Dallimet e Orthodhoksisë me Katolicizmin

[Bizantin]

ne ortodoksët jemi të vetmit të krishterë në këtë planet. ju katolikët, protestantët, mëthetëthashët etc jeni heretikë. nuk ka shkallë heretizmi, që të themi se jeni pak heretikë apo shumë. është si virgjëria, o je e virgjër, o nuk je. dhe në fund të fundit heretikët nuk kanë brirë (ende) që t'i dallosh, dallohen nga doktrina e rremë e tyre.

u krijohet njerëzve ndonjëherë mendimi se meqë katolikët janë shumë, miliona e miliarda, apo kanë fuqi e pará, mund të kenë edhe ata një farë të drejte. jo. janë po aq heretikë sa të gjithë heretikët e historisë, të kaluarës e të ardhmes.


.


(tjetër pikë kjo më lartë)

[gerrard73]

ne ortodoksët jemi të vetmit të krishterë në këtë planet. ju katolikët, protestantët, mëthetëthashët etc jeni heretikë. nuk ka shkallë heretizmi, që të themi se jeni pak heretikë apo shumë. është si virgjëria, o je e virgjër, o nuk je. dhe në fund të fundit heretikët nuk kanë brirë (ende) që t'i dallosh, dallohen nga doktrina e rremë e tyre.

u krijohet njerëzve ndonjëherë mendimi se meqë katolikët janë shumë, miliona e miliarda, apo kanë fuqi e pará, mund të kenë edhe ata një farë të drejte. jo. janë po aq heretikë sa të gjithë heretikët e historisë, të kaluarës e të ardhmes.


.


(tjetër pikë kjo më lartë)

Kjo qe thoni eshte mendimi juaj por nuk eshte aspak e vertete. Te gjitha besimet qe sot vetquhen te krishtera apo jane te krishtera, jane shkeputer nga Kisha Romake pra nga katoliçizmi. Me te drejte apo pa te drejte, Kisha e Romes eshte e vetmja pasardhese e krishterimit. Qe Pjetri pasardhesi direkt i Jezus Krishtit qe themeloi Kishen Katolike aktuale. Pastaj gjate historise edhe per gabimet e vet Kishes u shkeputen rryma te ndryshme nga krishterimi romak. Persa u perket diferencave une as qe dua t'i di, per vet faktin se per mua nuk perbejne ndonje diference te madhe. Une me idete e mija personale, do te doja nje Shqiperi te krishtere dhe jo muslimane, por nuk do te me interesonte nese do te ishte katolike ortodose apo protestane. Nese duam te gjejme nje diference mes dy Kishave edhe persa na perket ne shqiptareve, Kisha Ortodokse ka qene jashtezakonisht atdhetare ne kombet ku ka qene besimi i shumices, shiko Greqine Rusine dhe Serbine, dhe ky eshte nje virtut, ndersa ne Shqiperi shpesh here ka qene anti-kombetare. Nga ana tjeter Kisha Katolike nuk eshte shquar si nje faktor atdhetar ne vendet prendimore edhe per faktin se nuk eshte perzier ne jeten politike, ne te kundert me Kishen Ortodokse. Ndersa ne Shqiperi Kisha Katolike eshte shquar per nje atdhetarizem te pashoq. Kleri Katolik ka qene i vetmi kler qe ka punuar gjithmne vetem per te miren e kombit shqiptar.

[D@mian]

Mqs ne kete teme jeni mbledhur disa prej njohesve me te mire te teologjise kristiane ne forum, nje pyetje, ndoshta pak naive, qe me ka kaluar nder mend: Sa legjitime (nga pikepamja teologjike, politike dhe morale) eshte Kisha Orthodokse pas vitit 1453, duke patur parasysh faktin se u fut teresisht nen kontrollin Otoman dhe se Patriarku Gennadios (dhe te tjeret pas tij) u zgjodh nga vete Mehmeti II pikerisht per arsye te qarta politike, i.e. per te kompromentuar cdo perpjekje te Kristianeve te Ballkanit per aleance me Perendimoret dhe lufte kunder Turqve?

