Lajmi i fundit nga situata në Gërdec pas shpërthimit

[Albo]

Rritet bilanci, 9 te vdekur

Artan Cena
E Hene, 17 Mars 2008

Shperthimet sporadike kane shoqeruar banoret perreth zonave te minuara pergjate gjithe mbremjes se shtune dhe mengjesit te djeshem. Forca te shumta ushtrie dhe policie jane te vendosura ne Gerdec, ku gjendja duket sikur eshte e qete. Trupa te xhenios jane nisur ne operacionin e kerkim-shpetimit per personat te cilet ndodheshin ne ate zone, apo mund te ishin te plagosur ne rrenoja te shtepive qe jane shembur nga tre shperthimet e ndodhura ne oren 12:00 te se shtunes. Bilanci tashme eshte tragjik, 9 te vdekur dhe 296 te plagosur, nderkohe qe kater prej trupave jane nxjerre prej rrenojave diten e djeshme. Operacioni ka nisur rreth ores 06.00 te mengjesit dhe me shume se 1 mije forca te ushtrise, te mbeshtetur nga njesi speciale te policise, kane nisur mengjesin e djeshem nje operacion kontrolli per zonen afer shperthimeve, per te evituar nje tragjedi te dyte. Nderkohe qe deri ne oret e vona te dites se djeshme, kane qene te identifikuar 9 persona te vdekur.

Pastrimi i 500 ha

Banoret jane evakuuar ne pika te perkohshme strehimi dhe nuk lejohen te hyjne ne vendin ku ka pasur shperthime, deri sa te behet sigurimi i te gjithe zones nga municionet e pakontrolluara. Ne kodrat e fshatrave perreth ishin vendosur edhe cadra te ushtrise qe mbante nen vezhgim kraterin e repartit te shkrumbuar. Forcat e ushtrise nxorren rreth mesdites kater prej trupave te pajete, qe u gjeten nen rrenoja, ndersa kane mundur te pastrojne rreth 500 hektare e piketojne zonat e rrezikeshme. Rreth 500 shtepi ishin te demtuara, kurse dy shperthime te reja jane degjuar ne Gerdecin e rrenuar dhe kane detyruar xhenieret per nje terheqje te vogel. Komunikimi ne radio eshte i menjehershem. “Nuk ka viktima, ishte nje predhe qe shpertheu ne menyre te kontrolluar�. Temperatura e larte shihej si nje element i rrezikshem per veprimet ne zone. Sipas zyrtareve, njesite e ushtrise, xhenios dhe forcat e speciale te RENEAS-s, kane qene ne zonen e kraterit, aty ku ndodhi shpetimi dhe vazhdojne te kerkojne per viktima te tjera. Deri tani njoftohet se jane ende edhe nente te humbur.

Nxjerrja e trupave nga rrenojat

Ne hyrje te fshatit Gerdec predhat e pashperthyera dukeshin gjithnje e me te shumta sipas komunikimeve mes specialisteve te xhenios. Grupe te vecanta ne kater apo pese persona, te pajisur me jelek antiplumb, kane depertuar deri 100 metra larg vatres. Banore te paket kane nisur te rikthehen neper shtepite e tyre per te pare se cfare ka mbetur nga tragjedia e nje dite me pare, ndersa ushtare te armatosur nderhyjne per t’i penguar. “Fshati ngjan me nje rrenoje ku pervec jeteve te humbura te plagosurve ka pasur dhe deme te shumta materiale�, thote nje zyrtar policie. Grupi komunikon ne radio se rreth ores 12.00 brenda rrenojave te nje shtepie gjenden trupat e pajete te tre personave. Pasi sigurohet se aty nuk ka rrezik per shperthim, behet i mundur nxjerrja e trupave dhe transportimi me barrele. Dy ore me pas gjendet dhe viktima e katert, po poshte rrenojave. “Me tej nuk mund te shkohet, ka ende vatra tymi dhe temperatura eshte e larte�, komunikohet ne radio. Policia, forcat e xhenios dhe grupe te specializuar kane kerkuar gjate gjithe dites se djeshme ne te gjithe rrenojat e shtepive. Me pas kerkimet jane shtrire ne te gjithe zonen ne kodren perballe fabrikes se cmontimit te armeve te zjarrit. Ende nuk flitet per numer te sakte viktimash nen rrenoja, bilanci i te humburve ndryshon ne cdo meter rruge te forcave te xheniere dhe te policise qe po inspektojne vendin e ngjarjes. Aktualisht mbetet per te pastruar edhe fshati me i prekur nga tragjedia, gerdeci, ku ekspertet tremben se mund te kete viktima te tjera.

Viktimat, bilanci i frikshem

Nga shperthimet qe kane ndodhur gjate dites se djeshme deri ne mesdite, ne nje repart ushtarak, 20 km larg Tiranes, jane gjetur dhe disa trupa pajete, nderkohe qe kane mbetur rreth 300 te plagosur. Ne repartin ushtarak ndodhej prej me shume se nje viti nje fabrike per asgjesimin e municionit luftarak te mbetur qe nga koha e komunizmit. Bilanci i te vdekurve per momentin eshte nente, ndersa po kaq eshte numri i te humburve.

Identifikohen trupat e personave pa jete qe gjenden ne morgun e Spitalit “Nene Tereza� ne kryeqytet. Me shume se 24 ore pas tragjedise se Gerdecit behen te ditur emrat dhe moshat e 9 viktimave te kesaj ngjarjeje te jashtezakonshme. Lajmi eshte bere i ditur nga Instituti i Mjekesise Ligjore.

Viktimat

Jetmir Ballazhi 19 vjec

Muhamed Hoxha 59 vjec

Rajmonda Durda 40 vjec

Besim Canga 57 vjec

Roland Alla 20 vjec

Hysen Cani 52 vjec

Liljana Deliu 23 vjec

Jetmir Deliu 21 vjec

Reshit Kruja 47 vjec


KJ

[Llapi]

Qeveria e Kosovës ndau 50 mijë euro në ndihmë të qytetarëve të Gërdecit

Institucionet dhe populli i Kosovës, si dhe KFOR-i janë solidarizuar me banorët që pësuan nga tragjedia e Gërdecit dhe u kanë dalur në ndihmë atyre. Qeveria e Kosovës ka dhënë një ndihmë prej 50 mijë eurosh për qytetarët që pësuan.
Ministri i Transportit dhe Post-telekomunikacionit, Fatmir Limaj dhe ai i Punëve të Brendshme, Zenun Pajaziti, kanë arritur dje në Tiranë. Ata, gjatë ditës, kanë takuar kryeministrin Sali Berisha dhe Ministrin e Punëve të Brendshme, Nishani. Ministrat kosovarë kanë thënë se në Kosovë është hapur xhirollogaria për t’i ndihmuar familjet e dëmtuara në këtë tragjedi. Ndërkaq, presidenti Sejdiu ka thënë se Kosova është përkrah njerëzve që pësuan në këto momente të vështira.
17 mars 2008 - 09:19:11

[Ujku'80]

Fatos Lubonja shkruan për Korrierin

Si ka mundësi të ndërtohet një fabrikë për çmontimin e minave dhe të predhave të artilerisë në një zonë dendësisht të banuar? Kush e ka dhënë lejen që ajo të vendoset aty? Për ç’arsye është vendosur aty? Si ka mundësi të grumbullohet një sasi aq e madhe predhash në një vend, kur, sipas deklaratës së kryeministrit, djegoret e tyre edhe shpërthejnë vetvetiu? A ka mundësi që kompania amerikane të quhet e specializuar, kur për një punë kaq të rrezikshme, punëson njerëz që dje kanë ardhur nga Greqia dhe sot punësohen, apo hallexhinj që nuk gjejnë dot punë tjetër e që deklarojnë se punonin aty për pesë lekë? A mund të jetë serioze një fabrikë çmontimi predhash, kur drejtori i fabrikës fle brenda saj, siç doli se flinte drejtori i kësaj fabrike? Nëse kompania amerikane e ka mbyllur kontratën prej shumë muajsh, siç deklaroi menaxheri i saj në “News 24”, ç’është kjo firmë shqiptare e nënkontraktuar, e cila, në fakt, bënte punën dhe mbulohej me emrin e amerikanëve? Sa të ligjshme janë këto nënkontraktime? Kush e mban përgjegjësinë: firma e kontraktuar, apo ajo e nënkontraktuar? Pse duhen këto nënkontraktime? Pse qeveritarët tanë na i mbulojnë kompanitë vendase me kompani të huaja? Të gjitha këto pyetje e të tjera presin përgjigje, por presin edhe përgjegjës gjithashtu. Sepse këtu nuk kemi të bëjmë me një mallkim, as me një fat të keq. Le të mos bëjnë teatër duke treguar nëpër media poza mediatike politikanësh që japin gjak, as të mburrim gatishmërinë e reagimit të forcave tona policore dhe as solidaritetin e rrejshëm mazhorancë-opozitë, gjoja në emër të hyrjes në NATO. Ajo që ndodhi, është pasqyra më dramatike deri më sot e asaj se ku është katandisur vendi që kemi ndërtuar me duart tona, si rezultat i sistemit politik e ekonomik që funksionon në vendin tonë prej 17 vjetësh. Le ta themi troç: është sistemi kriminal i korrupsionit super të lartë, shkaktari kryesor i rritjes marramendëse të probabilitetit të aksidenteve që ekzistojnë në vendon tonë. Kjo ngase çdo punë në këtë sistem, madje edhe ato të një rrezikshmërie kaq të lartë, nuk bëhen me logjikën e shërbimit, por të grabitjes dhe të përfitimit maksimal. Të gjithë e dinë se ky është shkaku i kësaj tragjedie dhe i shumë të tjerave që nuk kanë ndodhur e që mund të ndodhin. Atij shkaku mund t’i shkosh drejt thelbit, duke iu referuar deklaratës së kryeministrit Berisha, kur tha se Ministria e Mbrojtjes kishte përgjegjësi vetëm për transportin e predhave, kurse përgjegjësitë e tjera i kishte firma private. Si ka mundësi!? Paskemi një kryetar qeverie që nuk ditka as rolin e institucioneve që drejton. Por, a është vërtet kështu? Jo, aspak! Berisha e di shumë mirë se një nga rolet më të rëndësishme të shtetit është të vigjilojë mbi interesat publike, të na mbrojë nga rreziqet, nga vjedhësit, nga grabitësit, nga mashtruesit dhe nga të gjithë llojet e kriminelëve, qofshin në punë private apo shtetërore; të parandalojë aktivitetin e tyre kriminal e me radhë. Të paktën këtë e ka nga përvoja e piramidave financiare. Jo vetëm, por edhe e ka deklaruar gjatë tërë fushatës elektorale kundër socialistëve, kur ka premtuar ndërrimin e shtetit nga shtet “i kapur”, nga mafia në shërbyes të qytetarëve, sepse ai e di që kanë rënë edhe tavane shkollash të posarikonstruktuara mbi kokat e fëmijëve tanë, për shkak të këtij sistemi tenderësh korruptivë. Në rastin konkret, ai e di shumë mirë se shteti është kontraktor për të kryer një punë që u shërben qytetarëve, në emër të rritjes së sigurisë së jetës së tyre, kurse kontrata apo tenderimi që qeveria e tij ka bërë ose nuk e ka bërë si duhet, është e tillë, që e ka rritur këtë pasiguri, duke shkaktuar tragjedi të paparë. Mjafton vendosja e asaj fabrike atje, për të paditur shtetin për krim. Po, pse gabon përsëri Berisha, duke bërë deklarata të tilla larjeje duarsh nga përgjegjësia? Sepse është i kapur nga sistemi që premtoi se do ta ndryshonte. Të gjithë e njohim si funksionon sistemi ynë i korrupsionit në sektorin e punëve publike: paratë tona publike kontraktohen me firma private, të cilat shpesh zgjedhin edhe nënkontraktorë që bëjnë pazare me politikanët dhe rezultati është një cilësi minimale punimi e një vjedhje maksimale që ndahet midis kontraktorëve apo nënkontraktorëve dhe politikanëve. E që kjo vjedhje të jetë maksimale bëhet gjithçka; neglizhohen deri edhe kushtet minimale të masave të sigurisë. Kjo shpjegon shumëçka edhe në këtë rast: vendndodhjen e fabrikës, faktin pse atje punonin gra dhe fëmijë për pesë lekë, madje edhe faktin pse ato predha kanë udhëtuar si bomba shëtitëse në rrugët më të trafikuara të Shqipërisë, ndërkohë që ne nuk dinim asgjë.

Sot ne jemi vendi që kemi vdekjet më të shumta nga aksidentet rrugore, duke i kaluar vendet e tjera 2 deri në 8 herë. Nuk ka dyshim se një pjesë e përgjegjësisë për këto vjen nga vjedhjet që nuk lejojnë të kryhen tërë vizimet, ndriçimet e mbrojtjet e duhura të rrugëve, që për më tepër janë kushte të imponuara nga normat evropiane.

Ne kemi distributorë karburantesh apo shitës bombolash gazi brenda në qytete, ngjitur me pallate banimi e jashtë çdo norme sigurie.

Ne kemi mu në mes të kryeqytetit një linjë tensioni të lartë, që na varet mbi kokë, mu mbi bulevard. Na u tha se do të hiqej, se ishte provizore, por sot, pas kaq vitesh, askush nuk kujtohet se pse paratë e KESH-it duhet të vidhen.

Sot ne nuk dimë as se çfarë hamë, sepse tregtarët e ushqimeve i kemi bërë edhe ministra të ushqimeve, vetëm e vetëm për të mbrojtur fitimet e tyre.

Ne kemi bërë ndërtime, ku nuk mund të hyjë dot zjarrfikësja, nga etja për metër katror e përfituesve.

Ne nuk dimë çfarë mund të na ndodhë sikur të bjerë një tërmet, sepse projekteve tmerrësisht abuzive ndaj hapësirave publike, të pakontrolluar nga institute sizmike serioze, u janë shtuar edhe kate sipër, apo janë hequr themelet e pallateve të vjetra për të hapur biznese private.

Të gjitha këto, pra, e të tjera, kanë ndodhur, sepse ata që duhet të kontrollojnë privatin, nuk kanë kryer detyrën, ngase janë paguar nga privati shumë herë më shumë nga sa i paguan shteti. Edhe kur hyjnë në politikë, politikanët tanë hyjnë duke bërë kalkulimet e këtyre përfitimeve, ndërkohë që biznesmenët tanë, kur u hyjnë investimeve, kujdesen më së pari të sigurojnë lidhjet korruptive me ta, ashtu sikurse edhe për të blerë heshtjen e mediave dhe të intelektualëve. Kaq e thjeshtë është e vërteta që e dimë të gjithë. Ky është sistemi politik e ekonomik që funksionon tek ne dhe tragjeditë e aksidenteve kësisoj janë vetëm njëri prej aspekteve më të dukshme e më tragjike të pasojave të tij mbi jetën e qytetarëve. Filozofia e piramidave financiare nuk ka rënë, ajo vetëm ka ndryshuar pamje.

Më kujtohet se Edi Rama ka thënë njëherë: “Takohemi pas tërmetit”. Nuk e di a do të takohemi dot pas tërmetit, por këto dy ngjarje që ndodhën njëra pas tjetrës, ajo e Farkës dhe kjo e Gërdecit, më duket se janë simptoma të një sëmundjeje që paralajmëron për tërmetin. Është sëmundja 17-vjeçare e një shteti të kapur nga korrupsioni e paligjshmëria në formën më të kriminale.

[Ujku'80]

Publike: Bilanci 11 viktima ne morg te identifikuara

Ora 12:20-Behet publike lista e viktimave te tragjedise se Gerdecit. Shperthimi i se shtunes ne Gerdec te Vores ka shkaktuar 11 viktima te cilat jane identifikuar dhe ndodhen ne morg. Ky numer nuk eshte deifinitv pasi ende rezultojne persona te zhdukur, rreth 12, per te cilet grupet e kerkim-shpetimit po “krehin” zonen perreth Gerdecit. Nje 9 vjecar eshte gjetur i gjalle sot ne mengjes ne Gerdec, kurse trupi i nje femije 3 vjecar qe dyshohet se i perket Flavio Deliut eshte gjetur i pajete nen rrenojat e shtepise se familjes Deliu.

Tragjedia e Gerdecit goditi rende familjen Deliu

Familja Deliu banonte prane fabrikes se cmontimit te armeve. Kjo familje ka pesuar dhe tragjedine me te madhe. 4 anetare te saj jane shuar nen rrenojat e shtepise ku banonin e cila ndodhej vetem pak metra larg vendit ku ndodhi shperthimi i fuqishem qe shkaktoi qindra te plagosur.

Viktimat ne morg
1. Jetmir Ballazhi
2. Muhamed Hoxha
3. Rajmonda Durda
4. Besim Canga
5. Roland Alla
6. Hysen Cani
7. Liljana Deliu
8. Jetmir Deliu
9. Flavio Deliu
10. Reshit Kruja
11. Flavio Deliu

Presidenti Topi mbërrin në Vorë

Ora 11:50 Ka mbërritur në bashkinë e Vorës presdenti Bamir Topi. Kreu I shtetit pritet të zhvillojë një takim me shtabin e emergjencës i ngritur pranë kësaj bashkie pas ngjarjes së rëndë të ndodhur dy ditë më parë në Gërdec.

Franca ndihme per te perballuar tragjedine

Ora 11:00 Franca ofron ndihmen e saj per qeverine shqiptare per perballimin e pasojave te tragjedise se Gerdecit. Ne aeroportin e Rinasit ka mberitur nje avion ushtarak francez me 9 tone materiale mjekesore, te nevojshme per trajtimin e te plagosurve. Nderkaq ambasadorja franceze ne vendin tone ka shprehur solidaritetin e vendit te saj me viktimat e prekura nga tragjedia, por dhe me gjithe popullin shqiptar.

