Dështimi i gjuhës standarde shqipe te gegët!

[majla]

Une nuk e kuptoj ç'eshte kjo ideja e ndryshimit te gjuhes. Sipas jush cfare eshte gjuha? Nje fustan qe e vesh, e mban ca kohe dhe pastaj do ta nderrosh se nuk te pelqen me?
Te rrime drejt e te flasim drejt. Ka gjera qe mund te ishin bere ndryshe.
Mund te ishte mbajtur pjesorja e gegerishtes dhe jo te ishte krijuar nje forme e re.
Per kete une jam dakort. Nga ana tjeter ajo eshte dhe nje nga vecantite e gjuhes sone. Gjate ndryshimit te foljes ne veta e menyra krahas foljes ndryshon dhe pjesorja , nderkohe ne shume gjuhe te tjera ajo rri e pandryshuar. Ne tashme kemi nje strukture te rregullt gjuhesore. Cdo lloj ndyshimi sado i vogel te ishte do te sillte ndryshime te tjera zinxhir dhe do te gjendeshim ndoshta ne rruge pa krye.
Ne gegerishte kane shkruar shume personalitete te gjuhes, por te njejten gje mund te themi dhe per toskerishten. Une mendoj se gjuha eshte nje nga pasurite me te cmuara qe kemi dhe do te deshiroja me gjithe shpirt qe te pakten ajo te qendronte larg ketyre konflikteve sipas mendimit tim te krijuara artificialisht. Nuk e kuptoj pse tani ne keto momente eshte hapur ky debat
Gegerishtja dhe toskerishtja jane dialekte shume te pasura qe te gjithe i njohim. Gjuha zyrtare letrare eshte dicka krejt tjeter. Eshte pasaporta e ne te gjitheve.Eshte ajo qe na bashkon.Ajo duhet ruajtur dhe pasuruar.

[Jack Watson]

Tani lind pyetja a mund te zgjidhet nje dialekt si baze per Gjuhen Letrare vetem me faktin se ky dialekt o folka nga 75% e popullsise?

Po toskërishtja mbi çfarë baze u zgjodh si gjuhë letrare, që t'i dimë arsyet? Po qe për t'u shkruar gegnishtja është shkruar më parë, është levruar nga një mori e madhe autorësh (si dhe toskërishtja), me pak fjalë nuk ishte një dialekt inferior përballë toskërishtes por një dialekt me një pasuri të pafundme e i lëvruar me kohë (më tepër se toskërishtja biles). E kuptuam se dialekti i Toskanës në Itali qënka zgjedhur se e ka shkruar Dantja, po toskërishtja në Shqipëri mbi çfarë parimesh u vendos gjuhë zyrtare?

Duke pare pervojat e shteteve te tjera mendoj se jo. Faktori si numer i folsave te nje dialekti apo te nje tjetri kurre nuk ka qene faktor.

Këtu s'po flasim për kombe të medhenj si gjermanët apo italianët, por për një komb të vogël që ka vetëm dy dialekte (e jo 70 sa kanë kombet në fjalë), dhe besoj që në këtë rast edhe faktori i përqindjes së folësve duhet marrë parasysh, dhe aq më shumë kur dialekti në fjalë (gegnishtja) ishte një dialekt shumë mirë i lëvruar (e jo anonim).

Megjithate nuk duhet neperkembur edhe dialekti tjeter.Nuk duhet harruar dhe as varrosur,perkunder duhet te perfshihet sa me shume .

Fakti në realitet është që gegnishten po duan ta varrosin. 30 vjet pas Kongresit të njëanshëm ende nuk është bërë asnjë përpjekje për riparim të Gjuhës Zyrtare, aq më shumë kur tani jemi në kushte të tjera. Ndryshe nga 1972 kur kufinjtë me hapësirat e tjera shqiptare (folëse të gegnishtes) ishin të mbyllura hermetikisht dhe të ruajtura me armë sot lëvizjet dhe shkëmbimet e detyrojnë një rishikim urgjent të letrarçes mbi dy pika bazë (sipas meje): futjen e pjesores dhe pasurimin me fjalë gege (si dhe rregullimi i çudive të tilla nonsensrërë - ranishte).

Prof Agim Vinca e ka cilesuar Gjuhen Letrare shtylla kurizore qe mban te bashkuar kombin Shqiptar dhe ju kujtoj se ai ka lindur dhe jeton ne veri te lumit Shkumbin meqenese e paskeni kaq me qejf kete ndarje.

