė mbeēė, tek dera e Bashkisė, mbeēė”. Kėtė zgjodhi ai pėr epitaf”. Ndėrkohė pas deklaratave tė kryeministrit Berisha nė mbledhjen e grupit tė PD, kreu i PS, Edi Rama ka reaguar nė faqen e tij tė Twitter: “Saliun e kam lexuesin mė tė shqetėsuar, po s’e ka nga shkrimet e librat, e ka nga vrima ku u gjet Kadafi!”.
“Shqipėria”, romani i ri i Ben Blushit
Politikani dhe shkrimtari Ben Blushi shumė shpejt do t’i sjellė lexuesit njė tjetėr roman, i cili quhet as mė shumė e as mė pak, por “Shqipėria”. Kjo vepėr do tė vijė nėn logon e shtėpisė botuese “MAPO”, e cila ka blerė tė drejtat e botimit tė librit tė ri tė Blushit, madje edhe tė drejtėn e ribotimit tė dy veprave paraardhėse. Momentalisht, libri ende ėshtė nė proces botimi dhe, nga aq sa mund tė zbulojmė, mėsojmė se bėhet fjalė pėr njė libėr thellėsisht metaforik. Thjeshtėsisht vepra sjell historinė e njė njeriu qė donte tė zėvendėsonte Zotin. Duket se me kėtė roman tė ri ai tenton tė ofrojė nė mėnyrė artistike historinė e Shqipėrisė. Ēka nė njė mėnyrė apo nė njė tjetėr, e ka bėrė edhe nė dy romanet e tij tė mėparshme. Tek “Tė jetosh nė ishull”, njė fenomen i vėrtetė shitjesh, ai prekte njė temė shumė delikate, qė ėshtė ajo e konvertimit nė fenė islame tė pjesės dėrrmuese tė shqiptarėve gjatė sundimit tė Perandorisė Osmane, por jo vetėm, atė tė konformizmit, bashkėjetesės etj.
Libri i Ramės, Berisha: Vaj pėr humbjen e bashkisė
TIRANĖ- Kryeministri Sali Berisha ka ironizuar sot liderin socialist Edi Rama pėr librin e tij tė fundit, duke e quajtur atė njė vaj pėr humbjen e bashkisė sė Tiranės.
Sipas Berishės, ndėrsa pritet vendimi i Ramės pėr reformat e rėndėsishme tė vendit, ai merret me shkrime librash.
“Libri qė nė tė vėrtetė meriton titullin ‘Kur hidheshin themelet e korrupsionit nė bashkinė e Tiranės’, ėshtė njė vaje pėr humbjen e bashkisė. Nė mėnyrėn mė interesante pėr ta shndėrruar atė nė vaj vė nė epiqendėr kurbanin, viktimėn. Libri hapet me epitafin ‘mbec ore shokė mbec te dera e bashkisė mbec. Nuk ma ka fajin partia, fajin ma ka babėzia, sepse mė iku bashkia”- tha Berisha.
Sipas tij, pritet tashmė kur do tė shkruaj pėr dhimbjen tjetėr Rama. “Njė moment thashė qė ky do rivalizojė me Blushin. Por Blushi e ka arkivin e gjyshit sa kjo dhomė. Dikush me tha do rivalizojė kėtė librin qė ėshtė botuar sė fundi pėr Enverin, ka thėnė meqė nuk shkruan njeri pėr mua, po shkruaj vetė pėr vete. Unė e ftoj pėr reforma, pastaj me librat ai tė bėjė c’tė dojė”- tha Berisha.
Berisha: Rama, libėr nė prag tė pensionit politik
TIRANE- “Liber ne prag te pensionit politik” e ka quajtur kreu i qeverise, Sali Berisha librin e Edi Rames, “Kurban”.
Ne mbledhjen e sotme te qeverise, Berisha ka ironizuar serish me Ramen dhe botimin e tij me te fundit.
“Politikanėt e vetmja gjė qė mund tė bėjnė ėshtė tė shkruajnė kujtimet pėrpara se tė dalin nė pension. Kjo po ndodh dhe ėshtė bėrė dukuri e zakonshme. Edhe libri i fundit “Kur hidheshin themelet e korrupsionit nė Bashkinė e Tiranės” ėshtė i kėsaj gjinie, i kujtimeve nė prag tė pensionit politik”- tha Berisha.
Nė komunikimin e tij tashmė tė zakonshėm me lexuesin online nėpėrmjet blogut, kreu i Partisė Socialiste Edi Rama ka zbuluar njė ekstrakt nga libri i tij, i cili pritet tė dalė i plotė nė treg nga 10 nėntori. Duke klikuar mė poshtė do te keni mundesinė tė lexoni pjesėn e parė shkėputur nga libri i Edi Ramės, “Kurban”
Brendia e librit mbahet hermetikisht sekret nga shtėpia botuese, ndėrsa deri tani mėsohet se impulsin e fortė pėr tė shkruar njė libėr, kryesocialisti e mori ditėn e hyrjes sė Lulzim Bashės nė zyrėn e Edi Ramės, nė Bashkinė e Tiranės. Njė qytetar, dashamirės i kreut tė ri tė Bashkisė, nė njė pėrpjekje pėr tė shprehur njė rit tė lashtė, atė tė therjes sė dashit nė themelet e njė ndėrtese tė re, gjeti kėtė mėnyrė pėr tė inauguruar ditėn e parė tė Lulzim Bashės nė Bashkinė e Tiranės. Ky moment ishte dhe nxitja qė i krijoi botėn e trazuar shpirtėrore Ramės pėr tė hedhur gjithēka nė letėr. Mėsohet se Rama, pėrmes talentit tė tij mes prozės dhe publicistikės, analizon kėtė rit tė lashtė duke ia ballafaquar 11 viteve tė qėndrimit tė tij nė krye tė Bashkisė sė Tiranės. Pėrmes njė rrėfimi, analize, satire, Rama ka pėrfshirė nė librin e tij shumė personazhe tė jetės politike, nga Sali Berisha, Fatos Nano, Ilir Meta, Spartak Ngjelės, por dhe disa nga ambasadorėt e vendeve kryesore tė Tiranė, me tė cilėt kreu socialist ka pasur marrėdhėnie tė ngushta bashkėpunimi, mungesa dakortėsie, pėrplasje. Ai tregon momentet e mirėkuptimit me ta dhe kushtet nė tė cilat kjo ka ndodhur, duke bėrė pėr herė tė parė dhe njė rrėfim tė Edi Ramės, i cili pritet tė ndezė debate, tė mbėshtetet apo tė kundėrshtohet nga protagonistėt. Por nė librin e tij, si njė njeri me marrėdhėnie shumė tė forta me median, Rama ka pėrfshirė dhe kategorinė e gazetarėve, analistėve dhe pronarėve tė mediave. Mosqenia e tij kryetar bashkie, e ka bėrė kreun e PS-sė, gjatė muajve tė njė vere tė nxehtė, tė kalojė nga analiza nė refleksione pėrmes njė gjuhe tė ēliruar nga rregullat strikte tė tė shkruarit njė roman. Sa u takon njerėzve tė medias, detajet janė edhe mė hermetike, pėr shkak tė marrėdhėnieve kontradiktore qė vetė Rama ka pasur nė kohė tė ndryshme me gazetarėt dhe analistėt. Ismail Kadare, Fatos Lubonja, Mero Baze, Sokol Balla etj. janė disa nga personazhet e librit tė Edi Ramės. Libri i kreut tė PS mėsohet se ėshtė shkruar nė periudhėn gusht-shtator, kur tė gjithė pyesnin se me ēfarė po merret Rama, kur tė gjithė kishin shkuar me pushime. Recensioni i librit ėshtė bėrė nga Pirro Misha dhe Ardian Vehbiu.
Libri i Ramės: Si mė largoi Berisha nga mitingu i PD se godita Enverin
Kreu i PS rreshton 139 epitetet e tij ndaj Berishes dhe deputeteve socialiste: Si iu qep Saliu nenes sime.
“Donte tė mė pengonte mua, Ardian Klosin e Kasėm Trebeshinėn se goditėm Enver Hoxhėn”.
Kreu socialist bėri publike dje njė pjesė tė librit tė tij “Kurban”, i cili ėshtė nė proces botimi. Nė faqen e tij personale, www.edirama.al, kryesocialisti lajmėron se libri do tė jetė nė duart e lexuesit mė 10 nėntor, ndėrsa pėrmes kėtij pasazhi, i dha publikut njė shije rreth temave stilit dhe gjuhės qė pėrdor nė librin e ti mė tė ri. XI.