Arrin ne 11 numri i viktimave te tragjedise ne Gerdec, gjendet nen rrenoja vogelushi 3 vjecar

Ora 10:50 Shkon ne 11 numri i personave qe kane humbur jeten nga shperthimi ne fshatin Gerdec. Gjate operacionit te kerkim- shpetimit te forcave te ushtrise, qe sot ka nisur heret ne mengjes, eshte gjetur trupi i pajete i femijes 3 vjecar, Flavio Deliu. Kufoma e tij eshte nxjerre nga rrenojat, ne afersi te zones se kraterit. Ne momentin e shperthimit, femija ka qene duke luajtur ne oborrin e shtepise, qe gjendjej pak metra larg fabrikes se cmontimit. Flavio renditej nje nder personat e zhdukur, me gjetjen e trupit te tij, numri i te zhdukurve zbret ne 12.

Publike: 13 te zhdukur. Berisha: 2 mln leke familjeve te viktimave

Ora 10:45-Kryeministri Sali Berisha ka bere te ditur sot numrin e te zhdukurve ne shperthimin e municioneve ne Gerdec te Vores. Kreu i qeverise beri te ditur se numri i te zhdukurve eshte rritur nga 9 i raportuar deri dje sot arrin ne 13. Berisha ka kerkuar te behen publike emrat e te zhdukurve. Kryeministri eshte shprehur se qeveria do te marre masat qe te llogarise demin dhe te rindertoje nga e para shtepite e demtuara.
"Rreth 300 ndërtesa janë të shembura dhe 185 janë me dëmtime të rënda. Të përcaktohet këto me dëmtime të rënda, por kjo do të kërkojë dhe ekip të specializuar inxhinerësh ndërtimi. Prandaj Ministria e Transporteve dhe institutet e saj do të përcaktojnë se cilat banesa duhet të rindërtohen, cilat do të ndërtohen nga e para që të procedojmë me shpejtësi për hapjen e shesheve të ndërtimit. Në rast se ndërhyrja është jo e thjeshtë pa u bërë çminimi në zonën e dëmtuar të shtëpive, mund të fillojë ndërtimi menjeherë në të gjithë pjesën tjetër. Aty ku janë komisionet të përcaktojnë disbursimin e dëmit në mënyrën më të shpejtë të mundshme, sepse në këtë mënyrë ne nxjerrim jashtë liste 1600 shtëpi dhe objekte me dëmtime të lehta " , tha Berisha sot ne mbledhjen e Komitetit te Emergjencave te drejtuar nga zv/kryeministri Gazmend Oketa.
"Fshati Gërdec është rrënuar. Mund të bëhet këto dy ditë një takim me përfaqësuesit më kryesorë në qoftë se duan ne shtëpitë ua ndërtojmë aty ku i kanë në rast se dëshriojnë ne u ndërtojmë një fshat në përputhje me një plan të ri të cila. Kjo kërkon një ujdi të plotë mes tyre sepse aty është e mundur të ndërhyhet për riurbanizimin pasi shkatërrimi është i madh", shtoi Berisha ne mbledhje.

Nderkaq kryeministri ka premtuar se cdo rit mortor per viktimat do te kryhet nga qeveria. “Zoti Nishani familjeve të viktimave do t`u jepet një ndihmë prej 2 milionë lekësh dhe ky vendim duhet të hyjë në fuqi menjëherë. Sot duhet të jetë një vendim qarkullues dhe shpenzimet e varrimit duhet t`i marrim përsipër ne” , beri te ditur Berisha. Ai ka kerkuar qe per pastrimin e zones nga mbetjet e shpperthimit te punesohen dhe banore si dhe te caktohet zona ku do te hidhen rrenojat. “Te veprohet ne menyre efikase si dhe te intensifikohet operacioni i kerkimit” , ka qene mesazhi i kryeministrit per forcat speciale qe po “krehin” zonen e rrenuar te Gerdecit.
(FJALA E KRYEMINISTRIT BERISHA NE MBLEDHJEN E KOMISIONIT TE EMERGJENCES CIVILE )

Te zhdukur

Flavio Deliu
Irena Deliu
Mane Qilani,
Shkelqim Cani
Bukurie Cani
Zilie Kaca
Shqipe Alhasa
Mete Haziri
Endrit Vorani
Ilirjan Malshi
Arben Hase
Jetmir Deliu
dhe nje person qe nuk eshte identifikuar ende

Kerkimet, gjendet 9 vjecari. Gezon shendet te mire

Ora 10:40 Forcat e ushtrise kane gjetur sot gjate kerkimeve, nje femije 9 vjecar. Vogelushi ka qene i fshehur afer banese se tij, nderkohe qe sipas drejtorit te emergjencave civile, Alfred olli mesohet se femija gezonte shendet te plote. Gjetja e femijes eshte bere ne kuader te operacionit te kerkim-shpetimit qe po kryhet nga forcat e ushtrise ne fashtin e Gerdecit. Ne operacion jane perfshire dy reparte të xhenios, brigadat e shpëtimit, forcat speciale të mbështetura edhe nga forcat e policisë

Banoret konfrontohen me policine ushtarake: Duam te kthehemi ne shtepite tona!

Ora 09:30-Banore te Gerdecit konfrontohen me policine ushtarake. Me thirrjet “Duam te kthehemi ne shtepite tona” banore te shumte kane tentuar te hyjne ne fshatin e rrenuar. “ Duam te rikthehemi ne shtepite tona! Po na plackisin pronat!”, shprehen banore te revoltuar per Tv News24. Sipas banoreve ka qene policia e cila i ka ndaluar te hyjne ne fshat. Por insistimi i banoreve ka vazhduar gje qe ka cuar ne konfrontim me policine ushtarake e cila ndodhet ne zone per inspektimin e saj. Policia ushtarake e justifikon ndalimin e banoreve per shkak te rrezikut qe ekziston ende ne zonen e demtuar nga shperthimi i se shtunes mbrema. Sipas tyre minat, predhat e shperndara neper shtepite e banoreve perbejne nje rrezik serioz per jeten e tyre. Por banoret thone se “shperthimet kane perfunduar dhe ata nuk kane pse te qendrojne ne kovalishenca kur mund te fillojne te rregullojne banesat e tyre”.

Tragjedia e Gerdecit, 10 numri i viktimave, 9 rezultojne te humbur

Ora 08:40-Dhjete te vdekur bilanci i viktimave nga tragjedia e Gerdecit, ku kater prej te cileve jane gjetur vetem dje nen rrenoja.
Pas nxjerrjes se viktimes se pare per diten e djeshme, rreth 30 minuta me vone eshte mundesuar gjetja e nje personi tjeter te seksit mashkull, i cili ishte zene poshte nga rrezimi i shtepise se tij. Trupi i pajete eshte transportuar menjehere per ne morgun e Tiranes. Rreth ores 11:08, gjendet trupi i nje gruaje, e cila rezultonte e zhdukur se bashku me djalin e saj. Gruaja ishte e zene nga soleta e shtepise, ndersa familjaret i tmerroheshin faktit qe poshte soletave mund te ndodhej i vdekur dhe femija. Ne oren 14:30, nen rrenojat e betonit te portes se fabrikes se çmontimit te municioneve dhe predhave, gjendet trupi i pajete i nje personi te seksit mashkull, i cili mbartte akoma rrobat e policise private qe ruan ambientet. Per nxjerrjen e kufomes ka nderhyre edhe nje fadrome e ushtrise.

Viktimat
Jetmir Ballazhi
Muhamed Hoxha
Rajmonda Durda
Besim Canga
Roland Alla
Hyesen Cani
Liljana Deliu
Jetmir Deliu
Reshit Kruja

Tragjedia e Gerdecit, shpallen te zhdukurit e pare

Ne fshatin Gerdec dhe fshatrat perreth, zyrtarisht rezultojne nente persona te zhdukur. Shtabi i emergjences ka ne dore listen e personave qe nuk jane gjendur deri me tani ne spitale dhe ne kampe. Pas tragjedise, jane familjaret e mbijetuar qe kerkojne te afermit e tyre. Pasi kane kontrolluar ne Spitalin Ushtarak, ne Qendren Spitalore Universitare “Nene Tereza” si dhe ne kampe, familjaret te cilet nuk kane mundur te takohen me te dashurit e tyre, jane drejtuar per ne Bashkine e Vores. Ata kane dhene emrat e personave qe rezultojne te zhdukur, numri i te cileve deri ne mbremje vone ishte nente. Por kjo shifer mund te ndryshoje nga momenti ne moment. Per te bere verifikimet e mundshme, prane çdo komune jane ngritur grupe pune. Deri me tani eshte verifikuar se familja Deliu ka disa te zhdukur. Njeri nga te mbijetuarit e kesaj familjeje eshte derguar per kurim ne nje klinike jashte vendit, per shkak se gjendja eshte tejet e renduar. Drejtuesit e Bashkise se Vores thane se diten e sotme, do te kemi ndonje liste me te plote te personave qe rezultojne te zhdukur.

Te zhdukur
Shkëlqim Cani, rezulton i zhdukur
Bukurie Cani, rezulton e zhdukur
Ahmet Hazizi, rezulton i zhdukur, e kërkon i biri
Arben Hase, rezulton i zhdukur
Zelie Kaca, rezulton e zhdukur
Shqipe Alhasa, rezulton e zhdukur
Ilirjan Malci
2 te zhdukur te tjere te paidentifikuar ende

Shperthimet, rende femija i shtruar ne spitalin e Brindizit

Ora 8:35 Rendodohet gjendja shendetesore e femijes shqiptar te shtruar ne spitalin e Brindizit ne Itali. Vogelushi 6 vjecar ka djegie ne 70% te trupit dhe qe nga mengjesi I sotem ka dhe ethe. Ne kete spital ndodhen edhe 10 te lenduar te tjere, te cilet jane plagosur gjate shperthimit ne Gerdec. Gjendja e tyre paraqitet e qendrueshme.

Gerdec, banoret kthehen ne fshat

Ora 8:15 Rreth ores 6:00 te mengjesit te sotem ne fshatin Gerdec kane mberritur banoret e pare. Rreth 40-50 persona kane mberritur per te marre plackat e tyre, ato qe mund te gjejne, per t’u kthyer me pas ne vendet e strehimit te hapura nga qeveria per akomodimin e tyre. Nderkaq siperfaqja e zones se fshatit Gerdec eshte e gjitha e minuar. Ne oborrin e cdo shtepie ka te pakten 3-4 predha, por ky fakt duket se nuk I ka frieksuar banoret te cilet vazhdojne te kthehen.

Ndihma ne medikamente per 300 persona nga UNIQA Group Austria

Ora 07:15 - Nuk ka vonuar ndihma per te lenduarit e tragjedise se Gerdecit. Shoqeria e Sigurimeve UNIQA Group Austria, nen kujdesin e kompanise SIGAL, i ka dhuruar qeverise shqiptare medikamente shendetesore per 300 persona, me qellim qe t’i vije sadopak ne ndihme te plagosurve ne tragjedine e djeshme ne fshatin Gerdec, prane Vores.
Dje ne Aeroportin e Rinasit, nje avion i Austria Airlines ka zbarkuar kontigjentin e medikamenteve mjekesore, te cilat do te sherbejne per 300 te plagosur.
Ne ceremonine e dorezimit te kontigjentit te pare te medikamenteve, merrnin pjese Kryetari i Bordit drejtues te UNIQA Group Austria, Andreas Brandstetter, Zevendesministri i Mbrojtjes, Petrit Karabina, etj.
Sipas Brandstetter, ky eshte vetem kontigjenti i pare i ndihmave ne medikamente qe sjellin ne Shqiperi UNIQA Group, ne bashkepunim me kompanine SIGAL. Ne ditet ne vazhdim, pritet qe e njejta kompani sigurimesh, te sjelle nje sasi tjeter ilaçesh.


Gerdec, nis heret ne mengjes operacioni per gjetjen e te mbijetuarve dhe pastrimin e minave

Ora 07:00/17/03/2008-Ka nisur qe ne oren 05:00 te mengjesit operacioni per gjetjen e te humburve dhe per pastrimin e siperfaqeve te infektuara nga minat. Zyra e shtypit te Kryeministrit njofton se sipas nje Komunikate te Ministrit te Mbrojtjes mbi ngjarjen tragjike te Gerdecit, operacioni ka nisur ne oren 05. 00 te dites se sotme, nga forcat e specializuara xheniere, per pastrimin e siperfaqeve te infektuara nga minat.
Nderkaq ne oren 07.00 ka filluar operacioni masiv per pastrimin e te gjithe zones; Maminas, Stacioni i trenit, Marqinet dhe Manze. Operacioni ka nisur me 500 trupa te specializuar per identifikimin dhe pastrimin e zones nga predhat e pa plasura. 200 vete nga Policia Ushtarake po kryejne ruajtjen dhe sigurine ne zone. 300 trupa te tjera jane ne mbeshtetje te trupave te operacionit. Pra gjithsej ne operacion vazhdojne te jene te angazhuara rreth 1000 trupa dhe 149 mjete si dhe tre helikopter.
Ne zonen me problematike qe ka ndodhur shperthimi, veprojne trupat e batalionit te operacioneve speciale dhe EOD ( Specialiste te asgjesimit te municioneve ). Detyra e tyre per diten e sotme eshte kufizimi i zones se ndotur dhe kerkimi i viktimave te mundshme.
Nga operacioni i dites se sotme jane gjetur 4 ( kater ) viktima te pa identifikuara. Po vazhdon operacioni per kerkimin e viktimave ne masivet e betonit te cilat ndodhen ne vendin e shperthimit.
Jane identifikuar gjithsej 149 predha te pa plasura.Spitali Ushtarak, ka dhene ndihmen mjekesore 169 personave, nga te cilet 106 jane larguar pas marrjes se saj. Vazhdojne te jene nen kujdesin mjekesor 57 vete, nga te cilet 4 ndodhen ne reanimacion.

[jesu]

Katastrofa mund të jetë shkaktuar nga konkurrenca.

Një tjetër hipotezë shumë më e frikshme është hedhur dje nga Gjenerali Fabio Mini, i cili komandon misionin e KFOR-it në Kosovë. Intervista e botuar në gaztën italiane "Corriere della Sera", hedh dyshime për një akt terrorist të qëllimshëm, me prapavijë konkurrencën mes firmave për tenderët e Ministrisë së Mbrojtjes. E thënë nga një gjeneral, i cili parësore në punën e tij ka armatimet, dyshimi bëhet edhe më i frikshëm. "Ky mund të jetë një sabotim. Çmontimi i këtyre depozitave vendoset me tender, ku marrin pjesë firma të specializuara. Le të themi se dikush nuk ka bërë zgjedhjen e duhur. Eshtë një hipotezë por nuk mund ta hedhim poshtë si mundësi", thekson gjenerali në intervistën e botuar dje në Itali. Sidoqoftë, në intervistën që gazeta po e boton të plotë, Mini hedh dyshime të pastra edhe për sigurinë në punë, për kushtet e papërshtatshme që ka përdorur firma dhe për arsenalin e pafund të armatimeve mbi të cilën noton Shqipëria sot. Ai nënvizon se, fabrika e shpërthimit nuk kishte dhoma të ndara, gjë që e ka bërë katastrofën më të madhe. Por hipoteza e tij që ka në mes konkurrencën e bën akoma më të dyshimtë shpërthimin. Mini shpjegon edhe gjendjen e municionit shqiptar tejet të vjetër dhe tregon rrezikun evident të vetëshpërthimit të tij në çdo kohë.
Ku gjenden depozitat?
Pothuajse kudo. Disa u sulmuan në vitet 1996-'97. Prej tyre u morën shumë armë, nga të cilat pjesa më e madhe përfundoi në duart e militantëve të UÇK-së në Kosovë.
Në cilat kushte ndodhen depozitat shqiptare?
Në kushte të mëshirshme. Në disa raste janë kazerma të vjetra, të cilat nuk kanë as masat minimale të sigurisë. Për këtë po përpiqen t'i zbrazin, t'i çmontojnë: ato përbëjnë një rrezik të madh. Ka një plan të sektorit të mbrojtjes në Tiranë që në disa raste ka qëllimin e krijimit të strukturave më të mëdha, me qëllim për të ofruar më shumë qetësi. Për shembull, realizimi i diafragmave për ndarjen e grumbujve të municioneve.
Janë të gjitha depozita të vjetra?
Pjesa më e madhe e tyre u krijuan nga kinezët, kur lideri shqiptar Enver Hoxha kishte raporte të forta bashkëpunimi me regjimin maoist. Po flasim për vitet '60 dhe '70. Armë dhe municione u mblodhën sidomos në atë periudhë kohe. Megjithatë edhe në vazhdim, në vitet '90, Shqipëria vazhdoi të blinte material belik e të prodhonte. Kështu depozitat u mbushën gjithnjë e më shumë.
Ai që u hodh në erë i përket viteve '60?
Po ishte shumë i vjetër dhe sipas meje, mund të kemi dy hipoteza. E para është se, sipas thënies, të mendosh keq bën mëkat por shpesh e gjen të vërtetën. Dhe kur flitet për Shqipërinë apo Kosovën kjo gjë bëhet e detyrueshme.
Dhe kur mendon keq, çfarë të vjen në mendje?
Që ky mund të jetë një sabotim. Çmontimi i këtyre depozitave vendoset me tender ku marrin pjesë firma të specializuara. Le të themi se dikush nuk ka bërë zgjedhjen e duhur. Eshtë një hipotezë, por nuk mund ta hedhim poshtë si mundësi.
Po mundësia tjetër?
Një incident teknik. Duhet të marrim parasysh disa lloje eksplozivash, si p.sh., atë të granatave, mbushja e tyre pas disa vitesh mund të bëhet e paqëndrueshëm, dhe mjafton vetëm pak për të shkaktuar një ndezje.
Pra, mund të ketë ndodhur një shpërthim spontan edhe pa ndërhyrjen e dorës së njeriut?
Një ndërhyrje ka pasur me siguri. Po mund të ketë qenë një kontakt i thjeshtë apo një fërkim i lehtë. Problemi është ky: eksplozivi në municionet e vjetra mjafton pak për të shkaktuar një ndezje. Në rastin e shpërthimit të depozitës, fakti që janë verifikuar shumë shpërthime zinxhir tregon se mungonin diafragmat, muret ndarëse.