Dhe ne lidhje me temen, deri me Keshillin e Firences negociatat per unifikim (te udhehequra nga kreret politike dhe fetare legjitime te Bizantit, perkatesisht perandori Paleolog dhe Patriarku) shkonin mjaft mire dhe Kishat kishin arritur fare prane bashkimit. Ishte ngritja e anti-unionistit te betuar Gennadios (nen tutelen Turke) ne fronin patriarkal qe i vuri pllaken e varrit perpjekjeve, per arsyet e lartpermendura.

[Albo]

Sa legjitime (nga pikepamja teologjike, politike dhe morale) eshte Kisha Orthodokse pas vitit 1453, duke patur parasysh faktin se u fut teresisht nen kontrollin Otoman dhe se Patriarku Gennadios (dhe te tjeret pas tij) u zgjodh nga vete Mehmeti II pikerisht per arsye te qarta politike, i.e. per te kompromentuar cdo perpjekje te Kristianeve te Ballkanit per aleance me Perendimoret dhe lufte kunder Turqve?

Shen Kozma Etoliani nuk e ka fshehur urrejtjen e tij per "heretiket latine" ne predikimet e veta mes shqiptareve. Ajo qe me beri ama mua shume pershtypje ne nje nga predikimet e tij, qe eshte edhe thelbi i asaj qe ti pyet me lart, eshte dallimi qe ai ben midis otomaneve dhe latineve: otomanet na mbajne te pushtuar e nen kontroll duke i futur hundet edhe ne punet administrative te Kishes, por ama nuk na kane vene dore ne besimin tone orthodhoks: nuk na kane diktuar apo cenuar besimin orthodhoks. Kurse latinet nga ana tjeter, nese do te kishin pushtuar tokat ku jetonin te krishteret, mbase nuk do te na mohonin lirine por do te na preknin ate te shenjten: besimin orthodhoks duke na diktuar me force dogmat e tyre te gabuara.

Nuk e mbaj mend ekzaktesisht citatin e shenjtorit, por kjo qe te thashe me lart ishte ideja. Sipas tij, pare nga ky kendveshtrim, pushtimi otoman i popujve orthodhokse dhe renia e Konstandinopojes ne duart e osmanllinjve ishte nje bekim nga Perendia: ruajtem te pacenuar per 500 vjet besimin orthodhoks pavaresisht nga kostoja njerezore apo materiale. Por nese Konstandinopoja do te kish rene ne duart e latineve, ashtu sic ra ne Kryqezaten e Katert per 60 vjet, ajo qe do te humbisnim ishte Orthodhoksia e besimit te krishtere.

Persa u perket "negociatave" dhe "traktateve" midis uniateve dhe katolikeve, ato kane qene gati nje konstante ne keto 1000 vjetet e skizmes. Jane me dhjetra perandoret, patriket, oborrtaret e teologet qe jane munduar te sjellin kete unifikim. Te gjithe kane deshtuar, edhe pse per nje moment mund te kene arritur te kene ne dore edhe nje "traktat te firmosur". Arsyen e deshtimit duhet ta kerkosh tek ajo qe kam shkruajtur me lart: ashtu si qoftelargu nuk rresht se sulmuari Kishen e Shenjte Katolike dhe Apostolike, dhe ka vetem Nje te tille qe njihet si Kisha Orthodhokse, ashtu edhe Perendia nuk rresht se mbrojturi ate. Edhe Perendia ka doren e saj ne historine e njerezimit dhe ne jeten e Kishes. Shpesh here ne e harrojme kete gje.