Kjo e familjes ka qenė njė lajtmotiv i pandarė i yryshit politik tė Saliut qysh se Ramiz Alia ua bėri peshqesh studentėve nė dhjetor tė vitit 1990 sekretarin e devotshėm tė partisė sė tij, enveristin e paepur dhe shėrbėtorin e palodhur tė Byrosė Politike. Mė vjen ndėrmend kėtu se si nė ato pak minuta, lavdi Zotit, s’qenė as gjysmė ore, qė qėndrova nė zyrėn e Partisė sė sapoformuar Demokratike pas njė rastėsie jetėsore qė mė mbajti larg pėr disa ditė nga vendi i shpėrthimit tė revoltės studentore kundėr regjimit qė prej kohėsh e ėndėrroja pėrtokė e prej disa vitesh e luftonin sa e si mundnim nė Akademinė e Arteve, ky Doktori i Byrosė Politike lexonte draft-deklaratėn e parė pėr shtyp tė PD-sė ku dėnoheshin “huliganėt e Shkodrės” dhe lartėsohej “figura demokratizuese e Presidentit Alia”, pastaj tė nesėrmen, kur i tha nė prapaskenė e mitingut te Qyteti Studenti Ardian Klosit: “Ti s’mund tė flasėsh se e ke pasur gjyshin bej dhe bashkė me Edi Ramėn kėrkoni tė nxirrni nga birucat llumin e shoqėrisė, plehrat e kombit qė guxoni i quani edhe tė burgosur politikė!”. Pastaj kur censuroi nė gazetėn “Rilindja Demokratike” peticionin e nėnshkruar ditėn e “Refleksioneve” tona bashkė me tė burgosurin politik, shkrimtarin Kasėm Trebeshina, nga treqind e ca studentė, pedagogė e qytetarė nė Akademinė e Arteve, nė adresėn e Ramiz Alisė pėr rishikimin e figurės sė Enver Hoxhės dhe lirimin e tė burgosurve politikė, pak ditė mė pas kur donte tė na pengonte Ardianin, Kasėmin dhe mua tė flisnim nė mitingun ku pėr herė tė parė u godit nė fjalėn time hapur nė shesh figura e Enverit, te Stadiumi “Qemal Stafa”, ku na e drejtoi gishtin nė sy pa u mbledhur ende njerėzit duke na thėnė se “ju s’mund tė merrni fjalėn sot se s’kemi kėrkuar leje nė polici pėr ju. Prandaj po erdhi t’ju marrė policia, largohuni pa bėrė zė”, e duke sikur i tha dikujt qė na thoshte se aty ishte e ndaluar tė shahej Enver Hoxha, “aq me tepėr nga ata tė dy”, me demek nga ne “djemtė e nomenklaturės”, dhe pastaj ditė e pėrditė kur ia nisi politikės me libėr shtėpie me njė mijė vėllime, vite me radhė, kundėr kujtdo i dilte rrugės pėrpara me nėnė, grua, motėr, djalė, vajzė, vėlla, xhaxha, hallė, dajė, teze, kunetėr, baxhanakė, kushėrinj tė parė, tė dytė, tė tretė, tė shtatė, tė qenė dhe tė paqenė, tė gjallė dhe tė vdekur, tė njohur dhe tė panjohur, me shok dhe me miq, tė vėrtetė dhe tė sajuar, ose nė bollėk tė gjithėve vrasės, zagarė, qen, bushtra, kusarė, kollovarė, hajdut, makutė, pervers, pusho, homoseksual, kriminelė, kafshė, grabitqarė, trutharė, prostituta, pusho ti, komunist, gjakėsorė, pa atdhe, pa familje, tė pafe, ik ore, spiunė, denonciatorė, terrorist, puēist, banditė, kastravec, persekutorė, bashkėpunėtorė, genocidist, vemje, tradhtar, shko more, imoral, drogaxhinj, delenxhinj, gjarpėrinj, faqezinj, trafikant, mafioz, pėrdhunues, zemunllarė, kumbarė, qepe se dhe aty do dal, minj, zullumzinj, ditėzinj, bixhozēinj, kėpėrdarė, kokėpalarė, oktapodh, dhi, ikni ore, kakėrdhi, laraska, bagėti, maotėrsharė, posa, lėshpėrgjakur, barkfėlliqur, zorrėtrashur, belpėrdredhur, ik tė thash, turiqen, mbylle gojėn, turimi, turikėpucė, turipeshk, pis pisi, turitepsi, turikazan, mjeran, shpirtkatran, shpirtakrepa, shpirtkazėm, surratmajmun, jua them unė mė mirė mos ua them, lecka, plehra, legen, fare hajvan, kunguj fare, kokėsahan, derėzinj, tė sėmurė, shpirtzinj, mendjendryshkur, mendjekallp, mendjefyej, pushoni aty se s’dua t’ju fyej, llapa-llapa, rrecka rrugėsh, ju bėj qepaze, narkomanė, kopilė, verdhacuk, tė zgjedhur, tė pėrdhosur, turiviēa thithėlopa, inēestualė, palikarė, gradhunues, pushkatues, dobiēa, tė damkosur, ē’jini ju ore, tė shitur, tė babėzitur, tė mbaruar, tė pakallur, tė pashpirt, tė pangopur, e dini ju e dini po tani mė lini, idiot, uritha, lakarė, pusho mo kretin aty do dal, demetė, defiēentė, zuska, tė tredhur, linēues, torturues, tė pėrdalė, shpirtvjedhur, shpirtblerė, shpirtshitur, skizofrenė, qelbėsira, qurravec, ndyrėsira, pizeveng, palaēo, piskuriqa, s’dua tua them tė gjitha, lakuriqa: pastaj sigurisht e kujtojė kur e vuri familjen, time pėr vite nė majėn e gjuhės dhe kur dy vjet mė parė u lėshua me kuturisjen e tė marrit nga foltorja e Parlamentit vrik pas nėnės sime tė gjorė, qė edhe qepjen nga pas me njė mikrofon tė njė burri tė dalė duarsh kishte mangut nė perėndimin e jetės sė saj.
Iu qep Saliu sime mėje e i ulėrinte i ēakėgjosur nė emėr tė motrave dhe nėnave shqiptare tė tregonte se kush isha unė, thuaju zonjė qė ke dhjetė vjet qė e kuron si skizofrenė tėt bir, e dimė mirė ne tė dy dhe ata kolegėt tanė mjekė, thuaju si tė rihte yt bir dhe tė nxirrte rrugėve tė lagjes me kėmishė nate, tregoju tė vėrtetėn vajzave shqiptare, se si unė dhunoja gratė, se si iknin tė lemerisura nga shtėpia kur u futesha nė dyshek shokėve tė mi, se si i kisha thyer nofullat dhe bėrė hundėt gjak gruas nė publik, fol zonjė, e kėto ia kėrkonte nė emėr tė grave dhe vajzave tė Shqipėrisė, me tėrbimin e persekutorėve tė regjimit tė vjetėr, qė e shiste pėr prekje tė thellė, nė sedrėn e kryefamiljarit, burrit namuzlėnduar tė zakonit, shqiptarit tė cenuar te familja e fėmijėt, pėr shkak tė goditjeve tė opozitės, qė bėnin transparencė mbi pėrzierjen e njerėzve tė tij, tė shtėpisė nė punėt e paudha tė qeverisė. Pika e zezė ishte edhe ėshtė se shumėkujt kjo i duket normale, e shajnė nga shtėpia, i shan nga shtėpia, s’ka faj i shkreti, ia nxinė jetėn, mė tha Fevziu njė ditė, ndėrkohė qė e vėrteta ėshtė qė asnjėherė unė, me ndonjė pėrjashtim, nė momente vlimi tė lartė tė kazanit tė Parlamentit, askush ndėr ne, opozita e sotme qė prej opozitės sė tij ėshtė pėshtyrė me vite nė mėnyrėn mė rrugaēore, nuk ėshtė marrė me familjen e tij, me ē’bėnė nė jetėn e me jetėn e vet gruaja, vajza e djali i tij apo ai vet, por vetėm me shprehjet e dokumentuara, tė konfliktit tė interesit, bėrtitės qė tregon se si jo opozita, po Saliu e lidh tryezėn e qeverisė me barkun e shtėpisė.
Kurrė nuk jam marrė dhe s’do tė merrem i gjallė me jetėt private tė tė tjerėve, kundėrshtari pėr mua s’ėshtė njeriu, por vizioni, argumentet, sjelljet dhe veprimet politike qė janė tė kundėrta, tė ndryshme, tė paafrueshme me tė miat, asnjėherė s’kam dashur tė di se sa tė lumtur dhe tė palumtur janė nė shtėpinė e tyre kundėrshtarėt e mi nėse ndahen dhe miratohen apo dashurohen pa u martuar, ose puthen e pėrputhen pa dashuruar, si jetojnė dhe bashkėjetojnė nėn ēatitė e tyre ku, sipas meje, askush s’ka tė drejtė tė pėrgjojė vrimėn e ēelėsit, s’u kam uruar kurrė fatkeqėsira, sėmundje, probleme me fėmijėt, pėrkundrazi, uroj qė tė mos shohin ndonjėherė, asnjė nga tė kėqijat e jetės personale qė fati ka dashur t’i provoj vet e assesi pastaj tė kėqija qė vet s’do tė doja kurrė t’i shihja tė kapėrcenin pragun e shtėpisė sime e tė preknin nėnėn, gruan, fėmijėt apo tė dashurit e mi tė zemrės. Politika e futjes sė hundėve nė shtėpinė e tjetrit, e sulmeve mbi jetėn personale e ndaj lidhjeve tė gjakut tė tjetrit, e denigrimit, e pėrgojimit tė njerėzve tė kundėrshtarit, e sulmit gojor nė front ndaj njė grupi shoqėror dhe ndaj vetė opozitės, ėshtė mjet i regjimeve, i satrapėve e i hajvanėve qė kundėrshtarin e konsiderojnė armik pėr t’u vrarė, torturuar, shkatėrruar me gjithsej, ndėrsa politika qė ngre problemet e abuzimit tė funksioneve publike pėrmes konfliktit tė interesit, pėrzierjes sė njerėzve tė gjakut nė vendimmarrjet gjatė ushtrimit tė detyrės publike, pėrfitimeve tė nxjerra si familje a si tribu ose klan nga shpėrdorimi i postit zyrtar, ėshtė normalitet demokratik, shprehje e sė drejtės publike, mbrojtje e parimeve dhe vlerave tė funksionimit tė njė Republike Kushtetuese.