Shqipëria, luftë kundër kohës
Në Shqipëri po luftohet kundër kohës në operacionit e kërkimit dhe ndihmës së shpejtë për njësinë e ushtrisë në zonën rreth depozitës së armëve dhe municioneve të shpërthyera në fshatin Gërdec, ndërsa bilanci i viktimave mbetet ende i paqartë: deri tani konfirmohen nëntë të vdekur dhe shumë të plagosur, dhe të zhdukur gjithashtu. Ndërkohë është aktivizuar linja ajrore me Italinë në ndihmë të të plagosurve, disa prej të cilëve në kushte shumë të rënda. Veç viktimave kërkohet të kryhet edhe pastrimi i territorit në një rreze prej 4 km, ku janë përhapur nga të gjitha anët artileri nga të gjitha llojet. Pjesa më e madhe e banorëve të këtij fshati punojnë edhe për pak më shumë se 100 euro në muaj.


Punëtorja: S’na mësuan, çmontimi bëhej me dorë

Zelfie Cani, është një nga dëshmitarët e shpërthimit që ndodhi në fabrikën e Gërdeshit mesditën e ditës së shtunë.

Aida Malaj

Punëtorët sapo ishin lajmëruar për pushimin e drekës, ata nuk e dinin se çfarë do të ndodhte vetëm pak minuta më vonë. Ja si i përshkruan momentet e tmerrit, dëshmitarja 38-vjeçare, që kishte pak më tepër se një vit që punonte në fabrikën e çmontimit të municioneve.
Çfarë ishit duke bërë kur ndodhi shpërthimi?
Duhet të ishte ndoshta ora 12 pa 5, kur erdhi përgjegjësi dhe na tha që kishim pushimin e drekës. Ishim duke marrë ushqimet dhe po bëheshim gati të uleshim të hanim, kur dëgjuam zhurmën e madhe, flakët dhe tymin. Të gjithë sa ishim aty, vrapuam ku të mundnim.
Ishte tmerr, njerëzit shtynin njëri-tjetrin, njerëz që rrëzoheshin dhe shkelnin njëri-tjetrin kush të dilte më parë nga fabrika. Ata që u drejtuan për nga dera kryesore, kanë pasur më shumë dëmtime, ndoshta aty ishte grumbulluar baruti, ndërsa ne kemi vrapuar nga pas, nga dera tjetër.
Ku shkuat më pas kur dolët nga fabrika?
Ju sulëm pyllit dhe largoheshim sa të mundnim nga vendi, nuk di se sa kemi ecur dhe ku shkonim, di vetëm që iknim me vrap që të shpëtonim.
Sa veta punonin nga familja juaj në fabrikë?
Punoja bashkë me vajzën time 18 vjeçe, Adelina Cani, që tani
është e shtruar në reanimacion dhe tim bir, 20 vjeç që nuk ka pësuar dëmtime. Bashkë me ne punonte dhe dhëndri im, për të cilin nuk dihet gjë akoma. Vajza thotë që ai ishte duke punuar bashkë me të dhe kur ka ndodhur shpërthimi, i ka humbur nga sytë.
Sa kohë kishit që punonit në fabrikë?
Kisha më shumë se një vit që punoja në fabrikë, në qershor bëj 1 vit e gjysmë. Jemi lutur për të gjetur atë vend pune, sepse jemi hallexhinj dhe ato pak lekë që merrnim mundoheshim t'ia dilnim mbanë.
Sa paguheshit?
Varej nga norma që bënim. Në fillim norma ishte 10 mijë lekë, po kur nisëm me predhat u rrit me 20 mijë lekë. Por u rrit dhe norma dhe nuk arrinim ta bënim të gjithë. Ne punonim në grupe të vogla me tre veta, dhe duhet që të bënim 510 gëzhoja. Po nuk na dilte koha, sepse çdo gjë bëhej me dorë dhe nuk na llogaritej kur çmontonim, kur lëviznim karrocat vetë, vendosnim predhat në vend. Këto donin kohë dhe nuk arrinim të plotësonim numrin që ishte vendosur për normë.
Ju kishin trajnuar para se të fillonit punë?
Jo, s'na kishin mësuar gjë, ishin disa specialistë që na rrinin në kokë, kur bënim heqjen e djegores, apo kur hiqnim barutin, po çdo gjë e bënim vetë. Ata vetëm na ndiqnin gjatë punës.
Po të huaj kishte në fabrikë?
Ishin shumë pak, ndoshta 3-4, po ata nuk kishin punë me ne. Ata komunikonin vetëm me specialistët shqiptarë, që kishin lidhje direkte me ne.
Çfarë ka mbetur nga shtëpia juaj tani?
Asgjë, janë shkatërruar të gjitha, s'ka mbetur gjë.
Po ku po jetoni?
Po rri nëpër motrat që kam këtu në Tiranë, nuk dimë ç'do bëhet me ne. Shteti duhet të bëjë një gjë për ne, duhet të na sistemojë se ne kemi mbetur në qiell të hapur.

Shpërthimi merr jetë në Shqipërinë e varfër
Shkëlqim Prini duhej të martohej. Të dielën 21-vjeçari humbi të gjitha shpresat për të dëgjuar nga skuadrat e shpëtimit se e fejuara e tij, Zeli Elezi mund të ishte ende gjallë pas rrënojave të mbetura, nga shpërthimi i fuqishëm i depove të municionit. Të dy punonin në depon në Gërdec, duke zbrazur barutin nga mijëra predha që duhet të shkatërroheshin, kur ndodhi shpërthimi. "Ajo ishte në qendër të shpërthimit", tha Shkëlqimi, duke tundur me nervozizëm një shishe uji. "Nuk mendoj se ka mbijetuar". Çifti jetonte me 120 euro në muaj (190$), duke u përpjekur në shumë orë pune duke çminuar për të kursyer para për martesën e tyre.

Dhjetëra të lënduar në shpërthimin shurdhues
Shpërthimi i parë që ndodhi në Shqipëri u dëgjua edhe në Shkup, 120 milje larg. Autoritetet kanë evakuuar 4 000 njerëz nga tre fshatra dhe kanë rrethuar zonën, duke përdorur makina të blinduara. Dje qindra trupa dhe policë hynë në depot ende të ndezura për të kërkuar të mbijetuar. Shkatërrimi i armatimeve është marrë përsipër nga një kompani shqiptare e nënkontraktuar nga "Southern Ammunition Company Inc. of Loris", Karolina e Jugut. Nuk ka pasur qytetarë të huaj në zonë. Vitet e kaluara janë shkatërruar rreth 6 000-7 000 tonë municione.

Shqipëri, kërkim nën rrënoja
Rreth 400 ushtarë shqiptarë po kërkojnë të mbijetuarit nën rrënojat e krijuara nga një seri shpërthimesh në një depozitë municionesh ushtarake. Një gazetar i "Reuters" ka shkuar në vendngjarje duke përshkruar një ambient tërësisht të shkatërruar, me copa shtëpish të shpërndara kudo dhe kratere të gjatë 50 metra dhe të thellë deri në 20 metra. Valët e zjarrta të provokuara nga shpërthimi kanë djegur ferrat dhe kanë shkatërruar ullinjtë e zonës. Mijëra plumba e predha, disa të pashpërthyer, janë ende të shpërndara në fshat, ku sheh rëndom edhe kufoma qensh e pulash.


Kontrata e dyshimtë e Mbrojtjes

SAC (Southern Ammunition Company), kompania amerikane që ishte duke bërë çmontimin e predhave të artilerisë, më 15 mars 2008, në momentin e shpërthimit katastrofik në Gërdec, kishte dy muaj që shkelte edhe vetë në terren të minuar.

Ferdinand Dervishi

Kjo për shkak se ajo ishte e specializuar vetëm për çmontimin e asgjësimin e fishekëve luftarakë të formatit të vogël dhe jo të predhave të artilerisë, një proces që kërkon më shumë se një amendim, apo ripërtëritje të së njëjtës kontratë. Për më tepër që, si në rastin e çmontimit të fishekëve të kalibrit të vogël, edhe në rastin e çmontimit të predhave të artilerisë, e njëjta barrë pune u ka rënë të njëjtëve punonjës të nënkontraktorit shqiptar, Mihal Delijorgji. Por që të kalohet nga një proces më i lehtë dhe i parrezikshëm pune në një tjetër, për të cilin lipsen rregulla të hekurta, specialistët, madje dhe ata brenda Ministrisë së Mbrojtjes, thonë se duhet të kalohet nëpër disa procedura ligjore jo të thjeshta. Procedura që në këtë rast çuditërisht nuk u kanë krijuar, qoftë përfaqësuesve të Ministrisë së Mbrojtjes, qoftë atyre të kompanisë amerikane, asnjë problem të vetëm. Thjesht për amerikanët ka mbaruar kontrata me fishekët dhe nga këtu, pa marrë akoma frymë, ata janë hedhur te predhat e artilerisë, metali i gëzhojave së të cilave duket se shitej në treg për skrap.
Amerikanët e "Southern..."
"Southern Ammunition Company" është kontraktuar në vitin 2006 nga Ministria e Mbrojtjes për çaktivizimin e fishekëve luftarakë të kalibrit të vogël, ku edhe ishte e specializuar. Gjithçka në pamje të parë, përsa i përket dokumentacionit, ka qenë në rregull. Amerikanët duhet të çmontonin apo asgjësonin, sipas kontratës, 100 milionë fishekë të kalibrit 7.62 mm, 20 milionë fishekë të kalibrit 12.7 mm dhe 20 milionë të kalibrit 14.5 mm. Me të fituar këtë mundësi, amerikanët e SAC i kanë besuar punën në terren një nënkontraktori shqiptar, një ndërmarrjeje me pronar Mihal Delijorgjin. Duke e grumbulluar këtë sasi municioni në fabrikën apo repartin e Gërdecit, punëtorët kanë përpunuar edhe fishekun e fundit, apo të 1 milion e 40 mijtë, në janar të këtij viti. Me kaq kontrata e SAC përfundonte me nder. Por për çudi të njëjtët punëtorë të ndërmarrjes së Delijorgjit kanë vazhduar punën, këtë radhë duke bërë çmontimin e predhave të artilerisë të kalibrave, 122, 130 dhe 152 mm. Ato vijuan të silleshin nga depo të ndryshme ushtarake edhe në skajet më të largëta të vendit duke u grumbulluar në fabrikën apo repartin e Gërdecit. Eshtë pranuar zyrtarisht se amerikanët kanë amenduar, apo ribërë një kontratë të re me Ministrinë e Mbrojtjes për çmontimin e predhave. Pikërisht këtu, sipas specialistëve të këtyre lloj operacioneve, por edhe sipas hetimit të Prokurorisë, kanë nisur të çalojnë punët dhe të sjellin për pasojë katastrofën.
Fajet e shtetit
Padyshim që gabimi i parë dhe i dukshëm i palës shqiptare është kontraktimi i një kompanie që nuk është e specializuar apo edhe e licencuar për këtë proces pune. Në faqen e saj zyrtare të internetit "Southern Ammunition Company" thotë se është e specializuar për çmontimin e fishekëve luftarakë të kalibrit të vogël. Këtu lind pyetja: A është marrë në konsideratë nga rikontraktuesit shqiptarë ky fakt? Njëkohësisht dyshime mund të hidhen edhe për procedurat e kontratës, pasi për çmontimin e sasisë së predhave të artilerisë duhet të ribëheshin veprime të njëjta tenderimi si edhe në rastin kur SAC fitoi tenderin për fishekët e kalibrit të vogël. Dhe pikërisht këtu, aksioma universale shkak-pasojë duket se gjen një shembull perfekt. Sërish çmontimi bëhet nga të njëjtët punëtorë të ndërmarrjes së nënkontraktorit Delijorgji, në një kohë që ata duhet të specializoheshin për këtë proces të ri pune. Pikësëpari vetë ndërmarrja e Delijorgjit duhet të jetë e licencuar për të tilla operacione pune. Por edhe nëse punëtorët shqiptarë janë të trajnuar, punëdhënësi i tyre duhet të tregojë modularët e programit të trajnimit si dhe certifikatat e punonjësve. Përfundimisht, specialistët e kësaj kategorie pune thonë se ligji i thyer, apo i pazbatuar pothuaj në të gjitha hallkat e tij, është bërë shkak për katastrofën. Kemi procedura të dyshimta të dhënies së tenderit të dytë një kompanie amerikane që nuk është e specializuar në çmontimin e predhave të artilerisë, kemi një nënkontraktor shqiptar që me anë të së njëjtëve punëtorë të pa specializuar i hyn punës për çmontim... dhe pasoja: Një shpërthim me përmasa atomike në portat e Tiranës.

Koincidenca e tragjedive, ndodhën të shtunave

Katastrofa e parë nga shpërthimi i municioneve, në kujtesën e shqiptarëve është regjistruar ajo e ndodhur në zonën e Qafë-Shtamës në pranverën e '97. Një bilanc tragjik me gati 10 të vdekur dhe shumë të gjymtuar tronditi ato ditë të vështira mbarë opinionin. Pak ditë më vonë, në maj të vitit '97 një shpërthim tjetër në depot e Picarit të Gjirokastrës do të merrte jetën e katër oficerëve dhe do të plagoste me dhjetëra të tjerë. Disa aksidente të shkëputura kanë ndodhur pas kësaj në depot e njësisë së Beratit, Burrelit e Elbasanit. Në maj të vitit 2006, shpërthimi i depove të municionit në Dhëmblan, do të shkaktonte një tjetër katastrofë. Dy ndër specialistët e operacioneve të demontimit, do të humbnin jetën. Shpërthimi këtë radhë do të terrorizonte krahinën e do të lëndonte me dhjetëra banorë të saj. Një tjetër shpërthim pas atij të Dhëmblanit, do të ndodhte në depot e Voskopojës, me pasojë vdekjen e dy specialistëve dhe plagosjen e disa të tjerëve. E fundit në radhën e tragjedive të tilla, do të vinte kjo e Gërdecit. Çuditërisht, gati të gjitha katastrofat me arsenalet luftarake kanë ndodhur në ditë të shtunë....

Kompania SAC: Bëjmë çmontim të fishekëve të kalibrit të vogël

Në faqen e saj të internetit (www.southernammo.com/contact_us.htm) kompania amerikane që operonte në Gërdec thotë se, është e specializuar për asgjësimin apo çmontimin e fishekëve të kalibrit të vogël. Saktësisht në nënndarjen (services we offer - shërbimet që ofrojmë) ajo thotë: Veç këtyre produkteve që ne kemi, "Southern Ammunition" ofron shërbime që mund t'u interesojnë vendeve dhe kompanive që kërkojnë të shpërbëjnë municione të kalibrit të vogël...


Vendimi që urdhëron Mbrojtjen të mbikëqyrë procesin e çmontimit
Në mjegullnajën e pasngjarjes, pati zëra, qoftë të painformuar, se Ministria e Mbrojtjes kishte për detyrë vetëm transportin e predhave në repartin e Gërdecit dhe asgjë më tepër. Por i njëjti pretendim nuk qëndron as logjikisht dhe për të nuk ka as bazë dokumentare. Përkundrazi. Në vendimin 138 të Këshillit të Ministrave të datës 14 mars 2007, urdhërohet pikërisht Ministria e Mbrojtjes që të mbikëqyrë apo supervizojë veprimet e ndërmarrjeve apo kompanive të ndryshme që kanë fituar të drejtën apo tenderët e asgjësimit apo çmontimit të municioneve të ndryshme luftarake. Vendimi saktëson: "Procesi i çmilitarizimit e çmontimit të kryhet nën mbikëqyrjen dhe sigurinë ushtarake të reparteve të Forcave të Armatosura, duke regjistruar me hollësi të dhëna për regjimin, lëvizjen dhe sasinë e municioneve të dorëzuara dhe të atyre të çmontuara..."
Më tej, teksa përmenden procedurat për lidhjen e kontratave, urdhërohet të kihet parasysh: Përvoja e ofertuesit në fushën e armatim-municioneve, kapacitetet teknike, lloji i teknologjisë së përdorur në procesin e çmilitarizimit e çmontimit, afatet, ndikimi në mjedis, respektimi i masave të sigurisë gjatë procesit të çmilitarizimit e të çmontimit...

