Close
View RSS Feed

ShEmini

Shefqet avdush emini – ikonė e pėrjetshme e artit ndėrkombėtar

Vlerėsoje Postimin
Emri:  FO-SHQIPONJA.jpg

Shikime: 41

Madhėsia:  43.8 KB

SHEFQET AVDUSH EMINI – IKONĖ E PĖRJETSHME E ARTIT NDĖRKOMBĖTAR
Kush ėshtė Shefqet Avdush Emini?
Shefqet Avdush Emini ėshtė njė prej figurave mė tė ndritura tė artit bashkėkohor shqiptar dhe ndėrkombėtar, njė piktor qė ka thyer kufijtė e gjeografisė dhe ka depėrtuar fuqishėm nė skenėn globale tė artit. I lindur nė vitin 1957 nė Ferizaj tė Kosovės, Emini ėshtė njė personalitet qė ka ngritur vlerat e artit pamor nė njė nivel universal, duke ruajtur gjithmonė thellėsinė shpirtėrore dhe karakterin identitar tė rrėnjėve tė tij kombėtare.
Biografia dhe formimi artistik
Shefqet Avdush Emini studioi nė Akademinė e Arteve tė Prishtinės, ku u formua nė njė kohė kur arti nė Kosovė pėrjetonte njė etje pėr shprehje tė lirė dhe pėr afirmim ndėrkombėtar. Qė nė vitet e para tė formimit tė tij artistik, ai u dallua pėr individualitetin krijues, pėr njė gjuhė tė veēantė pikturale qė shquhet pėr ekspresivitet tė lartė, emocionalitet tė thellė dhe njė filozofi artistike qė kapėrcen realitetin e pėrditshėm.
Ai u vendos nė Holandė, ku jeton dhe punon prej vitesh, duke e kthyer kėtė vend nė njė qendėr tė rėndėsishme tė krijimtarisė sė tij. Por veprat e tij nuk njohin kufi: janė prezantuar nė mbi 100 shtete tė botės, nė galeri prestigjioze, bienale, ekspozita ndėrkombėtare, festivale arti dhe simpoziume nga Evropa nė Azi, nga Amerika nė Afrikė.
Krijimtaria e tij – gjuha e shpirtit universal
Stili i Shefqet Avdush Eminit ėshtė i njohur pėr emocionin e fuqishėm qė shpėrthen pėrmes ngjyrave, linjave dhe formave. Ai ėshtė njė nga pėrfaqėsuesit mė tė spikatur tė abstraksionit ekspresiv, duke gėrshetuar shpirtin ballkanik me filozofinė moderne tė njeriut universal. Pikturat e tij janė si poema tė trazuara tė ekzistencės, ku shpirti lufton, dashuron, vuan, proteston dhe kėrkon dritėn nė errėsirė.
Veprat e tij nuk janė thjesht tablo, por janė dėshmi emocionale tė kohės qė jetojmė. Ai portretizon tragjeditė e luftės, ankthin modern, izolimin shpirtėror, dhimbjen njerėzore, por edhe shpresėn, bukurinė, dashurinė dhe ringjalljen.
Karriera ndėrkombėtare dhe famė globale
Shefqet Avdush Emini ėshtė njė emėr me jehonė tė madhe nė botėn e artit. Ai ka qenė i ftuar nė qindra ekspozita ndėrkombėtare dhe ėshtė fitues i dhjetėra ēmimeve prestigjioze ndėrkombėtare pėr pikturė, pėrfshirė edhe tituj nderi nga akademi arti dhe institucione kulturore tė rėndėsishme nė Evropė dhe mė gjerė.
Veprat e tij ndodhen nė koleksione publike dhe private nė Francė, Itali, Turqi, Gjermani, Holandė, SHBA, Rusi, Japoni, Kore tė Jugut, Egjipt, Kinė, Marok, Sllovaki, Poloni dhe shumė vende tė tjera. Ato janė pėrfshirė nė katalogė botėrorė arti dhe janė objekt studimi nė simpoziume akademike.
Respekti dhe vlerėsimi ndėrkombėtar
Shefqet Avdush Emini gėzon njė respekt tė jashtėzakonshėm nė skenėn ndėrkombėtare tė artit. Ai ėshtė shpesh figurė qendrore nė ekspozita ndėrkombėtare, ku nderohet jo vetėm si artist i veēantė, por edhe si personalitet me vlera tė larta njerėzore e kulturore. Shumė kritikė arti dhe historianė e kanė pėrshkruar stilin e tij si “njė lutje moderne nė ngjyra”, njė akt meditativ qė ndikon thellė nė psikikėn e shikuesit.