Nė cilin vend tė botės demokratike mund tė ishin dėgjuar nga foltorja e Parlamentit, tryeza e qeverisė a tribunat publike rrakashprehje me libėr shtėpie e llafangosje tė ulėta tė gjuhės sė nxjerrė jatagan para popullit si ato tė Saliut e tė tallagjares sė tij Jozefinė, sė bashku me ministra e deputetė tellallė qė u bėjnė jehonė fjalim mė fjalim e studio mė studio pėr tė damkosur kundėrshtarin, si njeri jo si alternativė dhe nė cilėn jetė politike e publike tė njė vendi vėrtet demokratik opozita s’do tė kishte vėnė alarmin pėr kapjen e segmenteve tė shtetit e tė vendimmarrjes nga njerėzit e familjes sė Kryeministrit, tė kryetarit tė Parlamentit a tė ministrave apo pėr skandalet me pasuritė e me paratė publike ku do tė dilnin tė pėrfshirė familjarė e klientė tė familjeve tė funksionarėve mė tė lartė tė shtetit? Ku, nė ēfarė pike tė botės sė lirė do tė ndodhė qė kundėrshtarėt politikė tė merreshin me njėri-tjetrin, me babanė, nėnėn, gruan, vajzėn, djalin, motrėn a vėllanė e njėri-tjetrit kur askush nga kėta s’do tė kishte lidhje e as punė me punėt qė pėrfaqėsimi politik u cakton kundėrshtarėve nė qeveri a opozitė, po njėkohėsisht ku, nė ē’vend mund tė ndodhte nė arenėn politike tė botės sė lirė qė kundėrshtarėt tė mos merreshin me cenimin e interesit publik pėrmes fuqisė sė pushtetit tė deleguar informalisht pėrmes lidhjeve tė gjakut? Si mund tė ndodhte nė njė vend tė Europės sė Bashkuar qė pas derdhjes sė tėrė mynxyrave mendore tė Kryeministrit gjuhustėr mbi tė ėmėn e kryetarit tė opozitės, gruaja e moshuar, e dhunuar verbalist nga kryetari i qeverisė, tė dhunohej moralisht edhe nė gjykatė, me motivacionin qė kur zgjidhi gojėn nga zinxhirėt e etikės Kryeministri ishte nė krye tė detyrės, prandaj padia pėr shpifje pėr shkak tė detyrės nuk qėndron?
Askund, nė asnjė rast, pėr asnjė arsye politike nė botė, njerėzillėku nuk ia lė vendin kafshėrisė nė jetėn publike e politike tė cilitdo vendi ku votohet lirisht e ku njerėzit kundėrvendosen nė frontet e alternativave, jo nė barrikadat e gėrdisė gojore, ashtu sikundėr as qė mund tė imagjinohet nė botėn e lirė njė kryegjyqtare e lartė si Ariana Fullani qė, pėrballė njė gruaje pensioniste si nėna ime…
Rama pėrshkruan qytetet e Shqipėrisė nė 20 vjet tranzicion
Prej fillim korrikut tė nxehtė mė prek vėmendjen ngjarja e rėndė e grevės sė urisė sė minatorėve nė Bulqizė, protestat e pėrplasjet e tyre me policinė nė hiēin e heshtjes indiferente tė qeverisė qė po e mbyt atė qytet tė lindur nė njė ditė bashkė me minierėn, ku thonjtė e korrupsionit gėrryejnė me ēmendimin e etheve tė parasė pasurinė e gjithė shqiptarėve, duke shkallmuar barqet e hapura tė nėntokės qė po shterpėzohet nga shfrytėzimi pa kriter e as karar dhe hapur varrin e parakohshėm kolektiv tė njė komuniteti barkzbrazėt qė ushqehet me thėrrime teksa shumat e majme tė fitimeve tė punės sė tij fluturojnė ēdo muaj jashtė, nė drejtim tė paditur, duke i lėnė qytetit funeralet e minatorėve tė vrarė nė fund tė dheut, jetimėt e panumėrt tė familjeve tė tyre ku gra tė plakura nė moshė tė re bėhen edhe burra tė vetmuar e tė papunė qė duhet tė rrisin fėmijė, bilardot e lokalet e basteve ku adoleshentėt rreken t’i ikin burgut tė pamundėsive duke ėndėrruar tė mbledhin lekėt e arratisė e vrarė kohėn me stekat e kotėsisė, kafenetė ku grumbullohen qysh nė sabah me pije tė trukuara robėrit e papunėsisė qė mbledhin mineral me trasta pėr tė blerė bukėn e gotėn e ditės tjetėr, rrugėt e shkatėrruara e plot gropat e fushat e thata pėrreth qė ngjajnė me njė klon kufitar mes dėshpėrimit social e botės sė paarritshme matanė, klanin e mafies lokale tė kromit qė fiton rregullisht zgjedhjet bashkiake, duke i mbledhur votat me hijen e frikės e dorėn e ryshfetit dhe lidhur nėntokėn me politikėn e lartė tė Tiranės zyrtare qė nėnshkruan symbyllur prej vitesh tradhtinė kombėtare nė marrėveshje kriminale koncesionesh e nė licenca shfrytėzimi tė pasurisė sė pėrbashkėt pėr gjithfarė dallkaukėsh e derdimenėsh turrur mbi Bulqizėn si mbi tokėn e askujt: skllavėro, gėrmo, merr, ik, mbyt, vdis, kiameti u bėftė kur tė mbarojmė punė, sot ėshtė dita fatlume pėr t’u pasuruar derisa tė mbajnė trarėt e galerive dhe tė thyhet pėrtokė kurrizi i skllevėrve bashkė me qytetin e tyre, prandaj o burra sa tė kemi me vete parlamentin e kusarėve tė votės, ministrat qė firmosin edhe nė emėr tė parlamentit po t’i paguash mirė, drejtuesit e sektorit nė ministri qė duan thjesht ēapėn e tyre pėr tė mbyllur sytė, pushtetin e tėrė qė s’do t’ia dijė pėrveēse pėr pjesėn e vet tė plaēkitjes sė shfrenuar. Bulqiza ėshtė njė gur i mozaikut tė shthurur tė modelit ekonomik shqiptar “modelit tė suksesshėm pa recension ekonomik”, siē e quan Saliu qė monologon pėrditė kėto ditė nė mes tė vapės, njėsoj si Partia e Punės nė dimrin e vetmisė pėr shembullin botėror tė Shqipėrisė pa dhimbje nė botėn qė pėrpėlitet dhimbjesh, Shqipėrisė ku bota mund tė shohė pėrparime qė vetė s’i bėn dot nė kushtet e krizės financiare qė e ka mbėrthyer, Shqipėrisė qė ka shkopin e sė ardhmes sė turbullt botėrore dhe recetėn e shpėtimit tė vetė botės me taksat mė tė ulėta nė botė. “Ulni taksat edhe kur logjika ju thotė se s’mund tė ulen mė”, u dha Saliu mend udhėheqėsve tė vendeve tė mėdha, kur siē e tregoi vetė, e pyetėn, sipas tij, si ia del ti Sali ta ngjisėsh Shqipėrinė lart, ndėrkohė qė ne tė gjithė po mundohemi tė mos na bjerė bota poshtė, Shqipėrinė qė para pak vitesh la pas Kinėn, gjithnjė sipas Saliut, dhe sė fundi Saliu na njoftoi se doli e dyta pas Gjermanisė nė klasifikimin e fuqive ekonomike pėr frymė tė Europės, Shqipėrinė e mrekullive qė Saliu e shet pėrditė nga ekranet e altoparlantėt e oborrit tė tij siē shiste dikur Sudja iluzionet e fitimeve tė pambarueshme nga penxherja e sportelit tė saj. “Na u bėfshin kuran tė tėrė, edhe kriza globale, edhe Europa nė krizė, edhe fqinjėt nė krizė, edhe pronat private nė krizė, edhe toka e bukės nė krizė, edhe parlamenti nė krizė, edhe drejtėsia nė krizė, edhe mediat nė krizė, edhe arsimi nė krizė, edhe spitalet nė krizė, edhe dyqanet nė krizė, edhe varrezat nė krizė, ne po bėjmė Shqipėrinė tonė”, Shqipėrinė e vetes sė tyre dhe e njė milion tė papunėve, e cila jeton nė Bulqizė si nė librat e Arēibald Kroninit, me renė e qymyrtė tė vdekjes mbledhur shuk mbi kokėn e qytetit; nė Laē si nė oazet pa shtet tė zgafelleve urbanistike tė industrializimit primitiv ku rroftė jashtėshteti, se do tė kishin dhėnė shpirt tė gjithė, ngjitur me Mamurrasin e dorėzuar ndaj papunėsisė qė shpresa e vetme qė i ka mbetur ėshtė tė mundė Laēin nė futboll; nė Tepelenė si nė rrugėkalimet pa stacion, ku nėn muret e rrėnuara tė kėshtjellės sė pashait kokėprerė inercia e jetės ka lėnė qosheve stėrnipėrit e plakur para kohe tė heronjve tė sė shkuarės qė ngrohen nė diell; nė Koplik, ku hija e shėmtimit urban tė kohės sė re ka gjetur njė prej shumė shtėpive tė veta mes baltės dhe varfėrisė sė mbjellė kudo pėrmbi vreshtat e dikurshėm, qė qysh nga koha e Skėnderbeut ēuan me shekuj nė Venedik mushtin e verės sė doxhėve dhe kardinalėve; nė Konispol, ku burrat dalin nga shtėpia pa gdhirė e hyjnė me lista nė Greqi pėr tė punuar argatė nėn portokajtė e ullinjtė e zengjinėve fqinj e pėr t’u kthyer pėrsėri po me lista tė rraskapitur nė mesnatė; nė Lushnjė, ku pallatet e tullės lartėsohen si mure deri nė vrimat e mbetura tė qiellit mes oborreve e pas godinave tė vjetra tė arkitekturės komuniste si pėr tė realizuar projektin e fshehtė tė njė burgu tė sigurisė sė lartė qė do tė ndajė qytetin nga vetja dhe vetė jeta pėrtej mureve tė tij: dy hapa mė tutje, nė Divjakė, ku rėra matanė pyllit tė magjishėm tė pishave ėshtė bėrė fushėsherri mes lumenjve qė i fusin ēdo natė nė gojė Adriatikut si kudo gjatė vijės sė tij shishet e qeset e plastmasit mbledhur rrėkeve anepėrqark dhe detit tė keqtrajtuar qė pa gdhirė i vjell mbrapsht nė breg plehrat e patretshme, teksa Adrian Klosi me njė grup ambientalistėsh pėrpėliten brigjeve e vendeve tė vyera vėnė nėn thundrėn e shkatėrrimit pėr tė vėnė alarmin qė s’e dėgjon askush; nė Fushė-Arrėz, si nė rrėnojat e shpresės se jeta mund tė jetė