VENDIM
Nr.138, datë 14.3.2007
PËR PROCEDURËN E TRAJTIMIT TË ARMËVE, TEKNIKËS DHE PAJISJEVE TË FORCAVE TË ARMATOSURA, TË HEQURA NGA ARMATIMI DHE PËRDORIMI
3. Procedurat e shitjes së municionit për çmontim dhe çmilitarizim kryhen nga ndërmarrja "MEICO", në bazë të kontratave. Në lidhjen e kontratave me subjekte të ndryshme të mbahen parasysh: përvoja e ofertuesit në fushën e armatim-municioneve, kapacitetet teknike, lloji i teknologjisë së përdorur në procesin e çmilitarizimit e çmontimit, afatet, ndikimi në mjedis, respektimi i masave të sigurisë gjatë procesit të çmilitarizimit e të çmontimit dhe çmimet e miratuara në pikën 2 të këtij kreu.
4. Procesi i çmilitarizimit e çmontimit të kryhet nën mbikëqyrjen dhe sigurinë ushtarake të reparteve të Forcave të Armatosura, duke regjistruar me hollësi të dhëna për regjimin, lëvizjen dhe sasinë e municioneve të dorëzuara dhe të atyre të çmontuara e të çmilitarizuara, si dhe të produkteve të tyre, pas çmontimit dhe çmilitarizimit.
KRYEMINISTRI
Sali Berisha


“Hetim për akt të qëllimshëm kriminal”

Dyshimet për një veprim të qëllimshëm kriminal nuk kanë mbetur jashtë pistave të hetimit të Prokurorisë lidhur me tragjedinë e ndodhur në fshatin Gërdec, pas shpërthimit të depozitave të municioneve luftarake.

Trazhgim Sokolaj

Prokurorja e Përgjithshme, Ina Rama, bashkë me kryeprokurorin e Tiranës, Genti Xholi dhe zv/prokurorin e kryeqytetit Genci Qano, bëri publike dje në mbrëmje, pesë pistat e hetimit lidhur me tragjedinë. Shefja e organit qendror të akuzës tha se, pjesë e hetimeve është edhe mundësia e një sabotimi mes firmave për shkak të konkurrencës së pandershme mes tyre dhe shpërdorimi i detyrës nga zyrtarët apo privatët, që mund të ketë sjellë pasojat katastrofike. Tri pistat e tjera, në të cilat po heton Prokuroria e Tiranës lidhur me tragjedinë, kanë të bëjnë me zbatimin e rregullores së transportimit, mbajtjes dhe çmontimit të municioneve, si dhe përzgjedhjen e vendit ku kryhej përpunimi i predhave duke pasur parasysh afërsinë e zonës me qendrat e banuara. E pyetur lidhur me mundësinë e një akti të qëllimshëm kriminal, i cili mund të konsiderohet një veprim terrorist në rast se provohet të ketë ndodhur, kryeprokurorja shtoi se, kjo është njëra nga pistat e fundit të hetimeve që po zhvillohet lidhur me tragjedinë. Gjithashtu prokurorja theksoi se, ka dyshime për shpërdorim detyre nga persona zyrtarë apo privatë, që duke mos zbatuar rregullat e kontrollet mund të kenë sjellë pasojat tragjike. Një tjetër pistë e fortë, është mundësia e ndonjë kabotazhi mes firmave konkurrente, pasi fitimet financiare nga çmontimi i armatimeve llogariten të konsiderueshme. Prokuroria vijoi se, është herët për të folur për përgjegjësit, por askush nga shkaktarët e tragjedisë nuk do t'i shpëtojë përgjegjësisë dhe se nëse do të jetë e nevojshme, për këtë ngjarje do të merren në pyetje edhe politikanët.
Hetimi i katastrofës
Prokuroria e Tiranës ka filluar hetimet për ngjarjen, menjëherë sapo është lajmëruar për shpërthimet e ndodhura në fshatin Gërdec. Një grup hetimi është nisur për në vendin e ngjarjes, por për shkak të rrezikut, hetuesit nuk kanë mundur të arrijnë në vendin ku ka ndodhur shpërthimi. Kryeprokurorja Ina Rama pranoi se hetimet e zhvilluara deri dje në mbrëmje janë bërë në pamundësi të prokurorëve për të hyrë në vendin e ngjarjes. Gjithsesi, që në momentet e para kur ndodhi tragjedia, Prokuroria ka punuar me identifikimin e kufomave që ndodheshin në morg. Gjatë dy ditëve mësohet se janë marrë në pyetje rreth 30 persona, që kanë dijeni për rrethanat e ngjarjes. Pyetja e një pjese të mirë prej këtyre personave, nuk ka qenë e lehtë pasi ata kanë qenë të shpërndarë në zona të ndryshme pas shpërthimit, si dhe ishin traumatizuar nga ngjarja. Prokurorja e Përgjithshme, Ina Rama, vijoi se, është sekuestruar në Ministrinë e Mbrojtjes një pjesë e konsiderueshme e dokumentacionit të kontratës për çmontimin e armatimeve, ndërsa po punohet për të marrë të gjithë dokumentacionin që lidhet me procesin e çmontimit dhe të demilitarizimit të municionit. Prokuroria ka marrë në pyetje pronarin Mihal Delijorgji dhe drejtuesit teknikë të firmës "Albademil", si dhe specialistë të saj, pasi kjo firmë me nënkontraktim kishte marrë përsipër çmontimin e municioneve luftarake. Organi i akuzës ka marrë në pyetje edhe drejtuesit e firmës "Vrana Security", që kishte për detyrë ruajtjen fizike të objektit në të cilin po kryhej çmontimi i municioneve në fshatin Gërdec. Kryeprokurorja Ina Rama konfirmoi gjithashtu se, janë pyetur drejtuesit dhe specialistet e firmës "MEICO", ndërmarrje shtetërore, e cila funksion si strukturë pranë Ministrisë së Mbrojtjes dhe është përgjegjëse për gjithçka ka të bëjë me blerjen, shitjen, transportimin dhe çmontimin e armatimeve dhe municioneve. Prokuroria ka kryer edhe veprime të tjera hetimore, që nuk janë bërë publike për shkak të sekretit të hetimeve.

PISTAT E HETIMIT

1. Zbatimi i rregullave për administrimin dhe ruajtjen e lëndëve plasëse nga të gjitha subjektet që janë aktore të këtij procesi, duke filluar nga firma "MEICO", tek firma amerikane "Southern Ammunition Company" dhe tek firma "Albademil"
2. Zbatimi i rregullave për ruajtjen fizike të objektit, që ishte marrë përsipër nga firma "Vrana Security"
3. Zbatimi i rregullave në lidhje me përzgjedhjen e vendit, ku është kryer ky proces
4. Shpërdorimet e detyrës apo konkurrenca e pandershme mes firmave si shkak, që mund të ketë shkaktuar ardhjen e pasojës
5. Dyshimet nëse e gjithë ngjarja është pasojë e këtyre rregullave, apo e një veprimi kriminal të kryer me dashje

NGUSHELLIMI

Prokurorja e Përgjithshme Ina Rama ngushëlloi dje të afërmit e të gjithë viktimave dhe të dëmtuarve, nga tragjedia e ndodhur në fshatin Gërdec. "Ne e kuptojmë se kjo është shumë pak, por Prokuroria me zbardhjen e shkakut dhe përgjegjësve të ngjarjes shpreson t'ua lehtësojë sadopak dhimbjen qytetarëve", tha Ina Rama.


Specialisti: Ja procedurat që u shkelën në Gërdec

Ai nuk guxon të thotë mendimet duke përdorur gjeneralitetet e veta. Justifikimi: Marr ende një rrogë në Ministrinë e Mbrojtjes, kam familjen për të ushqyer dhe nuk dua të ma presin. Gjithsesi duket i saktë dhe i sigurt në argumentimet e veta të ardhura nga përvoja e rreth 20 viteve punë në të njëjtin terren. "Në rastin e shpërthimit në Gërdec, jo vetëm që është kryer një proces pune nga njerëz të pa specializuar, por janë shkelur me të dyja këmbët rregullat elementare teknike", rrëfen ai. Specialisti thotë se gabimi më i madh, apo skandali më i madh ka qenë përzgjedhja e repartit të Gërdecit për kryerjen e këtyre operacioneve, një ambient pranë qendrave të banuara. Më tej, sipas të njëjtit, vetë këto ambiente nuk kanë qenë të licencuara. "Magazina të licencuara të përpunimit të municioneve do të thotë ambiente të sigurta, të cilat edhe nëse shpërthejnë, të mos dëmtojnë ambientin fqinj, depon tjetër apo magazinën tjetër", shpjegon i njëjti. "Sipas njohurive të mia punëtorët në Gërdec kanë qenë duke çaktivizuar predha artilerie nga më të thjeshtat e këtij lloj procesi. Ato janë të vendosura në arka dhe gëzhoja me ndezësin e barutin janë veç, predha në brendësi të së cilës gjendet një sasi tritoli, veç dhe djegorja, veç, në një kuti të vogël metalike. Në këtë proces pune rreziku më i madh vjen nga baruti. Pothuaj në të gjithë tragjeditë e ngjashme shpërthimet janë provokuar nga baruti. Ai është minë me sahat...", thotë specialisti. Baruti është aq i ndjeshëm, saqë mund të shpërthejë edhe për shkak të shkarkimit të elektricitetit që mbart trupi i njeriut, prandaj në vende pune të tillë punëtorët, kur futen, në mëngjes duhet të bëjnë pranë një tubi metalik të futur në tokë, sipas parimit të rrufepritësit, shkarkimin e kësaj energjie. "Ndezja e barutit nuk shkakton shpërthime të fuqishme, fundja punëtorët mund të pësojnë djegie të lëkurës, por nëse incidenti është pranë predhave atëherë katastrofa është e pashmangshme. Pasi nëse flaka e barutit arrin të nxehë në 80 gradë tritolin në brendësi të një predhe, kjo shpërthen. Në rastin e Gërdecit duhet të kenë shpërthyer njëherësh disa predha të tilla dhe më tej ka ndodhur eksplodimi masiv i tuneleve nëntokësore që kanë sjellë shkatërrimin", shpjegon njeriu që ka punuar gjysmën e jetës së vet pranë këtyre rreziqeve.
Fe. De

“Kontratë vetëm me amerikanët”

Ministri i Mbrojtjes, Fatmir Mediu në një intervistë dhënë dje Zërit të Amerikës në seksionin shqip, la të kuptohet se s'ka lidhje me kompaninë shqiptare.

Aristir Lumezi

Ai u shpreh se Ministria e Mbrojtjes ka kontratë vetëm me firmën amerikane. "Ministria e Mbrojtjes, drejtoria "Meico" e cila merret me eksport-importin dhe me këtë proces, ka vetëm një kontratë, atë me kompaninë amerikane. Çështja e nënkontraktimit të saj me kompanitë e tjera është një marrëdhënie e saj private. Se si do të kontrollohet kjo kontratë është një çështje tjetër", tha Mediu. Ai kërkoi që t'i lihet kohë hetimit për të nxjerrë përgjegjësitë reale. "Koha për të vërtetuar përgjegjësitë e gjithsecilit është përpara dhe unë kam kurajën dhe moralin të mbaj përgjegjësinë time", tha ministri i Mbrojtjes. Edhe dje, ministri shqiptar i Mbrojtjes është shprehur se çështja e depove të armatimeve pranë qendrave të banimit është një problem që ka lindur pas viteve '90. "Zgjedhja e një objekti të caktuar lidhet me një procedurë të caktuar. Shumica e reparteve ushtarake apo depove të municionit ndodhen pranë qendrave të banimit. Kjo ka ndodhur pas viteve '90 ku zhvendosjet e parregullta dhe ndërtimet pranë reparteve kanë krijuar këtë situatë", u shpreh ai. Sipas tij, teknologjia unike që kompania amerikane përdorte e lejonte kthimin e këtij reparti në një vend demontimi të predhave. "Çdo repart ushtarak do të shndërrohej në këtë destinacion siç u shndërrua dhe ky ku ndodhi ngjarja. Ne kemi dy uzina që bëjnë demontim mekanik, në mënyrë artizanale të municionit që janë uzina armatimi. Kjo kompani ka përdorur teknologji unike të përparuar për të garantuar të gjithë procesin në kushte të një sigurie të lartë", tha Mediu.
Ministri shqiptar i Mbrojtjes u tregua i hapur për të dhënë të gjithë dokumentacionin e kontratave që janë firmosur me kompaninë për këtë proces, duke garantuar se kontrolli i punimeve do të bëhej nga një ndërmarrje e Ministrisë së Mbrojtjes. "Të gjitha materialet janë në dispozicion të medias, të opinionit publik dhe organeve të interesuara përsa i përket anës procedurale dhe ligjore. Në urdhrin e ministrit të Mbrojtjes është parashikuar dhe kontrolli i elementëve të sigurisë nga ndërmarrja "Meico", që duhej bërë nga struktura të caktuara edhe persona të specializuar të Ministrisë së Mbrojtjes", tha Mediu.
Por ministri i Mbrojtjes e mohoi faktin se punëtorët që punonin në këtë fabrikë ishin të patrajnuar, duke kërkuar kohë që çdo gjë të vërtetohet. "Juve jeni pak larg për të marrë opinione nëse kanë marrë apo jo trajnime për këtë punë dhe të nxirrni përfundime nga aty ku jeni, prandaj unë do t'u lutesha edhe juve edhe të tjerëve të bëjnë pak durim, sepse të gjithë kanë të bëjnë me procedurën dhe do të vlerësohen ashtu siç duhet nga të gjithë faktorët. Si ministër i Mbrojtjes kam interesin që t'i shkoj deri në fund kësaj çështje", u shpreh Mediu.
Marrë nga VOA


Scheffer ngushëllon për tragjedinë

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jap de hop Scheffer ka dërguar dje një mesazh ngushëllimi për tragjedinë e fundit në Gërdec të Vorës. "Në emër të NATO-s iu ngushëllojmë për viktimat në tragjedinë e Vorës. I ndodhemi pranë popullit shqiptar", thuhet në mesazhin e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s. Ky incident me forcat e armatosura vjen pak javë para Samitit të Bukureshtit ku do të vendoset nëse Shqipëria do të marrë ftesën.

Merkel mesazh Berishës

Kryeministri Berisha ka marrë dje një mesazh ngushëllimi nga Kancelarja gjermane Angela Merkel. Në këtë mesazh thuhet se: Dëshiroj t'ju shpreh ndjenjat e mia të thella të simpatisë për Ju dhe për familjarët e viktimave. Gjatë këtyre orëve të rënda mendimet e mia janë për ata që kanë humbur miq e të afërm. I uroj të gjithë të lënduarve një shërim të shpejtë e të plotë".


“Pronari i fabrikës kërkoi zgjatjen e kontratës”

Kryeministri Sali Berisha ka zbardhur dje për herë të parë detaje të kontratës mes qeverisë shqiptare dhe firmës amerikane e cila do të bënte edhe çmontimin e municioneve. Duke folur në një konferencë për shtyp kreu i qeverisë hodhi poshtë zërat se kontrata kishte përfunduar më 7 dhjetor. Madje sipas tij kanë qenë pronarët e fabrikës ata të cilët bënë një kërkesë zyrtare për ta zgjatur atë. "Përsa i përket problemit të kontratës, pasi e dëgjova këtë gjë dhe pas verifikimit më raportohet nga ministria se kjo është absolutisht e pavërtetë, sepse pronari i fabrikës ka bërë kërkesë zyrtare për zgjatjen e kontratës dhe ka ardhur direkt nga vendi i tij për të firmosur kontratën e shtyrjes. Pra, sipas autoriteteve zyrtare të Ministrisë së Mbrojtjes, kjo është absolutisht e pavërtetë. Ka qenë një kontratë e rregullt me kompaninë amerikane", u shpreh Kryeministri Berisha. Duke u ndalur te nënkontraktori shqiptar kreu i ekzekutivit tha se gjithçka do të hetohet. Sipas tij trajnimi i punonjësve të cilët do të merreshin me çmontimin e municioneve duhet të ishte bërë nga kompania amerikane. "Lidhur me firmën shqiptare nën kontraktuese, do të hetohet. Por a është firmë nënkontraktuese, apo janë punëtorë, të cilët i ka trajnuar kompania e huaj, kjo do të sqarohet. Në çdo rast, qoftë kontraktorë, qoftë të punësuar, trajnimi i tyre ka qenë një detyrim i kompanisë së profilizuar në çmontimin e armatimeve. Sipas deklarimeve, trajnimi i punëtorëve është bërë, por, nëse është bëri trajnimi i të gjithë punëtorëve, kjo mbetet çështje hetimi dhe do të hetohet", theksoi më tej Kryeministri Berisha.


Rama: Qeveria të hapë llogari bankare për të dëmtuarit

Kreu socialist Edi Rama ka vizituar të plagosurit e tragjedisë së Gërdecit në Spitalin Ushtarak të Tiranës dhe familjet e evakuuara në Kovalishencën e Ushtrisë dhe atë të rendit në Plazhin e Durrësit. "Qeveria të hapë menjëherë një numër llogarie ku të gjithë ata shqiptare dhe shqiptarë, apo miq të huaj, që dëshirojnë t'i ndihmojnë këto familje fatkeqe, të mund të adresohen pa humbur kohë në mënyrë që të jepet ndihmë, jo vetëm nga individë, por edhe nga organizma vendase dhe të huaja edhe nga vendet mike që t'u vijnë në ndihmë këtyre njerëzve, jo thjesht për sot. Po ashtu dhe për nesër, në mënyrë që ato 300 e ca shtëpi të ngritura me djersë, gjak, sakrifica, emigracion, privime, të mund të rindërtohen", tha Rama në plazhin e Durrësit me familjet e evakuuara. Ndërsa në Spitalin Ushtarak në Tiranë, ka falënderuar personelin mjekësor për gatishmërinë dhe profesionalizmin e treguar në përballimin e situatës emergjente. Gjithashtu kreu socialist ka përgëzuar edhe policët, ushtarët që u angazhuan ditën e tragjedisë por dhe dje, siç ishin forcat e xhenios "për mënyrën sesi i dolën përballë kësaj katastrofe, e cila pa dyshim është një katastrofë me përmasa të jashtëzakonshme". Në interes të mediave për përgjegjësit e kësaj ngjarjeje, Rama tha se "sot janë orë për maturi dhe qetësi". "Eshtë një katastrofë për të cilën do të na duhet të fokusohemi dhe me qetësi e drejtësi të nxjerrim të gjitha përgjegjësitë. Ndërkohë, në respekt të atyre qindra familjeve që sot janë të pastreha dhe që sot kërkojnë ende njerëz të humbur, të atyre fëmijëve, grave që janë të traumatizuar duhet të mbetemi me kaq dhe të mos shtyhemi më tej, pasi ditët në vijim do të na japin të gjitha mundësitë për të bërë detyrën edhe në funksion të zbardhjes së kësaj tragjedie, për të cilën uroj që Prokuroria të ketë filluar dhe ajo të bëjë detyrën e saj, si strukturat e tjera që përmenda".

