A flisni shqipanglitalisht?

[erzeni]

Nga GSH

------------


S'ka ndal

A flisni shqipanglitalisht?


----------------------------------------

Edmond Tupja

Para nja dhjetë ditësh, dy të rinj të sjellshëm erdhën në fakultet e më intervistuan për probleme të gjuhës së sotme shqipe përballë trysnisë së gjuhëve të huaja. Kjo intervistë u përcoll para një jave nga televizioni publik shqiptar. Por në të mungonte ajo pjesë ku, dhunimin e masa-krimin e sotëm të gjuhës shqipe, unë ia faturoja edhe politikanëve e gazetarëve tanë; kjo censurë, që më la një shije të zymtë e më kujtoi një të kaluar edhe më të zymtë, më detyroi të ulesha para kompjuterit për të shkruar këto radhë në mbrojtje të shqipes kur atë e marrin nëpër këmbë politikanët tanë.

Gjithsesi, do të përpiqem të tregohem disi më "gentleman" me këtë soj politikanësh: nuk do t'i marr nëpër këmbë, sepse ka rrezik që ata të mos më shqiten, sado t'i fshij unë këpucët te buza e trotuarit. Pra, nuk do të merrem me ta, por vetëm me disa fjalë e shprehje të huaja që parapëlqejnë të përdorin disa prej tyre para kamerave e mikrofonëve dhe që justifikojnë titullin e këtij shkrimi.

Kështu, fjala "implementim", që e dëgjojmë kaq dendur në gojën e tyre në vend të fjalës shqipe "zbatim", merr një tingull dhe sidomos lëshon një erë të veçantë kur ndonjeri syresh e shqipton me pompozitet "im-pleh-mentim". Dikush tjetër, nuk ngurron fare kur përdor fjalën "gap" në vend të fjalës shqipe "hendek", duke e shqiptuar herë "gep", herë "gap" dhe herë "gop". Për t'i bërë jehonë pikërisht këtij shqiptimit të fundit, zotërisë në fjalë do t'i rekomandoja që, kur t'i thotë shoferit të tij "Sa larg e paske lënë veturën sot!", të përdorë, në vend të fjalës "veturë", fjalën anglo-amerikane "car". Dikujt tjetër, që, kur kthehet nga udhëtimet e tij të shpeshta në vendet anglosaksone, e ka më të lehtë të thotë "yes" sesa "po", do t'i sugjeroja të vinte një "dh" ("the" në anglishte) para "yes"-it të tij të dashur.

Gjuhët e këqija thonë se një politikane, teksa dashnori (më falni, doja të thoja partneri), e cili ishte futur e po lahej në vaskë, lëshoi në ujë ca gazra të zhurmshme, nxitoi t'i sillte atij një shishe me ujë mineral. Kur ky, i habitur, i deklaroi se nuk ia kishte kërkuar një gjë të tillë, ajo iu kthye duke u shprehur në një shqipanglitalishte të kulluar: "Pse, karo, a nuk më the: "M'bjer ë botëll ov minëral uotër"?".

Ndërkaq, ca politikanë të tjerë kanë dobësi për fjalë e shprehje të italishtes; kështu, një ditë, rastësisht pashë njërin prej tyre që reagoi, kur dëgjoi diçka nga goja e një kolegut të vet, duke thirrur "Magari!". Për pak sa nuk ia prita: "Çfarë ju ha, zotëri? T'ia kishit thënë një femre në intimitet, hajde de, por një mashkulli publikisht!?"

Sidoqoftë, nëse ndonjë nga zotërinjtë e lartëpërmendur po zemërohet tani me mua tek më lexon, le të vijë e të më takojë në FUCKultetin e Gjuhëve të Huaja; atje unë do të rrekem ta ftilloj për disa gjëra deri sa t'i faSHITet inati kundër meje dhe të mos flasë më shqipanglitalisht.

---------------

[tipik]

Mirebrema z Edmund,kisha deshire te dija origjinen e emrit tuaj,dhe nese e pini duhanin!

[Ali Baba Tepele]

Nga GSH

------------


S'ka ndal

A flisni shqipanglitalisht?