mė shumė sesa ajėr, bukė misri, ujė pėrroi e arrati nė shtegun mė tė parė; nė Rrogozhinė, si nė njė pistė tė gjerė asfalti tė rrėgjuar pa dalje dhe mbyllur anash me mure leckash e mallrash tė harruara bashkė me njerėzit qė vejevijnė pa lekė nė xhep nėn qiellin e sheshtė; nė Librazhd, si nė njė burg papunėsie buzė lumit tė ndotur e tė inatosur paq prej plehrave qė kanė zėvendėsuar brigjet, ku ujėrat ngrihen nga shirat pėr t’u futur tinėz nėn krevatet e ca shtėpive tė varfra ndėrtuar mbi shpinėn e dalė tė lumit; nė Ballshin e rrethuar nga erafėnda njėzet vjet e pafashitur e kufomave tė industrisė komuniste tė naftės qė dekompozohen mes fushave djerrė; nė Gjirokastėr, ku qyteti i measnjėtėpėrngjasuarin ndėr qytetet e trashėgimisė kulturore botėrore, i cili i fali Ismail Kadaresė parafytyrimet fantastike pėr tė nxjerrė zėnė e gurėve kudo nė botė, rėnkon nė agoninė e zgjatur tė ngrėnies sė vetvetes gur pas guri, rrethuar me pallate tė veshur me suva qė u ngjajnė trashėgimtarėve tė pangopur mbledhur kėrrusur mbi shtratin ku del ymri tekanjoz e koprac i stėrgjyshit pasanik; nė Burrel, ku njė voc i kthyer nė Naltmadhnia i Shqiptarėve ka lėnė pas trashėgim pėrrallėn e tij si ushqimin e munguar tė jetės sė pėrditshme tė njerėzve tė mbetur nė mėshirėn e fatit pa punė; nė Pėrrenjasin ku qyteti i krijuar si hallkė e industrisė minerare komuniste ndryshket buzė rrugės kombėtare, si tė ishte varrezė maunesh prej betoni tė ngecura aty bashkė me njerėzit e mbetur rob brenda; nė Bilisht, si nė harresat amnezike tė pijetoreve pas punėve tė rėnda tė krahut nė fusha e sherreve tė humbjes sė durimit nga qėndrimi pa punė ndenjur; nė Ersekė, si nė njė kurth malesh ku kush hyn do vetėm tė ikė dhe kush ėshtė brenda do vetėm tė dalė; nė Beratin e njėmijė dritareve qė kurrė s’i ka ngjarė mė pak se sot ėndrrės qelibar tė atyre qė e ndėrtuan sėnduk tė gurtė xhevahiresh buzė rrjedhės sė historisė, ku uji ēapitet mbi ishujt e llumrave tė papastruara prej dy dekadash; nė Krujėn dhe Fushė-Krujėn qė pėrqafohen pėrditė nėn ēarēafin e endur me tymin e guroreve, gėlqeres sė djegur me goma makinash apo ēimentos sė prodhuar duke zhveshur malin qė ua fshehu turqve Atletin e Krishterimit e mori nė mbrojtje qėndrestarėt e rezistencės sė lavdishme kundėr Perandorisė Otomane; nė Shkodrėn e sakatuar prej orgjive ideologjike tė sė djeshmes e sė sotmes, ku janė rrafshuar e zhdukur me gjithė gjurmė shtėpi burrash tė ndritur tė kėtij kombi pėr tė ngritur banesat e larta popullore tė stilit tė periferive tė Amanit, ndėrkohė qė drita ngazėlluese e tė jetuarit me shijen europiane qė pėrēojnė prej kohėve tė vjetra fotot e dinastisė sė lavdishme tė Lymierėve shqiptarė a pikturat e Kol Idromenos e Zef Kolombit, apo vetėpėrmbajtja fisnike e qytetit tė penguar tė Danish Jukniut e tė Franc Ashikut qė i jepnin pengimin ngjyrat e ndritshme tė nostalgjisė, ia ka lėnė vendin mugėtirės sė zhvillimit pa pėrmbajtje; nė Elbasanin e sėmurė prej tė ndenjurit nė njė krevat me tė vdekurin e pakallur tė metalurgjisė komuniste; nė Kuēovėn e vogėl qė pasoi Qytetin e sajuar Stalin ku komuniteti jeton si i internuar pa asnjė ndihmė e lajm nga lart; nė Sarandėn qė mos e pyet; nė gjolin e Lasgushit si buzė liqeni poezish tė mbytura me gurėt e banalitetit tė pėrditshėm qė mbjell fushat e lėmuara rrotull pasqyrės ujore me godina tė mizerabilitetit estetik e mbulon bregun e shėtitjeve poetike me ngrehinat e larta tė iluzioneve turistike; nė Kavajėn e fellahut Sali qė asgjė veē urrejtjes antikomuniste tė bejlurēinės komuniste dhe batakēillėkut tė gogozhelėve tė tij lokalė s’pati pėr t’u dhėnė nė njėzet vjet mbėshtetėsve tė zjarrtė tė ndryshimeve demokratike; nė Peshkopinė e njerėzve tė zgjuar qė tė papunė hedhin e presin loxha Dibre nėpėr tavolina; nė Peqin, si nė vendqėndrimin e njė pengu syfashuar pėr tė mos e marrė vesh ku ndodhet; nė Pėrmet, si nė majėn e zbrazėt tė njė tradite tė bukur mbetur poshtė nė rrugėn e sė kaluarės bashkė me trėndafilat e vrarė; nė Kukės, si nė skajin me greminė tė papunėsisė nė fund tė njė udhėtimi tė pėrmuajshėm ku njerėzit marrin ndihmėn ekonomike bashkė me biletat e kthimit qė i risjellin gjithnjė e mė tė shumtė pėr tė jetuar nė periferitė e reja tė Tiranės; nė Durrės, si nė mes tė njė xhungle krijesash tė stėrlarta betoni qė ngjiten sipėr njėra-tjetrės pėr tė parė detin hipur mbi kodrat e bukura ku ėshtė zhytur e jep shpirt nga plagėt e vandalizmit pallati historik qė tregtarėt e qytetit ia blatuan mbretit Zog; nė Urėn Vajgurore, qytet udhėkryq mes pluhurit tė ngritur nga ata qė s’ndalojnė e varfėrisė sė s’ndalet sė futur hajdutēe nė shtėpitė e njerėzve; nė Krumė, ku s’e gjen dot njė arsye tjetėr mė tė mirė pėr t’u gdhirė pėrveē pamundėsisė pėr tė fjetur pa u zgjuar mė deri nė ndėrrimin e moteve; nė Himarė, si nė njė copė parajsė tokėsore rrėmbyer nga dallgėt e shkatėrrimit urban e pėrplasur brenda kornizės sė shėmtimit tė pėrgjithshėm; nė Lezhė, ku delet kullosin mbi varrin gjithė ferra tė Heroit Kombėtar pėr jetė e mot tė shqiptarėve, me Shėngjinin, pranė ku pallatet e ngjitur njėri pas tjetrit nga dora kopaēe e tranzicionit qorr i bėjnė karshillėk peizazhit pėrrallor me detin e mėrzitur dhe moli arkaik i ca anijeve qė zgjohen me kollitje tė gjata duke lėshuar ēdo mėngjes tym tė zi qė djeg sytė para se tė dalin pėr tė peshkuar mbijetesėn, hapet e mbyllet me njė dryn tė vjetėr nėn dridhjet e kodrės barkēarė ku ngulin dhėmbėt pėrditė bizneset qeveritare tė inerteve bash aty nė buzė tė njėrės prej pasurive ujore mė tė mėdha tė kėtij vendi qė mund tė kishte njėrin nga portet mė tė lakmuar tė Mesdheut falė thellėsisė e pozicionit strategjik rajonal; nė Parisin e vogėl tė korēarėve fisnikė e pastėrtorė me raftet e historisė plot libra, letra nga Amerika, ftesa pėr ballo e kostume allafrėnga qė prej vitesh pėrpėliten nga humbjet e mundėsive si tė rėnė nga dynjallėku nė njė grackė tė ngritur prej parvenysh hakmarrės ndaj qytetarisė e sqimės sė tyre; nė Fierin e profesionistėve tė naftės qė shesin domate pėr njė copė bukė a presin lekėt e fėmijėve emigrantė pėr tė blerė domate, ndėrkohė qė ari i zi i nėntokės thithet kudo nga pompa e oborrit tė pushtetit e rrjedh nė kanalet e kontrabandės e tė parasė sė zezė; nė Skraparin e kanioneve tė mrekullueshme e tė njerėzve besnikė qė kanė rėnė nė tatėpjetėn pa ndalim tė varfėrisė sė ushqyer me artin e tradhtive tė shpėrblyera politike; nė Rrėshen, si nė faqen e njė kalendari tė kthyer mbrapsht vit pas viti, e ardhmja pa punė ėshtė bėrė njė e shkuar qė me tė shkuarėn e atjeshme nuk ngjan me asgjė tė lavdishme; nė Delvinė, si nė sheshxhirimin pa aktorė tė njė filmi western, ku boshllėku mes qytetit i mbetet vetėm diellit pėrvėlues dhe njerėzit vijnė anės si hije pa shpresė; nė Rubik, ku qyteza e varfėr rri spektatore e papunė mbi njė fushė futbolli gjithnjė tė mbjellė pėrgjysmė nė njė pritje qė ėshtė vetė ndeshja; nė Maliq, ku kėneta po rinxjerr gjuhėn hakmarrėse nga dheu pėr tė pėrpirė tokat e mbetura shkretė teksa krahėt punėtorė kanė mbetur pa asnjė pėrkrahje; nė Poliēanin e industrisė sė armatimit mbetur nė duart e trafikantėve qė fshihen pas procedurave tė Ministrisė sė Mbrojtjes pėr ēmontimin e xhephaneve mbetur nga lufta kundėr imperializmit, ku njerėzit mbajnė radhėn pėr njė punė skllavi nė pritje qė fushata elektorale t’i pėrfshijė nė listat e ēmontuesve; nė Pukėn e ushqyer me pyjeprerje e lėmosha; nė Gramshin e bllokuar jashtė tė gjitha rrugėve tė komunikimit me pjesėn tjetėr tė zhvillimit zallahi; nė Bajram Curri, si nė dėshminė e gjallė tė vizionit pa qytet e as bashkėjetesė qytetare tė tė parit tė qeverisė ardhur prej andej; nė Vlorėn e pavarėsisė shqiptare qė sabotohet qėllimisht prej vitesh nga organizatorėt e sotėm nė pushtet tė kremtimit tė 100-vjetorit tė pavarėsisė; nė Shqipėrinė qė deri kėtu ėshtė Shqipėria e qyteteve e qytezave; tė cilėn kėta njėzet vjet e Saliu sidomos, e kanė degdisur nė fatin e vet pa menduar gjatė se ku po e shpie mungesa e planeve tė zhvillimit e lėnia me vite e taksave tė ndėrtimtarisė si e ardhur kryesore pėr buxhetet sifilitike tė bashkive….