Albo

[Matrix]

Mbase e kam gabim, por me sa di une Kisha Latine ka nderhyre ne Lindje vetem atehere kur Lindja e ka kerkuar, per t'i mbrojtur nga nderhyrjet perandorake ne punet e Kishes.
Mjafton te kujtojme nderhyrjet perandorake ne kohen e Monothelitizmit dhe Ikonoklastise.
Nqs nuk do ishte nderhyrja latine (me kerkese te Kostandinopojes), kishat lindore do kishin marre trajta te tjera komplet.Nqs Perendimi do ishte aq arbitrar sa thuhet, do i kishte imponuar me kohe Lindjes "Filioque-n"- gje e cila nuk ndodhi.

Por problemi eshte se kur Lindja u fuqizua, nuk donte me t'ia dinte per motren e vet ne Perendim dhe ndodhi ajo qe ndodhi, duke u prishur ekuilibri qe ekzistonte. Me pas, kur erdhen osmanet dhe ngriten cadrat tek muret e Kostandinopojes, perandori me patriarkun e pane veten ne pozite te veshtire, dhe ju zgjua instikti i vjeter per te kerkuar ndihme tek Roma, por atehere ishte teper vone sepse gjerat kishin marre te tatepjeten. Por jo vetem kaq, por pas ndarjes, Kishat Lindore shpeshhere kane rene pre e nacionalizmit te semure. Kjo ka bere qe disa popuj ballkanike ta shohin mbrojtjen tek Islami duke shkaktuar perhapjen e tij me tej ne ballkan.Nqs ato do kishin bashkesi me Perendimin, jam i sigurt se kjo nuk do te kishte ndodhur (dmth as nacionalizmi, as perhapja e islamit)

[Seminarist]

Seminarist, me sa di une Kungimi i perbashket mes Orthodhokseve dhe Katolikeve nuk ekziston ende
(dhe sakramentet e tjera po ashtu), apo e kam gabim? Per kete teme do doja te na flisje me shume, pra pse nuk ekziston bashkesia misteriale (sakramentale) kur zyrtarisht anathemat u shfuqizuan...?

Ajo qe kam dashur te them Matrix eshte se ajo qe quhet Skizma e shkaktuar qe prej 1054-es, ka kontradikta brenda veteideimit per ta justifikuar. Me kete une nuk them qe Skizma, dmth ndasia mes dy kishave nuk ka ekzistuar apo se nuk ekziston ende. Them thjeshte qe REALITETI i jetes se perditeshme gjate historise DEL KUNDRA TEORIZIMEVE.


Vete fakti qe shfuqizohen anatemat mes DY kishave pas thuasje njemije vjetesh, tregon se pas kaq kohe te dyja palet konsiderojne njera tjetren ende kisha, trashegimtare atyre te dikurshmeve, perderisa ua heq anatemen.
Sepse, nqs pas 1054, Kisha perendimore ra, u be heretike, dmth NUK ESHTE ME kishe,a tehere patriku i Ko.pojes mund te heqe ne menyre individuale anatemen kundrejt delegacionit papal te 1054, por nuk do te mund te negocioje per kete me Romen edhe Kishen e saj, sepse sipas TEORISE se renies ne herezi, kjo kishe nuk ekziston me nga 1054.

[Seminarist]

Mqs ne kete teme jeni mbledhur disa prej njohesve me te mire te teologjise kristiane ne forum, nje pyetje, ndoshta pak naive, qe me ka kaluar nder mend: Sa legjitime (nga pikepamja teologjike, politike dhe morale) eshte Kisha Orthodokse pas vitit 1453, duke patur parasysh faktin se u fut teresisht nen kontrollin Otoman dhe se Patriarku Gennadios (dhe te tjeret pas tij) u zgjodh nga vete Mehmeti II pikerisht per arsye te qarta politike, i.e. per te kompromentuar cdo perpjekje te Kristianeve te Ballkanit per aleance me Perendimoret dhe lufte kunder Turqve?