Për atë punë mund të lexojme se çka thënë edhe prof. Martin Camaj.

- - -

Nuk e kuptoj pse tani ne keto momente eshte hapur ky debat
Gegerishtja dhe toskerishtja jane dialekte shume te pasura qe te gjithe i njohim. Gjuha zyrtare letrare eshte dicka krejt tjeter.

Si qenka gjuha letrare "diçka tjetër" kur është 95% toskërisht?

[majla]

Si qenka gjuha letrare "diçka tjetër" kur është 95% toskërisht?[/QUOTE]


Edhe ?
Ku qendron problemi ?? Ti e kupton toskerishten?
Ke ndonje problem ne komunikim?
Ka ndonje gje toskerishtja qe te ben te ndjehesh me pak shqipfoles??

[chino]

Edhe ?
Ku qendron problemi ?? Ti e kupton toskerishten?
Ke ndonje problem ne komunikim?
Ka ndonje gje toskerishtja qe te ben te ndjehesh me pak shqipfoles??

Problemi qendron tek disa gjera. P.sh. tek veshtiresite e foljes se Gjuhes se Njesuar per nje geg. Nuk mund te dyshosh se Shqipja e Njesuar kerkon shume me shume nga nje geg sesa nga nje tosk. Geget ne shtepi flasin Gegerishten, ndersa ne raste te caktuara (shkolle, univerzitete, mediume, TV, institucione) duhet te flasin Shqipen e Njesuar. Si geg mund te them se kjo gje nuk eshte e lehte. Varet edhe nga cfare familje ke prejardhjen. Do te kete familje gegesh, te cilat Shqipen e Njesuar e perdorin edhe ne shtepi, dhe per keso gegesh Shqipja e Njesuar eshte pothuajse gjuhe e nenes, nuk paraqet ndonje veshtiresi, por per shumicen e gegeve, Shqipja e Njesuar eshte nje lloj "gjuhe e huaj", jo per gje tjeter, por thjesht per faktin se kjo gjuhe dallon goxha shume nga Gegerishtja dhe per faktin se Gegerishtja eshte gjuha, te cilen nje geg e meson qe ne shtepi, qe si femij. Keshtu qe ketu eshte "problemi", per nje geg normal kerkohet nje mundim i jashtzakonshem per te arritur nivelin e te folurit te Shqipes se Njesuar si nje tosk, i cili e arrin kete nivel pa ndonje mundim qe ia vlen te ceket, sepse nje tosk Shqipen e Njesuar (te pakten intonacionin e fjaleve dhe terme te ndryshme) e meson qe nga familja, qe si femij, apo si gjuhe te nenes.

Por puna eshte se a duhet te revidohen vendimet e Kongresit te Njesimit per shkak te ketyre dukurive tek geget, mudnimit, te cilit keta duhen nenshtruar per te arritur nje te folur te Shqipes se Njesuar si nje tosk qe e arrin pa ndonje mundim te vecante?

Une mendoj se nuk duhet reviduar. Por probleme paraqet Shqipja e Njesuar per geget prap se prap. Nuk mund te cbehen as te mohohen keto probleme.




*

[flory80]

Unë mendoj se, me qënë se shumica e udhëheqësve të regjimit të kaluar ishin nga Toskëria, duhet ta dënojmë Toskërinë.
Të ndërrojmë gjuhën zyrtare, të ndërrojmë dhe emrin e shtetit, por dhe flamurin duhet ta ndërrojmë se dhe ai nga Bizanti e ka origjinën dhe shumica e Toskëve janë Ortodoks.
Në këtë mënyrë do të vëmë në vënd padrejtësitë e bëra ndaj Gegëve.

[ZANOR]

Unë mendoj se, me qënë se shumica e udhëheqësve të regjimit të kaluar ishin nga Toskëria, duhet ta dënojmë Toskërinë.
Të ndërrojmë gjuhën zyrtare, të ndërrojmë dhe emrin e shtetit, por dhe flamurin duhet ta ndërrojmë se dhe ai nga Bizanti e ka origjinën dhe shumica e Toskëve janë Ortodoks.
Në këtë mënyrë do të vëmë në vënd padrejtësitë e bëra ndaj Gegëve.