Pj.II-tė e ‘Kurban’: Ja cila ėshtė Shqipėria e Saliut
Kreu i Partisė Socialiste, Edi Rama ka zbuluar nje pjesė tė dyte nga libri i tij “Kurban”, nje pjese e cila flet per Bulqizėn dhe minieren e saj ne veēanti, dhe njė pasqyrė aktuale e gjendjes ekonomike te qyteteve shqiptare.
Mė poshtė lexoni pjesėn e II-tė shkėputur nga “Kurban”, marrė nė blogun, www.edirama.al
“Kurbani” i Ramės, jashtė panairit, pėrplasen Ymeri dhe Dudaj
Ndėrsa nuk kanė mbetur edhe shumė ditė nga hapja e Panairit tė Librit tė Tiranės, qė konsiderohet si aktiviteti mė i madh i librit nė vend, vazhdojnė pėrplasjet mes dy shoqatave, qė deri njė vit mė parė ishin nėn tė njėjtin emėr. Drejtuesja e shtėpisė botuese “Dudaj” ka ngritur pretendimin se “Dudaj” kėtė vit ėshtė lėnė jashtė panairit, nė njė kohė qė ajo asnjėherė nuk ėshtė shprehur se do ta bojkotojė atė. “Tė gjithėve u janė ruajtur vendet, pėrveē meje”, thotė Arlinda Dudaj, e cila ėshtė edhe sekretare e Shoqėrisė sė Librit Shqip. Kjo histori pėrplasjesh bėhet edhe mė e ndjeshme nė momentin kur tashmė ėshtė njoftuar dalja e librit te kryetarit tė Partiė Socialiste, Edi Rama, “Kurban”, botues i tė cilit ėshtė “Dudaj”. Pėrballė kėtyre akuzave, kryetari i Shoqatės sė Botuesve, Petrit Ymeri, ka dalė nė konferencė pėr shtyp pėr tė sqaruar situatėn. “Shtėpia botuese Dudaj ngre pretendimin sikur ėshtė lėnė jashtė Panairit tė 14-tė tė Librit qė nis mė datė 9 nėntor. I gjithė ky ėshtė njė spekulim, tė cilin ne, anėtarėt e Shoqatės sė Botuesve, e mohojmė kategorikisht. Ne nuk jemi njė organizėm politik, por jemi njė organizėm profesional”, ka thėnė Ymeri, duke shtuar se qėllimi i tyre i vetėm ėshtė organizimi i Panairit pėr tė gjithė dashamirėsit e librit. “Nė kėto momente kur ne jemi nė pėrfundim tė punės tė nisur muaj mė parė, hidhet njė shashkė e tillė, njė pretendim i pabazė pėr tė spekuluar punėn. Nė asnjė moment nuk kemi menduar tė lėmė jashtė askėnd nga panairi. E gjithė kjo, siē e kemi shpjeguar edhe mė parė, erdhi si pasojė e mosinteresimit nė kohė tė shtėpisė botuese “Dudaj”, e cila nuk ka dashur tė bėhet pjesė”. Sipas Shoqatės sė Botuesve, sipėrfaqja e stendave tė panairit ėshtė mbyllur qė nė datėn 10 shtator, e megjithatė, edhe mė vonė kanė bėrė vend pėr “Dudajn”. “Vetėm nė mos e gjithė kjo tė jetė njė ēėshtje marketingu. Pėr tė gjithė ne ėshtė shumė mirė qė tė ketė tituj e autorė tė mirė librash, sikundėr edhe janė, askujt nuk i bėjmė presion, e theksojmė edhe njė herė qė janė tė gjithė tė mirėpritur”, tha Ymeri, teksa shton se, nėse “Dudaj” arrin tė gjejė njė hapėsirė nė marrėveshje me botuesit e tjerė, ėshtė e mirėpritur. Por Arlinda Dudaj thotė se historia nuk ėshtė edhe aq e thjeshtė. “Ėshtė e rėndėsishme tė shpjegohet e gjithė kronologjia e rrjedhės sė ngjarjeve, pėr tė kuptuar se si erdhėm deri kėtu. Gjatė gjithė muajit korrik, i ėshtė kėrkuar kryetarit tė Shoqatės sė Botuesve nga Shoqėria e Librit Shqip njė takim pėr ta pyetur lidhur me rritjen prej 40 pėr qind tė ēmimit tė stendave nė Panairin e Tiranės, ndėrkohė qė sipas verifikimeve tė bėra prej nesh nuk kishte pasur asnjė rritje tė ēmimit nga ana e Pallatit tė Kongreseve. Kryetari i Shoqatės nuk iu pėrgjigj kurrė pozitivisht thirrjes sonė pėr takim, pėrveēse me disa mesazhe ironizuese, tė cilat sigurisht i ka nė e-mail secili anėtar i ShLSh. Megjithatė, nė ēdo mesazh tonin, ne kurrė nuk thamė se do tė bojkotonim Panairin e Librit”, thotė Dudaj, duke shtuar se nuk ka kuptim qė dikush qė nuk do tė marrė pjesė nė panair, tė interesohet pėr ēmimet e tij. “Nė fund tė gushtit, del qė kryetari i Shoqatės sė Botuesve, Petrit Ymeri, vepron nė mėnyrė arbitrare dhe e zė vendin tim tė pėrvitshėm, besoj se gjithkush e di qė shtėpia botuese “Dudaj” ka qenė e pėrvitshme nė Panairin e Librit nė hollin kryesor, me njė vend tė konsiderueshėm pėr titujt qė ka. Gjithashtu mbetet jashtė edhe Ardian Klosi, tė cilit nuk i ėshtė ēuar asnjė njoftim, bėhet fjalė pikėrisht pėr kryetarin dhe sekretaren e Shoqėrisė pėr Librin Shqip. Gjithkujt tjetėr iu ruajt vendi, e theksoj gjithkujt, edhe pas datės 10 shtator, ndryshe nga ē’thotė P.Ymeri. Atėherė ē’emėr duhet t’i vė unė kėsaj? Kjo ishte njė histori qė nisi si njė luftė e ulėt e meskine kundėr konkurrencės sė lirė e qė pėrfundoi kėtu”, thotė Dudaj, duke shprehur keqardhjen qė pas kaq vitesh pėrpjekjeje pėr tė arritur standardet europiane, tė ndodhnin histori tė tilla.
Rama: Rrėfimi pėr Nanon, ministrat dhe ndarja me Metėn
Pjesė nga libri “Kurban” i kryetarit tė PS
“Metės i shpjegova idenė e boshtit PS-LSI, mė tha: ‘Mirė flori’ dhe iku me Berishėn”
Pėrpara se sa t’ua komunikoja kryetarit tė Partisė Socialiste dhe Kryeministrit “po”-nė time pėr kandidaturėn, shkova te varri i babait. I detyrohem tim ati vend nė kėtė rrėfim, sepse kur ishte gjallė, nė kohėn e regjimit tė vjetėr, pati shumė arsye tė merakosej, shpeshherė thellė, pėr shkak tė bindjeve tė mia gjithnjė e mė tė hapura kundėr atij regjimi, e mė pas, nė vitet e pushtetit tė ri, pėr shkak tė pozicionimit tim publik kundėr sundimit antidemokratik tė Saliut, qė nė fillimin e vitit tė egėr ‘97 solli nėpėr njė natė tė acartė me shi e llucė nė hyrjen e shtėpisė sime tė vjetėr te parafabrikatet e periferisė ku jetoja, matanė Parkut tė Autobusėve, njerėzit e pritės gjakosėse ku desh lashė kokėn.