Eshte legjitime, sepse ne Lindje ka qene po ashtu nje menyre e zakonshme te te zgjedhurit apo shkarkimit te Patriarkut te Ko.pojes sipas PELQESAVE te Perenadorit, praktike qe u adoptua pa shkaktuar habi edhe nga sulltani.
Pra, moralisht eshte brenda mentalitetit bizantin.

Dhe ne lidhje me temen, deri me Keshillin e Firences negociatat per unifikim (te udhehequra nga kreret politike dhe fetare legjitime te Bizantit, perkatesisht perandori Paleolog dhe Patriarku) shkonin mjaft mire dhe Kishat kishin arritur fare prane bashkimit. Ishte ngritja e anti-unionistit te betuar Gennadios (nen tutelen Turke) ne fronin patriarkal qe i vuri pllaken e varrit perpjekjeve, per arsyet e lartpermendura.

Historia na tregon se unioni shkonte mire, por keshtu vetem ne aspektin politik, ndersa ne mase, ne popullin e thjeshte, perbuzja e famshme greke kundra barbareve latine ishte ende e gjalle sic vazhdon deri me sot.
Gjenadi fillimisht ka qene pro-latin dhe pro bashkimit.

Megjithate modeli i Firences nuk eshte me i miri per bashkim.

[Seminarist]

Persa i takon shen Kozmait nuk mendoj se eshte modeli absolut qe i sherben zgjidhjes se ndasise mes kishave lindore e perendimore.
Ai kishte kufizimet e veta si dhe jetonte i diktuar ne nje ambient me mentalitet te caktuar. Pikepamjet e tij morale vlejne, ndersa ato politike, etnike qofte kishtare mbeten personale, te paperqafuara nga e gjithe kisha.

Psh, patriku Bartolome nuk kishte parasysh si model shen Kozmain, kur ai ftoi ne Ko.poje papen Benedikt, i cili mori pjese edhe ne Meshe, madje duke bekuar me Ungjill besimtaret (veprim qe e kryen VETEM KLERI).

[Seminarist]

Aspekti qe i jep fund ne nje fare menyre ketij debati, eshte se ky debat eshte i KOTE nder shqiptare per shume arsye.

Beteja ka qene gjithmone nje beteje mes lindjes dhe perendimit, botes edhe suazes greko-bizantine dhe botes se saj koloniale edhe perendimit latin e gjerman.
Shqiptaret kane qene ne kufi, pa qene plotesisht as njera e as tjetra pale, por njekohesisht i mbartnin te dyja, me gjithe te mirat edhe te keqijat e ketij pozicioni, zhvillimi i se ciles ka rendesi historike.

Te behesh me pape se papa nuk behesh dot, por te zesh e behesh me greke se greket, behesh, por behesh si i tille qesharak e yzmeqar.

Nga vete pozita ku ndodhemi, te krishteret shqiptare, katolike e ortodokse, jane te paracaktuar per hapje, pranim, ekumenizem.

[Bizantin]

gjithmonë ka qenë e pakuptueshme ndër katolikë sesi bizantinët preferuan të humbasn një perandori, sesa të pranojnë kalifatin e papizmit.

e vetmia pozitë që ka papa në këtë botë është ajo e kryetarit të një shteti; në aspektin shpirtëror është po aq prift sa edhe shamani ugabuga nga fshati takataka i krahinës beriberi të tanganikës. e vetmia diferencë që ka nga shamani është se ky i fundit, i shkreti, del lakuriq e nuk stoliset si papa.

mos ia lejoni vetes t'u njihni autoritet ''priftërinjve'' latinë. mos komunikoni me ta, mos bëni lutje me ta. në më të mirën e rasteve janë thjeshtë katekumenë, dhe RREPTËSISHT jo të krishterë.


ndihuni krenarë që jeni në ELITËN e njerëzve, që keni PRIVILEGJIN të jeni të PAGËZUAR, që keni DHURATËN e SHPIRTIT TË SHENJTË, që jeni të KRISHTERË ORTODOKSË.


dyert e Kishës janë të hapura, ne i presim katolikët të behen të krishterë.