Llogaria

Qeveria ka hapur dje pranë Raiffeisen Bank llogari bankare me emrin "Ndihma për të prekurit nga ngjarja në Gërdec". Numrat e kësaj llogaria janë:

ALL 8003890900
EUR 8000890900
GBP 8002890900
USD 8001890900


Tragjedia, Meta: Berisha të marrë përgjegjësitë e veta

Kryetari i LSI-së Ilir Meta ka fajësuar Kryeministrin e vendit për tragjedinë e Gërdecit. "Unë mendoj se nuk duhet ta fshehim kokën si struci, pasi përgjegjësia kryesore i takon Qeverisë, i takon Kryeministrit Berisha. Duket qartë edhe nga informimi që kanë edhe mediat se Kryeministri ka qenë në dijeni të një vendimi për të realizuar këtë lloj aktiviteti pikërisht në një zonë shumë të koncentruar me banorë. Kjo është një tragjedi që të gjithë duhet të reflektojnë, të nxjerrin përgjegjësitë edhe së të tjerëve, por përgjegjësitë kryesore Berisha duhet t'i marrë vetë", tha Meta. Këtë deklaratë Meta e bëri në përgjigje të interesimit të medias për përgjegjësit e tragjedisë, gjatë vizitës që i bëri të plagosurve në Spitalin Ushtarak. Në këtë vizitë Meta shoqërohej nga nënkryetari i LSI Prof.Sabit Brokaj, sekretari i Përgjithshëm Petrit Vasili, deputeti Ndre Legisi dhe anëtari i Kryesisë Dritan Ylli. Meta ka kërkuar nga Qeveria që të rrisë shkallën e transparencës për atë që ka ndodhur dhe në radhë të parë pasojat e saj njerëzore. Duke analizuar përmasat e mëdha të humbjeve njerëzore dhe materiale, kreu i LSI-së i kërkoi qeverisë të kërkojë edhe një ndihmë ndërkombëtare për këtë tragjedi në radhë të parë nga OKB-ja, Bashkimi Evropian dhe gjithë vendet e tjera. "Kostoja e kësaj tragjedie është pa dyshim shumë e madhe nga ana njerëzore dhe për fat të keq është në shumë drejtime e pariparueshme, por njëkohësisht sikurse e keni vënë re ju dhe sikurse po e shohim të gjithë çdo ditë dhe më shumë, është e jashtëzakonshme edhe nga ana materiale dhe kuptohet se janë me mijëra njerëzit, që janë larguar nga këto zona", tha Meta.


Topi: Fabrika në një vend jo të përshtatshëm

Presidenti Bamir Topi, ka kërkuar dje hetime për të zbardhur tragjedinë e Gërdecit.

ADI SHKEMBI

Në konferencën e parë për shtyp, një ditë pasi kishte kërkuar që situata të trajtohej me qetësi, kreu i shtetit i është drejtuar Prokurorisë së Përgjithshme për të kryer hetime profesionale, pasi sipas tij tragjedia është shumë e rëndë. Sipas presidentit "Unë i kam kërkuar dhe inkurajoj Prokurorinë që të zhvillojë hetime për ngjarjen, të zhvillojë hetime mjaft profesionale, sepse ngjarja është e rëndë, është ngjarje e jashtëzakonshme, e cila padyshim kërkon që të nxjerrë në dritën e diellit shkaqet përse ndodhi kjo tragjedi, edhe për të ardhur pikërisht në atë që thashë pak më parë që situata të tilla jo vetëm t'i analizojmë, jo vetëm t'i vlerësojmë për dëmin, sepse dëmi në radhë të parë është njerëzor, por dëmi është edhe ekonomik". Duke iu referuar dëmeve ekonomike, të cilat ndonëse ende nuk janë llogaritur, pritet të jenë shumë të mëdha, Topi tha se ato i kalojnë edhe atë të tërmetit të vitit 1979. "Eshtë një dëm, i cili mund t'ju them për atë që kam në memorie, tërmetin e vitit 1979, me dëme më të mëdha se ai tërmet, ç'ka do të thotë që gabimet njerëzore, bëjnë atë që të kalojnë edhe përmasat e tragjedive që sjell natyra, ç'ka do të thotë që institucionet duhet patjetër që pas kalimit të fazës së emergjencës, të ndalen për ta analizuar atë", vijoi më tej kreu i shtetit.
Fabrika
I pyetur lidhur me vendndodhjen e fabrikës, e cila është vendosur pranë zonave të banuara, kreu i shtetit tha se vendosja e saj në këtë vend ka qenë e pamenduar. "Në pamje të parë dhe jo vetëm në pamje të parë, fakti që jemi edhe post-factum në një analizë të tillë, na bën të vlerësojmë që pozicionimi ka qenë i pamenduar, kuptohet midis Tiranës, Durrësit, Rinasit", theksoi kreu i shtetit. Duke iu referuar mbledhjes së radhës së Këshillit të Sigurisë Kombëtare, Presidenti Topi bëri të ditur se në këtë mbledhje do të bëhet një analizë e thellë për vendet dhe metodikën e asgjësimit të municioneve. "Pra, ajo që ndodhi nuk lejon askënd që të justifikojë që operacione të tilla bëhen pranë zonave të banuara, të populluara madje edhe pranë stacioneve strategjike, sikurse është aeroporti, sikurse është superstrada. Këto janë gjëra të dukshme, janë gjëra shumë vizibël që askush nuk ka të drejtë të thotë të kundërtën", vijoi më tej kreu i shtetit. Në fund presidenti ka kërkuar nga organet përgjegjëse për të bërë një plan të detajuar për kompensimin financiar të të gjithë të prekurve nga shpërthimi i dy ditëve më parë. Sipas Topit "këto janë dëme që askush nuk dëshironte t'i realizonte. Nuk janë dëme që i bënë individit nga një person i thjeshtë, por janë dëme që i vijnë nga aktivitete për të cilat dikush duhet të përgjigjet edhe ekonomikisht. Unë jam i bindur që krahas predispozicionit të shtetit, të qeverisë, të strukturave të pushtetit vendor, të cilat duhet të bëjnë punën e tyre dhe po e bëjnë mjaft mirë, besoj që ka vend edhe për momente të tjera që konsiderohen momente ligjore kompensimi financiar". Ashtu si edhe Kryeministri Berisha, kreu i shtetit u shpreh i bindur se ky shpërthim i municioneve nuk do të ndikojë në vendimin e Bukureshtit në fillim të muajit prill kur për Shqipërinë vendoset nëse do marrë apo jo ftesën për anëtarësim në NATO.


Në Itali e Greqi 16 të plagosur, ja gjendja në spitale

Duart e tyre rendin mbi listat e të plagosurve sikur kërkojnë një rajon të humbur në një hartë gjigante të një vendi të panjohur. Ato mbajnë njëra-tjetrën duke shtrënguar duart ndërsa rikthehen edhe njëherë tjetër në krye të listave për t'ia nisur kërkimit nga fillimi. Janë tri banore të zonës së Gërdecit të cilat nuk dinë ku ndodhen të afërmit e tyre.

Trazhgim Sokolaj

Për disa orë ato nuk largoheshin nga Spitali Ushtarak i Tiranës edhe pse mjekët u thanë se të afërmit e tyre nuk ndodheshin aty nëse emrat nuk gjendeshin në listat e afishuara në mur në krah të djathtë të derës hyrëse. Situata në Spitalin Ushtarak dje ka qenë më e qetë. Ambulancat ushtarake sollën aty dy të vdekur të cilët nuk u pranuan në spital ndërsa mjekët u thanë drejtuesve të automjeteve t'i çojnë kufomat në Morgun e Tiranës. Një burrë rreth 38-vjeç, më flokë të çartur vrapon ndërsa mban në duar vajzën e tij, ndoshta 3-vjeçe. Qenia e pafajshme është mbledhur fort pas trupit të babait të saj ndërsa duron dhimbjet që i vijnë nga pjesa e djathtë e fytyrës e djegur krejt. Njëra dorë e prindit mban një fashë të madhe të vendosur në atë anë të fytyrës së fëmijës që mezi i mban lotët. Mjekët e marrin dhe bashkë me babain e vajzës hyjnë në spital për t'i dhënë mjekimet e nevojshme. Edhe në Qendrën Spitalore Universitare dje gjendja ka qenë më e qetë. Kanë mbërritur më pak se dhjetë persona me dëmtime të pjesshme nga djegia, ndërsa shumica e të sëmurëve që ishin paraqitur një ditë më parë, kanë dalë nga shtrimi dhe janë kthyer drejt banesave të rrafshuara nga shpërthimi në Gërdec e zonat përreth.
Jashtë për kurim
Një numër prej 16 personash të plagosur me lëndime të rënda janë nisur dje nga aeroporti i Rinasit në drejtim të Greqisë dhe Italisë për kurim të specializuar. Ndërkaq në aeroportin ndërkombëtar kanë mbërritur edhe 11 avionë me ndihma mjekësore nga Gjermania, Austria, Italia, Greqia dhe Maqedonia. Këto ndihma menjëherë janë transportuar në spitalet e Tiranës, Durrësit e Fushë-Krujës për t'u shkuar në ndihmë viktimave të tragjedisë. Fluturimet e programuara për pasagjerët e zakonshëm kanë vazhduar normalisht në aeroportin ndërkombëtar pavarësisht ngarkesës së krijuar nga ndihmat dhe transportimi i të sëmurëve. Nga numri prej 16 personash që janë nisur jashtë vendit për kurim, sipas burimeve zyrtare nëntë prej tyre kanë fluturuar dje në mëngjes në drejtim të Spitalit të Brindizit. Njëri nga avionët ka pasur probleme teknike dhe nuk ka fluturuar duke vonuar nisjen vetëm për pak minuta. Ndërkaq të plagosurit e tjerë janë nisur në drejtim të Greqisë dhe janë vendosur kryesisht në Spitalin e Janinës.
Në spitale
Ditën e parë të tragjedisë, Spitali Ushtarak i Tiranës ka përballur 169 raste të plagosurish. Nga ky numër personash, 87 prej tyre janë shtruar pasi dëmtimet që kishin marrë ishin serioze dhe kishin nevojë për mjekim. Ditën e djeshme gjysma e të shtruarve janë larguar nga spitali pasi gjendja e tyre nuk paraqiste probleme. Aty kanë mbetur vetëm 37 persona të plagosur që mbahen në trajtim mjekësor të vazhdueshëm. Edhe situata me personat që kishin humbur gjak është normalizuar. Spitali Ushtarak dhe QSUT-ja në Tiranë dje kanë pasur rezerva të mjaftueshme gjaku për shkak se kërkesa është ulur ndërsa bankat e gjakut ishin mbushur nga dhurimi vullnetar i qytetarëve dhe ndihma e mbërritur nga jashtë.


Turpi në Lezhë dhe Fier, mjekët kthejnë vullnetarët për gjakun

LEZHE/FIER - Mungesa e qeseve të gjakut në bankat e disa spitaleve të qyteteve më të mëdha të vendit ka shkaktuar skandalin e radhës në këto ditë fatkeqësie. Të parët që bënë publik këtë fakt, të paprecedent përballë nevojave emergjente për qindra të plagosur ishin punonjësit e KESH-it të Kurbinit. Ata i janë drejtuar spitalit të Lezhës, ku kanë gjetur jo vetëm problemet në furnizimin e flakonëve, por dhe sipas tyre, indiferencën e mjekëve. Mësohet se punonjësit e filialit elektrik, të mbledhur nga drejtori Preng Lalaj, rreth orës 20:00 të mbrëmjes kanë mbërritur fillimisht në spitalin e Laçit. Meqenëse këtu mungon banka e gjakut ata janë nisur drejt atij të Lezhës. "Punonjësit e spitalit të Lezhës nuk kanë pranuar të na merrnin gjak, duke ngritur pretendimin në fillim se nuk merrej gjak në Lezhë. Pas insistimit tonë dhe disa konflikteve me mjekët na thanë se nuk ka kushte për të marrë gjak e më pas se nuk kishin bazë materiale që ta ruanin e më pas ta nisnin në Spitalin Ushtarak", shprehet Lalaj. Por, me të njëjtën situatë janë përballur dje dhe qytetarët fierakë. Dhurimi i gjakut nga qindra vullnetarë vijoi deri në orën 23:00 të mbrëmjes së të shtunës dhe pastaj qytetarët u kthyen nëpër shtëpitë e tyre. Shumica nuk mundën të dhuronin dot gjak për të kontribuar në ndihmë të vëllezërve të Vorës. Sikur të mos mjaftonte kjo, që në orët e para të mëngjesit shumë qytetarë i janë drejtuar sërish spitalit, por edhe këtë herë ka qenë një përpjekje e kotë. Dera e punktit të gjakut ka qenë e mbyllur. Këtë fakt e ka pohuar edhe drejtori i spitalit të Fierit, Artur Gjika. "Ishte e pamundur të përballohej, jo se ne nuk kemi mundësi, por ishte një dyndje shumë e madhe, e paimagjinueshme", u shpreh ai, ndërsa falënderoi qytetarët për aktin e tyre fisnik.
r.n/m.r

“Heronjtë janë pilotët, mjekët dhe RENEA”

Kryetarja e Kuvendit të Shqipërisë, Jozefina Topalli bëri dje sot paradite një vizitë në Spitalin Ushtarak të Tiranës, për të parë gjendjen e të plagosurve nga shpërthimi i një dite më parë në Gërdec. Ajo bisedoi me mjekët për t'u njohur me gjendjen e të plagosurve ndërsa takoi bashkë me ta, të lënduarit dhe të afërmit e tyre duke u uruar shërim të shpejtë e duke u dhënë kurajo për të përballuar dhimbjen. "Përgëzoj dhe falënderoj ekipin e mjekëve të Spitalit Ushtarak për gatishmërinë e tyre. Të menaxhosh një situatë të tillë në mënyrë kaq të veçantë është një meritë e jashtëzakonshme e tyre. Gjithashtu edhe djemtë e reparitit të policisë RENEA dhe pilotët që transportuan të plagisurit. Ata janë heronjtë e ditës", tha Topalli.


Thellohet tragjedia, 314 viktima

Nëntë jetë njerëzish u shuan mes shpërthimit, zjarrit dhe flakëve përvëluese. Shtatë nga trupat e pajetë janë identifikuar në Morgun e Tiranës, kurse dy kufoma janë ende pa emër.

Trazhgim Sokolaj

Nëntë persona të tjerë rezultojnë të humbur pa asnjë gjurmë. Ata nuk u gjetën në shtëpi, në spitale dhe as në morg. Të afërmit e tyre nuk dinë asgjë për nëntë personat, shumica prej të cilëve ishin punëtorë që kryenin çmontimin e predhave në fabrikën e fshatit Gërdec. Zyrtarisht nëntë të humburit nuk janë shpallur të vdekur ndërsa kërkimet për ta vazhdojnë në gërmadha pasi nuk ka të dhëna se ndodhen diku tjetër. Këto janë të dhënat e fundit zyrtare të ditës së djeshme lidhur me bilancin tragjik të katastrofës së ndodhur tri ditë më parë vetëm 10 kilometër larg Tiranës. Në mënyrë jozyrtare, shifrës së nëntë personave të vdekur i shtohet edhe një person i cili është gjetur dje nën gërmadha por që nxjerrja e tij nuk ka qenë e mundur. Në rrethana të paqarta ai ka zhvilluar një telefonatë rreth 4 minutëshe duke lajmëruar se ishte gjallë ndërsa janë dëgjuar vetëm britmat dhe rënkimet e tij. Nga pesë trupa të pajetë që ishin gjetur gjatë ditës së parë, dje janë nxjerrë edhe katër trupa të tjerë të pajetë duke çuar në 9 persona listën e njerëzve të vdekur. Mbrëmjen e djeshme numri total i personave që janë paraqitur në të gjitha spitalet e vendit pas tragjedisë së ndodhur në gërdec, llogaritej zyrtarisht në 296 shtetas.
Konfuzioni me listat
Gjatë gjithë ditës së djeshme ka pasur me dhjetëra banorë të zonës së Gërdecit dhe fshatrave përreth që kërkonin të afërmit e tyre pa mësuar diçka të saktë për fatin e tyre. Në dyert e spitaleve kanë rendur edhe persona të afërm të punonjësve që ndodheshin në fabrikën e çmontimit të municioneve luftarake në momentin kur ndodhi shpërthimi. Duket se ka pasur një konfuzion mes listave të spitaleve, policisë dhe autoriteteve lokale të zonës. Qytetarët nuk gjenin informacion për të afërmit e tyre në Spitalin Ushtarak, shkonin në QSUT dhe riktheheshin përsëri prej andej pa mësuar diçka për të afërmit e tyre. Spitalet janë detyruar të afishojnë në muret e jashtme listat e personave të paraqitur aty. Ndërkaq Policia e Shtetit por edhe Ministria e Shëndetësisë, për shkak të mungesës së informacioneve e të dhënave të sakta, kanë bërë publikë disa numra telefoni ku çdo i dëmtuar mund të kërkonte ndihmë duke njoftuar vendndodhjen e tij. Po kështu në këta numra telefoni qytetarëve u është kërkuar të japin informacion edhe për persona të vdekur apo të tjerë që rezultojnë të humbur. Gjatë vizitave në Spitalin Ushtarak, vetë Kryeministri Berisha është përballur me dy të sëmurë që deklaronin humbjen e të afërmve të tyre ndërsa dy banorë të tjerë jashtë spitalit, denonconin humbjen pa gjurmë të tre personave të tjerë.
Dëmet materiale
Shtabi i Emergjencës i instaluar në Vorë nën drejtimin e zv/kryeministrit Gazmend Oketa por edhe vetë Kryeministri Sali Berisha, kanë bërë dje një bilanc paraprak lidhur me dëmet e shkaktuara nga tragjedia. Sipas Shtabit të Emergjencës, numërohen 2300 banesa të dëmtuara në zonat rreth vendit ku ndodhi shpërthimi i repartit ushtarak dhe fabrikës së çmontimit të predhave. "Nga këto, 1600 banesa kanë dëmtime të lehta, 200 shtëpi kanë dëmtime të mesme, 185 të tjera janë dëmtuar rëndë, kurse 300 banesa janë rrafshuar tërësisht", thanë burimet zyrtare nga shtabi i emergjencës. Këto të dhëna janë konfirmuar edhe nga Kryeministria. Ndërkaq një numër i konsiderueshëm automjetesh private të banorëve të zonës janë dëmtuar me thyerje të xhamave si pasojë e shpërthimit të ndodhur tri ditë më parë në Gërdec të Vorës.