Pėr Fatos Nanon
Rikthimi triumfal nė kongresin ku u konfirmua kryetar i PS-sė me njė ringritje spektakolare nga thuajse hiēi kundėr gjithė parashikimeve, duke mundur Pandeli Majkon me njė grusht votash tė siguruara nga Ilir Meta, ia kishte pėrndezur mė keq atė dėshirė; kompromisi me kėtė tė fundit s’ishte tjetėr veēse njė manovėr dinake pėr tė ngrėnė njė nga njė kokat e kundėrshtarėve tė futura nė rreth, duke e ndjekur planin e hakmarrjes si rimishėrimi i Kontit tė Montekristos, tė cilin e sillte nganjėherė nė biseda duke qeshur, po jo edhe aq me tė qeshur, po e pėrjetonte realisht, falė edhe natyrės sė tij prej aventurieri gjysmėromantik e gjysmėmarifetēi, i dashuruar me veten si pakkush, sa i zgjuar, aq i palexuar, sa i vetėsigurt nė shfaqje, aq i luhatur nė brendi, sa veshėhapur pėr gjithēka gjithnjė e mė i zellshėm pėr tė mos dėgjuar me gjithė mend asgjė serioze, sa i dhėnė pas pushtetit tė tij mbi tė tjerėt, aq i papėrgjegjshėm nė shpėrdorimin e pushtetit tė marrė nga tė tjerėt. U mėrzit shumė kur nė njė nga bisedat e fundit para dėshtimit katastrofik tė vitit 2005 i thashė nė njė tavolinė miqsh e kolegėsh: “Je si njė fėmijė qė, kur pushtetin e sheh si njė lodėr nė dorėn e tė tjerėve, ēmend dynjanė me kujėn tėnde, derisa e merr lodrėn; po me ta marrė, ulesh pėrtokė dhe fillon e zbėrthen ēika-ēika, derisa s’tė mbetet mė gjė nė dorė”, por ajo ishte, pėr fat tė keq, marrėdhėnia e Fatos Nanos me pushtetin.
Gjithsesi, e vėrteta ėshtė se krisjen, qė pastaj u bė thyerje pėrfundimtare e miqėsisė sė vdekur nė ngricė, e shkaktova unė, jo Fatosi. Nė harkun e pak mė shumė se njė viti pasi isha zgjedhur kryetar bashkie, shumė gjėra tė papėlqyeshme kishin ndodhur nė mjedisin e Partisė Socialiste. Nė kėndvėshtrimin tim, ajo ishte koha qė fatalisht pėrcaktoi edhe rikthimin e pabesueshėm tė Saliut nė pushtet katėr vjet mė pas, pėr shkak tė rėnies sė PS-sė nė njė batak tė shpifur, era e tė cilit sot e gjithė ditėn s’ka ikur plotėsisht nga mjedisi i partisė mė tė madhe tė shqiptarėve. Nėse koha do tė mund tė kthehej mbrapsht, s’do ta kisha bėrė mė atė batutėn e bujshme tė krahasimit tė Fatosit me Robert Ēamēakėzin, dembelin “me shfaqje tė huaja” tė portit tė Durrėsit nė njė film kult tė socrealizmit pėr heroin e klasės punėtore, Adem Reka. E vėrteta ėshtė se, pėr dreq, ai parazit simpatik qė rrumbullohej paq, fishkėllente kėngė tė huaja, shpotiste kalimtaret dhe tėrhiqte mbi vete sa energjitė negative tė gjithė kantierit e sa interesimin e spektatorėve, ngjante pėr kiamet me Fatosin e kohės sė katharsisit tė bubullimshėm nėpėr pijetoret e katundeve tė Shqipėrisė, ku kryetari i Partisė Socialiste i vuri kazmėn jo vetėm qeverise socialiste tė Ilir Metės, as edhe vetė partisė qė udhėhiqte, po mė thellė akoma, themeleve morale dhe etike tė debatit politik e shoqėror nė kėtė vend. Pikėrisht nė atė proces antipolitik u bė modė ēka gjer mė aty kishte qenė vetėm veshja e pėrbuzshme e retorikės politike tė Saliut.
Pėr ministrat e Nanos
S’kam dėshirė, megjithatė, tė mendosh se gjatė periudhės sė dytė tė qeverisjes socialiste, madje edhe nė dy vjetėt e fundit tė saj, qė ishin mė tė kėqijtė, s’shoh dallime me vitet e errėta qė kaloi pushteti vendor nė pėrgjithėsi e Bashkia e Tiranės nė veēanti pas errėsirės qė solli rikthimi i Saliut, nė asnjė mėnyrė jo, dallimet qenė mjaft tė ndjeshme. Ministrat e Fatosit, ashtu si ministrat nė ēdo qeveri socialiste, kishin pėrgjithėsisht ndaj punės sensin e institucionit, tė ligjit e tė edukatės publike dhe gjithashtu, njė lloj autonomie qė nė qeveritė e Nanos, po veēanėrisht nė tė dytėn, buronte edhe prej faktit qė ai vetė s’ua kishte gjėkundi ngenė punėve tė shtetit, pėrtonte si dreqi tė merrej seriozisht me to, as ishte tipi qė donte tė kontrollonte mė shumė sesa autoritetin e vet mbi ta, jo pėr punė, po pėr shijen e pushtetit, pėr linin, pėr tekat, gėrdufjet e zdėrhalljet qė i jepnin vetėndimjen e tė qenit lideri siperan dhe, sigurisht, pėr ato interesa qė e lidhnin drejtpėrdrejt me burimet materiale tė njė tė jetuari “ku rafsha mos u vrafsha” prej aventurieri endacak, brenda njė hallakatjeje korruptive ku gjithkush bėnte ē’tė donte e njė dorė kanakarėsh parellinj tė kryeministrit kontrollonin, me post shtetėror a me celular nga pikėlidhjet miqėsore me tė, disa pika kyēe tė funksionimit tė shtetit, ku nxirrnin pėrfitime pėr vete e pėr atė vetė nė formė rente ose buxhetesh pėr vakanca e lojėra tė shtrenjta fati. Me disa ministra e gjenim shpesh gjuhėn pėr punesa qė per bashkinė kishin rėndėsi tė madhe, ndėrsa pėr ta ishin shprehje e dėshirės pėr tė ndihmuar shoqėrisht pėrtej frymės penguese qė kishte mbjellė kryeministri e pavarėsisht shkulmeve tė destruktivitetit tė tij nė momente tė caktuara. Kėshtu, ministri i Mbrojtjes, Pandeli Majko, s’na la asnjėherė nė baltė kur ekskavatori i stėrlodhur i fushės se mbeturinave tė Sharrės gėrhiste i bllokuar dhe njė ekskavator i fuqishėm i ushtrisė ishte i vetmi shpėtim prej kolapsit kėrcėnues tė punės sė pėrnatshme; Agron Duka e paguante vetė me lekėt e kompanisė sė tij private njė ekskavator krahėgjatė tė Ministrisė sė Bujqėsisė, nga ata tė pastrimit tė kanaleve kulluese, kur Lana ende e pasistemuar, siē u bė mė vonė, fryhej prej mbeturinave qė sillnin shirat e fortė e dilte nga shtrati, sidomos poshtė tek ura e Shkollės Teknologjike; Fatmir Xhafaj, ministri i Drejtėsisė, uli disa herė stafin e tij teknik pėr tė hapur kanalin e bllokuar tė komunikimit institucional me Kryeministrinė, ku ngecnin kėrkesat e propozimet tona pėr ndėrhyrjet e domosdoshme ligjore nė kushtet e njė legjislacioni regresiv e pengues; Blend Klosi, ministri i Kulturės, pėrherė gjente rrugė pėr tė na ndihmuar me mundėsitė shumė modeste tė asaj ministrie, e pas ikjes sime qė aty ishte i pari qė u pėrpoq ta rivinte nė lėvizje me ide e projekte interesante atė dikaster. Te Bashkim Fino, “pajtuesi i gjaqeve”, dera pėr mua qė gjithnjė e hapur edhe pse shumė shpesh s’mund tė na e hapte derėn pėr kėrkesat tona; e njėjta gjė edhe me Angjelin a Malajn nė Ministrinė e Financave, ku patėm gjithnjė, nė ditė tė vėshtira, ndihmėn e papėrtuar tė zėvendėsministres Adriana Berberi.