----------------------------------------

Edmond Tupja

Para nja dhjetë ditësh, dy të rinj të sjellshëm erdhën në fakultet e më intervistuan për probleme të gjuhës së sotme shqipe përballë trysnisë së gjuhëve të huaja. Kjo intervistë u përcoll para një jave nga televizioni publik shqiptar. Por në të mungonte ajo pjesë ku, dhunimin e masa-krimin e sotëm të gjuhës shqipe, unë ia faturoja edhe politikanëve e gazetarëve tanë; kjo censurë, që më la një shije të zymtë e më kujtoi një të kaluar edhe më të zymtë, më detyroi të ulesha para kompjuterit për të shkruar këto radhë në mbrojtje të shqipes kur atë e marrin nëpër këmbë politikanët tanë.

Gjithsesi, do të përpiqem të tregohem disi më "gentleman" me këtë soj politikanësh: nuk do t'i marr nëpër këmbë, sepse ka rrezik që ata të mos më shqiten, sado t'i fshij unë këpucët te buza e trotuarit. Pra, nuk do të merrem me ta, por vetëm me disa fjalë e shprehje të huaja që parapëlqejnë të përdorin disa prej tyre para kamerave e mikrofonëve dhe që justifikojnë titullin e këtij shkrimi.

Kështu, fjala "implementim", që e dëgjojmë kaq dendur në gojën e tyre në vend të fjalës shqipe "zbatim", merr një tingull dhe sidomos lëshon një erë të veçantë kur ndonjeri syresh e shqipton me pompozitet "im-pleh-mentim". Dikush tjetër, nuk ngurron fare kur përdor fjalën "gap" në vend të fjalës shqipe "hendek", duke e shqiptuar herë "gep", herë "gap" dhe herë "gop". Për t'i bërë jehonë pikërisht këtij shqiptimit të fundit, zotërisë në fjalë do t'i rekomandoja që, kur t'i thotë shoferit të tij "Sa larg e paske lënë veturën sot!", të përdorë, në vend të fjalës "veturë", fjalën anglo-amerikane "car". Dikujt tjetër, që, kur kthehet nga udhëtimet e tij të shpeshta në vendet anglosaksone, e ka më të lehtë të thotë "yes" sesa "po", do t'i sugjeroja të vinte një "dh" ("the" në anglishte) para "yes"-it të tij të dashur.

Gjuhët e këqija thonë se një politikane, teksa dashnori (më falni, doja të thoja partneri), e cili ishte futur e po lahej në vaskë, lëshoi në ujë ca gazra të zhurmshme, nxitoi t'i sillte atij një shishe me ujë mineral. Kur ky, i habitur, i deklaroi se nuk ia kishte kërkuar një gjë të tillë, ajo iu kthye duke u shprehur në një shqipanglitalishte të kulluar: "Pse, karo, a nuk më the: "M'bjer ë botëll ov minëral uotër"?".

Ndërkaq, ca politikanë të tjerë kanë dobësi për fjalë e shprehje të italishtes; kështu, një ditë, rastësisht pashë njërin prej tyre që reagoi, kur dëgjoi diçka nga goja e një kolegut të vet, duke thirrur "Magari!". Për pak sa nuk ia prita: "Çfarë ju ha, zotëri? T'ia kishit thënë një femre në intimitet, hajde de, por një mashkulli publikisht!?"

Sidoqoftë, nëse ndonjë nga zotërinjtë e lartëpërmendur po zemërohet tani me mua tek më lexon, le të vijë e të më takojë në FUCKultetin e Gjuhëve të Huaja; atje unë do të rrekem ta ftilloj për disa gjëra deri sa t'i faSHITet inati kundër meje dhe të mos flasë më shqipanglitalisht.

---------------

Shum me vënd.Të lumtë.Këtu do shtoja një barsoletë edhe unë.Kur dualën këto "coca-colat" në shitje këtu,vajti një xhaje të blinte një se i qante nipçja i vogël për to.
- Zonjë më jep një coca-cola-Xhaja e theksonte ashtu si lexohet në shqip.
-Coca-cola por koka -kola -I tha shitësja.
-Po kjo kështu lexon unë di të lexoj shqip-ja ktheu xhaja.
-Lexon ashtu por thuhet kështu se është anglishtë-ju përgjigj shitësja.
- Domethënë "Caushit" tim duhet ti them "Kaush" unë?-ja ktheu xhaja me ironi.
Është vërtet turp të katandiset kështu gjuha e bukur shqipe.
Ja si thotë Risto Siliqi:

Ç’asht kjo mynxyrë ? Cilit komb jemi ?
Vallë prinden tuej s’e keni njoftë ?
Po çfarë gjaku ndër dej ju keni ?
E ç’gjuhë flisni ? — Turpi ju mbloftë !

respekt