Lista e të vdekurve

Jetmir BALLAZHI 19 vjeç
Muhamet HOXHA 59 vjeç
Rajmonda DURDA 40 vjeçe
Besim CANGA 57 vjeç
Roland ALLA 20 vjeç
Hysen CANI 52 vjeç
Liljana DELIU 23 vjeçe
Jetmir DELIU 21 vjeç
Reshit KRUJA 47 vjeç


Shifrat e tragjedisë

314 numri total i viktimave
9 persona të vdekur
9 persona të humbur
296 persona të plagosur
8 persona në gjendje të rëndë
16 persona për kurim në Itali e Greqi
1600 banesa me dëmtime të lehta
200 shtëpi me dëmtime të mesme
185 shtëpi me dëmtime të rënda
300 shtëpi të rrafshuara nga shpërthimi


Të vdekurit në Morgun e Tiranës, në pritje familjarëve u bie të fikët

TIRANE - Ndërsa gjendja në hyrje të Spitalit Ushtarak dhe të QSUT duket se ishte qetësuar ditën e djeshme, në hyrje të Morgut të Tiranës gjithçka ka qenë ndryshe. Burra dhe gra qëndronin aty me lot në sy duke pritur. Kishin rendur nëpër spitale, kishin shkuar në shtabin e emergjencës, por nuk kishin mësuar asnjë lajm për njerëzit e tyre. Në këto kushte, e vetmja mundësi kishte mbetur morgu, u kishin thënë se aty po dërgoheshin personat që kanë gjetur vdekjen si pasojë e tragjedisë. Katër herë me radhë ambulancat ushtarake kanë mbërritur në morg. Rituali tragjik përsëritej duke shkaktuar gjendje të fikëti tek dy gra që prisnin me ankth mbërritjen e të afërmve të tyre të pajetë. Njëra prej këtyre grave, në momentin e mbërritjes së kufomës së tetë, ka hyrë brenda oborrit të morgut dhe është afruar tek një dritare për të parë nëse viktima ishte i afërm i saj. Në këto momente gruaja, rreth 50 vjeçe ka pësuar gjendje të fikëti duke rënë përtokë. Në ndihmë të saj shkuan të afërmit. Aty pranë është vendosur edhe një grup oficerësh të policisë së Tiranës dhe Prokurorisë. Sapo mbërrijnë kufomat ata hyjnë në kontakt me mjekët dhe me të afërmit e viktimave për të konfirmuar identitetin e viktimave. Pasditen e djeshme, ndërsa policia dhe ushtria thuajse kishin ndërprerë operacionin e kërkimit për trupat e viktimave ende në dyert e jashtme të morgut kishte rreth 10-15 persona që prisnin ndonjë lajm për të afërmit e tyre që nuk janë gjetur ndërsa konsiderohen të humbur. Mjekët e morgut thonë se shumica prej të vdekurve kanë humbur jetën si pasojë e djegieve të mbi 90 për qind të masës trupore, si pasojë e shtypjes apo dëmtimit të organeve të brendshme nga presioni i shpërthimit si dhe nga përplasja apo goditja me objekte të forta.
t.s


Policia: Njoftoni në numrin 129

TIRANE - Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit edhe gjatë ditës së djeshme u ka bërë apel qytetarëve të prekur nga tragjedia e ndodhur në Gërdec, që për çfarëdo problemi që ata kanë të lajmërojnë organet e rendit në numrin pa pagesë, 129. Policia tha se pas lajmërimit të qytetarëve në këtë numër do të kryhet çdo ndërhyrje e nevojshme me operacione kërkim shpëtimi, transport të plagosurish, strehim apo mbrojtje nga rreziqet e mundshme që u kanosen banorëve të zonës së tronditur nga shpërthimet e ndodhura tre ditë më parë. Policia ka bërë me dije gjithashtu se gjatë ditës së djeshme në funksion të lehtësimit të operacionit të kërkim shpëtimit ka bllokuar disa prej akseve rrugore që çojnë nga Tirana në drejtim të Vorës.


Vijnë nga Italia, flenë në tunel

Dje në Gërdec ishte e pamundur të hyje. E vetmja rrugë, që të çon në fshat, nënkalimi i autostradës Tiranë-Durrës ishte bllokuar nga policia.

Fatos Mahmutaj

Dhe si të mos mjaftonte policia e kryeqytetit, dhjetëra forca komando dhe të Policisë Ushtarake ndalonin prerazi çdo automjet apo këmbësor civil të hynte në zonë. Të vetmit që hynin dhe dilnin në rrugën e ngushtë dhe gjithë pluhur të fshatit ishin ushtarakët me automjetet e tyre të rënda. E vetmja mundësi për të shkuar në zonën e tragjedisë ishte vargu me kodra sipër fshatit. Detyrohemi të kalojmë asaj rruge. Në fillim duken disa shtëpi pa çati, më pas kur afrohemi shohim njerëz që përpiqen t’i rregullojnë sadopak duke iu trembur motit të vrenjtur. Nuk kemi shkuar ende në Gërdec, i cili ndodhet pas kodrës së pyllëzuar. Pas rreth një ore rruge të vështirë nëpër shkurre ia dalim të jemi sipër fshatit. Nga vatra e shpërthimit, që ndodhet përballë shohim të dalin ende re të dendura tymi, ndërsa grupe ushtarësh lëvizin nëpër fushë duke mbledhur predhat e shpërndara aty–këtu.
Fshati
Sapo afrohemi në hyrje të fshatit takojmë Altinin. Eshtë një djalë nga fshati që kishte ndjekur të njëjtën rrugë si ne për të shkuar në banesën e tij. Mbrëmjen e një nate më parë kishte udhëtuar nga Milano e Italisë bashkë me vëllain më të madh Xhevitin, për të takuar familjarët pasi kishin mësuar tragjedinë. Sapo kishin mbërritur në shtëpi dhe kishin mësuar se të gjithë njerëzit kishin shpëtuar, bashkë me ta ishin strehuar në një tunel të vjetër pranë shtëpisë. Tashmë familja e tij aty do jetonte. Jo vetëm nga frika e shpërthimeve, por nuk kishin ku të shkonin tjetër. Mëngjesin e djeshëm një helikopter ushtarak ishte ulur në luginë dhe i kishte evakuuar nga zona. Por çdo gjë kishte qenë e kotë pasi për t’u rikthyer, dy orë më pas, u ishte dashur të kalonin të gjithë nga kodra me shkurre. Banesa e dy vëllezërve Altin dhe Xhavit Aliu ndodhej sipër banesave të tjera. Nga shtëpia e vjetër nuk kishte mbetur asgjë në këmbë, ndërsa nga banesa moderne që katër vëllezërit Aliu kishin ngritur me mundin disavjeçar në emigracion kishin mbetur vetëm blindat e betonit dhe soletat. Çdo gjë tjetër ishte thërrmuar.
Tmerri
Në oborrin e familjes Aliu gjejmë mjaft njerëz. Burra të lagjes ishin mbledhur të gjithë dhe po diskutonin me njëri-tjetrin si në mort, megjithëse nga fisi i tyre nuk kishte vdekur askush. Nuk u kishte mbetur më asnjë pasuri. Madje njëri prej tyre mbante të veshur ende një këmishë me jakë të përgjakur. Nuk kishte tjetër, të paktën ta ndërronte. Nga vila e tij dykatëshe kishin mbetur në këmbë vetëm ca shtylla betoni. Tmerri që kishte ardhur nga lugina përballë kishte kthyer në grumbuj rrënojash lagjen e tyre. Të gjithë tregojnë se kishin qenë duke u marrë me punët e përditshme në fushë, apo me blegtorinë kur kishin dëgjuar krismat e para, ndërsa brenda pak sekondash kishin parë të rrafshohej fshati. Më të dëmtuarat ishin banesat e lagjes Halili. Në vend të rreth 30 banesave të fisit Halili, të cilat ndodheshin përballë luginës së tmerrit kishte vetëm copëra tullash dhe blindash të thërrmuara. Aty-këtu dalloje ndonjë trung peme të rrafshuar në sipërfaqe, pasi degët kishin fluturuar qindra metër sipër në pllajë. Të mbijetuarit në Gërdec, ndërsa mbanin sytë nga qielli pëshpëritnin me njëri–tjetrin: “Mbase na ndihmon shteti që na solli tmerrin në mes të fshatit”.


Kaca: Shpërthimi mbase nga 1 kapsollë a gabim

TIRANE – 35-vjeçari Haxhi Kaca, sillej rrotull kantierit të kthyer në krater. Ishte ndër të vetmit që një ditë më parë kishte parë tmerrin me sy, ndërsa ishte kthyer për të dëgjuar ndonjë lajm për tre anëtarët e familjes së tij të zhdukur. Burri nga Martaneshi thotë se kishte dy muaj që punonte në fabrikën e çmontimit të predhave, të cilën e quan fabrika e tmerrit. Më pas aty kishte nisur punë edhe kunata e tij Zeliha Kaca, ndërkohë në të njëjtin vend punonin edhe kushërira e tij Bukurie Cani me bashkëshortin Shefki Cani. Te tre këta rezultojnë të zhdukur, ndërsa sipas Haxhiut ndodhen të groposur poshtë masivit gjigand të dheut që ka mbuluar rrënojat e kantierit gjigand. “Unë isha duke punuar në qendër të fabrikës, ku po shtyja një karrocë dore të mbushur me barut, kur u dëgjua krisma e parë. Brenda pak çastesh pashë flakën dhe dëgjova dy–tri krisma të tjera, -shprehet ai, duke shtuar se në këtë moment kishte parë njerëzit e parë të vraponin. Edhe ai kishte vrapuar së bashku me gruan, duke dalë jashtë rrethimit të fabrikës dhe më pas ishin larguar nga rrezja e shpërthimit. Pak sekonda më vonë çdo gjë ishte kthyer në shkrumb ndërsa predha të shumta vazhdonin të shpërthenin dhe të përhapeshin nëpër gjithë zonën. Sipas Haxhiut kushërira e tij Bukuria me burrin ndodheshin afër tij në qendër të fabrikës, ndërsa kunata Zeliha Kaca shumë pranë hyrjes. “Nuk e kuptoj pse ajo nuk ka mundur të dalë”, -tha Haxhiu ndërsa pohoi se atë mund ta ketë rrëzuar përtokë vala e fortë e shpërthimit. Sipas tij shpërthimi i fortë që shkatërroi gjithë ndërtesat e zonës përreth u shkaktua nga ndezja e dy kontenierëve me barut, të cilët ishin përgatitur për t’u larguar nga fabrika. Sipas tij baruti, i cili hiqej nga gëzhojat depozitohej nëpër kontenierë, të cilët pastaj transportoheshin jashtë repartit. Shkak për shpërthimin sipas 35-vjeçarit Haxhi Kaca mund të ketë qenë ndonjë fërkim i karrocave metalike të ngarkuara me barut me sende metalike. Pasi është krijuar shkëndija, ka rënë mbi ndonjë sasi baruti të ndjeshëm ç’ka ka krijuar më pas katastrofën. Përsa i përket instruktimeve punëtori 35-vjeçar pohoi se herë pas here specialistët u përsërisnin si të punonin, ndërsa nuk i mbikëqyrnin, pasi ishin shumë pak specialistë të punësuar aty. Kaca tha se punëtorët përpiqeshin vetë të respektonin rregullat e sigurisë teknike në punë.
fa.ma.


“Mediu vinte me eskortë në fabrikë”

TIRANË - Baki Halili, është nga të vetmit banorë që është rikthyer të shohë ç’ka ndodhur me shtëpinë e tij. Ai beson se në këtë tragjedi, në mos shteti, kanë dorë njerëz të veshur me pushtet. Ai tregon se vazhdimisht në këtë repart shikonte që vinte një fuoristradë me eskortë. “Ishte një fuoristradë, modelin nuk ia mbaj mend sepse nuk i njoh makinat. Ishte në ngjyrë të errët. Një herë e pashë dhe e dallova mirë. Ishte Fatmir Mediu”. Bakiu këmbëngul se personi që ka parë aty ishte ministri aktual i Mbrojtjes Mediu, të cilin pohon se e ka parë shumë herë të vijë në fabrikën e çmontimit dhe shkrirjes së municioneve. “Unë e njoh shumë mirë atë. Madje vinte rreth orës shtatë apo tetë të mbrëmjes dhe futej në fabrikë. Po kështu e kam parë edhe herë të tjera në mëngjes, por më shumë në orët e mbrëmjes”, thotë ai. Bakiu tregon se ka dëgjuar edhe nga njerëz të tjerë që thoshin se e kanë parë shpesh ministrin e Mbrojtjes në fabrikë, i shoqëruar nga njerëz të tjerë të cilët më pas largoheshin me eskortën e tij. “E kisha parë të vinte shpesh të them të drejtën. Ndoshta mund të vinte një herë në javë, një herë në dhjetë ditë apo në dy javë që prej shumë muajsh”. Burri që tashmë ka humbur gjithçka nga pasuria e tij, veç të afërmve apo anëtarëve të familjes që nuk kanë pësuar dëmtime. Shtëpia e tij, e babait e vëllait dhe të kushërinjve, janë kthyer në gërmadha. Shtëpia e tij më e vjetër se të tjerat është bërë njësh me tokën dhe themelet “Nëse do ma kishte thënë njeri në telefon nuk do ta kisha besuar, por kur e pashë vetë ministrin që vinte këtu në fabrikë edhe kohët e fundit s’di ç`të them. Nuk u besoja as syve”. Kështu tregon Bakiu, një burrë rreth të 40 vjeç, që i ka kaluar të gjithë vitet e jetës së tij në këtë fshat. Ai tregon se ka kryer vetë shërbimin ushtarak në këtë repart, në vitet ‘84-‘86, në atë që dikur ka qenë brigadë tankesh. “Aty vinin çdo ditë kamionë të tërë me municion që shkarkoheshin dhe që çmontoheshin. Kush donte mund të shkonte të punonte dhe s’kishe nevojë të trajnoheshe. Pak minuta pasi kishte mbërritur në fabrikë për herë të parë, punëtori niste të çmontonte predhat dhe djegoret”.
d.b


Gjana e Poni, incident me banorët në Vorë

TIRANE - Anëtari i Shtabit Ndërministror të Emergjencës për ngjarjen e Gërdecit, ministri Jemin Gjana, zëvendësministri i Brendshëm Ferdinand Poni dhe deputeti i zonës së Vorës Astrit Patozi u përballën paraditen e djeshme me një situatë jo fort të këndshme me banorët e kësaj qyteze, të cilët ishin alarmuar pas një lajmi të rremë për shpërthime të fuqishme në atë zonë. Pas alarmit banorët nisën të vraponin nëpër rrugë duke braktisur qytetin ndërsa Gjana dhe Poni u munduan t’i ndalnin duke thënë se bëhej fjalë për një lajm të rremë, të cilin e kishte transmetuar një televizion privat në kryeqytet. Gjithçka nisi rreth orës 11:40, ndërsa brenda pak minutash gjithë qyteza ndodhej në rrugë. Në këtë moment situata u përkeqësua dhe Gjana e Poni humbën durimin dhe nisën debatin me zë të lartë me banorët, ndërsa policët e shumtë që ndodheshin aty nisën të bllokonin varguan e automjeteve që po tentonte të braktiste qytezën. Gjatë debatit të ashpër me disa prej banorëve, njëri prej tyre shau dhe fyeu Gjanën dhe Ponin, ndërsa u shty me ta, ç’ka u bë shkak që brenda pak çastesh ai të shoqërohej në polici, kurse zyrtarët vazhduan drejt qendrës së Vorës për të takuar banorët dhe për t’i siguruar se nuk do kishte shpërthime të tjera. Pas rreth gjysmë ore situata në qytezë u normalizua dhe banorët u kthyen në shtëpi.
f.m.