Ndarja me Metėn
Njė stuhi e re politike, e gjatė dhe sfilitėse, ra mbi Bashkinė e Tiranės kur Ilir Meta bėri piruetėn e radhės duke shpallur largimin nga koalicioni me Partinė Socialiste pėr tė luftuar, siē tha ai, kundėr pazareve tė PS-sė me PD-nė, vetėm 48 orė pasi i kisha folur hapur pėr idenė time tė reformės zgjedhore. Qemė ndarė miqėsisht nė zyrėn time me fjalėn qė do tė rishihemi shumė shpejt pėr tė vendosur mbi piketat e reformės. E kam pėrsėritur mė shumė se njėherė deri kėtu, ky s’ėshtė vendi pėr tė shtjelluar rrjedhėn e ngatėrruar tė disa ngjarjeve pėrcaktuese nė rrugėtimin e Partisė Socialiste, megjithatė, besoj se do tė mė gjykojė keq nėse kėtė moment do ta kaloja pa njė shpjegim pak mė tė gjatė se ē’kam hera-herės kur rrėfimi im ka cekur jetėn politike pėr tė dhėnė kontekstin e gjėrave tė ndodhura me bashkinė pėr shkaqe kryekėput politike. E vėrteta e atij largimi, tė paktėn nė kėndvėshtrimin tim, ėshtė krejt e ndryshme nga ajo qė ka fituar qytetarinė nė optikėn e opinionit, sidomos tė zėdhėnėsve tė publikut, kur bėhet fjalė pėr shkaqet e rindarjes sė Ilirit me Partinė Socialiste pėr t’u rifutur nė rrugėn vetmitare tė LSI-sė. Ose, e thėnė ndryshe, nuk ėshtė aspak e vėrtetė qė unė desha tė imponoj pa kushte sistemin e ri zgjedhor, modelin spanjoll, i cili pastaj u kthye nė nen kushtetues, sepse paskam pasur qėllim ”asgjėsimin e LSI–sė”. E kundėrta ėshtė e vėrtetė, synimi im ishte krijimi i njė boshti solid PS-LSI pėrmes atij sistemi dhe tė gjitha shifrat e derisotme, tė dy palė zgjedhjeve me sistemin e ri, madje edhe pėr aq sa ato janė tė vėrteta nė kushtet kur nė rang kombėtar ka pasur manipulime tė mėdha tė votės pėr subjektet politike opozitare edhe nė 2009-n, edhe nė 2011-n, tregojnė se me kėtė sistem, pavarėsisht manipulimeve, edhe koalicioni ynė do tė ishte fitues, edhe LSI do tė kishte mė shumė se katėr deputetėt qė mundi tė fuste nė Kuvend dy vjet mė parė, ndėr tė cilėt mandati i vetė Ilir Metės nė Tiranė u sajua me njė marifet pėr tė cilin ka dėshmitarė, e nuk u fitua me vota, po iu rrėmbye PS-sė nė dekikat e fundit. Nėnvizoj se, ndryshe nga ē’thashethemohet, unė s’kam asnjė gisht nė atė marifet, e kam marrė vesh mė vonė, por spekulimi ka lindur nga fakti qė kam urdhėruar me mesazh tė gjithė kujdestarėt elektoralė tė partisė sonė tė ruajnė, pavarėsisht armiqėsisė politike, ēdo votė tė LSI-sė, e cila s’kishte anėtarė nė komisione dhe rrezikonte tė goditej nga vjedhje qė kurrė, asnjėherė e pėr asnjė arsye, Partia Socialiste nė qendėr s’i ka stimuluar e s’do t’i stimulojė ndonjėherė sa tė jem unė nė krye, nė kurriz tė askujt. As tė kundėrshtarit. Jo vetėm aq sa thashė, po jam i bindur se falė sistemit tė ri, as PS-ja s’do tė kishte e vetme shumicėn e 71 votave qė acaronin paranojėn e Ilirit, duke e bėrė tė frikej se mund tė defaktorizohej pėr shkak tė humbjes sė ēdo ndikimi mbi qeverisjen, as LSI-ja nuk do ta humbte ēelėsin e kontrollit tė shumicės, pa tė cilin Ilir Meta s’e kupton dot ekzistencėn e tij nė krye tė asaj partie tė vogėl. Dhe as boshti PS-LSI nuk do tė rrezikohej dot nga ansambli folklorik i koalicionit tė Saliut, tė paktėn sa kohė qė Saliu tė ishte nė krye tė Partisė Demokratike. Deri kėtu jemi te faktet, jo tek opinionet dhe tė gjitha faktet thonė se ėshtė kėshtu. Kush thotė s’ėshtė kėshtu, s’ka fakte, po vetėm opinione pa haze logjike e faktike.
Duke e njohur mirė Ilir Metėn, paqėndrueshmėrinė e tij, paranojėn se ēdo njeri qė ka pranė kėrkon t’ia hedhė dhe delirin e lindur bashke me LSI-nė pėr tė futur njė sferė tė madhe nė njė sferė tė vogėl, qė i ngrinte krye sa herė ngacmohej prej tė qenit nė paqe e sidomos prej komplimenteve pa karar a thashethemeve me zarar qė i bėnte shpura e pandarė e servilėve tė tij, injorantė deri nė dhimbje e dallkaukė deri nė bezdi, me tė cilėt ėshtė rrethuar tradicionalisht pėr t’u mbrojtur nga ata pak bashkėpunėtorė me mend qė ka pasur afėr, e ftova pėr bisedėn qė bėmė. Sapo kishin nisur debatet e keqkuptimet nė shtyp pėr ndryshimin e sistemit zgjedhor dhe kėrcėnimin jetik qė u vinte partive tė vogla nga sistemi spanjoll ose, siē u pagėzua qysh nė fillim, sistemi i Kaēit, qė e bėnte kėrcėnimin e supozuar tė dukej edhe mė i zi pėr shkak tė reputacionit qė Kastriot Islami gėzonte nė mjedisin politik, posaēėrisht atė opozitar, si “nėna e gjithė intrigave” nė familjen socialiste. Shtuar kėtu edhe alergjia e lėkurės qė u shkaktohej reciprokisht tė dyve, Metės e Islamit, kur njėri dėgjonte emrin e tjetrit, s’ishte aspak e zorshme tė hamendėsoje se terreni psikologjik pėr reforme ishte i minuar nga mosbesimi total pa nisur ende puna e pėrbashkėt qė duhej tė bėnim pėr tė.
Qėllimi im ishte pikėrisht ēminimi i atij terreni, duke i folur hapur Ilirit dhe duke i kėrkuar qė tė mos lejonim tė na ngatėrrohej me llafe rrugėsh e kafenesh ai proces qė ishte natyrshėm boll i ngatėrruar, ndėrkohė qė pa asnjė dyshim, jo vetėm qė s’dėshiroja tkurrjen e LSI-sė, po pėrkundrazi, besoja me bindje tė plotė se modeli spanjoll zgjidhte shkėlqyeshėm qoftė ekuacionin e fitores sė zgjedhjeve, qoftė problemin e bashkėjetesės sė vėshtirė mes dy partive tona. “Reforma zgjedhore, i thashė pak a shumė, ėshtė njė proces tejet delikat, sepse ka tė bėjė drejtpėrdrejt me vetė klasėn politike, prek interesa, ngjall orekse, krijon shtigje shumė tė shpeshta pėr dyshime, keqinterpretime, keqkuptime. Unė s’kam asnjė arsye nė botė ta fus reformėn nė njė rrugė qė na ndan. Modeli spanjoll mė duket absolutisht mė i pėrshtatshmi, tė paktėn nga sa unė kam lexuar mes modelesh tė ndryshme, qoftė pėr PS-nė, qoftė pėr LSI-nė. Por nėse ty kjo nuk tė rezulton kėshtu, jam plotėsisht i gatshėm tė vendosim ndryshe. E vetmja gjė qė tė kėrkoj ėshtė qė konkluzionet t’i nxjerrim jo me hamendje, as me dyshime reciproke, as me llafe qė ikin e vijnė vesh mė vesh dhe ty tė ndikojnė pėr keq. Mblidh njerėzit e t’u tė besuar, ata qė marrin vesh nga kjo punė, jepu detyrėn tė bėjnė analizat pėrkatėse dhe mė thuaj. Nėse do tė flasėsh edhe me Kastriotin, e ke nė dispozicion pėr tė gjitha sqarimet tona”.
Duhet njė penė qė unė s’e kam pėr ta vizatuar me fjalė portretin e Ilir Metės kur ėshtė i gjithi i pushtuar prej sekėlldisė sė dyshimit e tė frikės qė i shkon nė kockė dhe ia paralizon lidhjet mes trurit, figurės e zėrit, fytyra i buzėqesh, ndėrsa sytė i lėvizin ngado pėr tė mos ndaluar mbi fytyrėn e tė dyshuarit nė karrigen pėrballė, njėrėn dorė, atė pa celular, e vė nė mes duke kapur rripin e pantallonave, fjalitė qė thotė janė tė rralla, tek-tuk edhe pa asnjė lidhje me bisedėn, njė mėrmėrimė nė formė “ė”-je tė zvargur i del hera-herės sikur njėkohėsisht ndjek bashkėfolėsin e i thotė vetes, po tė dėgjoj po s’tė flas dot tani, ēohet pėr ndonjė telefonatė po pa lidhje, ulet prapė, derisa nė fund, pasi dėgjon e dėgjon, plas papritmas nė njė tė qeshur buēitėse me kokėn e shtriqur pas e supet qė tunden nga gazmendi, pastaj dėgjon edhe njėherė tė njėjtėn gjė nga ana e bashkėbiseduesit tė sekėlldisur po ashtu ngaqė s’i vjen asnjė valė tjetėr veē dyshimit tė pėrēuar nga ēdo pore e Ilirit dhe ēohet duke thėnė gjithnjė njė frazė qė lidhet me njė “mirė do flasim”.
Pikėrisht kėshtu e mbylli edhe atė bisedė duke thėnė: “Mirė flori, kuptova, do ta shoh e do flasim!”. “Njė gjė unė ta them qė sot me bindje”, i thashė duke u ngritur nė pėrpjekjen finale, tė kotė, qė tė ngulja gozhdėn e shtrembėruar nga goditjet e pėrsėritura tė arsyetimit nė veshėt e bukosur tė Ilirit, ku e ndieja qė zėri im hynte vetėm si zhurmė turbulluese. “Me sistemin spanjoll jemi qetėsisht fitimtare, tė paktėn derisa Saliu tė jetė nė politikė. Nėse ti s’e krijon kėtė bindje, gjejmė njė zgjidhje tjetėr, s’ka asnjė problem”.