Ti nuk flet me kokë, po me brryl e me bark. Askush nuk thot - ta dënojmë Toskninë, po dhunën ndaj gegnistes e të bashkësisë masive gege - duhet dënuar dhuna, që i bahet gegës edhe sot dikush çjerret gjoja po mbroj ''gjuhë të njësuar'' gjoja kombtare, kur kjo osht krejt toskërishte, gjuhë njëdialektore - dhunë mbi Shqipen e vërtetë! Dhe as mos të krekoset dikush se mbronë DHUNË se dihet kush ish inisiatori i gjoja gjuhës së njësuarrrr, e kush ish e osht viktima! Po asnjë dhunë nuk shkon tepër gjatë e kputet, e sa ma shpejt ta kuptojm. - aq ma mirë do të jetë për vet ata që gjoja po mbrojnë kët ''gjuhë të njësuarrrr''. po kush osht ai që sot don të futi dro në lirinë e shprehjes së SHQIPES SË VËRTETË? Kush osht ai?

Merr nji libër të shkruar shqip para vitit 1972 në Kosovë dhe e sheh SHQIPEN e ndjenë (vetëm me pak ndryshime nga gjuha e folur e popullit)... merr psh romain ''Rrushi ka nisë me u pjekë'' apo tjetër me tregime...apo poezitë e botuara në Kosovë para vitit 1972 dhe e sheh sot dhunën e hapur edhe të disa maskarenjve që furdullisen gjoja po mbrojmë gjuhë të njësuar - se cili element dominon mbi kët gjuhë të njësuar - gegnisht apo krejt tosknisht! Kush osht ai që don të na mashtroj edhe ma shumë sot?

Gjuha unike shqipe formohet vet nga populli!

[chino]

Zanor,

kur thua se Shqipja e Njesuar paska qene akt dhune kunder Gegerishtes, krijon nje precedence te pahijshme. Sepse nenkupton se cdo vendim qe shkon ne disfavor te nje pjese te popullsise, eshte akt dhune.

P.sh. sipas ketij mentaliteti edhe ndertimi i autostrades Kukes-Durres qenka akt dhune ndaj te gjitha pjeseve te popullsise, qe nuk jane te favorizuara drejtperdrejt nga kjo rruge apo jo te favorizuara sa disa pjese tjera te popullsise.

Apo si e shpjegon kete gje ti? Cfare do t'i thuaje konkretisht nje gjirokastriti, i cili perdor parametrat tua te mendimit dhe thote se autostrada ne fjale paraqet nje disfavorizim te toskeve dhe prandaj paraqet akt dhune ndaj tyre?

Ka shume vendime tjera te instancave shoqerore te cilat - po pate atitude te tille negative - perhere do te mund t'i dyshosh. Mendoj se ti dhe njerezit si ti keni probleme me ndarjen e drejtesise subjektive dhe asaj objektive. Per ty ai vendim, i cili nuk ploteson kerkesat tua, eshte i pasakte. Por qe nuk mund te kete vetem vendime, te cilat plotesojne te gjitha deshirat subjektive te te gjitha grupeve, nengrupeve e individeve, shpresoj mund ta kuptosh kete gje te pakten.



*

[drague]

tani per mos e bastardu temen do thoja qe:,po te ishte ba Bajram Curri kryetar i ppsh sot do flisnim gegnisht.

ndodhi e kunderta.mesohuni me realitetin.

[kocollari]

Une per vete edhe pse jam Tosk, jam dakort me Zanorin deri ne nje pike, qe dialekti geg duhet ndihmuar te dale perseri atje ku ka qene, por jo qe te cenojme pasurine e dialektit tjeter qe eshte Toskerishtja. Sa per cili nga dialektet jane trungje, ja lejme kohes, sepse kemi shume pak material ne dore. Pasuri eshte, cilado qofte

[Qyfyre]

Un per vete nuk do isha dakort qe te kishte ndryshime ne gramatike. Mbase mund t eperdoret pjesorja dhe vetem aq. Por jam mese dakort qe te shtohen fjale nga dialekti gege ne fjalor te cilat nuk ekzistojne ne gjuhen zyrtare, apo te cilat mund te jene me te qelluara se sa ato qe perdorim sot. Kam rastis shpesh here fjale shum kuptimplote te dialektit geg qe nuk i kisha degjuar ndonjehere.

Ne po shtojme fjale te huaja dita dites ne fjalor. Pse mos shtojme fjale shqip.