“Një trup mbetet në rrënoja, se vinçi ngec gjatë rrugës”

U munduam ta tërhiqnim pak për të mos e dëmtuar, por ishte e pamundur të nxirret pa u copëtuar trupi. Trarët dhe rrënojat e godinës nuk e linin të dilte. Vendosëm të prisnim vinçin, për të hequr rrënojat dhe për të vazhduar kërkimin”. Eshtë një prej efektivëve të forcave brigadës së reagimit të shpejtë, që tregon një pjesë të punës së kryer prej tyre gjatë operacionit të djeshëm të kërkim shpëtimit në Gërdec. Për ironi të fatit, vinçi i shumëpritur ndaloi pasi goma u shpua gjatë rrugës, nga copat e predhave të shpërthyera që ndodhen nëpër rrugë. E gjithë zona ku më parë njerëzit e kishin njohur si repart i artilerisë apo që prej gushtit si “fabrika” e çaktivizimit të municioneve, tashmë është kthyer në një rrënojë me pak skelete objektesh që kanë mundur të qëndrojnë në këmbë pas shpërthimeve. Dhjetëra ndërtesa janë rrafshuar, qindra automjete janë djegur. Më tepër se 40 forca të repartit të xhenios, të Reagimit të Shpejtë dhe Forcave Speciale të Ushtrisë me dy autoambulanca dhe disa fadroma e mjete të tjera qëndrojnë rreth vendit të shpërthimit në një distancë rreth 100 metrash. Kërkimet e ushtarëve të xhenios, kanë nisur fillimisht me një aparaturë të posaçme që futet poshtë rrënojave dhe filmon me kamera. Më pas efektivët me uniforma dhe antiplumb shkonin pranë vendit ku sinjalizonte kamera. “Gjatë ditës së sotme kemi nxjerrë disa trupa nga rrënojat e godinave pranë shpërthimit. Gjetëm një grua tek ajo shtëpia e shembur përballë portës së repartit”,- tregon një burrë me rroba ushtarake me duar të nxira që mban në dorë një radio. Sipas tij, kërkimi është i vështirë sepse nën rrënoja mund të ketë ende predha të tjera të pashpërthyera, ato mund të provokojnë shpërthime të tjera. Një efektiv tjetër i forcave të xhenios, tregon se është e vështirë të gjenden persona të gjallë në zonë. Për gjatë gjithë ditës fadromat e ushtrisë, kanë hapur gërmadhat për të gjetur të mbijetuar. Më tepër se 24 orë pas shpërthimit të së shtunës, në fshatin Gërdec të Vorës, qendrat e banimit janë braktisur. Rrugëve të fshatit, duken vetëm pak njerëz. Ata lëvizin përmes rrugicave të fshatit në mënyrë të çrregullt. Shumë prej atyre që janë kthyer, duan të shpëtojnë atë pak orendi apo sende elektroshtëpiake që kanë mbetur në banesat e rrënuara shpërthimi që tronditi fshatin e Gërdecit, Marqinetit, Marikajt e Vorës. Rreth 2 km larg Vorës, në anë të rrugës dytësore në nënkalimin që të çon në fshatin Gërdec, janë të instaluar dhjetëra forca të ushtrisë dhe të policisë. Në çdo anë policët ushtarakë të presin rrugën dhe nuk lejojnë të hysh në thellësi për tek ish-reparti i artilerisë, që së fundi ishte kthyer në një fabrikë çaktivizimi të municioneve luftarake. Një 73-vjeçar, që jetonte me të birin e sëmurë, tashmë ka vetëm rrënojat e shtëpisë së tij dhe copat e një kasolleje që i ka zënë brenda pjesën më të madhe të derrave që rriste për të mbajtur familjen. Një autoblindë e policisë ushtarake afrohet aty dhe interesohet për predhat e rëna në banesa. I moshuari acarohet dhe u kërkon ushtarëve të largohen me çdo kusht. “Do të largoheni apo të marr çiften t’u bëj sallatë”, bërtet ai ndërsa në fytyrën e ashpër i zbresin lot. Mjetet e Ushtrisë, shkojnë e vinë në rrugët e fshatit të braktisur, për të transportuar njerëzit e tyre, apo për detyra të tjera të ngarkuara në kuadër të operacionit të kërkimit. Rruga kalon përmes shtëpive të vetmuara dhe çative të rrënuara pranë të cilave duken vetëm bagëtitë që kanë mbetur gjallë. Rrallë dëgjohet ndonjë e lehur qeni. Pirgjet me tulla, blloqe të shtëpive të rrënuara, u kanë zënë frymën orendive të shtëpive. Që larg duken shtëllungat e tymit që vazhdojnë rrugëtimin për në qiell. Zona ku ndodhej fabrika duket sikur ka qenë një vend masiv i grumbullimit të plehrave, por faqja e kodrës e veshur në ngjyrë kafe të bën të ndërrosh mendim. Jo vetëm shkurret, por edhe pemët janë të zhveshura nga gjethet e degët, janë tërësisht të djegura. Aty poshtë në krater herë pas here futen ushtarët dhe specialistët e xhenios. Pasi provokojnë ndonjë shpërthim të lehtë ata largohen duke lënë pas krismat e lehta të shpërthimeve. Të paktën pesë janë krateret e shkaktuara nga shpërthimi, ato kanë një diametër që shkonin nga 20 metra deri në rreth 100 metra. Nuk dihet nëse ka njerëz të tjerë që mund të kenë mbetur në këto kratere të hapura. Herë pas here dëgjohen edhe shpërthime të fuqishme aty. Më i madhi është shënuar rreth orës 16:30, kur efektivët e ushtrisë, forcat speciale dhe të kërkim shpëtimit, ishin larguar nga territori i ish-repartit ushtarak. Në të gjithë operacionet e djeshme në terren, kanë marrë pjesë rreth 500 efektivë, ndërsa në kërkim kanë qenë më tepër se 70 vetë. Kërkimet janë ndërprerë në orën 19:00, për shkak të errësirës.

Konvaleshenca, streha e të shpëtuarve nga katastrofa
DURRËS – Shtëpia e pushimit të Ministrisë së Brendshme në Durrës është bërë ambient bujtës për 80 banorë të fshatit Gërdec, ndërsa 40 persona të tjerë janë strehuar në Komandën e Forcës së Bashkuar në Plepa të Durrësit. Të evakuuar nga banesat e tyre, për shkak të dëmtimeve të rënda që kanë marrë shtëpitë, si edhe prej rrezikut që paraqiste qëndrimi në zonën e shpërthimit, ata janë akomoduar në këto shtëpi pushimi. Edhe pse kushtet jetike në këto ambiente janë optimale, banorët e rinj e kanë të vështirë të fshehin trishtimin dhe traumën që u ka shkaktuar ngjarja e rëndë. Valentina Sadiku, 30 vjeçe nga Marikaj, tregoi për gazetën se bashkëshorti i saj, Behari, i cili kishte punuar dikur në fabrikën e çmontimit të predhave, e kishte lënë punën një muaj më parë pasi kishte bërë fjalë me përgjegjësin. Por, sipas saj, kjo nuk kishte qenë arsyeja e vetme. “Ai u largua nga puna për faktin e rrezikshmërisë së lartë të predhave”, pohoi ajo. Valentina qëndron aktualisht në Konvaleshencë me tre fëmijët e saj, ndërsa bashkëshorti i saj është kthyer në Marikaj për të verifikuar gjendjen e banesës së tyre. Ditën e djeshme këta banorë janë vizituar nga Kryeministri i vendit, Sali Berisha. Në takimet që ka bërë nga afër me banorët Kryeministri Berisha ka premtuar Gërdecin e ri me shpenzime te qeverisë, si edhe strehim afatgjatë në kamp. “Zona është shpallur zonë emergjence dhe në këtë kontekst shteti do të ndërmarrë të gjitha masat që të rindërtojë sa më shpejt atë që është dëmtuar. Po bëhen të gjitha përpjekjet për të shpëtuar jetët e të plagosurve. Nuk do të kursejmë asgjë për të shpëtuar jetën e të plagosurve dhe për të ndërtuar shtëpitë tuaja”, u shpreh Kryeministri Berisha gjatë takimit me banorët.



Grekët e kthyen në kufi, vdes në shtëpinë e motrës

Kërkoi të shpëtonte motrën dhe mbesën 4-muajshe dhe mbeti vetë i vdekur.

BURREL/ ENVER DOÇI

Ky ishte fati i 19-vjeçarit Jetmir Ballazhi, lindur në Gurrë të Matit, trupi i të cilit është prehur dje pasdite në vendlindje, afër familjes për të cilën punoi që 16 vjeç në emigracion, Greqi. Humbja e tij tragjike u mësua pak orë pas shpërthimit fatal në fshatin Gërdec, ndërsa për motrën, Lindita Deliu gjithçka është mbuluar me mister. Disa të dhëna flasin për vdekjen e saj, ndërsa të tjera për zhdukjen, por deri mbrëmë familjarët nuk kishin asnjë njoftim, ndërsa vajtonin humbjen e djalit 19-vjeçar.
Vdekja e Jetmirit
Një muaj më parë ishte kthyer për të parë të afërmit, babanë shurdh-memec, vëllain dhe motrat. Tre ditë më parë kishte marrë udhën për të emigruar përsëri jashtë vendit. Mirëpo këtë herë policia greke e kishte kthyer. Ai kishte vendosur të ndalonte një natë në shtëpinë e motrës, e cila ishte martuar në fisin Delia, në Gërdec para se të udhëtonte drejt shtëpisë. Në mesditë, pikërisht në momentet e tragjedisë Jetmir Ballazhi është ndodhur sipas të afërmve në oborrin e shtëpisë. Sapo ka dëgjuar krismat e para ka vrapuar për t’u ardhur në ndihmë motrës dhe mbesës së vogël. Mirëpo një shpërthim tjetër i fuqishëm i ka përplasur në trup portën kryesore të shtëpisë, duke i shkaktuar vdekjen e menjëhershme. Thuhet se motra dhe mbesa kanë arritur të largohen me shpejtësi, mirëpo fatkeqësisht ajo nuk ishte dje në ceremoninë e të vëllait. Sapo familjarët dhe të afërmit kanë mësuar rreth ngjarjes së rëndë kanë mbërritur tek spitali “Nënë Tereza” dhe kanë kërkuar të hyjnë në morgun e spitalit dhe të identifikojnë njeriun e tyre. Hasan Ballazhi, kushëri i viktimës thotë se sapo kishte mësuar lajmin e hidhur kishte nxituar për në vendin e ngjarjes. “Policia më pengoi të hyja tek shtëpia e vëllait dhe njerëzve të mi, - thotë Hasani. - Njerëz të afërm më thanë në telefon: “Miri ka vdekur”. Blindat e ushtrisë e policisë e kishin tërhequr trupin e tij të pajetë nga vendi i ngjarjes, thotë kushëriri i Jetmir Ballazhit. “Kur unë vajta në spital gjeta dhe të afërm të tjerë. Na lejuan të hyjmë në morg dhe fillimisht pamë 7 kufoma. Aty nuk ishte trupi i Jetmirit. Na dërguan diku më tutje dhe aty dalluam trupin e Mirit, të këputur në mes nga shpërthimi i fuqishëm.
Jeta në emigracion
Kushtet e vështira ekonomike e kishin detyruar Jetmir Ballazhin të emigronte në shtetin fqinj që në moshën 16-vjeçare. Hasan Ballazhi tregon për “Panorama” se Jetmiri ishte një djalë mjaft i mirë, punëtor dhe i urtë. “Me të ardhurat që ai siguronte nga emigracioni mbante gjallë babanë shurdh-memec, nënën e vjetër, vëllain dhe dy motra. Afro dy vjet më parë iku me para borxh dhe pak ditë më parë erdhi për të parë prindërit dhe njerëzit e afërm”, tregon kushëriri. Kushtet ekonomike të kësaj familjeje për shkak se kryefamiljari, babai i Jetmirit ishte i sëmurë janë mjaft të vështira. Shtëpia e vjetër, të ardhurat e pakta, mungesa e tokës bujqësore, e rëndonin më shumë gjendjen në këtë familje të fshatit Mishtër në komunën e Gurrës së Matit. Kryetari i Komunës Gurrë, Sali Celami dhe deputeti i Kuvendit të Shqipërisë Qemal Minxhozi pak minuta pas ceremonisë mortore u shprehën se ata do të interesohen t’u gjenden pranë pjesëtarëve të tjerë të familjes Ballazhi pas kësaj ngjarje tragjike. Ndërkohë të afërmit e viktimës nuk lënë pa kritikuar ashpër strukturat e larta të shtetit pse ato nuk iu gjendën pranë kësaj familjeje në momentet më të vështira të saj. Hasan Ballazhi thotë se është e pamoralshme dhe e palogjikshme që të gjitha shpenzimet e varrimit janë kryer nga vetë të afërmit e djalit të aksidentuar. Ndërkohë mësohet se sot do të mblidhet këshilli i Komunës Gurrë për të mundësuar dhënien e ndonjë ndihme financiare për familjen Ballazhi.

Kushëriri: Paguam 700 mijë lekë për varrimin

Megjithëse vdekja u ka ardhur nga një katastrofë gjigante, për viktimat e së cilës qeveria ka premtuar heqjen e çdo shpenzimi, familja Ballazhi është detyruar që të mbledhë lekë borxh për të tërhequr e më pas varrosur 19-vjeçarin. Kushëriri i tij, Hasan Ballazhi thotë se që në Tiranë i janë kërkuar paratë. “Nuk do ta merrni arkivolin na tha policia, sqaron Hasani, pa paguar shpenzimet e transportit dhe arkivolit. Mblodhëm para borxh dhe pak pas mesnate na dhanë një ambulancë për transport. Sapo erdhëm në Gurrë kemi paguar 700 mijë lekë për arkivolin, transportin, kostumin dhe kurorën e luleve. 170 mijë i kërkoi shoferi i ambulancës, ndërkohë arkivoli, kostumi dhe kurora kushtuan 530 mijë lekë. Ndërkohë në skedën e vdekjes së Jetmir Ballazhit shkruhej nga mjeku ekspert, Admir Sinani se vdekja e tij kishte ardhur nga shpërthimi i lëndëve luftarake.


Ismaili: Ishim kundër vendimit për fabrikën

TIRANE – Bashkia e Vorës ka qenë kundër ndërtimit të një fabrike për asgjësimin e predhave në një zonë të mbipopulluar, si ajo e Gërdecit, por megjithë reagimin, kërkesa e saj nuk është marrë parasysh. Këtë fakt e konfirmoi dje për mediat kreu i Bashkisë së Vorës, Fiqiri Ismaili, bashki e cila ka nën juridiksion dhe zonën ku ndodhi katastrofa e shpërthimeve. Sipas tij, Ministria e Mbrojtjes, e cila lejoi ngritjen e fabrikës në një sipërfaqe të populluar nga banorë është përgjegjëse për shpërthimin fatal. Vetë Ismaili, i cili është pjesë e shtabit të emergjencës të ngritur për tragjedinë e Gërdecit tregon se 6 muaj më parë u dha leja për të ngritur këtë fabrikë, ku do të transportoheshin e më pas asgjësoheshin materialet luftarake. “Bashkia e Vorës e kundërshtoi këtë vendim, duke ia paraqitur shqetësimin dhe organeve përkatëse, pasi ndërtimi i fabrikës përbën rrezik në një zonë të populluar. Ne kërkuam ngritjen e një kompleksi sportiv në këtë zonë”, pohoi Ismaili. Por, realiteti flet ndryshe. Vendimi për ngritjen e fabrikës së municioneve u mor dhe pas sistemit aty të mijëra tonëve materiale të rrezikshme nisi puna për asgjësimin e tyre. Kundërshtimi i kryebashkiakut të qytetit më të afërt me Tiranën u vërtetua me ngjarjen fatale, e cila deri tani ka marrë 9 jetë njerëzish, ndërsa fati i shumë të tjerëve ka mbetur enigmë. Prezenca e rrezikut për shkak të municioneve ende të pashpërthyera ka bërë që qindra familje të shpërngulen deri në një afat të dytë kur të vendoset rikthimi i tyre në shtëpitë-gërmadha.


Gjëma e familjes Deliu, 5 viktima

Në kohën kur Qemal Deliu kishte nisur ndërtimin e shtëpisë së tij në hyrje të repartit ushtarak në Gërdec, aty ndodheshin shumë pak ushtarë.