Por, fatkeqėsisht, pėr shumicėn e kėtij populli, problemi kishte lindur dhe zgjidhja tjetėr kishte vdekur para se ta kėrkonim, lavjerrėsit nė kokėn e Ilir Metes i kishte ardhur ora pėr tė lėvizur djathtas, ndėrsa Ilirit dita pėr tė bėrė sikur po lėvizte mė majtas, qė tė shpėtonte tė majtėn, socialistėt e vėrtetė, vetė Shqipėrinė nga njė pazar i madh, qė nė fakt s’ishte gjė tjetėr veēse shprehja e frikės sė tij imagjinare se mund tė mbetej vetė jashtė pazarit.
Dy ditė mė vonė e pashė nė televizion tė deklaronte fillimin e aventurės qė, pėrveē tė tjerave, e ktheu nė dy vjet makth pėr kryeqytetin e Shqipėrisė, Kėshillin Bashkiak tė Tiranės, i cili, falė flirtit tė Saliut me Ilirin deri nė qershorin e vitit 2009 dhe martesės sė tė dyve nė korrik tė po atij viti, mbeti dy herė rresht pa buxhet tė miratuar, u bllokuan tė gjitha investimet nga taksat e qytetarėve, ngrinė projekte tė rėndėsisė sė gjithanshme pėr Tiranėn…
Kreu i PS: Takimet jashtė kamerave me Berishėn
“Mė ėshtė dhėnė mundėsia ta takoj nga afėr Saliun, jashtė kamerave, kur duhej tė gjenim njė kandidaturė tė gjithėpėlqyer pėr President tė Republikės dhe tė shoh nga komunikimi i lirė se sa shkathtėsisht i vetėdijshėm ėshtė ai njeri pėr rolin e dyfytyrtė qė ka zgjedhur tė luajė, pėr talljen e madhe qė u bėn njerėzve, tė vetėve nė radhė tė parė, pėr qasjen cinike ndaj pushtetit si qėllim i vetėm pėr tė pėrfituar vetėm pėr vete, jo si mjet pėr tė realizuar qėllimet nė pėrfitim tė vendit e tė popullit tė vet, tė cilit i flet e flet e flet mu sikur do t’i mbushė mendjen edhe vetes pėr ato qė thotė, pėrveē; atyre qė e dėgjojnė teksa ėshtė i gjithi nė rol. Mungesa e plotė e besimit se Shqipėria mund tė jetė ndryshe, se shqiptarėt mund tė meritojnė tė bashkėjetojnė me njė tjetėr kod komunikimi, tė kenė tė tjera pika referimi e rezultate nga ato qė u ka imponuar politika e ulėt e gjithė kėtyre viteve…”
“Mė ngjan sikur kam dalė publikisht lakuriq”
Kreu i PS promovon librin “Kurban” nė prani tė politikanėve e gazetarėve
Libri i Ramės me 444 faqe ishte afishuar nė disa kėnde nė hollin e hotelit, ndėrkohė qė ai nisi tė “pėrpihej” nga tė ftuarit para se ata tė hynin nė sallėn e pritjes. Kreu socialist, bashkė me bashkėshorten Linda, priste dhe pėrshėndeste miqtė qė mbėrrinin nė kėtė ceremoni. Libri i parė i kėtyre pėrmasave, por dhe pesha e kostumit tė politikanit, ishin tė mjaftueshme qė Rama tė shprehte momente nervozizmi sa me kamerat qė lėviznin nėpėr sallė pėr tė fiksuar momente nga pritja, e sa me projektorėt qė ndriēonin shndritshėm ambientet. Tė ftuarit pėrshėndeteshin me Ramėn me libėr nė dorė, ndėrsa ai shkėmbente batuta me ta sikur kishte vite pa i parė. Deputetė socialistė, kryetarė bashkish, gazetarė, analistė, prezantues emisionesh, kritikė arti, nėna e Ramės, Aneta, por dhe tė rinj nga FRESSH-i, ishin dje nė prezantimin e “Kurban”. Dritat fiken dhe ceremonia e librit pėr Tiranėn dhe Shqipėrinė, si ishte dhe si Rama do tė donte tė bėhej, nis. Pėr rreth 20 minuta tė pranishmit ndoqėn njė dokumentar jo tė panjohur, tė xhiruar nė 2003-shin, para zgjedhjeve vendore, ku rrėfente Tiranėn kaotike, me trotuaret dhe rrugėt nė konstruksion e me pallatet qė kishin nisur tė lyheshin me ngjyra kontraktuese dhe nė forma kubiste. Sapo dokumentari kishte nisur, pranė ēiftit Rama afrohet ambasadori Arvizu, i cili ishte pak me vonesė. Kreu socialist i tregon se ēfarė ishte ajo qė po shfaqej, ndėrsa Linda me kortezi e pėrgėzon pėr prezencėn nė kėtė takim. Nė film, Rama i veshur me kostumin e dikurshėm tė stilit militar, lėviz me njė kamion rrugėve nė rindėrtim duke treguar atė qė pritej tė bėhej. Mė pas, deputetja dhe aktorja Luiza Xhuvani lexon njė nga pjesėt mė prekėse tė librit, siē ėshtė njė pėrjetim personal i Ramės gjatė kohės qė i biri, Gregori, vuante nga njė sėmundje e rėndė. Mė pas, Arlinda Dudaj, botuesja e librit, tregon jehonėn e tij, i cili, sipas saj, “ėshtė nė ato nivele provokuese sa dhe libra tė tjerė tė kėsaj shtėpie botuese, si Roberto Savianos, qė me fjalėt e tyre tė shkruara kanė frymėzuar njerėzimin”. Nė fjalėn e tij, i emocionuar dhe i prekur njėkohėsisht, Rama, duke treguar stilin e librit tė tij, ishte njė rrėfim pėrmes tregimit, u shpreh se “mė ngjan sikur kam dalė publikisht lakuriq. E di, siē e dini edhe ju, qė s’e kam pėr herė tė parė, po ēdo lakuriqėsi ka njė dobėsi tė vetėn qė tė bėn tė ndjehesh i kėrcėnuar”. Nė fund, teksa tė ftuarit bisedonin me njė gotė shampanjė nė dorė, Rama, nė njė qoshe tė sallės, nuk u lodh sė dhėnė dedikime mbi librin e tij nė duart e dashamirėsve qė sapo e kishin shtėnė tė plotė nė dorė.
Basha takon Blushin: Rama tė shkruajė njė “Kurban” dhe nė 2013
Kryebashkiaku i Tiranės, Lulzim Basha, shkėmbeu dje batuta miqėsore me anėtarin e Kryesisė sė PS-sė, Ben Blushi, nė Panairin e Librit qė u hap dje nė Tiranė. “Ndėrsa nė vite shkrimtarėt i janė drejtuar politikės, duket se ky panair po shėnon pėr herė tė parė njė trend revers, atė tė drejtimit tė shumė politikanėve drejt librit”, tha Basha. Nė xhiron tradicionale nė secilėn prej stendave tė shtėpive botuese, kryetari i Bashkisė Basha u takua me deputetin e Partisė Socialiste, Ben Blushi, i cili ndodhej nė stendėn e botimeve “UET Press” dhe “Mapo Editions”, duke firmosur autografė pėr lexuesit nė faqet e librit tė tij mė tė ri, “Shqipėria”. Takimi mes dy politikanėve – megjithėse tė forcave kundėrshtare – nuk ishte aspak formal, ku veē shtrėngimit tė duarve, ata shkėmbyen edhe batuta mes njėri-tjetrit. Blushi i ka ofruar Bashės librin e tij, duke iu drejtuar: “Merre ‘Shqipėrinė’ dhe mėso si tė qeverisėsh kėtė vend”. Ndėrsa Basha duke e falėnderuar, i ka thėnė se do tė ishte mirė qė Rama tė shkruante nga njė “Kurban” sa herė tė humbte zgjedhjt. “Uroj qė ta shkruajė njė libėr tė tillė edhe pas 2013-s”, i tha Basha. Por Blushi i ėshtė pėrgjigjuur aty pėr arty: “Lexoje “Kurban”-in tė mėsosh si bėhet sheshi “Skėnderbej”.
Kreu i Bashkisė sė Tiranės iu pėrgjigj edhe interesit tė medias nė lidhje me librin e fundit tė kreut tė opozitės, Edi Rama. “Nė kontekstin qė ėshtė shkruar, uroj qė tė shkruajė sa mė shumė libra tė tillė”, tha Basha.
TIRANE- Me njė modesti tė theksuar, duke kėrkuar ndjesė pėr emocionet, kreu i Partisė Socialiste, Edi Rama ka promovuar daljen nė treg tė librit tė tij “Kurban”
Gjatė fjalės pėrshėndetėse, Rama tha se “ky libėr u bė libėr shumė mė vonė sesa kur nisi tė shkruhej , fillimisht si njė murmurimė nė vetmi”
Ai tha se libri nisi si njė sprovė brenda vetes, por u bė ai qė keni sot nė dorė, falė Lindės, qė s’mė la tė ndalesha pėrpara asaj qė po shkruaja, fotografes, Jutta Benzeberg qė rendi nėpėr Shqipėri pėr tė gjetur foton e kopertinės, shtėpinė botuese “Dudaj”, qė mori pėrsipėr telashet e njė pune me mua, dhe tė njė botimi pėr mua dhe Arbrit tė vogėl pėr dizajnin.
Libri tha Rama, “ėshtė njė dedikim ndaj nėnės, fėmijėve, dhe gruas time. Bashkėpuntorėve, miqve dhe mbėshtetėsve tė njohur e tė panjohur. Ndaj kujtdo qė bėri diēka pėr mua nė 11 vitet mė tė bukura tė jetės sime.”
“E vetmja gjė qė nuk dua ėshtė t’ju dukem i mėrzitshėm ndėrsa mė lexoni. Kam njė shpresė se do mė lexoni deri nė fund, pa ua marrė librin nga dora, mėrzia.”- pėrfundoi Rama.
Pėrgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt