Ç’ përem.
I. pyetës.
1. Përdoret në fjali pyetëse përpara foljeve për të
pyetur drejtpërdrejt ose tërthorazi për një send, për
një dukuri a për një veprim të panjohur, që duam të
dimë; çfarë. Ç'po bën? Ç’po ndodhi? Ç’është kjo?
Çka ngjari? Çdo nga unë? Çka aty? Ç’të tha? Ç’e
ke atë? Ç’ju solli? Ç’është? bised. çfarë po
ndodh?, si është puna?; çfarë kërkon? Ç’u be?
bised.
a) ku vajti?, ku shkoi? ;
b) çfarë ndodhi?
2. Përdoret në fjali pyetëse përpara emrave në
rasën emërore ose kallëzore të pashquar për të
pyetur drejtpërdrejt ose tërthorazi për natyrën
llojin, tiparet a veçoritë e një qenieje, të një sendi,
të një dukurie ose të një veprimi; cili, çfarë. Ç`punë
bën?Ç’njeri është? Ç’libër doni? Ç`kuptim ka?
Ç’toka janë këto?
Në ç`klasë je? Me ç'mjete do të nisemi? Në
ç'orë? Nga ç’anë? Në ç’vend? Në ç’gjuhë?
Prej ç’lëndë është bërë? Me ç’detyrë është
ngarkuar?
3. Përdoret për të pyetur për punën a detyrën e
një njeriu në marrëdhënie me të tjerët ose për
lidhjet e tij familjare etj.; kush. Ç`e ke atë djalë?
Ç’e ka babai yt?
Ç`je ti këtu? Ç’e kini atë në ndërmarrje?
4. Përdoret në fjali thirrmore, kur shprehim habi për
shkallën e shfaqjes së tipareve të një qenieje, të
një sendi, të një dukurie a të një veprimi; çfarë.
Ç`gëzim i madh. Ç`trim që ishte! Ç`punë e
madhe! Ç’ditë e bukuri! Ç’njeri i keq! Ç’budallallëk!
U bë festë e ç`festë!
5. Përdoret në fjali thirrmore ose në pyetje retorike,
që nënkuptojnë përgjigjen mohuese «asgjë». E
ç`është ai? E ç`e gjeti? Ç’fituam? Çka për t`u
çuditur? Ç`mund të jetë me e rëndësishme së kjo?
6. Përdoret në fjali thirrmore që shprehin habi ose
në fjali mohuese, që nënkuptojnë përgjigje
pohuese, me kuptimin: gjithçka, çdo gjë, çmos.
Ç`nuk bën! Ç`nuk kishte atje! Ç’nuk i tha! Ç’kam
parë atje! Ç’ka hequr!
7. Përdoret së bashku me pjesëzën «ja» kur dikush
fillon të tregojë a të numërojë diçka drejtpërdrejt
ose kur e mbyll tregimin a numërimin. Ja ç’tha ai.
Ja ç’dëgjova. Ja ç’më ndodhi. Ja ç’kam marrë. Ja
ç’më dhanë..
8. Përdoret së bashku me pjesëzën «ja» për të
shprehur habi, kënaqësi, zemërim, përçmim etj. Ja
ç’na qenka! Ja ç’paska bërë! Ja ç’vete e bën! Ja
ç’do ti thotë të mos punosh!
9. Përdoret në disa togje foljore, që shprehin në
mënyrë të papërcaktuar veprimin a gjendjen ose
që theksojnë veprimin me ngarkesë emocionale
nëpërmjet përsëritjes së foljes. U bë ç’u bë... Të
gjeti ç’të gjeti... U tha ç’u tha... Të bëhet ç`të
bëhet... Kjo qenka ç’qenka! Kësaj i thonë ç`i
thonë! Mori ç'mori dhe iku. Bënte ç’bënte... Di
ç'di... Pa ç`pa...
10. përd. ndajf. bised. Përse, për cilin qëllim; për
ç'shkak, pse. Ç’të duhet? Ç’më rri aty? Ç’ta marr
kot? Ç’e kërkon? Ç’është nevoja? E ç’të vete?
Ç’të ta them kot! Çi ke ato para? Ç’më je nxirë
ashtu? Ç’e do! është e kotë tashmë, nuk vlen,
nuk duhet.
II. lidhor.
1. Përdoret për të lidhur një fjali të varur
kundrinore ose kryefjalore dhe ka kuptimin: ai (ajo,
ata, ato) që; gjithçka që. Mori ç’gjeti. Foli ç’mundi.
S’ka ç’të bëjë. Ç’kam, ta them. Ç’u tha, u bë.
Dëgjon ç’i thonë. Solli ç’ishte për ti sjellë. Ç’është
e drejtë, është e drejtë.
2. Sa. Me ç'dukej. Nga ç’kam marrë vesh. Nga
ç’dëgjojmë e ç’shohim. Me ç’mbaj mend unë. Më
mirë nga ç'e pandehja. Gjithë ç’duhej.
III. pjes.
1. përdoret në fillim të një fjalie a të një vargu për
të theksuar habinë, gëzimin, kënaqësinë,
keqardhjen etj. Ç’u kënaqa! Ç’u lodha! Ç’u
gëzova! Ç’na mërziten! Ç’u ngatërruam kot! Ç’na
bëri për të qeshur! Ç’u ngrit gjithë fshati! Ç’i
mblodhi shokët! Ç’u vra një trim!
2. Përdoret për të shprehur mohim ose mospërfillje
me kuptimin «mos». Ç’ia vë re. Ç’e pyet kot.
Ç`lodhesh me të. Ç’e dëgjon atë.
* Ç'qe ata? vjet. shih tek ATA II. Ç’qe ata! vjet.,
iron. shih tek ATA II. Që ç'ke me të shih te KAM.
S'kishte ç't’i hante miu pas darke shih te MI,~U.
"Projekti 21" nuk i bën reklamë vetes, afirmon të tjerët!
po sedije shkruhet një fjalë.
përdoren sedije e padije, por jo mosdije.
ja dhe sqarimet:
PADIJE f.
1. Mungesa e të dhënave për diçka ose njohja e
paktë e rrethanave dhe e gjendjes së vërtetë. E
bëri nga padija.
2. Mungesa e arsimit dhe e kulturës së
përgjithshme, të qenët i pashkollë, padituri; gjendja
e tillë e një njeriu ose e një populli; njohja e
pamjaftueshme ose e dobët e një pune, e një
mjeshtërie ose e një fushe të veprimtarisë. Jetonin
në padije. E ka nga padija. Ishin të zhytur në
padije. E mbanin popullin në padije.
PADITURI f.
Të qenët i paditur; mungesë e arsimit dhe e
kulturës së përgjithshme, padije. Zhdukja e
paditurisë. Rronin në mjerim e në padituri.
Ndryshuar për herë të fundit nga projekti21_dk : 12-12-2009 më 17:23
"Projekti 21" nuk i bën reklamë vetes, afirmon të tjerët!
Nuk mund te shpjegohet gjuha shqipe ne forum.Ne te korigjojme gabimet trashanike qe tingellojne keq ne te shkruar.Te pakten ,disave qe i kane te theksuara gabimet ortografike apo drejtshkrimore t'u vleje kjo teme.Asnjehere peremri i pakufijshem cdo dhe peremri pyetes cfare nuk shkruhen me apostrof.(C'do, c'fare).
Ndryshuar për herë të fundit nga -BATO- : 12-12-2009 më 18:00
Teorikisht po.
Dihet qe apostrofi zevendeson nje zanore (ose disa germa ne raste te vecanta).
Pra gjate duhet:
Cfare te i bente.
Shkurt: C`t`i bente.
Pra jane nje fjale dhe dy nyje te perfshira ne nje fjale te vetme.
Nqs gjen ndonje rast kur ka bashkime te kater-pese fjaleve ne nje fjale te vetme, mund te perdoresh apostrofe te katerfishte.
Te kuptoj fare mire HomzaVetem se kjo quhet gjuhe letrare.
Gjuha e Ndre Mjedes eshte shume e vjeter dhe i perket brezit te vjeter, sot neve na duhet te mesojme gjuhen moderne, sepse po vazhduam me dialektet e ndryshme, e shohim fare mire se gjuha e bukur shqipe humb gramatiken dhe drejtshkrimin e saj.
Persa u perket dialekteve, me keto ne merremi vesh me njeri - tjetrin, por persa i perket gjuhes se shkruar duhet shkruar pa gabime.
Me fal nqs po korrigjoj disa gabime te tuat![]()
Ndryshuar për herë të fundit nga gloreta : 12-12-2009 më 18:10
Krijoni Kontakt