Fatos Mahmutaj

Pak nga pak ndërtesat gjigante po ktheheshin në gërmadha, ndërsa në fushën e futbollit të repartit, përballë banesës së 47-vjeçarit Deliu, luanin djemtë e lagjes çdo pasdite. Kjo gjendje ka vazhduar deri disa muaj më parë, kur aty nisën të shkarkoheshin kamionët e parë me predha. Pas kësaj në hyrje të repartit qëndronte një polic privat, ndërsa brenda tij ziente jeta e zhurmshme e 20 punëtorëve që punonin me turne. Ishin të gjithë banorë të zonës, shumica të zbritur nga Martaneshi dhe që kishin gjetur një mundësi punësimi në fabrikë. Pas shpërthimit të së shtunës nga banesa e Qemalit kishin mbetur vetëm disa blinda betoni, ndërsa dhëndri i tij Pëllumbi, bashkë me disa të afërm mbërriti mbrëmjen e djeshme për të kërkuar trupin e pajetë të djalit të vogël të familjes, Flavios vetëm 3.5 vjeç dhe nuses së djalit tjetër Liljanës 21-vjeçe. Beretat vishnje të Farkës ishin të vetmet që depërtuan në zonën e tragjedisë. Mes rrënojave të banesës, në bodrum ata gjetën dy lopë të gjalla, njëra prej të cilave me të gjitha gjymtyrët të thyera. Kafshët e tjera shtëpiake ishin vrarë të gjitha. Pëllumbi tregoi se kishte mbërritur me të shpejtë nga Preza në Gërdec sapo kishte mësuar ngjarjen, shpërthimin e së cilës e kishte dëgjuar edhe vetë. Aty kishte mësuar se dy prindërit e bashkëshortes së tij Qemal dhe Korre Deliu ishin plagosur rëndë dhe ndodheshin në reanimacionin e Spitalit të Djegieve. Poshtë rrënojave të shtëpisë së tij mendohet se kishin mbetur ende Flavio 3.5 vjeç dhe Liljana 21-vjeçare. Ndërsa Jetmiri, 21-vjeçar, i cili ishte punësuar në fabrikë nuk bëhet fjalë të gjendet. Mbrëmë i kontaktuar nga “Panorama” Pëllumbi 30-vjeçar dha një prononcim të shkurtër.
Si e mësuat tragjedinë e rëndë në familjen e vjehrrit tuaj?
Ndodhesha në Prezë kur u dëgjua shpërthimi rëndë. Më pas nëpërmjet telefonave dhe mediave mësova gjithçka. Në fillim gjeta dy prindërit e bashkëshortes të plagosur rëndë në spital. Aty mësova se Flavio tre vjeç e gjysmë ndodhej duke luajtur poshtë banesës me biçikletë kur shpërtheu reparti. I ati i tij, Qemal Deliu kishte qenë akoma më poshtë dhe vala e shpërthimit e kishte hedhur disa metra tej. Po të njëjtin fat kishte pësuar edhe vjehrra ime. Ndërsa Liljana, nusja e djalit të tyre, ndodhej brenda banesës dhe, kunati im, Jetmiri, kishte qenë në fabrikë duke punuar.
Ç’po ndodh tani me këta persona?
Dy prindërit e nuses time u nisën mbrëmë (të shtunën) në një spital italian. Dëmtimet e tyre janë të mëdha dhe me sa më kanë thënë mjekët është e pamundur të shpëtojnë. Sipas mjekëve atyre u janë dëmtuar thuajse tërësisht disa prej organeve jetësore dhe pjesa me e madhe e sipërfaqes së lëkurës. Në mëngjes (dje) bashkë me disa të afërm të mi kontrolluam nëpër rrënojat e shtëpisë me shpresën se mund të gjenim ndonjërën prej dy kufomave, por ishte e kotë. Tani në mbrëmje u kthyem sërish pasi forcat speciale të repartit të Farkës lëvizën disa prej inerteve. Të paktën të kishim gjetur kufomat për t’iu bërë nderet e fundit. Nga kjo familje tashmë mbeten gjallë vetëm tre djem.
Do i vazhdoni kërkimet?
Po patjetër do i vazhdojmë. Do kërkojmë derisa t’i gjejmë. Madje më parë kontrolluam edhe një zonë të përroit poshtë banesës duke menduar se presioni i madh e ka hedhur në ujë trupin të miturit, por edhe aty nuk gjetëm, gjë. Në një moment kur gjetëm biçikletën e tij dhe një këpucë të vogël mes rrënojave menduam se e gjetëm, por ishte e kotë. Të paktën vjehrri im kur ndodhej në spital tha se mbante mend se djali i vogël po luante me biçikletë kur ndodhi shpërthimi. Në këtë zonë do vazhdojmë të kërkojmë sërish.



Kërkimet në banesën e tragjedisë
Gjatë gjithë ditës së djeshme në banesën e shkatërruar të familjes së Qemal Deliut vazhduan kërkimet nga efektivët e repartit të Farkës, të cilët edhe pse lëvizën nga vendi pjesën më të madhe të rrënojave nuk mundën të gjenin dot asgjë. Kërkimet aty do vazhdojnë paraditen e sotme duke përdorur buldozerët ushtarakë, të cilët dje e patën të pamundur të afroheshin si pasojë e predhave të shumta që ndodheshin aty dhe rrezikonin të shpërthenin.

Dhuruesit radhë deri në 3 të mëngjesit
Radhët e dhuruesve të gjakut, pranë Qendrës Kombëtare të Transfuzionit dhe Dhurimit të Gjakut pranë QSUT-së, kanë nisur të pakësohen vetëm pas mesnatës. Sipas mjekëve që kanë qenë në gatishmëri gjatë gjithë natës, procesi i dhurimit të gjakut ka zgjatur deri në orët e para të mëngjesit të ditës së diel. Qytetarët janë drejtuar aty dhe gjatë paradites, por për momentin nevojat për gjak janë plotësuar.

Vijnë dhurues dhe nga disa rrethe
Veç qytetarëve nga Tirana, janë sensibilizuar për të dhuruar gjak dhe dhjetëra qytetarë nga rrethet e ndryshme të Shqipërisë. “Na ka ardhur gjak dhe nga rrethe të ndryshme të Shqipërisë, që sapo kanë dëgjuar lajmin, janë drejtuar nëpër pikat e dhurimit të gjakut. Dhuruan gjak, por dhe shumë prej tyre na kanë dërguar analizat e gjakut dhe janë në pritje të një thirrje”, -pohon mjekja Vjollca Spahiu.

Kërkesa më shumë për plazmë
“Gjatë gjithë mëngjesit së ditës së diel, është punuar pranë Qendrës Kombëtare të Dhurimit të Gjakut pranë Spitalit Ushtarak dhe gjaku i grumbulluar i është nënshtruar procesit të centrifugimit për të marrë plazmë. Kjo pasi nevojat më të mëdha kanë qenë për këtë pjesë gjaku, për vetë faktin që të gjithë të dëmtuarit shfaqin djegie të gradave të ndryshme”, thotë Vjollca Spahiu, mjeke pranë qendrës kombëtare të dhurimit të gjakut në QSUT.


Përcillet majori i xhenios Besim Çenga
Dje pasdite në një ceremoni me familjarë dhe të afërm, Besim Çenga, babai i tre vajzave, është përcjellë për në banesën e fundit në mungesë të plotë të pushtetarëve që këto dy ditë nuk i janë ndarë kamerave. Edhe pse për dy ditë rresht pushtetarët e lartë të qeverisë dhe të politikës kanë qenë më të pranishëm në media sesa dhe vetë të dëmtuarit e tragjedisë, asnjë prej tyre nuk ka marrë pjesë në varrimin e një ushtaraku në rezervë i cili humbi jetën duke shpëtuar jetë njerëzish. Besim Çenga, një major i xhenios, humbi jetën pak metra larg “fabrikës së ferrit” tek shpëtonte disa punëtorë të saj të dilnin jashtë dhe t’i shpëtonin flakëve. Çenga është gjetur mbrëmjen e së shtunës vonë, nga familjarët e tij, rreth orës 23:00 vetëm pak metra nga fabrika ku kishte pak kohë që punonte. Si për ironi të fatit, Çenga i cili kishte punuar për 30 vjet në ushtri dhe ishte specializuar në montimin dhe çmontimin e materialeve plasëse luftarake, humbi jetën e tij jo si specialist dhe major i xhenios, por si punëtor i thjeshtë, për shkak të gjendjes jo të mirë ekonomike. Besim Çenga kishte kaluar ushtarak në rezervë një vit më parë me gradën major. Situata e vështirë ekonomike e kishte detyruar atë të fillonte punë në këtë fabrikë, tashmë si punëtor i pakualifikuar. Përvoja e tij e madhe dhe eksperienca e gjatë në të tilla procese, nuk i janë dashur firmës zbatuese të projektit, por e kanë marrë atë si një punëtor i thjeshtë, ashtu siç punonin të gjithë banorët e zonës, në punë “hamallëku” dhe të pa trajnuar. Si për ironi të fatit, ministri i Mbrojtjes, i cili ka qenë pothuaj vazhdimisht dje në zonën e dëmtuar, pranë fshatit Gërdec, aty ku po punojnë forcat e xhenios për të pastruar zonën, nuk ka mundur të shkojë në familjen Çenga për të qenë i pranishëm në ceremoninë e përcjelljes së ish-ushtarakut në banesën e tij të fundit.

Nga: Gazeta Panorama
17/03/2008

[RaPSouL]

TRAGJEDIA GERDEC, 10 VIKTIMA NE MORG. RAMA: BERISHA E MEDIU TE IKIN PAS VARRIMIT TE VIKTIMAVE

Numri i viktimave ne morg eshte 11. Emrat e tyre jane bere publike sot, nder te cilet bie ne sy se numri me i madh eshte nga familja Deliu.

Ministria e Mbrojtjes "fsheh" dokumentat e Alb Demil

Ora 14:00-Ministria e Mbrojtjes nuk jep kontraten e firmes Alb Demil qe kishte punesuar banoret e Gerdecit per cmontimin e armeve. Burime te brendshme nga kjo ministri pohojne per Tv News24 se Ministria po e fsheh kontraten dhe nuk e ben publike per mediat “pasi po tentohet per falsifikime”. Shtypi ka dy dite qe kerkon kontraten e firmes shqiptare nderkohe qe nuk ka marre ende pergjigje nga Ministria e Mbrojtjes.
Nderkaq nga SAIC, kompania amerikane qe ka kontraktuar me firmen shqiptare Alb Demil mesohet se kontrata mes tyre ka perfunduar me 7 dhjetor 2007. Administratori i SAIC, David Backshalde ben te ditur se pas perfundimit me sukses te kontrates se tyre per cmontimin e municioneve ne Gerdec, ka marre dhe falenderimet nga Minsitria e Mbrojtjes se Shqiperise per punen e sigurte qe realizuan, duke e konsideruar aktivitetin e tyre madje si model.

Topi: Te ndihmojme per kthimin e normalitetit

Ora 13:15-Vore- Kreu i shtetit ka kerkuar qe te gjithe te behen protagoniste per te rikthyer situaten ne normalitet. “Te gjithe se bashku duhet te jemi protagoniste per ta kthyer ne normalitet kete situate”, tha Presidenti Topi gjate mbledhjes se shtabit te emergjences ne bashkine e Vores, i ngritur pas ngjarjes tragjike qe ndodhi dy dite me pare ne fshatin Gerdec, te kesaj bashkie.
“Inkurajim per te gjithe misionin tuaj qe besoj se do ta kryeni me sukses te plote”, u shpreh Presidenti i Republikes.
Ai vleresoi punen ne mbeshtetje te njerezve te traumatizuar dhe ne evidentimin e demeve materiale. “Duhet te punojme per rikuperimin e dhimbjes dhe demeve ekonomike. Njerezve duhet t’u rikthehet shpresa”, theksoi z. Topi.
Mbledhja e shtabit te emergjences ne bashkine e Vores, vazhdon pa pranine e perfaqesuesve te medias.

Rama: Te dorehiqen Berisha e Mediu

Ora 12:45-“Tragjedia e Gerdecit, pasoje e politikes se vjeter”. Me nota te ashpra, kreu i Partise Socialiste ka akuzuar politiken e ndjekur per 17 vjet rresht si te vjeter dhe shkaktare te fatkeqesive te shqiptareve, ndersa ka akuzuar pergjegjes per tragjedine e Gerdecit, Berishen dhe Mediun.
“Politika e vjeter nuk ka qene kurre e prirur drejt ndertimit te shtetit, por drejt marrjes se pushtetit”, tha Rama.
Nepermjet nje konference te sotme per shtyp, Kryesocialisti ka kerkuar doreheqjen e kryeministrit Berisha dhe Ministrit te Mbrojtjes Fatmir Mediu. “Kryeministri dhe Ministri i Mbrojtes jane pergjegjes te tragjedise na dhane nje shfaqje te shemtuar qe thyen inteligjencen e cdo shqiptari. Ne cilin vend te NATO-s doreheqjet e ketyre dy personazheve kryesore nuk do kishin qene automatike?” shprehet Rama duke shtuar se kjo do te ishte nje kontribut i cmuar per te marre ftesen ne NATO. “Shperthimi vullkanik ndodhi ne vigjilje te Samitit te Bukureshtit ku pritej anetaresimi i Shqiperise ne NATO. Ndaj theksoj se doreheqja e Berishes dhe Mediut do te ishte nje kontribut i cmuar per anetaresimin e Shqiperise ne strukturat euro-atlantike”, tha Rama duke shtuar qe doreheqja te vije menjehere pasi te jete kaluar kriza.
Rama ka akuzuar qeverine si te korruptuar dhe te paafte dhe burim te fatkeqesive te shqiptareve qe sic shprehet kryesocialisti “fatkeqesite nuk po i vijne nga shkaqe natyrore, por nga paaftesia e kesaj qeverie teresisht te korruptuar. Tragjedia e Gerdecit ka qene thjesht tragjedia e radhes”.
Rama ka kerkuar qe Ministria e Mbrojtjes te veje ne dispozicion te gjithe materialin e firmes qe bente cmontimin e municioneve ne Gerdec per te bere transparente hapjen e fabrikes se armeve prane fshatit “ne te cilen punetoret shkonin ne pune sikur shkonin ne ndonje rrobaqepsi”, vuri theksin nder te tjera, Rama.

[Qyfyre]

Prokuroria: Tre muaj më parë, një tjetër shpërthim

TIRANË- Burime nga Prokuroria bëjnë me dije se banorët e fshatit Gërdec, të cilët janë marrë në pyetje, kanë treguar edhe një rast tjetër shpërthimi, këtu e tre muaj më parë, ku pas një zjarri të ndezur brenda repartit për ngrohje, ka marrë flakë një arkë e mbushur me plumba automatiku të kalibrit 12.7 mlm. "Marrja në pyetje e banorëve të zonës dhe punëtorëve të kësaj fabrike kanë zbuluar edhe një rasttjetër shpërthimi, tre muaj më parë. Shpërthimi i një arke me fishekë, incident i cili nuk u denoncua dhe nuk u mor vesh nga askush, përveç personave që ndodheshin brenda dyerve të repartit nuk ka sjellë masa më të larta sigurie në fabrikën e demontimit",-bëjnë me dije burime nga prokuroria. Po sipas këtyre burimeve, ka rezultuar se në këtë repart çmontoheshin përveç predhave 60 mlm deri në 155 mlm, edhe fishekë të kalibrave të ndryshme, ku me ndihmën e punëtorëve të pakualifikuar nxirrej prej predhave baruti, i cili hidhej në një kontenier, ndahej veçmas siguresa dhe bronxi, bakri dhe çeliku të cilët transportoheshin për skrap, po nga firma "Alb-Demil". Megjithë përpjekjet e qeverisë për t'i cilësuar punëtorët e kësaj fabrike të specializuar, vetë punonjësit kanë rrëfyer për "Shekullin" se nuk janë trajnuar asnjëherë për punën dhe nuk ishin vënë në dijeni për rrezikun që u kanosej nga puna e vetme që mund të siguroje në atë zonë periferike të Tiranës, në fabrikën e çmontimit të municioneve.

Shekulli

[Qyfyre]

Dorehiqet ministri I Mbrojtjes Fatmir Mediu

Ora 15:25- Ministri I Mbrojtjes Fatmir Mediu sapo ka deklaruar se ka dorezuar doreheqjen e tij nga posti I Ministrit te Drejtesise. Ne lidhje me kete, vetem pak minuta me pare ai I ka dorezuar doreheqjen e tij kryeministrit te Shqiperise Sali Berisha per te pranuar dhe me pas per te deklaruar doreheqejn e tij. Doreheqja eministrit te drejtesise ka ardhur tre dite pas tragjedise se Gerdecit ku shpertheu depoja e armatimeve.

Balkanweb

[Qyfyre]

Tragjedia, gjenden trupat e 4 viktimave te tjere

Ora 14: 30 Gjenden trupat e pajete te 4 viktimave te tjera te shperthimit te fabrikes se cmontimit ne Gerdec te Vores. Nga te dhenat e para mesohet se gjetja e tyre ka ndodhur rreth 50 minuta me pare ne afersi te kraterit. Trupat u perkasin 3 burrave dhe nje gruaje. Nuk dihet ende identiteti i viktimave pasi trupat jane teresisht te karbonizuar. Me gjetjen e trupave te ketyre viktimave numri i te vdekurve nga shperthimi shkon ne 15.

Balkanweb

[Qyfyre]

Ministria e Mbrojtjes "fsheh" dokumentat e Alb Demil

Ora 14:00-Ministria e Mbrojtjes nuk jep kontraten e firmes Alb Demil qe kishte punesuar banoret e Gerdecit per cmontimin e armeve. Burime te brendshme nga kjo ministri pohojne per Tv News24 se Ministria po e fsheh kontraten dhe nuk e ben publike per mediat “pasi po tentohet per falsifikime”. Shtypi ka dy dite qe kerkon kontraten e firmes shqiptare nderkohe qe nuk ka marre ende pergjigje nga Ministria e Mbrojtjes.
Nderkaq nga SAIC, kompania amerikane qe ka kontraktuar me firmen shqiptare Alb Demil mesohet se kontrata mes tyre ka perfunduar me 7 dhjetor 2007. Administratori i SAIC, David Backshalde ben te ditur se pas perfundimit me sukses te kontrates se tyre per cmontimin e municioneve ne Gerdec, ka marre dhe falenderimet nga Minsitria e Mbrojtjes se Shqiperise per punen e sigurte qe realizuan, duke e konsideruar aktivitetin e tyre madje si model.

balkanweb