Shefqet Avdush Emini do tė mbetet nė histori si njė nga emrat mė tė fuqishėm tė artit bashkėkohor shqiptar dhe ndėrkombėtar. Vepra e tij ėshtė njė thesar qė i pėrket jo vetėm kohės sonė, por edhe brezave qė do tė vijnė. Gjeneratat e ardhshme do tė krenohen me tė si njė artist qė i dha frymė jetės pėrmes pikturės, qė sfidoi heshtjen me shpėrthim ngjyrash dhe qė e ngriti artin shqiptar nė majat mė tė larta tė skenės botėrore.
Personaliteti i artistit Shefqet Avdush Emini ėshtė po aq i veēantė dhe i thellė sa edhe arti i tij. Ai ėshtė njė njeri qė rrezaton integritet tė rrallė, pasion tė pashuar dhe pėrulėsi tė thellė — njė kombinim qė e bėn jo vetėm njė krijues tė jashtėzakonshėm, por edhe njė personalitet njerėzor me ndikim tė madh.
I pėrkushtuar dhe i pandalshėm nė krijim
Shefqet Avdush Emini ėshtė njė artist qė nuk njeh pushim nė rrugėtimin e tij krijues. Krijimtaria pėr tė nuk ėshtė thjesht profesion, por nevojė ekzistenciale — njė thirrje e brendshme qė ai e ndjek me pėrkushtim tė plotė. Ai pikturon ēdo ditė, nė ēdo vend ku ndodhet, qoftė nė studion e tij apo nė simpoziumet ndėrkombėtare ku ėshtė i ftuar. Ky pėrkushtim e ka bėrė njė figurė tė admiruar dhe tė respektuar kudo.
Njeri i urtėsisė dhe i shpirtit tė thellė
Emini ėshtė njė personalitet qė flet pak dhe krijon shumė. Fjalėt e tij janė gjithmonė tė zgjedhura me kujdes, tė ngarkuara me pėrvojė, menēuri dhe qartėsi mendimi. Ai nuk ka nevojė tė bėrtasė pėr tė qenė i dėgjuar — qetėsia e tij flet shumė mė tepėr. Kjo e bėn atė njė figurė tė veēantė nė botėn e artit, ku shpesh dominon egocentrizmi apo zhurma e kotė.
Modest, por me dinjitet tė lartė
Pavarėsisht famės sė madhe ndėrkombėtare dhe pjesėmarrjes nė dhjetėra ekspozita elitare nė botė, Shefqet Avdush Emini ka ruajtur njė modesti tė rrallė. Ai nuk krenohet me sukseset e tij, por i pėrdor ato si shtysė pėr tė punuar edhe mė shumė, pėr tė dhėnė edhe mė tepėr nga vetja. Dinjiteti i tij ėshtė njė reflektim i shpirtit tė tij fisnik, dhe kjo e bėn njė model frymėzimi pėr artistėt e rinj.
I lidhur ngushtė me rrėnjėt e veta
Emini nuk e ka harruar kurrė origjinėn e tij. Edhe pse jeton nė Holandė dhe udhėton nė tė gjithė botėn, ai e bart me krenari identitetin e tij shqiptar dhe e pėrfaqėson atė me dinjitet nė ēdo skenė ndėrkombėtare. Nė veprat e tij ndihen dhimbjet dhe shpresat e popullit tė tij, kultura, kujtesa, historia dhe shpirtėrorja ballkanike.
Humanist dhe njeri me empati tė thellė
Pėrmes artit tė tij, Emini flet pėr humanizmin, pėr plagėt e njerėzimit, pėr nevojėn pėr paqe, dashuri dhe mirėkuptim. Kjo nuk ėshtė vetėm njė tematikė artistike pėr tė, por njė reflektim i ndjeshmėrisė sė tij tė brendshme si njeri. Ai ėshtė i ndjeshėm ndaj vuajtjes sė tjetrit, ndaj padrejtėsive dhe luftėrave, dhe kjo empati bėhet zė pėrmes brushės sė tij.
I lirė dhe i paimituar
Nė personalitetin e tij reflektohet njė shpirt i lirė, qė nuk pranon kufij nė mendim, as modele tė gatshme nė krijimtari. Ai ėshtė vetvetja nė ēdo rrethanė, nuk ndikohet nga modat apo nga tregu, por mbetet i palėkundur nė rrugėn e vet autentike. Ky individualitet i fuqishėm ėshtė njė nga tiparet mė tė admirueshme tė tij.
Pėrmbledhta personaliteti i Shefqet Avdush Eminit ėshtė nzjė ndėrthurje e fuqishme mes thellėsisė shpirtėrore, pėrkushtimit artistik, urtėsisė njerėzore dhe dinjitetit krijues. Ai ėshtė jo vetėm njė artist i madh, por edhe njė njeri i madh — njė shembull i vėrtetė se si arti dhe karakteri mund tė bashkėjetojnė nė njė mėnyrė tė lartė, tė ndriēuar dhe tė pėrjetshme.
Fjalėt Kyēe: Asnjė Shto / Ndrysho Fjalėt Kyēe
Kategoritė
Arti

Komente

Trackbacks